ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΩΝ
Αριθμός 190/2024
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Αποτελούμενο από τον δικαστή, Ηλία Σταυρόπουλο, εφέτη, τον οποίο όρισε ο πρόεδρος του τριμελούς συμβουλίου διοίκησης του Εφετείου Πειραιά και τη γραμματέα, Κ.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του την ……….., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Των καλούντων αιτούντων: 1) ……….. και 2) …………….., οι οποίοι παραστάθηκαν με την πληρεξούσια δικηγόρο, Σόνια ΜΙΧΑΛΑΡΟΥ.
Καθ’ ου η αίτηση: Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία «Δήμος Σαλαμίνας» (ΑΦΜ ………), που εδρεύει στη Σαλαμίνα Αττικής και εκπροσωπείται νόμιμα από το δήμαρχό του, ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τους πληρεξούσιους δικηγόρους, Ματθαίο Χαλκιαδάκη και Γεώργιο Παπανικολάου.
Οι αιτούντες ζήτησαν να γίνει δεκτή η από 14.12.2021 αίτηση, η οποία αρχικά ασκήθηκε ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, το οποίο με την 447/2023 απόφαση έκρινε εαυτόν αναρμόδιο καθ’ ύλην και παρέπεμψε αυτήν προς εκδίκαση ενώπιον αυτού του δικαστηρίου. Ήδη με την με αρ. κατ. ……/2023 κλήση η ως άνω αίτηση προσδιορίστηκε να συζητηθεί τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή αυτής της απόφασης.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων ζήτησαν να γίνουν δεκτά τα όσα αναφέρονται στα πρακτικά και στις προτάσεις τους.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ NOMO
Οι αιτούντες ζητούν με την κρινόμενη αίτησή τους να καθοριστεί προσωρινά τιμή μονάδας αποζημίωσης για το συνιδιοκτησίας τους ακίνητο που περιγράφεται στο δικόγραφο, το οποίο απαλλοτριώθηκε νομίμως για την πράξη εφαρμογής του πολεοδομικού σχεδίου της περιοχής «……………» του Δήμου Σαλαμίνας Αττικής. Η αίτηση είναι νόμιμη και στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 13 επ. του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων (ΚΑΑΑ, ν. 2882/2001). Πρέπει, επομένως, να εξεταστεί κατ’ ουσία, δεδομένου ότι έχει τηρηθεί η προδικασία που προβλέπουν οι διατάξεις των άρθρων 15, 16 παρ. 1 και 17 του ως άνω νόμου (βλ. τα προσκομιζόμενα : την …/2007 πράξη εφαρμογής με τον σχετικό κτηματολογικό πίνακα και διάγραμμα, την υπ’ αρ. 107826/1.3.2012 απόφαση του περιφερειάρχη Πειραιά, με την οποία κυρώθηκε η ως άνω πράξη εφαρμογής, νόμιμα καταχωρημένη στο αντίστοιχο ΚΑΕΚ του ακινήτου του Κτηματολογικού Γραφείου Σαλαμίνας με αρ. …. & ……/28.07.2014, αντίγραφο του κτηματολογικού φύλλου της ιδιοκτησίας που απαλλοτριώνεται, από το οποίο προκύπτει, κατά περίπτωση, η καταχώριση στο ως άνω Κτηματολογικό Γραφείο της πιο πάνω απόφασης, καθώς και η έλλειψη βαρών και διεκδικήσεων επί του απαλλοτριωμένου και το από 21.3.2024 έγγραφο της εκτιμητικής επιτροπής του άρθρου 15 § 4 του ν. 2882/2001).
Από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων που εξετάστηκαν στο ακροατήριο του δικαστηρίου και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασής του, την επισκόπηση των προσκομιζόμενων με επίκληση φωτογραφιών, των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητείται, απ’ όλα τα έγγραφα, που προσκομίζουν και επικαλούνται οι διάδικοι, τα οποία λαμβάνονται υπόψη είτε προς άμεση απόδειξη είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, χωρίς όμως η ρητή αναφορά ορισμένων εκ των ανωτέρω εγγράφων να προσδίδει σ` αυτά αυξημένη αποδεικτική δύναμη σε σχέση με τα λοιπά επικαλούμενα και προσκομιζόμενα από τους διαδίκους έγγραφα, για τα οποία δεν γίνεται ειδική για το καθένα μνεία, που είναι όμως ισοδύναμα και όλα ανεξαιρέτως συνεκτιμώνται για την ουσιαστική διάγνωση της ένδικης διαφοράς, καθώς και από τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, τα οποία λαμβάνει υπόψη του το δικαστήριο αυτεπάγγελτα και χωρίς απόδειξη, αποδεικνύονται τα ακόλουθα: Με το από 26.11.1999 Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 939 Δ´/1999) εγκρίθηκε το πολεοδομικό σχέδιο τμήματος της περιοχής «………..» του Δήμου Σαλαμίνας της ομώνυμης νήσου του νομού Αττικής. Ακολούθως, σε εφαρμογή του ως άνω πολεοδομικού σχεδίου στην εν λόγω περιοχή συντάχθηκε η υπ’ αρ. …../2007 Πράξη Εφαρμογής, η οποία κυρώθηκε με την υπ’ αρ. 107826/1.3.2012 απόφαση του περιφερειάρχη Πειραιά, η οποία καταχωρήθηκε νόμιμα στο Κτηματολογικό Γραφείο Σαλαμίνας με αριθμό καταχώρισης … & …../28.07.2014. Μεταξύ των ιδιοκτησιών αυτών, που εντάχθηκαν με την ως άνω αναφερόμενη πράξη εφαρμογής, περιλαμβάνεται και αγρός, εκτάσεως 1.142,91 τ.μ., μη δυνάμενος να οικοδομηθεί, κείμενος στη θέση «…….» της περιοχής «………» Σαλαμίνας της κτηματικής περιφέρειας του Δήμου Σαλαμίνας και επί της συμβολής των οδών …. και …., με ιστορικό αριθμό ΚΑΕΚ ……….. Με την ως άνω κυρωθείσα πράξη εφαρμογής, από το ως άνω ακίνητο με αριθμό κτηματογράφησης ……, 208,04 τ.μ. εισφέρονται σε γη και το υπόλοιπο 479,50 τ.μ. ρυμοτομούνται (ΚΑΕΚ ……, ….., …..), εκ των οποίων αποζημιώνονται από το καθ’ ου 271,40 τ.μ., σύμφωνα με τον συνοδεύοντα την πράξη εφαρμογής κτηματολογικό πίνακα. Το απαλλοτριωθέν ακίνητο δεν είναι δάσος ή δασική έκταση και βρίσκεται σε απόσταση 25 περίπου μέτρων από τη θαλάσσια περιοχή του ……….. Η περιοχή όπου βρίσκεται έχει πολλές κατοικίες, κυρίως εξοχικές, διαθέτει όλα τα δίκτυα κοινής ωφέλειας και σύγχρονο δίκτυο αποχέτευσης, επιπλέον δε, έχει επαρκή συγκοινωνία με τοπικά λεωφορεία για τη μετακίνηση των κατοίκων από και προς το κέντρο της Σαλαμίνας αλλά και σε άλλες περιοχές του νησιού, όπως Αιάντειο και Κακή Βίγλα Σαλαμίνας. Έχει καλό οδικό δίκτυο, βρίσκεται σε απόσταση 3.500 μέτρων από το πορθμείο της Φανερωμένης, που συνδέει τη Σαλαμίνα με τα Μέγαρα Αττικής. Απέχει 500 μέτρα από το πλησιέστερο μίνι μάρκετ και από το πλησιέστερο σούπερ μάρκετ, 2.400 μέτρα από το Κέντρο Υγείας Σαλαμίνας και 4.000 μέτρα περίπου από την πόλη της Σαλαμίνας. Η κίνηση τους θερινούς μήνες είναι αυξημένη, λόγω της κοντινής πρόσβασης στις οργανωμένες (με ξαπλώστρες, ομπρέλες και καφετέρια) παραλίες της Ψιλής Άμμου και του Αγίου Γεωργίου. Από κανένα αποδεικτικό μέσο δεν προέκυψε ότι οι θαλάσσιες περιοχές είναι μολυσμένες ή ότι δεν προτιμάται η περιοχή για κολύμβηση. Αντίθετα, το καλοκαίρι οι ως άνω παραλίες κατακλύζονται από λουόμενους. Πλέον υφίσταται στην περιοχή σύστημα αντικειμενικών αξιών (ΦΕΚ 2375Β/7.6.2021) που ισχύει από 1.1.2022 και σύμφωνα με αυτό η τιμή ζώνης της περιοχής όπου κείται το επίδικο ανέρχεται σε 700 ευρώ ανά τ.μ., για κτίσματα, και σε 51,61 ευρώ ανά τ.μ., για το έδαφος. Σύμφωνα με την έκθεση της εκτιμητικής επιτροπής η αξία του απαλλοτριωμένου ακινήτου ανέρχεται σε 90 ευρώ ανά τ.μ. εδάφους. Οι αιτούντες προσκομίζουν αποδείξεις καταβολής εισφοράς σε χρήμα που κατέβαλαν στον καθ’ ου, σύμφωνα με τον κτηματολογικό πίνακα, από τις οποίες συνάγεται ότι υπολογίστηκε από το καθ’ ου η αξία σε 84 ευρώ ανά τ.μ. εδάφους. Επίσης προσκομίζουν το συμβόλαιο μεταβίβασης (……./2018), με το οποίο μεταβίβασαν το υπόλοιπο εναπομείναν, μη ρυμοτομηθέν, τμήμα της ιδιοκτησίας τους σε τρίτο, από το οποίο συνάγεται συμφωνημένο τίμημα ανερχόμενο σε 160 ευρώ ανά τ.μ. εδάφους, ενώ, σύμφωνα με την από 10.3.2022 έγγραφη εκτίμηση της αξίας του επιδίκου από την εξετασθείσα στο ακροατήριο μάρτυρα, η αξία του ανέρχεται σε 170 ευρώ ανά τ.μ. εδάφους. Προσκομίζεται και η 643/2023 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πειραιά που καθόρισε οριστική τιμή εδάφους για ακίνητο στη θέση «Ψιλή Άμμος», που βρίσκεται πλησίον της θέσης του επιδίκου, σε 160 ευρώ ανά τ.μ. Σε όλες όμως τις ανωτέρω περιπτώσεις η εμπορική αξία έχει υπολογιστεί για αξία οικοπέδων εντός σχεδίων, αρτίων και οικοδομήσιμων, το δε εναπομείναν τμήμα της ιδιοκτησίας των αιτούντων που πωλήθηκε προς 160 ευρώ ανά τ.μ οικοπέδου, πωλήθηκε, επειδή έχει ενταχθεί στο ρυμοτομικό σχέδιο με την πράξη εφαρμογής βάσει της οποίας κηρύχθηκε η απαλλοτρίωση και αυξήθηκε έτσι η αξία του. Πριν από αυτήν η συνολική ιδιοκτησία ήταν αγρός μη οικοδομήσιμος. Για δε το ακίνητο που καθορίστηκε οριστική τιμή μονάδας με την πιο πάνω απόφαση (643/2023), αυτό ήταν αγρός που και πριν την πράξη εφαρμογής ήταν οικοδομήσιμος (πλέον των 4.000 τ.μ με πρόσοψη σε κοινόχρηστο δρόμο). Το επίδικο ακίνητο, όμως, δεν ήταν άρτιο και οικοδομήσιμο πριν την κύρωση της πράξης εφαρμογής, που αποτέλεσε και την αιτία κήρυξης της απαλλοτρίωσης, και ως τέτοιο πρέπει να εκτιμηθεί η αξία του. Το καθ’ ου προσκομίζει τις 558/2022 και 164/2023 αποφάσεις αυτού του δικαστηρίου και την 756/2022 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, με τις οποίες καθορίστηκε προσωρινή τιμή μονάδας για ακίνητα μη άρτια και οικοδομήσιμα πριν την πράξη εφαρμογής, που βρίσκονται στην ίδια περιοχή σε 80, 70 και 70 ευρώ ανά τ.μ. εδάφους αντίστοιχα, τα οποία απέχουν, όμως, 85, 50 και 300 μέτρα αντίστοιχα από τη θάλασσα, δηλαδή μακρύτερα από το επίδικο. Ενόψει όλων των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι, κατά τον κρίσιμο χρόνο που συζητήθηκε η κρινόμενη αίτηση, η πραγματική – εμπορική αξία του επιδίκου απαλλοτριωμένου ακινήτου, ενόψει της θέσης, του είδους (αγρός, μη οικοδομήσιμος πριν την ένταξή του στο ρυμοτομικό σχέδιο για την εφαρμογή του οποίου κηρύχθηκε η απαλλοτρίωση), της πραγματικής κατάστασης και της χρησιμότητάς του, σύμφωνα µε τις υφιστάμενες στη χώρα οικονομικές και νομισματικές συνθήκες, χωρίς να υπολογιστεί τυχόν ανατίμηση ή υποτίμησή του λόγω της εξαγγελίας ή της κήρυξης της απαλλοτρίωσης και, συνεπώς, η πλήρης αποζημίωσή του, δηλαδή εκείνη µε την οποία μπορεί να αντικατασταθεί το απαλλοτριωμένο λόγω ρυμοτομίας με άλλο ισάξιο (ΟλΑΠ 13/2000 δημ ΝΟΜΟΣ), ανέρχεται στο ποσό των ενενήντα (90) ευρώ ανά τ.μ. εδαφικής έκτασης.
Σχετικά με τη δικαστική δαπάνη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 18 παρ. 3 και 4 του Ν. 2882/2001, οι διάδικοι παρίστανται με πληρεξούσιο δικηγόρο, στον οποίο η πληρεξουσιότητα δύναται να δοθεί και προφορικώς επ’ ακροατηρίου ή με έγγραφο που φέρει βεβαίωση δημόσιας αρχής ή αρχής Ο.Τ.Α. Α’ και Β’ βαθμού για τη γνησιότητα της υπογραφής του δηλούντος. Η δικαστική δαπάνη, μαζί με τη νόμιμη, κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 92 του Κώδικα περί Δικηγόρων (νδ 3026/1954), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 5 του ν. 3919/2011 (Α`32), αμοιβή των πληρεξουσίων δικηγόρων, βαρύνει τον υπόχρεο προς αποζημίωση, επιδικάζεται από το Δικαστήριο με την ίδια απόφαση, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά από το νόμο αυτόν και παρακατατίθεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.Δ.) υπέρ του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου. Η εκκαθάριση της δικαστικής δαπάνης γίνεται σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά. Προκειμένου περί απαλλοτριώσεων δεν εφαρμόζεται το άρθρο 22 του ν. 3693/1957. Όταν υπόχρεος προς αποζημίωση είναι φορέας που υπάγεται στη Γενική Κυβέρνηση κατά την έννοια του άρθρου 1 Β του ν. 2362/1995 (Α` 247) η επιδικαζόμενη από τα Δικαστήρια αμοιβή του πληρεξουσίου δικηγόρου των δικαιούχων αποζημίωσης στις περιπτώσεις που υπολογίζεται με βάση την αξία του αντικειμένου της δίκης, καθορίζεται υποχρεωτικά έως το ήμισυ των νόμιμων αμοιβών του Κώδικα Δικηγόρων. Στη συνέχεια με τη διάταξη του άρθρου 166 του Ν. 4194/2013, καταργήθηκε ο Κώδικας περί Δικηγόρων που είχε κυρωθεί με το ν.δ. 3026/1954 και τέθηκε σε ισχύ ο νέος Κώδικας Δικηγόρων. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 58 παρ. 1, 2, 3 και 4α του νέου Κώδικα, η αμοιβή του δικηγόρου ορίζεται ελεύθερα με έγγραφη συμφωνία με τον εντολέα του ή τον αντιπρόσωπο του. Η συμφωνία αυτή περιλαμβάνει είτε όλη τη διεξαγωγή της δίκης είτε μέρος ή ειδικότερες πράξεις αυτής ή κάθε άλλης φύσης νομικές εργασίες, δικαστικές ή εξώδικες. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει έγγραφη συμφωνία, η αμοιβή του δικηγόρου καθορίζεται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα επόμενα άρθρα του Κώδικα, με βάση την αξία του αντικειμένου της δίκης και, σε περίπτωση που το αντικείμενο της δίκης δεν αποτιμάται σε χρήμα και δεν ορίζονται στις διατάξεις του Κώδικα, με βάση τις αμοιβές που αναφέρονται στο Παράρτημα Ι του Κώδικα, το οποίο αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα αυτού. Με βάση τις αμοιβές που αναφέρονται στο Παράρτημα Ι του Κώδικα: α) Διενεργείται από τα δικαστήρια η επιδίκαση δικαστικών εξόδων, καθώς και η εκκαθάριση πινάκων δικηγορικών αμοιβών, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 84 του Κώδικα, εφόσον δεν υπάρχει έγγραφη συμφωνία για την αμοιβή κατά την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου και η αμοιβή του δικηγόρου δεν υπολογίζεται επί της αξίας του αντικειμένου της δίκης κατά το άρθρο 63 του Κώδικα, οπότε στις περιπτώσεις αυτές ισχύουν όσα ορίζονται ειδικότερα στις σχετικές διατάξεις. Κατά τη διάταξη του άρθρου 63 παρ. 1 περ. α’ του ίδιου Κώδικα, η αμοιβή για τη σύνταξη κύριας αγωγής ορίζεται με βάση την αξία του αντικειμένου της σε ποσοστό 2%, όταν η αξία του αντικειμένου της αγωγής ανέρχεται μέχρι το ποσό των 200.000 ευρώ, ενώ σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 68 παρ. 1 του ίδιου Κώδικα, για τη σύνταξη προτάσεων κατά την πρώτη συζήτηση της υπόθεσης, η αμοιβή του δικηγόρου του εναγόμενου είναι ίση με την αμοιβή της παραγράφου 1 του άρθρου 63 του Κώδικα και του δικηγόρου του ενάγοντος ορίζεται στο μισό της αμοιβής αυτής. Τέλος στη δίκη του προσωρινού ή οριστικού προσδιορισμού της αποζημίωσης του απαλλοτριωμένου, σύμφωνα με τα άρθρα 18, 19 και 20 του άνω νόμου (ΚΑΑΑ), ένα είναι το αντικείμενο της δίκης, ο προσδιορισμός της αποζημίωσης, και συνεπώς, μία αμοιβή του δικηγόρου σε ποσοστό επί της αξίας του αντικειμένου αυτού της δίκης ορίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Δικηγόρων (ΑΠ 762/2020 δημ. ιστοσελίδα Αρείου Πάγου). Στην προκειμένη περίπτωση, που το έργο γίνεται με δαπάνη του καθ’ ου Δήμου Σαλαμίνας (επομένως καταβάλλεται το μισό της αμοιβής), πρέπει, σύμφωνα με τα ανωτέρω διαλαμβανόμενα, να οριστεί η δικαστική δαπάνη – αμοιβή της πληρεξούσιου δικηγόρου της αιτούσας σε ποσοστό 1,5% επί του ποσού της αποζημίωσης, χωρίς, επιπλέον, συγκεκριμένο ποσό δικηγορικής αμοιβής από το Παράρτημα Ι του Κώδικα Δικηγόρων περί αμοιβής δικηγόρων για παράσταση σε δικαστήρια, αφού το αντικείμενο αυτής της δίκης αποτιμάται σε χρήμα.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται εν μέρει την αίτηση.
Καθορίζει προσωρινά την τιμή μονάδας αποζημίωσης της αναφερόμενης στο σκεπτικό συνιδιοκτησίας των αιτούντων, που απαλλοτριώνεται και αποζημιώνεται, επιφανείας 271,40 τ.μ. στο ποσό των ενενήντα (90) ευρώ ανά τ.μ. εδάφους.
Καταδικάζει τον καθ’ ου, ως υπόχρεο σε αποζημίωση, στην επιπλέον της αποζημιώσεως πληρωμή των δικαστικών εξόδων – δικηγορικής αμοιβής της πληρεξουσίου δικηγόρου της αιτούσας, το ύψος των οποίων ορίζει σε ποσοστό 1,5% επί της προσδιορισθείσας αποζημιώσεως.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά στο ακροατήριό του, σε έκτακτη συνεδρίαση, με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξουσίους δικηγόρους τους, στις 25 Απριλίου 2024.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ