Αριθμός 454/2023
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Τμήμα 2ο
Αποτελούμενο από τους Δικαστές Βασίλειο Παπανικόλα, Πρόεδρο Εφετών, Σταυρούλα Λιακέα, Εφέτη-Εισηγήτρια και Ιωάννα Μάμαλη, Εφέτη και από τη Γραμματέα Κ.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του την …………….., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των:
ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ: …………ο οποίος εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσιά του δικηγόρο Εμμανουέλα Δεπούντη (με δήλωση κατ΄ αρθρο 242 παρ 2 ΚΠολΔ).
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΗΣ: ………… η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιό της δικηγόρο Νικόλαο Μήλα.
Ο εκκαλών άσκησε ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς την από 17.12.2019 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ………./2019) αγωγή, επί της οποίας εκδόθηκε η υπ΄ αριθμ. 764/2021 απόφαση του ως άνω Δικαστηρίου, που απέρριψε την αγωγή.
Την απόφαση αυτή προσέβαλε ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου ο ενάγων και ήδη εκκαλών με την από 13.9.2021 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ……../2021-…………/2021) έφεσή του, της οποίας δικάσιμος ορίσθηκε η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας απόφασης.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.
Η πληρεξούσια δικηγόρος του εκκαλούντος, η οποία παραστάθηκε με δήλωση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ανέπτυξε τις απόψεις της με τις έγγραφες προτάσεις που προκατέθεσε και ο πληρεξούσιος δικηγόρος της εφεσίβλητης, αφού έλαβε τον λόγο από τον Πρόεδρο, αναφέρθηκε στις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσε.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η υπό κρίση από 17.12.2009 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου Πρωτ. ΓΑΚ/ΕΑΚ ………./2021 και αρ. έκθεσης κατάθεσης εφετείου ………../2021 έφεση κατά της υπ’ αριθμ. 764/2021 οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, κατά την τακτική διαδικασία και με την οποία απορρίφθηκε η από 17.12.2009 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ΓΑΚ/ΕΑΚ/ …………./2019 αγωγή του νυν εκκαλούντος κατά της νυν εφεσίβλητης, έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα (άρθρα 495 παρ. 1, 511, 513 διότι, η εκκαλούμενη απόφαση, επιδόθηκε με επιμέλεια της εναγομένης στον ενάγοντα την 18.11,2020, όπως προκύπτει από την με αριθμό …./18.11.2021 της Δικαστικής Επιμελήτριας στην περιφέρεια του Εφετείου Δωδεκανήσου ……….. και η έφεση του κατατέθηκε στις 18.11.2021 [(ήτοι πριν την παρέλευση 30 ημερών από την επίδοση της εκκαλουμένης]. Αρμοδίως φέρεται για συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 19 του Κ.Πολ.Δ.), δεδομένου ότι κατά την κατάθεση της έφεσης έχει καταβληθεί το προβλεπόμενo από τη διάταξη του άρθρου 492 Α εδ. γ του ΚΠολΔ παράβολο Δημοσίου (με κωδικό …../2021 ηλεκτρονικό παράβολο). Πρέπει, επομένως, αφού γίνει τυπικά δεκτή (άρθρο 532 του ίδιου Κώδικα), να ερευνηθεί περαιτέρω, ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της (άρθρο 533 παρ. 1 του Κ.Πολ.Δ.), κατά την ίδια ως άνω διαδικασία, κατά το μέρος που μεταβιβάζεται η υπόθεση με την άσκηση έφεσης στο δευτεροβάθμιο δικαστήριο άρθρο 522 ΚΠΟΛΔ.
Κατά τη διάταξη του άρθρου 1509 του ΑΚ η παροχή περιουσίας στο τέκνο από οποιοδήποτε γονέα του, είτε για τη δημιουργία ή τη διατήρηση οικονομικής ή οικογενειακής αυτοτέλειας, είτε για την έναρξη ή την εξακολούθηση επαγγέλματος, αποτελεί δωρεά, μόνο ως προς το ποσό που υπερβαίνει το μέτρο, το οποίο επιβάλλουν οι περιστάσεις. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι ο νομοθέτης χαρακτηρίζει ως γονική παροχή εκείνη που δεν υπερβαίνει το μέτρο το επιβαλλόμενο από τις περιστάσεις κάθε συγκεκριμένης περίπτωσης, χωρίς όμως να προσδιορίζονται (στο νόμο) οι περιστάσεις αφετέρου δε οι σκοποί της γονικής παροχής περιλαμβάνουν κάθε περίπτωση παροχής που γίνεται στο πλαίσιο της δημιουργίας ή της διατήρησης οικονομικής ή οικογενειακής αυτοτέλειας ή της έναρξης ή εξακολούθησης επαγγέλματος. Ως ενδεικνυόμενο μέτρο από τις περιστάσεις θεωρείται το ανάλογο προς την οικονομική κατάσταση, την κοινωνική θέση του γονέα κατά τη σύσταση της παροχής, και την οικογενειακή κατάσταση, δηλαδή τον αριθμό των τέκνων, την ηλικία του κλπ. Απορία του τέκνου δεν απαιτείται για τη σύσταση της γονικής παροχής αλλά μόνο η συνδρομή ανάγκης υπό τις ανωτέρω προϋποθέσεις του άρθρου 1509 του ΑΚ. Αν δεν συντρέχει περίπτωση ανάγκης, τότε η παροχή έχει την έννοια της δωρεάς. Με τα δεδομένα αυτά, για να είναι ορισμένη η αγωγή με την οποία ζητείται ανάκληση γονικής παροχής ως δωρεάς, λόγω αχαριστίας, που έγινε προς τέκνο για τη δημιουργία οικονομικής και οικογενειακής αυτοτέλειάς του κατά την έννοια του άρθρου 1509 του ΑΚ., θα πρέπει να εκτίθενται σ’ αυτήν σαφώς τα στοιχεία από τα οποία προκύπτει, ότι η γονική παροχή είναι δωρεά στο σύνολό της ή μερικώς, δηλαδή ότι υπερβαίνει το μέτρο, το οποίο επιβάλλουν οι περιστάσεις, το οποίο κρίνεται σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση με βάση την περιουσιακή κατάσταση των γονέων, τον αριθμό των τέκνων, τις ανάγκες των τέκνων, την οικονομική κατάσταση των άλλων τέκνων κλπ (ΑΠ 654/2011, ΑΠ 491/2009). Απαιτείται, λοιπόν, να εξειδικεύεται από το δικαστήριο, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, τόσο οι σκοποί της παροχής, όσο και το μέτρο που επιβάλλουν οι περιστάσεις, προκειμένου να κριθεί αν πρόκειται για γονική παροχή και αν υπερβαίνει το μέτρο που επιβάλλουν οι περιστάσεις. Κατά την εξειδίκευση αυτή λαμβάνονται υπόψη ο σκοπός της παροχής που προσδιορίζει το είδος και ύψος των αναγκαίων δαπανών, η ύπαρξη άλλων τέκνων που και αυτά εύλογα θα προσδοκούν ανάλογες παροχές, η οικονομική κατάσταση, η κοινωνική θέση του γονέα κατά τη σύσταση της παροχής. Επίσης, από τη γραμματική διατύπωση της ανωτέρω διάταξης, συνάγεται ότι η γονική παροχή αποτελεί δωρεά στο σύνολό της και όχι μόνο κατά το οικείο, από τις περιστάσεις, επιβαλλόμενο μέτρο, όταν δεν έγινε για τη δημιουργία ή τη διατήρηση οικονομικής ή οικογενειακής αυτοτέλειας του τέκνου, ούτε για την έναρξη ή την εξακολούθηση επαγγέλματος από αυτό, οπότε, εφόσον, δηλαδή, δεν συντρέχει κάποια από τις παραπάνω περιπτώσεις, ως δωρεά, υπόκειται στο σύνολό της στην, κατ’ άρθρο 505 ΑΚ, ανάκληση αυτής λόγω αχαριστίας. (ΑΠ 238/2020, ΑΠ 779/2016, ΑΠ 23/2015, ΑΠ 2014/2014). Περαιτέρω, κατά το άρθρο 505 ΑΚ, ο δωρητής έχει δικαίωμα να ανακαλέσει τη δωρεά, αν ο δωρεοδόχος φάνηκε με βαρύ παράπτωμα αχάριστος απέναντι στο δωρητή η στο σύζυγο η στενό συγγενή του και ιδίως αν αθέτησε την υποχρέωσή του να διατρέφει το δωρητή. Αχαριστία κατά την έννοια της προπαρατιθέμενης διάταξης, θεωρείται η βαριά αντικοινωνική συμπεριφορά ή διαγωγή του δωρεοδόχου, που αποτελεί παράβαση των κανόνων του δικαίου ή των αντιλήψεων περί ηθικής και ευπρέπειας, οφείλεται δε σε υπαιτιότητά του και μπορεί να καταλογιστεί σ` αυτόν (ΑΠ 654/2011). Εξάλλου, η ποιοτική η ποσοτική αοριστία του δικογράφου της αγωγής, υπάρχει αν ο ενάγων δεν αναφέρει στην αγωγή με πληρότητα τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία αποτελούν προϋπόθεση εφαρμογής του κανόνα δικαίου, στον οποίο στηρίζεται το αίτημα της αγωγής. (Α.Π. 1397/2022, Α.Π 1249/2021, Α.Π 1257/2020 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ )
Στην προκειμένη περίπτωση με την από 17.12.2009 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ΓΑΚ/ΕΑΚ/ ………../2019 αγωγή ο ενάγων και ήδη εκκαλών εξέθεσε ότι δυνάμει του με αριθμό ………./1987 συμβολαίου γονικής παροχής της Συμβολαιογράφου Πειραιά ………., το οποίος μεταγράφηκε νόμιμα, μεταβίβασε στην εναγόμενη κόρη του, το δικαίωμα ψιλής κυριότητας των περιγραφομένων στην αγωγή δυο οριζοντίων ιδιοκτησιών, παρακρατώντας ο ίδιος το δικαίωμα επικαρπίας. Ότι η αξία του δικαιώματος της ψιλής κυριότητας, κατά το έτος 1987 ανέρχονταν στο ποσό 2.221,57 ευρώ. Ότι η αναφερόμενη γονική παροχή αποσκοπούσε κατά τα αναφερόμενα στο συμβόλαιο στη δημιουργία οικονομικής και οικογενειακής αυτοτέλειας της εναγομένης η οποία κατά το χρόνο της μεταβίβασης ήταν δέκα ετών. Ότι η συγκεκριμένη γονική παροχή προς την εναγόμενη κόρη του υπερέβαινε το μέτρο που επέβαλαν οι προσωπικές και περιουσιακές του περιστάσεις και συνεπώς αποτελούσε δωρεά, γιατί η εναγομένη που είναι μόνιμη κάτοικος της νήσου Κω δεν μπορούσε και δεν μπορεί να διαθέσει τις οριζόντιες αυτές ιδιοκτησίες, έτσι ώστε να αποκτήσει οικονομική ή οικογενειακή αυτοτέλεια ως ψιλή κυρία, αφού δεν μπορεί ούτε να μισθώσει τις ως άνω οριζόντιες ιδιοκτησίες στις οποίες κατοικεί ο ενάγων ως επικαρπωτής, επιπροσθέτως δε η εναγομένη διαθέτει οκτώ οριζόντιες ιδιοκτησίες κατά πλήρη κυριότητα και το ποσοστό ½ του δικαιώματος υψούν ενός ακινήτου. Ότι η εναγομένη ενηλικιώθηκε το έτος 1995, παντρεύτηκε και έκτοτε διαμένει μόνιμα στη νήσο …. της Δωδεκανήσου Ότι κατά το χρόνο άσκησης της αγωγής έχει στην αποκλειστική κυριότητα, νομή και κατοχή της εννέα οριζόντιες ιδιοκτησίες. Ότι η εναγομένη κατά τα ειδικότερα στην αγωγή εκτιθέμενα , φάνηκε αχάριστη απέναντι στον ίδιο αλλά τη σύζυγό του και μητέρα της (εναγομένης), με συμπεριφορά που εκδηλώθηκε εξακολουθητικά από τότε που ενηλικιώθηκε το έτος 1995 και δη από τις αρχές του έτους 2013 και εντεύθεν και για το λόγο αυτό, με την κρινόμενη αγωγή, ανακαλεί τη δωρεά. Ότι ο ενάγων εργάζονταν ως αρχιλογιστής στην ναυτιλιακή εταιρεία με την επωνυμία << ……………..>> και η αποβιώσασα σύζυγος του, μητέρα της εναγομένης εργάζονταν ως γραμματέας σε λύκειο επί 25 έτη. Ότι η εναγομένη έχει έναν αμφιθαλή αδελφό ο οποίος έχει λάβει τον δεύτερο πάνω από το ισόγειο όροφο στο …… Αττικής που είναι ημιτελής και ότι εργάζεται ως ηλεκτρονικός ασφαλείας στην υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας και διαμένει σε μισθωμένη οικία. Με βάση αυτό το ιστορικό, ο ενάγων ζήτησε, να αναγνωρισθεί η ανάκληση της ανωτέρω δωρεάς και να υποχρεωθεί η εναγόμενη να του αναμεταβιβάσει το δικαίωμα της ψιλής κυριότητας επί των ως άνω οριζόντιων ιδιοκτησιών, σε περίπτωση δε άρνησής της να καταδικαστεί στη σχετική δήλωση βούλησης και να καταδικαστεί στην καταβολή της δικαστικής του δαπάνης. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, δικάζοντας αντιμωλία των διαδίκων, με την εκκαλούμενη οριστική απόφασή του, απέρριψε την αγωγή ως απαράδεκτη, λόγω αοριστίας με την εξής αιτιολογία δεν εκτίθενται με σαφήνεια τα στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι ένδικη γονική παροχή είναι δωρεά στο σύνολο της ή μερικώς, δηλαδή κατά το κατά πόσο που υπερβαίνει το μέτρο που επιβάλλουν οι περιστάσεις, το οποίο ουδόλως προσδιορίζεται με την αγωγή και το οποίο κρίνεται σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση με βάση την οικονομική κατάσταση, την κοινωνική θέση του γονέα κατά τη σύσταση της παροχής, τον αριθμό των τέκνων, τις ανάγκες των τέκνων και την οικονομική κατάσταση των άλλων τέκνων. Η επίκληση δε από τον ενάγοντα ότι οι ως άνω οριζόντιες ιδιοκτησίες αποτελούν προϊόν πολυετούς εργασίας αυτού και της αποβιωσάσης συζύγου δεν αρκεί για την πληρότητα του αγωγικού ισχυρισμού ότι πρόκειται για περουσιακή μετακίνηση πέραν του επιβαλλόμενου από τις περιστάσεις μέτρου και συνεπώς ότι πρόκειται για δωρεά που κατά νόμο ανακαλείται και όχι για γονική παροχή που κατά νόμο δεν ανακαλείται και ότι οι ισχυρισμοί του ενάγοντος περί μεταβίβασης στην εναγομένη άλλων περιουσιακών στοιχείων από τρίτους καθώς και μετρητών χρημάτων σε χρόνο αρκετά μεταγενέστερο από τη σύσταση της επίδικης γονικής παροχής, αλυσιτελώς προβάλλονται. Ήδη, κατά της ως άνω απόφασης παραπονείται ο ενάγων και ήδη εκκαλών, με την υπό κρίση έφεση, για τους διαλαμβανόμενους σ’ αυτήν λόγους, που ανάγονται σε εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και ζητά την εξαφάνισή της, ώστε να γίνει δεκτή η από αγωγή του.
Στην προκείμενη περίπτωση, ο εκκαλών με την υπό κρίση έφεση του, ισχυρίζεται ότι το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, εσφαλμένα ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο, διότι έκρινε πως η υπό κρίση αγωγή τυγχάνει απορριπτέα ως απαράδεκτη, λόγω αοριστίας ενώ αν είχε ορθώς εφαρμόσει και ερμηνεύσει το νόμο θα έκρινε την ως άνω αγωγή ορισμένη. Επί του λόγου αυτού λεκτέα είναι τα εξής : Από τα εκτιθέμενα, στην ένδικη αγωγή, με την οποία προσβάλλεται γονική παροχή για τη δημιουργία οικονομικής και οικογενειακής αυτοτέλειας, κατά την έννοια του άρθρου 1509 εδ. α’ ΑΚ, προκύπτει ότι η ανωτέρω αγωγή είναι αόριστη, διότι δεν εκτίθενται σ` αυτήν όλα τα στοιχεία, τα οποία απαιτούνται για την εξειδίκευση του επικαλούμενου γεγονότος ότι η ένδικη γονική παροχή αποτελεί δωρεά στο σύνολό της, δηλαδή ότι υπερβαίνει το μέτρο, το οποίο επιβάλλουν οι περιστάσεις και, συνακόλουθα, υπόκειται σε ανάκληση, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 505 ΑΚ. Ειδικότερα, δεν αναφέρεται η περιουσιακή και οικονομική κατάσταση του γονέα που έκανε την παροχή ( ενάγοντα και ήδη εκκαλούντα), ήτοι αν διέθετε και άλλα ακίνητα και ποια ήταν η εν γένει περιουσία (κινητή και ακίνητη) που διέθετε κατά το χρόνο που έκανε την παροχή , σε ποια αξία αποτιμάτο η περιουσία του, ποια ήταν τα εισοδήματα από την εργασία του ως αρχιλογιστή σε ναυτιλιακή εταιρεία και αν διέθετε εισοδήματα από άλλες προσοδοφόρες πηγές. Συνεπώς, προσδιορίζεται ανεπαρκώς η οικονομική κατάσταση κατά το χρόνο της ένδικης παροχής του ενάγοντα και ήδη εκκαλούντα. Περαιτέρω δεν αναφέρεται ποιες ήταν οι ανάγκες της εναγομένης κατά το χρόνο της επίδικης παροχής κατά τον οποίο εκτίθετο ότι ήταν δέκα ετών ήτοι αν είχε τις συνήθεις ανάγκες των παιδιών της ηλικίας της ή αυξημένες ανάγκες καθώς και η οικονομική κατάσταση του αδελφού της εναγομένης για τον οποίο αναφέρεται στην αγωγή εργάζεται κατά το χρόνο άσκησης της κρινόμενης αγωγής, χωρίς να αναφέρεται η ηλικία του, αν κατά το χρόνο της επίδικης παροχής είχε λάβει κάποιο ή κάποιά ακίνητα ως γονική παροχή και σε καταφατική περίπτωση ποια η αξία τους, παρά μόνο αναφέρεται ότι κατά το χρόνο άσκησης της αγωγής έχει λάβει από τον ενάγοντα, πατέρα του την αναφερόμενη στην αγωγή οριζόντια ιδιοκτησία η οποία είναι ημιτελής, χωρίς να προσδιορίζεται ειδικότερα πως και πότε έλαβε το εν λόγω ακίνητο Επομένως το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, το οποίο απέρριψε την ως άνω αγωγή ως απαράδεκτη λόγω αοριστίας ορθώς ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο, απορριπτομένων ως ουσιαστικά αβάσιμων όλων των λόγων της υπό κρίση έφεσης με τους οποίους ο ενάγων και ήδη εκκαλών παραπονείται για την απόρριψη της αγωγής ως απαράδεκτη λόγω αοριστίας . Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον δεν υπάρχει άλλος λόγος της υπό κρίση έφεσης προς έρευνα, πρέπει να απορριφθεί η τελευταία ως ουσιαστικά αβάσιμη. Επίσης, το Δικαστήριο, λόγω της ήττας του εκκαλούντος, πρέπει να διατάξει την εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο του παραβόλου ποσού 150 ευρώ, που κατατέθηκε για το παραδεκτό της εφέσεως, κατ’ άρθρο 495 παρ. 3 του ΚΠολΔ. Τέλος, πρέπει να συμψηφιστούν στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα, του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας, μεταξύ των διαδίκων, λόγω της μεταξύ τους συγγένειας εξ αίματος πρώτου βαθμού (άρθρα 106, 179, 183 και 191 παρ. 2 του ΚΠολΔ), όπως ειδικότερα αναφέρεται στο διατακτικό της παρούσας.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται τυπικά και απορρίπτει κατ’ ουσία την από 17.12.2009 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου Πρωτ. ΓΑΚ/ΕΑΚ ………/2021 και αρ. έκθεσης κατάθεσης Εφετείου …………./2021 έφεση κατά της υπ’ αριθμ. 764/2021 οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, κατά την τακτική διαδικασία.
Διατάσσει την εισαγωγή στο δημόσιο ταμείο του κατατεθέντος από τον εκκαλούντα παραβόλου, ποσού εκατό πενήντα (150) ευρώ, που αναφέρεται στο σκεπτικό. Και
Συμψηφίζει την δικαστικά δαπάνη μεταξύ των διαδίκων στο σύνολό της.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε στον Πειραιά την 17η Ιουλίου 2023 και δημοσιεύθηκε στις 22 Αυγούστου 2023 σε έκτακτη και δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξούσιους αυτών δικηγόρους.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΦΕΤΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ