Αριθμός 693/2018
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Χρυσούλα Πλατιά, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Γ.Λ.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Εισάγονται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου: Α) η από 10.6.2016 (με αριθ. έκθ. κατάθ. …..) έφεση των εναγόμενων …… και ασφαλιστικής εταιρίας «……….», η οποία (έφεση) στρέφεται κατά της υπ’ αριθ. 6771/2013 οριστικής (ως προς τη δεύτερη των εναγόντων, …….) απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών για ζημιές από αυτοκίνητο (άρθρο 681Α σε συνδ. με τα άρθρα 666, 667 και 670-676 ΚΠολΔ) και δέχθηκε εν μέρει την από 29.3.2013 αγωγή της προαναφερόμενης, Β) η από 6.7.2017 (με αριθ. έκθ. κατάθ. …….) έφεση των ιδίων ως άνω εναγομένων και Γ) η από 26.7.2017 (με αριθ. έκθ. κατάθ. ……..) έφεση του πρώτου ενάγοντος της ιδίας ως άνω αγωγής, …….., οι οποίες (εφέσεις) στρέφονται, αμφότερες, κατά της υπ’ αριθ. 1473/2017 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων κατά την ίδια ως άνω ειδική διαδικασία και δέχθηκε εν μέρει την αγωγή του προαναφερόμενου. Οι ανωτέρω τρεις (3) εφέσεις πρέπει να ενωθούν και συνεκδικασθούν λόγω της πρόδηλης μεταξύ τους συνάφειας και για οικονομία χρόνου και εξόδων (άρθρα 31 και 246 ΚΠολΔ).
ΙΙ. Οι υπό κρίση εφέσεις έχουν ασκηθεί νομοτύπως και εμπροθέσμως, αφού από τα έγγραφα της δικογραφίας δεν προκύπτει επίδοση της εκκαλούμενης απόφασης στους διαδίκους, ενώ από τη δημοσίευση της εκκαλούμενης, με την υπό στοιχ. Α΄ έφεση, απόφασης (27.12.2013) δεν παρήλθε τριετία μέχρι την άσκηση της έφεσης αυτής, δεδομένου ότι ως προς τις δημοσιευόμενες πριν την έναρξη ισχύος του Ν. 4335/2015 αποφάσεις (ήτοι πριν την 1.1.2016), που είχαν εκδοθεί αντιμωλία των διαδίκων και δεν είχαν επιδοθεί, εξακολουθεί, με βάση τη διαχρονικού δικαίου αρχή του άρθρου 24 παρ. 1 ΕισΝΚΠολΔ, να ισχύει η προβλεπόμενη από τη διάταξη του άρθρου 518 παρ. 2 ΚΠολΔ (όπως ίσχυε πριν την αντικατάστασή της με το άρθρο 1 άρθρο τρίτο του Ν. 4335/2015) τριετής καταχρηστική προθεσμία προσβολής τους με έφεση (ΟλΑΠ 10/2018 δημ. στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Πρέπει να σημειωθεί, ότι η με την υπό στοιχ. Α΄ έφεση προσβαλλόμενη απόφαση (6771/2013) είναι οριστική ως προς την δεύτερη των εναγόντων, λόγω της σχέσης απλής ομοδικίας που συνδέει τους δύο ενάγοντες και, συνεπώς, είναι εκκλητή, καθόσον, όπως προκύπτει από τις διατάξεις των άρθρων 74, 75 παρ. 1 και 2, 76 και 517 εδ. β΄ ΚΠολΔ, στην περίπτωση κατά την οποία υπάρχει απλή ομοδικία και η πρωτόδικη απόφαση είναι οριστική ως προς έναν ή μερικούς ομοδίκους, μη οριστική δε ως προς τους λοιπούς, η έναντι κάθε ομοδίκου οριστική διάγνωση έχει αυτοτέλεια και η, ως προς αυτόν, κρίση περατώνει έναντι αυτού τη δίκη, με συνέπεια έκτοτε η απόφαση να είναι ως προς αυτόν εκκλητή και πριν ακόμη εκδοθεί οριστική απόφαση έναντι των λοιπών ομοδίκων (ΑΠ 747/2014 ΕφΑΔ 2015.78, 204/2013 δημ. στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 365/2010 ΕφΑΔ 201.1219), όπως συνέβη στην προκείμενη περίπτωση, αφού όταν κατατέθηκε η εν λόγω έφεση (10.6.2016) δεν είχε ακόμη εκδοθεί οριστική απόφαση και ως προς τον (απλό ομόδικο της εφεσίβλητης-δεύτερης ενάγουσας) πρώτο των εναγόντων. Επίσης, από τη δημοσίευση της εκκαλούμενης, με τις υπό στοιχ. Β΄ και Γ΄ εφέσεις, απόφασης (30.3.2017), δεν παρήλθε διετία μέχρι την άσκηση των εφέσεων αυτών (άρθρα 495 παρ. 1, 2, 511, 513 παρ. 1β, 516 παρ.1, 517 και 518 παρ. 2 του ΚΠολΔ, όπως ήδη ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 1 άρθρο τρίτο του Ν. 4335/2015). Οι ως άνω εφέσεις παραδεκτώς εισάγονται προς εκδίκαση ενώπιον του παρόντος αρμοδίου Δικαστηρίου (άρθρα 19 ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 3994/2011), ενώ, όπως προκύπτει από τις σχετικές από 10.6.2016, από 6.7.2017 και από 28.7.2017 αντίστοιχες βεβαιώσεις της Γραμματέως του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, έχει κατατεθεί αφενός μεν από τους εκκαλούντες της υπό στοιχ. Α΄ έφεσης το (ισχύον τότε) νόμιμο παράβολο των 200 ευρώ, κατ’ άρθρο 495 παρ. 4 ΚΠολΔ (όπως η διάταξη αυτή ίσχυε πριν την τροποποίησή της με το άρθρο 1 άρθρο τρίτο του Ν. 4335/2015 και με το άρθρο 35 παρ. 2 του Ν. 4446/2016), αφετέρου δε τόσο από τους εκκαλούντες της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης, όσο από τον εκκαλούντα της υπό στοιχ. Γ΄ έφεσης, το ήδη ισχύον νόμιμο παράβολο των 100 ευρώ, κατ’ άρθρο 495 παρ. 3 ΚΠολΔ, όπως ήδη ισχύει. Πρέπει, επομένως, όλες οι ανωτέρω υπό κρίση εφέσεις να γίνουν τυπικά δεκτές και να ερευνηθούν περαιτέρω, κατά την ίδια ως άνω ειδική διαδικασία, ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων τους (άρθρο 533 παρ. 1 ΚΠολΔ), συνεκδικαζόμενες κατά τα προεκτεθέντα.
ΙΙΙ. Με την από 29.3.2013 (με αριθμ. έκθ. κατάθ. ………..) αγωγή, ενώπιον του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου (Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς), ιστορείται ότι η πρώτη εναγόμενη …….. (ήδη εκκαλούσα-εφεσίβλητη) οδηγώντας το υπ’ αριθ. κυκλοφορίας …….. αυτοκίνητο, ιδιοκτησίας της, το οποίο ήταν ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη του στη δεύτερη εναγόμενη ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία «……….» (ήδη εκκαλούσα-εφεσίβλητη), προκάλεσε από υπαιτιότητά της, κατά το αυτοκινητικό ατύχημα που έλαβε χώρα την 13-11-2008 στον Πειραιά υπό τις ιστορούμενες στην αγωγή συνθήκες, τον τραυματισμό τόσο του πρώτου ενάγοντος ………. (ήδη εκκαλούντος-εφεσίβλητου), που οδηγούσε την υπ’ αριθ. κυκλοφορίας …….. δίκυκλη μοτοσικλέτα, όσο και της δεύτερης ενάγουσας ……… (ήδη εφεσίβλητης), που ήταν συνεπιβάτης στην εν λόγω δίκυκλη μοτοσικλέτα, καθώς και τις αναφερόμενες υλικές ζημίες της τελευταίας. Με βάση το ιστορικό αυτό, οι ενάγοντες, αφού παραδεκτώς, με δήλωση της πληρεξούσιας δικηγόρου της καταχωρηθείσα στα πρακτικά συνεδρίασης του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, έτρεψαν το αγωγικό καταψηφιστικό αίτημά τους σε αναγνωριστικό (άρθρα 223, 295 παρ. 1 εδ. β΄ και 297 ΚΠολΔ), ζήτησαν να αναγνωρισθεί ότι οι εναγόμενες υποχρεούνται, ευθυνόμενες εις ολόκληρον εκάστη (η πρώτη ως οδηγός του ζημιογόνου οχήματος και ως υπαίτια του ατυχήματος, ενώ η δεύτερη ως ασφαλίζουσα το εν λόγω όχημα), να τους καταβάλουν στον πρώτο αυτών το συνολικό ποσό των 1.002.585,63 ευρώ και στη δεύτερη αυτών το συνολικό ποσό των 50.840 ευρώ ως αποζημίωση για τη ζημία που υπέστησαν από το ατύχημα και ως χρηματική ικανοποίηση λόγω της εξ αυτού ηθικής βλάβης τους (επιφυλαχθέντες για ποσό 44 ευρώ που πρόκειται να αξιώσει έκαστος αυτών για την ως άνω αιτία στο αρμόδιο ποινικό Δικαστήριο), καθώς και ως ειδική αποζημίωση, κατ’ άρθρο 931 ΑΚ, αιτούμενη μόνο από τον πρώτο αυτών λόγω της προξενηθείσης σ’ αυτόν αναπηρίας και τα ποσά αυτά με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, μετά από συζήτηση αντιμωλία των διαδίκων, εξέδωσε αρχικά την υπ’ αριθ. 6771/2013 απόφασή του (που προσβάλλεται με την υπό στοιχ. Α΄ έφεση), με την οποία, αφού έγινε διαγνώσθηκε η ως άνω αγωγή είναι ορισμένη και νόμιμη και αφού κρίθηκε ότι αποκλειστική υπαίτια του ένδικου ατυχήματος είναι η πρώτη των εναγομένων, έγινε εν μέρει δεκτή αυτή (αγωγή), ως ουσιαστικά βάσιμη, ως προς τη δεύτερη των εναγόντων και αναγνωρίσθηκε ότι οι εναγόμενες υποχρεούνται να της καταβάλουν, εις ολόκληρον εκάστη, το ποσό των 15.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής, ενώ ως προς τον πρώτο των εναγόντων διατάχθηκε η επανάληψη της συζήτησης της υπόθεσης στο ακροατήριο, προκειμένου να διενεργηθεί ιατρική πραγματογνωμοσύνη από ιατρό ορθοπεδικό-χειρουργό σχετικά με τη φύση, την έκταση και τις συνέπειες των εκ του ατυχήματος σωματικών βλαβών του ως άνω ενάγοντος, καθώς και προκειμένου να προσκομισθεί, με επιμέλεια του ιδίου ενάγοντος, βεβαίωση του ασφαλιστικού του φορέα (Ε.Τ.Α.Α) για την έκταση και το είδος των λόγω του επίδικου ατυχήματος δικαιούμενων από αυτόν ασφαλιστικών παροχών. Κατά της απόφασης αυτής, που είναι οριστική ως προς τη δεύτερη των εναγόντων, παραπονούνται ήδη οι εναγόμενες με την υπό στοιχ. Α΄ έφεσή τους για τους διαλαμβανόμενους σ’ αυτήν λόγους, που ανάγονται σε εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και σε πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων, και ζητούν την εξαφάνισή της, ώστε να απορριφθεί καθ’ ολοκληρίαν η ως άνω αγωγή ως προς τη δεύτερη ενάγουσα. Στη συνέχεια, αφού εκδόθηκαν α) η υπ’ αριθ. 3555/2014 απόφαση του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, που κήρυξε απαράδεκτη τη συζήτηση της αγωγής ως προς τον πρώτο ενάγοντα και β) η υπ’ αριθ. 1168/2016 απόφαση του ιδίου Δικαστηρίου, που διέταξε, για δεύτερη φορά, την επανάληψη της συζήτησης της υπόθεσης στο ακροατήριο, προκειμένου να προβεί ο πρώτος ενάγων σε διευκρινίσεις για το αναφερόμενο σ’ αυτήν (απόφαση) ζήτημα, το ως άνω Δικαστήριο εξέδωσε την υπ’ αριθ. 1473/2017 οριστική απόφασή του (που προσβάλλεται με τις υπό στοιχ. Β΄ και Γ΄ εφέσεις), με την οποία, αφού υιοθετήθηκαν οι παραδοχές της προηγηθείσας εν μέρει οριστικής απόφασης (6771/2013) ως προς την αποκλειστική υπαιτιότητα της πρώτης εναγομένης για το ένδικο ατύχημα, έγινε εν μέρει δεκτή η αγωγή, ως ουσιαστικά βάσιμη, και ως προς τον πρώτο των εναγόντων και αναγνωρίσθηκε ότι οι εναγόμενες υποχρεούνται να του καταβάλουν, εις ολόκληρον εκάστη, το συνολικό ποσό των 118.867,67 ευρώ ως αποζημίωση για τη ζημία (θετική και αποθετική) που υπέστη από το ατύχημα, ως ειδική αποζημίωση, κατ’ άρθρο 931 ΑΚ, λόγω της προξενηθείσης σ’ αυτόν αναπηρίας καθώς και ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης με το νόμιμο τόκο επιδικίας από την επίδοση της αγωγής ως προς το ποσό των 93.867,67 ευρώ και με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής ως προς το υπόλοιπο ποσό των 25.000 ευρώ (που αφορά τις επιδικασθείσες χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και αποζημίωση κατ’ άρθρο 931 ΑΚ). Κατά της απόφασης αυτής παραπονούνται ήδη τόσο οι εναγόμενες όσο και ο πρώτος ενάγων, με τις υπό στοιχ. Β΄ και Γ΄ εφέσεις τους αντίστοιχα, για τους διαλαμβανόμενους σ’ αυτές λόγους, που ανάγονται σε εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και σε πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων, και ζητούν την εξαφάνισή της, ώστε κατά μεν τις εναγόμενες να απορριφθεί η ως άνω αγωγή καθ’ ολοκληρίαν, κατά δε τον ενάγοντα να γίνει αυτή δεκτή στο σύνολό της.
- IV. Με το άρθρο 298 ΑΚ ορίζεται ότι «Η αποζημίωση περιλαμβάνει τη μείωση της υπάρχουσας περιουσίας του δανειστή (θετική ζημία), καθώς και το διαφυγόν κέρδος. Τέτοιο κέρδος λογίζεται εκείνο που προσδοκά κανείς με πιθανότητα, σύμφωνα με τη συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων ή τις ειδικές περιστάσεις και ιδίως τα προπαρασκευαστικά μέτρα που έχουν ληφθεί». Από το συνδυασμό της ανωτέρω διάταξης με αυτήν του 216 παρ. 1 ΚΠολΔ προκύπτει, ότι για την πληρότητα της αγωγής, με την οποία επιδιώκεται επιδίκαση διαφυγόντος κέρδους, συνισταμένου σε απώλεια εσόδων λόγω διακοπής ή μειωμένης άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας λόγω τραυματισμού, αρκεί να αναφέρονται στο δικόγραφό της το είδος της εργασίας που ασκούσε ο ενάγων, οι περιστάσεις υπό τις οποίες ασκείται αυτή και τα εισοδήματα, τα οποία, με πιθανότητα κατά την συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων, θα αποκόμιζε από αυτήν στο μέλλον, αν δεν μεσολαβούσε το ζημιογόνο γεγονός (ΟλΑΠ 22/1995 ΕλλΔνη 1995.1538, ΑΠ 853/2014 δημ. στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 107/2003 ΕλλΔνη 2003.956, βλ. Αθ. Κρητικός, Αποζημίωση από αυτοκ. ατυχήματα, έκδ. 2008, παρ. 22, σελ. 485, αρ. 70).
Στην προκείμενη περίπτωση, με την ως άνω αγωγή του ο πρώτος ενάγων (ήδη εκκαλών-εφεσίβλητος) ιστορούσε, μεταξύ άλλων, α) ότι, κατά τον χρόνο του επίδικου ατυχήματος, ασκούσε το επάγγελμα του γυναικολόγου-χειρουργού μαιευτήρα, διατηρώντας γυναικολογικό κέντρο στο Ξυλόκαστρο Κορινθίας, με ευρεία πελατεία από την Πελοπόννησο, αλλά και την Αττική, δεδομένου ότι, επιπρόσθετα, ήταν από το έτος 1999 και συνεργάτης της Ιδιωτικής Κλινικής-Διαγνωστικού Κέντρου «…..» και β) ότι, συνεπεία του εν λόγω ατυχήματος και του εξ αυτού προκληθέντος τραυματισμού του, δεν εργάσθηκε για χρονικό διάστημα ενός έτους, ήτοι από Νοέμβριο 2008 μέχρι και Οκτώβριο 2009, με αποτέλεσμα να απωλέσει το ποσό των 8.900 ευρώ για τους 2 μήνες του έτους 2008 (ήτοι 4.450 ευρώ μηνιαίο εισόδημα Χ 2 μήνες) και το ποσό των 105.000 ευρώ για τους 10 μήνες του έτους 2009 (ήτοι 10.500 ευρώ μηνιαίο εισόδημα Χ 10 μήνες). Με το περιεχόμενο αυτό, η αγωγή είναι, κατά το ανωτέρω αίτημά της, επαρκώς ορισμένη, γιατί περιέχει όλα τα αναγκαία για τον προσδιορισμό του είδους και του ύψους του εν λόγω αιτήματός της πραγματικά περιστατικά, σύμφωνα και με τα εκτιθέμενα στην αμέσως προηγούμενη νομική σκέψη. Ειδικότερα, αναφέρονται στην αγωγή το είδος και οι περιστάσεις της εργασίας του ενάγοντος, το ποσό που αυτός αποκόμιζε από την εργασία του μηνιαίως, καθώς και το χρονικό διάστημα που δεν άσκησε την εν λόγω εργασία του. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο, με τις εκκαλούμενες αποφάσεις του (υπ’ αριθ. 1473/2017 οριστική και υπ’ αριθ. 6771/2013 μη οριστική ως προς τον πρώτο ενάγοντα) δέχθηκε ότι η αγωγή, κατά το ανωτέρω αίτημά της, είναι ορισμένη, δεν έσφαλε ως προς την εφαρμογή του νόμου, απορριπτόμενου, ως ουσιαστικά αβάσιμου, του σχετικού λόγου (έκτου κατά το πρώτο σκέλος του) της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων, με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα. Επίσης, ο πρώτος ενάγων, με την αγωγή του, ζήτησε, μεταξύ άλλων, α) το ποσό των 2.700 ευρώ ως δαπάνη του για την απασχόληση από αυτόν νοσοκόμας-οικιακής βοηθού, την οποία προσέλαβε για χρονικό διάστημα 45 ημερών, επί 24ωρο, αμέσως μετά την έξοδό του από την …….., ήτοι από 28.11.2008 έως 11.1.2009, κατά το οποίο παρέμεινε κλινήρης στην οικία του σε πλήρη ακινησία, β) το ποσό των 4.000 ευρώ ως δαπάνη φυσικοθεραπειών, στις οποίες υποβλήθηκε από τον φίλο του φυσικοθεραπευτή ………. κατά τα χρονικά διαστήματα από 16.3.2009 έως 30.7.2009 και από 17.8.2009 έως 21.12.2009 (συγκεκριμένα 4 φορές την εβδομάδα την πρώτη ως άνω περίοδο και 2 φορές την εβδομάδα τη δεύτερη ως άνω περίοδο) και την οποία (δαπάνη) ζήτησε, κατ’ άρθρο 930 παρ. 3 ΑΚ, παρά το ότι το προαναφερόμενο φιλικό του πρόσωπο δεν έλαβε αμοιβή για τις παρασχεθείσες ως άνω υπηρεσίες του, γ) το ποσό των 1.216 ευρώ ως δαπάνη για τη βελτιωμένη διατροφή του, ήτοι τροφή πλούσια σε ασβέστιο, πρωτεΐνες και βιταμίνες, που ελάμβανε, κατόπιν σύσταση των θεραπόντων ιατρών του, για συνολικό χρονικό διάστημα 152 ημερών (ήτοι από 28.11.2008 έως 11.1.2009 και από 13.3.2009 έως 28.6.2009) και που αντιστοιχούσε σε 8 ευρώ ημερησίως και δ) το ποσό των 150.000 ευρώ ως ειδική αποζημίωση, κατ’ άρθρο 931 ΑΚ, λόγω της επικαλούμενης ως προκληθείσας από το ατύχημα αναπηρίας του, ήτοι αδυναμίας χρήσης του αριστερού κάτω άκρου του όπως ο μέσος άνθρωπος, ήτοι δυσκολία στη βάδιση, στην κάμψη και στην έκταση. Τα ως άνω αιτήματα αξιολογούνται ως επαρκώς ορισμένα, αφού περιέχονται στην αγωγή όλα τα απαιτούμενα για την πληρότητά τους, κατά τα άρθρα 118, 119 και 216 ΚΠολΔ, στοιχεία. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο, με τις προαναφερθείσες εκκαλούμενες (οριστική και μη οριστική) αποφάσεις του, δέχθηκε ότι αυτά είναι ορισμένα, ορθώς εφάρμοσε το νόμο, απορριπτόμενου, ως ουσιαστικά αβάσιμου, του σχετικού λόγου (έκτου κατά το δεύτερο σκέλος του) της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων, με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα. Τέλος, σημειώνεται ότι ο ισχυρισμός των εναγομένων, που προβάλλεται με τον ίδιο ως άνω λόγο της υπό στοιχ. Β΄ έφεσής τους, περί αοριστίας του αγωγικού κονδυλίου για την αγορά φαρμάκων και παραϊατρικών ειδών από τον πρώτο ενάγοντα, είναι απορριπτέος ως στηριζόμενος επί εσφαλμένης προϋπόθεσης, καθόσον το ποσό αυτό δεν ζητείται ως αυτοτελής δαπάνη αγοράς των ειδών αυτών, αλλά ως μέρος της δαπάνης νοσηλίων στην οποία υποβλήθηκε ο ενάγων, ενώ, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αναφερθεί ότι δεν είναι αναγκαία, για το ορισμένο του σχετικού αγωγικού κονδυλίου, η αναφορά της ακριβούς ονομασίας και της ποσότητας των ειδών αυτών, στοιχείο, άλλωστε, που μπορεί να προκύψει και από τις αποδείξεις.
- V. Από την επανεκτίμηση της ένορκης κατάθεσης της μάρτυρος ………, που εξετάσθηκε με επιμέλεια των εναγόντων στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου κατά τη συνεδρίαση της 6.12.2013, η οποία (κατάθεση) περιέχεται στα υπ’ αριθ. 6771/2013 πρακτικά συνεδρίασης του ιδίου Δικαστηρίου (σημειώνεται ότι οι εναγόμενες δεν πρότειναν μάρτυρα προς εξέταση στο ακροατήριο του ως άνω Δικαστηρίου), από την με ημεροχρονολογία 5.5.2014 (με χρόνο έκθεσης κατάθεσης την 30.5.2014) έκθεση πραγματογνωμοσύνης του ………., χειρουργού ορθοπεδικού, που διορίσθηκε νομίμως πραγματογνώμονας με την υπ’ αριθ. 6771/2013 απόφαση του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, η οποία (έκθεση) εκτιμάται ελεύθερα (άρθρο 387 ΚΠολΔ – βλ. ΑΠ 87/2013 δημ. στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), από την προσκομιζόμενη από τον πρώτο ενάγοντα από 20.5.2014 ιατρική έκθεση του ……….., χειρουργού ορθοπεδικού, ως τεχνικού συμβούλου, από την προσκομιζόμενη από τις εναγόμενες από 20.5.2014 ιατρική έκθεση του ………., χειρουργού ορθοπεδικού, ως τεχνικού συμβούλου, και από όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν νομίμως είτε προς άμεση απόδειξη είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (σημειώνεται ότι η τυχόν αναφορά κατωτέρω ορισμένων από τα έγγραφα αυτά είναι απλώς ενδεικτική, αφού δεν παραλείφθηκε κάποιο για την ουσιαστική διάγνωση της ένδικης διαφοράς – ΑΠ 1001/2012 δημ. σε ΝΟΜΟΣ), μεταξύ των οποίων (εγγράφων) περιλαμβάνονται και αυτά της σχηματισθείσης σχετικής ποινικής δικογραφίας, τα οποία εκτιμώνται ελευθέρως στην προκειμένη δίκη ως δικαστικά τεκμήρια (βλ. ΕφΑθ 781/2009 Εφ.Αστ.Δικ. 2009,453), ανεξάρτητα αν πληρούν τους όρους του νόμου (άρθρα 674 παρ. 2, 671 παρ. 1 εδ. α΄ και 681Α ΚΠολΔ), χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προσκομιζόμενη από τον εκκαλούντα ……….. υπ’ αριθ. …….. ένορκη βεβαίωση της ……… ενώπιον της Ειρηνοδίκου Πειραιώς, αφού αυτός δεν επικαλείται ούτε προσκομίζει αποδεικτικό επίδοσης της κλήσης των αντιδίκων του για να παραστούν, ώστε να κριθεί η κατ’ άρθρο 671 παρ. 1 εδ. δ΄ του ΚΠολΔ (όπως ίσχυε πριν την κατάργησή του με το Ν. 4335/2015), νομότυπη και εμπρόθεσμη κλήτευσή τους αφού δεν παρέστησαν εκείνοι κατά τη σύνταξη αυτής, καθώς και από την επισκόπηση των προσκομιζόμενων φωτογραφιών, των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητείται (άρθρα 444 παρ. 1 περ. γ΄, 448 παρ. 2, 457 παρ. 4 ΚΠολΔ), σε συνδυασμό και με τα διδάγματα της κοινής πείρας, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο (άρθρο 336 παρ. 4 ΚΠολΔ), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Την11.2008 και περί ώρα 19.00 μμ, ο πρώτος ενάγων, ……, οδηγώντας την υπ’ αριθ. κυκλοφορίας ……… δίκυκλη μοτοσυκλέτα, ιδιοκτησίας του, με συνεπιβάτη την σύζυγό του ……(δεύτερη ενάγουσα), κινείτο με κανονική ταχύτητα επί της οδού Ρετσίνα στον Πειραιά, με κατεύθυνση από Νίκαια προς πλατεία Ιπποδαμείας. Η οδός Ρετσίνα είναι διπλής κατεύθυνσης με δύο λωρίδες ανά κατεύθυνση, ενώ τα αντίθετα ρεύματα πορείας διακρίνονται από διαχωριστική νησίδα, που διακόπτεται στις διασταυρώσεις της με τις κάθετες οδούς, όπως η οδός Καλαβρύτων στην οποία πλησίαζε η μοτοσυκλέτα του πρώτου ενάγοντος, ο οποίος κινείτο στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας του ρεύματος πορείας προς πλατεία Ιπποδάμειας. Κατά τον ίδιο ως άνω χρόνο η πρώτη εναγόμενη, ……….., οδηγώντας το υπ’ αριθ. κυκλοφορίας ……. ΙΧΕ αυτοκίνητο, ιδιοκτησίας της, που ήταν ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική του ευθύνη στην δεύτερη εναγόμενη ασφαλιστική εταιρία με την επωνυμία «……….», κινείτο επί της οδού Καλαβρύτων με κατεύθυνση από το λιμάνι προς την οδό Ρετσίνα με σκοπό να διασχίσει κάθετα το ρεύμα πορείας προς πλατεία Ιπποδάμειας και, με αριστερή στροφή, να εισέλθει στο ρεύμα πορείας προς Νίκαια. Στο ύψος της συμβολής της οδού Καλαβρύτων με την οδό Ρετσίνα, όπου υπάρχει πινακίδα υποχρεωτικής διακοπής πορείας STOP (Ρ-2) για τα οχήματα που κινούνται στην οδό Καλαβρύτων, η πρώτη εναγομένη, ως οδηγός του ανωτέρω Ι.Χ.Ε. αυτοκινήτου, δεν ακινητοποίησε το όχημά της, ως όφειλε, προ της διασταύρωσης, προκειμένου να ελέγξει την κίνηση των οχημάτων που κινούντο στην οδό Ρετσίνα και να τους παραχωρήσει την προτεραιότητα, αλλά εισήλθε αιφνιδίως και ανελέγκτως στη διασταύρωση με κάθετη κίνηση και με κατεύθυνση το ρεύμα της οδού Ρετσίνα προς Νίκαια, με αποτέλεσμα να αποκλείσει την πορεία της μοτοσυκλέτας του πρώτου ενάγοντος, που εκείνη τη στιγμή, κινούμενος στην οδό Ρετσίνα στο ρεύμα πορείας προς Πλατεία Ιπποδαμείας, εισερχόταν στη διασταύρωση. Ο πρώτος ενάγων, με έναν ελιγμό προς τα αριστερά, απέφυγε μεν την σύγκρουση των δύο οχημάτων, πλην όμως απώλεσε τον έλεγχο της μοτοσυκλέτας του, που ανετράπη, επέπεσε στο οδόστρωμα και σύρθηκε για πέντε περίπου μέτρα μέχρι να ακινητοποιηθεί στο μέσον περίπου της διασταύρωσης, με συνέπεια αφενός να τραυματισθούν οι ενάγοντες και αφετέρου να προκληθούν υλικές ζημίες στη μοτοσικλέτα. Το εν λόγω τροχαίο ατύχημα οφείλεται σε υπαιτιότητα (αμέλεια) της πρώτης εναγομένης, οδηγού του, ασφαλισμένου στη δεύτερη εναγομένη, υπ’ αριθ. κυκλοφορίας ……….. Ι.Χ.Ε. αυτοκινήτου, η οποία, λόγω έλλειψης της προσοχής που όφειλε και μπορούσε σύμφωνα με τις περιστάσεις να επιδείξει ως μέση συνετή οδηγός, δεν οδηγούσε με σύνεση και διαρκώς τεταμένη την προσοχή της, δεν ασκούσε τον έλεγχο και την εποπτεία του οχήματός της, ώστε να είναι σε θέση ανά πάσα στιγμή να διακόψει την πορεία της και δεν παραχώρησε προτεραιότητα στον πρώτο ενάγοντα, που κινείτο σε οδό με προτεραιότητα, παραβιάζοντας πινακίδα Ρ-2 (STOP), που την υποχρέωνε να διακόψει την πορεία της (άρθρα 4 παρ. 3 [Ρ 2], 12 παρ. 1 και 19 παρ. 1 και 26 παρ. 1 και 4του ΚΟΚ), με αποτέλεσμα να αποκλείσει την πορεία της κανονικώς κινούμενης μοτοσυκλέτας του πρώτου ενάγοντος. Τα ανωτέρω περιστατικά αποδείχθηκαν από την από 13.11.2008 έκθεση αυτοψίας τροχαίου ατυχήματος, που συντάχθηκε από τους αρμόδιους προανακριτικούς υπαλλήλους του Τμήματος Τροχαίας Πειραιώς καθώς και από το σχετικό πρόχειρο σχεδιάγραμμα, στο οποίο καταγράφονται οι πορείες των δύο εμπλεκόμενων οχημάτων καθώς και η ύπαρξη της πινακίδας Ρ-2 (STOP) στην πορεία του οχήματος της πρώτης εναγομένης. Επίσης, η κρίση του Δικαστηρίου περί αποκλειστικής υπαιτιότητας της εναγομένης, επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι αυτή, με την υπ’ αριθ. ΑΜ-5667/2012 απόφαση του Μονομελές Πλημμελειοδικείο Πειραιώς, έχει κηρυχθεί ένοχη και έχει καταδικασθεί σε συνολική ποινή φυλάκισης οκτώ (8) μηνών για σωματική βλάβη από αμέλεια κατά συρροή, που τελέσθηκε στον Πειραιά την 13.11.2008 σε βάρος των εναγόντων (οδηγού και συνεπιβάτη της εν λόγω μοτοσικλέτας). Αντιθέτως, στοιχεία που να θεμελιώνουν οποιαδήποτε συνυπαιτιότητα του πρώτου ενάγοντος στην πρόκληση του ένδικου ατυχήματος δεν αποδείχθηκαν. Ειδικότερα, δεν αποδείχθηκε ο ισχυρισμός των εναγομένων, ότι ο ως άνω ενάγων κινείτο, κατά τον χρόνο του ατυχήματος, με αυξημένη ταχύτητα άνω των 50 χιλ. την ώρα, ενώ, σε κάθε περίπτωση, εάν αυτό ήταν αληθές, τότε, κατά λογική αναγκαιότητα, η μοτοσικλέτα θα συρόταν για περισσότερα μέτρα στο οδόστρωμα, μετά την πτώση της, και ο τραυματισμός του πρώτου ενάγοντος θα ήταν σοβαρότερος. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο, με την εκκαλούμενη απόφασή του, κατέληξε στην ίδια ως άνω κρίση, ορθώς εφάρμοσε το νόμο και εκτίμησε τις αποδείξεις, απορριπτόμενων, ως ουσιαστικά αβάσιμων, των σχετικών λόγων (πρώτου έως και τέταρτου που στην πραγματικότητα αποτελούν ένα λόγο έφεσης) των υπό στοιχ. Α΄ και Β΄ εφέσεων των εναγομένων, με τους οποίους υποστηρίζονται τα αντίθετα ως προς την υπαιτιότητα των οδηγών των δύο εμπλεκόμενων οχημάτων.
Περαιτέρω, αναφορικά με τη δεύτερη ενάγουσα αποδείχθηκαν τα ακόλουθα: Αυτή, λόγω της εκ του ατυχήματος πτώσης της στο οδόστρωμα, τραυματίστηκε και συγκεκριμένα υπέστη «εγκεφαλική διάσειση µε φαινόμενα έντονης ζάλης και θλάση αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης» και, για το λόγο αυτό, της συνεστήθη από τον θεράποντα ιατρό του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας «………», στο οποίο εξετάσθηκε χωρίς να νοσηλευθεί, η εφαρμογή κολάρου αυχενικής μοίρας και αναρρωτική άδεια 15 ημερών (βλ. το από 17.11.2008 ιατρικό πιστοποιητικό του Νευροχειρουργικού Τμήματος του ως άνω Νοσοκομείου). Στη συνέχεια, διαπιστώθηκε ότι, εξαιτίας του ατυχήματος, η ενάγουσα υπέστη και «ρήξη του οπισθίου κέρατος του έσω μηνίσκου και μόλις υποσημαινόµενο οστικό οίδημα στην περιφέρεια του έξω μηριαίου κονδύλου» του αριστερού γόνατος (βλ. την από 28.11.2008 ιατρική γνωμάτευση του …….., ιατρού ακτινολόγου της Κεντρικής Κλινικής Αθηνών) λόγω του ότι η μοτοσυκλέτα, κατά την πτώση της στο οδόστρωμα, έπεσε πάνω στους ενάγοντες από την αριστερή πλευρά της. Επακολούθησε συντηρητική αντιμετώπιση των τραυμάτων της ενάγουσας, η οποία ακολούθησε και ειδικό πρόγραμμα φυσικοθεραπειών με τη φυσικοθεραπεύτρια του γυμναστηρίου «…….» για χρονικό διάστημα δύο περίπου μηνών, ήτοι μέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2009 (βλ. την σχετική από 19.12.2011 βεβαίωση του ως άνω γυμναστηρίου). Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι η ως άνω παθούσα ενάγουσα (συνεπιβάτης της μοτοσικλέτας), κατά τη χρονική στιγμή του ατυχήματος, δεν φορούσε προστατευτικό κράνος, αν και είχε προς τούτο υποχρέωση κατά νόμο (άρθρο 12 παρ. 6 ΚΟΚ), και, εξαιτίας της παράλειψής της αυτής, συνετέλεσε και η ίδια, κατά ποσοστό 20%, από δικό της πταίσμα στην έκταση των επελθόντων σωματικών βλαβών της και συγκεκριμένα στην πρόκληση «εγκεφαλικής διάσεισης µε φαινόμενα έντονης ζάλης», κατά παραδοχή εν μέρει, ως ουσιαστικά βάσιμης, της σχετικής ένστασης των εναγομένων, καθόσον αν φορούσε προστατευτικό κράνος δεν θα είχε υποστεί τα προαναφερόμενα τραύματα της κεφαλής της (ΕφΘεσ. 134/2005 δημ. στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΕφΠατρ 144/2005 ΑχΝομ 2006.691, βλ. σχετ. Αθ. Κρητικός, Αποζημίωση από αυτοκινητικά ατυχήματα, έκδ. 2008, σελ. 237, αρ. 31). Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, επομένως, το οποίο, με την εκκαλούμενη απόφασή του, κατέληξε στην αντίθετη κρίση, έσφαλε στην εκτίμηση των αποδείξεων, δεκτού γενομένου, ως ουσιαστικά βάσιμου, του σχετικού (πέμπτου) λόγου της υπό στοιχ. Α΄ έφεσης των εναγομένων, με τους οποίους υποστηρίζεται ότι συνυπαίτια στην έκταση των σωματικών βλαβών της είναι η δεύτερη ενάγουσα. Επίσης, η δεύτερη ενάγουσα δικαιούται να λάβει, ως χρηματική ικανοποίηση για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη από τον ως άνω τραυματισμό της στο ένδικο ατύχημα, το ποσό των 3.000 ευρώ, το οποίο κρίνεται εύλογο και δίκαιο (άρθρο 932 ΑΚ) καθώς και σύμφωνο με την αρχή της αναλογικότητας (βλ. ΟλΑΠ 9/2015 ΧρΙΔ 2015.575, ΑΠ 622/2017), λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών υπό τις οποίες αυτό (ατύχημα) συνέβη, του βαθμού υπαιτιότητας της οδηγού του ζημιογόνου οχήματος (πρώτης εναγομένης), του είδους, της φύσης και της βαρύτητας της σωματικής βλάβης της παθούσας ενάγουσας, του βαθμού συνυπαιτιότητας της ίδιας στην έκταση της προκληθείσας σ’ αυτήν σωματικής βλάβης, του συνολικού χρόνου αποθεραπείας της, της ηλικίας της κατά τον χρόνο του ατυχήματος (35 ετών) καθώς και της κοινωνικής θέσης και οικονομικής κατάστασης των διαδίκων φυσικών προσώπων. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο επιδίκασε στη δεύτερη ενάγουσα, για την ως άνω αιτία, το ποσό των 15.000 ευρώ, έσφαλε στην εφαρμογή του νόμου και στην εκτίμηση των αποδείξεων, δεκτού γενομένου, ως ουσιαστικά βάσιμου, του σχετικού (έκτου) λόγου της έφεσης των εναγομένων. Τέλος, ο τελευταίος (έβδομος) λόγος της υπό στοιχ. Α΄ έφεσης, που πλήττει τη διάταξη της εκκαλούμενης με αυτήν απόφασης (6771/2013) περί επιδίκασης δικαστικής δαπάνης, είναι απορριπτέος ως αλυσιτελής, δεδομένου ότι όταν η εκκαλούμενη απόφαση εξαφανίζεται μετά από παραδοχή άλλων λόγων έφεσης, όπως συμβαίνει στην προκείμενη περίπτωση με την εκκαλούμενη απόφαση της υπό στοιχ. Α΄ έφεσης, τότε το κεφάλαιο περί δικαστικής δαπάνης, ως συνεχόμενο με την ουσία της υπόθεσης, συνεξαφανίζεται και για τα δικαστικά έξοδα και των δύο βαθμών δικαιοδοσίας αποφαίνεται το δευτεροβάθμιο δικαστήριο (ΕφΠειρ. 587/2008 ΕΣυγκΔ 2009.329, βλ. Σαμουήλ, Η έφεση, εκδ. 2009, σελ. 233).
Περαιτέρω, αναφορικά με τον πρώτο ενάγοντα αποδείχθηκαν τα ακόλουθα: Στην οδηγούμενη από αυτόν, κατά τον χρόνο του ατυχήματος, υπ’ αριθ. κυκλοφορίας ……… δίκυκλη μοτοσυκλέτα, ιδιοκτησίας του, χρώματος λευκού, εργοστασίου κατασκευής ΥΑΜΑΗΑ, τύπου Χ ΜΑΧ 250, κυλινδρισμού 250 κυβικών, με έτος πρώτης κυκλοφορίας το 2006, προκλήθηκαν, συνεπεία της εκ του ατυχήματος πτώσης της στο οδόστρωμα και της ολίσθησής της σ’ αυτό για πέντε (5) περίπου μέτρα, φθορές και βλάβες στο εμπρόσθιο φτερό της, τις χειρολαβές, την μπαταρία, την μάσκα και την ουρά, για την αποκατάσταση των οποίων ο πρώτος ενάγων υποχρεώθηκε να καταβάλει: α) για αγορά καινούργιων ανταλλακτικών (ήτοι ένα εμπρόσθιο φτερό, μία ουρά αριστερή, μία ουρά δεξιά, 2 αυτοκόλλητα ουράς, μία χειρολαβή δεξιά, μία χειρολαβή αριστερά, ένα μούτρο, ένα αυτοκόλλητο μούτρου, ένα μανιτάρι και μία μπαταρία) το συνολικό ποσό των 728 ευρώ (βλ. τις από 4.9.2009 δύο αποδείξεις πώλησης της επιχείρησης ανταλλακτικών-εμπορίας μοτοσικλετών και συνεργείου «……..» σε συνδυασμό με την σχετική έγγραφη προσφορά της ως άνω επιχείρησης) και β) για εργασίες φανοποιΐας, ήτοι μοντάρισμα και ξεμοντάρισμα των πλαστικών και των ανταλλακτικών, το συνολικό ποσό των 119 ευρώ περιλαμβανομένου του Φ.Π.Α. (βλ. την από 4.9.2009 απόδειξη παροχής υπηρεσιών της ίδιας ως άνω επιχείρησης) και, κατά συνέπεια, το συνολικό κόστος επισκευής της μοτοσικλέτας ανήλθε στο ποσό των 847 ευρώ. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο επιδίκασε στον πρώτο ενάγοντα, για την ως άνω αιτία, το ίδιο ποσό, δεν έσφαλε στην εκτίμηση των αποδείξεων, απορριπτόμενου, ως ουσιαστικά αβάσιμου, του σχετικού λόγου (δέκατου κατά το δεύτερο σκέλος του) της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων, με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα. Επίσης, η ως άνω δίκυκλη μοτοσικλέτα, της οποίας η αγοραία αξία πριν την σύγκρουση (13-11-2008) ήταν 3.000 ευρώ, υπέστη, εξαιτίας των ανωτέρω φθορών της (που δεν είναι καίριες για την ασφαλή οδήγησή της, όπως αυτό έγινε δεκτό από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο και δεν προσβάλλεται με λόγο έφεσης) μείωση της αγοραίας αξίας της, κατά την έννοια της εμπορικής υπαξίας της, που συνίσταται στη μείωση της αξίας πώλησής της λόγω της παρατηρούμενης στις συναλλαγές απροθυμίας αγοράς οχημάτων, τα οποία έχουν υποστεί βλάβες από ατυχήματα ή συγκρούσεις από μεγάλη μερίδα του αγοραστικού κοινού, στο οποίο και δημιουργούνται υπόνοιες ότι αυτές μπορούν να έχουν κρυμμένα ελαττώματα δυνάμενα να εμφανιστούν μεταγενέστερα. Τη μείωση αυτή το Δικαστήριο, ενόψει και της τοποθέτησης καινούργιων ανταλλακτικών στην μοτοσικλέτα, την καθορίζει σε ποσοστό 5% (3.000 Χ 5%) ήτοι 150 ευρώ. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο επιδίκασε στον πρώτο ενάγοντα, για την ως άνω αιτία, το μεγαλύτερο ποσό των 800 ευρώ, έσφαλε στην εκτίμηση των αποδείξεων, δεκτού γενομένου, ως ουσιαστικά βάσιμου, του σχετικού λόγου (δέκατου κατά το πρώτο σκέλος του) της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων.
Περαιτέρω, ο πρώτος ενάγων, λόγω της εκ του ατυχήματος πτώσης του στο οδόστρωμα, τραυματίστηκε. Ειδικότερα, αυτός, αμέσως μετά το ατύχημα, μεταφέρθηκε όχι με το ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ (όπως δέχθηκε η εκκαλούμενη απόφαση), αλλά με το Ι.Χ.Ε αυτοκίνητο ενός φίλου του , που προσέτρεξε στον τόπο του συμβάντος κατόπιν τηλεφωνικής κλήσης του, στο Γενικό Νοσοκομείο Νικαίας «………», όπου εξετάσθηκε και διαγνώσθηκε ότι υπέστη συντριπτικό κάταγμα κνημιαίων κονδύλων αριστερού γόνατος, εισήχθη δε αυθημερόν (13.11.2008) στην Ορθοπεδική Κλινική του ως άνω Νοσοκομείου, στην οποία νοσηλεύθηκε για μία ημέρα. Την επομένη ημέρα (14.11.2008), όμως, ο ενάγων εξήλθε από το ως άνω Νοσοκομείο με τη δική του θέληση και διακομίσθηκε στο ιδιωτικό θεραπευτικό κέντρο «………», με ιδιωτικό ασθενοφόρο της Κλινικής αυτής, επειδή επιθυμούσε να πραγματοποιηθεί εκεί η χειρουργική επέμβαση αποκατάστασης του κατάγματος, στην οποία έπρεπε να υποβληθεί. Κατά την εξέταση του στην ως άνω Κλινική, επιβεβαιώθηκε το συντριπτικό κάταγμα των κνημιαίων κονδύλων του αριστερού γόνατος, για την αντιμετώπιση του οποίου υποβλήθηκε αυθημερόν (14.11.2008) σε χειρουργική επέμβαση ανοικτής ανάταξης με τοποθέτηση εσωτερικής οστεοσύνθεσης με πλάκες υποστήριξης και κοχλίες, ενώ, κατά τον ακτινολογικό έλεγχο, διαγνώσθηκε και απόσπαση προσθίου χιαστού συνδέσμου και ρήξη έσω πλαγίου συνδέσμου αριστερά, για την αποκατάσταση των οποίων, υποβλήθηκε, μετά παρέλευση 10 ημερών και συγκεκριμένα την 24.11.2008, στην ίδια Κλινική σε νέα χειρουργική επέμβαση (αρθροσκοπική) προς καθήλωση του αποσπασθέντος προσθίου χιαστού συνδέσμου και μερική έξω μηνισκεκτομή του αριστερού γόνατος, μετά την ολοκλήρωση των οποίων τοποθετήθηκε στο χειρουργηθέν σκέλος μηροκνημικός γυψονάρθηκας, για να συγκρατείται ακινητοποιημένο. Από την ως άνω Κλινική ο ενάγων εξήλθε την 28.11.2008 (ήτοι νοσηλεύθηκε επί 14 ημέρες) και, αφού του δόθηκαν οι απαραίτητες οδηγίες (συστάσεις για κατ’ οίκο νοσηλεία και αποχή από κάθε δραστηριότητα για χρονικό διάστημα έξι μηνών, κατά το οποίο πρέπει να λαμβάνει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, βελτιωμένη διατροφή και να υποβληθεί σε πρόγραμμα φυσικοθεραπειών καθώς και εντολή επανεξέτασης), επέστρεψε, με ασθενοφόρο της εν λόγω Κλινικής, στην οικία του, στη Νίκαια Αττικής (βλ. το υπ’ αριθ. …… εξιτήριο του ενάγοντος από την ως άνω Κλινική και την από 29.11.2008 ιατρική βεβαίωση του χειρουργού-ορθοπεδικού της Κλινικής αυτής, …….). Η δαπάνη νοσηλείας του ενάγοντος κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα στην ως άνω ιδιωτική Κλινική ανήλθε στο συνολικό ποσό των 20.059,37 ευρώ, μετά την αφαίρεση της έκπτωσης της Κλινικής εκ ποσού 2.198,96 ευρώ (βλ. την υπ’ αριθ. παραστατικού …….. απόδειξη παροχής υπηρεσιών της ως άνω Κλινικής). Επίσης, η αμοιβή, που κατέβαλε αυτός στον ιατρό Ορθοπεδικό-Χειρουργό …….., που πραγματοποίησε τις δύο ανωτέρω χειρουργικές επεμβάσεις, ανήλθε στο ποσό των 3.697 ευρώ, ενώ η αμοιβή της αναισθησιολόγου …….., που συμμετείχε στις χειρουργικές αυτές επεμβάσεις, ανήλθε στο ποσό των 406 ευρώ (βλ. τις υπ’ αριθ. ….. και ……. αντίστοιχες αποδείξεις παροχής υπηρεσιών των ως άνω ιατρών). Ακόμη, ο ενάγων επιβαρύνθηκε και µε τις δαπάνες: α) ποσού 180 ευρώ για την μεταφορά του, µε ιδιωτικό ασθενοφόρο τόσο από το Γενικό Νοσοκομείο Νικαίας στην Κεντρική Κλινική Αθηνών στις 14.11.2008, όσο και από την ως άνω Κλινική στην οικία του στις 28.11.2008 (ήτοι 90 ευρώ για κάθε δρομολόγιο, όπως προκύπτει από την υπ’ αριθ. παραστατικού ……… απόδειξη παροχής υπηρεσιών της Κλινικής και την από 28.11.2008 απόδειξη είσπραξης) και β) ποσού 30 ευρώ για την αγορά ενός ζεύγους βακτηριών αγκώνα, που του ήταν απαραίτητες για την στήριξη και βάδισή του (βλ. την προσκομιζόμενη υπ’ αριθ. παραστατικού ……. απόδειξη παροχής υπηρεσιών της Κλινικής και την από 1.12.2008 απόδειξη είσπραξης). Σημειώνεται ότι, εκτός από τις ανωτέρω δαπάνες νοσηλείας (εκ ποσού 20.059,37 ευρώ) του ενάγοντος, έχουν υπάρξει και άλλες δαπάνες νοσηλείας του στην ίδια ως άνω Κλινική εκ συνολικού ποσού 8.377,56 ευρώ, για τις οποίες έχει εκδοθεί από την ……….. η προσκομισθείσα υπ’ αριθ. παραστατικού …….. απόδειξη παροχής υπηρεσιών, πλην όμως το ποσό αυτό έχει ήδη καταβληθεί από το Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α), που είναι ο ασφαλιστικός του φορέας (βλ. την σχετική υπ’ αριθ. πρωτ. …….. έγγραφη βεβαίωση του Ε.Τ.Α.Α), στον οποίο έχει πλέον μεταβιβασθεί αυτοδικαίως η ως άνω αξίωση, σύμφωνα με το άρθρο 47 παρ. 6 του Ν. 3518/2006, με συνέπεια να μην νομιμοποιείται ενεργητικά ο ενάγων να ζητήσει, με την αγωγή του, το προαναφερόμενο ποσό, όπως ορθώς αυτό έγινε δεκτό και από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο δεν επιδίκασε το ποσό αυτό (που ήταν αιτούμενο με την αγωγή) στον ενάγοντα. Ακολούθως, μετά την έξοδό του από την ως άνω Κλινική, την 28.11.2008, ο ενάγων παρέμεινε κλινήρης στην οικία του έως και την 12.1.2009. Κατά το χρονικό αυτό διάστημα ο ενάγων, συμμορφούμενος με τις εντολές των θεραπόντων ιατρών του, μετέβη, στις 4.12.2008 και στις 22.12.2008, στην ……… και υποβλήθηκε στους απαραίτητους ακτινολογικούς ελέγχους (ήτοι ακτινογραφία αριστερού γόνατος δύο λήψεων), για την ιατρική διαπίστωση πορείας της αποθεραπείας του, καταβάλλοντας 45 ευρώ την πρώτη φορά και 25 ευρώ την δεύτερη (βλ. τις από 4.12.2008 και από 22.12.2008 αντίστοιχες αποδείξεις είσπραξης της ως άνω Κλινικής). Στη συνέχεια και συγκεκριμένα την 12.1.2009 ο ενάγων εισήχθη για νοσηλεία στο Κέντρο Αποκατάστασης και Αποθεραπείας «………», όπου υποβλήθηκε σε πρόγραμμα ιατρικής αποκατάστασης με φυσικοθεραπεία και υδροθεραπεία, για να βελτιωθεί η κινητική κατάσταση του αριστερού γόνατος του. Στο ως άνω Κέντρο Αποκατάστασης αυτός παρέμεινε νοσηλευόμενος μέχρι την 12.3.2009, αφού οι θεράποντες ιατροί του εκτίμησαν ότι η άρθρωση του αριστερού γόνατος παρουσίαζε μέτρια βελτίωση της κινητικότητάς της (με την κατά γόνυ άρθρωση να έχει κάμψη έως τις 85 μοίρες και κατά την έκταση να υπολείπεται κατά 8 περίπου μοίρες), που του επέτρεπε να επιστρέψει στην οικία του, αλλά έπρεπε να συνεχίσει το πρόγραμμα αποκατάστασης ως εξωτερικός ασθενής, αφού η αποκατάσταση του τετρακέφαλου μυός του αριστερού μηρού υπολειπόταν σημαντικά (βλ. τα από 27.4.2009 και από 12.5.2009 πιστοποιητικά νοσηλείας του ανωτέρω Κέντρου). Έτσι, ο ενάγων επέστρεψε την οικία και κατά το χρονικό διάστημα μέχρι 8.5.2009, που διήρκησε το πρόγραμμα αυτό στο ως άνω Κέντρο, το επισκέφθηκε 22 φορές. Το ημερήσιο κόστος νοσηλείας του, κατά το χρονικό διάστημα, που παρέμενε νοσηλευόμενος, καθ’ όλη την διάρκεια του 24ωρου (ήτοι από 12.1.2009 έως 12.3.2009) ανήλθε στο ποσό των 150 ευρώ ημερησίως, με συνέπεια η συνολική δαπάνη νοσηλείας του για το ανωτέρω διάστημα να ανέλθει στο ποσό των 8.850 ευρώ (βλ. τις σχετικές από 2.2.2009, 28.2.2009 και 18.3.2009 τρεις αποδείξεις παροχής υπηρεσιών του ως άνω Κέντρου αποκατάστασης), πλην όμως το ποσό αυτό έχει ήδη καταβληθεί από τον ασφαλιστικό του φορέα, ήτοι το Ε.Τ.Α.Α (βλ. την υπ’ αριθ. πρωτ. ……… έγγραφη βεβαίωση του Ε.Τ.Α.Α), στον οποίο έχει πλέον μεταβιβασθεί αυτοδικαίως η ως άνω αξίωση, με συνέπεια να μην νομιμοποιείται ενεργητικά ο ενάγων να ζητήσει, με την αγωγή του, το προαναφερόμενο ποσό, όπως ορθώς αυτό έγινε δεκτό και από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο δεν επιδίκασε το ποσό αυτό (που ήταν αιτούμενο με την αγωγή) στον ενάγοντα. Κατά το ίδιο ως άνω χρονικό διάστημα, όμως, ύστερα από υπόδειξη των θεραπόντων ιατρών του, ο ενάγων υποβλήθηκε σε επιπλέον συνεδρίες αποκατάστασης, για τις οποίες κατέβαλε ο ίδιος το ποσό των 382,53 ευρώ (βλ. την υπ’ αριθ. ……… απόδειξη παροχής υπηρεσιών του ως άνω Κέντρου), ενώ για τις αναγκαίες τηλεφωνικές κλήσεις του κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα της νοσηλείας του στο Κέντρο Αποκατάστασης, επιβαρύνθηκε με το ποσό των 21,80 ευρώ (βλ. την υπ’ αριθ. ………. απόδειξη παροχής υπηρεσιών του ως άνω Κέντρου). Επίσης, αυτός στις 31.1.2009 και 7.4.2009 μετέβη στην Κεντρική Κλινική Αθηνών, ενώ την 10.3.2009 μετέβη στην ιδιωτική κλινική ………. και υποβλήθηκε στον απαραίτητο ακτινολογικό έλεγχο του αριστερού γόνατος του, καταβάλλοντας 25 ευρώ την πρώτη φορά, 45 ευρώ την δεύτερη και 53 ευρώ την τρίτη (βλ. τις σχετικές από 31.1.2009 και από 7.4.2009 αποδείξεις παροχής υπηρεσιών της ………… καθώς και την υπ’ αριθ. ……… απόδειξη παροχής υπηρεσιών της …….). Ακόμη, το κόστος κάθε συνεδρίας αποκατάστασης, κατά το χρονικό διάστημα από 13.3.2009 μέχρι 8.5.2009, ανήλθε σε 70 ευρώ, από το οποίο ο ενάγων επιβαρυνόταν με ποσοστό 10%, ήτοι 7 ευρώ ανά συνεδρία, με το υπόλοιπο να καλύπτεται από τον ασφαλιστικό του φορέα, με αποτέλεσμα να πληρώσει, για την αιτία αυτή, στο ανωτέρω Κέντρο αποκατάστασης το συνολικό ποσό των 154 ευρώ (βλ. την υπ’ αριθ. …….. απόδειξη είσπραξης του Κέντρου με τις συνημμένες σχετικές αποδείξεις παροχής υπηρεσιών). Επίσης, για τη μετάβασή του από την οικία του, στη Νίκαια Αττικής, στο Κέντρο Αποκατάστασης στο Κορωπί και την επιστροφή του στην οικία του, μετά την ολοκλήρωση εκάστης από τις προαναφερθείσες 22 συνεδρίες αποκατάστασης, ο ενάγων χρησιμοποίησε το ΙΧΕ αυτοκίνητο του, με την ανάθεση της οδήγησής του σε τρίτο πρόσωπο, προμηθευόμενος κάθε φορά καύσιμα από το πρατήριο υγρών καυσίμων της εταιρίας ……….., δαπάνη για τη οποία κατέβαλε συνολικά το ποσό των 410 ευρώ, που κρίνεται εύλογο (18 ευρώ περίπου ανά μέσο όρο το δρομολόγιο με επιστροφή) για μία διαδρομή από τη Νίκαια στο Κορωπί με επιστροφή (βλ. τα σχετικά τιμολόγια πώλησης της ως άνω εταιρίας), ενώ για τη διέλευσή του από τα διόδια της Αττικής Οδού, κατέβαλε στην εταιρία ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ ΑΕ., το συνολικό ποσό των 150 ευρώ, για την προμήθεια τριών καρτών διέλευσης «e pass» (βλ. τις σχετικές αποδείξεις της ως άνω εταιρίας). Ακόμη, όπως προαναφέρθηκε, κατά την έξοδο του ενάγοντος από το Κέντρο Αποκατάστασης, οι θεράποντες ιατροί του, του συνέστησαν να εξακολουθήσει την φυσικοθεραπευτική αγωγή και τις υδροθεραπείες, για τη βελτίωση της κινητικότητας της άρθρωσης του αριστερού γόνατος και την αντιμετώπιση της ατροφίας που είχε εκδηλωθεί στον τετρακέφαλο μηριαίο μυ του αριστερού μηρού. Για τον λόγο αυτό, ο ενάγων απευθύνθηκε στον φυσικοθεραπευτή ……….., με τον οποίο συνδέεται με στενή φιλική σχέση και ο οποίος, κατά το χρονικό διάστημα από 16.3.2009 έως 30.7.2009, τον υπέβαλε σε ένα πρόγραμμα φυσικοθεραπειών, που πραγματοποιείτο τέσσερις φορές την εβδομάδα και περιελάμβανε κινησιοθεραπεία, ασκήσεις εύρους τροχιάς, ισομετρικές ασκήσεις τετρακέφαλου, ενδυνάμωση τετρακέφαλου και οπίσθιων μηριαίων και παγοθεραπεία, πλην όμως, για λόγους φιλοφροσύνης, δεν δέχθηκε να λάβει αμοιβή. Εάν ο ενάγων δεν είχε επιλέξει τον ως άνω φυσικοθεραπευτή, θα προσλάμβανε άλλον, στον οποίο θα κατέβαλε ως αμοιβή για τις φυσικοθεραπείες αυτές το ποσό των 3.000 ευρώ. Παρά, όμως, το ότι η ανωτέρω ανάγκη διενέργειας φυσικοθεραπειών για το ανωτέρω χρονικό διάστημα καλύφθηκε με τη βοήθεια του φιλικού του προσώπου, θεμελιώνεται αξίωση αποζημίωσης του ενάγοντος, γιατί, όπως προκύπτει από τη διάταξη του άρθρου 930 παρ. 3 ΑΚ, η μη καταβολή ανταλλάγματος στην προκειμένη περίπτωση δεν μπορεί να αποβεί προς όφελος του ζημιώσαντος, πολύ περισσότερο μάλιστα, αφού η παροχή των υπηρεσιών αυτών δεν απέβλεψε σε απόσβεση της σχετικής υποχρέωσης (ΑΠ 833/2005 ΕλλΔνη 2006.96, ΕφΑθ 953/2005 ΕΣυγκΔ 2005.375, ΕφΠειρ 587/2008 ΕΣυγκΔ 2009.329, βλ. Αθ. Κρητικός, ό.π., σελ. 257-258, αρ. 13 και 14). Έτσι, η ζημία του ενάγοντος, από την αιτία αυτή, ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 3.000 ευρώ, το οποίο αυτός θα κατέβαλε, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, αν είχε προσλάβει για το ως άνω χρονικό διάστημα φυσικοθεραπευτή για τη διενέργεια του προαναφερόμενου προγράμματος φυσικοθεραπειών επί τέσσερις φορές την εβδομάδα. Επίσης, ο ενάγων τον Μάιο 2009 ενεγράφη στο Δημοτικό Κολυμβητήριο Κερατσινίου, προκειμένου να διενεργεί ασκήσεις υδροθεραπείας που είχε διδαχθεί στο ως άνω Κέντρο Αποκατάστασης, όπως και πράγματι έπραξε μέχρι και τον Ιούλιο 2009, αφού έκτοτε δεν ήταν δυνατή η συνέχιση του προγράμματος ασκήσεων, χωρίς την επίβλεψη φυσικοθεραπευτή, τον οποίο, όμως, δεν διέθετε το κολυμβητήριο. Έτσι, αυτός επιβαρύνθηκε α) με τις συνδρομές που κατέβαλε για το ανωτέρω χρονικό διάστημα και που ανέρχονται στο συνολικό ποσό των 100 ευρώ, ήτοι 50 ευρώ για εγγραφή και συνδρομή Μαΐου και 25 ευρώ ανά μήνα για συνδρομή Ιουνίου και Ιουλίου (βλ. τις σχετικές από 4.5.2009, 1.6.2009 και 6.7.2009 αποδείξεις παροχής υπηρεσιών της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Αθλητισμού Κερατσινίου, που εκμεταλλεύεται το εν λόγω κολυμβητήριο) και β) με το συνολικό ποσό των 39,94 ευρώ, που κατέβαλε ως τίμημα για την αγορά ορισμένων απαραίτητων (στην πορεία του προγράμματος ασκήσεων) εξαρτημάτων από το κατάστημα αθλητικών ειδών ….. (βλ. την από 25.6.2009 απόδειξη πώλησης της ως άνω επιχείρησης). Ακόμη, αποδείχθηκε ότι ο ενάγων επισκέφθηκε για επανεξέταση: α) την 12.5.2009, τους θεράποντες ιατρούς του στην Κεντρική Κλινική Αθηνών, β) την 26.5.2009 τα Εξωτερικά Ιατρεία της Ορθοπεδικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Αττικής ΚΑΤ, καταβάλλοντας ποσό 3 ευρώ για την επίσκεψη (βλ. την από 26.5.2009 απόδειξη είσπραξης του ως άνω νοσοκομείου) και γ) την 27.5.2009 τα Εξωτερικά Ιατρεία της Ορθοπεδικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας ………… Από την κλινική εξέτασή του από τους ως άνω ιατρούς, διαπιστώθηκε επώδυνη δυσκαμψία της άρθρωσης του αριστερού γόνατος, με έλλειμμα έκτασης 10ο και κάμψη 75ο έως 90ο, αλλοιώσεις μετατραυματικής αρθρίτιδας σημαντικού βαθμού, ραιβότητα του αριστερού σκέλους κατά 15ο και ατροφία του τετρακέφαλου μηριαίου μυός, ενώ για την αντιμετώπιση της λειτουργικότητας της άρθρωσης του γόνατος του συνέστησαν συνέχιση των φυσικοθεραπειών και υποβολή σε νέα χειρουργική επέμβαση (βλ. τις από 12.5.2009, 26.5.2009 και 27.5.2009 ιατρικές γνωματεύσεις της Κεντρικής Κλινικής Αθηνών και των Νοσοκομείων ΚΑΤ και Νίκαιας αντίστοιχα). Παράλληλα, λόγω του προαναφερόμενου τραυματισμού του στο επίδικο τροχαίο ατύχημα και των δυσμενών συνεπειών στην κινητικότητα του αριστερού κάτω άκρου του, ο ενάγων εμφάνισε μετατραυματικό stress με συνοδό αγχώδη κατάθλιψη, για την αντιμετώπιση της οποίας απευθύνθηκε για ψυχοθεραπεία, τον Ιανουάριο του έτους 2009, στον Ψυχίατρο ………., ο οποίος του χορήγησε την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή (βλ. την από 19.5.2009 ιατρική βεβαίωση του ως άνω ιατρού). Στη συνέχεια και συγκεκριμένα ύστερα από τις δύο χειρουργικές επεμβάσεις, στις οποίες ήδη είχε υποβληθεί και την τετράμηνη θεραπεία υποκατάστασης που είχε ακολουθήσει, ο ενάγων απευθύνθηκε για την τρίτη χειρουργική επέμβαση, στην οποία έπρεπε να υποβληθεί για τη βελτίωση της κινητικότητας και της λειτουργικότητας του αριστερού γόνατος του στον Ορθοπεδικό Χειρουργό του Νοσοκομείου Nuffield Health Bournemouth στην Αγγλία, ……., ο οποίος την 5.8.2009, στο ως άνω νοσοκομείο, προχώρησε σε χειρουργική επέμβαση αρθροσκοπικής αθρόλυσης του αριστερού γόνατος, με καθαρισμό του μηνίσκου και αποκοπή του ουλώδους ιστού, που εμπόδιζε την έκταση. Την επόμενη ημέρα (6.8.2009), ο ενάγων εξήλθε από το Νοσοκομείο, αφού του χορηγήθηκε η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και του δόθηκαν οι απαραίτητες οδηγίες για φυσιοθεραπευτική αγωγή. Το κόστος νοσηλείας του ενάγοντος στην ως άνω κλινική της Μεγάλης Βρετανίας ανήλθε στο συνολικό ποσό των 2.200 λιρών Αγγλίας, συνυπολογιζόμενης και της αμοιβής του χειρουργού και του αναισθησιολόγου (βλ. το υπ’ αριθ. ……. τιμολόγιο του ως άνω Νοσοκομείου, που προσκομίζεται νομίμως μεταφρασμένο στην ελληνική γλώσσα), που αντιστοιχεί στο ποσό των 2.562,01 ευρώ, με βάση την ισοτιμία των δύο ως άνω νομισμάτων τον χρόνο πληρωμής του ποσού αυτού (13.8.2009). Επίσης, ο ενάγων πριν την χειρουργική επέμβαση κατέβαλε: α) το ποσό των 1.170 ευρώ, την 30.7.2009, στο ταξιδιωτικό γραφείο ……., για τα έξοδα του ως άνω ταξιδιού (βλ. την από 30.7.2009 απόδειξη κατάθεσης της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος) και β) την 4.8.2009, δηλαδή μία ημέρα πριν από την χειρουργική επέμβαση, στον ανωτέρω Ορθοπεδικό – Χειρουργό, στον οποίο ανέθεσε την επέμβαση, το χρηματικό ποσό των 95 λιρών Αγγλίας ως αμοιβή για την εξέταση του (βλ. την υπ’ αριθ. …….. απόδειξη πληρωμής του ως άνω ιατρού, που προσκομίζεται νομίμως μεταφρασμένη στην ελληνική γλώσσα), που αντιστοιχεί στο ποσό των 111,96 ευρώ, με βάση την ισοτιμία των δύο ως άνω νομισμάτων τον χρόνο πληρωμής του ποσού αυτού (4.8.2009). Πρέπει δε να αναφερθεί ότι η ελεύθερη επιλογή θεράποντος ιατρού, νοσοκομείου, θεραπευτικού ιδρύματος και θεραπευτικής μεθόδου ανήκει στον ίδιο τον ζημιούμενο, ο οποίος σε δύσκολες περιπτώσεις σωματικών κακώσεων, εφόσον η μετάβαση και χειρουργική επέμβαση στο εξωτερικό υπόσχεται, βάσιμα, καλύτερα αποτελέσματα για την αντιμετώπισή τους, μπορεί να απαιτήσει και τις δαπάνες μετάβασης και χειρουργικής επέμβασης στο εξωτερικό (βλ. Αθ. Κρητικός, ό.π., παρ. 17, αρ. 19 και 21, σελ. 229-261). Συνεπώς, στην προκείμενη περίπτωση, ο ενάγων παθών, επειδή παρά τις δύο χειρουργικές επεμβάσεις στις οποίες ήδη είχε υποβληθεί και την τετράμηνη θεραπεία αποκατάστασης που είχε ακολουθήσει στην Ελλάδα, συνέχιζε να αντιμετωπίζει πρόβλημα λειτουργικότητας της άρθρωσης του αριστερού γόνατος του, αφού η σοβαρή δυσκαμψία στο γόνατο αυτό, που είχε προκληθεί από τον τραυματισμό του στο επίδικο τροχαίο ατύχημα, παρέμενε και εξελισσόταν σε μετατραυματική αρθρίτιδα, δικαιούται να ζητήσει τις δαπάνες μετάβασής του στο εξωτερικό (Αγγλία) και διενέργειας εκεί της τρίτης χειρουργικής επέμβασης, η αναγκαιότητα της οποίας είχε διαπιστωθεί από τους θεράποντες ιατρούς του κατά τα προεκτεθέντα (βλ. τις προαναφερθείσες από 26.5.2009 και 27.5.2009 ιατρικές γνωματεύσεις των Νοσοκομείων ΚΑΤ και Νίκαιας αντίστοιχα), ενόψει και του ότι, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, αφενός συντρέχει δύσκολη περίπτωση σωματικής κάκωσης και αφετέρου η μετάβαση του ενάγοντος στο εξωτερικό υπόσχεται, βάσιμα, καλύτερα αποτελέσματα για την αντιμετώπιση της κάκωσης αυτής, απορριπτόμενων των περί του αντιθέτου ισχυρισμών των εναγομένων που προβλήθηκαν πρωτοδίκως και επαναφέρονται με τον δέκατο τρίτο λόγο της υπό στοιχ. Β΄ έφεσής τους. Περαιτέρω, μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, ο ενάγων, ακολουθώντας τις οδηγίες των θεραπόντων ιατρών του, συνέχισε το πρόγραμμα φυσικοθεραπειών με τον ίδιο ως άνω φίλο του, φυσικοθεραπευτή ………, που διήρκησε από την 17.8.2009 έως την 21.12.2009, με δύο συνεδρίες την εβδομάδα και περιελάμβανε κινησιοθεραπεία, ασκήσεις εύρους τροχιάς, ισομετρικές ασκήσεις τετρακέφαλου, ενδυνάμωση τετρακέφαλου και οπισθίων μηριαίων και παγοθεραπεία. Όπως και στην προηγούμενη φυσιοθεραπευτική αγωγή, ο …….., από φιλοφροσύνη, δεν δέχθηκε να λάβει αμοιβή. Εάν, όμως, ο ενάγων δεν είχε επιλέξει τον ως άνω φυσικοθεραπευτή, θα προσλάμβανε άλλον, στον οποίο θα κατέβαλε ως αμοιβή, για τη διενέργεια των φυσικοθεραπειών αυτών, το ποσό των 1.000 ευρώ, το οποίο, όπως προεκτέθηκε, δικαιούται, βάσει του άρθρου 930 παρ. 3 ΑΚ, να ζητήσει από τους υπόχρεους στην αποκατάσταση της ζημίας του, ασχέτως αν δεν το κατέβαλε. Τέλος, μετά την τρίτη χειρουργική επέμβαση και την επιστροφή του στην Ελλάδα, ο ενάγων επισκέφθηκε προς επανεξέταση, την 4.5.2010 τα Εξωτερικά Ιατρεία της Ορθοπεδικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας, καταβάλλοντας ποσό 3 ευρώ για την επίσκεψη (βλ. την από 4.5.2010 απόδειξη είσπραξης του ως άνω νοσοκομείου). Από την επανεξέταση αυτή διαπιστώθηκε ότι ο ενάγων εμφανίζει μετατραυματική αρθρίτιδα που προβλέπεται να επιδεινωθεί και δυσκαμψία γόνατος, ενώ υπάρχει και πόνος στην όρθια στάση και βάδιση (βλ. το υπ’ αριθ. πρωτ. …….. πιστοποιητικό εξέτασης της ορθοπεδικής κλινικής του ως άνω Νοσοκομείου). Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο επιδίκασε στον πρώτο ενάγοντα, για τις προαναφερθείσες αιτίες, τα ίδια ως άνω ποσά, δεν έσφαλε στην εφαρμογή του νόμου και στην εκτίμηση των αποδείξεων, απορριπτόμενων, ως ουσιαστικά αβάσιμων, των σχετικών (έβδομου, όγδοου, δωδέκατου, δέκατου τρίτου και δέκατου έκτου) λόγων της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων, με τους οποίους υποστηρίζονται τα αντίθετα. Περαιτέρω, ο πρώτος ενάγων, συνεπεία του είδους του τραυματισμού του στο ένδικο ατύχημα (συντριπτικό κάταγμα αριστερού γόνατος), ήταν αναγκαίο, κατόπιν έγγραφης σύστασης των θεραπόντων ιατρών του (βλ. την προαναφερθείσα από 29.11.2008 ιατρική βεβαίωση του χειρουργού-ορθοπεδικού της Κεντρικής Κλινικής Αθηνών, ………..), όπως συνήθως συμβαίνει στις περιπτώσεις καταγμάτων οστών, να λαμβάνει βελτιωμένη διατροφή, ήτοι διατροφή πλούσια σε βιταμίνες, πρωτεΐνες και ασβέστιο (ΕφΠειρ 495/2008 ΕΣυγκΔ 2008.573, βλ. και σε Αθ. Κρητικός, ό.π., παρ. 17, αρ. 10, σελ. 256, περί της ανάγκης λήψης βελτιωμένης διατροφής επί καταγμάτων) για χρονικό διάστημα έξι μηνών μετά την έξοδό του (την 28.11.2008) από την ως άνω Κλινική. Έτσι, αυτός κατά το χρονικό διάστημα από 28.11.2008 έως και 11.1.2009 που ήταν κλινήρης στην οικία του (αφού την 12.1.2009 εισήχθη για νοσηλεία στο Κέντρο Αποκατάστασης ….), ήτοι για 45 ημέρες, δαπάνησε, για το σκοπό αυτό, το ποσό των 360 ευρώ (ήτοι 45 ημέρες Χ 8 ευρώ ημερησίως) επιπλέον των όσων θα ξόδευε για τη συνήθη διατροφή του. Πρέπει δε να αναφερθεί ότι η χορήγηση της βελτιωμένης διατροφής στον ενάγοντα δικαιολογείται πειστικά και κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας (άρθρο 336 παρ. 4 ΚΠολΔ) από την ανάγκη για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του ως άνω κατάγματός του. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, επομένως, το οποίο, με την εκκαλούμενη απόφασή του, επιδίκασε στον πρώτο ενάγοντα, για την αιτία αυτή, το ίδιο ως άνω ποσό, δεν έσφαλε ως προς την εκτίμηση των αποδείξεων, απορριπτόμενου, ως ουσιαστικά αβάσιμου του σχετικού (δέκατου πέμπτου) λόγου της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων, με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα. Σημειώνεται, ότι με την ίδια εκκαλούμενη απόφαση (1473/2017) επιδικάσθηκε υπέρ του ενάγοντος και το ποσό των 856 ευρώ (ήτοι 107 ημέρες Χ 8 ευρώ ημερησίως) ως δαπάνη βελτιωμένης διατροφής του για το χρονικό διάστημα από 13.3.2009 (όταν και εξήλθε από το ως άνω Κέντρο Αποκατάστασης) έως και την 28.6.2009 (μέχρι την συμπλήρωση εξαμήνου από την αρχική έξοδό του από την Κλινική), χωρίς το κονδύλιο αυτό να προσβάλλεται από τους εναγόμενους με σχετικό λόγο έφεσης. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι, κατά το ένδικο ατύχημα και λόγω της πτώσης του πρώτου ενάγοντος στο οδόστρωμα, καταστράφηκαν α) το μεταχειρισμένο τζιν παντελόνι του, μάρκας DIESEL, αξίας 80 ευρώ, β) το μεταχειρισμένο δερμάτινο μαύρο μπουφάν του, αξίας 150 ευρώ και γ) τα μεταχειρισμένα αθλητικά υποδήματά του, μάρκας NIKE, αξίας 80 ευρώ. Συνεπώς, αυτός ζημιώθηκε, για την ως άνω αιτία, κατά το συνολικό ποσό των 310 ευρώ (80 + 150 + 80), ποσό που δικαιούται ο ενάγων ως αποζημίωση, ενώ δεν αποδείχθηκε η επικαλούμενη απ’ αυτόν καταστροφή του κινητού τηλεφώνου του, μάρκας NOKIA, ενόψει και του ότι αμέσως μετά το ατύχημα ειδοποίησε με αυτό τηλεφωνικά ένα φίλο του, ο οποίος προσέτρεξε στον τόπο του συμβάντος με το Ι.Χ.Ε αυτοκίνητό του και με αυτό τον μετέφερε στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας (βλ. την από 23.1.2009 προανακριτική κατάθεση του πρώτου ενάγοντος). Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, επομένως, το οποίο, με την εκκαλούμενη απόφασή του, επιδίκασε στον πρώτο ενάγοντα, για την ως άνω αιτία, το μεγαλύτερο ποσό των 600 ευρώ, έσφαλε ως προς την εκτίμηση των αποδείξεων, δεκτού γενομένου, ως ουσιαστικά βάσιμου του σχετικού (ένατου) λόγου της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων. Ακόμη, αποδείχθηκε ότι ο πρώτος ενάγων, συνεπεία του είδους του τραυματισμού του και της συνακόλουθης ακινητοποίησης του αριστερού σκέλους του, κατά το χρονικό διάστημα από 28.11.2008 έως και 11.1.2009 που ήταν κλινήρης στην οικία του, ήτοι για 45 ημέρες, βρισκόταν σε αδυναμία να αυτοεξυπηρετηθεί και είχε ανάγκη πρόσληψης οικιακής βοηθού-νοσοκόμας για την καθημερινή εξυπηρέτηση και νοσηλευτική φροντίδα του επί 24ώρου. Το έργο αυτό, ενόψει και του ότι η σύζυγός του (δεύτερη ενάγουσα) δεν μπορούσε να το αναλάβει λόγω του εκ του επίδικου ατυχήματος τραυματισμού της, το ανέθεσε στην …………., την οποία προσέλαβε και απασχόλησε ως οικιακή βοηθό-νοσοκόμα, για το ανωτέρω χρονικό διάστημα, αντί ημερησίας αμοιβής 60 ευρώ, με συνέπεια να ζημιωθεί αυτός κατά το συνολικό ποσό των 2.700 ευρώ (60 ευρώ Χ 45 ημέρες), το οποίο της κατέβαλε, για την ανωτέρω αιτία. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο, με την εκκαλούμενη απόφασή του, επιδίκασε στον πρώτο ενάγοντα, για την ως άνω αιτία, το ίδιο ως άνω ποσό, δεν έσφαλε ως προς την εκτίμηση των αποδείξεων, απορριπτόμενου, ως ουσιαστικά αβάσιμου του σχετικού λόγου (δέκατου τέταρτου κατά το πρώτο σκέλος του) της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων, με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα. Έσφαλε, όμως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που επιδίκασε υπέρ του ενάγοντος και το ποσό των 6.420 ευρώ ως αποζημίωση για τη δαπάνη απασχόλησης από αυτόν της προαναφερόμενης ……….. ως αποκλειστικής νοσοκόμας για το χρονικό από 13.3.2009 έως και 28.6.2009 (ήτοι επί 107 ημέρες) αντί αμοιβής 60 ευρώ ημερησίως, καθόσον το ποσό αυτό δεν ζητείται από τον ενάγοντα με την αγωγή του, στην οποία δεν περιλαμβάνεται τέτοιο αίτημα. Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτός, ως ουσιαστικά βάσιμος, ο σχετικός λόγος (δέκατος τέταρτος κατά το δεύτερο σκέλος του) της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων, με τον οποίο αυτοί υποστηρίζουν ότι εσφαλμένα επιδικάσθηκε, με την εκκαλούμενη απόφαση, το ποσό αυτό υπέρ του ενάγοντος. Επίσης, αποδείχθηκε ότι ο πρώτος ενάγων, πέραν της ανωτέρω θετικής ζημίας του, υπέστη και αποθετική ζημία. Ειδικότερα, αυτός είναι ιατρός με την ειδικότητα του Γυναικολόγου – Μαιευτήρα και διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στ. …. Κορινθίας, ενώ από το έτος 1999 συνεργάζεται με την κείμενη στην Αθήνα Ιδιωτική Μαιευτική Κλινική με την επωνυμία …., όπου παρακολουθεί τις ασθενείς του που προέρχονται από την Αττική και πραγματοποιεί τους τοκετούς και τις χειρουργικές επεμβάσεις που αναλαμβάνει. Όπως δε προκύπτει από τα αντίγραφα των εκκαθαριστικών σημειωμάτων, που αυτός προσκομίζει για τα οικονομικά έτη 2008 και 2009, από την προαναφερόμενη επαγγελματική δραστηριότητά του ο ενάγων, κατά τον χρόνο (13.11.2008) του επίδικου ατυχήματος, αποκόμιζε, κατά μέσο όρο, μηνιαίως, το ποσό των 4.400 ευρώ. Συνεπεία του ένδικου ατυχήματος, των τριών χειρουργικών επεμβάσεων, στις οποίες υποβλήθηκε από το Νοέμβριο 2008 έως και τον Αύγουστο 2009 και της νοσηλείας του στην Κεντρική Κλινική Αθηνών, στο Κέντρο Αποκατάστασης ……, στο νοσοκομείο στην Μεγάλη Βρετανία και κατ’ οίκο, σύμφωνα με τις υποδείξεις των θεραπόντων ιατρών του, ο ενάγων ήταν ανίκανος για εργασία και απείχε από κάθε επαγγελματική του δραστηριότητα για ένα περίπου έτος, ήτοι από 13.11.2008 έως και τον μήνα Οκτώβριο του έτους 2009 (βλ. και την σχετική από 12.5.2009 ιατρική βεβαίωση του χειρουργού ορθοπεδικού της Κεντρικής Κλινικής Αθηνών, ……….), ενώ και ο ίδιος ο ενάγων εκθέτει στην αγωγή του ότι επανήλθε στο επάγγελμα του το Νοέμβριο του έτους 2009, αποκομίζοντας, μάλιστα, περισσότερα χρήματα από ότι πριν από τον τραυματισμό του. Αποτέλεσμα τούτου ήταν ο ενάγων να απωλέσει εισοδήματα ύψους 50.908 ευρώ (4.400 ευρώ μηνιαίως Χ 11,57 μήνες), που θα αποκόμιζε, κατά την συνήθη πορεία των πραγμάτων, εάν δεν μεσολαβούσε ο τραυματισμός του. Ο ενάγων, βέβαια, με την αγωγή του αξιώνει και αποθετική ζημία ύψους 20.000 ευρώ ετησίως για το χρονικό διάστημα των οικονομικών ετών 2011 (χρήσης 2010) έως και 2028 (χρήσης 2027), που θα συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας του, επικαλούμενος ότι λόγω της σοβαρής βλάβης στο αριστερό του γόνατο και των εξ αυτής συνεπειών της, όπως χωλότητα, αδυναμία παραμονής επί μακρό σε όρθια στάση ή σε θέση επίκυψης, περιορίζεται η επαγγελματική του δραστηριότητα και ισχυρίζεται ότι τα έσοδα από την εργασία του μειώθηκαν και θα μειώνονται έως την συνταξιοδότησή του, κατά το ποσό των 20.000 ευρώ ετησίως. Το αίτημα, όμως, αυτό του ενάγοντος είναι αβάσιμο, αφού, όπως ο ίδιος εκθέτει στην αγωγή του, όταν τον μήνα Νοέμβριο 2009 επαναλειτούργησε το ιατρείο του, κατόρθωσε να αυξήσει κατά πολύ τα έσοδά του σε σύγκριση με εκείνα του προ του τραυματισμού του χρονικού διαστήματος, χωρίς τελικά να επηρεασθεί από την μετατραυματική βλάβη του αριστερού σκέλους του και την στενοχώρια του από τον τραυματισμό του στο ένδικο τροχαίο. Από την άλλη πλευρά, οι εναγόμενες, αρνούμενες το αιτούμενο κονδύλιο αποθετικής ζημίας, προσκομίζουν την με αριθμό ζημίας …. σχετική έκθεση έρευνας ατυχήματος, που συνέταξε, για λογαριασμό της δεύτερης αυτών, ο ιδιωτικός ερευνητής …….., στην οποία αναφέρεται ότι ο ενάγων λειτουργούσε το ιατρείο του στο …. και εξέταζε ασθενείς στο …, ήδη από τον Ιανουάριο του έτους 2009. Το Δικαστήριο, όμως, δεν πείσθηκε για τη βασιμότητα του περιεχομένου της ως άνω έκθεσης, αφού τον Ιανουάριο του έτους 2009 ο ενάγων εισήχθη για νοσηλεία στο Κέντρο Αποκατάστασης ….. και, συνεπώς, ήταν αδύνατο κατά τον μήνα αυτόν να μεταβαίνει στο ιατρείο του στο …. κάθε Παρασκευή και να εξετάζει τις ασθενείς του επί τρίωρο και, παράλληλα, τις πρωινές ώρες κάποιων ημερών να επισκέπτεται και την μαιευτική κλινική …… Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο, με την εκκαλούμενη απόφασή του, επιδίκασε στον πρώτο ενάγοντα, για την ως άνω αιτία (αποθετική ζημία λόγω απώλειας εισοδήματος), το ίδιο ως άνω ποσό, δεν έσφαλε ως προς την εκτίμηση των αποδείξεων, απορριπτόμενων, ως ουσιαστικά αβάσιμων τόσο του σχετικού (ενδέκατου) λόγου της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων με τον οποίο ζητείται η απόρριψη του κονδυλίου αυτού, όσο και του σχετικού (τρίτου) λόγου της υπό στοιχ. Γ΄ έφεσης του ενάγοντος, με τον οποίο υποστηρίζεται ότι πρέπει το κονδύλιο αυτό να γίνει δεκτό στο σύνολό του.
Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι ο πρώτος ενάγων, παρά την τρίτη χειρουργική επέμβαση και τις επιπλέον φυσικοθεραπείες στις οποίες υποβλήθηκε, εμφανίζει, ως κατάλοιπο της βλάβης που του προκλήθηκε από το επίδικο ατύχημα, σημαντικού βαθμού λειτουργική έκπτωση της άρθρωσης του αριστερού γόνατος. Ειδικότερα, ο χειρουργός ορθοπεδικός …….., που διορίσθηκε πραγματογνώμονας με την υπ’ αριθ. 6771/2013 μη οριστική απόφαση του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, προκειμένου να διενεργήσει ιατρική πραγματογνωμοσύνη, αφού εξέτασε και ενάγοντα και έλαβε υπόψη του τα υφιστάμενα ιατρικά πιστοποιητικά και γνωματεύσεις, συνέταξε την από 5.5.2014 έκθεση πραγματογνωμοσύνης, με την οποία, απαντώντας σε συγκεκριμένα ερωτήματα τεθέντα από το ως άνω Δικαστήριο, διαπίστωσε τα εξής: 1) ο εξετασθείς, εφόσον βαδίζει αργά, παρουσιάζει ελαφρά χωλότητα, ενώ, αν υποχρεωθεί να εντείνει τον ρυθμό βάδισης, τότε αυτή γίνεται εμφανής και, τέλος, αν υποχρεωθεί να παρατείνει τη διάρκεια βάδισης ή της όρθιας στάσης εκδηλούνται επιπλέον αλγεινά ενοχλήματα από την περιοχή του αριστερού γόνατος, 2) κλινικώς, η έκταση του αριστερού γόνατος υπολείπεται κατά 10ο μοίρες περίπου και πάντως είναι επώδυνος κατά το πέρας αυτής, ενώ η κάμψη περιορίζεται στις 95ο μοίρες και, τέλος, το χειρουργηθέν σκέλος, κατόπιν μέτρησης, προκύπτει βραχύτερο του υγιούς (ανισοσκελία) κατά ένα εκατοστό, 3) η εκ του ατυχήματος σημαντικού βαθμού λειτουργική έκπτωση της άρθρωσης του αριστερού γόνατος του εξετασθέντος, είναι κατάσταση παγιωμένη και δεν δύναται να αναστραφεί, 4) η ήδη εγκατεστημένη μετατραυματική αρθρίτιδα του αριστερού γόνατος θα οδηγήσει στην πλήρη αποδόμηση της άρθρωσης, με συνέπεια την επίταση των δυσλειτουργικών-αλγεινών ενοχλημάτων και για την αντιμετώπιση της επερχόμενης αυτής βλάβης, αποτόκου του ατυχήματος του εξετασθέντος, θα απαιτηθεί νέα χειρουργική επέμβαση ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος μετά πάροδο όχι περισσότερο των 10 ετών από τον χρόνο σύνταξης (2014) της έκθεσης και αφού θα έχει προηγηθεί η επέμβαση αφαίρεσης των υλικών οστεοσύνθεσης, 5) δεν δύναται, μετά βεβαιότητας, να ισχυρισθεί ότι εξαιτίας του ενδίκου ατυχήματος εκδηλώθηκε στον εξετασθέντα επεισόδιο παροξυσμικής κολπικής μαρμαρυγής και 5) η βλάβη την οποία έχει υποστεί ο εξετασθείς έχει χαρακτήρα μόνιμο και μη αναστρέψιμο, ενώ, βάσει του αναφερόμενου ενιαίου πίνακα προσδιορισμού αναπηρίας, το ποσοστό αναπηρίας, που του έχει προκαλέσει η βλάβη αυτή, ανέρχεται στο ποσοστό του 26,5%. Επιπροσθέτως και η από 20.5.2014 ιατρική έκθεση, που συντάχθηκε, κατόπιν εξέτασης του ενάγοντος, από τον ………, χειρουργό ορθοπεδικό, με την ιδιότητα του ορισθέντος από αυτόν τεχνικού συμβούλου, καταλήγει, μεταξύ άλλων, στο συμπέρασμα ότι «παρατηρείται περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης αυτού (εξετασθέντος) σε σύγκριση με την προ επταμήνου εξέταση, με σοβαρού βαθμού δευτεροπαθή μετατραυματική αρθρίτιδα, η οποία καθιστά τον ασθενή ανάπηρο με βαθμό αναπηρίας περί το 30%». Τέλος, ακόμη και η από 20.5.2014 ιατρική έκθεση, που συντάχθηκε, κατόπιν εξέτασης του ενάγοντος, από τον …….., χειρουργό ορθοπεδικό, με την ιδιότητα του ορισθέντος από τις εναγόμενες τεχνικού συμβούλου, καταλήγει, μεταξύ άλλων, στα εξής συμπεράσματα: α) η κατάσταση της υγείας του ενάγοντος κρίνεται ικανοποιητική σε σχέση με την βαρύτητα του κατάγματος, περιορίζει όμως την κινητικότητα και την αντοχή του σε κόπωση, ενώ η κατάσταση αυτή, μετά τις θεραπείες που εφαρμόσθηκαν, θεωρείται παγιωμένη, µη επιδεχόμενη επί του παρόντος περαιτέρω βελτίωσης, β) η μερική ανικανότητα του ενάγοντος προκύπτει από την δυσκαμψία του γόνατος και από την περιορισμένη επιγονατιδομηριαία αρθρίτιδα, ενώ ο συνδυασμός των δύο ποσοστών δίδει συνολικό ποσοστό μόνιμης αναπηρίας της τάξης του 23% το μέγιστο και γ) το ποσοστό αυτό δεν έχει σημαντική επίπτωση στην άσκηση του επαγγέλματος του ιατρού μαιευτήρα-γυναικολόγου, γεγονός που αποδεικνύεται από το ότι ο ενάγων εξασκεί το επάγγελμά του, αν και ενδεχομένως, σε μερικές περιπτώσεις, να χρειάζεται να καταβάλει αυξημένη σωματική προσπάθεια. Συνεπώς, με βάση όλα τα ανωτέρω, αποδείχθηκε ότι ο πρώτος ενάγων, εξαιτίας του τραυματισμού του στο επίδικο ατύχημα, ως μόνης ενεργού αιτίας, έχει υποστεί την προαναφερόμενη βλάβη στο αριστερό γόνατό του, η οποία έχει χαρακτήρα μόνιμο και μη αναστρέψιμο, πλην όμως η βλάβη αυτή δεν επιδρά στην επαγγελματική μελλοντική πορεία του ενάγοντος, αφού, όπως προαναφέρθηκε, ο ενάγων, ήδη από τον μήνα Νοέμβριο του έτους 2009, έχει επανέλθει στην άσκηση του επαγγέλματός του και μάλιστα με πολύ αυξημένες, σε σύγκριση με τον προ του ατυχήματος χρόνο, οικονομικές απολαβές. Οι προαναφερθείσες, όμως, δυσμενείς συνέπειες της κατά τα ανωτέρω μη ιάσιμης αναπηρίας του ενάγοντος (ήτοι χωλότητα κατά την βάδιση, που πραγματοποιείται μόνον με αργό ρυθμό και για μικρές αποστάσεις, αδυναμία παραμονής επί μακρόν σε όρθια στάση ή σε θέση πρόκυψης ή επίκυψης) επιδρούν στην μελλοντική οικογενειακή και κοινωνική ζωή του, αφού περιορίζουν τις οικογενειακές και κοινωνικές δραστηριότητές του. Επομένως, οι συνέπειες αυτές δεν μπορούν να καλυφθούν εντελώς με τις παροχές των άρθρων 929 και 932 ΑΚ και έτσι αυτός δικαιούται, ως πρόσθετη ιδιαίτερη αποζημίωση του άρθρου 931 ΑΚ, ποσό 10.000 ευρώ, λαμβανομένων υπόψη του είδους της αναπηρίας του ενάγοντος, των συνεπειών αυτής στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή του, της ηλικίας του κατά τον χρόνο του ατυχήματος (45 ετών) και της (αποκλειστικής) υπαιτιότητας της πρώτης εναγομένης στην πρόκληση του ατυχήματος και της εξ αυτού αναπηρίας του (βλ. ΑΠ 209/2017 δημ. στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο, με την εκκαλούμενη απόφασή του, επιδίκασε στον πρώτο ενάγοντα, για την ως άνω αιτία (αποζημίωση του άρθρου 931 ΑΚ), το ίδιο ως άνω ποσό, δεν έσφαλε ως προς την εφαρμογή του νόμου και ως προς την εκτίμηση των αποδείξεων, απορριπτόμενων, ως ουσιαστικά αβάσιμων, τόσο του σχετικού (δέκατου έβδομου) λόγου της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων με τον οποίο ζητείται η απόρριψη του αιτήματος αυτού, όσο και του σχετικού (πρώτου) λόγου της υπό στοιχ. Γ΄ έφεσης του ενάγοντος, με τον οποίο υποστηρίζεται ότι πρέπει το αίτημα αυτό να γίνει δεκτό στο σύνολό του. Εκτός, όμως, από την αποζημίωση, ο πρώτος ενάγων δικαιούται να λάβει, ως χρηματική ικανοποίηση για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη από τον τραυματισμό του στο ένδικο ατύχημα εξαιτίας του πόνου και θλίψης που ένοιωσε, το ποσό των 15.000 ευρώ, το οποίο κρίνεται εύλογο και δίκαιο (άρθρο 932 ΑΚ) καθώς και σύμφωνο με την αρχή της αναλογικότητας (ΟλΑΠ 9/2015 ΧρΙΔ 2015.575, ΑΠ 622/2017 δημ. στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών υπό τις οποίες αυτό (ατύχημα) συνέβη, της υπαιτιότητας (αποκλειστικής) της οδηγού του ζημιογόνου οχήματος (πρώτης εναγομένης), του είδους, της φύσης και της έκτασης της σωματικής βλάβης του παθόντος ενάγοντος, των συνεπειών της βλάβης αυτής στην υγεία του (σωματική και ψυχική), του συνολικού χρόνου αποθεραπείας του, των τριών χειρουργικών επεμβάσεων στις οποίες υποβλήθηκε, της προαναφερθείσας ηλικίας του κατά τον χρόνο του ατυχήματος, καθώς και της κοινωνικής θέσης και οικονομικής κατάστασης των διαδίκων φυσικών προσώπων (αφού η ευθύνη της εναγόμενης ασφαλιστικής εταιρίας είναι εγγυητική). Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο επιδίκασε στον πρώτο ενάγοντα, για την ως άνω αιτία, το ίδιο ως άνω ποσό, δεν έσφαλε ως προς την εφαρμογή του νόμου και ως προς την εκτίμηση των αποδείξεων, απορριπτόμενων, ως ουσιαστικά αβάσιμων, τόσο του σχετικού (δέκατου όγδοου) λόγου της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων με τον οποίο υποστηρίζεται ότι έπρεπε να επιδικασθεί ποσό χαμηλότερο του επιδικασθέντος πρωτοδίκως ποσού, όσο και του σχετικού (δεύτερου) λόγου της υπό στοιχ. Γ΄ έφεσης του ενάγοντος, με τον οποίο υποστηρίζεται ότι έπρεπε να επιδικασθεί ποσό υψηλότερο του επιδικασθέντος πρωτοδίκως ποσού για την αιτία αυτή. Κατά συνέπεια, ο πρώτος ενάγων δικαιούται να λάβει, ως αποζημίωση και χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης για το ένδικο ατύχημα καθώς και ως ειδική αποζημίωση εκ του άρθρου 931 ΑΚ, το συνολικό ποσό των 114.804,61 ευρώ (ήτοι 847 + 150 + 20.059,37 + 3.697 + 406 + 45 + 25 + 180 + 30 + 382,53 + 21,80 + 25 + 45 + 53 + 154 + 410 + 150 + 3.000 + 39,94 + 100 + 3 + 1.170 + 2.562,01 + 111,96 + 1.000 + 3 + 360 + 856 + 310 + 2.700 + 50.908 + 10.000 + 15.000), με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής μέχρι την εξόφληση, καθόσον με την (κατατεθείσα την 29.3.2013) αγωγή ζητείται «ο νόμιμος τόκος υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής» και όχι ο τόκος επιδικίας του άρθρου 346 εδ. α΄- β΄ ΑΚ (όπως αυτό ισχύει από 2.4.2012 μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 2 του Ν. 4055/2012), κατά παραδοχή και του σχετικού (δέκατου ένατου) λόγου της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων, με τον οποίο υποστηρίζεται ότι έσφαλε, ως προς την εφαρμογή του νόμου, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, επιδικάζοντας υπέρ του ενάγοντος το αναφερόμενο στην εκκαλούμενη απόφαση ποσό με το νόμιμο τόκο επιδικίας αντί του νόμιμου τόκου υπερημερίας. Τέλος, ο τελευταίος (εικοστός) λόγος της υπό στοιχ. Β΄ έφεσης των εναγομένων, που πλήττει τη διάταξη της εκκαλούμενης με αυτήν απόφασης (1473/2017) περί επιδίκασης δικαστικής δαπάνης, είναι απορριπτέος ως αλυσιτελής, δεδομένου ότι, όταν η εκκαλούμενη απόφαση εξαφανίζεται μετά από παραδοχή άλλων λόγων έφεσης, όπως συμβαίνει στην προκείμενη περίπτωση, τότε το κεφάλαιο περί δικαστικής δαπάνης, ως συνεχόμενο με την ουσία της υπόθεσης, συνεξαφανίζεται και για τα δικαστικά έξοδα και των δύο βαθμών δικαιοδοσίας αποφαίνεται το δευτεροβάθμιο δικαστήριο (ΕφΠειρ. 587/2008 ΕΣυγκΔ 2009.329, βλ. Σαμουήλ, Η έφεση, έκδ. 2009, σελ. 233).
- VI. Κατόπιν αυτών, αφού δεν υπάρχει άλλος λόγος προς έρευνα, πρέπει 1) να απορριφθεί ως αβάσιμη κατ’ ουσία η από 26.7.2017 έφεση του ………. και να καταδικασθεί ο ως άνω εκκαλών, λόγω της ήττας του, στα δικαστικά έξοδα των εφεσίβλητων, κατόπιν σχετικού αιτήματός τους, για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας (άρθρα 176, 183, 189 παρ. 1 και 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), όπως ορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό και 2) να γίνουν δεκτές, ως ουσιαστικά βάσιμες, α) η από 10.6.2016 έφεση της …….. και της εταιρίας «……….» κατά της υπ’ αριθ. 6771/2013 οριστικής (ως προς τη δεύτερη ενάγουσα …………) απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς και β) η από 6.7.2017 έφεση των προαναφερόμενων κατά της υπ’ αριθ. 1473/2017 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς και να εξαφανισθούν οι εκκαλούμενες υπ’ αριθ. 6771/2013 (κατά το μέρος αυτής που έκρινε ως προς τη δεύτερη ενάγουσα ………..) και 1473/2017 οριστικές αποφάσεις του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς όχι μόνον ως προς τα κεφάλαια για τα οποία έγιναν δεκτοί οι σχετικοί λόγοι έφεσης, αλλά στο σύνολό τους (η 6771/2013 μόνο κατά το ανωτέρω μέρος της που έκρινε οριστικά) για το ενιαίο της εκτέλεσης του τίτλου (ΑΠ 748/1984 ΕλλΔνη 26.642, ΕφΠειρ. 587/2008 ΕΣυγκΔ 2009.329, βλ. Σαμουήλ, Η έφεση, έκδοση 2009, σελ. 447). Ακολούθως, πρέπει, αφού διακρατηθεί η υπόθεση από το παρόν Δικαστήριο (άρθρο 535 παρ. 1 ΚΠολΔ) και ερευνηθεί η από 29.3.2013 αγωγή των ……….. και …………, να γίνει αυτή εν μέρει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη και να αναγνωρισθεί ότι οι εναγόμενες υποχρεούνται, εις ολόκληρον εκάστη, να καταβάλουν: α) στον πρώτο ενάγοντα το ποσό των 114.804,61 ευρώ και β) στη δεύτερη ενάγουσα το ποσό των 3.000 ευρώ και τα ποσά αυτά με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής μέχρι την εξόφληση. Επίσης, λόγω της νίκης των εκκαλουσών εκάστης των υπό στοιχ. Α΄ και Β΄ εφέσεων, αφού έγιναν δεκτές οι εφέσεις τους, πρέπει να διαταχθεί: α) η επιστροφή στις εκκαλούσες της υπό στοιχείο Α΄ έφεσης, του παραβόλου των διακοσίων (200) ευρώ, που κατέθεσαν με τα υπ’ αριθ. ……….. παράβολα Δημοσίου, εκ ποσού είκοσι (20) ευρώ έκαστο, καθώς και με τα υπ’ αριθ. ./.. και ../… παράβολα ΤΑΧΔΙΚ, εκ ποσού εξήντα (60) ευρώ έκαστο, β) η επιστροφή στις εκκαλούσες της υπό στοιχείο Β΄ έφεσης, του παραβόλου των εκατό (100) ευρώ, που κατέθεσε με το με αριθμό κωδικού πληρωμής …. …… ηλεκτρονικό παράβολο του Δημοσίου σε συνδυασμό με την από 6.7.2017 εξόφληση παραβόλου της winbank. Ακόμη, λόγω της ήττας του εκκαλούντος της υπό στοιχ. Γ΄ έφεσης, ……., πρέπει να διαταχθεί η εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο του παραβόλου των εκατό (100) ευρώ, που κατατέθηκε απ’ αυτόν με το με αριθμό κωδικού ….. ……. ηλεκτρονικό παράβολο του Δημοσίου σε συνδυασμό με την από 27.7.2017 πληρωμή παραβόλου της Τράπεζας Πειραιώς (άρθρο 495 παρ. 3 εδάφιο προτελευταίο ΚΠολΔ). Τέλος, τα δικαστικά έξοδα των εναγόντων-εφεσίβλητων και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, κατόπιν σχετικού αιτήματός τους, πρέπει να επιβληθούν, κατά ένα μέρος τους, σε βάρος των εναγομένων-εκκαλουσών λόγω της μερικής ήττας τους και ανάλογα με την έκταση αυτής (άρθρα 178 παρ. 1, 183 και 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Συνεκδικάζει κατ’ αντιμωλίαν των διαδίκων Α) την από 10.6.2016 (με αριθ. έκθ. κατάθ. …….) έφεση της …….. και της εταιρίας «……….», Β) την από 6.7.2017 (με αριθ. έκθ. κατάθ. …..) έφεση της …… και της εταιρίας «……….» και Γ) την από 26.7.2017 (με αριθ. έκθ. κατάθ. ………) έφεση του ………
Α. Δέχεται τυπικά και απορρίπτει κατ’ ουσία την από 26.7.2017 έφεση του ……..
Καταδικάζει τον ως άνω εκκαλούντα στα δικαστικά έξοδα των εφεσίβλητων για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας, τα οποία ορίζει στο ποσό των πεντακοσίων (500) ευρώ.
Διατάσσει την εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο του κατατεθέντος από τον ως άνω εκκαλούντα παραβόλου των εκατό (100) ευρώ, που αναφέρεται στο σκεπτικό.
Β. Δέχεται τυπικά και κατ’ ουσίαν τις από 10.6.2016 και από 6.7.2017 εφέσεις της …… και της εταιρίας «……….».
Εξαφανίζει α) την εκδοθείσα, κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών για ζημιές από αυτοκίνητο, υπ’ αριθ. 6771/2013 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, κατά το μέρος αυτής που έκρινε ως προς τη δεύτερη ενάγουσα της από 29.3.2013 αγωγής, ………, και β) την εκδοθείσα, κατά την ίδια ως άνω ειδική διαδικασία, υπ’ αριθ. 1473/2017 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς.
Διακρατεί την υπόθεση και δικάζει επί της από 29.3.2013 (με αριθμ. έκθ. κατάθ. …….) αγωγής.
Δέχεται εν μέρει την ως άνω αγωγή.
Αναγνωρίζει ότι οι εναγόμενες, …… και ασφαλιστική εταιρία «……….», υποχρεούνται, εις ολόκληρον εκάστη, να καταβάλουν: α) στον πρώτο ενάγοντα, …….., το ποσό των εκατόν δέκα τεσσάρων χιλιάδων οκτακοσίων τεσσάρων ευρώ και εξήντα ενός λεπτών (114.804,61 ευρώ) και β) στη δεύτερη ενάγουσα ……… το ποσό των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ και τα ποσά αυτά με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επίδοση της αγωγής μέχρι την εξόφληση.
Καταδικάζει τις ως άνω εναγόμενες σε μέρος των δικαστικών εξόδων του εναγόντων και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, το οποίο ορίζει στο ποσό των τεσσάρων χιλιάδων πεντακοσίων (4.500) ευρώ.
Διατάσσει την επιστροφή στις εκκαλούσες της από 10.6.2016 (υπό στοιχ. Α΄) έφεσης, …….. και ασφαλιστική εταιρία «………», του κατατεθέντος από αυτές παραβόλου των διακοσίων (200) ευρώ, που αναφέρεται στο σκεπτικό.
Διατάσσει την επιστροφή στις εκκαλούσες της από 6.7.2017 (υπό στοιχ. Β΄) έφεσης, ………. και ασφαλιστική εταιρία «……..», του κατατεθέντος από αυτές παραβόλου των εκατό (100) ευρώ, που αναφέρεται στο σκεπτικό.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 8 Νοεμβρίου 2018, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ