Αριθμός 51/2017
ΤΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
NAYTIKO TMHMA
Αποτελούμενο από τους Δικαστές Χρήστο Τζανερρίκο, Πρόεδρο Εφετών, Αθανάσιο Θεοφάνη, Εφέτη-Εισηγητή και Ερασμία Λιούλη, Εφέτη και από τη Γραμματέα Γ.Λ..
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του την ……………, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των:
ΚΑΛΟΥΝΤΟΣ-ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ : Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοικήσεως) Περιφερειακής Ενότητας Κυκλάδων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, με την επωνυμία «Δήμος Θήρας», νομίμως εκπροσωπουμένου υπό του Δημάρχου αυτού, το οποίο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιό του δικηγόρο Στυλιανό Παπανδρεόπουλο.
ΚΑΘ΄ ΩΝ Η ΚΛΗΣΗ-ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΩΝ : 1) Εταιρείας, με την επωνυμία «…………», που εδρεύει στις …….., νομίμως εκπροσωπουμένης, 2) εταιρείας, με την επωνυμία «………..», που εδρεύει στη ………. και διατηρεί γραφείο στον …., σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 25 ν. 27/75, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, νομίμως εκπροσωπουμένης, 3) εταιρείας, με την επωνυμία «………….», που εδρεύει στις ………. και διατηρεί γραφείο στον ………, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 25 ν. 27/75, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, νομίμως εκπροσωπουμένης, 4) ………. Πλοιάρχου Ε.Ν., …………, 5) ……….., 6) ……….., και 7) ……………, οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από τους πληρεξουσίους τους δικηγόρους Ανδρέα-Κωνσταντίνο Τζήμα και Γεώργιο Ιατρίδη-Ραμαντάνη.
Το καλούν-εφεσίβλητο άσκησε ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς τις δύο (2), από 5.3.2012 και με αριθμ. εκθ. καταθ. …./2012 και από 22.3.2012 και με αριθμ. εκθ. καταθ. …../2012, αγωγές του, επί των οποίων εκδόθηκε η υπ΄ αριθμ. 464/2014 απόφαση του ως άνω Δικαστηρίου, που δέχθηκε εν μέρει αυτές.
Την απόφαση αυτή προσέβαλαν ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου οι εναγόμενοι και ήδη καθ΄ων η κλήση- εκκαλούντες με την από 6.3.2014 και με αριθμ. εκθ. κατάθ. …./2014 έφεσή τους, της οποίας δικάσιμος ορίστηκε αρχικά η 20η.11.2014 και, μετά από αναβολή, η 17η.9.2015, οπότε και ματαιώθηκε η συζήτηση αυτής.
Ήδη με την από 30.9.2015 και με αριθ καταθ. ………./2015 κλήση του καλούντος-εφεσιβλήτου επανεισήχθη η έφεση προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου αρχικά για την δικάσιμο της 17ης.3.2016 και μετά από αναβολή για την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας απόφασης.
Στις 9.2.2016 οι εναγόμενοι και ήδη καθ΄ων η κλήση- εκκαλούντες κατέθεσαν τους, με την ίδια χρονολογία και με αριθμ. εκθ. κατάθ. ……../2016, πρόσθετους λόγους εφέσεως, των οποίων δικάσιμος ορίστηκε αρχικά η 17.3.2016 και μετά από αναβολή η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας απόφασης.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.
Οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, αφού έλαβαν διαδοχικά τον λόγο από τον Πρόεδρο, αναφέρθηκαν στις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσαν.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
I. Η από 06-03-2014 (αριθμ. εκθ. καταθ. …./10-03-2014) έφεση των επτά πρωτοδίκως ηττηθέντων εναγόμενων κατά του νικήσαντος οργανισμού τοπικής αυτοδιοικήσεως και της υπ΄αριθμ. 464/2014 οριστικής αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία εκδόθηκε κατά την τακτική διαδικασία και κατ΄αντιμωλίαν των διαδίκων έκανε δε εν μέρει δεκτές, αφού τις συνεκδίκασε, τις από 05-03-2012 (αριθμ. εκθ. καταθ. …../05-03-2012) και 22-03-2012 (αριθμ. εκθ. καταθ. …../29-03-2012) αγωγές, νομίμως επαναφερόμενη προς συζήτηση, κατά τη μετά από αναβολή δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας, με την από 30-09-2015 (γεν. αριθμ. καταθ. …../01-10-2015, αριθμ. καταθ. …../01-10-2015) κλήση του εφεσίβλητου, ασκήθηκε σύμφωνα με τους νόμιμους τύπους, στους οποίους συγκαταλέγεται η προσκομιδή του προβλεπόμενου στον νόμο (άρθρο 495§4 εδάφ. α΄ ΚΠολΔ) παραβόλου, και εμπροθέσμως, εφόσον, όπως προκύπτει από τα σχετικά της δικογραφίας έγγραφα, ακριβές αντίγραφο της εκκαλούμενης αποφάσεως επιδόθηκε σε καθένα από τους πληρεξούσιους δικηγόρους των εκκαλούντων στις 07-03-2014 (βλ. τις με στοιχεία ….΄/07-02-2014, …..΄/07-02-2014, …..΄/07-02-2014 και …..΄/07-02-2014 εκθέσεις επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας του Πρωτοδικείου Πειραιώς ………..) και το πρωτότυπο της ένδικης εφέσεως κατατέθηκε στη Γραμματεία του εκδόσαντος την εκκαλούμενη απόφαση Δικαστηρίου στις 10-03-2014 (βλ. τη σχετική έκθεση της αρμόδιας δικαστικής υπαλλήλου ………….). Ασκήθηκε δηλαδή σύμφωνα με τις προβλέψεις των άρθρων 495, 496, 500, 511, 513§1 στοιχ. β΄εδάφ. α΄, 516§1, 517 εδάφ. α΄, 518§1 εδάφ. α΄, 520§1, 143§1, 144§1 ΚΠολΔ και 9§2 ν. 4335/2015. Συνεπώς, πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή και να εξεταστούν κατά την αυτή (τακτική) διαδικασία το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της (άρθρα 532, 533§1 ΚΠολΔ). Περαιτέρω, οι εκκαλούντες με το από 09-02-2016 (γεν. αριθμ. καταθ. …./10-02-2016, αριθμ. καταθ. ………../10-02-2016) δικόγραφο που κατατέθηκε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 520§2 ΚΠολΔ) και επιδόθηκε εμπρόθεσμα στο εφεσίβλητο (βλ. την υπ΄αριθμ. …../12-02-2016 έκθεση επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας του Πρωτοδικείου Νάξου …………) άσκησαν πρόσθετους λόγους εφέσεως. Οι πρόσθετοι λόγοι εφέσεως ασκήθηκαν σύμφωνα με τις προβλέψεις του νόμου (άρθρα 520§2 ΚΠολΔ, 9§2 ν. 4335/2015), πρέπει να γίνουν τυπικά δεκτοί, εφόσον, όπως θα καταδειχθεί κατωτέρω, υπό στοιχείο IV, συνδέονται με τα εκκληθέντα με την έφεση κεφάλαια της πρωτόδικης αποφάσεως, και να συνεκδικαστούν με την έφεση, σύμφωνα με τις προβλέψεις των άρθρων 246 και 524§1 εδάφ. α΄ΚΠολΔ, ώστε να εξεταστούν το παραδεκτό και το βάσιμο αυτών (άρθρα 532, 533§1 ΚΠολΔ).
II.Στην από 05-03-2012 αγωγή του και κατά το ουσιώδες μέρος αυτής ο ενάγων οργανισμός τοπικής αυτοδιοικήσεως της Περιφερειακής Ενότητας Κυκλάδων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, με την επωνυμία «Δήμος Θήρας» ισχυρίστηκε ότι το Κ/Ζ, με το όνομα «SD», κυριότητας της πρώτης εναγόμενης αλλοδαπής, αλλά νόμιμα εγκατεστημένης στην Ελλάδα, εταιρείας, με την επωνυμία «……………», του οποίου (Κ/Ζ) την τεχνική διαχείριση είχε αναλάβει η δεύτερη εναγόμενη αλλοδαπή, αλλά νόμιμα εγκατεστημένη στην Ελλάδα, εταιρεία, με την επωνυμία «…………..», και τη διαχείριση, άλλως τον εφοπλισμό, ασκούσε η τρίτη εναγόμενη αλλοδαπή εταιρεία που εδρεύει στην πραγματικότητα στον Πειραιά, με την επωνυμία «…………», ήταν δε ασφαλισμένο στον εδρεύοντα στο Λονδίνο του Ηνωμένου Βασιλείου αλληλασφαλιστικό συνεταιρισμό, με την επωνυμία «…………….», που νόμιμα εκπροσωπείται στην Ελλάδα, στις 05-04-2007 και ενώ έπλεε εντός του κόλπου της Καλντέρας Θήρας, μη ακολουθώντας τον στο σχέδιο πλεύσεως προβλεφθέντα πλου αυτού, προσέκρουσε σε ύφαλο με αποτέλεσμα την κατάκλυση αυτού από θαλάσσια ύδατα. Ότι, συνεπεία εσφαλμένων χειρισμών του πλοιάρχου του Κ/Ζ, αυτό τις πρωινές ώρες της 06-04-2007 βυθίστηκε στη θέση «…………», βόρεια του λιμένα του Αθηνιού Θήρας, όπου και παραμένει έκτοτε βυθισμένο. Ότι, μετά τη βύθιση του Κ/Ζ, προκλήθηκε εκτεταμένη μόλυνση τόσο της προαναφερόμενης θαλάσσιας περιοχής όσο και της χερσαίας ζώνης με αποτέλεσμα τη διενέργεια εκτεταμένων εργασιών απορρυπάνσεως οι οποίες, όμως, δεν απέτρεψαν τη δυσφήμηση της περιοχής στην οποία έλαβε χώρα το ναυάγιο. Ότι το βυθισμένο Κ/Ζ αποτελεί εστία διαρκούς ρυπάνσεως της θαλάσσιας περιοχής της Καλντέρας Θήρας και θα αποτελεί τέτοια εστία στο άμεσο και το απώτερο μέλλον. Ότι το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο προσκάλεσε, τηρώντας τις προϋποθέσεις του νόμου, τις εναγόμενες εταιρείες να προέλθουν στην ανέλκυση του ναυαγίου πλην όμως αυτές ολιγώρησαν. Ότι, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία στην οποία συγκαταλέγονται και οι διατάξεις για την προστασία της προσωπικότητας, δικαιούται να απαιτήσει από τις εναγόμενες εταιρείες την ανέλκυση του ναυαγίου και την απομάκρυνση αυτού από την περιοχή. Ζήτησε δε να γίνει δεκτή η αγωγή του, να υποχρεωθούν οι εναγόμενες εταιρείες εις ολόκληρον σε ανέλκυση και απομάκρυνση του ναυαγίου από την περιοχή πραγματοποιώντας έναρξη εργασιών εντός τριών μηνών από την έκδοση της αποφάσεως του πρωτόδικου Δικαστηρίου επί της αγωγής του. Άλλως να υποχρεωθούν οι εναγόμενες στην προκαταβολή χρηματικού ποσού ογδόντα εκατομμυρίων ευρώ (80.000.000,00€) προς αυτόν (ενάγοντα), επί αποδόσει λογαριασμού, ώστε να προβεί σε κάθε αναγκαία ενέργεια για την ανέλκυση και την απομάκρυνση του ναυαγίου. Άλλως να υποχρεωθούν οι εναγόμενες στην καταβολή ισόποσης εγγυοδοσίας υπέρ αυτού (ενάγοντος) ή του Ελληνικού Δημοσίου για την κάλυψη των εξόδων ανελκύσεως και απομακρύνσεως του ναυαγίου. Να απειληθεί κατά των εναγομένων χρηματική ποινή ποσού είκοσι χιλιάδων ευρώ (20.000,00€) ημερησίως για την περίπτωση αρνήσεώς τους να συμμορφωθούν στο δεύτερο επικουρικό αίτημα της αγωγής. Τέλος, ζήτησε να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα εις βάρος των αντιδίκων του. Περαιτέρω, στην από 22-03-2012 αγωγή του, την οποία, σημειωτέον, έστρεψε πέραν των προαναφερθεισών εταιρειών και κατά των ……….., πλοιάρχου του βυθισθέντος πλοίου, ………….., γενικού διευθυντή τεχνικού τομέα της ανωτέρω δεύτερης εναγόμενης, …………., εξουσιοδοτημένου προσώπου της αυτής, ως άνω, εναγόμενης εταιρείας, και ……………, γενικού διευθυντή επιχειρήσεων στόλου της αυτής, ως άνω, εναγόμενης εταιρείας, ο ενάγων οργανισμός τοπικής αυτοδιοικήσεως ισχυρίστηκε, πέραν των όσων ισχυρίστηκε στην από 05-03-2012 αγωγή του, ότι, εξαιτίας του γεγονότος της βυθίσεως του πλοίου, της εκτεταμένης ρυπάνσεως που ακολούθησε, της ρυπάνσεως που εξακολουθεί να προκαλείται, αλλά και αυτής που θα προκαλείται με βεβαιότητα στο μέλλον, προσβλήθηκε η φήμη του νησιού της Θήρας ως παγκόσμιου τουριστικού προορισμού, με περαιτέρω αποτέλεσμα να τρωθεί το συναποτελούν την «προσωπικότητά» του στοιχείο της φήμης του και τελικό αποτέλεσμα να βλαφτεί ηθικά. Ότι, συνεπώς, ενόψει των ιδιοτήτων και των καθηκόντων των εναγόμενων προσώπων, νομικών και φυσικών, δικαιούται να ζητήσει και να λάβει εις ολόκληρον από αυτά χρηματικό ποσό και συγκεκριμένα αυτό των δέκα εκατομμυρίων πενήντα χιλιάδων ευρώ (10.050.000,00€) για την ικανοποίησή του από την προσγενόμενη προσβολή. Ότι επιφυλάσσεται να ζητήσει την πληρωμή του, επιμέρους του ανωτέρω συνολικού, ποσού των πενήντα χιλιάδων ευρώ (50.000,00€) από το αρμόδιο ποινικό δικαστήριο στο οποίο έχουν παραπεμφθεί να δικαστούν, μαζί με άλλα, τα εναγόμενα φυσικά πρόσωπα για παράβαση σωρείας ποινικών διατάξεων. Ζήτησε δε να γίνει δεκτή η αγωγή του, να υποχρεωθούν τα εναγόμενα πρόσωπα να του καταβάλουν εις ολόκληρον το ποσό των δέκα εκατομμυρίων ευρώ (10.000.000,00€) νομιμοτόκως και να καταδικαστούν τα αυτά εναγόμενα πρόσωπα στην πληρωμή των δικαστικών του εξόδων.
III.Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο (Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιώς –Τμήμα Ναυτικών Διαφορών) με την εκκαλούμενη υπ΄ αριθμ. 464/2014 οριστική απόφασή του (που διορθώθηκε με την υπ΄ αριθμ. 1497/2014 απόφασή του), αφού διέταξε την ένωση και τη συνεκδίκαση των, ως άνω, εχουσών αγωγών, έκρινε αρχικά μεν ότι έχει διεθνή δικαιοδοσία να επιληφθεί της εκδικάσεως των αγωγών τόσο ως προς τις τρεις εταιρείες που ενήχθησαν με αμφότερες τις αγωγές όσο και αναφορικά με τα εναχθέντα φυσικά πρόσωπα, ενώ έκρινε ότι στερείται διεθνούς δικαιοδοσίας για την εκδίκαση των αγωγών αναφορικά με την εταιρεία, με την επωνυμία «…………….», απέρριψε δε ως προς αυτή τις αγωγές και συμψήφισε στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα. Ακολούθως, έκρινε ότι έχει τοπική, υλική και λειτουργική αρμοδιότητες για να επιληφθεί της εκδικάσεως των αγωγών ως προς τα λοιπά εναγόμενα πρόσωπα, απέρριψε την πρώτη των συνεκδικασθεισών αγωγών ως αόριστη κατά το μέρος της το επιστηρίζον τα επικουρικά της αιτήματα όπως και τη δεύτερη των εν λόγω αγωγών, για τον αυτό λόγο, ως προς το επικουρικό αίτημά της για την επιδίκαση τόκων επί του αγωγικού χρηματικού ποσού. Περαιτέρω, το αυτό Δικαστήριο έκρινε ότι οι αγωγές είχαν έρεισμα στον νόμο, απέρριψε τους ισχυρισμούς των εναγομένων, απαντητικούς στις αγωγές και αυτοτελείς, πλην δύο και συγκεκριμένα της ενστάσεως από το άρθρο 29 ν. 1650/1986 και του αιτήματος από το άρθρο 250 ΚΠολΔ, τους οποίους επιφυλάχθηκε να ερευνήσει κατ΄ουσίαν, και προέβη στον έλεγχο της ουσιαστικής βασιμότητας των ιστορικών βάσεων των αγωγών. Μετά τον έλεγχο του συνόλου του αποδεικτικού υλικού της υποθέσεως το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο έκρινε ότι οι αγωγές, κατά το μέρος που κρίθηκαν ορισμένες, είναι και κατ΄ουσίαν βάσιμες ενώ η ένσταση και το αίτημα των εναγομένων δεν επιρρωνύονταν από το αποδεικτικό υλικό. Έτσι δέχθηκε τις αγωγές, υποχρέωσε τις εναγόμενες εταιρείες να προβούν με ίδιες δαπάνες στην ανέλκυση του ναυαγίου και, επιπλέον, τις αυτές εναγόμενες και τα εναγόμενα φυσικά πρόσωπα να καταβάλουν στον ενάγοντα ως χρηματική του ικανοποίηση το εύλογο ποσό των οκτώ εκατομμυρίων ευρώ (8.000.000,00€) νομιμοτόκως. Τέλος, καταψήφισε εις βάρος των ηττηθέντων εναγομένων τα δικαστικά έξοδα τα οποία προσδιόρισε στα ποσά των τετρακοσίων πενήντα ευρώ (450,00€) και εκατόν ογδόντα τριών χιλιάδων ευρώ (183.000,00€) αντίστοιχα.
IV.Κατά της, ως άνω, κρινάσης αποφάσεως του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου παραπονούνται τα ηττηθέντα εναγόμενα πρόσωπα με την από 06-03-2014 έφεσή τους όπως το περιεχόμενο αυτής διαμορφώθηκε με την άσκηση των πρόσθετων αυτής λόγων. Ειδικότερα, τα ηττηθέντα εναγόμενα πρόσωπα αποδίδουν στην εκκαλούμενη απόφαση εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου όπως και κακή εκτίμηση του εισφερθέντος αποδεικτικού υλικού. Συγκεκριμένα, η έφεση διαρθρώνεται σε δέκα λόγους που αφορούν το σύνολο των εκκαλούντων, σε έξι λόγους που αφορούν τις εκκαλούσες εταιρείες και σε δύο λόγους που αφορούν εκκαλούντα φυσικά πρόσωπα. Με την έφεσή τους αυτή τα εκκαλούντα πρόσωπα ζητούν να εξαφανιστεί η εκκαλούμενη απόφαση, να διακρατηθεί η υπόθεση από το Δικαστήριο τούτο, να αναδικαστούν οι αγωγές και είτε να απορριφθούν ως προς όλα τα εναγόμενα πρόσωπα είτε να απορριφθούν ως προς ορισμένα από αυτά (κατά τις διακρίσεις που γίνονται στο δικόγραφο της εφέσεως) άλλως να γίνει δεκτή η δεύτερη αγωγή για μικρότερο χρηματικό ποσό και να διαταχθεί ο περιορισμός της ευθύνης αυτών, σύμφωνα με σχετικό, πρωτοδίκως υποβληθέν, αίτημά τους.
V.Στο άρθρο 24§1 εδάφ. α΄και β΄του ισχύοντος Συντάγματος 1975/1986/2001 ορίζονται τα ακόλουθα: «1. Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός. Για τη διαφύλαξή του το Κράτος έχει υποχρέωση να παίρνει ιδιαίτερα προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα στο πλαίσιο της αρχής της αειφορίας.» ενώ στο άρθρο 102§1 ορίζονται τα εξής: «1. Η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. Υπέρ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης συντρέχει τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων. Νόμος καθορίζει το εύρος και τις κατηγορίες των τοπικών υποθέσεων, καθώς και την κατανομή τους στους επί μέρους βαθμούς. Με νόμο μπορεί να ανατίθεται στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης η άσκηση αρμοδιοτήτων που συνιστούν αποστολή του Κράτους.». Περαιτέρω, στο άρθρο 73§1 στοιχ. Β΄περ. iii του ν. 3852/2010 για τη «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης» ορίζεται ότι η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής των δήμων εισηγείται στο δημοτικό συμβούλιο « iii τη λήψη αποφάσεων για θέματα προστασίας του περιβάλλοντος, …» ενώ στο άρθρο 75 I περ. β΄ αριθμ. 2 του ν. 3463/2006 για την «Κύρωση του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων», που ίσχυε κατά την κρίσιμη χρονική περίοδο, προβλεπόταν ότι μεταξύ των αρμοδιοτήτων των δήμων και των κοινοτήτων συγκαταλέγονται και αυτές που αφορούν τον τομέα του περιβάλλοντος, στον οποίο περιλαμβάνεται ιδίως «2. Η προστασία και διαχείριση των υδάτινων πόρων, η προστασία του εδάφους και των εσωτερικών υδάτων από την αλιεία (λιμνοθάλασσες, λίμνες, ιχθυοτροφεία, ποταμοί) και η καταπολέμηση της ρύπανσης στην περιφέρειά τους.». Τέλος, στα άρθρα 3 και 4 του Ευρωπαϊκού Χάρτη της Τοπικής Αυτονομίας, που κυρώθηκε με τον ν. 1850/1989 ορίζονται τα ακόλουθα: (στην §3) « Έννοια της τοπικής αυτονομίας 1. Δια της τοπικής αυτονομίας νοείται το δικαίωμα και η πραγματική ικανότητα των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης να ρυθμίζουν και να διευθύνουν, στα πλαίσια του νόμου με δική τους ευθύνη και προς όφελος του πληθυσμού τους, ένα σημαντικό μέρος των δημοσίων υποθέσεων. 2. Το δικαίωμα αυτό ασκείται από συμβούλια ή συνελεύσεις που αποτελούνται από μέλη εκλεγόμενα με ελεύθερη, μυστική, ίση, άμεση και καθολική ψηφοφορία και που μπορούν να έχουν υπεύθυνα ενώπιόν τους εκτελεστικά όργανα. Η διάταξη αυτή δεν αντίκειται στην προσφυγή στις συνελεύσεις πολιτών, στο δημοψήφισμα ή σε κάθε άλλη μορφή άμεσης συμμετοχής των πολιτών εκεί όπου κατά νόμο είναι επιτρεπτή.» και (στην §4) «Έκταση της τοπικής αυτονομίας 1. Οι βασικές αρμοδιότητες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης ορίζονται από το Σύνταγμα ή από το νόμο, Εν τούτοις, η διάταξη αυτή δεν εμποδίζει την παροχή στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης αρμοδιοτήτων για ειδικούς σκοπούς, σύμφωνα με το νόμο. 2 Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης έχουν, στα πλαίσια του νόμου, κάθε δυνατότητα δράσεως για να ασκήσουν την πρωτοβουλία τους για κάθε θέμα που δεν έχει εξαιρεθεί από την αρμοδιότητά τους ή δεν έχει παραχωρηθεί σε άλλη αρχή. 3. Η άσκηση των δημοσίων αρμοδιοτήτων πρέπει, κατά τρόπο γενικό, να ανήκει κατά προτίμηση στις αρχές τις πιο πλησιέστερες στους πολίτες. Για την ανάθεση μιας αρμοδιότητας σε άλλη αρχή πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ευρύτητα και η φύση του έργου και οι απαιτήσεις αποτελεσματικότητας και οικονομίας. 4. Οι αρμοδιότητες που ανατίθενται στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει κανονικά να είναι πλήρεις και αποκλειστικές. Δεν μπορούν να αμφισβητούνται ή να περιορίζονται από άλλη αρχή, κεντρική ή περιφερειακή, παρά στα πλαίσια του νόμου. 5. Σε περίπτωση αναθέσεως εξουσιών από μια κεντρική ή περιφερειακή αρχή, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να απολαμβάνουν κατά το δυνατόν της ελευθερίας προσαρμογής της άσκησης των εξουσιών αυτών στις τοπικές συνθήκες. 6. Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρέπει να διατυπώνουν τη γνώμη τους, κατά το δυνατόν, έγκαιρα και με τον προσήκοντα τρόπο, κατά τη διάρκεια των διαδικασιών προγραμματισμού και λήψεως αποφάσεως για τα θέματα που τους αφορούν άμεσα.». Από τις διατάξεις των ανωτέρω παρατεθέντων άρθρων, τελολογικώς ερμηνευόμενες, συνάγεται, με την αναγκαία για την περίπτωση σαφήνεια, ότι το τεκμήριο αρμοδιότητας υπέρ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως αφορά τη διαχείριση των τοπικών υποθέσεων και πραγμάτων. Ως τέτοιες και τέτοια νοούνται ασφαλώς όχι μόνο οι αναφερόμενες και αναφερόμενα ειδικά στους ειδικούς νόμους αλλά, κατά λογική αναγκαιότητα, οι συνδεόμενες και τα συνδεόμενα με τις αναφερόμενες και τα αναφερόμενα. Συγκεκριμένα, δεν είναι λογικώς δυνατό να γίνει δεκτό ότι η φροντίδα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως μπορεί να αφορά τα ύδατα της στερεάς (ποταμούς, λίμνες, λιμνοθάλασσες, πηγές κτλ) όχι όμως τα θαλάσσια ύδατα σε έκταση τέτοια, συνεχόμενη με τη στεριά και εξυπηρετούσα τις συνήθεις ανάγκες των κατοίκων (κολύμβηση, διενέργεια θαλάσσιων σπορ, παράκτια αλιεία, τοπική συγκοινωνία κτλ). Επομένως, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοικήσεως νομιμοποιούνται ενεργητικά και παθητικά να αναλαμβάνουν και να υποδέχονται ενέργειες προβλεπόμενες από τον νόμο για τη διατήρηση της κατά προορισμό καταστάσεώς τους και την προστασία τους από κάθε προσβολή. Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο τούτο, όπως και το πρωτόδικο, καταλήγει στην κρίση ότι ο ενάγων οργανισμός τοπικής αυτοδιοικήσεως, Δήμος Θήρας, διατηρούσε έννομο συμφέρον για την έγερση της πρώτης των ένδικων αγωγών, με την οποία ζητεί να διαταχθεί η ανέλκυση του ναυαγίου του πλοίου για το οποίο γίνεται λόγος και το οποίο βρίσκεται πλησίον της ξηράς και συνιστά μη φυσική ιδιαιτερότητα της θαλάσσιας ζώνης στην οποία, κατά τα ανωτέρω, μπορεί να εκτείνεται το ενδιαφέρον και η φροντίδα του. Εξάλλου, από τη διάταξη του άρθρου 57§1 ΑΚ, όποιος προσβάλλεται στην προσωπικότητά του έχει δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον. Ειδικότερα από τη διάταξη του άρθρου 57 ΑΚ προστατεύεται το άμεσο και απόλυτο δικαίωμα στην προσωπικότητα, δηλαδή των άυλων και υλικών αγαθών που συνθέτουν την υπόσταση του προσώπου, με το οποίο είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα. Τα αγαθά αυτά δεν αποτελούν αυτοτελή δικαιώματα, αλλά επιμέρους εκφάνσεις του ενιαίου δικαιώματος στην ίδια προσωπικότητα, σε τρόπο ώστε η προσβολή οποιασδήποτε από τις ανωτέρω εκφάνσεις, από οποιονδήποτε τρίτο να σημαίνει και προσβολή της συνολικής έννοιας «προσωπικότητα». Κυριότερες από τις ανωτέρω εκδηλώσεις της προσωπικότητας είναι η ζωή, η σωματική ακεραιότητα και υγεία, η ελευθερία, η τιμή, το απόρρητο της ιδιωτικής ζωής κλπ. Η καθαριότητα, η μη ρύπανση, η διατήρηση και η προστασία του περιβάλλοντος (γήινου, υδάτινου και αέρινου) προστατεύεται από διατάξεις που έχουν σκοπό την ευνοϊκή ανάπτυξη του ατόμου και όχι μόνο του περιβάλλοντος, του οποίου η προστασία είναι αναγκαία για τον άνθρωπο (ΕΘ 2052/2012 Αρμ 2013.711 όπου και σημείωση Α.Ν.Α.Λ. στη σελ. 741 = τνπ Νόμος). Επιπροσθέτως, και το νομικό πρόσωπο, εφόσον έχει ικανότητα δικαίου και είναι ικανό για δικαιοπραξία (άρθρα 61 και 70 ΑΚ), διατηρεί δικαίωμα επί της προσωπικότητας αυτού στις εκφάνσεις της πίστεως, της υπολήψεως, της φήμης, του κύρους, του αντικειμένου του, του μέλλοντός του και των αναγνωριζόμενων σε αυτό άυλων αγαθών. Συνεπώς, σε περίπτωση προσβολής της προσωπικότητας του νομικού προσώπου σε οποιαδήποτε των εκφάνσεων τούτων, δικαιούται να ζητήσει, σύμφωνα με τις προβλέψεις των άρθρων 57 και 59 ΑΚ, προστασία καθώς και ικανοποίηση της ηθικής βλάβης, που υπέστη από την προσβολή, που μπορεί να συνίσταται στην καταβολή ορισμένου χρηματικού ποσού. Ειδικότερα, από τη φύση της χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης (άρθρο 932 ΑΚ) προκύπτει ότι η τελευταία αφορά φυσικά πρόσωπα. Δεν αποκλείεται, όμως, σύμφωνα με την κρατούσα στη νομολογία άποψη, να είναι δικαιούχος χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης και νομικό πρόσωπο δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου, διότι και αυτά είναι φορείς έννομων αγαθών. Ωστόσο, η ηθική βλάβη στο νομικό πρόσωπο δεν αναφέρεται, όπως στο φυσικό πρόσωπο, σε ενδιάθετο συναίσθημα, αναγόμενο στον εσωτερικό κόσμο και κρινόμενο με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και της λογικής, αλλά σε συγκεκριμένη βλάβη, που έχει υλική υπόσταση και την οποία το αιτούμενο τη χρηματική ικανοποίηση νομικό πρόσωπο πρέπει να επικαλεστεί και να αποδείξει (ΕΠ 541/2015 τνπ Νόμος). Περαιτέρω, από τις ανωτέρω αναφερόμενες διατάξεις των άρθρων 57 και 59 ΑΚ, συνάγεται ότι για τη θεμελίωση αξιώσεως για την προστασία της προσωπικότητας νομικού προσώπου απαιτείται πράξη που επάγεται μειωτική διαταραχή αυτής σε κάποια από τις ανωτέρω εκφάνσεις της προσωπικότητάς του που, επιπλέον, είναι παράνομη. Είναι, δε, παράνομη η προσβολή, όταν υπάρχει διάταξη η οποία απαγορεύει συγκεκριμένη πράξη, που προσβάλλει κάποια έκφανση της προσωπικότητας είναι δε αδιάφορο αν η απαγόρευση βρίσκεται στο αστικό ή στο ποινικό δίκαιο ή σε κανόνες δημόσιου δικαίου ή και ειδικούς νόμους. Ακόμη, από τις διατάξεις των άρθρων 298, 299, 914 και 932 ΑΚ προκύπτει ότι για τη θεμελίωση αξιώσεως καταβολής χρηματικού ποσού λόγω ηθικής βλάβης εκ μέρους νομικού προσώπου απαιτείται η προσβολή (ενέργεια ή παράλειψη) στην προσωπικότητα αυτού (νομικού προσώπου), όπως αυτή οριοθετείται πιο πάνω, πρέπει να είναι όχι μόνο παράνομη αλλά και υπαίτια, δηλαδή να οφείλεται σε δόλια προαίρεση ή αμελή συμπεριφορά (άρθρο 330 ΑΚ). Συνεπώς, εφόσον ο ενάγων οργανισμός τοπικής αυτοδιοικήσεως, Δήμος Θήρας, στη δεύτερη από τις συνεκδικαζόμενες αγωγές του, επικαλέστηκε με τρόπο ορισμένο πραγματικά περιστατικά, δυνάμενα να υπαχθούν στις προπαρατεθείσες διατάξεις, νομιμοποιούταν ενεργητικά να ζητήσει να υποχρεωθούν τα εναγόμενα πρόσωπα να του καταβάλουν χρηματικό ποσό ως χρηματική ικανοποίηση, λόγω ηθικής βλάβης, εξαιτίας της επικαλούμενης προσβολής της προσωπικότητάς του από την προκληθείσα και τη διαρκώς επαπειλούμενη ρύπανση της θαλάσσιας ζώνης της περιοχής της Καλντέρας εξαιτίας του ναυαγίου του ένδικου πλοίου.
VI.Από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων ανταποδείξεως (σημειώνεται ότι ο ενάγων οργανισμός τοπικής αυτοδιοικήσεως δεν γνωστοποίησε μάρτυρα για την απόδειξη) ………….. και ………….. που εξετάστηκαν στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου και οι καταθέσεις τους περιέχονται στην από 02-04-2013 έκθεση απομαγνητοφωνημένων πρακτικών, τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων ……………, που δόθηκαν ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιώς ……… και της συμβολαιογράφου Πειραιώς …………, συνταγεισών των υπ΄ αριθμ. …/11-03-2013, …/11-03-2013, …./11-03-2013 και …/11-03-2013 ένορκων βεβαιώσεων αυτών, αφού τηρήθηκε η κατά νόμο προδικασία (βλ. τις με στοιχεία ….΄/25-02-2013, ….΄/25-02-2013, …΄/25-02-2013, …΄/25-02-2013, …΄/25-02-2013, ….΄/25-02-2013, ….΄/25-02-2013, …΄/25-02-2013, ….΄/06-03-2013, ….΄/25-02-2013, …΄/25-02-2013, …΄/25-02-2013 εκθέσεις επιδόσεως των δικαστικών επιμελητών των Πρωτοδικείων Πειραιώς ………… και Ρόδου ………..) (σημειώνεται ότι η ένορκη κατάθεση του ………….. ενώπιον της συμβολαιογράφου Θήρας ………… για την οποία συντάχθηκε η υπ΄ αριθμ. …../11-03-2016 ένορκη βεβαίωση δεν θα ληφθεί υπόψη για τον λόγο ότι της λήψεως αυτής δεν προηγήθηκε η κλήτευση όλων των εκκαλούντων και συγκεκριμένα διότι παραλείφθηκε η κλήτευση των από τους εκκαλούντες ………… και ………….. – βλ. ΑΠ 375/2003 ΝοΒ 2003.1858 = τνπ Νόμος) και το σύνολο όλων ανεξαιρέτως των εγγράφων, είτε μνημονεύονται παρακάτω ειδικά είτε όχι, τα οποία τα διάδικα μέρη προσκομίζουν και επικαλούνται είτε προς άμεση είτε προς έμμεση απόδειξη και στα οποία συγκαταλέγονται φωτογραφίες των ένδικων πλοίου και χώρου και χάρτες αυτού (χώρου) που επισκοπήθηκαν, εξαιρουμένων αυτών που κατατέθηκαν μετά τη λήξη της προθεσμίας αντικρούσεως με προσθήκη στις προτάσεις, των ξενόγλωσσων και μη συνοδευόμενων με απόδοση του περιεχόμενου τους στην Ελληνική γλώσσα καθώς και αυτών που περιήλθαν στην κατοχή του Εισηγητή της υποθέσεως μετά τη συζήτηση αυτής, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά που ασκούν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης αυτής: Με το από 26-04-2006 σύμφωνο αγοραπωλησίας πλοίου (bill of sale), η πρώτη εναγόμενη αλλοδαπή εταιρεία («…………») κατέστη πλοιοκτήτρια του φέροντος έως τότε σημαία Μάλτας επιβατηγού – κρουαζιερόπλοιου (Ε/Γ – Κ/Ζ), με το όνομα «SD», το οποίο γράφτηκε στα Ελληνικά νηολόγια και συγκεκριμένα στο νηολόγιο Πειραιώς με αριθμό …… Το εν λόγω πλοίο ναυπηγήθηκε σε ναυπηγείο της Φινλανδίας, το έτος 1984, σύμφωνα με τους Σουηδικούς και Φινλαδικούς κανονισμούς και υπό την επίβλεψη του Νορβηγικού Νηογνώμονα (DET NORSKE VERITAS AS),είχε ΔΔΣ ……., αριθμό IMO …….., ήταν κατασκευασμένο από χάλυβα, έφερε τέσσερις προωστήριες ντηζελομηχανές, τύπου WARTSILA DIESEL OY, ιπποδυνάμεως 23913 BHP, είχε μήκος 131,61 μ., πλάτος 24,70 μ., ολική χωρητικότητα 22.412 κόρους, καθαρή χωρητικότητα 11.680 κόρους και βρισκόταν υπό την παρακολούθηση του αυτού, ως άνω, νηογνώμονα, ο οποίος συνέχισε να το παρακολουθεί και μετά την ένταξή του στο νηολόγιο Πειραιώς. Μετά την έλευσή του στην Ελλάδα το πλοίο δεξαμενίστηκε στα ναυπηγεία Ελευσίνας και υπέστη μετασκευές, επισκευές και εργασίες συντηρήσεως τόσο από συνεργεία των ναυπηγείων όσο και από εξωτερικά τέτοια κατά τη χρονική περίοδο των μηνών Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου του έτους 2007 ενώ τα σχέδια των εργασιών ελέγχθηκαν και εγκρίθηκαν από τον παρακολουθούντα αυτό νηογνώμονα. Στο μεταξύ, η τεχνική διαχείριση του πλοίου ανατέθηκε στην εναγόμενη αλλοδαπή αλλά νομίμως εγκατασταθείσα στην Ελλάδα εταιρεία («…………..») ενώ η εμπορική και οικονομική του διαχείριση στην επίσης εναγόμενη αλλοδαπή αλλά νομίμως εγκατασταθείσα στην Ελλάδα εταιρεία («………………..»). Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών μετασκευής, επισκευής και συντηρήσεως το πλοίο, τον μήνα Μάρτιο του αυτού έτους και συγκεκριμένα στις 09-03-2007, ξεκίνησε τη διενέργεια κυκλικών περιηγητικών πλόων μεταξύ των λιμανιών Πειραιώς, Μυκόνου, Αλικαρνασσού, Πάτμου, Ρόδου, Ηρακλείου, Θήρας και Πειραιώς. Στις 05-04-2007 το πλοίο πραγματοποιούσε την τρίτη ή τέταρτη θαλάσσια περιήγησή του και στο πλαίσιο αυτής τη 10:00 ώρα απέπλευσε από το λιμάνι του Ηρακλείου προς τη Θήρα με πλήρωμα 391 ναυτικούς και 1.155 επιβάτες. Περί τη 12:30 ώρα ο α ΄μηχανικός του πλοίου ……………. παρατήρησε ότι στον κύλινδρο Α6 της κύριας μηχανής του πλοίου με αριθμό 3 υπήρχε ένδειξη χαμηλής θερμοκρασίας καυσαερίου ένδειξη που απαιτούσε τον έλεγχο του καυστήρα και της αντλίας πετρελαίου. Αφού ενημερώθηκε ο αξιωματικός φυλακής στη γέφυρα του πλοίου, επακολούθησε έλεγχος της μηχανής, αντικαταστάθηκε η αντλία πετρελαίου, έγινε επανέναρξη λειτουργίας αυτής και τη 15:20 ώρα ακολούθησε σύμπλεξη της εν λόγω μηχανής με τις λοιπές. Στο μεταξύ ο υπεύθυνος αξιωματικός της γέφυρας του πλοίου μετά από επικοινωνία του με το Λιμεναρχείο Θήρας είχε λάβει εντολή να προσεγγίσει το πλοίο στα ναύδετα του λιμανιού των Φηρών Θήρας και να δέσει στο ναύδετο με αριθμό 3 ώστε να αποβιβαστούν οι επιβάτες που επιθυμούσαν να εξέλθουν του πλοίου. Πράγματι, περί ώρα 15:40, το πλοίο με μειούμενη ταχύτητα από την αρχική των 17 κόμβων κατευθυνόταν από νοτιοδυτικά προς βορρά, την 15:47:50 ώρα παράλλαξε το ακρωτήριο Άκρα Αλωνική και έπλεε προς το ναύδετο με αριθμό 3 με ταχύτητα 8,3 κόμβων, μειούμενη συνεχώς, κινούμενο «παραλλήλως» προς την ξηρά και σε μικρή απόσταση από αυτή. Την 15:48:50 ώρα, κατά τους χειρισμούς για την πρόσδεση του πλοίου, ενώ το πλοίο βρισκόταν σε στίγμα φ (LΑΤ) = 36ο 24,358΄Β (Βόρειο) και λ (LONG) = 025ο 25,485΄Α (Ανατολικό), η ταχύτητά του είχε μειωθεί στους 7,5 κόμβους, έπνεαν μέτριοι άνεμοι με διεύθυνση δυτική – νοτιοδυτική, εντάσεως 3 – 4 της κλίμακας Μποφώρ με ταχύτητα 12,7 κόμβους και φορά σχεδόν κάθετη προς την αριστερή πλευρά του πλοίου, που το «έσπρωχναν» προς τη βραχώδη ακτή, προσέκρουσε με τη δεξιά πρωραία πλευρά του σε μη χαρτογραφημένα αβαθή. Το σημείο προσκρούσεως, σύμφωνα με τον εν χρήσει χάρτη με αριθμό 423/8 της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού, εκδόσεως 1989, υπό κλίμακα 1:5.000, απείχε από τα αβαθή περί τα 20 μέτρα ενώ τα βάθη πριν από το σημείο προσκρούσεως κυμαίνονταν μεταξύ 20, 30 και 35 μ. και στο σημείο προσκρούσεως ήταν 29 μ. ενώ τα αβαθή εκτείνονταν σε απόσταση 57 μέτρων από την ακτή. Ωστόσο, μετά από νέα βυθομετρική αποτύπωση της περιοχής που έλαβε χώρα αργότερα και μετρήσεις της αναγνωρίστηκαν από την ανωτέρω αναφερόμενη Υπηρεσία του Πολεμικού Ναυτικού προέκυψε ότι τα αβαθή εκτείνονταν σε απόσταση 131 μ. από την ακτή και το βάθος του πυθμένα στην περιοχή της προσκρούσεως ανερχόταν σε 4,8μ. – 5μ. ενώ το βύθισμα του πλοίου ήταν 6,1μ.. Περαιτέρω, από τα προμνησθέντα αποδεικτικά μέσα και αναφορικά με τις ζημιές που υπέστη το πλοίο από την πρόσκρουση αποδεικνύεται ότι πίσω από τις προπέλες αυτού (πλοίου) δημιουργήθηκε άνοιγμα διαστάσεων 1,00μ. χ 0,7μ. με βράχο «σφηνωμένο» μέσα σ΄ αυτό, μετά από το άνοιγμα αυτό υπήρχε έσω κοίλωμα χωρίς ρήξη του μετάλλου ενώ 2μ. – 3μ. μετά το άνοιγμα άρχιζε διπλό ρήγμα σε μήκος 20μ. με παράλληλη απόσταση των γραμμών του ρήγματος πλάτους 0,5μ – 1,5μ., το οποίο τέλειωνε στο μέσο του πλοίου, στο ύψος του stabilizer αυτού. Μετά την πρόσκρουση του πλοίου και αφού έγινε αυτή αντιληπτή από το προσωπικό της γέφυρας, του οποίο προΐστατο ο πλοίαρχος του πλοίου, τη 15:52:03 ώρα δηλαδή 3΄ και 11΄΄ μετά την πρόσκρουση, διατάχθηκε το κλείσιμο των υδατοστεγών θυρών του πλοίου. Περαιτέρω, προκύπτει ότι, πριν το κλείσιμο των υδατοστεγών θυρών του πλοίου, είχαν εισέλθει ποσότητες θαλάσσιων υδάτων εντός του πλοίου στο δεξιό πρωραίο τμήμα του ενώ αυτό (πλοίο) συνέχισε να κινείται με κατεύθυνση προς Βορρά ανεξέλεγκτα λόγω αυτόματης αυξήσεως του βήματος των ελίκων συνεπεία της απώλειας ηλεκτρικής ισχύος. Έτσι, προσπέρασε τα ναύδετα με αριθμούς 4 και 3 και, ακολούθως, τα ναύδετα 2 και 1. Στο μεταξύ, σε μια προσπάθεια να ανακτηθεί ο έλεγχος του πλοίου και να επανέλθει σε κατάσταση ευστάθειας, τη 15:56:20 ώρα δόθηκε εντολή στον α΄ μηχανικό του πλοίου να ενεργήσει ώστε να αποβληθεί από το εσωτερικό του πλοίου όσο το δυνατό μεγαλύτερη ποσότητα θαλάσσιων υδάτων πλην όμως ο στόχος αυτός δεν επιτεύχθηκε λόγω παύσεως της λειτουργίας των χειριστηρίων των κύριων μηχανών και των πρωραίων προπελών του πλοίου λόγω απώλειας της ηλεκτρικής ισχύος. Ακολούθησε απόπειρα να «κρατηθούν» οι κύριες μηχανές του πλοίου με τη χρήση των χειριστηρίων του μηχανοστασίου, έγινε διακοπή της λειτουργίας αυτών χωρίς όμως να επανεκκινήσουν έκτοτε. Προηγήθηκε, όπως είναι φυσικό, αναγγελία από τα μεγάφωνα του πλοίου σχετικής με το περιστατικό ανακοινώσεως προς τους επιβάτες του και δόθηκε η εντολή να μετακινηθούν στα ανώτερα καταστρώματα του πλοίου ενόψει του ότι η χωρίς διακοπή είσοδος θαλάσσιων υδάτων συνέτεινε στην κατάκλυση των κατώτατων καταστρωμάτων του πλοίου. Την ώρα 16:05:00 η εγκάρσια κλίση του πλοίου ήταν 8ο δεξιά από δε την ώρα αυτή έως και τη 16:50:50 ώρα αυτό παρέμεινε χωρίς δυνατότητα αυτοδύναμης προώσεως και ελέγχου της ταχύτητάς του, η οποία μειωνόταν σταδιακά ενώ το πλοίο εξέπιπτε σταδιακά προς βορειοδυτική κατεύθυνση λόγω του πνέοντος ανέμου. Στο μεταξύ τη 16:47:40 εκπέμφθηκε από το πλοίο σήμα κινδύνου και το πλοίο με τη συνδρομή του Ρ/Κ «Λ» και του Ε/Γ – Ο/Γ «Θ» δέθηκε στο ναύδετο με αριθμό 1 και ακούμπησε με τα ψηλά καταστρώματά του στη θέση «………» με αποτέλεσμα να σταθεροποιηθεί και να καταστεί δυνατή η αποβίβαση των επιβατών του με τη χρήση λέμβων των τοπικών λεμβούχων και του προαναφερόμενου Ε/Γ – Ο/Γ πλην δύο (2), των ……….. και της …………, τα σώματα των οποίων δεν ανευρέθησαν και θεωρούνται θανόντες. Μετά ταύτα, τη 19:00:00 ώρα, με τη συνδρομή του ανωτέρω αναφερόμενου Ρ/Κ και του Α/Κ «Κ» το πλοίο άρχισε να ρυμουλκείται προς τη θέση «……………», κείμενη σε απόσταση 1,85 ν. μ. από το σημείο που βρισκόταν, η οποία (θέση) θεωρούνταν από την τοπική λιμενική αρχή κατάλληλη για καταφυγή κινδυνεύοντος πλοίου σε ανάλογες περιπτώσεις. Ρυμούλκηση και παραμονή του πλοίου σε άλλη θέση λόγω της αναντιστοιχίας του μεγέθους του σε σχέση με τις δυνατότητες των αρωγών πλοίων δεν φαίνεται δυνατή. Περί την 20:00:00 ώρα το πλοίο προσάραξε με την πλώρη του στα αβαθή σε περιοχή απέχουσα 0,7 ν. μ. βορειοανατολικά του λιμανιού του Αθηνιού Θήρας έχοντας κλίση ήδη 20ο. Στη θέση αυτή εγκαταλείφτηκε από το εναπομείναν πλήρωμά του, το οποίο το εγκατέλειψε με τη χρήση ανεμόσκαλας και σωστικής λέμβου, και τη 06:58:00 ώρα της επόμενης ημέρας (06-04-2007) βυθίστηκε σε βάθος 128,00 μ. στο κάτω μέρος της πλώρης, 160,00 μ. στο κάτω μέρος της πρύμνης με κλίση 15ο προς τα δεξιά. Η βύθιση του πλοίου, σύμφωνα με τη διαδρομή των περιστατικών, όπως αυτή παρατίθεται ανωτέρω, οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι δεν κατέστη δυνατό να προσαράξει με τη δεξιά πλευρά του στα αβαθή με αποτέλεσμα η πλευρά του αυτή, στην οποία είχαν προκληθεί τα ρήγματα, να παραμείνει στα αβαθή. Στο σημείο αυτό πρέπει να επισημανθεί ότι, ενόψει των ανωτέρω, prima facie θα μπορούσε να συναχθεί το συμπέρασμα ότι το τελικό αποτέλεσμα της βυθίσεως του πλοίου οφείλεται στο γεγονός της προσκρούσεώς του στα προαναφερθέντα αβαθή και στα προκληθέντα από την πρόσκρουση ρήγματα. Ωστόσο, εγγύτερη θεώρηση και άλλων αποδεικνυόμενων πραγματικών γεγονότων οδηγούν στο ασφαλές συμπέρασμα ότι η βύθιση του πλοίου οφείλεται στη διαδοχική συνδρομή των γεγονότων αυτών. Ειδικότερα: α) Ο πλοίαρχος του πλοίου, ο οποίος, σημειωτέον, ασκούσε τα καθήκοντά του στο πλοίο από την έναρξη των περιηγητικών πλόων, δεν ακολούθησε κατά την προσέγγιση του ορισμένου ναυδέτου το σχέδιο ταξιδιού που είχε καταστρώσει ο αξιωματικός φυλακής ……….. και είχε εγκριθεί από αυτόν (πλοίαρχο), το οποίο (σχέδιο ταξιδιού) είχε καταστρωθεί αφού είχαν συνεκτιμηθεί όλοι οι παράγοντες που προβλέπονται στον Κανονισμό 34 του Κεφαλαίου V των τροποποιήσεων της Διεθνούς Συμβάσεως «Περί Ασφαλείας της Ανθρωπίνης Ζωής στη Θάλασσα (ΠΑΑΖΕΘ – SOLAS) ΄74» όπως αυτές υιοθετήθηκαν την 5η Δεκεμβρίου 2000 με την απόφαση MSC 99(73) της Επιτροπής Ναυτικής Ασφάλειας (MSC) του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) που κυρώθηκαν με το πδ 199/2005 και προέβλεπε παράκαμψη της περιοχής των αβαθών, αλλά ακολούθησε, χωρίς αποχρώντα λόγο, άλλη πορεία πλέοντας εγγύτατα προς τη βραχώδη ακτή για να προσεγγίσει το σημείο που θα προσδενόταν το πλοίο. β) Δεν χρησιμοποιήθηκε από το πλήρωμα της γέφυρας το υφιστάμενο αλλά μη ευρισκόμενο σε λειτουργία βυθόμετρο του πλοίου με η χρήση του οποίου εγκαίρως θα μπορούσε να διαπιστωθεί ότι το πλοίο έπλεε σε θαλάσσια ύδατα με διαρκώς μειούμενα βάθη. γ) Δεν λάμβανε χώρα κατόπτευση από το πλήρωμα γέφυρας του πλοίου του θαλάσσιου χώρου στον οποίο έπλεε το πλοίο ώστε να διαπιστωθεί το αντιληπτό σε όλους γεγονός ότι τα θαλάσσια ύδατα στην περιοχή των αβαθών άλλαζαν χρωματισμό και το χρώμα τους γινόταν πιο «ανοικτό», κατά παράβαση του Κανονισμού 22 του αυτού Κεφαλαίου των προαναφερθεισών τροποποιήσεων. δ) Το πλοίο έπλεε με ανοικτές τις δεκαεννιά υδατοστεγείς θύρες των στεγανών φρακτών του και έτσι κατέστη δυνατή η άμεση, μετά την πρόσκρουση, κατάκλυση τεσσάρων και, πιθανώς, πέντε από τα δεκατέσσερα στεγανά διαμερίσματα, γεγονός που απομείωσε σημαντικά τη δυνατότητα να ευσταθήσει το πλοίο. ε) Το πλήρωμα της γέφυρας του πλοίου καθυστέρησε να εκπέμψει σήμα κινδύνου ώστε να καταστεί δυνατή η συγκέντρωση μεγαλύτερου αριθμού παραπλεόντων σκαφών που θα μπορούσαν να παράσχουν συνδρομή στο πλοίο. στ) Εκτιμήθηκε εσφαλμένα η κατάσταση που επικρατούσε και η δυνατότητα του πλοίου να ευσταθήσει αλλά και η δυνατότητα να παρασχεθεί η αναγκαία συνδρομή από τα σκάφη που «επιστρατεύτηκαν» να παράσχουν αυτή (μικρής ιπποδυνάμεως Ρ/Κ και μικρό Α/Κ) με αποτέλεσμα να μην αναζητηθούν Ρ/Κ πλοία από τους λιμένες της Σύρου και του Ηρακλείου, τα οποία θα μπορούσαν να αφιχθούν εγκαίρως στο σημείο του συμβάντος και επιχειρώντας παραλλήλως να οδηγήσουν το πλοίο με ασφαλή τρόπο στο σημείο προσαράξεως. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα Ρ/Κ της κοινοπραξίας «………….» «A» και «Μ» κατέπλευσαν στο σημείο του ναυαγίου σε χρονικό σημείο μεταξύ των ωρών 05:30 και 05:45 της 06-04-2007 το πρώτο και περί ώρα 10:00 της 06-04-2007 το δεύτερο ενώ το Ρ/Κ «ΜΑ» της εταιρείας «…………..» έφτασε στο επίδικο σημείο την 05:50 ώρα της 06-04-2007. ζ) Ο πλοίαρχος του πλοίου συμφώνησε να ρυμουλκηθεί αυτό από την πλώρη, ενώ αυτή ήταν ημιβυθισμένη, και δεν υπέδειξε τη ρυμούλκησή του από την πρύμνη ενώ όταν ζητήθηκε από τον κυβερνήτη του Α/Κ «Κ» να δοθεί κάβος από το πλοίο, ώστε να τραβήξει, στο μέτρο των δυνατοτήτων του Α/Κ, αυτό (πλοίο) παραλλήλως προς την ακτή για να προσαράξει με ασφάλεια στα αβαθή, το αίτημά του έμεινε αναπάντητο. Ενόψει των ανωτέρω αποδεικνυόμενων πραγματικών περιστατικών συνάγεται το ασφαλές αποδεικτικά συμπέρασμα ότι η βύθιση του πλοίου δεν οφείλεται στην εσφαλμένη χαρτογραφικά αποτύπωση των αβαθών στο σημείο της προσκρούσεώς του σε ύφαλο, αλλά σε διαδοχή πράξεων και παραλείψεων του πληρώματος γέφυρας αυτού κατά τη χρονική περίοδο της προσεγγίσεώς του στο σημείο όπου θα έδενε για να αποβιβάσει όσους από τους επιβάτες του επιθυμούσαν να επισκεφτούν το νησί της Θήρας. Άλλωστε, σε όμοια κρίση κατάληξε αμετάκλητα και το αρμόδιο δευτεροβάθμιο ποινικό Δικαστήριο (Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων Πειραιώς) το οποίο καταδίκασε τον πλοίαρχο του πλοίου για τα εγκλήματα των άρθρων 277 περ. α΄- 278, 291§§ περ. γ΄- 2, 302§1 ΠΚ και 223§3 και 225 ΝΔ 187/1973 σε συνδυασμό με ΝΔ 93/1974 Περί κυρώσεως της υπογραφείσης εν Λονδίνω Συμβάσεως «περί Διεθνών Κανονισμών προς αποφυγήν Συγκρούσεων εν θαλάσση 1972», το οποίο τέθηκε σε ισχύ με το ΠΔ 94/1977, σε ποινή φυλακίσεως τριάντα έξι (36) μηνών κατά συνολική επιμέτρηση με την υπ΄αριθμ. 293, 294, 364, 372, 373, 421, 433, 481/2015 απόφασή του. Περαιτέρω, από τα προμνησθέντα αποδεικτικά μέσα αποδεικνύεται ότι από το καταβυθισθέν πλοίο στις δεξαμενές του οποίου, κατά τους υπολογισμούς του α΄ μηχανικού του ………….., υπήρχαν 430 τόνοι πετρελαίου fuel, 63 τόνοι marine gas oil , 36.000 λίτρα λιπαντικών, 10 κ. μ. πετρελαιοειδή κατάλοιπα, 10 κ. μ. ελαιώδη κατάλοιπα και 15 κ. μ. σεντινόνερα, άρχισε να διαρρέει ποσότητα από τα υλικά αυτά και είτε να διασκορπίζεται και να στερεοποιείται στους χώρους του πλοίου είτε να ανέρχεται στην επιφάνεια και να διασκορπίζεται ρυπαίνοντας τους γύρω χώρους. Για την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού, η τεχνική διαχειρίστρια του πλοίου εταιρεία ανέθεσε στις εταιρείες «………..» και «…………….» την εκτέλεση εργασιών προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, αντιμετωπίσεως της ρυπάνσεως και λήψεως προληπτικών μέτρων. Πράγματι, με την έγκριση της αρμόδιας αρχής, οι εταιρείες εγκαταστάθηκαν στη θαλάσσια περιοχή και άρχισαν την εκτέλεση των εργασιών, το αποτέλεσμα των οποίων υπήρξε πολύ ικανοποιητικό υπό την έννοια ότι καθαρίστηκαν παραλίες και βραχώδεις ακτές σε μήκος 4.750 μ. ενώ το προϊόν των εργασιών τοποθετήθηκε σε ειδικές σακούλες και εναποτέθηκε στον χώρο διαθέσεως απορριμμάτων του Δήμου Θήρας (βλ. το από 20-07-2007 πρακτικό επιθεωρήσεως ακτής το οποίο φέρει και ιδιόχειρη παρατήρηση του Δημάρχου Θήρας περί επιφυλάξεως του Δήμου Θήρας για κάθε δικαίωμά του από την αιτία αυτή). Παραλλήλως, τοποθετήθηκε θαλάσσιο φράγμα στη θαλάσσια περιοχή του ναυαγίου στο οποίο συγκεντρώνονται έκτοτε ποσότητες πετρελαιοειδών που διαρρέον από το πλοίο. Επιπροσθέτως, συντάχθηκαν μελέτες με σκοπό να χωρήσει με τα υφιστάμενα τεχνολογικά μέσα και από τους χώρους του πλοίου που ήσαν με αυτά προσπελάσιμοι απάντληση των ποσοτήτων πετρελαιοειδών που δεν έχουν διαρρεύσει. Σε εκτέλεση των μελετών αυτών επιχειρήθηκε απάντληση των πετρελαιοειδών με περιορισμένης επιτυχίας αποτελέσματα ενόψει το ότι απαντλήθηκαν 155,22 κ. μ. υλικών. Βεβαίως, αναφορικά με το κεφάλαιο ρύπανση, εκτός από τις υφιστάμενες εντός του πλοίου ποσότητες πετρελαιοειδών, ιδιαίτερη σημασία έχουν και τα διάφορα αντικείμενα του πλοίου (δέκτες τηλεοράσεως, οθόνες Η/Υ, κλιματιστικά σώματα, ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και συστήματα κτλ) και αυτό το ίδιο το «σώμα» του πλοίου από τα οποία διαρρέουν στο θαλάσσιο περιβάλλον βαρέα μέταλλα και επικίνδυνες ουσίες που διαφοροποιούν επί τα χείρω την ποιότητα του θαλάσσιων υδάτων και μολύνουν τη θαλάσσια χλωρίδα και πανίδα, υποβαθμίζοντας στο σύνολό του το περιβάλλον της περιοχής και θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των κατοίκων της Θήρας και των γύρω νησιών όπως και των πολυάριθμων επισκεπτών, αφού είναι πασίδηλο γεγονός ότι η περιοχή αποτελεί παγκόσμιο δημοφιλή τουριστικό προορισμό. Για το κεφαλαιώδους σημασίας, αμέσως προηγουμένως επισημαινόμενο, θέμα οι θέσεις μέρους της επιστημονικής κοινότητας που ασχολήθηκε με αυτό παρουσιάζονται διαφορετικές. Από τη μία πλευρά το Εργαστήριο Διαχειρίσεως Τοξικών και Επικίνδυνων Αποβλήτων του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Πολυτεχνείου Κρήτης χαρακτηρίζει το ναυάγιο «… σημαντική περιβαλλοντική απειλή για το θαλάσσιο περιβάλλον της Καλντέρας της Σαντορίνης. Η απειλή αυτή υπό συνθήκες δύναται να οδηγήσει σε οικολογική καταστροφή. …» ενώ από την άλλη μεριά το «Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών», οργανισμός της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, στην από Αυγούστου 2012 Τελική Έκθεση 5ου έτους (Περίοδος Μετρήσεων Νοέμβριος 2011 – Μάιος 2012) σημειώνει: « Η ανάπτυξη της βενθικής βιοκοινότητας στο σημείο του ναυαγίου συνεχίζεται και εκφράζεται α) με την περαιτέρω αύξηση του αριθμού ειδών, της ποικιλότητας, ομοιομορφίας και οικολογικής κατάστασης και β) με τη σταθερή αύξηση της ομοιότητας του σταθμού αυτού με τους υπόλοιπους σταθμούς της Καλντέρας. … Την τελευταία περίοδο υπήρξε μια αύξηση της πυκνότητας των ατόμων σε αρκετούς σταθμούς της Καλντέρας πλην του ναυαγίου οφειλόμενη σε υψηλή πυκνότητα συγκεκριμένου είδους βενθικών τρηματοφόρων. … Η γενικότερη οικολογική κατάσταση της Καλντέρας εμφανίζει βελτίωση με πιο ισορροπημένη δομή βιοκοινωνιών. Την τελευταία περίοδο η οικολογική κατάσταση σε όλους τους σταθμούς κατηγοριοποιείται ως «Υψηλή». Με την ολοκλήρωση πέντε ετήσιων κύκλων παρακολούθησης με εναλλαγή ψυχρών και θερμών περιόδων τα αποτελέσματα δείχνουν ότι στην περίπτωση αυτή της ρύπανσης από την πετρελαιοκηλίδα του ναυαγίου SD οι διαδικασίες της διαδοχής ειδών και η επανάκαμψη της αφθονίας των ειδών και των πυκνοτήτων των πληθυσμών τους (ειδικά στο σημείο του ναυαγίου) αποτελούν το κύριο πρότυπο αντίδρασης – ανάκαμψης των βενθικών κοινωνιών. Οι διακυμάνσεις αυτές που εκφράζονται μέσω των βιολογικών – οικολογικών δεικτών επικαλύπτουν τις όποιες εποχικές διακυμάνσεις που οφείλονται στον βιολογικό κύκλο των οργανισμών ή σε δειγματοληπτικούς παράγοντες.». Προς την αυτή κατεύθυνση φαίνεται να κινείται και η από Φεβρουαρίου 2015 Μελέτη της επίδρασης του θαλάσσιου νερού της περιοχής του Κ/Ζ «SD» στους θαλάσσιους οργανισμούς ……. και ……… του Εργαστηρίου Τεχνικής και Σχεδιασμού Περιβάλλοντος του Τομέα Υδραυλικής και Τεχνικής Περιβάλλοντος του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης όπως και η από Μαΐου 2014 Τεχνική έκθεση σχετικά με τη διερεύνηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από το ναυάγιο του «SD» του Εργαστηρίου Γεωγραφικών Ερευνών και Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Τέλος, στην από 01 Μαΐου 2014 μελέτη που αφορά την υπόψη περίπτωση των ………., ανώτερου ερευνητή της Σχολής Επιστήμης Ωκεανών και Γης του Πανεπιστημίου του Southampton του Ηνωμένου Βασιλείου, και του …………, καθηγητή Ωκεανογραφίας και Ναυτικού Δικαίου του αυτού Πανεπιστημίου, σημειώνονται τα ακόλουθα: «Για το SD, σε ένα περιβάλλον επιβαρυμένο από μέταλλα υδροθερμικού εξαερισμού, η βιοσυσσώρευση από μια σημειακή πηγή, όπως το ναυάγιο, είναι πολύ δύσκολο να εκτιμηθεί. Δεν υπάρχουν ενδείξεις οι οποίες να καταδεικνύουν σημαντικές επιπτώσεις στις περιοχές δειγματοληψίας. Με βάση τις σημερινές γνώσεις, η συμβολή ναυαγίων στη βιοσυσσώρευση δεν μελετάται με λεπτομέρεια, αλλά θεωρείται δευτερεύουσα προς άλλες πηγές.». Περαιτέρω και αναφορικά με τη δυνατότητα της ανελκύσεως του βυθισθέντος πλοίου η οποία (ανέλκυση) αποτελεί αίτημα της πρώτης από τις συνεκδικαζόμενες αγωγές από τα προσκομισθέντα αποδεικτικά μέσα προκύπτει ότι η ανέλκυση είναι θεωρητικά δυνατή αλλά πρακτικά ανέφικτη λαμβανομένων υπόψη του όγκου του πλοίου, της θέσεως που έλαβε μετά τη βύθισή του και των κινδύνων για τους ανθρώπους που θα συμμετείχαν στη σχετική επιχείρηση αλλά και για το περιβάλλον (βλ. την από 20-09-2016 έκθεση της «……..») και σκεπτικό της υπ΄ αριθμ. 150, 325, 425, 434, 467, 538, 561, 653, 722, 893, 907, 922, 991, 1058, 1098, 1126/2014 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Πλημμελημάτων Πειραιώς που αναιρέθηκε μεν εν μέρει πλην όμως δεν θίχτηκε ως προς το συναφές προς το ερευνώμενο θέμα από την αναιρετική απόφαση). Στο σημείο αυτό της αποδεικτικής διαδικασίας, το Δικαστήριο κρίνει ότι από τις αποδείξεις αναδύονται δύο αμφίβολα σημεία τα οποία χρειάζονται επεξήγηση, για την οποία, και πάλι κατά την κρίση του Δικαστηρίου, απαιτούνται ιδιάζουσες γνώσεις επιστήμης. Ειδικότερα τα σημεία αυτά αναφέρονται αφενός μεν στην, κατά την παρούσα φάση, πρακτική δυνατότητα ανελκύσεως του βυθισθέντος πλοίου και σε όσα αυτή (ανέλκυση) συνδέονται με αυτή αφετέρου δε στην αξιολόγηση του βυθισθέντος πλοίου ως διαρκούς ρυπογόνας πηγής, επηρεαζούσης τη θαλάσσια και όχι μόνο ζωή της περιοχής. Τις γνώσεις αυτές μπορούν να παράσχουν με ασφάλεια στο Δικαστήριο μόνο ειδικοί επιστήμονες με αντικείμενα επιστημονικής ενασχολήσεως το πλοίο ως σύνολο και τον έλεγχο της «ρυπαντικής» συμπεριφοράς συγκεκριμένου, σύνθετου από πλευράς κατασκευής, αντικειμένου. Συντρέχει, επομένως, νόμιμη περίπτωση, αφού αναβληθεί η εκφορά οριστικής κρίσεως επί της ουσίας της εφέσεως και διαταχθεί η επανάληψη της περαιωμένης συζητήσεως στο ακροατήριο του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 254§1 εδάφ. α΄ ΚΠολΔ), να διαταχθεί πραγματογνωμοσύνη, κατά τα άρθρα 368 επόμ. ΚΠολΔ, σύμφωνα με όσα θα σημειωθούν αναλυτικά στο διατακτικό, και μάλιστα από δύο πραγματογνώμονες για το κάθε ερευνητέο θέμα προς εξασφάλιση πλήρους, στο μέτρο του δυνατού, αντικειμενικότητας κατά την εξέταση εκάστου θέματος και τη διατύπωση των συμπερασμάτων. Οι ορισθησόμενοι πραγματογνώμονες κρίνεται σκόπιμο (άρθρο 372 ΚΠολΔ) να επιλεγούν από τον κύκλο των ειδικών επιστημόνων των υπηρετούντων σε ΑΕΙ, εκτός των αναφερομένων στον κατάλογο πραγματογνωμόνων που τηρείται στο Δικαστήριο τούτο, προς τον σκοπό να είναι ενήμεροι, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, των επιστημονικών εξελίξεων στα αντικείμενά τους.
VII.Διάταξη για τον προσδιορισμό και την επιβολή δικαστικών εξόδων δεν θα περιληφθεί στην απόφαση αυτή για τον λόγο ότι δεν είναι στο σύνολό της οριστική (άρθρο 191§1 ΚΠολΔ).
Γ Ι Α Τ Ο Υ Σ Λ Ο Γ Ο Υ Σ Α Υ Τ Ο Υ Σ
Συνεκδικάζει, αντιμωλία των διαδίκων, την έφεση και τους πρόσθετους αυτής λόγους.
Δέχεται τυπικά την έφεση και τους πρόσθετους αυτής λόγους.
Αναβάλλει να αποφανθεί επί της ουσίας της εφέσεως και των προσθέτων αυτής λόγων.
Διατάσσει την επανάληψη της περαιωμένης συζητήσεως στο ακροατήριο του Δικαστηρίου τούτου προς τον σκοπό διενέργειας πραγματογνωμοσύνης.
Ορίζει πραγματογνώμονες τους: 1) ……….καθηγητή της Σχολής ………………. 2)……….., αναπληρωτή καθηγητή της Σχολής ……………………, 3) ……….., καθηγήτρια της Σχολής ……………. και 4) ……………, αναπληρωτή καθηγητή ………………… οι οποίοι πρέπει να δώσουν αρμοδίως τον προβλεπόμενο όρκο του πραγματογνώμονα εντός προθεσμίας σαράντα πέντε (45) ημερών από την προς αυτούς επίδοση επικυρωμένου αντίγραφου της αποφάσεως αυτής και, μετά ταύτα, εντός προθεσμίας οκτώ (8) μηνών από την ημέρα της ορκωμοσίας τους, αφού λάβουν υπόψη τα εισαγωγικά της υποθέσεως έγγραφα, τις προτάσεις των διάδικων μερών και ανεξαίρετα κάθε νόμιμα προσκομισθέν και επικαλούμενο στις προτάσεις έγγραφο, με έγγραφες εκθέσεις τους οι οποίες θα συνοδεύονται, εάν τούτο είναι αναγκαίο, από σχεδιαγράμματα και πίνακες και οι οποίες θα κατατεθούν αρμοδίως και θα συνταχθεί για το γεγονός αυτό έκθεση: α) Οι μεν πρώτος και δεύτερος να διατυπώσουν την επιστημονική τους άποψη περί του εάν είναι πρακτικά δυνατή η ανέλκυση του βυθισθέντος Κ/Ζ «SD». Σε περίπτωση καταφατικής απαντήσεως στο προηγούμενο ερώτημα πρέπει να διατυπώσουν την επιστημονική τους άποψη για την προτεινόμενη μέθοδο ανελκύσεως και τον λόγο προκρίσεώς της έναντι, πιθανόν υπαρχουσών, άλλων μεθόδων καθώς επίσης και για τους κινδύνους και τις παντός είδους συνέπειες της προτεινόμενης μεθόδου στο ανθρώπινο δυναμικό που θα κληθεί να συμμετάσχει στο εγχείρημα όπως και στο φυσικό περιβάλλον. Τέλος, πρέπει να προσδιορίσουν, έστω κατά προσέγγιση, το κόστος σε ευρώ του εγχειρήματος και της χρονικής εκτάσεώς του. Και β) Οι τρίτη και τέταρτος να διατυπώσουν την επιστημονική τους άποψη περί του εάν το βυθισθέν Κ/Ζ «SD» αποτελεί εστία εκπομπής ρυπογόνων και επιβλαβών για το ανθρώπινο και φυσικό περιβάλλον της περιοχής ουσιών και ποιων. Σε περίπτωση καταφατικής ή εν μέρει καταφατικής απαντήσεως στο προηγούμενο ερώτημα πρέπει να διατυπώσουν την επιστημονική τους άποψη για τη χρονική έκταση στο μέλλον των επιβλαβών εκπομπών από το πλοίο και για το χρονικό σημείο κατά το οποίο το «σώμα» του πλοίου θα καταστεί αδρανές. Τέλος, πρέπει να διατυπώσουν την επιστημονική τους άποψη περί του κατά πόσο είναι δυνατή και με ποιες μεθόδους της επιστήμης η αντιμετώπιση των επιβλαβών εκπομπών του βυθισθέντος πλοίου σε περίπτωση βέβαια που η απάντησή τους στο πρώτο ερώτημα είναι καταφατική ή εν μέρει τέτοια.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε στον Πειραιά την 15η Δεκεμβρίου 2016 και δημοσιεύθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2017 σε έκτακτη και δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξουσίους αυτών δικηγόρους.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ