Αριθμός 421/2023
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Τμήμα 4ο
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Φωτεινή Μάμαλη, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Κ.Λ..
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις ……….., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των :
ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΩΝ: 1) ……….. 2) ……….., 3) ………. και 4) …………. οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιό τους δικηγόρο Κωνσταντίνο Μπουζικάκο (με δήλωση κατ΄ άρθρο 242 παρ 2 ΚΠολΔ).
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ: ΝΠΔΔ με την επωνυμία «ΔΗΜΟΣ ΝΙΚΑΙΑΣ-ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΡΕΝΤΗ», το οποίο εδρεύει στη Νίκαια Αττικής (οδός ………..) (ΑΦΜ ….) και εκπροσωπείται νόμιμα, εκπροσωπήθηκε δε από τον πληρεξούσιό του δικηγόρο Μιλτιάδη-Παναγιώτη Κλαπαδάκη (με δήλωση κατ΄ άρθρο 242 παρ 2 ΚΠολΔ).
Οι εκκαλούντες άσκησαν ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς την από 1.4.2013 (αριθμ. εκθ. καταθ. ……/2013) αγωγή, επί της οποίας εκδόθηκε η υπ΄αριθμ. 2887/2016 απόφαση του ως άνω Δικαστηρίου, που απέρριψε την αγωγή.
Την απόφαση αυτή προσέβαλαν ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου οι ενάγοντες και ήδη εκκαλούντες 11.12.2018 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ……../2018- ……../2019) έφεσή τους, της οποίας δικάσιμος ορίσθηκε αρχικά η 7η.5.2020, οπότε η συζήτησή της ματαιώθηκε κατά τη διάρκεια της επιβολής του μέτρου της προσωρινής αναστολής της λειτουργίας των Δικαστηρίων λόγω της πανδημίας κορωναϊού Covid-19 (από 13.3.2020 έως 31.5.2020). Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 74 παρ 2 του ν. 4690/2020 (ΦΕΚ Α 104/30-5-2020) περί αυτεπαγγέλτου ορισμού δικασίμου προς συζήτηση αυτών των υποθέσεων, τις διατάξεις των άρθρων 1, 2 και 3 του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Εφετείου Πειραιώς, την υπ΄ αριθμ. 37/2020 Πράξη του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Πειραιώς και την υπ΄αριθμ. 85/2020 Πράξη του ορισθέντος από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Πειραιώς Δικαστή, Ιωάννη Αποστολόπουλο, Εφέτη, η προκειμένη υπόθεση επανεισήχθη προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου στη δικάσιμο της 22ας.4.2021, οπότε η συζήτησή της ματαιώθηκε εκ νέου κατά τη διάρκεια της επιβολής του μέτρου της προσωρινής αναστολής της λειτουργίας των Δικαστηρίων λόγω της πανδημίας κορωναϊού Covid-19 (από 10.4.2021 έως και 26.4.2021). Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν 4786/2021 (ΦΕΚ Α 43/23.3.2021) περί αυτεπαγγέλτου ορισμού δικασίμου προς συζήτηση αυτών των υποθέσεων, τις διατάξεις των άρθρων 1, 2 και 3 του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Εφετείου Πειραιώς και την υπ΄αριθμ. 133/2021 Πράξη της ορισθείσας από την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Πειραιώς Δικαστή, Αικατερίνης Νομικού, Προέδρου Εφετών, η προκειμένη υπόθεση επανεισήχθη προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου αρχικά στη δικάσιμο της 3ης.2.2021, μετά δε από αναβολή, στη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας απόφασης.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.
Οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, οι οποίοι παραστάθηκαν με δήλωση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ανέπτυξαν τις απόψεις τους με τις έγγραφες προτάσεις που προκατέθεσαν.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η υπό κρίση από 11-12-2018 (αριθμ. κατάθ. ………../24-12-2018 έφεση των ηττηθέντων εναγόντων, η οποία φέρεται προς συζήτηση με την υπ’ αριθμ. 85/2020 πράξη του Δικαστή Ιωάννη Αποστολόπουλου και την υπ’ αριθμ. 133/2021 πράξη της Προέδρου Εφετών Αικατερίνης Νομικού, που ορίσθηκαν από τον/την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Πειραιά σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 74 παρ. 2 του ν. 4690/2020, κατά της υπ’ αριθμ. 2886/2016 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων κατά την τακτική διαδικασία και απέρριψε την από 1-4-2013 αγωγή, έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα εντός του απαιτούμενου κατά νόμο χρονικού διαστήματος δύο (2) ετών από την ημερομηνία περάτωσης της δίκης (14-12-2016) αφού από τα έγγραφα της δικογραφίας δεν προκύπτει επίδοση της εκκαλούμενης απόφασης (άρθρα 495, 511, 513 παρ. 1β, 516 παρ. 1, 517, 518 παρ. 2, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο τρίτο του άρθρου 1 του Ν. 4355/2015), αρμοδίως δε φέρεται προς εκδίκαση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 19 ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 3994/25-7-2011). Πρέπει, επομένως, να γίνει τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγω της (άρθρ. 533 ΚΠολΔ) κατά την ίδια τακτική διαδικασία, αφού για το παραδεκτό αυτής έχει καταβληθεί από τους εκκαλούντες, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 495 παρ. 3 ΚΠολΔ, το e-παράβολο …………. ποσού 100 ευρώ, όπως προκύπτει από την από 14-12-2018 πράξη κατάθεσης της Γραμματέως του Πρωτοδικείου Πειραιά.
Με την από 1-4-2013 (αριθμ. κατάθ. ……/2013) αγωγή τους ενώπιον του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου (Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά) οι ενάγοντες (ήδη εκκαλούντες), κατ’ ορθή εκτίμηση του δικογράφου αυτής, ιστορούσαν ότι ο άμεσος δικαιοπάροχός τους (παππούς του αποβιώσαντος συζύγου της πρώτης και προπάππους των λοιπών) κατέστη αποκλειστικά κύριος του περιγραφομένου σ’ αυτή κατ’ ακριβή θέση και όρια ακινήτου, συνολικής έκτασης 608 τ.μ., που βρίσκεται στη θέση “……” του Δήμου Νίκαιας στο τέρμα της οδού ….., κατά πρωτότυπο τρόπο, ήτοι με έκτακτη χρησικτησία, κατέχοντας αυτό, με καλή πίστη και με τις διακατοχικές πράξεις που ειδικότερα εκθέτουν. Ότι το εναγόμενο κατά την εφαρμογή της πολεοδομικής μελέτης (…./1987) για την ένταξη της περιοχής …… Χαλκηδόνος του Δήμου Νίκαιας στο σχέδιο πόλεως, αμφισβήτησε εμπράκτως την κυριότητα του ως άνω δικαιοπαρόχου αυτών (εναγόντων) επί του εν λόγω ακινήτου, αφού το διαχώρισε σε δύο οικόπεδα κείμενα εντός του Γ …. Ο.Τ. του Δήμου Νίκαιας, ήτοι το με κωδικό αριθμ. … οικόπεδο εμβαδού 279 τ.μ. με αριθμ. …. και το με κωδικό αριθμ. …. και αριθμό οικοπέδου ….. εμβαδού 186 τ.μ. επί του οποίου φέρεται ως ιδιοκτήτης το εναγόμενο (ΝΠΔΔ – Δήμου Νίκαιας – Αγίου Ιωάννου Ρέντη) το οποίο ακολούθως δόθηκε στους αναφερόμενους σ’ αυτή (αγωγή) ως αντάλλαγμα για την εξ ολοκλήρου ρυμοτόμηση των οικοπέδων τους. Επικαλούμενοι δε έννομο συμφέρον ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του …………. στον οποίον είχε περιέλθει το επίδικο ακίνητο δυνάμει κληρονομικής εκ διαθήκης διαδοχής από τον παππού του από τη μητρική γραμμή ………….., ζήτησαν να αναγνωριστεί η κυριότητα του τελευταίου (………..) επί του οικοπέδου με αριθμό … κωδικό αριθμ. κτηματογράφησης ….. εμβαδού 186.τ.μ. οποίο αποτελεί ενιαίο τμήμα του ευρύτερου οικοπέδου επιφανείας μ.τ. 608, που βρίσκεται στη θέση “…..” της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου Νίκαιας και να καταδικαστεί το εναγόμενο στην δικαστικής τους δαπάνη. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο με την εκκαλούμενη απόφασή του, αφού δέχθηκε ότι η άνω αγωγή είναι νόμιμη (όπως και είναι νόμιμη) ως στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 974, 999, 1000, 1045, 1710, 1813, 1820, 1846, 1884, 1885 ΑΚ, 70, 176 ΚΠολΔ, απέρριψε την αγωγή ως ουσιαστικά αβάσιμη με την αιτιολογία ότι στο επίδικο ακίνητο επιφανείας μ.τ. 186 δεν ασκήθηκαν πράξεις νομής από τον δικαιοπάροχο των εναγόντων και τούτο δεν αποτέλεσε τμήμα της ιδιοκτησίας αυτού (δικαιοπαρόχου των εναγόντων). Κατά της απόφασης αυτής παραπονούνται ήδη οι ενάγοντες με την υπό κρίση έφεσή τους για τους διαλαμβανόμενους σ’ αυτή λόγους, που ανάγονται σε εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και σε πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων, και ζητούν την εξαφάνισή της, ώστε να γίνει δεκτή η άνω αγωγή τους.
Σύμφωνα με το άρθρο 28 Ν. 1337/1983 “ιδιωτικοί δρόμοι” πλατείες και λοιποί χώροι κοινής χρήσης που έχουν σχηματιστεί με οποιοδήποτε τρόπο, έστω κατά παράβαση των κείμενων πολεοδομικών διατάξεων και που βρίσκονται μέσα σε εγκεκριμένα σχέδια πόλεων, θεωρούνται ως κοινόχρηστοι χώροι, που ανήκουν στο Δήμο ή Κοινότητα. Για τους χώρους αυτούς δεν οφείλεται καμία αποζημίωση λόγω ρυμοτομίας. Σε περίπτωση όμως που οι χώροι αυτοί καταργούνται με το σχέδιο πόλεως, προσκυρώνονται κατά τις κείμενες διατάξεις. Η εν λόγω διάταξη εφαρμόζεται σε ιδιωτικούς κοινόχρηστους χώρους (δρόμους, πλατείες κλπ), που σχηματίστηκαν με ιδιωτική πρωτοβουλία και όχι στους εγκεκριμένους από το σχέδιο πόλεως δημόσιους κοινόχρηστους χώρους, για τους οποίους οφείλεται αποζημίωση λόγω της ρυμοτομίας τους κατά τις σχετικές διατάξεις (άρθρα 32 επ. του ΝΔ 17.7/16-8-1923 και 6 του Ν. 5269/1931).
Κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 28 Ν. 1337/1983 όπως κωδικοποιήθηκε στο άρθρο 416 ΚΒΝΠ), ιδιωτικά ακίνητα αποκτούν την ιδιότητα του κοινόχρηστου χωρίς την καταβολή αποζημίωσης, εφόσον α) προβλέπονται από το εγκεκριμένο σχέδιο πόλεως ως κοινόχρηστοι χώροι και β) η κοινοχρησία είναι αποτέλεσμα της βούλησης του ιδιοκτήτη (ρητής ή συναγόμενης εμμέσως από τις ενέργειές του) ή προκύπτει από πραγματική κατάσταση που διατηρήθηκε επί μακρό χρόνο, κατ’ ανοχή του ιδιοκτήτη, χωρίς να απαιτείται η σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου και η μεταγραφή του και αδιαφόρως αν το ακίνητο έχει τεθεί σε κοινή χρήση πριν ή μετά την έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου, αλλά υπό την αναγκαία προϋπόθεση της έγκρισης του ρυμοτομικού σχεδίου, με το οποίο ο χώρος χαρακτηρίζεται κοινόχρηστος, δεδομένου ότι η απλή εγκατάλειψη από μέρους του ιδιοκτήτη δεν περιέχει μετάθεση της κυριότητας. Έτσι για τη μετάθεση της κυριότητας υπέρ του οικείου Ο.Τ.Α. δεν αρκεί οποιαδήποτε ενέργεια διάθεσης του ακινήτου στην κοινή χρήση, αλλά πρέπει να συντρέχουν σωρευτικώς οι προαναφερόμενες προϋποθέσεις, η συνδρομή των οποίων ελέγχεται παρεμπιπτόντως από τη Διοίκηση και κρίνεται οριστικά από τα πολιτικά δικαστήρια [(ΣτΕ 2070/2007, ΣτΕ 3622/2004, ΣτΕΟλ 774/1987), βλ. Μαρία Γεωργιάδου, Αναγκαστική Απαλλοτρίωση 2η έκδοση, σελ. 258επ.].
Από την επανεκτίμηση της ένορκης κατάθεσης της μάρτυρος των εναγόντων, ………, που εξετάστηκε στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου με το σύστημα της φωνολογίας, η οποία (κατάθεση) περιέχεται στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη πρακτικά συνεδρίασης του Δικαστηρίου, από τις προσκομιζόμενες μετ’ επικλήσεως από τους ενάγοντες υπ’ αριθμ. …………./25-9-2014 ένορκες βεβαιώσεις ενώπιον της συμβολαιογράφου Πειραιά, …………, οι οποίες έχουν ληφθεί κατόπιν νόμιμης κλήτευσης του εναγομένου (βλ. την υπ’ αριθμ. ………./19-9-2014 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Αθηνών ………, καθώς και από όλα τα έγγραφα, που οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν νομίμως είτε προς άμεση απόδειξη είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, χωρίς όμως η ρητή αναφορά σε ορισμένα από αυτά να προσδίδει σε αυτά (έγγραφα) αυξημένη αποδεικτική δύναμη σε σχέση με τα λοιπά επικαλούμενα και προσκομιζόμενα από τους διαδίκους έγγραφα, για τα οποία δεν γίνεται ειδική μνεία για το καθένα, που είναι όμως ισοδύναμα και όλα ανεξαιρέτως συνεκτιμώνται για την ουσιαστική διάγνωση της ένδικης διαφοράς (ΑΠ 1628/2003 ΕλλΔνη 2004.723), σε συνδυασμό και με τα διδάγματα της κοινής πείρας, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο (άρθρ. 336 παρ. 4 ΚΠολΔ), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά :
Το επίδικο ακίνητο είναι ένα οικόπεδο εκτάσεως εκατόν ογδόντα επτά τετραγωνικών μέτρων και είκοσι πέντε εκατοστών, και σύμφωνα με τις σχετικές κτηματολογικές εγγραφές διακοσίων ενός τετραγωνικών μέτρων που κείται στον Δήμο Νίκαιας – Αγίου Ιωάννου Ρέντη, εντός του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου του Δήμου αυτού, στο Ο.Τ. Γ ….. και επί της οδού ………. Το ως άνω εδαφικό τμήμα εμφαίνεται με τα στοιχεία 21Ν / Α Ζ Η Θ Ι Κ Α και φέρει ΚΑΕΚ …… ., στο προσκομιζόμενο από μηνός Μαΐου 2011 τοπογραφικό διάγραμμα του πολιτικού μηχανικού ……… και συνορεύει κατ’ αυτό βορείως με την οδό ….., νότια με ιδιοκτησίες αγνώστων, δυτικώς με την ιδιοκτησία των εναγόντων και ανατολικώς με ιδιοκτησία αγνώστου. Με την υπ’ αριθμόν 2/1987 πράξη εφαρμογής κατόπιν κύρωσής της με την υπ’ αριθμόν 441756/524/4-12-1987 απόφαση του Νομάρχη Αττικής, το ανωτέρω ακίνητο περιελήφθη στο σχέδιο πόλης με ιδιοκτήτη το εναγόμενο ΝΠΔΔ με την επωνυμία “Δήμος Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη”. Το έτερο ακίνητο και συγκεκριμένα σε ένα οικόπεδο εκτάσεως 271,85 τ.μ. και σύμφωνα με τις σχετικές κτηματολογικές εγγραφές 267 τ.μ., που κείται στον Δήμο Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη, εντός του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου του Δήμου αυτού, στο Ο.Τ. Γ ……. και επί της οδού …… το οποίο εμφαίνεται με τα στοιχεία 13 / Α Β Γ Δ Ε Ζ Α και φέρει ΚΑΕΚ ………, στο προσκομιζόμενο από μηνός Μαΐου 2011 τοπογραφικό διάγραμμα του πολιτικού μηχανικού ……. και συνορεύει κατ’ αυτό βορείως με την οδό ……, νότια με ιδιοκτησίες αγνώστων, δυτικώς με την ιδιοκτησία με την με αριθμ. …. ιδιοκτησίας εναγόντων και ανατολικώς με ιδιοκτησία αγνώστων, το εναγόμενο ισχυρίζεται αορίστως ότι τυγχάνει εφαρμογής η διάταξη του άρθρου 28 Ν. 1337/1983, διότι το επίδικο ως τμήμα καταργημένου ευρύτερου κοινόχρηστου χώρου ανήκει σε αυτόν (εναγόμενο Δήμο). Πλην όμως, ουδόλως επικαλείται πραγματικά περιστατικά δυνάμενα να υπαχθούν στο πραγματικό των κανόνων δικαίου κτήσης και ιδιότητας κοινοχρήστου (ΑΠ 966, 967, 968, 51 ΕισΝΑΚ κτήση ιδιότητας “δια της αμνημονεύτου χρόνου αρχαιότητας” είτε στο πραγματικό της ως άνω επικαλούμενης διάταξης, καθώς και περιστατικά δυνάμενα να υπαχθούν στην αποκαθιέρωση (ως κοινόχρηστου) αυτού ή στις διατάξεις που ρυθμίζουν τις έννομες συνέπειες της κατάργησης κοινόχρηστων χώρων (άρθρο 3 παρ. 4 ΝΔ 690/1948, όπως κωδικοποιήθηκε με το άρθρο 302 παρ. 4 ΚΒΠΝ (βλ. Μ. Γεωργιάδου σελ. 538 – 541 ό.π.) έτσι ώστε να επέλθει η ρυθμιζόμενη από τις ανωτέρω νομοθετικές διατάξεις έννομη συνέπεια και να θεμελιωθεί αίτημα του εναγομένου, το οποίο (αίτημα συγκεκριμένο–σαφές και ορισμένο) ουδόλως προβάλλεται από αυτό (εναγόμενο). Η επίδικη εδαφική έκταση μ.τ. 186 με τον αριθμ. …., για την οποία ουδόλως προκύπτει ότι είχε κοινόχρηστη ιδιότητα κτηθείσα και καταργηθείσα, για την οποία το εναγόμενο αορίστως και ασαφώς με επίκληση μόνο της ως άνω διατάξεως του νόμου αναφέρεται όπως προεκτίθεται, αποτελούσε και αποτελεί ενιαίο τμήμα με το υπ’ αριθμ. … ακίνητο επιφανείας 271,85 τ.μ. το οποίο (ενιαίο ακίνητο) διαχωρίστηκε αυθαίρετα και αναιτιολόγητα από τον εναγόμενο Δήμο, κατά την εφαρμογή της εγκεκριμένης πολεοδομικής μελέτης για ένταξη της περιοχής “………” της Δημοτικής Ενότητας Νίκαιας, του Δήμου Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη στο σχέδιο πόλεως, προσκυρώνοντας μάλιστα αυτό (εδαφικό τμήμα) στους ………. και ………… κατά ποσοστό 50% στον καθένα, για το λόγο ότι ρυμοτομήθηκαν εξ ολοκλήρου τα οικόπεδά τους με την ως άνω πράξη εφαρμογής, χωρίς να ελέγξει, ως όφειλε, την συνδρομή των προϋποθέσεων του άρθρου 3 παρ. 4 ΝΔ 690/1948 (ύπαρξη παλαιάς οδού ή άλλου κοινόχρηστου χώρου καταργηθέντων από το σχέδιο πόλεως ή ύπαρξη ιδιωτικής οδού μη προβλεπόμενης από το σχέδιο πόλεως.
Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι το ενιαίο ακίνητο ανήκε αρχικά στην πλήρη και αποκλειστική κυριότητα του ……… (παππούς του αποβιώσαντος συζύγου της πρώτης και προπάππος των λοιπών). Ο τελευταίος από το έτος 1928 το νέμονταν ασκώντας επί αυτού τις προσιδιάζουσες διακατοχικές πράξεις και συγκεκριμένα ανήγειρε επί αυτού μία μικρή οικία (ένα δωμάτιο με εξωτερική τουαλέτα) στο οποίο διέμενε με την οικογένειά του, ήτοι με την σύζυγό του …… και την κόρη τους …………, καλλιεργούσε στον κήπο του ελιές, κληματαριές και διάφορα λαχανικά (κρεμμύδια, φασόλια) συλλέγοντας τους καρπούς, είχε τα ζώα του (κότες, κατσίκες, αρνιά κλπ) που τα έβοσκε, προέβη σε σύνδεση της οικίας του με όλα τα δίκτυα κοινής ωφέλειας, επισκεύαζε και επέκτεινε την οικία του, προς τούτο άλλωστε κλήθηκε το 1975 να δικαστεί, ήτοι για αυθαίρετη δόμηση ενός δωματίου 4 x 4 x 2,50 μ. από τσιμεντόλιθους, στο οποίο διέμενε ο έγγονος αυτού ……… (σύζυγος της πρώτης και πατέρας των λοιπών), χωρίς ποτέ να ενοχληθεί από οιονδήποτε μέχρι και το έτος 2002 (ήτοι επί 74 συνεχή έτη) οπότε απεβίωσε. Έτσι ο …………, μετά την πάροδο εικοσαετίας από την 23-2-1996 (χρόνος εισαγωγής του Αστικού Κώδικα) ήδη από το έτος 1966 κατέστη αποκλειστικά κύριος του εν λόγω ακινήτου με έκτακτη χρησικτησία. Ενόψει του ότι, εάν η έκτακτη χρησικτησία άρχισε πριν από την ισχύ του ΑΚ και δεν είχε συμπληρωθεί κατά την έναρξη της ισχύος του (όπως συνέβη στην προκειμένη περίπτωση), τυγχάνουν εφαρμογής από την εισαγωγή του ΑΚ (23-2-1946) οι διατάξεις του και, επομένως πρέπει να παρέλθει εικοσαετία κατά τη διάρκεια ισχύος του ΑΚ (ΕισΝΑΚ 64, 65), ενώ στην εικοσαετία δεν υπολογίζεται και ο χρόνος που διανύθηκε πριν από την 23-2-1946 (βλ. Κ. Παπαδόπουλος Αγωγές Εμπράγματου Δικαίου, παρ. 24 σελ. 92). Ακολούθως, αυτός (……….) περί το έτος 1980 διαχώρισε το ενιαίο ακίνητο με ένα μανδρότοιχο και παραχώρησε την κατοχή ατύπως στον ανωτέρω έγγονο του του ενός τμήματος (αριθμός ακινήτου 13) προκειμένου να διαμείνει με την οικογένειά του ενόψει του τελεσθέντος γάμου του με την …… το γένος ……. και έτσι “….στο ένα κομμάτι του οικοπέδου που υπήρχε το παλιό μικρό σπιτάκι με την εξωτερική τουαλέτα συνέχισε να μένει με τη γυναίκα του ο …….. …. και στο άλλο έφτιαξε το σπίτι ο εγγονός του …. όπου μεγάλωσαν και τα τρία παιδιά του …. Στο σπίτι αυτό με το ένα δωμάτιο κατοικούσε ο ….. μέχρι το θάνατό του το 2002 και στο άλλο έμενε ο …. ….”, βλ. 11.315, 11.317, 11.316 ένορκες καταθέσεις, ………., και της εξετασθείσας στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου ……….., οι οποίες, κατά την κρίση του Δικαστηρίου είναι πειστικές, με άμεση γνώση των κατατεθειμένων πραγματικών περιστατικών. Ακολούθως, την 77-11-2022 απεβίωσε ο ……… και κατέλιπε την υπ’ αριθμ. ……../16-3-1999 δημόσια διαθήκη του της συμβολαιογράφου Πειραιά …….., η οποία δημοσιεύτηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά (αριθμ. …../9-5-2003), με την οποία “Εγκαθιστώ κληρονόμο μου τον εγγονό μου ……… γυιό της κόρης μου ………, ο οποίος με προσέχει και περιποιείται εμένα και τη γυναίκα μου και στον οποίο αφήνω το σπίτι μου στη Νίκαια (………..) στην οδό … αριθμ. …, το οποίο αποτελείται από πέντε δωμάτια, κουζίνα και λουτρό, στο σπίτι μου αυτό το έκτισα μόνος μου με χρήματά μου και το οικόπεδό του το κατέχω από το έτος 1928 έχει δε έκταση μέτρων τετραγωνικών περίπου εξακοσίων πενήντα (650)”. Από τον χρόνο θανάτου του ως άνω κληρονομουμένου περιήλθε η κληρονομία (οικόπεδο περίπου 650 τ.μ. μετά της οικίας που αποτελούνταν από πέντε δωμάτια, κουζίνα, λουτρό και είχε ανεγερθεί με χρήματα του κληρονομούμενου, όπως σαφώς προκύπτει από την γραμματική διατύπωση της ως άνω διατάξεως τελευταίας βούλησης), από τον αληθή κύριο ………. στον κληρονόμο ………, ο οποίος συνέχισε να κατέχει το ως άνω ενιαίο επίδικο ακίνητο διανοία αποκλειστικού κυρίου μέχρι τον θάνατό του την 1-4-2005 με μοναδικούς πλησιέστερους συγγενείς του και εξ αδιαθέτου κληρονόμους του, κατά ποσοστό 1/4 εξ αδιαιρέτου, τη σύζυγό του, ………. (πρώτη ενάγουσα ήδη εκκαλούσα), τα τέκνα τους ………… (δεύτερη, τρίτος και τέταρτος των εναγόντων ήδη εκκαλούντων), κατά ποσοστό 1/4 εξ αδιαιρέτου τον καθένα από αυτά, οι οποίοι αποδέχθηκαν την επαχθείσα σε αυτούς ανωτέρω κληρονομία, με την υπ’ αριθμ. ……../10-1-2012 πράξη αποδοχής κληρονομίας της συμβολαιογράφου Πειραιά …….., που έχει νόμιμα καταχωρηθεί στα κτηματολογικά βιβλία του Δήμου Νίκαιας Αττικής με αριθμό καταχώρησης ……./24-1-2012. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί, ότι το επίδικο ακίνητο έχει έκταση 600 τ.μ. περίπου σύμφωνα με τον πολιτικό μηχανικό ……….., κατά τον οποίο “…. το 1986 …. με είχε καλέσει η ………., για να καταμετρήσω και το οικόπεδο του πατέρα της. Το οικόπεδο …. περί τα 600 μ. και υπήρχε στη μέση ένας διαχωριστικός τοίχος. Σε ένα κομμάτι του οικοπέδου υπήρχε ένα μικρό πρόχειρο παλιό σπιτάκι, στο οποίο έμενε ο ……. και στο άλλο μία ισόγεια κατοικία με τέσσερα δωμάτια, όπου έμενε ο εγγονός του, ο ………. Το 2011 …. κλήθηκα από την ……… να μετρήσω εκ νέου το οικόπεδο και να αναλάβω να βγάλω την άδεια για την κατεδάφιση της οικίας και του πρόχειρου παλιού σπιτιού του ενός δωματίου. ….. προέβη στην καταμέτρηση του οικοπέδου …. στη σύνταξη του τοπογραφικού που περιέχεται στην από 1 Απριλίου 2013 αγωγή, το περιεχόμενο του οποίου επιβεβαιώνω. …. το αρχικό οικόπεδο του …. .., το οποίο είχε παραμείνει το ίδιο τόσο το 1986 που μέτρησα για πρώτη φορά, όσο και το 2011 που το ξαναμέτρησα, στην πράξη εφαρμογής αναφέρονταν ως δύο οικόπεδα, το με αριθμό …. (κωδικός αριθμός ιδιοκτησίας ….), με ιδιοκτήτη ……… και ……., το οποίο συνέπιπτε με το τμήμα του οικοπέδου, όπου υπήρχε το σπίτι των τεσσάρων δωματίων του …… . και το με αριθμό … (κωδικός αριθμός ιδιοκτησίας …..), το οποίο συνέπιπτε με το τμήμα του οικοπέδου όπου υπήρχε το μικρό σπιτάκι ….. του ……… το οποίο όμως …. φερόταν να είναι ιδιοκτησίας του Δήμου Νίκαιας και να δίδεται στους ….. και ……. … Ο …… ουδέποτε εγκαταστάθηκε στο οικόπεδο αυτό ….. προέβην στην έκδοση αδείας για την κατεδάφιση του ακινήτου των τεσσάρων δωματίων (οικόπεδο ….) και στο σημείο αυτό ανεγέρθηκε ….. νέα οικοδομή. Το δίπλα τμήμα του αρχικού οικοπέδου …. παρέμεινε ως είχε, ήτοι με το παλαιό κτίσμα του ενός δωματίου”. Τόσο από το ανωτέρω από Μαΐου 2011 τοπογραφικό διάγραμμα, όσο και από το από 18-11-1982 σχεδιάγραμμα του μηχανικού ……, προσαρτημένο στην από 12-11-1982 απάντηση της Υπηρεσίας Πολεοδομίας – Διαμέρισμα Πειραιώς προς τον …….. σε συνδυασμό και τα λοιπά ως άνω αποδεικτικά μέσα προκύπτει ότι η εδαφική έκταση των 186 τ.μ. αποτελεί ενιαία έκταση με τη μείζονα 271,85 τ.μ. Όλα τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά αποδείχθηκαν πλήρως από όλα τα προαναφερόμενα αποδεικτικά μέσα, χωρίς να αναιρούνται από τον ως άνω αόριστο ισχυρισμό του εναγομένου, ο οποίος εξάλλου δεν υποστηρίζεται από τα ως άνω αποδεικτικά μέσα, ήτοι περί της κοινοχρήστου ιδιότητας του επιδίκου και της καταργήσεως αυτής (ιδιότητας) με νόμιμα προβλεπόμενο τρόπο. Κατά συνέπεια ο ……. . είχε κατά τον επίδικο χρόνο την αποκλειστική κυριότητα με έκτακτη χρησικτησία της μείζονος έκτασης επιφανείας μ.τ. 600 περίπου ενιαίο τμήμα της οποίας αποτελεί και η εδαφική έκταση επιφανείας 186 τ.μ., που φέρει αριθμό κτηματογράφησης … και αριθμ. οικοπέδου …. του Ο.Τ. . … του Δήμου Νίκαιας Αττικής και εμπεριέχεται στη μείζονα έκταση επιφανείας μ.τ. 600 περίπου. Κατόπιν όλων των ανωτέρω πρέπει η υπό κρίση αγωγή να γίνει δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη και να αναγνωριστεί ότι ο ………. ήταν αποκλειστικός κύριος του επιδίκου ακινήτου κατά τα οριζόμενα ειδικότερα στο διατακτικό της παρούσας.
Στην προκειμένη περίπτωση, το εφεσίβλητο επαναφέρει τον ισχυρισμό που προέβαλε πρωτοδίκως, περί καταχρηστικής ασκήσεως της αγωγής, από τους ενάγοντες μετά από 26 έτη, “αδράνειας” σε συνδυασμό με τις δυσμενείς συνέπειες που θα επιφέρει ενδεχόμενη αποδοχή της αγωγής για τους σημερινούς ιδιοκτήτες του ακινήτου. Τα ως άνω επικαλούμενα περιστατικά όμως και αληθή υποτιθέμενα, δεν συνιστούν κατάχρηση και δεν θεμελιώνουν κατά νόμο την εκ του άρθρου 281ΑΚ ένσταση. Και τούτο, διότι μόνο η μακροχρόνια αδράνεια του δικαιούχου και όταν ακόμη δημιούργησε την εύλογη πεποίθηση στον υπόχρεο ότι δεν υπάρχει το δικαίωμα ή ότι δεν πρόκειται αυτό να ασκηθεί, δεν αρκεί για να καταστήσει καταχρηστική τη μεταγενέστερη άσκηση αυτού, αλλά απαιτείται να συντρέχουν, προσθέτως, ειδικές συνθήκες και περιστάσεις προερχόμενες, κυρίως, από τη προηγηθείσα συμπεριφορά του δικαιούχου και του υπόχρεου, ενόψει των οποίων και της αδράνειας του δικαιούχου, η επακολουθήσασα άσκηση του δικαιώματος, τείνουσα στην ανατροπή της διαμορφωθείσας καταστάσεως υπό τις ανωτέρω ειδικές συνθήκες και διατηρηθείσης για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, να εξέρχεται των υπό της ανωτέρω διατάξεως διαγραφομένων ορίων η ειρημένη αδράνεια του δικαιούχου, που δεν είναι απαραίτητο να προκαλεί αφόρητες ή δυσβάστακτες για τον υπόχρεο συνέπειες, αρκούσης της επελεύσεως δυσμενών απλώς για τα συμφέροντά του επιπτώσεων, πρέπει να υφίσταται επί μακρό χρονικό διάστημα, πλην ελάσσονα του δια την παραγραφή δικαιώματος υπό του νόμου προβλεπομένου, από τότε που ο δικαιούχος μπορούσε να ασκήσει το δικαίωμά του (ΟλΑΠ 8/2001, ΟλΑΠ 17/1995, ΟλΑΠ 62/1990). Το δε ζήτημα αν οι συνέπειες που συνεπάγεται η άσκηση του δικαιώματος είναι επαχθείς για τον υπόχρεο πρέπει να αντιμετωπίζεται και σε συνάρτηση με τις αντίστοιχες συνέπειες, που μπορεί να επέλθουν σε βάρος του δικαιούχου από την παρακώλυση της ασκήσεως του δικαιώματός του (ΑΠ 131/2002). Στην περίπτωση αυτή η άσκηση δικαιώματος μπορεί να καταστεί μη ανεκτή κατά την καλή πίστη και τα χρηστά ήθη και συνεπώς καταχρηστική και απαγορευμένη (ΑΠ 534/2020, ΕφΑιγ 8/2022 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Τα ως άνω επικαλούμενα περιστατικά σε συνδυασμό με τα ανωτέρω ενισχύουν την κρίση του ότι οι ενάγοντες διατηρούν όλα τα εκ της κυριότητας επί του επιδίκου ακινήτου δικαιώματα, μεταξύ των οποίων και εκείνο της εγέρσεως της αγωγής. Συνεπώς, ο ως άνω ισχυρισμός είναι μη νόμιμος και ως εκ τούτου απορρίπτεται.
Επομένως, το πρωτοβάθμιο δικαστήριο το οποίο απέρριψε την αγωγή ως ουσιαστικά αβάσιμη, εσφαλμένα το νόμο εφάρμοσε και τις αποδείξεις εκτίμησε, γενομένου δεκτού ως και ουσιαστικά βάσιμου του σχετικού της υπό κρίση εφέσεως.
Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση έφεση ως βάσιμη και κατ’ ουσίαν, να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη στο σύνολό της (αναγκαίως δε και κατά τη συναρτώμενη με την όλη έκβαση της δίκης διάταξη αυτής περί δικαστικών εξόδων, αφού η δικαστική δαπάνη καθορίζεται εξ υπαρχής ενιαία για αμφότερους τους βαθμούς δικαιοδοσίας εκ νέου, λόγω της εξαφάνισης της απόφασης) και στη συνέχεια να κρατηθεί η υπόθεση από το Δικαστήριο (άρθρο 535 παρ. 1 ΚΠολΔ) και, εκδικαζομένης αυτής εκ νέου, ενόψει των αποδειχθέντων πραγματικών περιστατικών, να γίνει δεκτή η από 1-4-2013 αγωγή και ως ουσιαστικά βάσιμη και να αναγνωριστεί ο ………. κύριος του επιδίκου ακινήτου, κατά τα ειδικότερα στο διατακτικό διαλαμβανόμενα. Επίσης, με δεδομένο ότι έγινε δεκτή ως κατ’ ουσίαν βάσιμη η έφεση των εναγόντων και έγινε δεκτή η αγωγή τους, η δικαστική δαπάνη για αμφότερους τους βαθμούς δικαιοδοσίας πρέπει να επιβληθεί σε βάρος του εφεσιβλήτου, μειωμένη όμως κατά τη διάταξη του άρθρου 281 παρ. 2 Ν. 3463/2006, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό. Τέλος, π πρέπει, να διαταχθεί η απόδοση στους εκκαλούντες του παραβόλου που αυτοί κατέθεσαν κατά την άσκηση της έφεσής τους (άρθρο 495 παρ. 3 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται τυπικά και κατ’ ουσίαν την από 17-12-2018 (αριθμ. κατάθ. ………/2018) έφεση των εκκαλούντων – εναγόντων.
Εξαφανίζει την εκκαλουμένη με αριθμό 2887/2016 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά.
Κρατεί και δικάζει την από 1-4-2013 (αριθμ. κατάθ. …../2013) αγωγή.
Δέχεται την αγωγή.
Αναγνωρίζει τον ………. αποκλειστικό κύριο με πρωτότυπο τρόπο (έκτακτη χρησικτησία) κτηθέντος από 23-2-1966 συνεχώς συμπεριλαμβανομένου και του επιδίκου χρόνου (4-12-1987), ενός ακινήτου επιφανείας 186 τ.μ. που φέρει κωδικό αριθμό κτηματογράφησης …. και αριθμό οικοπέδου …. του Ο.Τ. Γ .. του Δήμου Νίκαιας Αττικής στα κτηματολογικά διαγράμματα και τους πίνακες που συνοδεύουν τη με αριθμό …./1987 πράξη εφαρμογής πολεοδομικής μελέτης της περιοχής …. Χαλκηδόνος του Δήμου Νίκαιας και Κερατσινίου και κυρώθηκε νόμιμα με τη με αριθμό 441756/524/4-12-1987 απόφαση του Νομάρχη Αττικής, διαμέρισμα Πειραιώς, το οποίο οικόπεδο βρίσκεται ενός του σχεδίου πόλεως του Δήμου Νίκαιας Αττικής και ήδη Δημοτικής Κοινότητας και Δημοτικής Ενότητας Νίκαιας του Δήμου Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη της Πολεοδομικής Ενότητας Πειραιά της Περιφέρειας Αττικής στη θέση “……….” εντός του Ο.Τ. Γ ……. και επί της οδού …., εμφαινόμενο στο από Μαΐου 2011 τοπογραφικό διάγραμμα του ………. υπό τον αριθμό …., έχει λάβει κωδικό αριθμό κτηματολογίου ΚΑΕΚ ………, έχει έκταση σύμφωνα με αυτό εκ μέτρων τετραγωνικών εκατόν ογδόντα επτά και είκοσι πέντε εκατοστών (187,25) και σύμφωνα με τις σχετικές κτηματολογικές εγγραφές διακοσίων ενός τετραγωνικών μέτρων (201), εμφαίνεται με τα κεφαλαία αλφαβητικά στοιχεία Α Ζ Η Θ Ι Κ Α και συνορεύει σύμφωνα με αυτό : ΒΟΡΕΙΑ σε πρόσωπο ΑΚ μέτρων έντεκα και ογδόντα εκατοστών (11,80) με την οδό ….., πλάτους οκτώ (8) μέτρων, με ΚΑΕΚ …………., ΝΟΤΙΑ σε πλευρά ΖΗ μήκους μέτρων οκτώ και είκοσι πέντε εκατοστών (8,25) με ιδιοκτησίες αγνώστων με ΚΑΕΚ ………. και ……….., ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ σε συνολική πλευρά ΗΘΙΚ μήκους μέτρων δεκαέξι και τριάντα (16,30), ήτοι πλευρά ΗΘ μήκους μέτρων πέντε (5) συν πλευρά ΘΙ μήκους τριάντα πέντε εκατοστών συν πλευρά ΙΚ μήκους μέτρων δέκα και ενενήντα πέντε εκατοστών (10,95) με ιδιοκτησία αγνώστου με ΚΑΕΚ …………. και ΔΥΤΙΚΑ σε πλευρά ΖΑ μήκους μέτρων είκοσι ενός και τριάντα εκατοστών (21,30) με το με αριθμό …… οικόπεδο ιδιοκτησίας τους, με ΚΑΕΚ ……….
Διατάσσει την απόδοση στους εκκαλούντες του παραβόλου που αυτοί κατέθεσαν κατά την άσκηση της έφεσής τους.
Επιβάλλει σε βάρος του εφεσιβλήτου τη δικαστική δαπάνη των εκκαλούντων – εναγομένων αμφότερων των βαθμών δικαιοδοσίας, την οποία ορίζει στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 31 Ιουλίου 2023, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ