Αριθμός 92/2017
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Μαρία Μέξα-Ευδαίμονο, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Δ.Π..
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η κρινόμενη έφεση των εναγουσών κατά της 2092/2014 αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς (τακτική διαδικασία), έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα και σύμφωνα με τις νόμιμες διατυπώσεις (άρθρα 495, 511, 513, 517, 518 ΚπολΔ). Είναι, επομένως, παραδεκτή και πρέπει να ερευνηθεί κατ ουσίαν κατά την ίδια διαδικασία (άρθρα 522, 533 ΚΠολΔ) για να κριθεί η βασιμότητα των λόγων της, οι οποίοι αναφέρονται σε εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο.
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1094 ΑΚ (διεκδικητική αγωγή), ο κύριος πράγματος δικαιούται να απαιτήσει από το νομέα ή τον κάτοχο την αναγνώριση της κυριότητάς του και την απόδοση του πράγματος. Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι αναγκαία στοιχεία της διεκδικητικής αγωγής είναι η κυριότητα του ενάγοντος επί του διεκδικουμένου ακινήτου και η νομή ή κατοχή του πράγματος από τον εναγόμενο, κατά το χρόνο ασκήσεως της αγωγής. Στην περίπτωση που η διεκδικητική αγωγή θεμελιώνεται σε παράγωγη κτήση, ο ενάγων αρκεί να προβάλει όσα περιστατικά απαιτούνται για τη μεταβίβαση του δικαιώματος, και, αν αμφισβητείται ότι ο φερόμενος ως δικαιοπάροχός του είχε το δικαίωμα, οφείλει επίσης να επικαλεστεί και να αποδείξει τα γεγονότα που στηρίζουν την κτήση κάποτε του δικαιώματος στο πρόσωπο του, καταφεύγοντας, αν υπάρξει ανάγκη, σε πρωτότυπη κτήση (π.χ. χρησικτησία)…Περαιτέρω κατά τις διατάξεις των άρθρων 1710 παρ. 1, 1193, 1195, 1198 και 1199 ΑΚ η κληρονομική διαδοχή, είτε αυτή χωρεί εκ του νόμου, είτε εκ διαθήκης, αποτελεί παράγωγο τρόπο κτήσεως κυριότητας των κινητών και ακινήτων κληρονομιαίων πραγμάτων, η κυριότητα όμως των ακινήτων που περιλαμβάνονται στην κληρονομία, όπως και κάθε άλλο εμπράγματο δικαίωμα επ` αυτών, μεταβιβάζεται στον κληρονόμο αναδρομικώς από του χρόνου του θανάτου του κληρονομουμένου, μόνον εάν αυτός (κληρονόμος) αποδεχθεί με δημόσιο έγγραφο την κληρονομία και η αποδοχή αυτή μεταγραφεί ή εκδοθεί κληρονομητήριο και μεταγραφεί τούτο. Εξάλλου, από τη διάταξη του άρθρου 216 παράγραφος 1 στοιχ. α` και β` ΚΠολΔ προκύπτει, ότι το δικόγραφο της αγωγής πρέπει να περιέχει, εκτός από τα στοιχεία που απαιτούνται για τη νομική θεμελίωσή της, ακριβή περιγραφή του αντικειμένου της διαφοράς και ορισμένο αίτημα. Όταν δεν περιέχονται τα πιο πάνω στοιχεία ή όταν αυτά περιέχονται κατά τρόπο ελλιπή ή ασαφή, τότε η έλλειψη αυτή καθιστά μη νομότυπη την άσκηση της, επιφέρει δε την απόρριψη της ως απαράδεκτης λόγω αοριστίας, είτε κατόπιν προβολής της σχετικής ένστασης, είτε και αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο της ουσίας. Έτσι, επί διεκδικητικής αγωγής που στηρίζεται, καθόσον αφορά τον τρόπο κτήσης της κυριότητας στο επίδικο ακίνητο, στην κληρονομική διαδοχή, αποτελούν στοιχεία του κύρους αυτής, κατά τη διάταξη του άρθρου 216 παρ.1 ΚΠολΔ, τόσο η αποδοχή της κληρονομίας όσο και η μεταγραφή της ή η έκδοση κληρονομητηρίου και η μεταγραφή αυτού. Επίσης απαιτείται και η μνεία, ότι ο δικαιοπάροχος του ενάγοντα ήταν κύριος και, αν αμφισβητείται ότι ο φερόμενος ως δικαιοπάροχος του είχε το δικαίωμα, οφείλει, επίσης, να επικαλεστεί και να αποδείξει τα γεγονότα που στηρίζουν την κτήση κάποτε του δικαιώματος στο πρόσωπό του, καταφεύγοντας, αν υπάρξει ανάγκη, σε πρωτότυπη κτήση χρησικτησία. Η έλλειψη των αμέσως πιο πάνω στοιχείων στη διεκδικητική αγωγή καθιστά το δικόγραφό της αόριστο και ανεπίδεκτο δικαστικής εκτίμησης, η αοριστία δε αυτή δεν είναι νομική, ως συνδεόμενη με τη νομική εκτίμηση του κανόνα ουσιαστικού δικαίου, που πρέπει να εφαρμοστεί, αλλά ποσοτική, εφόσον στο δικόγραφο της αγωγής δεν αναφέρονται με πληρότητα τα πραγματικά περιστατικά τα οποία αποτελούν την προϋπόθεση εφαρμογής του κανόνα δικαίου στον οποίο στηρίζεται το αίτημα της (βλ. μεταξύ άλλων και ΑΠ 1722/2011 ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω, ο τρόπος κτήσης της κυριότητας με χρησικτησία συνίσταται αν μεν πρόκειται για τακτική χρησικτησία στο ότι ο δικαιοπάροχος του ενάγοντος έχει στη νομή του, δηλαδή στη φυσική του εξουσία με διάνοια κυρίου, με καλή πίστη και με νόμιμο τίτλο το ακίνητο για μια συνεχή δεκαετία, για τη συμπλήρωση της οποίας (δεκαετία) ο χρησιδεσπόζων μπορεί να συνυπολογίσει και το χρόνο χρησικτησίας του δικαιοπαρόχου του, αν δε πρόκειται για έκτακτη χρησικτησία στο ότι ο δικαιοπάροχος του έχει στη νομή του, δηλαδή στη φυσική του εξουσία με διάνοια κυρίου, το ακίνητο για μία συνεχή εικοσαετία. Σε αυτήν την περίπτωση, για το ορισμένο της αγωγής πρέπει ο ενάγων στο δικόγραφό του να αναφέρει, επακριβώς τις διακατοχικές πράξεις αυτού και των δικαιοπαρόχων του, με τις οποίες να φανερώνεται η βούληση η δική του ή δικαιοπαρόχων του να το έχουν ως δικό τους, διαφορετικά το δικόγραφο είναι αόριστο και απορρίπτεται ως απαράδεκτο, ενώ η αοριστία αυτή δεν καλύπτεται με την απλή αναφορά ότι ο ίδιος ή οι δικαιοπάροχοί του νέμονταν το ακίνητο με διάνοια κυρίου και με τα λοιπά νόμιμα προσόντα, χωρίς αναφορά και των συγκεκριμένων υλικών πράξεων νομής που ενήργησε, είτε αυτός είτε και οι δικαιοπάροχοί του, στο ακίνητο (ΑΠ 1995/2006, ΑΠ 1882/1999, ΕλΔ/νη 41, 1669, ΑΠ 1448/1997 ΕλΔ/νη 1998, 384, ΑΠ 1429/1997, ΕλΔ/νη 1998, 859)και δεν αρκεί η απλή μνεία του όρου τακτική ή έκτακτη χρησικτησία, γιατί έτσι είναι αόριστη (ΑΠ 1148/1980, ΝοΒ 29, 527, ΑΠ 598/1979, ΝοΒ 27, 1612, ΕφΑΘ 1372/1999, ΕλΔ/νη 40, 1105).
Στην προκειμένη περίπτωση οι ενάγουσες με την υπό κρίση αγωγή τους εκθέτουν ότι είναι συγκύριες κατά ποσοστό 3/4 εξ αδιαιρέτου η πρώτη και ¼ εξ αδιαιρέτου η δεύτερη του λεπτομερώς περιγραφόμενου ακινήτου – οριζόντιας ιδιοκτησίας αξίας 25000 ευρώ που βρίσκεται εντός του εγκεκριμένου σχεδίου πόλης του Δήμου Νίκαιας Αττικής στην περιφέρεια του Δήμου Νίκαιας στη θέση «…………..» και επί της οδού ………… δυνάμει εξ αδιαθέτου κληρονομικής διαδοχής του αποβιώσαντος την 20-11-2003 πατέρα της πρώτης και συζύγου της δεύτερης, ……….., την κληρονομιά του οποίου έχουν νόμιμα αποδεχθεί δυνάμει της υπ’ αριθ. …../13-10-2009 πράξης αποδοχής κληρονομιάς της συμβολαιογράφου Πειραιά …………., με σκοπό η πράξη αυτή να εγγραφεί στο Κτηματολογικό Γραφείο Νίκαιας. Ότι στον άνω δικαιοπάροχό τους είχε περιέλθει από προφορική (άτυπη) δωρεά εν ζωή από τον πατέρα του …………. το έτος 1974, ο οποίος (δικαιοπάροχός τους)έκτοτε «νεμόταν και κατείχε το παραπάνω ακίνητο συνέχεια και αδιατάρακτα μέχρι το θάνατό του με διάνοια κυρίου και γενικότερα με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας, αναγνωριζόμενος από τους όμορους – του μεταβιβαζόμενου ακινήτου – ιδιοκτήτες στα δικαιώματά του και μηδέποτε οχληθείς από οποιονδήποτε». Ότι κατά τη διαδικασία της κτηματογράφησης της περιοχής το επίδικο έλαβε ΚΑΕΚ ./……. ενώ έχουν εγγράφει στο αρμόδιο κτηματολογικό γραφείο εσφαλμένα ως κυρίες αυτού οι εναγόμενες, γεγονός που προσβάλλει το δικαίωμα κυριότητάς τους σε αυτό. Για το λόγο αυτό ζητούν να αναγνωριστούν αυτές ως κυρίες του επίδικου κατά τα άνω ποσοστά καθεμία, δυνάμει του ως άνω τίτλου κτήσης, να διαταχθεί η διόρθωση της εσφαλμένης εγγραφής στα οικεία βιβλία του Κτηματολογικού Γραφείου Νίκαιας και να καταδικαστούν οι εναγόμενες στη δικαστική τους δαπάνη. Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η αγωγή που αρμοδίως εισήχθη ενώπιον του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου (άρθρα 6 παρ. 2 εδ. α του Ν. 2664/2011, 9, 10 αρ. 1,14 παρ. 2 και 29 του ΚΠολΔ), κατά την τακτική διαδικασία, εντός της δεκαετούς προθεσμίας του άρθρου 6 παρ. 2 του Ν. 2664/1998, όπως αυτό ίσχυε κατά το χρόνο κατάθεσης της αγωγής, καθόσον, κατά την υπ’ αριθ. 322/2/31-8-2005 (ΦΕΚ Β’ 1277/12-9-2005, όπως διορθώθηκε με το ΦΕΚ 1333/21-.9-2005) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΚΧΕ ορίστηκε ημερομηνία έναρξης του Κτηματολογίου στην περιοχή Νίκαιας, η 12-9-2005,έχει καταχωριστεί την 15-11-2012 στο οικείο κτηματολογικό φύλλο με αριθμό καταχώρισης 5152 και έχει καταβληθεί το απαιτούμενο τέλος δικαστικού ενσήμου με τις νόμιμες επ’ αυτού επιβαρύνσεις υπέρ τρίτων, είναι αόριστη και ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης. Τούτο διότι αφενός μεν δεν εκτίθεται σ’ αυτήν, αλλά ούτε και στις προτάσεις των εναγουσών όπως θα έπρεπε, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη νομική σκέψη, ότι έχει μεταγραφεί νόμιμα η υπ’αρ……/2009 πράξη αποδοχής κληρονομιάς της συμβολαιογράφου Πειραιά ………… Τούτο διότι εφόσον αυτές επικαλούνται κτήση κυριότητας με κληρονομική διαδοχή απαραίτητα στοιχεία του ορισμένου της αγωγής τους αποτελούν τόσο η αποδοχή της κληρονομιάς με δημόσιο έγγραφο, το οποίο επικαλούνται, όσο, όμως και η μεταγραφή την οποία δεν επικαλούνται(ΑΠ 1283/2003 ΕλλΔνη 46.456,ΑΠ 406/1991Ελλ.Δνη 33.124,ΕφΑθ 377/2009 ΝΟΜΟΣ). Εξάλλου το γεγονός της αμφισβήτησης της κυριότητας του επιδίκου δεν αναιρεί την υποχρέωση εγγραφής στο κτηματολόγιο της πράξης αποδοχής κατά το άρθρο 7α του ν.2664/1998 όπου προβλέπεται ότι στις περιοχές που έχουν κτηματογραφηθεί η καταχώριση στο κτηματολόγιο οποιασδήποτε πράξης αναπληρώνει την έλλειψη μεταγραφής στο οικείο Υποθηκοφυλακείο (άρθρα 1193 και 1199 ΑΚ και 12 παρ.1 εδ.ζ του ν.2664/ 1998).Απλώς η εγγραφή αυτή τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της έκδοσης και καταχώρισης της αμετάκλητης δικαστικής απόφασης που θα αποφανθεί για την κυριότητα του ακινήτου. Κατά δεύτερο λόγο η αγωγή είναι αόριστη διότι εν όψει της αμφισβήτησης από τις εναγόμενες με τις προτάσεις τους της κυριότητας τόσο των εναγουσών όσο και του φερόμενου δικαιοπαρόχου τους, οι ενάγουσες δεν προσδιόρισαν, όπως έπρεπε, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη νομική σκέψη, τα οποία ισχύουν και επί αναγνωριστικής αγωγής, με τις νόμιμα κατατεθειμένες προτάσεις τους με σαφή και ορισμένο τρόπο τις υλικές εμφανείς πράξεις νομής, που ασκούσε επί του επιδίκου ο δικαιοπάροχός τους, ώστε να είχε καταστεί κύριος αυτού με έκτακτη χρησικτησία, όπως αυτές ισχυρίζονται. Επομένως η εκκαλουμένη που έκρινε τα αυτά και απέρριψε την αγωγή ως αόριστη δεν έσφαλε και ορθά εφάρμοσε το νόμο. Γι’αυτό πρέπει να απορριφθούν οι σχετικοί λόγοι της εφέσεως με τους οποίους οι εκκαλούσες ισχυρίζονται τα αντίθετα. Κατόπιν αυτών πρέπει η έφεση να απορριφθεί στο σύνολό της και να επιβληθεί σε βάρος των εκκαλουσών η δικαστική δαπάνη των εφεσιβλήτων του παρόντος βαθμού (άρθρο 176 και 183 του ΚΠολΔ), κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζοντας αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται τυπικά και απορρίπτει κατ’ουσίαν την έφεση.
Επιβάλλει σε βάρος των εκκαλουσών τη δικαστική δαπάνη των εφεσιβλήτων την οποία ορίζει σε εξακόσια (600) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 17 Φεβρουαρίου 2017, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ