ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αριθμος απόφασης 643 /2023
TO ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τους Δικαστές Θεώνη Μπούρη, Πρόεδρο Εφετών, Σοφία Καλούδη, Εφέτη, Κωνσταντίνα Παπαντωνίου, Εισηγήτρια- Εφέτη και από τη Γραμματέα Τ.Λ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις …………, για να δικάσει την υπόθεση, μεταξύ :
ΤΟΥ ΑΙΤΟΥΝΤΟΣ : Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία «Δήμος Σαλαμίνας ΟΤΑ», που εδρεύει στη Σαλαμίνα επί των οδών ………….. όπως εκπροσωπείται νόμιμα από τον Δήμαρχό του ………… και εκπροσωπήθηκε στο ακροατήριο από τους πληρεξούσιους δικηγόρους του Ματθαίο Χαλκιαδάκη και Γεώργιο Παπανικολάου και
ΤΟΥ ΚΑΘ’ ΟΥ Η ΑΙΤΗΣΗ : …………..ο οποίος εκπροσωπήθηκε στο ακροατήριο από την πληρεξούσια δικηγόρο του Δήμητρα Περέογλου.
Το αιτούν ζητεί να γίνει δεκτή η από 9.5.2022 (κατατεθείσα στη Γραμματεία αυτού του Δικαστηρίου με Γ.Α.Κ. …/2022 και Ε.Α.Κ. …../2022) αίτηση καθορισμού οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης (του άρθρου 20 του Ν. 2882/2001), η συζήτηση της οποίας ορίστηκε για τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας. Επίσης ο καθού με τις κατατεθείσες στις 16.2.2023 προτάσεις του άσκησε ανταίτηση καθορισμού οριστικής τιμής μονάδος αποζημίωσης και ζήτησε να αναγνωριστεί δικαιούχος της καθορισθείσας αποζημίωσης.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης και της ανταίτησης οι πληρεξούσιοι Δικηγόροι των διαδίκων, αφού έλαβαν διαδοχικά τον λόγο, αναφέρθηκαν στα πρακτικά και τις προτάσεις τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτοί οι ισχυρισμοί τους.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τις διατάξεις των άρθρων 17 παρ. 2-4 του ισχύοντος Συντάγματος και 13 παρ. 1 και 2 του N. 2882/2001 (Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων-K.A.A.A), όπως το δεύτερο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 13 τροποποιήθηκε με το άρθρο 61 του ν. 5016/2023 «Διεθνής Εμπορική Διαιτησία – Ρυθμίσεις για τη λειτουργία του Ελεγκτικού Συνεδρίου και λοιπές επείγουσες διατάξεις» (ΦΕΚ Α` 21/04.02.2023), προκειμένου να συμμορφωθεί η ημεδαπή έννομη τάξη προς τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου προκύπτει ότι: α) κρίσιμος χρόνος, κατά τον οποίο εξετάζεται η πραγματική αξία του απαλλοτριωμένου ακινήτου για τον οριστικό προσδιορισμό της αποζημίωσης, ώστε αυτή να είναι «πλήρης» κατά την συνταγματική επιταγή, σε περίπτωση που έχει προηγηθεί αίτηση για τον προσωρινό προσδιορισμό της αποζημίωσης, είναι ο χρόνος της συζήτησης ενώπιον του δικαστηρίου που γίνεται η δίκη, για τον προσωρινό προσδιορισμό, ενώ στην περίπτωση, που η συζήτηση για τον οριστικό προσδιορισμό της αποζημίωσης διεξαχθεί μετά την παρέλευση έτους από τη συζήτηση για τον προσωρινό προσδιορισμό, τότε για τον προσδιορισμό της αποζημίωσης λαμβάνεται υπόψη η αξία κατά τον χρόνο συζήτησης για τον οριστικό προσδιορισμό, μόνο όμως εφόσον αυτή υπερβαίνει την κατά τον χρόνο συζήτησης για τον προσωρινό προσδιορισμό αξία του απαλλοτριωμένου ακινήτου κατά το χρόνο συζήτησης για τον οριστικό προσδιορισμό. Η ρύθμιση αυτή ήταν αναγκαία κατόπιν της εκδόσεως από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου των αποφάσεων της 20ης.7.2017 (Υπόθεση ΝΠ. κλπ. κατά Ελλάδας, αρ. προσφυγής …../12), και της 2ας.6.2022 (Υπόθεση B A.E. κατά Ελλάδος, αρ. προσφυγής …../18), όπου έκρινε ότι υπήρξε από τη Ελλάδα παραβίαση του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ (προστασία της ιδιοκτησίας), διότι οι προσφεύγοντες επιβαρύνθηκαν δυσανάλογα, γεγονός που διέρρηξε τη δίκαιη ισορροπία μεταξύ των απαιτήσεων γενικού συμφέροντος και της προστασίας του δικαιώματος στην ειρηνική απόλαυση της περιουσίας. Σύμφωνα με το σκεπτικό των ανωτέρω αποφάσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου) θεσπίζεται η γενική αρχή της ειρηνικής απόλαυσης της περιουσίας, η στέρηση της ιδιοκτησίας υπάγεται σε αυστηρούς, γενικούς περιορισμούς και επιβάλλονται προϋποθέσεις στο δικαίωμα του κράτους να ρυθμίζει τη χρήση της περιουσίας κατά το γενικό συμφέρον. Σε αντίθεση δε, με την έως πρότινος κρατούσα ελληνική νομολογία (ΟλΑΠ 14/2011 και ΟλΑΠ 2/2015 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), με την οποία κρίθηκε ότι η αξία των ακινήτων έπρεπε να υπολογισθεί κατά τον χρόνο της τελευταίας συζήτησης του οριστικού προσδιορισμού, με την απόφαση της 2ας.6.2022, επί της με αριθμό ……./18 προσφυγής κατα της Ελλάδας το ΕΔΔΑ αποφάσισε ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της σύμβασης και υπολόγισε την οφειλόμενη στον προσφεύγοντα αποζημίωση, με βάση τον προσωρινό προσδιορισμό, παρότι η προσδιορισθείσα πρώτη δικάσιμος για τον οριστικό προσδιορισμό ήταν μετά την παρέλευση έτους από τη συζήτηση του προσωρινού. Συμπερασματικά, το ΕΔΔΑ, αντλώντας επιχείρημα και από την αιτιολογική έκθεση της παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 2882/2001, κατά την οποία η διάταξη αυτή τέθηκε «προς όφελος του δικαιούχου της αποζημίωσης» (βλ. σκέψη 18 απόφασης της 2ας.6.2022), ερευνά σε κάθε περίπτωση ποιος είναι ο πλέον ωφέλιμος για τον ιδιοκτήτη του απαλλοτριούμενου χρόνος, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες περιστάσεις κάθε υπόθεσης. Αν παρήλθε μεν ένα έτος από τη συζήτηση του προσωρινού προσδιορισμού, μέχρι τη συζήτηση του οριστικού, η αξία όμως των απαλλοτριούμενων ακινήτων ήταν μεγαλύτερη κατά τον χρόνο του προσωρινού προσδιορισμού, ερευνάται αν η υπέρβαση του έτους οφείλεται στη μη τήρηση εκ μέρους του δικαστηρίου των προθεσμιών του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων, όπως της παρ. 6 του άρθρου 19, της παρ. 10 του άρθρου 19 και του δεύτερου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 20, οπότε και λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της αποζημίωσης, ο χρόνος της συζήτησης για τον προσωρινό προσδιορισμό. Σε περίπτωση παρέλευσης έτους από τη συζήτηση της αιτήσεως περί προσωρινού προσδιορισμού της αποζημίωσης ή επί ασκήσεως απευθείας ενώπιον του εφετείου αιτήσεως για τον οριστικό προσδιορισμό, κρίσιμος χρόνος για τον υπολογισμό της αξίας του απαλλοτριούμενου ακινήτου είναι ο χρόνος κατά τον οποίο συζητείται η υπόθεση του οριστικού προσδιορισμού και ερευνάται η ουσία της, και όχι αυτός κατά τον οποίο εκφωνήθηκε η υπόθεση και αναβλήθηκε (από το πινάκιο ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο, όπως έκδοση παρεμπίπτουσας απόφασης). Βέβαια, κατά το άρθρο 73 του ν. 5016/2023 η ισχύς του νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (εν προκειμένω δε την 4η-2-2023), εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις του. Ωστόσο, η θέση ότι λόγω της έναρξης ισχύος της ανωτέρω διάταξης του άρθρου 61 του ν. 5016/2023 από την 4η -2-2023 και ότι εφόσον απουσιάζει μεταβατική διάταξη που να ορίζει ότι η εν λόγω διάταξη εφαρμόζεται και επί εκκρεμών δικών, συνεπάγεται ότι η ανωτέρω ρύθμιση μπορεί να τύχει εφαρμογής μόνο επί υποθέσεων στις οποίες θα συζητηθεί η αίτηση καθορισμού προσωρινής τιμής μονάδος μετά την έναρξη ισχύος του ν. 5016/2023 δεν βασίζεται στο νόμο. Κατά πρώτον, μία τέτοια θέση έρχεται σε αντίθεση με τη διατύπωση νέου άρθρου 13 του ν. 2882/2001, που ομιλεί περί καθορισμού «οριστικής τιμής μονάδος» σε συνδυασμό με την απουσία σχετικής ειδικής που θα συναρτούσε την ισχύ της νέας διάταξης από τον καθορισμό προσωρινής τιμής μετά την ισχύ του νόμου. Συνεπώς, ήδη εκ της γραμματικής ερμηνείας του άρθρου προκύπτει ότι η εφαρμογή αυτού καλύπτει κάθε περίπτωση καθορισμού οριστικής τιμής μονάδος. Επιπλέον, η ρύθμιση αυτή στοχεύει να εισαγάγει στην νομοθεσία τη νομολογία του ΕΔΔΑ, όπως αυτή διατυπώνεται με σωρεία συνεχόμενων αποφάσεων δια των οποίων διαπιστώνεται ότι η ημεδαπή νομολογία οδηγεί σε φαλκίδευση του δικαιώματος της ιδιοκτησίας. Συνεπώς, ακόμα και αν δεν είχε εισαχθεί η μνημονευθείσα τροποποίηση, οι νομικές σκέψεις του ΕΔΔΑ θα έπρεπε να τύχουν άμεσης εφαρμογής προς αποφυγή διαπιστώσεως εκ νέου της παραβίασης των δικαιωμάτων των διαδίκων. Επίσης, από τη διάταξη του άρθρου 2 του ΑΚ κατά την οποία, ο νόμος ορίζει για το μέλλον, δεν έχει αναδρομική δύναμη και διατηρεί την ισχύ του εφόσον άλλος κανόνας δικαίου δεν τον καταργήσει ρητά ή σιωπηρά, σε συνδυασμό με τις μεταβατικές διατάξεις του ΕισΝΑΚ, όπως των άρθρων 3, 4, 18, 19, 24, 25, 26, 27, 36 κλπ. συνάγεται γενική αρχή του διαχρονικού δικαίου, σύμφωνα με την οποία, αν πριν από την ισχύ νεότερου νόμου είχαν ήδη συντελεσθεί όλα τα κατά τον προϊσχύσαντα νόμο παραγωγικά του δικαιώματος γεγονότα, ήταν δηλ. κεκτημένο, δεν εφαρμόζεται ο νεότερος νόμος που το καταργεί για το μέλλον ή απαιτεί για τη γέννηση και απόκτησή του περισσότερους όρους, εκτός αν ο νόμος αυτός έχει αναδρομική δύναμη, που ορίζεται ρητά ή προκύπτει σιωπηρά. Περαιτέρω η διάταξη της § 2 του άρθρου 533 ΚΠολΔ, που ορίζει ότι το δευτεροβάθμιο δικαστήριο εφαρμόζει το νόμο που ίσχυε όταν δημοσιεύθηκε η πρωτόδικη απόφαση, έχει την έννοια ότι το δευτεροβάθμιο δικαστήριο εφαρμόζει το νόμο που διείπε την έννομη σχέση ή το δικαίωμα που αποτελούσε αντικείμενο της δίκης και συνεπώς ήταν εφαρμοστέος όταν δημοσιεύθηκε η πρωτόδικη απόφαση και όχι τον τυχόν ισχύοντα νεώτερο νόμο με αντίθετο ή άλλο περιεχόμενο που όμως δεν έχει αναδρομική δύναμη. Εν προκειμένω δε, η νέα ρύθμιση του άρθρου 13 του ν. 2882/2001 δεν καταργεί υφιστάμενο δικαίωμα του προσφεύγοντος στη Δικαιοσύνη πολίτη, αλλά απεναντίας διευρύνει την προστασία αυτού. Παράλληλα, η αίτηση προς το Εφετείο περί καθορισμού οριστικής τιμής μονάδος δεν αποτελεί ένδικο μέσο κατά της απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου το οποίο καθόρισε την προσωρινή τιμή μονάδος, αφού άλλωστε αυτό αποκλείστηκε και από το νομοθέτη σύμφωνα με το άρθρο 19 § 10 εδ.β ν.2882/2001. Η αίτηση προς το εφετείο αποτελεί εισαγωγικό δικόγραφο της δίκης της οριστικής αποζημίωσης ανάλογο με αυτό της αγωγής και όχι ένδικο μέσο (Χορομίδης, Αναγκαστική Εκτέλεση, § 140, σελ. 986). Συνεπώς, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής στην περίπτωση καθορισμού οριστικής τιμής μονάδος το άρθρο 533 ΚΠολΔ και κατά λογική αναγκαιότητα το Εφετείο δεν δεσμεύεται να εφαρμόσει το νόμο που ισχύει κατά το χρόνο συζήτησης της υπόθεση, (Εφετείο Αν. Κρήτης 74/2023 Νομος) β) προς εύρεση της αξίας αυτής δεν λαμβάνεται υπόψη ενδεχόμενη μεταβολή (αύξηση ή υποτίμηση) της αξίας του απαλλοτριωμένου, που επήλθε μετά τη δημοσίευση της πράξης της απαλλοτριώσεως και εξαιτίας μόνον αυτής, ούτε από ενέργειες του ιδιοκτήτη στο απαλλοτριωμένο, που έγιναν μετά την ανακοίνωση της απαλλοτρίωσης και μόνον εξαιτίας αυτής, ενώ, ομοίως, δεν λαμβάνεται υπόψη ενδεχόμενη μεταβολή της αξίας του απαλλοτριωμένου, μετά την θεσμοθέτηση ζώνης αστικής ανάπλασης ή μετά την θεσμοθέτηση ζωνών για μελλοντική πολεοδόμηση, γ) ως κριτήρια για την εκτίμηση της αξίας του απαλλοτριωμένου ακινήτου λαμβάνονται υπόψη, ιδίως, η αξία που έχουν κατά τον κρίσιμο χρόνο παρακείμενα και ομοειδή ακίνητα, η οποία προσδιορίζεται κυρίως από την αντικειμενική αξία με βάση τους επίσημους πίνακες του Υπουργείου Οικονομικών, τα τιμήματα σε συμβόλαια μεταβίβασης κυριότητας ακινήτων, τα οποία συντάχθηκαν κατά το χρόνο της κήρυξης της απαλλοτρίωσης, καθώς και η πρόσοδος του απαλλοτριωμένου (άρθρο 13 § 1 εδ. γ΄ ν. 2882/2001). Ειδικότερα, ως πρόσοδος νοείται η προερχόμενη από τη φύση και τη δυνατότητα εκμετάλλευσης του απαλλοτριωμένου, που συναρτάται με τη θέση, τη μορφή και τον προορισμό του σε σχέση με τη συγκεκριμένη περιοχή, στην οποία βρίσκεται. Ως κριτήριο, δηλαδή, διαφοροποίησης και στοιχείο αξιολόγησης αποτελεί, στην περίπτωση αγροτικού ακινήτου, αν αυτό είναι γόνιμο ή άγονο, ξηρικό ή ποτιστικό, φυτεία ή χέρσο και, προκειμένου για αστικό ακίνητο, αν το απαλλοτριωμένο είναι εντός ή εκτός σχεδίου, εντός ή εκτός ζώνης, ποιοί σε κάθε περίπτωση οι όροι δόμησης, τα ποσοστά κάλυψης και αντιπαροχής και ο συντελεστής εμπορικότητας, σε σχέση με τη συγκεκριμένη περιοχή, στην οποία βρίσκεται το ακίνητο. Αλλά και από το συνδυασμό των διατάξεων του ως άνω άρθρου 13 του Ν. 2882/2001 και εκείνου του άρθρου 1 του Π.Δ. 24/1985, που καθορίζει τους όρους δόμησης για τα εκτός σχεδίου πόλης ακίνητα, προκύπτει ότι για τον προσδιορισμό της αξίας των ακινήτων αυτών αναγκαίο στοιχείο είναι και αν το απαλλοτριωμένο ακίνητο είχε πριν από την απαλλοτρίωση ως δευτερεύοντα, έστω, προορισμό την ανοικοδόμηση και πληρούσε τους επιτρεπόμενους όρους δόμησης και αν ήταν άρτιο και οικοδομήσιμο κατά παρέκκλιση (δηλαδή είχε εμβαδό 4.000 τετρ. μέτρων, αν δεν είχε πρόσωπο σε οδό διεθνή, εθνική κλπ) και αν ήταν άρτιο και οικοδομήσιμο κατά παρέκκλιση (ΑΠ 261/2018 ΤΝΠ Νομος), δ) η αποζημίωση πρέπει να είναι «πλήρης» και να ανταποκρίνεται στην πραγματική αξία του απαλλοτριωμένου ακινήτου, κατά το χρόνο συζήτησης, για τον οριστικό προσδιορισμό (στην περίπτωση που η συζήτηση για τον οριστικό προσδιορισμό διεξαχθεί μετά τη παρέλευση έτους από τη συζήτηση για τον προσωρινό προσδιορισμό), ως τέτοια δε νοείται εκείνη της οποίας το ποσόν επιτρέπει στον ιδιοκτήτη να αντικαταστήσει το πράγμα που απαλλοτριώθηκε με άλλο ισάξιο.
Περαιτέρω, η διάταξη του άρθρου 19 παρ. 7 και 8 του Ν. 2882/2001 (ΚΑΑΑ), όπως το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 8 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 130 παρ. 4 του Ν. 4070/2012, η οποία εφαρμόζεται και στη διαδικασία του οριστικού προσδιορισμού αποζημιώσεως στο Εφετείο, σύμφωνα με το άρθρο 20 παρ.6 του ίδιου Κώδικα, ορίζει ότι « 7. Η συζήτηση στο ακροατήριο πρέπει να τερματίζεται σε μια δικάσιμο. Απόφαση για απόδειξη δεν εκδίδεται. Οι διάδικοι μέχρι να τελειώσει η συζήτηση στο ακροατήριο υποχρεούνται να προσάγουν όλα τα αποδεικτικά τους μέσα. Το δικαστήριο υποχρεούται να ερευνά την αίτηση στην ουσία και όταν απουσιάζει κάποιος από τους διαδίκους. 8. Κατά τη συζήτηση της αίτησης οι διάδικοι αναπτύσσουν τους ισχυρισμούς τους προφορικά. Ο γραμματέας υποχρεούται να καταχωρίσει στα πρακτικά τους ουσιώδεις ισχυρισμούς των διαδίκων και τις καταθέσεις των μαρτύρων και να μνημονεύσει τα έγγραφα που προσήχθησαν από τους διαδίκους. Οι διάδικοι δύνανται να καταθέσουν υπόμνημα, στο οποίο να αναπτύσσουν τους ισχυρισμούς που πρόβαλλαν, μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από τη συζήτηση και να αντικρούσουν τους ισχυρισμούς του αντιδίκου τους μέσα στις δύο επόμενες εργάσιμες ημέρες». Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι στην ειδική διαδικασία του προσωρινού ή οριστικού προσδιορισμού της αποζημιώσεως του απαλλοτριωμένου ακινήτου οι διάδικοι μέχρι το τέλος της συζητήσεως στο ακροατήριο υποχρεούνται να προσκομίσουν όλα τα αποδεικτικά μέσα, ο δε γραμματέας υποχρεούται να καταχωρίσει στα πρακτικά τους ουσιώδεις ισχυρισμούς των διαδίκων και τις καταθέσεις των εξετασθέντων μαρτύρων και να μνημονεύσει τα προσκομισθέντα από τους διαδίκους έγγραφα. Οι διάδικοι δεν είναι υποχρεωμένοι, αλλά δύνανται να καταθέσουν προτάσεις ή υπόμνημα. Αν όμως καταθέσουν υπόμνημα και προσκομίσουν έγγραφα προς απόδειξη των ισχυρισμών τους, πρέπει να τα μνημονεύσουν και να τα προσκομίσουν «μέχρι να τελειώσει η συζήτηση στο ακροατήριο», προκειμένου να ληφθούν υπόψη από το Δικαστήριο. Και τούτο για να καθορίζεται και να αποδεικνύεται ποια αποδεικτικά μέσα δικαιούται και υποχρεούται το δικαστήριο να λαμβάνει υπόψη (ΑΠ 664/2022 Qualex).
Με την από 9.5.2022 (κατατεθείσα στη Γραμματεία αυτού του Δικαστηρίου με Γ.Α.Κ. …../2022 και Ε.Α.Κ. …./2022) αίτησή του, το αιτούν εκθέτει ότι, με την με αριθμό 17/2007 πράξη εφαρμογής του πολεοδομικού σχεδίου της περιοχής «………..» του Δήμου Σαλαμίνας, όπως αυτή κυρώθηκε με την με αριθμό πρωτοκόλλου ../…-…./10-9-2010 απόφαση της Νομαρχίας Πειραιά, ρυμοτομήθηκε ακίνητο με φερόμενο ιδιοκτήτη τον καθού, ευρισκόμενο στη θέση «…………..», το οποίο αναλυτικά αναφέρει σ΄ αυτήν (αίτηση). Ότι ήδη έχει εκδοθεί η με αριθμό 132/2022 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς, η οποία όρισε την προσωρινή τιμή μονάδας αποζημίωσης για το έδαφος του απαλλοτριωθέντος τμήματος της ως άνω ιδιοκτησίας στο ποσό των 180 ευρώ ανά τμ. Επειδή, κατά τους ισχυρισμούς του αιτούντος η εδαφική αξία του απαλλοτριωθέντος ακινήτου είναι μικρότερη από αυτή που όρισε ως προσωρινή τιμή το Μονομελές Εφετείο Πειραιά με την παραπάνω απόφασή του, ζητεί να καθορισθεί οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης για το απαλλοτριωθέν ακίνητο στο ποσό των 75 ευρώ ανά τμ και να καταδικασθεί ο καθ’ ου στην καταβολή της δικαστικής του δαπάνης.
Με αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η υπό κρίση αίτηση παραδεκτά και αρμοδίως εισάγεται προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το απαλλοτριωθέν ακίνητο (άρθρα 19 § 1, 20 § 1 και 26 § 3 του ν. 2882/2001), κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 18-20 του ν. 2882/2001. Έχει ασκηθεί παραδεκτώς κατά τις διατάξεις του άρθρου 20 § 1 και 2 εδ. γ΄ του ν. 2882/2001 (Κ.Α.Α.Α.), αφού: α) ασκήθηκε εμπρόθεσμα εντός διαστήματος τριάντα ημερών από την επίδοση στο αιτούν της με αριθμό 132/2022 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς, με την οποία προσδιορίστηκε προσωρινά η τιμή μονάδας αποζημίωσης του απαλλοτριούμενου, [ημερομηνία επίδοσης της ως άνω απόφασης είναι η 11.4.2022, όπως προκύπτει από την με αριθμό …./2022 έκθεση επίδοσης που συνέταξε ο Δικαστικός Επιμελητής στο Πρωτοδικείο Αθηνών …………… και ημερομηνία της κατάθεσης της κρινόμενης αίτησης είναι η 9.5.2022 (βλ. και ΟλΑΠ 32/2007 στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, σύμφωνα με την οποία για το εμπρόθεσμο της αίτησης αρκεί κατάθεση αυτής και όχι και επίδοση της), σε κάθε δε περίπτωση και η επίδοση της αίτησης έλαβε χώρα εντός της 30ημερης προθεσμίας, όπως προκύπτει από την με αριθμό …./δ/12.5.2022 έκθεση επίδοσης του δικ. επιμελητή στο Εφετείο Πειραιώς, με έδρα το Πρωτοδικείο Πειραιώς ………….], β) επιδόθηκε στον καθ’ ού τουλάχιστον 15 ημέρες πριν από την ορισθείσα δικάσιμο της 2.3.2023 [άρθρο 20 § 3 ν. 2882/2001, (βλ. την με αριθμό …/δ/12.5.2022 έκθεση επίδοσης του δικ. επιμελητή στο Εφετείο Πειραιώς, με έδρα το Πρωτοδικείο Πειραιώς …….)]. Περαιτέρω, η συζήτηση της κρινόμενης αίτησης είναι παραδεκτή, δεδομένου ότι έχει τηρηθεί η προδικασία, που προβλέπεται από το άρθρο 17 του ν. 2882/2001, καθώς προσκομίζονται με επίκληση από το αιτούν: α) κτηματολογικό φύλλο του ΚΑΕΚ …………. που αφορά την απαλλοτριούμενη ιδιοκτησία πριν την κύρωση της με αριθμό 17/2007 πράξης εφαρμογής από το οποίο προκύπτει η καταχωρηση στο κτηματολογικό φύλλο του απαλλοτριούμενου ακινήτου της υπ΄ αρ. πρωτ. Π10608/Β1199-10/10-9-2010 απόφασης της Νομαρχίας Πειραιά με την οποία κυρώθηκε η με αριθμό 17/2007 πράξη εφαρμογής του πολειοδομικού σχεδίου της περιοχής ………. (αριθμός καταχώρησης …./26.10.2011), β) τα από 17-2-2023 και με αριθμ. πρωτ. ../2023, …/2023 …/2023 και …/2023 πιστοποιητικά της Κτηματολογικού Γραφείου Πειραιώς και Νήσων, από τα οποία προκύπτει, ότι επί του ακινήτου του καθού η αίτηση δεν υφίσταται καμία πράξη εκποίησης, κανένα βάρος και καμία διεκδικητική ή κάποια άλλη αγωγή γ) η με αριθμό πρωτοκόλλου ……../23.2.2023 βεβαίωση της Κτηματικής Υπηρεσίας Πειραιά Νήσων και Δυτικής Αττικής, περί μη συντάξεως έκθεσης εκτίμησης αξίας του υπό απαλλοτρίωση ακινήτου, λόγω αδυναμίας συγκρότησης της Επιτροπής κατ` άρθρο 15 παρ. 4 ν. 2882/2001, στην οποία περιλαμβάνεται ο υπολογισμός της αντικειμενικής αξίας του απαλλοτριούμενου ακινήτου στο ποσό των 35,52 ευρώ. Είναι δε νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 17 του Συντάγματος, 1, 3, 4, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 και 20 του Ν. 2882/2001, σε συνδυασμό με τα άρθρα 32-35, 37 και 42-48 του από 17-7-1923 Ν.Δ. «Περί σχεδίου πόλεων κλπ» και το Ν.Δ. 690/1948 «Περί συμπληρώσεως των διατάξεων των σχεδίων πόλεων», εκτός από το αίτημά της να καταδικαστεί ο καθού η αίτηση στην καταβολή των δικαστικών εξόδων του αιτούντος, το οποίο είναι απορριπτέο ως μη νόμιμο, καθώς σύμφωνα με τη διάταξη του αρθρου 18 παρ.4 Ν2882/2001, η δικαστική δαπάνη επιδικάζεται σε βάρος του υπόχρεου προς αποζημίωση, εν προκειμένω δε σε βάρος του αιτούντος. Επομένως, κατά το μέρος που κρίθηκε νόμιμη, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω για να κριθεί εάν είναι βάσιμη και κατ΄ ουσίαν.
Ο καθού η αίτηση, δικαιούχος της αποζημίωσης με τις προτάσεις του, που κατέθεσε στη Γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου στις 16-2-2023 και αφορούν στην από 9.5.2022 αίτηση, άσκησε ανταίτηση, με την οποία ζητεί, κατά τα λεπτομερώς εκτιθέμενα στο δικόγραφο των προτάσεων περιστατικά, να καθορισθεί οριστική τιμή μονάδας αποζημιώσεως, για το επίδικο απαλλοτριούμενο εδαφικό τμήμα σε μεγαλύτερο ποσό από το ζητούμενο με την αίτηση και δη στο ποσό των 220 ευρώ ανά τ.μ., και να αναγνωριστεί ο ίδιος, δικαιούχος της προσδιορισθείσας αποζημίωσης. Τέλος, ζητεί να καταδικαστεί το αιτούν στην καταβολή της δικαστικής του δαπάνης. Η εν λόγω ανταίτηση, που ασκήθηκε με τις προτάσεις παραδεκτά, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 20 παρ. 5 του ν. 2882/2001, ήτοι πέντε ημέρες πριν από τη συζήτηση της αίτησης και δεδομένου ότι αναφέρεται στο ίδιο αντικείμενο με την ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου ένδικη αίτηση, είναι παραδεκτή. Είναι και νόμιμη, στηριζόμενη στις ίδιες διατάξεις με εκείνες της αίτησης ως προς τον καθορισμό οριστικής τιμής μονάδας τυγχάνει όμως απορριπτέα, ελλείψει εννόμου συμφέροντος, ως προς το αίτημα της αναγνώρισης του ανταιτούντος ως δικαιούχου της επιδικαζόμενης αποζημίωσης, καθώς ο τελευταίος ήδη έχει αναγνωριστεί δικαιούχος αυτής, δυνάμει της με αριθμό 132/2022 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς. Κατά το μέρος που κρίθηκε νόμιμη, η ανταίτηση πρέπει να εξετασθεί περαιτέρω στην ουσία της, συνεκδικαζόμενη με την παραπάνω αίτηση, λόγω της μεταξύ τους συνάφειας, διότι έτσι διευκολύνεται και επιταχύνεται η διεξαγωγή της δίκης σύμφωνα με τα άρθρα 31 και 246 Κ.Πολ.Δ., που έχουν εφαρμογή και στην προκειμένη διαδικασία κατ’ άρθρο 18 § 1β του ν. 2882/2001.
Από την εκτίμηση των ένορκων καταθέσεων των μαρτύρων των διαδίκων, που εξετάσθηκαν στο ακροατήριο του Δικαστηρίου και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδριάσεως του Δικαστηρίου αυτού, οι οποίες λαμβάνονται υπόψη για τη διάγνωση της αξίας του απαλλοτριούμενου ακινήτου (που εκτιμάται κατά την κρινόμενη αίτηση άνω των 6.000 ευρώ), λόγω των ειδικών γνώσεων των μαρτύρων (άρθρο 19 παρ. 9 εδάφιο τελευταίο του Ν. 2882/2001, όπως αυτό προστέθηκε με το άρθρο 130 παρ. 5 του Ν. 4070/2012), από όλα τα έγγραφα που νόμιμα μετ΄ επικλήσεως προσκομίζουν οι διάδικοι, τα οποία λαμβάνονται υπόψη είτε προς άμεση απόδειξη είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, χωρίς όμως η ρητή αναφορά ορισμένων εκ των ανωτέρω εγγράφων να προσδίδει σ΄ αυτά αυξημένη αποδεικτική δύναμη σε σχέση με τα λοιπά επικαλούμενα και προσκομιζόμενα από τους διαδίκους έγγραφα, για τα οποία δεν γίνεται ειδική για το καθένα μνεία, που είναι όμως ισοδύναμα και όλα ανεξαιρέτως συνεκτιμώνται για την ουσιαστική διάγνωση της ένδικης διαφοράς, εκτός από τα επικαλούμενα και προσκομιζόμενα με την από 9.3.2023 προσθήκη-αντίκρουση του καθού η αίτηση, τα οποία απαραδέκτως προσκομίζονται μετά την συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας απόφασης, από την επισκόπηση των προσκομιζόμενων φωτογραφιών, των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητείται (άρθρα 444 παρ. 1 περ. γ΄, 448 παρ. 2 και 457 παρ. 4 του ΚΠολΔ), και τα διδάγματα της κοινής πείρας που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Κατ΄ εφαρμογή του πολεοδομικού σχεδίου τμήματος της περιοχής «…………» του Δήμου Σαλαμίνας του Νομού Αττικής, το οποίο εγκρίθηκε με το από 26.11.1999 Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ Δ 907/22.12.1999,) εκδόθηκε η υπ΄ αρ. ……./2007 πράξη εφαρμογής, η οποία κυρώθηκε με την υπ΄ αρ. πρωτ. Π10608/Β1199-10/9/2010 απόφαση του Νομάρχη Πειραιά και καταχωρήθηκε νόμιμα στο Κτηματολογικό Γραφείο Σαλαμίνας, στις 26.10.2011, με αριθμό καταχώρισης …… Με την προαναφερόμενη πράξη κηρύχθηκαν αναγκαστικά απαλλοτριωτέες, λόγω ρυμοτομίας, οι εδαφικές εκτάσεις που περιγράφονται σε αυτή με τα επικείμενά τους, οι οποίες βρίσκονται στην περιοχή «……..», μεταξύ των οποίων και το επίδικο ακίνητο. Ειδικότερα με την με αριθμό …./2007 πράξη εφαρμογής η οποία κυρώθηκε με την υπ΄ αρ. πρωτ. Π10608/Β1199-10/9/2010 απόφαση του Νομάρχη Πειραιά και το συνοδεύον αυτή τοπογραφικό διάγραμμα εντάχθηκε στο σχέδιο πόλεως της περιοχής «………….», το ακίνητο με κωδικό αριθμό κτηματογράφησης … στα ΟΤ …….. Το ακίνητο αυτό πριν την ένταξή του στο σχέδιο πόλης ήταν ένας ενιαίος αγρός, εκτάσεως 4.248,00 τ.μ., κείμενος στη θέση «………..» Σαλαμίνας της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου Σαλαμίνας και επί της οδού ………., με αριθμό ΚΑΕΚ ………., συνορευόμενο ανατολικά με ιδιοκτησία ……. και νυν ιδιοκτησία αγνώστων, βόρεια με οδό . …., νότια με βουνό και δυτικά με βουνό και ήδη ιδιοκτησία ..….. Δυνάμει της με αριθμό 132/2022 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς, ο καθού η αίτηση αναγνωρίστηκε ως δικαιούχος της αποζημίωσης για το ένδικο ακίνητο, το οποίο σύμφωνα με την ως άνω απόφαση, περιήλθε στην αποκλειστική κυριότητα του αφενός με παράγωγο τρόπο, ως καθολικού εκ διαθήκης κληρονόμου του αποβιώσαντος στις 19.11.1980 πατρός του, ………, κληρονομία την οποία αποδέχθηκε με τη νομίμως μεταγεγραμμένη με αριθμό ……../4.7.2007 πράξη αποδοχής κληρονομίας που συνέταξε η Συμβολαιογράφος Αθηνών …….. (αρ. κατ. ………../5.2.2008 Κτηματολογικό Γραφείο Σαλαμίνας) αλλά και με πρωτότυπο τρόπο λόγω έκτακτης χρησικτησίας. Με την παραπάνω κυρωθείσα πράξη εφαρμογής από την αρχική ιδιοκτησία, επιφανείας 4.292,63 τ.μ., τμήμα έκτασης 2.905,49 τ.μ., εντάχθηκε στο σχέδιο πόλεως, ενώ το υπόλοιπο τμήμα, επιφανείας 1.387,14 τ.μ., με ΚΑΕΚ …………… παρέμεινε εκτός σχεδίου. Από το τμήμα έκτασης 2.905,49 τ.μ., που εντάχθηκε στο σχέδιο πόλεως, ένα τμήμα, έκτασης 1.163,94 τ.μ., εντεταγμένο στο Ο.Τ…. με αριθμό καταχώρισης …./2011 στο οικείο κτηματολογικό φύλλο του κτηματολογικού Γραφείου Σαλαμίνας και ένα άλλο τμήμα, εκτάσεως 641,64 τ.μ., εντεταγμένο στο Ο.Τ. …., με αριθμό καταχώρισης ………/2011 στο οικείο κτηματολογικό φύλλο του κτηματολογικού Γραφείου Σαλαμίνας αποδόθηκαν στην πλήρη και αποκλειστική κυριότητα του καθού η αίτηση, ως οικόπεδα άρτια και οικοδομήσιμα με ΚΑΕΚ ……….. και ΚΑΕΚ ………….1 αντίστοιχα. Δύο άλλα τμήματα εκτάσεως 449,53 τ.μ. και 650,38 τ.μ. ρυμοτομήθηκαν το μεν πρώτο για τη δημιουργία κοινόχρηστου χώρου και αποδόθηκε στο αιτούν με ΚΑΕΚ ………. και με αριθμό καταχώρισης …./2011 στο οικείο κτηματολογικό φύλλο του κτηματολογικού Γραφείου Σαλαμίνας, και το έτερο για τη δημιουργία δημοτικών δρόμων και αποδόθηκε στο αιτούν λαμβάνοντας ΚΑΕΚ …, … και …. και αριθμούς καταχώρησης ../2011 …/2011 και …/2011, στα οικεία κτηματολογικά φύλλα του κτηματολογικού Γραφείου Σαλαμίνας. Λόγω της ρυμοτόμησης των τμημάτων αυτών το αιτούν υποχρεούται να αποζημιώσει τον καθού η αίτηση για 415,06 τ.μ., σύμφωνα με τον συνοδεύοντα την πράξη εφαρμογής κτηματολογικό πίνακα. Το απαλλοτριούμενο ακίνητο πριν την κύρωση της πράξης εφαρμογής και την ένταξή του στο σχέδιο, ήταν μεν αγρός, όπως προαναφέρθηκε, ο οποίος, όμως, λόγω της έκτασής του (4.248 τ.μ.) και της πρόσοψής του σε δρόμο ήταν οικοδομήσιμος. Βρίσκεται δε το εν λόγω ακίνητο στην περιοχή της «…………….», στην οποία υφίστανται παλαιές παραθεριστικές κατοικίες κατασκευής ετών 1970-1980 με άναρχη δόμηση αλλά και κάποιες νεόδμητες, επιπλέον δε πλησίον του επίδικου υφίστανται και άκτιστα γεωτεμάχια. Η περιοχή διαθέτει όλα τα δίκτυα κοινής ωφέλειας και δίκτυο αποχέτευσης, επιπλέον δε, συγκοινωνία με τοπικό λεωφορείο για τη μετακίνηση των κατοίκων, με ωριαία όμως συχνότητα δρομολογίων. Έχει καλό οδικό δίκτυο, βρίσκεται σε απόσταση 5,5 χιλιομέτρων από το πορθμείο των Παλουκίων, που συνδέει τη Σαλαμίνα με το Πέραμα και 4,7 χιλιομέτρων από το πορθμείο της Φανερωμένης, που συνδέει τη Σαλαμίνα με τα Μέγαρα. Διαθετει μίνι μαρκετ σε απόσταση 500 μέτρων και υπεραγορά τροφίμων σε απόσταση 1,6 χιλιομέτρων. Δεν διαθέτει τραπεζικά καταστήματα ΑΤΜ και φαρμακείο. Επιπλέον απέχει περί τα 280 μέτρα από τη θάλασσα και 700 μέτρα από την παραλία της ……….., όπου δεν απαγορεύεται μεν η κολύμβηση, πλην όμως δεν βρίσκεται στην πλέον αναπτυγμένη και ελκυστική περιοχή της Σαλαμίνας, αλλά στον κλειστό κόλπο του Θριάσιου πεδίου, απέναντι από την περιοχή της Νέας Περάμου, στον οποίο έχει θέα καθώς βρίσκεται σε ανωφέρεια. Το αιτούν με την κρινόμενη αίτηση του ζητεί να καθοριστεί ως προσωρινή τιμή μονάδας αποζημίωσης το ποσό των 75 ευρώ ανά τ.μ. Η αντικειμενική αξία του επίδικου ακινήτου προσδιορίστηκε από την κτηματική υπηρεσία Πειραιά –Νήσων και Δυτικής Αττικής, με το με αριθμό πρωτοκόλλου ……….. /20.1.2023 έγγραφό της στο ποσό των 35,52 ευρώ ανά τ.μ., με τιμή ζώνης από 1.1.2022, ποσού 850 ευρώ ανά τ.μ., (ΦΕΚ 2375Β/7.6.2021 με ισχύ από 1.1.2022), ενώ με το ίδιο έγγραφο βεβαιώνεται η αδυναμία συγκλησης της Επιτροπής του άρθρου 15 του Ν. 2882/2001 για την εκτίμηση της αξίας του ακινήτου. Ο μάρτυρας του αιτούντος . ….., πολιτικός μηχανικός που εξετάστηκε ένορκα στο ακροατήριο προσδιόρισε την αξία του ακινήτου στο ποσό των 70-80 ευρώ ανά τ.μ. Ως συγκριτικά στοιχεία για την αξία του ακινήτου, το αιτούν προσκομίζει: α) την με αριθμό 196/2016 απόφαση του Εφετείου Πειραιώς, με την οποία καθορίστηκε ως οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης, για ακίνητο ευρισκόμενο στην ίδια περιοχή, το ποσό των 90 ευρώ (με κρίσιμο χρόνο την 17-11-2015), στην οποία λαμβάνεται υπόψη η καθίζηση της αγοράς ακινήτων λόγω της τότε επικρατούσας οικονομικής κρίσης, παράγοντας ο οποίος έχει μεταβληθεί κατά τη συζήτηση της παρούσας υπόθεσης, αφού ήδη από το έτος 2019 η αγορά των ακινήτων παρουσιάζει ανοδική πορεία. β) την με αριθμό 577/2021 απόφαση του Εφετείου Πειραιώς με την οποία καθορίστηκε ως οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης, για ακίνητο ευρισκόμενο στην περιοχή «……», το ποσό των 40 ευρώ (με κρίσιμο χρόνο την 7.10.2021), η οποία δεν συνιστά πρόσφορο συγκριτικό στοιχείο, επειδή αφενός η εν λόγω περιοχή απέχει από το επίδικο, 12 περίπου χιλιόμετρα και αφετέρου το ακίνητο επί του οποίου ορίστηκε η αποζημίωση δεν ήταν οικοδομήσιμο πριν την απαλλοτρίωση γ) την με αριθμό 756/2022 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, (με κρίσιμο χρόνο την 20-9-2021), με την οποία ως προσωρινή τιμή μονάδας αποζημίωσης, για ακίνητο ευρισκόμενο στην ίδια περιοχή «…………» Σαλαμίνας, ορίστηκε το ποσό των 80 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, και δ) την με αριθμό 558/2022 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, (με κρίσιμο χρόνο την 3.2.2022) με την οποία ως προσωρινή τιμή μονάδας αποζημιωσης, για ακίνητο ευρισκόμενο στην περιοχή «………..», που γειτνιάζει με την περιοχή που βρίσκεται το επίδικο ορίστηκε το ποσό των 80 ευρώ ανά τ.μ. Οι ως άνω υπό στοιχεία γ και δ αποφάσεις δεν συνιστούν πρόσφορα συγκριτικά στοιχεία επειδή δεν προκύπτει ότι η τιμή μονάδας αποζημίωσης που καθορισαν προσωρινά, έχει παραμείνει και ως οριστική τιμή. Ο καθού η αίτηση-ανταιτών ζήτησε να καθοριστεί η οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης στο ποσό των 220 ευρώ, ενώ η μάρτυράς του …………, πολιτικός μηχανικός που εξετάστηκε ενόρκως στο ακροατήριο εκτίμησε την αξία του ακινήτου στο ποσό των 180-220 ευρώ ανά τ.μ. Περαιτέρω, ο καθού προσκομίζει τα ακόλουθα συγκριτικά στοιχεία: Α) το με αριθμό ……../14.11.2012 συμβόλαιο αγοραπωλησίας ακινήτου που συνέταξε η Συμβολαιογράφος Σαλαμίνας …….., και αφορά ακίνητο ευρισκόμενο στη θέση …………, επί της οδού ……… που απέχει 800 μέτρα περίπου από το επίδικο, δυνάμει του οποίου πωλήθηκε οικόπεδο έκτασης 263,21 τ.μ. έναντι τιμήματος 35.000 ευρώ (132 ευρώ ανά τ.μ.) και με εκτίμηση της αξίας του ακινήτου από την αρμόδια ΔΟΥ στο ποσό των 59.222,25 ευρώ ήτοι 225 ευρώ ανά τ.μ. το οποίο εντάχθηκε στο σχέδιο πόλης δυνάμει της πράξης εφορμογής για την οποία κηρύχθηκε η ένδικη απαλλοτρίωση μη άρτιο αλλά κατ εξαίρεση οικοδομήσιμο. Β) το με αριθμό ………/21.7.2014 αγοραπωλητήριο συμβόλαιο που συνέταξε η Συμβολαιογράφος Αθηνών ……….. και αφορά ακίνητο έκτασης 169,58 τ.μ. με την εντός αυτού ευρισκόμενη ισόγειο οικία επιφανείας 54,96 τ.μ., το οποίο βρίσκεται στην περιοχή της ……. επί της οδού ………., πρώτη παράλληλη οδό του επιδίκου, το οποίο πωλήθηκε έναντι τιμήματος 23.000 ευρώ (135 ευρώ ανά τ.μ.) με εκτίμηση αξίας οικοπέδου από τη ΔΟΥ Κερατσινίου στο ποσό των 35.613,90 ευρώ, ήτοι 210 ευρώ ανά τ.μ., και του κτίσματος στο ποσό των 9.904 ευρώ υπολογιζόμενη μετά την ένταξή του στο σχέδιο πόλης, Γ) το με αριθμό …………./8.12.2016 συμβόλαιο γονικής παροχής ακινήτου κατά πλήρη κυριότητα που συνέταξε η Συμβολαιογράφος Κρωπίας …….. και αφορά ακίνητο στη θέση «……………» που απέχει 700 μέτρα περίπου από το επίδικο, έκτασης 537,61 τμ. με δηλωθείσα αξία 80.000 ευρώ (148 ευρώ ανά τ.μ.) και εκτιμηθείσας αξίας από τη ΔΟΥ ποσού 96.769,80 ευρώ, ήτοι 180 ευρώ ανά τ.μ., Δ) το με αριθμό …../2016 συμβόλαιο αγοραπωλησία οικοπέδου που συνέταξε η Συμβολαιογράφος Αθηνών ………, το οποίο αφορά ακίνητο που βρίσκεται στην «…………», επί της οδού Θήρας, το οποίο απέχει πεντακόσια μέτρα περίπου από το επίδικο, έκτασης 424,33 τ.μ. με τίμημα 68.000 ευρώ (160 ευρώ ανά τ.μ). και εκτιμηθείσας αξίας από τη ΔΟΥ, ποσού 76.380,50 ευρώ (180 ευρώ ανά τ.μ.) Ε) το με αριθμό …../2017 συμβόλαιο αγοραπωλησίας ακινήτου που συνέταξε η Συμβολαιογράφος Σαλαμίνας …………, και αφορά ακίνητο που βρίσκεται στην «…..», επί της οδού …….., στο ΟΤ ……….. μη άρτιο αλλά κατ εξαίρεση οικοδομήσιμο, έκτασης 189,74 τ.μ. μετά της ισόγειας οικίας αυτού εμβαδού 62.80 τ.μ. και του υπογείου της εμβαδού 26,40 τ.μ., το οποίο πωλήθηκε έναντι ποσού 50.000 ευρώ, ήτοι 263 ευρώ ανά τ.μ., (η οποία όμως περιλαμβάνει και τα κτίσματα), με εκτίμηση της αξίας του οικοπέδου, από την ΔΟΥ Δραπετσώνας στο ποσό των 34.153,20 ευρώ, ήτοι 180 ευρώ ανά τ.μ.και συνολική αντικειμενική αξία του ακινήτου (οικοπέδου και κτίσματος) από την ίδια ΔΟΥ στο ποσό των 56.925,18 ευρώ. ΣΤ) το με αριθμό ………/30.9.2019 συμβόλαιο προσκύρωσης δημοτικού χώρου, που συνέταξε η Συμβολαιογράφος Σαλαμίνας …….., έκτασης 34,20 τ.μ., με το οποίο το αιτούν μεταβίβασε σε ιδιώτη, λόγω προσκύρωσης το ως άνω εδαφικό τμήμα, λαμβάνοντας το ποσό των 6.156 ευρώ, που συμφωνεί με την εκτίμηση της αρμόδιας ΔΟΥ, ήτοι ποσό 180 ευρώ ανά τ.μ. Σημειώνεται οτι με πληθώρα αποφάσεων του αιτούντος, τις οποίες προσκομίζει ο καθού και δη τις με αριθμούς 5/2022, 121/2021, 171/2020, 384/2017 (που αφορά 7 ιδιοκτησίες), 27/2017 (που αφορά 6 ιδιοκτησίες), 376/2016 (που αφορά 13 ιδιοκτησίες), και 8/2014, έχουν εγκριθεί εξώδικοι συμβιβασμοί δυνάμει των οποίων η αξία των προσκυρωτέων εδαφικών τμημάτων αποζημιώθηκε στο ποσό των 180 ευρώ ανά τ.μ , η οποία συμπίπτει με την αξία εκτίμησης της περιοχής από την ΔΟΥ. Αμφότερα τα διάδικα μέρη προσκομίζουν αγγελίες για την πώληση ακινήτων στην περιοχή της ……………, οι οποίες δεν συνιστούν πρόσφορα συγκριτικά στοιχεία αφού δεν προκύπτει η ολοκλήρωση κάποιας συναλλαγής με την κατάρτιση συμβολαίου, ούτε το ποσό της τελικής συμφωνίας.Από τα συμβόλαια που προαναφέρθηκαν προκύπτει ότι η αγοραία αξία των περισσότερων από τα μεταβιβασθέντα ακίνητα υπολειπόταν της εκτιμηθείσας από τη ΔΟΥ αξίας αυτών, πρέπει όμως να συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι τα συμβόλαια αυτά συντάχθηκαν κατά την χρονική περίοδο 2012-2017 ενόσω επικρατούσε στη χώρα η οικονομική κρίση, η οποία επηρέασε πτωτικά την αγορά των ακινήτων μέχρι το έτος 2019. Ηδη μετά το έτος 2019 βελτιώθηκε η οικονομική κατάσταση, και μετά την πανδημία του κορωνοιού (2021) οι τιμές της κτηματαγοράς στην Αττική, συμπεριλαμβανόμενης και της περιοχής του απαλλοτριούμενου, έχουν σημειώσει άνοδο, γεγονότα τα οποία είναι πασίγνωστα, λαμβανόμενα ως εκ τούτου αυτεπαγγέλτως υπόψη χωρίς απόδειξη. Δυνάμει δε της με αριθμό 132/2022 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς, η προσωρινή τιμή μονάδας αποζημίωσης για το επίδικο ακίνητο ορίστηκς στο ποσό των 180 ευρώ ανά τ.μ., με κρίσιμο χρόνο την (3.2.2022). Κατόπιν των ανωτέρω, και υπό το πρίσμα του άρθρου 13 του Ν 2882/2001, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 61 του ν. 5016/2023 δεδομένου ότι οι αξίες της περιοχής στην οποία βρίσκεται το απαλλοτριούμενο ακίνητο τόσο κατά το χρόνο προσωρινού προσδιορισμού τιμής μονάδος (3.2.2022) όσο και τον χρόνο συζήτησης της παρούσας υπόθεσης παραμένουν ίδιες, (2.3.2023) ως κρίσιμος χρόνος προσδιορισμού της πραγματικής αξίας του ανωτέρω απαλλοτριούμενου ακινήτου είναι αυτός της συζήτησης της παρούσας υπόθεσης. Σημειώνεται ότι ούτε οι διάδικοι επικαλούνται διακύμανση των τιμών της αγοράς κατά το ως άνω χρονικό διάστημα. Σύμφωνα δε με όλα τα αποδεικτικά στοιχεία, το Δικαστήριο κρίνει ότι κατά τον κρίσιμο χρόνο συζήτησης της αίτησης και της ανταίτησης (2-3-2023), με βάση τις υπάρχουσες οικονομικές και νομισματικές συνθήκες και ενόψει της θέσης, του είδους, της πραγματικής κατάστασης της χρήσης του, λαμβανομένων υπόψη και των διδαγμάτων της κοινής πείρας και λογικής κατ’ άρθρο 336 παρ.4 ΚΠολΔ, η πραγματική αξία του ρυμοτομούμενου ως άνω ακινήτου, το οποίο ήταν οικοδομήσιμο και πριν την κήρυξη της απαλλοτρίωσης, η οποία καλύπτει πλήρως την οφειλόμενη στο δικαιούχο αποζημίωση και επιτρέπει την αντικατάστασή του με άλλο ισάξιο, σύμφωνα και με τη συνταγματική επιταγή (άρθρο 17 παρ. 2 του Συντάγματος), χωρίς να λαμβάνεται υπόψη ενδεχόμενη μεταβολή της αξίας του μετά τη δημοσίευση της πράξης της απαλλοτρίωσης, ανέρχεται στο ποσό των εκατόν εξήντα (160) ευρώ, ανά τ.μ. Η απόκλιση από την αντικειμενική αξία του εδάφους δικαιολογείται, κατ΄ άρθρο 15 παρ. 6 εδ. δ΄ του Ν. 2882/2001 [όπως το τέταρτο εδάφιο του ως άνω άρθρου προστέθηκε με το άρθρο 76 παρ. 8 του Ν. 4146/2013 (ΦΕΚ 90Α/18-4-2013), με το οποίο ορίζεται ότι «το δικαστήριο υποχρεούται να αιτιολογεί ειδικά την τυχόν απόκλιση της προσδιοριζόμενης από το ίδιο αξίας του ακινήτου τόσο από την προκύπτουσα κατά το αντικειμενικό σύστημα αξία του όσο και από την προκύπτουσα από την έκθεση της εκτιμητικής επιτροπής της παραγράφου 1 του παρόντος ή του ανεξάρτητου εκτιμητή της παρούσας παραγράφου.», καθώς επίσης ορίζεται ότι η διάταξη του ανωτέρω εδαφίου εφαρμόζεται και στις κηρυχθείσες απαλλοτριώσεις, για τις οποίες δεν έχει συζητηθεί η αίτηση καθορισμού προσωρινής ή οριστικής αποζημίωσης], από τη θέση του απαλλοτριωμένου, το είδος του, την πραγματική κατάστασή του, την οικοδομησιμότητά του πριν την απολλοτρίωση και, επιπλέον, τις οικονομικές και νομισματικές συνθήκες που επικρατούν κατά το χρόνο της συζήτησης, ενώ και το ίδιο το αιτούν-υπόχρεο προς αποζημίωση, πρότεινε τιμή ανώτερη της αντικειμενικής με την αίτησή του. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω οι ένδικες αίτηση, και ανταίτηση πρέπει να γίνουν εν μέρει δεκτές ως κατ΄ ουσίαν βάσιμες, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο διατακτικό της παρούσας.
Τέλος, στη διαδικασία προσδιορισμού αποζημίωσης, κατά το άρθρο 18 § 4 του ν. 2882/2001 (όπως το πρώτο εδάφιό της αντικαταστάθηκε με το άρθρο 130 § 1 ν. 4070/2012 και το τρίτο εδάφιο αυτής αντικαταστάθηκε με το άρθρο 130 § 2 του ίδιου ως άνω νόμου): α) η δικαστική δαπάνη βαρύνει τον υπόχρεο προς αποζημίωση και επιδικάζεται από το δικαστήριο με την ίδια απόφαση, με την οποία καθορίζεται το ύψος της καταβλητέας αποζημίωσης, β) η εκκαθάριση της δικαστικής δαπάνης γίνεται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, γ) το άρθρο 22 ν. 3693/1957 δεν εφαρμόζεται, δ) όταν υπόχρεος προς αποζημίωση είναι φορέας που υπάγεται στη Γενική Κυβέρνηση κατά την έννοια του άρθρου 14 Ν. 4270/2014 (προϊσχύσαν άρθρο 1Β ν. 2362/1995), η επιδικαζόμενη από τα Δικαστήρια αμοιβή του πληρεξούσιου δικηγόρου των δικαιούχων αποζημίωσης καθορίζεται υποχρεωτικά έως το ήμισυ των νομίμων αμοιβών του Κώδικα Δικηγόρων ε) η απόφαση του Μονομελούς Εφετείου ή (πριν την τροποποίηση που επέφερε το άρθρο 76 § 11 ν. 4146/2013) του Μονομελούς Πρωτοδικείου, με την οποία καθορίζεται η προσωρινή τιμή μονάδος αποζημίωσης αποτελεί ως προς την δικαστική δαπάνη εκτελεστό τίτλο σε βάρος του υπόχρεου προς αποζημίωση, εάν και οι δύο διάδικοι αποδέχθηκαν την απόφαση αυτή ή παρήλθε άπρακτη η προθεσμία άσκησης αίτησης οριστικού προσδιορισμού της αποζημίωσης, στ) σε περίπτωση εμπρόθεσμης αίτησης, το Εφετείο (με τριμελή σύνθεση) αποφαίνεται ενιαία τόσο για την δικαστική δαπάνη της ενώπιον αυτού διαδικασίας, όσο και για την δικαστική δαπάνη του προσωρινού προσδιορισμού της αποζημίωσης, ζ) στην δίκη του προσωρινού ή οριστικού προσδιορισμού της αποζημίωσης του απαλλοτριουμένου, σύμφωνα με τα άρθρα 18, 19 και 20 Ν. 2882/2001, ένα είναι το αντικείμενο της δίκης, ο προσδιορισμός της αποζημίωσης (προσωρινός ή οριστικός) και, συνεπώς, ορίζεται μία αμοιβή του δικηγόρου σε ποσοστό επί της αξίας του αντικειμένου αυτού της δίκης (ΟλΑΠ 17/2000 ΕλλΔνη 2000.958, ΑΠ 57/2021, ΑΠ 423/2019, ΑΠ 1993/2017, ΑΠ 413/2012, ΕφΑθ 416/2018, ΕφΑθ 420/2018 όλες δημοσιευμένες στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Ειδικότερα, η αμοιβή του δικηγόρου του δικαιούχου σε ποσοστά επί της καθοριζομένης αποζημίωσης, σύμφωνα με τον Κώδικα περί Δικηγόρων που ισχύει από 27.9.2013 (βλ. ν. 4194/2013-ΦΕΚ 208/Α/27.9.2013) και ειδικότερα σύμφωνα με τα άρθρα 63, 65, 68, 69 § 3 και 84 § 1 αυτού, προσδιορίζεται: αα) για τη σύνταξη αίτησης, σε ποσοστό 2% επί της αξίας του αντικειμένου αυτής, εφόσον η αξία αυτή ανέρχεται μέχρι το ποσό 200.000 ευρώ, ββ) για τη σύνταξη των προτάσεων του αιτούντος επί της αίτησης, το ήμισυ της ως άνω αμοιβής στην περίπτωση που δεν προκύπτει ύπαρξη έγκυρης έγγραφης συμφωνίας περί αμοιβής για την παροχή δικηγορικών υπηρεσιών, σχετιζομένων με την έναρξη και διεξαγωγή της δίκης, οπότε ισχύουν οι οριζόμενες σύμφωνα με τα ανωτέρω νόμιμες αμοιβές (άρθρο 58 ν. 4194/2013). Περαιτέρω, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 17 του Συντάγματος, 189 του ΚΠολΔ, 58 επ. του Κώδικα Δικηγόρων (Ν. 4194/2013), συνάγεται ότι η αμοιβή, την οποία καταβάλλει ο δικαιούχος της αποζημίωσης στο δικηγόρο του για τη σύνταξη της αίτησης και των προτάσεων, κατά τις ανωτέρω διακρίσεις, προκειμένου να επιτύχει τον προσδιορισμό και την είσπραξη της αποζημίωσης, αποτελεί παρακολούθημα αυτής, προσαυξάνει το ποσόν της, βαρύνει τον υπόχρεο και πρέπει να επιδικάζεται σε βάρος του και να περιέρχεται στον δικαιούχο, ώστε να μην επέρχεται φαλκίδευση της πλήρους αποζημίωσης (ΟλΑΠ 17/2000 ό.π., Α.Π. 502/2005 ό.π.).
Στην προκείμενη περίπτωση, σύμφωνα με την αμέσως προηγούμενη νομική σκέψη, τα δικαστικά έξοδα του καθού –ανταιτούντος για την προκείμενη δίκη προσδιορισμού της οριστικής αποζημίωσης, κατόπιν σχετικού αιτήματός του (άρθρο 191 § 2 ΚΠολΔ), πρέπει, κατά τα εκτιθέμενα στην αμέσως προηγούμενη νομική σκέψη, να επιβληθούν σε βάρος του αιτούντος-καθού η ανταίτηση «Δήμου Σαλαμίνας» (που υπάγεται στη Γενική Κυβέρνηση κατά την έννοια του άρθρου 14 ν. 4270/2014) ως υπόχρεου προς καταβολή της επίδικης αποζημίωσης, και περιλαμβάνουν: α) την αμοιβή για κάθε είδους έξοδα κατ’ άρθρο 189 και 191 παρ.2 ΚΠολΔ εκτός αυτών της αμοιβής του πληρεξούσιου δικηγόρου του καθού η αίτηση – ανταιτούντος στις συνεκδικασθείσες αίτηση και ανταίτηση ενώπιον του Εφετείου τούτου (με τριμελή σύνθεση) και του Μονομελούς Εφετείου στο ποσό των εξακοσίων (600) € και β) στην αμοιβή του πληρεξούσιου δικηγόρου του για τη σύνταξη των αιτήσεων και των προτάσεων ενώπιον του Εφετείου (με τριμελή σύνθεση) και του Μονομελούς Εφετείου, η οποία πρέπει να καθοριστεί σε ποσοστό 1% (2% : 2) της αποζημίωσης, για την σύνταξη των αιτήσεων και σε ποσοστό 0,50% για τη σύνταξη προτάσεων στις οποίες συμπεριλήφθηκε και ανταίτηση, δηλαδή σε συνολικό ποσοστό 1,5% επί της ως άνω καθορισθείσης αποζημίωσης,
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων, α) την από 9.5.2022 (Γ.Α.Κ. …/2022 και Ε.Α.Κ. …./2022) αίτηση, και β) την ασκηθείσα με τις προτάσεις του καθ’ουπου κατατέθηκαν στη Γραμματεία αυτού του Δικαστηρίου στις 16.2.2023, ανταίτηση.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ ό,τι κρίθηκε απορριπτέο στα ως άνω δικόγραφα.
ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αίτηση και την ανταίτηση.
ΚΑΘΟΡΙΖΕΙ την οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης του περιγραφόμενου στο σκεπτικό ακινήτου, επιφανείας 415,06 τ.μ. στο ποσό των εκατόν εξήντα (160) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο
ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ στο αιτούν – καθού η ανταίτηση τα δικαστικά έξοδα του καθ ού η αίτηση – ανταιτούντος, τα οποία καθορίζει α) στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ και β) σε ποσοστό 3% επί της καθορισθείσας αποζημίωσης, μειωμένα κατά το ήμισυ, ήτοι σε ποσοστό 1,5 %
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στον Πειραιά την 2.11.2023, και δημοσιεύθηκε την 21.11.2023 σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων δικηγόρων τους.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ