Αριθμός 504/2023
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Τμήμα 4ο
Αποτελούμενο από τους Δικαστές Αικατερίνη Νομικού, Πρόεδρο Εφετών, Παρασκευή Μπερσή, Εφέτη και Φωτεινή Μάμαλη, Εφέτη-Εισηγήτρια και από την Γραμματέα Κ.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του την …………., για να δικάσει την υπόθεση :
ΤΟΥ ΑΙΤΟΥΝΤΟΣ: ΝΠΔΔ με την επωνυμία «ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ-ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΛΗΜΝΟΥ», το οποίο εδρεύει στη Μύρινα Λήμνου και εκπροσωπείται νόμιμα, εκπροσωπήθηκε δε από την πληρεξούσιά του δικηγόρο Σοφία Γεωργιάδη.
ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ: Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, που εδρεύει στον Πειραιά και εκπροσωπείται νόμιμα, ο οποίος δεν εκπροσωπήθηκε από πληρεξούσιο δικηγόρο.
Το αιτούν κατέθεσε ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου την από 23.6.2021 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ………../2021) αίτησή του, της οποίας δικάσιμος ορίσθηκε η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας απόφασης.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.
Η πληρεξούσια δικηγόρος του αιτούντος, αφού έλαβε το λόγο από την Πρόεδρο, αναφέρθηκε στις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσε.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Με την κρινόμενη από 18-6-2019 αίτηση, όπως εκτιμάται αυτή από το Δικαστήριο, το αιτούν, εκθέτει ότι ο αποβιώσας την 2-4-1961 …………. με την από 6-3-1954 μυστική διαθήκη του, κατέλειπε σε αυτό, το ειδικότερα αναφερόμενο και περιγραφόμενο ακίνητο, με τον όρο “να διαθέσει εις τον άνω όροφο ένα δωμάτιο από τρεις κλίνες για τη δωρεάν νοσηλεία απόρων ασθενών και τα έσοδα από την εκμετάλλευση του ακινήτου θα καταβάλλονται για τη νοσηλεία άπορων πολιτών”, την εκποίηση του οποίου (ακινήτου) προς τούτο απαγόρευσε. Στη συνέχεια εκθέτει ότι η βούληση του διαθέτη, όπως εκφράσθηκε με την πιο πάνω διαθήκη, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, διότι το ανωτέρω καταλειφθέν ακίνητο, λόγω και της παλαιότητας και των φθορών που έχει υποστεί συνεπεία αυτής (παλαιότητα) δεν είναι πλέον πρόσφορο για οικονομική αξιοποίηση και εκμετάλλευση, ώστε και οι λειτουργικές του δαπάνες να καλύπτονται και τα προερχόμενα από αυτό έσοδα να διατίθενται για την πληρέστερη αξιοποίηση της αληθούς βούλησης του διαθέτη και την υλοποίηση του ταχθέντος από αυτόν σκοπού, τα οποία (βούληση διαθέτη / ταχθείς κοινωφελής σκοπός) παρουσιάζουν δυσχέρειες στην υλοποίησή τους, όπως ειδικότερα περιγράφεται σε αυτή (αίτηση). Περαιτέρω εκθέτει, ότι ο προσφορότερος τρόπος για την επωφελέστερη αξιοποίηση του καταλειφθέντος ακίνητου περιουσιακού στοιχείου και την επιδίωξη του πιο πάνω κοινωφελούς σκοπού και της βούλησης του διαθέτη, προσαρμοσμένων όμως στις ανάγκες και στις συνθήκες της σημερινής εποχής, είναι η άρση της απαγόρευσης εκποίησής του και η χορήγηση άδειας εκποίησης αυτού. Με αυτό το ιστορικό, το αιτούν ζητεί να βεβαιωθεί ότι η θέληση του διαθέτη δεν μπορεί καθόλου να πραγματοποιηθεί και να καθοριστεί ως τρόπος επωφελέστερος και ασφαλέστερος αξιοποίησης της καταλειφθείσας περιουσίας του διαθέτη, η εκποίηση αυτού (ακινήτου), ώστε για αντάλλαγμα να διατεθεί για τους σκοπούς κάλυψης και ενίσχυσης των κτιριακών υποδομών του Νοσοκομείου Λήμνου εντός των οποίων πραγματοποιείται και αναπτύσσεται ιατρική έρευνα και συνεχής εκπαίδευση των ιατρών και άλλων κλάδων αλλά και εν γένει ενίσχυσης του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, σκοποί σύμφωνα με τον Οργανισμό του Νοσοκομείου και την αληθή βούληση του διαθέτη. Η αίτηση αρμόδια φέρεται ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου κατά τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας, ενώ για το παραδεκτό της συζήτησης τηρήθηκε η νόμιμη προδικασία με επίδοση αντιγράφου της αίτησης στον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, ο οποίος είναι, στην προκειμένη περίπτωση, αρμόδια αρχή κατ’ άρθρο 1 παρ. 4 και 2 παρ. 3 περ. α΄ του Ν. 4182/2013, επειδή ο σκοπός της καταλειφθείσας περιουσίας εκπληρώνεται εντός των εδαφικών ορίων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, που εδρεύει στον Πειραιά, με συνέπεια την κατά τόπο αρμοδιότητα του παρόντος Δικαστηρίου κατ’ άρθρο 825 ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 77 παρ. 3 του Ν. 4182/2013 (βλ. την υπ’ αριθμ. …./15-9-2021 έκθεση επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας του Εφετείου Αθηνών, ………….), καθώς και στον Εισαγγελέα Εφετών Πειραιώς (βλ. την υπ’ αριθμ. …../15-9-2021 έκθεση επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας του Εφετείου Πειραιώς . ……………….). Εξ άλλου περίληψη της αίτησης αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, ένα μήνα πριν τη δικάσιμο και παρέμεινε αναρτημένη μέχρι και την προηγούμενη ημέρα της δικασίμου, η ίδια δε περίληψη τοιχοκολλήθηκε στο κατάστημα του Δήμου Λήμνου (βλ. το από 26-10-2021 αποδεικτικό ανάρτησης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου και την υπ’ αριθμ. πρωτ. …./7-2-2022 βεβαίωση Γραφείου Δημάρχου Δήμου Λήμνου). Είναι δε νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 109 παρ. 1 – 2 του Συντάγματος 10, 11, 50 και 51 ν. 4182/2013, 825 ΚΠολΔ και πρέπει να εξετασθεί ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της.
Από όλα τα προσκομιζόμενα και επικαλούμενα έγγραφα, τα οποία λαμβάνονται υπόψη ως αποδεικτικά μέσα στα πλαίσια ισχύος της ελεύθερης απόδειξης (ΚΠολΔ 759 παρ. 1) και του ανακριτικού συστήματος (ΚΠολΔ 742) πλην των ανεπίτρεπτων (ΑΠ 125/2017 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), όπως η από 12-5-2022 Ένορκη Βεβαίωση που προσκομίζει και επικαλείται το αιτούν, για την οποία όμως δεν έχουν κλητευθεί οι ενδιαφερόμενοι (όπως στην προκειμένη περίπτωση, οι αναφερόμενοι στην παρ. 4 εδ. β΄ άρθρ. 10 Ν. 4181/2013, 750 – 760 ΚΠολΔ (εισαγγελέας), σε συνδυασμό και με τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο (άρθρ. 336 παρ. 4 ΚΠολΔ), αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Στην από 6-3-1954 μυστική διαθήκη που δημοσιεύθηκε με το υπ’ αριθμ. …../18-4-1961 πρακτικό του Πρωτοδικείου Καβάλας, ο αποβιώσας την 2-4-1961 ……………, όρισε, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα : “…. Την εις τον Πειραιάν και επί της ………….. ιδιοκτησίαν μου συγκειμένην από τέσσερα αριθμ. 4 καταστήματα ενός υπογείου και όπισθεν μιας μικροκατοικίας όπως είναι και ευρίσκεται μετά τον θάνατόν μου να περιέλθει υπό την κατοχήν και κυριότητα του Νοσοκομείου Κάστρου Λήμνου και καθιστώ το Νοσοκομείο κληρονόμον υπό τον όρον ότι το Νοσοκομείον θα διαθέσει εις τον άνω όροφον ένα δωμάτιον από τρεις κλίνες οι οποίας είναι σήμερον κλίναι υπό πληρωμήν και όχι από τις δωρεάν κλίναι του Νοσοκομείου εις τας οποίας θα νοσηλεύονται τρεις ασθενείς εντελώς άποροι δωρεάν απαγορευομένου δε οι νοσηλευόμενοι εντός του ανωτέρω δωματίου να πληρώνουν νοσηλεία ούτε ολίγα ….. Εν περιπτώσει και το Νοσοκομείον ……. δεν το ευρίσκει συμφέρον να το κρατήσει δια τον ως άνω αναφερόμενον σκοπόν το κτήμα να περιέρχεται εις την κατοχήν και κυριότητα του Ασκληποιείου Βούλας Αθηνών και το αδελφάτου του Νοσοκομείου Λήμνου να στέλνη τακτικώς δύο άπορα παιδιά να νοσηλεύονται δωρεάν εκ του εισοδήματος του ανωτέρω ακινήτου …. εν ουδεμία περιπτώσει και απολύτως δια καμμίαν αιτία δεν επιτρέπεται η εκποίησης του άνω ακινήτου παρά μόνον από το εισόδημα να συντηρήται το διαμέρισμα το οποίον θα διαθέσει το Νοσοκομείον των τριών κλινών δια το οποίον το παραχωρώ ….”. Την άνω κληρονομία το αιτούν αποδέχθηκε με την υπ’ αριθμ. …./10-1-1962 δήλωση αποδοχής κληρονομίας του συμβολαιογράφου Λήμνου ………………. και την οποία μετέγραψε νόμιμα στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Λήμνου την 12-2-1962 (τ. … αριθμ. ….). Έχει δε καταχωρηθεί στο Κτηματολόγιο με ΚΑΕΚ ….. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι, κατόπιν αιτήσεως του αιτούντος με την οποία ζήτησε να βεβαιωθεί ότι η θέληση του διαθέτη δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί παρά μόνο με τη μεταβολή της εκμεταλλεύσεως του καταληφθέντος ακινήτου, εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 5757/1999 απόφαση του Εφετείου Αθηνών με την οποία αφού έγινε δεκτή αυτή (αίτηση) επιτράπηκε σε αυτό (αιτούν) “να συμβληθεί με εργολάβο οικοδομών, ο οποίος θα αναλάβει με έξοδά του την κατεδάφιση του υφισταμένου κτίσματος και την ανέγερση πολυώροφης οικοδομής, η οποία θα υπαχθεί στο σύστημα της ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους, και από την οποία θα περιέλθουν στο αιτούν οριζόντιες ιδιοκτησίες το μίσθωμα των οποίων θα διατίθεται για τους παραπάνω σκοπούς”. Ακολούθως, μετά την έκδοση της ως άνω απόφασης αναφορικά με τον τρόπο της επωφελέστερης αξιοποίησης της περιουσίας του αιτούντος, και συνεπεία αυτής, α) με την υπ’ αριθμ. πρωτοκ. 1049091/1203/Ββ0011/11-5-2007 Κ.Υ.Α. των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών – Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης αποφασίστηκε ότι το Νοσοκομείο Λήμνου “θα συμβληθεί με εργολάβο οικοδομών, ο οποίος θα αναλάβει με δικά του έξοδα την κατεδάφιση του υπάρχοντος ακινήτου και την ανέγερση πολυώροφης οικοδομής, η οποία θα επαχθεί στο σύστημα της ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους και από την οποία, θα περιέλθουν στο Νοσοκομείο οριζόντιες ιδιοκτησίες το μίσθωμα των οποίων θα διατίθενται για τους ….. σκοπούς ….”, και β) το Συμβούλιο Διοίκησης του αιτούντος στην συνεδρίασή του της 12ης Σεπτεμβρίου 2012 (Πρακτικό Νο 19), αποφάσισε ομόφωνα να οριστεί “Πολιτικός Μηχανικός για να μας συντάξει τεχνική έκθεση και να αναλάβει την επίβλεψη του έργου. Στη συνέχεια και προκειμένου να έχουμε επωφελέστερη αξιοποίηση του ακινήτου, να προκηρυχθεί Δημόσιος Ανοικτός Διαγωνισμός για να αναδειχθεί πλειοδότης εργολάβος οικοδομών, ο οποίος με δικά τους έξοδα θα κατεδαφίσει το υπάρχον ακίνητο και θα ανεγείρει πολυώροφη οικοδομή η οποία θα υπαχθεί στο σύστημα της ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους….”. Όμως η αξιοποίηση της ως άνω καταλειφθείσας περιουσίας ουδέποτε πραγματοποιήθηκε, όπως προκύπτει από τα προαναφερόμενα αποδεικτικά μέσα, χωρίς να αποδείχθηκε η ύπαρξη εμφανούς, ουσιωδώς και αιτιολογημένου λόγου και αιτίας, τέτοιο δε (λόγο) δεν αποτελεί η παλαιότητα του κτιρίου, το οποίο εκμισθώνονταν συνεχώς έως το έτος 2017, είτε η ύπαρξη “ετοιμόρροπου προβόλου”, η ύπαρξη του οποίου είχε διαπιστωθεί ήδη από 7-4-2009 και η κατεδάφισή του οδήγησε στην άρση της επικινδυνότητας της οικοδομής (βλ. Π. 3715/6-4-2018 βεβαίωσης άρσης επικινδυνότητας της Διεύθυνσης Υπηρεσίας Δόμησης και Γενικού Σχεδιασμού Πόλης – Τμήμα Κατασκευών). Επίσης, ούτε προέκυψαν νέα πραγματικά περιστατικά ή μεταβολή των συνθηκών από τα οποία να συνάγεται αδυναμία κατεδάφισης του καταλειφθέντος ως άνω ακινήτου και ανέγερσης πολυώροφης οικοδομής με το σύστημα της αντιπαροχής, τρόπος που έχει κριθεί, ως επωφελέστερος για την οικονομική εκμετάλλευση αυτού (ακινήτου) που βρίσκεται σε κεντρικότατο σημείο του Πειραιά (………………) με μεγάλη εμπορική αξία, με την προαναφερόμενη απόφαση του Εφετείου Αθηνών, για την πληρέστερη υλοποίηση της θέλησης του διαθέτη, όπως αυτή (θέληση) συνάγεται ρητά, σαφώς και αναντίρρητα από τις διατάξεις της ως άνω μυστικής διαθήκης.
Συνεπώς, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, αφενός δεν προκύπτει αδυναμία υλοποίησης της θέλησης του διαθέτη έτσι όπως αυτή (θέληση) αναγράφεται ρητά στην ως άνω μυστική διαθήκη, μετά και την έκδοση της προαναφερόμενης απόφασης του Εφετείου Αθηνών, η οποία προσδιόρισε τον τρόπο της επωφελέστερης αξιοποίησης της περιουσίας, αφετέρου η αξιοποίηση της περιουσίας που προτείνεται από το αιτούν και οριοθετείται από το αίτημα της κρινόμενης αίτησης, δεν αποτυπώνει την αληθινή βούληση του διαθέτη, ο οποίος εάν ήθελε να ενισχύσει και να καλύψει τις ανάγκες των κτιριακών υποδομών του Νοσοκομείου Λήμνου και να προάγει την ιατρική έρευνα και επιμόρφωση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού αυτού (Νοσοκομείου Λήμνου), θα μπορούσε εξαρχής να διαθέσει την περιουσία του για το λόγο αυτό, αφού αντίστοιχες ανάγκες και ομάδες ανθρώπων υπήρχαν και κατά τον χρόνο σύνταξης της διαθήκης. Συνακόλουθα, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί, ως αβάσιμη κατ’ ουσίαν. Δικαστικά έξοδα δεν ορίζονται, λόγω έλλειψης σχετικού αιτήματος (βλ. Αρβανιτάκη σε Κεραμέα/Κονδύλη/Νίκα [2000] υπό άρθρο 746 αριθμ. 10).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την αίτηση.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε στον Πειραιά στις 3 Απριλίου 2023.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Και αντ΄ αυτής λόγω
συνταξιοδοτήσεως και
αναχωρήσεώς της, η
αρχαιότερη της σύνθεσης
Εφέτης, Σοφία Καλούδη.
Δημοσιεύθηκε δε στο ακροατήριο του παρόντος Δικαστηρίου, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση αυτού, την 11 Σεπτεμβρίου 2023, με άλλη σύνθεση, λόγω συνταξιοδοτήσεως και αναχωρήσεως της Προέδρου Εφετών Αικατερίνης Νομικού και λόγω αποσπάσεως και αναχωρήσεως της Εφέτου Παρασκευής Μπερσή, αποτελούμενη από τους Δικαστές Σοφία Καλούδη, Προεδρεύουσα Εφέτη, Νικόλαο Κουτρούμπα και Φωτεινή Μάμαλη, Εφέτες και τη Γραμματέα Κ.Σ, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και της πληρεξουσίας δικηγόρου του αιτούντος.
Η ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ ΕΦΕΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ