ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Αριθμός 156/2024
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Αποτελούμενο από τον δικαστή, Ηλία Σταυρόπουλο, εφέτη, τον οποίο όρισε ο πρόεδρος του τριμελούς συμβουλίου διοίκησης του Εφετείου Πειραιά και τη γραμματέα, Κ.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις ……… για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Του εκκαλούντος: ………. τον οποίο εκπροσώπησε με δήλωση (ΚΠολΔ 242 παρ. 2) η πληρεξούσια δικηγόρος, Μαργαρίτα Πετράκη.
Της εφεσίβλητης: ……………., η οποία παραστάθηκε με την πληρεξούσια δικηγόρο, Φωτεινή Χαλκιά.
Η εφεσίβλητη άσκησε την με αρ. κατ. ………/2021 αγωγή προς το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά, το οποίο με την με αρ. 285/2023 απόφαση την έκανε εν μέρει δεκτή κατ’ ουσία.
Την οριστική αυτή απόφαση προσέβαλε ο εναγόμενος με την με αρ. κατ. ………/2023 έφεση, η οποία προσδιορίστηκε να συζητηθεί (αρ. κατ. στο εφετείο …………./2023) τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της απόφασης.
Οι πληρεξούσιες δικηγόροι των διαδίκων αναφέρθηκαν στις προτάσεις που κατέθεσαν και ζήτησαν να γίνουν δεκτές.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η υπό κρίση έφεση κατά της υπ’ αρ. 285/2023 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, που δίκασε κατά τη διαδικασία των οικογενειακών διαφορών, ασκήθηκε νομοτύπως και εμπροθέσμως (ΚΠολΔ 518 παρ. 1). Είναι επομένως τυπικά δεκτή και πρέπει να ερευνηθεί ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της.
Η ενάγουσα, εφεσίβλητη, ζήτησε με την αγωγή της, να υποχρεωθεί ο εναγόμενος, εκκαλών, εν διαστάσει σύζυγός της, να της καταβάλει, ως μηνιαία διατροφή της σε χρήμα, το ποσό των 620 ευρώ και να αναγνωριστεί ότι για τον ίδιο λόγο της οφείλει, επιπλέον, το ποσό των 600 ευρώ, για χρονικό διάστημα τριών ετών, αρχόμενο από την επίδοση της αγωγής, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε μηνιαίας δόσης έως την εξόφληση, επειδή αφίσταται από την έγγαμη συμβίωση για εύλογη αιτία. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο με την εκκαλουμένη δέχθηκε εν μέρει κατ’ ουσία την αγωγή και υποχρέωσε τον εναγόμενο να καταβάλει στην ενάγουσα, για μηνιαία διατροφής της σε χρήμα, το ποσό των 620 ευρώ, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε μηνιαίας δόσης έως την εξόφληση. Εναντίον αυτής της απόφαση παραπονείται ο εκκαλών με την υπό κρίση έφεση, για εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη και να απορριφθεί η αγωγή, πρωτίστως ως αόριστη, άλλως κατ’ ουσίαν.
Σε σχέση με την επικαλούμενη από τον εναγόμενο εκκαλούντα αοριστία της αγωγής, που προβάλλει με σχετικό λόγο έφεσης (α’ λόγο), ο ισχυρισμός του αυτός είναι απορριπτέος, αφού στο δικόγραφο της αγωγής η ενάγουσα εφεσίβλητη ανέφερε τις κατ’ είδος αποτελούμενες τη διατροφή της ανάγκες, αποτιμώμενες συνολικά σε χρήμα, χωρίς να χρειάζεται να αποτιμήσει αναλυτικά εκάστη εξ αυτών. Η δε μη αναγραφή στοιχείων της περιουσίας της, καθώς και εσόδων που αποκομίζει από την εργασία της ή που θα αποκόμιζε από εργασία που θα μπορούσε να κάνει και δεν κάνει ή από τυχόν επιδόματα που λαμβάνει ή που θα μπορούσε να λαμβάνει, δεν καθιστά την αγωγή διατροφής λόγω διακοπής της έγγαμης συμβίωσης αόριστη, αφού, για την πληρότητα της αγωγής, δεν υφίσταται εκ του νόμου υποχρέωση της ενάγουσας για αναφορά των πιο πάνω στοιχείων, αλλά αυτά αποτελούν τη βάση των ισχυρισμών του εναγομένου στα πλαίσια αιτιολογημένης άρνησης αυτής.
Σχετικά με τον ισχυρισμό του εκκαλούντος περί αποκλειστικής υπαιτιότητας της εφεσίβλητης για τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης (β’ λόγος έφεσης), αυτός μόνο ως άρνηση της αγωγής μπορεί να εκληφθεί, αφού ως ένσταση ερειδόμενη στη διάταξη του άρθρου 1495 του ΑΚ περί ελαττωμένης διατροφής, προβάλλεται απαράδεκτα, αφού τα επικαλούμενα περιστατικά δεν συνδέονται με σχετικό αίτημα του εκκαλούντος για μειωμένη διατροφή, ούτε προτείνεται το ύψος του ποσού αυτού (ΑΠ 666/2022, ΑΠ 616/2020 δημ NOMOS).
Σχετικά με τον ισχυρισμό του εκκαλούντος περί διακινδύνευσης της διατροφής του τέκνου των διαδίκων, ………… (δ’ λόγος έφεσης), αυτός είναι άνευ επιρροής στην ένδικη υπόθεση, αφού υπόχρεος στη διατροφή της εφεσίβλητης είναι μόνο ο εκκαλών, η διατροφή του οποίου, ακόμη και αν διακινδυνεύσει, δεν θεμελιώνει την ένσταση του άρθρου 1487 εδφ. α του ΑΚ, αφού αυτή δεν περιλαμβάνεται σε εκείνες που μπορεί να προτείνει ο εναγόμενος στην αγωγή διατροφής λόγω διακοπής της έγγαμης συμβίωσης, οι οποίες περιοριστικά απαριθμούνται στη διάταξη του άρθρου 1392 του ΑΚ.
Από όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι με τις προτάσεις επικαλούνται και προσκομίζουν παραδεκτά και νόμιμα και από τις μετ’ επικλήσεως από τους διαδίκους δια των προτάσεων νόμιμα προσκομιζόμενες μη αμφισβητούμενης γνησιότητας φωτογραφίες, είτε για άμεση είτε για έμμεση απόδειξη, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Οι διάδικοι τέλεσαν γάμο στις 3.5.1981 από τον οποίο απέκτησαν δύο, ήδη ενήλικα, τέκνα, τον … (γεν. 1995) και τον …. (γεν. 1999). Οι διάδικοι συμβίωναν στα …. της Χίου μέχρι την 18.7.2020, όταν ο εκκαλών εναγόμενος επιτέθηκε στην εφεσίβλητη ενάγουσα στην οικία τους χτυπώντας την με τα χέρια του στο κεφάλι προκαλώντας της οίδημα και εκχυμώσεις άνω και κάτω βλεφάρων δεξιού οφθαλμού, εκχύμωση υπερκόγχιας χώρας δεξιού οφρύος, εκχύμωση δεξιά κροταφοβρεγματικά, εκχυμώσεις αριστερής υποκλείδιας χώρας στην πρόσθια επιφάνεια αριστερού ημιθωρακίου και αριστερού δελτοειδή. Την απείλησε με βία ότι θα την πετάξει από το μπαλκόνι, προξενώντας της τρόμο και ανησυχία και την εξύβρισε με τις φράσεις «είσαι πουτάνα, πόρνη, παίρνεις πίπες», προσβάλλοντας την τιμή και την υπόληψή της. Μάλιστα για τις ως άνω πράξεις του καταδικάστηκε από το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Χίου σε συνολική ποινή φυλάκισης 18 μηνών. Ο ισχυρισμός του εκκαλούντος ότι η εφεσίβλητη ολίσθησε και χτύπησε στα πλακάκια της κουζίνας, δεν αποδείχθηκε, καθόσον από κανένα αποδεικτικό μέσο δεν προέκυψε ότι αυτή πράγματι ολίσθησε και επιπλέον οι ως άνω σωματικές βλάβες, κυρίως αυτές στα βλέφαρα του οφθαλμού και στην περιοχή του οφρύος, δεν είναι συμβατές με πτώση επί του εδάφους εξ ιδίου ύψους. Οι διαπιστώσεις που αναφέρονται στην από 18.1.2022 ιδιωτική ιατροδικαστική έκθεση του ιατροδικαστή …………., που προσκομίζει ο εκκαλών, σύμφωνα με τις οποίες οι ως άνω σωματικές βλάβες θα μπορούσαν να προκληθούν και από πτώση επί του εδάφους εξ ιδίου ύψους, έχουν λογικά κενά και δεν είναι ικανές να ανατρέψουν το ως άνω συμπέρασμα, ότι αυτές δηλαδή προκλήθηκαν από χειροδικία εκ μέρους του εκκαλούντος. Συγκεκριμένα, δεν αιτιολογείται στην ως άνω ιδιωτική έκθεση, πώς είναι δυνατόν να έχει κάποιος τραυματιστεί από πτώση εξ ιδίου ύψους στα ως άνω σημεία και να μην έχει τραύματα, απλές μώλωπες ή εκχυμώσεις, σε άλλα μέρη του σώματός του, όπως στα χέρια, στους πήχεις, στα πόδια, στους μηρούς, στους γλουτούς, σε σημεία δηλαδή του ανθρώπινου σώματος που οπωσδήποτε, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, θα τραυματιζόταν κάποιος, αν έπεφτε εξ ιδίου ύψους σε σκληρό πλακόστρωτο δάπεδο. Μετά το πιο πάνω περιστατικό η εφεσίβλητη έφυγε από την συζυγική οικία και εγκαταστάθηκε προσωρινά στην αδερφή της στον Πειραιά μέχρι την 1.2.2022, οπότε και μίσθωσε διαμέρισμα στον Πειραιά επί της οδού …………….., όπου έκτοτε διαμένει. Επομένως, σύμφωνα με τα ανωτέρω, αφίσταται από την έγγαμη συμβίωση για εύλογη αιτία. Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι η εφεσίβλητη είναι γεννημένη το έτος 1964. Κατά τη διάρκεια του γάμου της δεν εργάστηκε, απασχολούμενη κυρίως με την ανατροφή των τέκνων και με τα του οίκου, ενόψει του ότι ο εκκαλών ήταν ναυτικός σε πλοία που έκαναν υπερατλαντικά ταξίδια και συνήθως έλειπε πολλούς μήνες το χρόνο. Δεν εργάζεται και δεν έχει κάποια επαγγελματική κατάρτιση, ούτε επαγγελματική εμπειρία, ώστε να ανεύρει κατάλληλη εργασία. Άλλωστε δεν προέκυψε ότι της προσφέρθηκε εργασία και εκείνη την αρνήθηκε ή ότι μπορεί να ανεύρει κάποια και εκείνη δεν θέλει. Διαμένει μόνη της στην ως άνω μισθωμένη οικία, για την οποία καταβάλει μηνιαίο μίσθωμα 350 ευρώ και βαρύνεται με τις συνήθεις δαπάνες λειτουργίας της. Δεν διαθέτει ακίνητη περιουσία, ούτε εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή. Πληροί λοιπόν τις απαιτούμενες κατά νόμο προϋποθέσεις για την ένταξή της στο πρόγραμμα Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (άρθρ. 1 της ΥΑ Δ13/οικ53923/23.7.2021), σύμφωνα με το οποίο της παρέχεται μηνιαία εισοδηματική ενίσχυση 200 ευρώ και συμπληρωματικές κοινωνικές υπηρεσίες, παροχές και αγαθά, όπως: Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ανασφαλίστων (όπως είναι εν προκειμένω η εφεσίβλητη), παραπομπή και ένταξη σε δομές και υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας και υποστήριξης, ένταξη σε προγράμματα και κοινωνικές δομές για την αντιμετώπιση της φτώχειας, ένταξη στις δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους άπορους (τρόφιμα και βασική υλική συνδρομή, καθαριστικά, είδη προσωπικής υγιεινής, ρουχισμός) [Κανονισμός (ΕΕ) 223/2014, τον οποίο συμπλήρωσε ο Συμπληρωματικός Κανονισμός 532/2014, άρθρ. 45 του Ν. 4314/2014], κοινωνικό τιμολόγιο παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, κοινωνικό τιμολόγιο παρόχων ύδρευσης και κοινωνικό τιμολόγιο Δήμων και Δημοτικών Επιχειρήσεων. Οι ανάγκες για σίτιση, ένδυση, ψυχαγωγία είναι οι συνήθεις για την ηλικία της. Πάσχει από άσθμα, ανεπάρκεια βιταμίνης D, αμιγή υπερχοληστερολαιμία, λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, η οποία καλυπτόταν από τον ασφαλιστικό φορέα του εκκαλούντος και πλέον δύναται να καλύπτεται από το πρόγραμμα Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, ως δωρεάν ιατροφαρμακευτική παροχή σε ανασφάλιστη. Περαιτέρω ο εναγόμενος μέχρι την 19.11.2021 εργαζόταν ως ναυτικός (μάγειρας) σε ποντοπόρα πλοία, αποκερδαίνοντας μηνιαίως 4.000 ευρώ. Την 11.10.2021 του απονεμήθηκε σύνταξη γήρατος ύψους 950 ευρώ μηνιαίως, αρχομένης από 1.3.2019 (είχε υποβάλει αίτηση 27.2.2019). Επομένως, μετά το Δεκέμβριο του 2021, ενόψει του ότι δεν αποδείχθηκε ότι εργάζεται ναυτολογημένος σε πλοία, δεν έχει άλλα εισοδήματα πλην της σύνταξης γήρατος που λαμβάνει μηνιαίως. Κατοικεί σε ιδιόκτητη κατοικία στα ………. Χίου και βαρύνεται με τις λειτουργικές δαπάνες και δαπάνες συντήρησης αυτής. Έχει την κυριότητα και ενός διαμερίσματος α’ ορόφου 120 τ.μ. και ενός ισογείου με δύο δωμάτια και μπάνιο στο ίδιο κτήριο, τα οποία δεν εκμισθώνει και ούτε προέκυψε ότι είναι κατάλληλα για εκμίσθωση. Είναι συγκύριος σε ποσοστό 20% σε 16 αγροτεμάχια στη νήσο Χίο τα οποία όμως είναι απρόσοδα. Διαθέτει ένα ΙΧΕ αυτοκίνητο 1.600 κ.ε., που ιδιοχρησιμοποιεί. Άλλη περιουσία ή εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή δεν έχει. Τα έξοδα σίτισης, ένδυσης και ψυχαγωγίας είναι αυτά ενός μέσου ανθρώπου της ηλικίας του. Ο ίδιος πάσχει από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια – άσθμα και δυσλιπιδαιμία και λαμβάνει χρόνια φαρμακευτική αγωγή για την οποία δαπανά 25 ευρώ μηνιαίως ως συμμετοχή του άμεσα ασφαλισμένου. Με τα δεδομένα αυτά, δηλαδή με βάση το σύνολο των οικονομικών δυνάμεων των διαδίκων, αυτών που έχουν και που δύνανται να έχουν, λαμβανομένου υπόψη και των νέων περιστάσεων και των συνθηκών διαβίωσης που προέκυψαν από τη χωριστή διαβίωσή τους, μετά τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης, και της συνεισφοράς του κάθε διαδίκου συζύγου στη διατροφή του άλλου, η ενάγουσα δικαιούται σε χρήμα διατροφή από τον εναγόμενο, το οποίο ανέρχεται στο ποσό των 400 ευρώ μηνιαίως. Σημειώνεται ότι ο ισχυρισμός του εκκαλούντος περί λύσης του γάμου του με την εφεσίβλητη με την 44/7.2.2023 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Χίου, λόγω διετούς διάστασης, η οποία ισχυρίζεται ότι κατέστη αμετάκλητη την 19.10.2023, ενόψει του ότι δεν ασκήθηκε εναντίον της ένδικο μέσο (…../20.10.2023 πιστοποιητικό του Πρωτοδικείου Χίου), πρέπει να απορριφθεί, καθότι η ως άνω απόφαση εκδόθηκε ερήμην της εφεσίβλητης και δεν αποδείχθηκε ότι αυτή της επιδόθηκε, ούτε και προσκομίζεται ή γίνεται επίκληση από τον εκκαλούντα σχετικής έκθεσης επίδοσης, ώστε να αρχίσει η προθεσμία της ανακοπής ερημοδικίας, η οποία πρέπει να παρέλθει και αυτή για να καταστεί αμετάκλητη η απόφαση λύσης του γάμου. Επομένως, η αγωγή έπρεπε να γίνει εν μέρει δεκτή ως κατ’ ουσία βάσιμη και να υποχρεωθεί ο εναγόμενος εκκαλών να καταβάλει μηνιαίως στην εφεσίβλητη ενάγουσα διατροφή το ποσό των 400 ευρώ για χρονικό διάστημα τριών ετών από την επίδοση της αγωγής (6.9.2021), νομιμοτόκως από την καθυστέρηση καταβολής κάθε δόσης. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή υποχρεώνοντας τον εναγόμενο να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό των 620 ευρώ για χρονικό διάστημα τριών ετών από την επίδοση της αγωγής, έσφαλε στην εκτίμηση των αποδείξεων, γι’ αυτό και πρέπει, εν μέρει δεκτής γενομένης της έφεσης του εναγόμενου, να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη και, αφού κρατηθεί η υπόθεση να γίνει εν μέρει δεκτή η αγωγή και να υποχρεωθεί ο εκκαλών στην πληρωμή του ως άνω ποσού διατροφής στην εφεσίβλητη, για τρία έτη από την επίδοση της αγωγής, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση καταβολής εκάστης δόσης. Τέλος πρέπει η δικαστική δαπάνη αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας, πέραν των προκαταβληθέντων στον πρώτο βαθμό, να συμψηφιστεί μεταξύ των διαδίκων λόγω της μεταξύ τους συζυγικής σχέσης (ΚΠολΔ 183, 179).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται εν μέρει την έφεση.
Εξαφανίζει την με αρ. 285/2023 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά.
Κρατεί την υπόθεση και δικάζοντας επί της αγωγής.
Δέχεται εν μέρει αυτήν.
Υποχρεώνει τον εκκαλούντα – εναγόμενο να καταβάλει μηνιαίως, εντός του πρώτου πενθημέρου, στην εφεσίβλητη – ενάγουσα το ποσό των 400 ευρώ, για χρονικό διάστημα τριών ετών από την επίδοση της αγωγής, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση καταβολής κάθε μηνιαίας δόσης.
Συμψηφίζει μεταξύ των διαδίκων τη δικαστική δαπάνη και των δύο βαθμών δικαιοδοσίας, πέραν των προκαταβληθέντων στον πρώτο βαθμό.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε, με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξουσίους δικηγόρους, στον Πειραιά στις 4.4.2024.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ