Αριθμός 544/2018
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από το Δικαστή, Γεώργιο Βερούση Εφέτη, ο οποίος ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Κ.Δ..
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Οι κρινόμενες από 8-12-2017 (γεν. αριθ. εκθ. καταθ. …….) και από 27-12-2017 (γεν.αριθ. εκθ. καταθ. …..) εφέσεις των διαδίκων των από 18-7-2016 (αριθ. εκθ. καταθ. …..) και από 10-11-2015 (αριθ. εκθ. καταθ. ….) αγωγών ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά κατά της με αριθμό 4152/2017 οριστικής απόφασης του ανωτέρω Δικαστηρίου, το οποίο συνεκδίκασε αντιμωλία των διαδίκων τις προαναφερόμενες αγωγές κατά την ειδική διαδικασία των γαμικών διαφορών (άρθρα 591 παρ. 1 και 592 επ του Κ.Πολ.Δ) αντιμωλία των διαδίκων, έχουν ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα στις 8-12-2017 και στις 27-12-2017 αντίστοιχα καθόσον από τα έγγραφα που περιέχονται στη δικογραφία δεν προκύπτει επίδοση της εκκαλουμένης και από τη δημοσίευσή της δεν έχει παρέλθει διετία. Κατά συνέπεια, πρέπει να γίνουν τυπικά δεκτές οι εφέσεις και να εξεταστούν περαιτέρω ως προς τη βασιμότητα των λόγων τους με την ίδια διαδικασία κατά την οποία εκδόθηκε η εκκαλουμένη απόφαση (άρθρο 533 παρ. 1 ΚΠολΔ.) δεδομένου ότι δεν απαιτείται η κατάθεση παραβόλου κατά την άσκηση της έφεσης (άρθρο 495 παρ. 3 Κ.Πολ.Δ.).
Κατά το άρθρο 1439 παρ. 1 ΑΚ, καθένας από τους συζύγους μπορεί να ζητήσει διαζύγιο, όταν οι μεταξύ τους σχέσεις έχουν κλονισθεί τόσο ισχυρά από λόγο που αφορά στο πρόσωπο του εναγομένου ή και των δύο συζύγων, ώστε βάσιμα η εξακολούθηση της έγγαμης σχέσης να είναι αφόρητη για τον ενάγοντα. Με τη διάταξη αυτή καθιερώνεται ως λόγος διαζυγίου ο αντικειμενικός κλονισμός της έγγαμης σχέσης, χωρίς να απαιτείται το στοιχείο της υπαιτιότητας για να δύναται να ζητηθεί το διαζύγιο. Έτσι ο ενάγων για τη θεμελίωση και παραδοχή της αγωγής του θα πρέπει να επικαλεσθεί και αποδείξει ότι ο γάμος έχει κλονισθεί από ορισμένα γεγονότα που αναφέρονται στο πρόσωπο του εναγομένου ή και των δύο συζύγων με την έννοια της υπάρξεως αιτιώδους συνδέσμου ανάμεσα στα αντικειμενικώς πρόσφορα κλονιστικά της έγγαμης σχέσεως γεγονότα και στο πρόσωπο του εναγομένου συζύγου του ή και των δύο και ότι ο κλονισμός είναι τόσο ισχυρός, ώστε βασίμως η εξακολούθηση της συμβιώσεως έχει καταστεί γι’ αυτόν αφόρητη. Αν το κλονιστικό γεγονός αφορά και τους δύο συζύγους, το προς διάζευξη δικαίωμα γεννάται, ανεξαρτήτως από τον ποιον από τους δύο βαρύνει περισσότερο η ύπαρξή του και από το αν υπάρχει υπαιτιότητα στο πρόσωπο του ενός μόνο. Αν όμως το κλονιστικό γεγονός συνδέεται αποκλειστικώς με το πρόσωπο του ενάγοντος δεν γεννάται υπέρ αυτού δικαίωμα διαζεύξεως με βάση την πιο πάνω διάταξη του άρθρου 1439 παρ. 1 AK. Το ότι για τη λύση του γάμου είναι πλέον αδιάφορο αν ο κλονισμός οφείλεται σε υπαίτιο ή ανυπαίτιο κλονιστικό γεγονός σημαίνει ότι στη δίκη του διαζυγίου δεν δικαιολογείται σε καμιά πλευρά έννομο συμφέρον για την έρευνα της υπαιτιότητας, το δε δεδικασμένο της διαπλαστικής απόφασης του διαζυγίου δεν εκτείνεται σε ζητήματα υπαιτιότητας σε καμιά περίπτωση, ούτε και στη δίκη διατροφής μετά το διαζύγιο, όπως προβλέπει το άρθρο 1442 ΑΚ, ενόψει της διατάξεως του άρθρου 1444 παρ. 1 ΑΚ. Αντικείμενο δε της δίκης διαζυγίου είναι όχι η δικαστική διάγνωση του λόγου διαζυγίου που δικαιολογεί την απαγγελία του διαζυγίου, αλλά το διαπλαστικό αποτέλεσμα της λύσης του γάμου. Κατ’ ακολουθίαν τούτων, αν ασκηθούν δύο αντίθετες αγωγές διαζυγίου, για ισχυρό κλονισμό από λόγο που αφορά στο πρόσωπο του άλλου συζύγου ή για διετή (και υπό την προγενέστερη ισχύ του άρθρου 1439 παρ. 2 ΑΚ για τετραετή) διάσταση και το δικαστήριο της ουσίας δέχθηκε και τις δύο, τότε, ενόψει του, κατά τα προεκτεθέντα, αντικειμένου της δίκης περί διαζυγίου και του δεδικασμένου που παράγεται από την απόφαση αυτή, καθένας από τους συζύγους θεωρείται ότι νίκησε, διότι με την παραδοχή και των δυο αγωγών επήλθε η έννομη συνέπεια που αμφότεροι οι διάδικοι επιδίωκαν με το αίτημα των αγωγών τους. Το γεγονός ότι η απόφαση περιέχει δυσμενείς για τον καθένα αιτιολογίες, δεν ασκεί καμιά δυσμενή επιρροή στις έννομες σχέσεις του, αφού από τις αιτιολογίες αυτές, που δεν έχουν προσόντα διατακτικού, δεν ιδρύεται δεδικασμένο για ζητήματα υπαιτιότητας, το οποίο μπορεί να χρησιμεύσει, κατά τα προεκτεθέντα, σε άλλη δίκη. Συνεπώς, κανένας από τους διαδίκους συζύγους δεν έχει στην περίπτωση αυτή έννομο συμφέρον να ασκήσει το ένδικο μέσο της έφεση κατά της απόφασης του δικαστηρίου της ουσίας. (ΑΠ 660/2016 ΝοΒ 2017.653, ΑΠ 1570/2014). Επομένως στην περίπτωση συνεκδίκασεως αντίθετων αγωγών διαζυγίου με τις οποίες καθένας από τους συζύγους ζητεί τη λύση του γάμου για ισχυρό κλονισμό της έγγαμης σχέσεως από λόγο που αφορά το πρόσωπο του άλλου συζύγου, αν η μία από αυτές γίνει δεκτή και η άλλη απορριφθεί, ο διάδικος του οποίου η αγωγή απορρίφθηκε δεν έχει έννομο συμφέρον κατά τα άρθρα 68, 516 παρ.2 και 556 παρ.2 Κ.Πολ.Δ. να ασκήσει αντίστοιχα έφεση ή αναίρεση κατά της πρωτόδικης ή της τελεσίδικης αποφάσεως και να ζητήσει την εξαφάνισή της με σκοπό να απορριφθεί η αγωγή του αντιδίκου του και να γίνει δεκτή η δική του αγωγή, καθόσον η έννομη συνέπεια που και αυτός επιδίωξε με την αγωγή του, δηλαδή η λύση του γάμου, στην οποία εμμένει, έχει ήδη επέλθει, και ως εκ τούτου το εκατέρωθεν υποβληθέν αίτημα δικαστικής διαπλάσεως έχει ικανοποιηθεί με την απαγγελία διαζυγίου, έστω και με βάση διάφορα περιστατικά, που συγκροτούν όμως τον ίδιο λόγο, ήτοι τον αντικειμενικό κλονισμό του γάμου. Τέλος από τις διατάξεις των άρθρων 68, 73, 532 και 577 Κ.Πολ.Δ. προκύπτει ότι το έννομο συμφέρον αποτελεί διαδικαστική προϋπόθεση της δίκης και η συνδρομή του ερευνάται αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο, η δε έλλειψή του συνεπάγεται την απόρριψη του ενδίκου μέσου ως απαραδέκτου (ΑΠ 50/2013 ΝοΒ2013.1272, Α.Π. 1242/2011). Περαιτέρω με το άρθρ. 16 του ν. 1329/1983 καταργήθηκε, μεταξύ άλλων, και η διάταξη του άρθρ. 1453 ΑΚ, που όριζε ότι εάν το γεγονός, που αποτέλεσε το λόγο του διαζυγίου, συντελέστηκε υπό περιστάσεις τέτοιες που επήλθε βαριά προσβολή στο πρόσωπο του αναίτιου συζύγου, μπορεί το δικαστήριο με την απόφασή του για το διαζύγιο να υποχρεώσει τον μόνον υπαίτιο του διαζυγίου σύζυγο να καταβάλει στον αναίτιο χρηματικό ποσό λόγω ηθικής βλάβης. Ωστόσο η κατάργηση της ως άνω διάταξης και η έλλειψη έκτοτε όμοιας διάταξης δεν αποκλείει την επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης για συζυγικά παραπτώματα, εφόσον συντρέχει κατά το άρθρ. 299 ΑΚ νόμιμη περίπτωση κατά τις διατάξεις των άρθρ. 57, 59 και 932 του ίδιου Κώδικα, που συμβαίνει όταν τα παραπτώματα αυτά, οφειλόμενα σε υπαιτιότητα του ενός των συζύγων και αυτοτελώς κρινόμενα, δηλαδή ανεξάρτητα από τη συζυγική σχέση, είναι πρόσφορα και ικανά να προκαλέσουν προσβολή της προσωπικότητας του άλλου συζύγου ή γενικότερα συνιστούν σε βάρος του αδικοπραξία (ΑΠ 29/1999, 566/2003,686/2004, 1444/2008). Έτσι δεν αρκεί για την επιδίκαση χρηματικής ικανοποίησης η οποιαδήποτε κλονιστική του γάμου αντισυζυγική συμπεριφορά και η ψυχική δοκιμασία που αναπόφευκτα αυτή προκαλεί, εφόσον κατά τα λοιπά δεν συνιστά και αυτοτελώς προσβολή της προσωπικότητας του άλλου συζύγου. Με την έννοια συνεπώς αυτή δεν επιφέρουν προσβολή της προσωπικότητας οι παραβάσεις των υποχρεώσεων συνοίκησης, συμπαράστασης και επίδειξης του επιβαλλόμενου ενδιαφέροντος από τον ένα σύζυγο για τον άλλο ή ακόμα και η παράβαση της υποχρέωσης συζυγικής πίστης (ΑΠ 558/2006), αφού πρόκειται για υποχρεώσεις σύμφυτες με την έγγαμη σχέση, για την παράβαση των οποίων ο νόμος αντιλαμβάνεται ως επαρκή προστασία την παροχή στο θιγόμενο σύζυγο δικαιώματος διάζευξης (AΠ 1233/2014 ΕλΔνη 2015.723) .
Με την από 10-11-2015 (αριθ. εκθ. καταθ. …….) αγωγή της εκκαλούσας ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς η ενάγουσα ισχυρίστηκε ότι η έγγαμη σχέση της με τον εναγόμενο είχε κλονισθεί τόσο ισχυρά από λόγους που αφορούσαν τον τελευταίο και ζητούσε να λυθεί ο μεταξύ τους γάμος καθώς και να αναγνωρισθεί ότι ο εναγόμενος οφείλει να της καταβάλει ως χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής βλάβης που υπέστη από τα ειδικότερα αναφερόμενα στην αγωγή κλονιστικά περιστατικά, το ποσό 49.900 ευρώ από το οποίο έχει αφαιρεθεί το ποσό των 100 ευρώ για το οποίο επιφυλάσσεται για να παρασταθεί ως πολιτικώς ενάγουσα σε αντίστοιχη ποινική δίκη με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής μέχρι την εξόφληση. Περαιτέρω με την από (αριθ. καταθ. ………) 18-7-2016 αγωγή του ο εκκαλών ισχυριζόμενος ότι η έγγαμη σχέση του με την εκκαλούσα είχε κλονισθεί τόσο ισχυρά από λόγους που αφορούσαν την τελευταία, ζητούσε να λυθεί ο μεταξύ τους γάμος. Τα Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο με την εκκαλουμένη απόφασή του συνεκδίκασε αντιμωλία των διαδίκων τις παραπάνω αγωγές και αφού έκρινε την από 10-11-2015 (αριθ. εκθ. καταθ. …….) αγωγή νόμιμη στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1438, 1439 παρ. 1 και 2, 57, 59, 299, 340, 346, 914, 932 του ΑΚ και 70 και 176 του Κ.Πολ.Δ. έκανε εν μέρει δεκτή την παραπάνω αγωγή, απαγγέλλοντας τη λύση του γάμου μεταξύ των διαδίκων και αναγνώρισε την υποχρέωση του εναγομένου να καταβάλλει στην ενάγουσα το ποσό των 10.000 ευρώ ενώ, αφού έκρινε νόμιμη την από 18-7-2016 (αριθ. καταθ. ……) αγωγή, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 1438, 1439 παρ. 1 και 2 απέρριψε την παραπάνω αγωγή ως κατ΄ουσίαν αβάσιμη και επίσης συμψήφισε στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων. Κατά της απόφασης αυτής παραπονoύνται με τις κρινόμενες εφέσεις τόσο η εκκαλούσα για κακή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη κατά τη διάταξη με την οποία της επιδικάζεται χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής που υπέστη από την παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά του συζύγου της ώστε να της επιδικασθεί το αρχικά αιτηθέν ποσό, όσο και ο εκκαλών ο οποίος επικαλούμενος κακή εκτίμηση των αποδείξεων, ζητεί να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη ώστε να απορριφθεί η από 10-11-2015 (αριθ. εκθ. καταθ. …..) αγωγή στο σύνολό της και να γίνει δεκτή η από 18-7-2016 (αριθ. καταθ. ……) αγωγή. Όμως, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην αρχή της παρούσας ο λόγος έφεσης της 27-12-2017 (γεν.αριθ. εκθ. καταθ. …….) έφεσης που αφορά την κακή εκτίμηση των γεγονότων και την απόρριψη της αγωγής του εκκαλούντος με την οποία ζητούσε να απαγγελθεί η λύση του γάμου του με την εναγομένη για λόγους που αφορούν το πρόσωπο της τελευταίας, είναι απορριπτέος ως απαράδεκτος καθόσον δεν έχει έννομο συμφέρον κατά τα άρθρα 68, 516 παρ.2 και 556 παρ.2 Κ.Πολ.Δ. να ασκήσει αντίστοιχα έφεση κατά της πρωτόδικης αποφάσεως και να ζητήσει την εξαφάνισή της με σκοπό να απορριφθεί η αγωγή του αντιδίκου του και να γίνει δεκτή η δική του αγωγή, καθόσον η έννομη συνέπεια που και αυτός επιδίωξε με την αγωγή του, δηλαδή η λύση του γάμου, στην οποία εμμένει, έχει ήδη επέλθει, και ως εκ τούτου το εκατέρωθεν υποβληθέν αίτημα δικαστικής διαπλάσεως έχει ικανοποιηθεί με την απαγγελία διαζυγίου, έστω και με βάση διάφορα περιστατικά, που συγκροτούν όμως τον ίδιο λόγο, ήτοι τον αντικειμενικό κλονισμό του γάμου.
Στην προκειμένη περίπτωση από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων των μαρτύρων που εξετάστηκαν στο ακροατήριο του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου και περιέχονται στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη πρακτικά δημόσιας συνεδρίασής του, καθώς και από όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα που οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Οι διάδικοι τέλεσαν νόμιμο πολιτικό γάμο στη Νίκαια Αττικής στις 12-9-2013 και κατά τη διάρκεια της έγγαμης σχέσης τους απέκτησαν ένα άρρεν τέκνο που γεννήθηκε στις 19-10-2013 περαιτέρω αποδεικνύεται ότι κατά την διάρκεια της έγγαμης σχέσης τους ο εφεσίβλητος φέρονταν απαξιωτικά και βίαια προς την σύζυγό του ασκώντας σε βάρος της ψυχολογική και σωματική βία. Ειδικότερα αποδεικνύεται ότι στις 15-4-2015 ο εφεσίβλητος άσκησε σωματική βία σε βάρος της συζύγου του και προκάλεσε σ΄αυτή σωματικές βλάβες και συγκεκριμένα της προκάλεσε εκχύμωση πτερυγίου δεξιού ωτός, εκχυμώσεις ραχιαίας επιφάνειας δεξιού πήχεως και βραχίονος, αμυχές αριστερού ημιθωρακίου, εκχυμώσεις οπίσθιας περιοχής αριστερού μηρού και πλάγιας περιοχής δεξιού μηρού ενώ κατά την εξέτασή της στα εξωτερικά ιατρεία του Νοσοκομείου ΄΄Ερυθρός Σταυρός΄΄ διαπιστώθηκε διάτρηση τυμπάνου του αριστερού ωτός που προήλθε από χειροδικία σε βάρος της από τον σύζυγό της. Ενόψει του τελευταίου γεγονότος η εκκαλούσα αποχώρησε από την συζυγική οικία και έκτοτε οι διάδικοι ζουν χωριστά. Τα παραπάνω γεγονότα, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην μείζονα σκέψη δεν συνιστούν κλονιστική του γάμου αντισυζυγική συμπεριφορά και η ψυχική δοκιμασία που αναπόφευκτα αυτή προκαλεί, αλλά αδικοπραξία και προσβολή της προσωπικότητας της εκκαλούσας, η τελευταία υπέστη ηθική βλάβη και είναι δικαιούχος χρηματικής ικανοποίησης. Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο τέλεσης της αδικοπραξίας σε βάρος της εκκαλούσας, την ιδιότητα του υπαιτίου ως συζύγου, το είδος της προσβολής και την οικονομική και κοινωνική κατάσταση των μερών πρέπει να ορίσει το ποσό των 10.000 ευρώ από το οποίο έχει αφαιρεθεί το ποσό των 100 ευρώ για το οποίο η εκκαλούσα έχει επιφυλαχθεί για να παρασταθεί ως πολιτική αγωγή σε σχετική ποινική δίκη, το οποίο μετά την στάθμιση των παραπάνω στοιχείων, κρίνεται εύλογο. Συνεπώς, το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο το οποίο έκανε εν μέρει δεκτή την από 10-11-2015 (αριθ. εκθ. καταθ. ……) αγωγή αναγνωρίζοντας την υποχρέωση του εναγομένου να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό των 10.000 ευρώ για χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής βλάβης που υπέστη η τελευταία, δεν έσφαλε ως προς την ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και ορθά εκτίμησε τις αποδείξεις, είναι δε αβάσιμοι και απορριπτέοι οι λόγοι των συνεκδικαζομένων εφέσεων καθώς και οι εφέσεις στο σύνολό τους ως προς την ουσιαστική τους βασιμότητα. Συνεπώς πρέπει να απορριφθούν οι κρινόμενες εφέσεις , ως κατ΄ουσίαν αβάσιμες και να συμψηφισθούν τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας (άρθρα 183,179 του Κ.Πολ.Δ.).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Συνεκδικάζει αντιμωλία των διαδίκων την από από 8-12-2017 (γεν. αριθ. εκθ. καταθ. ……) και από 27-12-2017 (γεν.αριθ. εκθ. καταθ. …….) εφέσεις των διαδίκων των από 18-7-2016 (αριθ. εκθ. καταθ. ……) και από 10-11-2015 (αριθ. εκθ. καταθ. ……) αγωγών ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά κατά της με αριθμό 4152/2017 οριστικής απόφασης του ανωτέρω Δικαστηρίου
Δέχεται τυπικά και απορρίπτει κατ’ουσίαν τις εφέσεις.
Συμψηφίζει στο σύνολό τους τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 6 Σεπτεμβρίου 2018, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ