ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
τμήμα 2ο
Aριθμός απόφασης: 301 / 2023
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
(τμήμα 2°)
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές Σταυρούλα Λιακέα Προεδρεύουσα Εφέτη, κωλυομένων των Προέδρων Εφετών και των αρχαιότερων Εφετών, Ελευθέριο Γεωργίλη Εφέτη, Δημήτριο Καβαλλάρη, Εφέτη – Εισηγητή, και τη Γραμματέα Τ.Λ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις ……………, για να δικάσει την υπόθεση, μεταξύ :
ΤΗΣ ΚΑΛΟΥΣΑΣ – ΕΝΑΓΟΥΣΑΣ : Της Εταιρείας περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «………» και τον διακριτικό τίτλο «…………», η οποία εδρεύει στο Δήμο Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη, όπως νόμιμα εκπροσωπείται, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο της δικηγόρο, Αλέξανδρο Κατσιφό.
ΤΟΥ ΚΑΘ’ΟΥ Η ΚΛΗΣΗ – ΕΝΑΓΟΜΕΝΟΥ : Του Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την επωνυμία Δήμος Αίγινας, ο οποίος εδρεύει στην Αίγινα, όπως νόμιμα εκπροσωπείται, ο οποίος εκπροσωπήθηκε στο Δικαστήριο από την πληρεξούσια του δικηγόρο, Αλεξάνδρα Τσάμη.
Η καλούσα – ενάγουσα άσκησε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιώς την από 12-01-2015 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ΓΑΚ/ΕΑΚ ………../2015 αγωγή μας, επί της οποίας εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 1598/2020 απόφαση του ως άνω Δικαστηρίου, που παρέπεμψε την υπόθεση στο παρόν Δικαστήριο.
Ήδη η υπόθεση φέρεται προς συζήτηση στο παρόν Δικαστήριο με την από 16-10-2020 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ΓΑΚ/ΕΑΚ …………/2020 κλήση, η συζήτηση της οποίας ορίστηκε για τη δικάσιμο που αναφέρθηκε στην αρχή της παρούσας
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, αφού αυτή εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι πληρεξούσιοι Δικηγόροι των διαδίκων αναφέρθηκαν στις έγγραφες προτάσεις τους.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Σύμφωνα, με το άρθρο 1 παρ. 1 του Ν. 1406/1983, που εκδόθηκε σε εκτέλεση της διάταξης του άρθρου 94 παρ. 1 του Συντάγματος, όπως αυτή ίσχυε πριν τη συνταγματική αναθεώρηση, και επέβαλε την εντός πενταετούς προθεσμίας, δυναμένης να παραταθεί με νόμο, υποβολή της εκδικάσεως στα τακτικά διοικητικά Δικαστήρια εκείνων εκ των διοικητικών διαφορών ουσίας που δεν είχαν ακόμη υπαχθεί στα Δικαστήρια αυτά, υπήχθησαν στη δικαιοδοσία των τακτικών διοικητικών Δικαστηρίων όλες οι διοικητικές διαφορές ουσίας, μεταξύ, δε, των ενδεικτικά προβλεπομένων στην παρ. 2 του ίδιου άρθρου 1 περιπτώσεων περιελήφθησαν και οι διαφορές που αναφύονται κατά την εφαρμογή της νομοθεσίας των διοικητικών συμβάσεων (εδάφιο ι’), δηλαδή οι διαφορές που προέρχονται από διοικητική σύμβαση και ανάγονται στο κύρος, την ερμηνεία και την εκτέλεση αυτής ή σε οποιαδήποτε παρεπόμενη της συμβάσεως αξίωση. Από τις διατάξεις αυτές συνάγεται ότι, προκειμένου για έννομη σχέση δημοσίου δικαίου, ως προς την οποία έχει καθιερωθεί, από το νόμο, δικαιοδοσία των διοικητικών Δικαστηρίων αποκλείουσα την ανάμιξη των πολιτικών Δικαστηρίων, δεν είναι δυνατή η έγερση ενώπιον των τελευταίων αγωγής. Αυτό ισχύει για όλες τις αξιώσεις που πηγάζουν από την έννομη σχέση, ακόμη και για την αξίωση αδικαιολόγητου πλουτισμού, όταν η υποκείμενη σχέση, η οποία προκάλεσε τον πλουτισμό είναι δημοσίου δικαίου (ΑΕΔ 2/1993, ΟλΑΠ 138/1966). Αντίθετα, υπάρχει δικαιοδοσία των πολιτικών Δικαστηρίων, όταν υπάρχει σχέση ιδιωτικού δικαίου (ΑΕΔ 10/1993), έστω και ως βάση αδικαιολόγητου πλουτισμού (ΑΕΔ 2/1993, ΟλΑΠ 5/1995). Θεωρείται, δε, η σύμβαση διοικητική εάν πληρούνται, σωρευτικώς, οι εξής προϋποθέσεις: α) ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη είναι το Ελληνικό Δημόσιο ή Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, β) με τη σύναψη της συμβάσεως επιδιώκεται η εξυπηρέτηση σκοπού, τον οποίο ο νόμος έχει αναγάγει σε σκοπό δημοσίου συμφέροντος και γ) ο συμβατικός δεσμός διέπεται από εξαιρετικές ρήτρες, οι οποίες προσδίδουν υπερέχουσα θέση στο συμβαλλόμενο Δημόσιο ή Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου -δηλαδή θέση η οποία δεν προσιδιάζει στον δυνάμει των διατάξεων του ιδιωτικού δικαίου συναπτόμενο συμβατικό δεσμό και οι οποίες προκύπτουν είτε από το νομοθετικό καθεστώς, το οποίο διέπει τη σύμβαση, είτε από τους όρους της οικείας διακηρύξεως είτε από το ίδιο το περιεχόμενο της συμβάσεως (ΑΕΔ 7/2019, 17/2017, 21/2009, 6/2007, 10/2003, 3/1999, 21/1997, ΣτΕ 3507/2015, 987/2011, 3740/2012, 3683/2008, 1372/2007, 3193/2006, 2247/1999, 1886/1996, 1031/1995). Συμβάσεις που δεν συγκεντρώνουν, σωρευτικά, τα γνωρίσματα αυτά είναι ιδιωτικές και οι διαφορές αυτές υπάγονται στη δικαιοδοσία των πολιτικών Δικαστηρίων (ΑΕΔ 1/2016, 3/2012, 29/2011). Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 209 του Ν. 3463/2006, αφενός οι προμήθειες των Δήμων, των Κοινοτήτων, των πάσης φύσεως Συνδέσμων τους, των νομικών τους προσώπων δημοσίου δικαίου και των ιδρυμάτων τους διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ενιαίου Κανονισμού Προμηθειών των Ο.Τ.Α. (Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α), όπως ισχύει, με την επιφύλαξη των ειδικών ρυθμίσεων του π.δ. 370/1995 (ΦΕΚ 199 ΛΑ), όπως αυτές έχουν τροποποιηθεί από το π.δ. 105/2000 (ΦΕΚ 100 ΑΆ), και των αντίστοιχων του π.δ.57/2000 (ΦΕΚ 45 ΑΆ), αφετέρου η παροχή των κάθε είδους υπηρεσιών προς τους φορείς της προηγούμενης παραγράφου, πλην αυτών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42 ΑΆ), ρυθμίζεται με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και Οικονομικών. Κατά τη διάταξη δε του άρθρου 273 παρ. 1 του Ν. 3463/2006, μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος της παραγράφου 2 του άρθρου 209 οι κάθε είδους υπηρεσίες, εκτός από τις υπηρεσίες που παρέχονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3316/2005 διενεργούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ.28/1980 (ΦΕΚ 11ΑΆ), με την επιφύλαξη των ειδικών ρυθμίσεων του π.δ. 346/1998 (ΦΕΚ 230 ΑΆ), ως ισχύει. Σύμφωνα δε με το άρθρο 11 παρ. 1 του π.δ.28/1980, η εκτέλεση δημοτικών και κοινοτικών έργων και προμηθειών διέπεται από τις διατάξεις του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα και τις διατάξεις του παρόντος Διατάγματος και ενεργείται επί τη βάσει της μελέτης και της συμβάσεως, η οποία συνάπτεται κατόπιν τακτικής δημοπρασίας, πλην των περιπτώσεων, όπου, κατά νόμο, δεν απαιτείται αύτη, ενώ στο άρθρο 70 παρ. 1 του εν λόγω π.δ. ορίζεται ότι οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται γενικώς και κατά αναλογίαν και επί της εκτέλεσης προμηθειών, εργασιών και μεταφορών των δήμων και κοινοτήτων. Περαιτέρω κατά την παρ.9 του άρθρου 209 «Οι Δήμοι και οι Κοινότητες, οι Σύνδεσμοι τους, τα νομικά τους πρόσωπα δημοσίου δικαίου και τα ιδρύματα τους δύνανται να αναθέτουν απευθείας ή με συνοπτική διαδικασία (πρόχειρο διαγωνισμό) παροχή υπηρεσιών, που δεν υπάγονται στις διατάξεις του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42 Α), σύμφωνα με τις προβλέψεις του άρθρου 83 του ν. 2362/1995 (ΦΕΚ 247 Α], ως προς τα επιτρεπτά χρηματικά όρια, όπως αυτά καθορίζονται με τις εκάστοτε εκδιδόμενες αποφάσεις του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών. Για την απευθείας ανάθεση απαιτείται απόφαση Δημάρχου ή Προέδρου Κοινότητας, προέδρου συνδέσμων, νομικών τους προσώπων δημοσίου δικαίου και ιδρυμάτων, χωρίς προηγούμενη απόφαση του συμβουλίου. Στην περίπτωση αυτή τα συντασσόμενα τεύχη εγκρίνονται από τον Δήμαρχο ή τον Πρόεδρο Κοινότητας ή τον πρόεδρο του συνδέσμου, τού δημοτικού ή κοινοτικού προσώπου δημοσίου δικαίου ή ιδρύματος. Για τη συνοπτική διαδικασία (πρόχειρο διαγωνισμό) απαιτείται απόφαση της δημαρχιακής επιτροπής ή του κοινοτικού συμβουλίου, του διοικητικού συμβουλίου συνδέσμων, νομικών τους προσώπων δημοσίου δικαίου και ιδρυμάτων, που εγκρίνει και τα συντασσόμενα τεύχη.». Από το συνδυασμό των άνω διατάξεων (άρθρων 209 §§ 1, 2 και 9) του ν. 3463/2006 (Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας), με αυτές των 82 παρ. 1, 83 § 1 του ν. 2362/1995, 7 παρ. 1 του Ν. 2539/1997 και των Α.Υ.Ο. 2/45564/0026/2001 (ΦΕΚ Β’ 1066) και 35130/739/9-8-2010 (ΦΕΚ Β’ 1291/11-8-2010), που ίσχυαν κατά το χρόνο γέννησης της ένδικης αξίωσης (2008 -2009) προκύπτει ότι για κάθε σύμβαση του Δημοσίου, ΟΤΑ και ΝΠΔΔ που συνεπάγεται έσοδο ή δαπάνη αυτού, αν δεν ορίζεται διαφορετικά με ειδική διάταξη, προηγείται η προβλεπόμενη από τις κατά περίπτωση ισχύουσες διατάξεις διαδικασία ανοικτού ή κλειστού διαγωνισμού, επιτρέπεται, όμως, κατ’ εξαίρεση, η με απευθείας ανάθεση σύναψη συμβάσεως προμήθειας προϊόντων, παροχής υπηρεσιών ή εκτελέσεως έργων για ετήσια δαπάνη μέχρι ποσού των 15.000 € (από 11-8-2010 μέχρι το ποσό των 20.000 €, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται ο ΦΠΑ), με συνοπτική διαδικασία-πρόχειρο διαγωνισμό μέχρι του ποσού των 45.000,00 και με διενέργεια τακτικού διαγωνισμού άνω του ποσού των 45.000,00 €. Και στις περιπτώσεις όμως αυτές, η σύμβαση έργου με απευθείας ανάθεση, κατόπιν απόφασης του αρμοδίου οργάνου, επιτρέπεται να συναφθεί μόνο για την αντιμετώπιση έκτακτων και επειγουσών περιπτώσεων ειδικά αιτιολογημένων και μόνο εφόσον υπάρχει εγγραφή στον προϋπολογισμό εξειδικευμένης πίστωσης προορισμένης για προμήθεια, εργασία ή μεταφορά, που κατονομάζεται ρητά στον προϋπολογισμό (άρθρο 17 παρ.1 του ν. 2539/1997]. Συμβάσεις που συνάπτονται κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 79 έως 84 του παρόντος ως άνω Ν. 2362/1995 είναι άκυρες κατ’ άρθρο 85 του ίδιου Νόμου και δεν παράγουν έννομες συνέπειες (ΑΠ 212/2023, ΑΠ 2738/2022, ΑΠ 261/2020, ΑΠ 1260/2018, ΑΠ 327/ 2018 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ].
Στην προκειμένη περίπτωση, φέρεται προς συζήτηση με την από 16-10-2020 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ΓΑΚ/ΕΑΚ ………../2020 κλήση, η από 12-01-2015 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ΓΑΚ/ΕΑΚ …………/2015 αγωγή της ενάγουσας κατά του εναγόμενου ΟΤΑ, στην οποία εκθέτει τα εξής: Ότι έχοντας ως αντικείμενο την ανάληψη τεχνικών έργων υποδομής περιβαλλοντικού ελέγχου, αφού έλαβε μέρος σε δημόσιο διαγωνισμό που προκήρυξε ο εναγόμενος ΟΤΑ, με αντικείμενο την προμήθεια μικρού βιολογικού καθαρισμού και προκρίθηκε η προσφορά της από την Επιτροπή Διαγωνισμού κατάρτισε εγγράφως, στις 18-7-2008, με τον εναγόμενο την με αρ. ……. σύμβαση με την οποία της ανατέθηκε η προμήθεια «Μικρού Βιολογικού Καθαρισμού», σύμφωνα με τους όρους της υπ’αρ. …../2008 μελέτης έναντι συμφωνηθείσας αμοιβής 122.550 € πλέον Φ.Π.Α. Ότι παρόλο που εκτέλεσε και παρέδωσε το συμφωνηθέν έργο εκδίδοντας το με αριθ. …../2-5-2009 τιμολόγιο πώλησης συνολικού ποσού 145.775,00 € το εναγόμενο της κατέβαλε έναντι της άνω οφειλής του μόνο το επιμέρους ποσό των 138.425,00 €, ώστε μετά την αφαίρεση ποσού 4.900,00 €, από πλευράς της ενάγουσας, στις 31.10.2010 το οποίο αντιστοιχούσε στην παρακράτηση φόρου από το προαναφερόμενο με αριθ. …./2-5-2009 τιμολόγιο, απομένει ανεξόφλητο ποσό 2.450,00 €. Ότι, επιπλέον, κατόπιν πρότασης του Δήμου Αίγινας κατάρτισε με τον εναγόμενο Ο.Τ.Α. το με αρ. ……/18.11.2009 συμφωνητικό εκτέλεσης εργασιών, δυνάμει του οποίου της ανατέθηκε η παρακολούθηση της λειτουργίας του άνω μικρού βιολογικού καθαρισμού της ψαραγοράς, κατά τους ειδικότερους όρους και συμφωνίες της σύμβασης, για τη χρονική περίοδο από 1-12-2009 έως 30-4-2010 έναντι μηνιαίας αμοιβής 2.400 € πλέον Φ.Π.Α. και συνολικά 12.000,00 € πλέον Φ.Π.Α. Ότι παρείχε προσηκόντως τις συμφωνηθείσες υπηρεσίες προς τον εναγόμενο Ο.Τ.Α. και εξέδωσε το επισυναπτόμενο στην αγωγή με αριθ. …../12-5-2010 τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, συνολικής αξίας 14.520,00 € με το Φ.Π.Α., χωρίς να πληρωθεί από τον εναγόμενο. Ότι περαιτέρω, το Φεβρουάριο του έτους 2011, κλήθηκε από τη νέα πλέον δημοτική αρχή να παράσχει εργασίες συντήρησης και επισκευής της ως άνω μονάδας, το οποίο εκτέλεσε προσηκόντως, εκδίδοντας στη συνέχεια το επισυναπτόμενο στην αγωγή με αριθ. …../3-8-2011 τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, συνολικής αξίας (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) 5.535,00 €. Ότι ο εναγόμενος Ο.Τ.Α. αρνείται, παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις της, να της καταβάλει την άνω οφειλή του, το οποίο ανέρχεται στο ποσό των [2.450,00 (κονδύλιο α) + 14.520,00 (κονδύλιο β) + 5.535,00 (κονδύλιο γ)] 22.505,00 €. Με βάση το ιστορικό αυτό, ζητά να υποχρεωθεί ο εναγόμενος Ο.Τ.Α. να της καταβάλει το προαναφερθέν ποσό των 22.505.0 €, με τον νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επομένη της παρέλευσης τριών (3) μηνών από την ημερομηνία έκδοσης κάθε τιμολογίου, άλλως από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση. Επίσης, ζητεί να κηρυχθεί η απόφαση που θα εκδοθεί προσωρινά εκτελεστή και να καταδικασθεί ο εναγόμενος Ο.Τ.Α. στην καταβολή των δικαστικών της εξόδων.
Με αυτό το περιεχόμενο και αίτημα η αγωγή παραδεκτά εισάγεται προς εκδίκαση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, που έχει δικαιοδοσία για την εκδίκασή της, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη, αφού εισάγεται προς επίλυση ιδιωτική διαφορά από προμήθεια Δήμου – εκτέλεση δημοτικού έργου, δεδομένου ότι δεν εκτίθεται, ούτε ο εναγόμενος επικαλείται, ότι κατά την κατάρτισή της ελήφθησαν υπόψη εξαιρετικές ρήτρες, οι οποίες προσδίδουν υπερέχουσα θέση στον συμβαλλόμενο ΟΤΑ, χωρίς να ασκεί έννομη επιρροή μόνο ότι καταρτίσθηκε για λόγους δημοσίου συμφέροντος (προστασία περιβάλλοντος), το οποίο είναι και αυτονόητο. Μετά δε την τελεσιδικία της παραπεμπτικής απόφασης, η αρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου σε πρώτο και τελευταίο βαθμό είναι υποχρεωτική, κατά τη διάταξη του άρθρου 46 εδ.α ΚΠολΔ. Η αγωγή είναι ορισμένη νόμιμη ως προς το με στοιχ. (α) κονδύλιο ως υπόλοιπο τιμήματος από σύμβαση έργου, καθώς στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 681 επ ΑΚ, 346 ΑΚ. Όμως πρέπει να απορριφθεί ως αόριστη ως προς το με στοιχ. (β) κονδύλιο και ως μη νόμιμη ως προς το με στοιχ. (γ) κονδύλιο. Ως προς το με το στοιχ. (β) κονδύλιο ποσού 14.520 €, ως αμοιβή της ενάγουσας από το με αρ. ……./18.11.2009 (έγγραφο) συμφωνητικό εκτέλεσης εργασιών, καταρχάς δεν αναφέρεται στο δικόγραφο, αν το αντικείμενο που περιγράφεται στο άνω συμφωνητικό (παρακολούθηση της λειτουργίας του βιολογικού καθαρισμού) εντασσόταν σ’αυτό της με αρ. …../2008 σύμβασης, με πρόβλεψη (εξ αρχής) πρόσθετης για το σκοπό αυτό αμοιβής της ενάγουσας, είτε ότι επρόκειτο για χωριστή, ανεξάρτητη σύμβαση. Στην τελευταία περίπτωση δεν αναφέρεται η διαδικασία που ακολουθήθηκε για την κατάρτισή της, αν προηγήθηκε πρόχειρος διαγωνισμός (κατόπιν απόφασης της Δημαρχιακής Επιτροπής) ή επρόκειτο για απευθείας ανάθεση, για την οποία θα έπρεπε προηγουμένως να είχε ληφθεί απόφαση του αρμοδίου οργάνου (Δημάρχου), εφόσον η απευθείας ανάθεση των εργασιών αυτών ήταν απαραίτητη για την αντιμετώπιση έκτακτων και επειγουσών περιπτώσεων ειδικά αιτιολογημένων (που θα έπρεπε να προσδιορίζονται) κι επιπλέον υπήρχε εγγραφή στον προϋπολογισμό εξειδικευμένης πίστωσης ειδικώς για το ζήτημα αυτό. Ο μη προσδιορισμός όμως των άνω στοιχείων καθιστά την αγωγή ως προς το κονδύλιο αυτό αόριστη. Το με στοιχ. (γ) κονδύλιο πρέπει να απορριφθεί ως μη νόμιμο, λόγω του δεν αναφέρεται ότι οι εργασίες συντήρησης ανατέθηκαν στην ενάγουσα με έγγραφο, χωρίς την τήρηση του οποίου, η σχετική σύμβαση όπως εκτέθηκε είναι απολύτως άκυρη, αλλά και μη τήρησης των προϋποθέσεων που μόλις αναφέρθηκαν για την απευθείας ανάθεση εργασιών. Συνεπώς η αγωγή πρέπει να απορριφθεί ως προς τα παραπάνω κονδύλια, ενώ ας σημειωθεί ότι δεν υπάρχει στο δικόγραφο επικουρική βάση αδικαιολογήτου πλουτισμού, για την περίπτωση απόρριψης της ιστορική της βάσης από τη σύμβαση. Συνεπώς μόνο ως προς το με στοιχ. (α) κονδύλιο η αγωγή πρέπει να ερευνηθεί ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα. Το παρεπόμενο όμως αίτημα τοκοδοσίας είναι νόμιμο μόνο από την επίδοση της αγωγής, δεδομένου ότι η υποχρέωση προς καταβολή τόκων επί οφειλών του Δημοσίου, σύμφωνα με το άρθρ. 21 του ΚΔ της 26/6-10/7/1944 «περί δικών του Δημοσίου», που εφαρμόζεται και εν προκειμένω κατά το άρθρο 276 παρ. 1 και 3 του Ν. 3463/2006 «Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων», αρχίζει πάντοτε και μόνο από την επίδοση της σχετικής αγωγής. Περαιτέρω, το παρεπόμενο αίτημα προσωρινής εκτελεστότητας στερείται αντικειμένου, αφού η απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου είναι με την έκδοσή της τελεσίδικη. Μετά από αυτά πρέπει να ερευνηθεί ως προς την ουσιαστική ης βασιμότητα καθώς έχει καταβληθεί το ανάλογο τέλος δικαστικού ενσήμου (βλ το με αρ. ………… e – parabola ποσού 238,37 €).
Κατά το άρθρο 90 § 1 του ν. 2362/1995 περί δημοσίου λογιστικού, που έχει εφαρμογή και επί αξιώσεων κατά των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (οι οποίοι σημειωτέον κατά το άρθρο 304 του π.δ. 410/1995 «Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας» και ήδη άρθρο 276 §§ 1 εδ. 2,2 του ν. 3463/2006 «Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων», με χρόνο ενάρξεως της ισχύος του από 1.1.2007 (ακροτελευταίο άρθρο αυτού), έχουν όλα τα δικαστικά, διοικητικά και δικονομικά προνόμια που παρέχονται στο Δημόσιο), οποιαδήποτε απαίτηση κατά του Δημοσίου ή κατά των ΟΤΑ παραγράφεται μετά πενταετία, εφόσον από άλλη γενική ή ειδική διάταξη δεν ορίζεται βραχύτερος χρόνος παραγραφής. Η παραγραφή αυτή, κατά το άρθρο 91 του ίδιου νόμου, αρχίζει από το τέλος του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκε η απαίτηση και ήταν δυνατή η δικαστική αυτής επιδίωξη. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ως προς την παραγραφή των πάσης φύσεως ενοχικών αξιώσεων κατά του Δημοσίου ή των ΟΤΑ, ο χρόνος αυτής δεν μπορεί να υπερβαίνει την πενταετία, και λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως και από το Δικαστήριο (άρθρο 94 εδάφιο δ του ιδίου νόμου, βλ. ΑΠ 666/2018 ΤΝΠ ΔΣΑ). Στην προκειμένη περίπτωση, ο εναγόμενος ΟΤΑ συνομολογεί την εκτέλεση των εργασιών από την ενάγουσα, αρνείται όμως κατά τα λοιπά την αγωγή ισχυριζόμενος ότι έχει εκπληρώσει προσηκόντως την υποχρέωσή του, το δε ποσό που ζητά η ενάγουσα είναι οι νόμιμες παρακρατήσεις που προέβη. Προβάλλει περαιτέρω ένταση παραγραφής της απαίτησης της ενάγουσας, ως προς το υπόλοιπο της αμοιβής της, καθώς από τις 2.5.2009 που ολοκληρώθηκε η περίοδος δοκιμαστικής λειτουργίας του έργου, έχει παρέλθει η πενταετής παραγραφή, που είναι νόμιμη και ερευνάται και σε κάθε περίπτωση αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο.
Από την ένορκη εξέταση του μάρτυρα που περιέχεται στα με αρ. 1598/2020 πρακτικά του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς και εκτίμηση των εγγράφων που προσκομίζονται από τους διαδίκους αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο Δήμος Αίγινας αφού προηγήθηκε η με αρ. …../2008 Μελέτη της Τεχνικής Υπηρεσία αυτού με την με αρ. …/ 4-6-2008 Διακήρυξη Ανοιχτού Διαγωνισμού και τήν υπ’αριθμ πρωτ. …./4-6-2008 Περίληψη αυτής προκήρυξε μειοδοτικό διαγωνισμό με σφραγισμένες προσφορές για την προμήθεια βιολογικού καθαρισμού για την ιχθυαγορά Αίγινας με προϋπολογισμό 155.000 € πλέον ΦΠΑ 18 % και συνολικά 184 και χρόνο παράδοσης του εξοπλισμού 180 ημερολογιακές ημέρες. Το σύστημα θα αποτελείτο από δεξαμενή, αντλιοστάσιο ανύψωσης λυμάτων και μονάδα βιολογικής επεξεργασίας λυμάτων και η ανάδοχος μαζί με τον εξοπλισμό όφειλε σε διάστημα όχι μικρότερο από 6 ημέρες να εκπαιδεύσει το προσωπικό του Δήμου στην λειτουργία και συντήρηση αυτού. Στο διαγωνισμό αυτό έλαβε μέρος η ενάγουσα «………..», με την από 9.7.2008 προσφορά της (αρ.πρωτ. …………./10.7.2008) για ποσό 145.834,50 € και αναδείχθηκε μειοδότρια δυνάμει του από 27.8.2008 πρακτικού του διαγωνισμού. Ακολούθως η ενάγουσα κατάρτισε με τον εναγόμενο ΟΤΑ το από 18.7.2008 ιδιωτικό συμφωνητικό, με το οποίο ανέλαβε να προμηθεύσει τον εναγόμενο, τον ανωτέρω βιολογικό καθαρισμό με αμοιβή 122.550 € πλέον ΦΠΑ. Η ενάγουσα εκτέλεσε προσηκόντως το έργο/προμήθεια εξοπλισμού, καθώς παρέδωσε το προκατασκευασμένο αντλιοστάσιο, Container με τις δεξαμενές βιολογικής επεξεργασίας, αντλίες και το σύνολο του μηχανολογικού εξοπλισμού, για την εκτέλεση του οποίου εξέδωσε το με αρ. …../2- 5-2009 τιμολόγιο πώλησης συνολικού ποσού (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.) 145.775,00 € και τα συνοδευτικά αυτού δελτία αποστολής. Ο εναγόμενος ΟΤΑ εξέδωσε υπέρ της ενάγουσας το με αρ. …../29.3.2010 χρηματικό ένταλμα, με πληρωτέο ποσό αυτό των 138.425 €, αφού πραγματοποίησε παρακράτηση ποσού 4.900 € ως φόρου 4% επί των λοιπών προμηθειών κι επιπλέον ποσού 1.837,50 € για ΤΕΑΔΥ προμηθευτών και 612,50 για ΤΠΔΥ προμηθευτών και συνολικά 7.350 €. Το ποσό των 4.900 € ήδη το αφαιρεί η ενάγουσα από την αγωγή της και ζητά το υπόλοιπο ποσό των 2.450 €, την καταβολή του οποίου όμως, δεν αρνήθηκε ο εναγόμενος ΟΤΑ, αλλά παρακράτησε υπέρ ασφαλιστικών ταμείων. Σε κάθε όμως περίπτωση όμως, η αξίωση της ενάγουσας από την καταβολή του άνω υπολοίπου της εργολαβικής αμοιβής της είχε γεννηθεί κι ήταν δικαστικώς επιδιώξιμη από την 2.5.2009, καθώς όπως η ίδια η ενάγουσα αναφέρει στην αγωγή της, την 26.3.2009 παραδόθηκε ο εξοπλισμός, την 10.4.2009 έγινε εκκίνηση λειτουργίας της μονάδας, την δε 2.5.2009 είχε ολοκληρωθεί η περίοδος δοκιμαστικής λειτουργίας και η εκπαίδευση του προσωπικού του εναγόμενου Δήμου, οπότε η ενάγουσα προέβη σε έκδοση του με αρ. ……/2.5.2009 τιμολογίου παροχής υπηρεσιών ποσού 145.775 €. Συνεπώς η πενταετής παραγραφή ξεκίνησε την 31.12.2009, με το τέλος του οικονομικού έτους εντός του οποίου γεννήθηκε και ήταν δικαστικώς επιδιώξιμη η απαίτηση, ώστε ο χρόνος αυτής είχε συμπληρωθεί την 1.1.2015, ενώ η κρινόμενη αγωγή ασκήθηκε στις 26.3.2015 κι επιδόθηκε στον εναγόμενο ΟΤΑ στις 28.5.2015. Επομένως η αγωγή, κατόπιν της ένστασης του εναγόμενου, αλλά και μετά από αυτεπάγγελτη έρευνα του Δικαστηρίου, θα πρέπει να απορριφθεί και ως προς με στοιχ. (α) κονδύλιο αυτής, ως ουσιαστικά αβάσιμη. Τα δικαστικά έξοδα θα πρέπει να συμψηφιστούν στο σύνολό τους μεταξύ των διαδίκων, λόγω της ιδιαίτερα δυοχέρειας των κανόνων δικαίου που εφαρμόσθηκαν (άρθρο 179 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την αγωγή.
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στον Πειραιά, στις 3.4.2023 και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στον Πειραιά, στις 29,5.2023, με σύνθεση αποτελούμενη από τους δικαστές : Σταυρούλα Λιακέα, Προεδρεύουσα Εφέτη, Ιωάννα Μάμαλη και Δημήτριο Καβαλλάρη, Εφέτες και τη Γραμματέα Τ.Λ, λόγω μεταθέσεως και αναχωρήσεως του Εφέτη Ελευθέριου Γεωργίλη, χωρίς την παρουσία των διαδίκων των πληρεξουσίων τους Δικηγόρων.
Η ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ΕΦΕΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ