Μενού Κλείσιμο

Αριθμός απόφασης 156/2019

Αριθμός  απόφασης : 156/ 2019

ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές  Αμαλία Μήλιου, Πρόεδρο Εφετών, Ιωάννη Αποστολόπουλο, Δημήτριο Καβαλλάρη, Εισηγητή, Εφέτες και τη Γραμματέα  Γ.Λ.

ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Κατά τη διάταξη της § 1 του άρθρου 579 ΚΠολΔ, αν αναιρεθεί η απόφαση, οι διάδικοι επανέρχονται στην κατάσταση που υπήρχε πριν από την απόφαση που αναιρέθηκε, ενώ κατά το άρθρο 581 §§ 1 και 2 του ίδιου Κώδικα, στο δικαστήριο της παραπομπής η υπόθεση εισάγεται και συζητείται με κλήση μέσα στα όρια που διαγράφονται με την αναιρετική απόφαση και αφού κατατεθούν προτάσεις κατά το άρθρο 237. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι, αν η απόφαση αναιρεθεί στο σύνολό της, αποβάλλει πλήρως την ισχύ της, μη παράγοντας  δεδικασμένο για  οποιοδήποτε ζήτημα έκρινε, οι δε διάδικοι επανέρχονται στην προ της εκδόσεως αυτής κατάσταση. Η αναίρεση της απόφασης και, συνεπώς, η εξαφάνισή της μπορεί να είναι ολική ή μερική, το οποίο εξαρτάται από το αν έχουν προσβληθεί όλα ή κάποια από τα περισσότερα κεφάλαιά της (ΑΠ 493/2011, [ΤΝΠ] ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1220/2007, Δνη 2008/1625, ΑΠ 975/2000, Δνη 2001/81). Ειδικότερα, η απόφαση αναιρείται κατά το μέτρο παραδοχής της αναιρέσεως, δηλαδή κατά τα κεφάλαια (αιτήσεις παροχής έννομης προστασίας), τα οποία αφορά ο δεκτός γενόμενος λόγος αναιρέσεως, καθώς και εκείνα που συνάπτονται αρρήκτως προς τα αναιρεθέντα. Η έκταση της αναίρεσης προκύπτει από το συγκεκριμένο περιεχόμενο της αναιρετικής απόφασης, κατισχύει κάθε αντίθετης γενικής διατύπωσης αυτής και ακόμα του τυχόν χαρακτηρισμού από αυτήν της εκτάσεως της αναιρέσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως ως ολικής (ΑΠ 511/2018, 1308/2004 Δνη 2005/84, ΑΠ 1833/2001, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).  Στο σύνολό της θεωρείται ότι αναιρείται μία απόφαση, όταν η αναιρετική απόφαση δεν περιορίζει, με σχετική διάταξη στο διατακτικό της, την αναίρεση σε ορισμένο ή ορισμένα κεφάλαια της όλης δίκης ή ως προς μερικούς από τους διαδίκους. Στο σύνολό της θεωρείται ότι αναιρείται μία απόφαση, όταν η αναιρετική απόφαση δεν περιορίζει, με σχετική διάταξη στο διατακτικό της, την αναίρεση σε ορισμένο ή ορισμένα κεφάλαια της όλης δίκης ή ως προς μερικούς από τους διαδίκους. Περίπτωση ολικής αναίρεσης συντρέχει και όταν ο αναιρετικός λόγος που έγινε δεκτός πλήττει κατά νομική ακολουθία το κύρος όλης της απόφασης, σύμφωνα με το διατακτικό της αναιρετικής, αλλά σε συνδυασμό και με το αιτιολογικό της. Με την αναίρεση της απόφασης ολικά, κατά το μέτρο παραδοχής της αντίστοιχης αίτησης, οι διάδικοι επανέρχονται στην κατάσταση που υπήρχε πριν από τη συζήτηση, επί της οποίας εκδόθηκε η αναιρεθείσα, δηλαδή, αναβιώνει η αίτηση παροχής έννομης προστασίας, έφεση, αγωγή (ΑΠ 386/2014, ΑΠ 561/2013, ΑΠ 1476/2012, ΑΠ 738/2012, ΑΠ 493/2011 ΤΝΠ ΔΣΑ).

Στην προκείμενη περίπτωση, η επίδικη διαφορά άρχισε με την 18.10.2004 (αρ. καταθ. …….) αγωγή των εναγόντων –εκκαλούντων στρεφόμενη κατά της πρώτης εναγόμενης ασφαλιστικής εταιρίας και της ασφαλιστικής εταιρίας  «…….», η άδεια της οποίας ανακλήθηκε, και των μη διαδίκων (ως προς τους οποίους η υπόθεση δεν εισήχθη) ……… και ανώνυμης  εταιρίας με  την επωνυμία «…….». Η αγωγή αυτή συνεκδικάσθηκε με την από 25.6.2003 (αρ.καταθ. ………) αγωγή του ενάγοντος ……..,  και την από 10.3.2004 (αρ.καταθ. …..)  παρεμπίπτουσα αγωγή της ασφαλιστικής εταιρίας  «…….» από το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιώς με τη διαδικασία των άρθρων 681 Α του ΚΠολΔ, επί των οποίων εκδόθηκε η εκκαλούμενη με αρ. 312/2005 απόφαση, που απέρριψε τις αγωγές. Κατά της απόφασης αυτής άσκησαν εφέσεις (τις από 27.9.2005, 2.3.2005 και με αρ. καταθ. ……..)   οι ενάγοντες των κυρίων αγωγών, επί των οποίων εκδόθηκε η με αρ.  220/2006 απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου, η οποία απέρριψε στην ουσία τις ανωτέρω εφέσεις. Κατά της απόφασης αυτής άσκησαν την από 5.3.3008  αναίρεση και τους από 15.2.2012 πρόσθετους λόγους   οι ενάγοντες (τέσσερις πρώτοι) της από 18.10.2004 (αρ. καταθ. ………..)  αγωγής, η οποία έγινε δεκτή με την με αρ.  1502/2012 απόφαση του Αρείου Πάγου (Α1’ Πολιτικού Τμήματος), που αναίρεσε την τελευταία απόφαση και παρέπεμψε την  υπόθεση προς νέα συζήτηση στο ίδιο τούτο Εφετείο συντιθέμενο από άλλους Δικαστές. Ήδη η υπόθεση επαναφέρεται  προς συζήτηση με την από 10.10.2017  και με αρ. ……. κλήση των άνω εκκαλούντων. Εξάλλου, μετά την άσκηση της εφέσεως και την έκδοση της απόφασης του Αρείου Πάγου απεβίωσε η πρώτη εκκαλούσα – ενάγουσα, η οποία έχει κληρονομηθεί από τους υπολοίπους καλούντες – εκκαλούντες τέκνα αυτής (βλ. την με αρ. ……… ληξιαρχική πράξη θανάτου του ληξιάρχου Νίκαιας – Αγ. Ιωάννη Ρέντη και  το με αρ.  ……… πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών αυτής του Δημάρχου Νέας Σμύρνης). Οι λοιποί καλούντες – εκκαλούντες, με την ιδιότητα των εξ αδιαθέτου κληρονόμων αυτής, για την οποία δεν υπήρξε αμφισβήτηση, με την από 10.10.2017  και με αρ. …….. κλήση τους,  γνωστοποίησαν το γεγονός του θανάτου στους αντιδίκους τους και την πρόθεσή τους να επαναλάβουν εκούσια τη δίκη, ώστε νομίμως ως προς την πρώτη εκκαλούσα  συνεχίζεται η δίκη στο πρόσωπο των λοιπών εκκαλούντων, κατά το άρθρο 290 του ΑΚ.  Οι ίδιοι καλούντες ισχυρίζονται ότι έχουν καταστεί κληρονόμοι και της πέμπτης εκκαλούσας ………., η οποία απεβίωσε το έτος 2008, όπως προκύπτει, όμως, από το δικόγραφο  της αναίρεσης και των προσθέτων λόγων, δεν είχε καταστεί και αυτή διάδικος στην αναιρετική δίκη, στην οποία δεν είχε προβληθεί ο θάνατός της, ώστε να συνεχισθεί η δίκη από τους λοιπούς διαδίκους, ως κληρονόμους της. Συνεπώς, απαραδέκτως εισάγεται η υπόθεση και ως προς αυτήν, αφού η με αρ. 220/2006 τελεσίδικη απόφαση του Δικαστηρίου, ως προς αυτήν έχει εξοπλισθεί με δύναμη δεδικασμένου (άρθρο 321 ΚΠολΔ), ώστε να μην είναι δυνατό στο στάδιο αυτό να δηλωθεί από τους λοιπούς ο θάνατός της και συνεχίζοντας τη δίκη στο όνομά της να δηλώσουν ως προς αυτή παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής, κατά τις διατάξεις των άρθρων 294 §1 και 295 ΚΠολΔ.  Οι λοιποί διάδικοι (εκκαλούντες – εφεσίβλητοι) που  καταλαμβάνονται από την ως άνω απόφαση του Αρείου Πάγου,  επανέρχονται στην πρότερη της εκδόσεως της αναιρεθείσας απόφασης, κατάσταση (άρθρο 579 § 1 του ΚΠολΔ) και πρέπει η με αριθ.εκθ.κατ. …. (αριθ.κατ. Εφετείου ……) από 16.2.2007 κρινόμενη έφεση να εξεταστεί μέσα στα όρια που διαγράφονται με την αναιρετική απόφαση.  Σημειώνεται ότι η  προαναφερόμενη απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου,  αναιρέθηκε στο σύνολό της, αφού, όπως προκύπτει από το σκεπτικό και διατακτικό  της άνω απόφασης του Αρείου Πάγου, η αναίρεση έλαβε χώρα για ανεπάρκεια και ασάφεια αιτιολογιών, όσον αφορά  στην ουσία της υπόθεσης ως προς το κεφάλαιο της υπαιτιότητας των οδηγών των ζημιογόνων αυτοκινήτων, ασφαλισμένων στις αναιρεσίβλητες εναγόμενες και δεν γινόταν διάκριση στο διατακτικό  αυτής. (άρθρο 581 §§ 1, 2 ΚΠολΔ), η οποία απόφαση παρέπεμψε την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Δικαστήριο, αποτελούμενο από άλλους δικαστές. Πρέπει, επομένως, η έφεση, η οποία  έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 495 § 1, 499, 511, 513 § 1β, 516, 517 και 518 ΚΠολΔ, αφού δεν προέκυψε επίδοση της εκκαλούμενης απόφασης, να  γίνει  τυπικά δεκτή και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική βασιμότητα των λόγων της (άρθρο 533 § 1 ΚΠολΔ).

Οι ενάγοντες και ήδη εκκαλούντες  ιστορούσαν ότι, στις 4-7-2001, οι μη διάδικοι (ως προς τους οποίους δεν εισήχθησαν οι αγωγές) ……., οδηγώντας το με. αριθ. κυκλ. ……. Δ.Χ.Φ αυτοκίνητό του και …….., οδηγώντας το με αριθ. κυκλ. ……. Ι.Χ.Φ. αυτοκίνητο, οχήματα που ήταν ασφαλισμένα αντίστοιχα στη  δεύτερη εναγόμενη – πρώτη εφεσίβλητη ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία  ……….., της οποίας η άδεια ανακλήθηκε και υπεισήλθε στη θέση της ως ειδικός διάδοχος, κατ΄άρθρο 19 § 4 του ν. 489/1976, το καλούμενο  Ν.Π.Ι.Δ. με την επωνυμία ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ και στην πέμπτη εναγόμενη – δεύτερη εφεσίβλητη ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία «….», προκάλεσαν από υπαιτιότητά τους τροχαίο ατύχημα, το οποίο έλαβε χώρα κάτω από  τις συνθήκες που περιγράφονται στην αγωγή, που είχε ως συνέπεια το  θάνατο του ……. αδελφού των εναγόντων και τέκνο της ήδη αποβιωσάσης πρώτης ενάγουσας μητέρας του, που  οδηγούσε την  υπ’αριθ. κυκλοφορίας …….δίκυκλη μοτοσικλέτα, ιδιοκτησίας αυτής. Ζήτησαν, μετά από περιορισμό του αιτήματος της αγωγής τους και τροπής αυτού σε αναγνωριστικό, να αναγνωρισθεί ότι   οι εναγόμενες, η κάθε μία εις ολόκληρον, οφείλουν  να καταβάλουν  στην ενάγουσα  …….  54.369,95  ευρώ ως αποζημίωση (έξοδα κηδείας, στέρηση υπηρεσιών τέκνου, καταστροφή της μοτοσυκλέτας ιδιοκτησίας της, αποστέρηση χρήσης αυτής)   και 100.000 ευρώ ως  χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης και συνολικά 154.369,95  ευρώ  και  στον καθένα από τους λοιπούς ενάγοντες το ποσό των 80.000 ευρώ αντίστοιχα,   ως χρηματική ικανοποίησή τους λόγω  ψυχικής οδύνης, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής.  Επί της αγωγής αυτής και των  προαναφερόμενων αγωγών,  που συνεδικάσθηκαν εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση, η οποία, αφού έκρινε  αποκλειστικά   υπαίτιο   του   επίδικου   ατυχήματος   τον   θανόντα  οδηγό της μοτοσικλέτας, απέρριψε τις εν λόγω αγωγές ως αβάσιμες. Κατά της απόφασης αυτής παραπονούνται οι εκκαλούντες με την κρινόμενη έφεσή τους για τους   λόγους, που περιέχονται σ’αυτές και ανάγονται σε εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων, με σκοπό να γίνει δεκτή η αγωγή τους ως ουσιαστικά βάσιμη.

Από τη διάταξη του άρθρου 216 § 1 ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με εκείνες των άρθρων 914, 928 εδ. β` και 1508 ΑΚ προκύπτει ότι για το ορισμένο της αγωγής, με την οποία οι γονείς του θανατωθέντος τέκνου αξιώνουν αποζημίωση από τον υπαίτιο για στέρηση των προς αυτούς υπηρεσιών του τέκνου, αρκεί να εκτίθεται σ’ αυτή ότι το τέκνο αποτελούσε μέλος του οίκου των γονέων του και διατρεφόταν απ’ αυτούς, καθώς και να προσδιορίζεται το είδος και η έκταση των υπηρεσιών που προσέφερε,  ώστε να καταστεί  δυνατό να κριθεί, αν αυτές  ήταν ανάλογες με τις δυνάμεις και τις βιοτικές συνθήκες και ν` αποτιμηθεί η αξία τους (ΑΠ 1297/2014,  ΑΠ 303/2005 ΕΠΙΔΙΚΙΑ 2006.12, ΑΠ 505/1999 Ελλ.Δνη 40.1746). Πάντως οι γονείς δεν μπορούν να απαιτήσουν αποζημίωση για στέρηση υπηρεσιών κατά την ΑΚ 1508, αν το ανήλικο τέκνο εργάζεται επαγγελματικά εκτός της οικίας και διατρέφεται στην ουσία μέσω των δικών του εισοδημάτων, που εισκομίζει στην οικογένεια των γονέων του. Στην περίπτωση αυτή δεν συντρέχει μία από τις ανωτέρω βασικές προϋποθέσεις της ΑΚ 1508 (ΕφΔωδ 171/2013 ΕφΛαρ.675/2003 Δικογρ. 2004.139, ΕφΑθ 10116/1988 Ελλ.Δνη 1990,865). Εξάλλου, όπως προκύπτει από  τη διάταξη του άρθρου 522 ΚΠολΔ, με την άσκηση της εφέσεως η υπόθεση μεταβιβάζεται στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο μέσα στα όρια που καθορίζονται από την έφεση και τους πρόσθετους λόγους, το οποίο  αποκτά την εξουσία να εξετάσει όλους τους ισχυρισμούς που υποβάλλονται, κατά τις διατάξεις των άρθρων 525 – 527 του ίδιου κώδικα και, παρ’ όλο ότι ο εκκαλών παραπονείται, επειδή η αγωγή του απορρίφθηκε εν όλω ή εν μέρει ως ουσιαστικά αβάσιμη, να κρίνει αυτεπαγγέλτως και χωρίς την υποβολή ειδικού παραπόνου, ότι η αγωγή δεν περιέχει τα στοιχεία που απαιτεί η διάταξη του άρθρου 216 ΚΠολΔ, και επομένως, ότι είναι αόριστη. Στην περίπτωση αυτή, επειδή κατά το άρθρο 534 του ίδιου κώδικα δεν επιτρέπεται η αντικατάσταση των αιτιολογιών της εκκαλουμένης, διότι η αντικατάσταση αυτή οδηγεί σε διαφορετικό κατά το αποτέλεσμα διατακτικό, εξαφανίζεται η εκκαλούμενη απόφαση και απορρίπτεται η αγωγή ως μη νόμιμη, απαράδεκτη ή αόριστη και μάλιστα χωρίς ειδικό γι’ αυτό παράπονο, δεδομένου ότι η απόφαση αυτή είναι επωφελέστερη για τον εκκαλούντα από την εκκληθείσα (ΑΠ 769/2017, ΑΠ 1344/2015, ΑΠ 224/2016, ΑΠ 356/2013  ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Εν προκειμένω το κονδύλιο καταβολής  αποζημίωσης λόγω στέρησης υπηρεσιών του θανόντος  στην πρώτη ενάγουσα ποσού 45.000 ευρώ – την αναγνώριση της καταβολής του οποίου ζητά η τελευταία εφάπαξ –  είναι αόριστο, αφού, σύμφωνα με τα όσα προεκτέθηκαν, δεν προσδιορίζεται στο δικόγραφό της το είδος και η έκταση των υπηρεσιών, που προσέφερε  ο θανών στην πρώτη ενάγουσα μητέρα του,  ώστε να κριθεί αν οι υπηρεσίες αυτές είναι ανάλογες με τις δυνάμεις και τις βιοτικές του συνθήκες και να αποτιμηθεί η αξία τους, ενώ σημειωτέον ότι,  όπως  αναφέρεται στο δικόγραφο, ο θανών εργαζόταν σε δύο εργασίες, ώστε να διατρέφεται κυρίως μέσω των εισοδημάτων του και να μην υπάρχει χρόνος για παροχή υπηρεσιών στην πρώτη ενάγουσα μητέρα του.  Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο,  το οποίο έκρινε ορισμένο το σχετικό κονδύλιο και ερεύνησε αυτό στην ουσία του, έσφαλε. Κατά συνέπεια, θα πρέπει στο σημείο αυτό να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση, μετά από αυτεπάγγελτη έρευνα του Δικαστηρίου, και καθώς δεν χειροτερεύει η θέση των εκκαλούντων, αφού η αγωγή τους είχε απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμη (άρθρο 536 ΚΠολΔ). Στη συνέχεια πρέπει να διακρατηθεί η αγωγή από το παρόν Δικαστήριο και να απορριφθεί η αγωγή, ως προς το κονδύλιο αποστέρησης υπηρεσιών του θανόντος τέκνου στην πρώτη ενάγουσα μητέρα του, , ως αόριστη.

Από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων, που εξετάσθηκαν νόμιμα στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο και περιέχονται στα πρακτικά  της δημόσιας συνεδρίασης  αυτού, την με αρ. ……. ένορκη βεβαίωση ενώπιον της Ειρηνοδίκου Αθηνών της …….., που ελήφθη με την επιμέλεια των εναγόντων (άρθρ. 671 § 1 εδ. δ. Κ.ΠολΔ), στη σύνταξη της οποίας κλητεύθηκαν νομότυπα κι εμπρόθεσμα οι εναγόμενες (βλ. τις υπ’αριθ. …….. εκθέσεις επιδόσεως του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Αθηνών ……..), όλα ανεξαιρέτως τα επικαλούμενα και προσκομιζόμενα έγγραφα των διαδίκων, μεταξύ των οποίων και εκείνα της σχηματισθείσας ποινικής δικογραφίας, που λαμβάνονται υπόψη ως δικαστικά τεκμήρια, και τα διδάγματα της κοινής πείρας, που λαμβάνονται από το Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 4-7-2001, περί ώρα 08.50′, ο ……. οδηγούσε το υπ’αριθ. κυκλοφορίας …..Δ.ΧΦ αυτοκίνητο, ασφαλισμένο για τις ζημίες τρίτων στη δεύτερη εναγόμενη – εφεσίβλητη  ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία «………», της οποίας η άδεια ανακλήθηκε,  κινούμενος  στο δεξιό μέρος της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης, στο Μοσχάτο Αττικής, με κατεύθυνση από την παραλία προς την οδό Πειραιώς – λαχαναγορά. Στον ίδιο τόπο και  χρόνο ο …….. οδηγούσε το με αριθ. κυκλοφορίας ……. IX φορτηγό αυτοκίνητο μήκους 14 μέτρων (τριαξονικό) κινούμενος ομόρροπα στην ίδια οδό παράλληλα με το προηγούμενο όχημα, στο αριστερό μέρος αυτής. Η οδός Χρυσοστόμου Σμύρνης πριν τη συμβολή της με την οδό Κοραή είναι μονόδρομος με  πλάτος 11 μ., ώστε να μπορούν να κινούνται σ΄αυτή συνολικά τρία οχήματα παράλληλα, από τα οποία το αριστερά κινούμενο ακολουθεί πορεία αριστερά προς την οδό Κοραή, όπου υπάρχει και σχετικός σηματοδότης με  φωτεινό βέλος.  Η οδός αυτή  στη  συμβολή της με την οδό  Κοραή έχει φωτεινούς σηματοδότες  και μετά από αυτή συνεχίζει ως   αερογέφυρα, πάνω από  τις γραμμές του  ΗΣΑΠ, όπου πλέον γίνεται διπλής κυκλοφορίας με διαχωριστική νησίδα, το δε ρεύμα κυκλοφορίας – άνοδος, με κατεύθυνση την οδό Πειραιώς, που αποτελεί  προέκταση της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης, έχει ελαφρά ανωφέρεια με 7 μέτρα πλάτος και δύο λωρίδες κυκλοφορίας.  Τα δύο οχήματα, όπως εκτέθηκε, κινούντο παράλληλα με μικρή ταχύτητα, λόγω της πρωινής πυκνής κυκλοφορίας και με την αφή σε πράσινο του σηματοδότη συνέχισαν την πορεία τους ευθεία, ανεβαίνοντας την αερογέφυρα, με μικρή ταχύτητα και ελαφρά υπεροχή του  αριστερού φορτηγού οδηγούμενου από τον ………..  Το αριστερά κινούμενο φορτηγό αυτοκίνητο  (με αρ. κυκλοφορίας ……..)  λόγω της διαμόρφωσης της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης, τόσο λόγω της στένωσης που παρουσιάζει το ρεύμα πορείας προς την αερογέφυρα (από 11 σε 7 μέτρα), όσο και λόγω της στάθμευσης αυτοκινήτων στην ίδια οδό  πριν το σηματοδότη (γεγονός που προϋποθέτει την κατάληψη θέσης στην οδό, από τα οχήματα που κινούνται σ’ αυτή, αριστερότερα), προκειμένου να συνεχίσει ευθεία στην αερογέφυρα,  πραγματοποίησε ελιγμό προς τα δεξιά,  ώστε να ακολουθήσει την αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας της αερογέφυρας, αποφεύγοντας τη διαχωριστική νησίδα.  Το δε δεξιά κινούμενο  με αρ. κυκλοφορίας …….. Δ.ΧΦ και αυτό κινήθηκε ευθεία αλλά δεξιότερα, ώστε να ακολουθήσει τη δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας της ίδιας οδού. Την ίδια  χρονική στιγμή κινείτο ομόρροπα  στην  οδό ο ……., ο οποίος  οδηγούσε την με αρ. ………   κυκλοφορίας  δίκυκλη μοτοσυκλέτα, ιδιοκτησίας της μητέρας του, ευρισκόμενος  περί τα 10 μέτρα πίσω από το αριστερό φορτηγό. Ο τελευταίος αναπτύσσοντας μεγαλύτερη ταχύτητα  περί τα 30 χλμ, ενώ  τα φορτηγά αυτοκίνητα κινούντο αργά με περίπου με 20 χλμ.,  επιχείρησε να τα προσπεράσει κινούμενος  ανάμεσά τους, προκειμένου να προπορευθεί από αυτά και τελικώς  να διανύσει όσο μεγαλύτερη απόσταση μπορούσε επί της οδού. Έφθασε αυτά, όταν κινούνταν στην αρχή της αερογέφυρας και  προσπάθησε να εισχωρήσει στο κενό μεταξύ  των φορτηγών αυτοκινήτων, το οποίο ήταν από 60 εκ. έως 1 μέτρο,  όμως, ενώ μόλις είχε υπερβεί τους  πίσω τροχούς του με αρ. κυκλοφορίας  …… τριαξονικού φορτηγού,  αριστερά κινούμενου (το οποίο είχε συνολικό μήκος 14 μ.), αμφιταλαντεύτηκε,  έχασε την ισορροπία του και τον  έλεγχο του δικύκλου του, το οποίο έγειρε προς τα αριστερά, έπεσε στους πίσω δεξιούς τροχούς του άνω φορτηγού, οι οποίοι διήλθαν πάνω από την μοτοσυκλέτα και το σώμα του, με αποτέλεσμα να τραυματισθεί θανάσιμα, καθώς υπέστη βαρείες κακώσεις κεφαλής, άνω κάτω άκρων και λεκάνης, που προκάλεσαν το θάνατό του.  Τα άνω πραγματικά περιστατικά προκύπτουν ιδίως  από την Έκθεση αυτοψίας του Ανθ/μου ………. το σχεδιάγραμμα που συνοδεύει αυτήν, όσο και από τις ένορκες καταθέσεις στην ποινική δικογραφία  (τις από 4.7.2001 και προανακριτικές, με αρ. 6142/2004  πρακτικά  της απόφασης του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς) και στα πρακτικά της πρωτοβάθμιας δίκης. Σύμφωνα με το σχεδιάγραμμα της τροχαίας το ατύχημα έλαβε χώρα επί της αερογέφυρας, απέχοντας   περί τα 8 – 10 μέτρα από το δεξί πεζοδρόμιο της κάθετης οδού Κοραή, όπου εντοπίζονται τα ευρήματα (αποξέσεις μήκους 1,20 μ. λίμνη αίματος στο αριστερό ρεύμα πορείας  και γυαλιά).  Η  κατάθεση του αυτόπτη μάρτυρα  ………, ότι τα φορτηγά αυτοκίνητα  κινήθηκαν ευθεία χωρίς να πραγματοποιήσουν ελιγμό, δεν αναιρεί τις παραπάνω παραδοχές,  με δεδομένο ότι τα φορτηγά αυτοκίνητα ουσιαστικά  σκόπευαν να ακολουθήσουν ευθεία πορεία στην αερογέφυρα, ενώ και ο  μάρτυρας αυτός δεν ήταν ακριβώς πίσω από τα φορτηγά αλλά παρεμβαλλόταν ένα ακόμα αυτοκίνητο.   Σημειώνεται ακόμα ότι στο αίμα του θανόντος ανιχνεύθηκε αλκοόλη σε ποσοστό 0,45 ανά λίτρο αίματος (βλ. την με αρ. πρωτ. ……..  έκθεση τοξικολογικής εξέτασης του εργαστηρίου ιατροδικαστικής και τοξικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών).    Με αυτά τα δεδομένα το επίδικο ατύχημα οφείλεται πρωτίστως στην αμελή συμπεριφορά  (κατά ποσοστό 70 %) του ιδίου του  θανόντος ………, ο οποίος επιχείρησε να διενεργήσει παράνομα, αντικανονικά και ανέλεγκτα προσπέραση  ανάμεσα σε δύο προπορευόμενα φορτηγά αυτοκίνητα, κινούμενος  μεταξύ  των λωρίδων κυκλοφορίας και όχι μέσα  στα όρια μίας  λωρίδας (άρθρο 16 § 3 ΚΟΚ) , δεν  ασκούσε τον έλεγχο και την εποπτεία του οχήματός του,  ώστε να δύναται σε κάθε στιγμή να εκτελέσει τους απαιτούμενους χειρισμούς (άρθρο 19 ΚΟΚ), και με διαρκώς τεταμένη την προσοχή του. Στην άνω ριψοκίνδυνη κίνησή του συνετέλεσε σαφώς και το  ποσοστό οινοπνεύματος που ανιχνεύθηκε στο αίμα του.  Συνυπαίτιος, όμως, κατά ποσοστό 30 % είναι και ο …….., οδηγός του αριστερά κινούμενου με αρ. κυκλοφορίας   …..  ΙΧ τριαξονικού οχήματος (με ρυμουλκούμενο), ασφαλισμένου για ζημίες έναντι τρίτων στην εναγόμενη – εφεσίβλητη, ο οποίος κινήθηκε στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας  της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης, ενώ αυτό δεν επιτρέπεται για φορτηγά και βραδυπορούντα οχήματα (άρθρο 16 § 2 και 17 § 10 του ΚΟΚ)  και, προκειμένου να συνεχίσει την πορεία του στην αερογέφυρα, διενήργησε διορθωτικό ελιγμό προς τα δεξιά (αντί να κινηθεί αριστερά, αφού λόγω του όγκου του οχήματός του και τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα είχε καταλάβει τόσο την αριστερή, όσο και την μεσαία λωρίδα κυκλοφορίας της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης). Τον ελιγμό, όμως, αυτό πραγματοποίησε, δίχως  να βεβαιωθεί ότι μπορούσε να το πράξει χωρίς να παρακωλύσει τους άλλους χρήστες της οδού (άρθρο 21 § 1 ΚΟΚ)  στενεύοντας με τον τρόπο αυτό το κενό χώρο μεταξύ του οχήματός του και του άλλου φορτηγού αυτοκινήτου, γεγονός που  αποτέλεσε όρο για την επέλευση του ατυχήματος, μαζί με την προαναφερόμενη απερίσκεπτη κίνηση του ιδίου του θανόντος, που, όπως προεκτέθηκε, είναι συνυπαίτιος κατά 70 %. Κατά συνέπεια, κατά το άνω ποσοστό 70% θα έπρεπε  να γίνει δεκτή η ένσταση συνυπαιτιότητας του θανόντος στην επέλευση του ατυχήματος που προέβαλε στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο η δεύτερη εφεσίβλητη ασφαλιστική εταιρία  (ΑΚ 300), στην οποία ήταν ασφαλισμένο το άνω φορτηγό αυτοκίνητο  και επανέφερε παραδεκτά με τις προτάσεις της επί της εφέσεως. Σημειώνεται ότι ο ανωτέρω καταδικάσθηκε με την με αρ.  6142/2004  απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς  σε φυλάκιση 12 μηνών για την πράξη της ανθρωποκτονίας από αμέλεια  σε βάρος του ………., λαμβανομένης υπόψη και της συνυπαιτιότητας αυτού. Αντίθετα καμία  συνυπαιτιότητα δεν μπορεί να αποδοθεί στον οδηγό του άλλου φορτηγού αυτοκινήτου  …….. (του με αρ. κυκλοφορίας ……. Δ.ΧΦ), του οποίου το όχημα ήταν ασφαλισμένο στην πρώτη εφεσίβλητη (στη θέση της οποίας έχει υπεισέλθει ως ειδικός διάδοχος αυτής το καλούμενο ΝΠΙΔ),  ο οποίος κινείτο κανονικά στην δεξιά λωρίδα της οδού Χρυσοστόμου Σμύρνης και ακολούθησε και τη δεξιά λωρίδα κυκλοφορίας της αερογέφυρας του Μοσχάτου, (έστω κινούμενος δεξιότερα, λόγω της διαμόρφωσης της οδού και της στάθμευσης οχημάτων),  το όχημα του οποίου δεν ήλθε σε επαφή με την μοτοσυκλέτα του θανόντος.  Άλλωστε, ο τελευταίος αθωώθηκε για την πράξη της ανθρωποκτονίας από αμέλεια από το ποινικό Δικαστήριο.  Συνεπώς, ως προς το  πρώτο καλούμενο – εφεσίβλητο ΝΠΙΔ,   το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο εκτίμησε ορθά τις αποδείξεις, ώστε θα πρέπει ως προς αυτό να απορριφθεί η έφεση ως ουσιαστικά αβάσιμη. Σε βάρος των εκκαλούντων θα πρέπει να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα του άνω εφεσιβλήτου του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας, μειωμένα όμως με δεδομένη την ιδιαίτερη δυσχέρεια των κανόνων δικαίου που εφαρμόσθηκαν  (άρθρα  183 και 179 ΚΠολΔ).

Αποδείχθηκε περαιτέρω ότι από το ατύχημα καταστράφηκε ολοσχερώς η μοτοσικλέτα (παπάκι) που οδηγούσε ο θανών, πάνω από την οποία μαζί με το σώμα του θανόντος,  διήλθαν οι πίσω  τροχοί του με αρ.  κυκλοφορίας ……..  ΙΧ  φορτηγού. Η μοτοσυκλέτα αυτή ιδιοκτησίας της πρώτης ενάγουσας ήταν μοντέλου κατασκευής ΗΟΝDΑ ASTREA, η αγοραία αξία της οποίας κατά το χρόνο του ατυχήματος ανερχόταν περί τα  2.200 ευρώ. Κατά συνέπεια, με αναγωγή στο ποσοστό συνυπαιτιότητας του θανόντος οφείλεται στην πρώτη ενάγουσα το ποσό των  660 ευρώ.  Δεν αποδείχθηκε, όμως, από κάποιο αποδεικτικό μέσο ότι τη χρήση της άνω μοτοσυκλέτας αποστερήθηκε η ίδια η πρώτη ενάγουσα, η οποία χρειάσθηκε να  μισθώσει ταξί για τις μετακινήσεις της, δεδομένου ότι τη μοτοσυκλέτα αυτή χρησιμοποιούσε ο ίδιος ο θανών, ο οποίος εργαζόταν ως διανομέας φαγητού.  Εξάλλου, όπως ήδη προεκτέθηκε, από το ατύχημα τραυματίσθηκε θανάσιμα ο οδηγός της μοτοσυκλέτας ……, ο οποίος καταπλακώθηκε από τους τροχούς του με αρ. κυκλοφορίας ……. αυτοκινήτου (βλ.την με αρ. ……. ληξιαρχική πράξη θανάτου του ληξιάρχου Αθηνών). Η πρώτη ενάγουσα  μητέρα του για έξοδα κηδείας δαπάνησε το ποσό του 1.216.460 δραχμών, ήτοι  3.569,94 €, ώστε με αναγωγή στο ποσοστό συνυπαιτιότητας του θανόντος δικαιούται 1070,98 €. Εξάλλου, αποδείχθηκε ότι ο θανών ήταν ηλικίας 23  ετών κατά το χρόνο  του ατυχήματος και  απόλυτα υγιής. Ήταν υιός  της πρώτης ενάγουσας και αδελφός των  δεύτερου, τρίτου και τέταρτης των  εναγόντων (ήδη πρώτου δεύτερου και τρίτης καλούντων – εκκαλούντων) και ιδιαίτερα αγαπητός σε όλους, ώστε ο  ξαφνικός θάνατός του προκάλεσε, σ΄αυτούς, όπως ήταν φυσικό, έντονα συναισθήματα θλίψης και πόνου, ώστε να δικαιούνται χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη που υπέστησαν. Το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη τα άνω στοιχεία κι  επιπλέον τις συνθήκες του ατυχήματος, το μεγαλύτερο ποσοστό συνυπαιτιότητας του θανόντος και  την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των μερών, κρίνει ότι θα έπρεπε  να αναγνωρισθεί ότι οφείλεται ως χρηματική ικανοποίηση το ποσό των 10.000 € στην πρώτη, και 5.000 € στον καθένα από τους λοιπούς. Η συνολική αποκαταστατέα ζημία της πρώτης ενάγουσας ανέρχεται στο ποσό των 11.730,98 ευρώ και με δεδομένο ότι η πρώτη ενάγουσα κληρονομήθηκε εξ αδιαθέτου από τους λοιπούς, τέκνα αυτής κατά ποσοστό 1/3 εξ αδιαιρέτου, το ποσό αυτό επιμερίζεται σε 3.910,32 € για τον καθένα, ώστε να λάβει ο καθένας συνολικά 5.000 + 3.910,32 = 8.910,32 €. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο το οποίο απέρριψε την αγωγή ως ουσιαστικά αβάσιμη, ως  προς την πέμπτη εναγόμενη δεύτερη εφεσίβλητη ασφαλιστική εταιρία, κρίνοντας ότι το επίδικο ατύχημα οφείλεται αποκλειστικά στο θανόντα, εσφαλμένα εκτίμησε τις αποδείξεις. Κατά συνέπεια, κατόπιν παραδοχής του σχετικού λόγου εφέσεως, θα πρέπει να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση ως προς τη δεύτερη εφεσίβλητη, να διακρατηθεί η αγωγή από το παρόν Δικαστήριο και να αναγνωρισθεί ότι  η δεύτερη εφεσίβλητη πέμπτη εναγόμενη οφείλει να καταβάλει στον καθένα από τους καλούντες – εκκαλούντες το ποσό των  8.910,32 €, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής. Σε βάρος της πέμπτης εναγόμενης – δεύτερης εφεσίβλητης  θα πρέπει να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα των καλούντων  – εκκαλούντων των δύο βαθμών δικαιοδοσίας, μειωμένα όμως με δεδομένη την ιδιαίτερη δυσχέρεια των κανόνων δικαίου που εφαρμόσθηκαν (άρθρα 183 και  179 ΚΠολΔ).

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την  κλήση  ως  απαράδεκτη ως προς τη  ………..

ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά την έφεση.

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ αυτήν ως προς την ουσία της, αναφορικά με το πρώτο καλούμενο –  εφεσίβλητο ΝΠΙΔ.

ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος των εκκαλούντων μέρος των δικαστικών εξόδων του άνω εφεσίβλητου, τα οποία καθορίζει στο ποσό των τετρακοσίων (400) ευρώ.

ΔΕΧΕΤΑΙ την έφεση και ως προς την ουσία της, αναφορικά με τη δεύτερη εφεσίβλητη, ασφαλιστική εταιρία.

ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την εκκαλούμενη απόφαση ως προς την άνω εφεσίβλητη.

ΚΡΑΤΕΙ την υπόθεση και ΔΙΚΑΖΕΙ επί της αγωγής.

ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ ό,τι κρίθηκε στο σκεπτικό ως απορριπτέο.

ΔΕΧΕΤΑΙ την αγωγή κατά ένα μέρος.

ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι η πέμπτη  εναγόμενη – ασφαλιστική εταιρία οφείλει να καταβάλει στον καθένα από τους καλούντες – εκκαλούντες ενάγοντες  το ποσό των  οχτώ χιλιάδων εννιακοσίων δέκα ευρώ και τριάντα δύο λεπτών (8.910,32) €, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής.

ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος της άνω εναγόμενης, μέρος των δικαστικών εξόδων των άνω  εναγόντων, των δύο βαθμών δικαιοδοσίας,  τα οποία καθορίζει στο ποσό των  χιλίων διακοσίων  ευρώ (1.200,00). €

ΚΡΙΘΗΚΕ αποφασίσθηκε στον Πειραιά την  21η Φεβρουαρίου 2019.

  Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                                    Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

 

ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε έκτακτη και δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού στον Πειραιά την 21η Μαρτίου 2019  απόντων των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους Δικηγόρων.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                       Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ