Αριθμός 196/2024
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Τμήμα 2ο
Αποτελούμενο από τους Δικαστές Βασίλειο Παπανικόλα, Πρόεδρο Εφετών, Χρυσή Φυντριλάκη, Εφέτη-Εισηγήτρια και Βασίλειο Τζελέπη, Εφέτη και από τη Γραμματέα T.Λ..
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του την …………., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των:
ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ-ΑΝΤΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ: Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου, με την επωνυμία «…………….», το οποίο εδρεύει στο ……… (οδός ………) (ΑΦΜ ………) και εκπροσωπείται νόμιμα, το οποίο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιό του δικηγόρο Λέανδρο Λεφάκη (με δήλωση κατ΄ άρθρο 242 παρ 2 ΚΠολΔ).
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΗΣ- ΑΝΤΕΚΚΑΛΟΥΣΑΣ: ………., η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιό της δικηγόρο Γεώργιο Κοντοσέα (Γ. Κοντοσέας & Συνεργάτες Δικηγορική Εταιρεία).
Η εφεσίβλητη-αντεκκαλούσα άσκησε ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς την από 27.4.2021 (ΓΑΚ/ΕΑΚ …………./2021) αγωγή, επί της οποίας εκδόθηκε η υπ΄ αριθμ. 947/2022 απόφαση του ως άνω Δικαστηρίου, που δέχθηκε εν μέρει την αγωγή.
Την απόφαση αυτή προσέβαλαν ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, το μεν εναγόμενο ΝΠΙΔ (και ήδη εκκαλούν-αντεφεσίβλητο) με την από 14.6.2022 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ΠΡΩΤ ………../2022- ΓΑΚ/ΕΑΚ ΕΦΕΤ …………../2022) έφεσή του, η δε ενάγουσα (και ήδη εφεσίβλητη-αντεκκαλούσα) με την από 4.9.2023 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ΕΦΕΤ ………../2023) αντεφεσή της. Δικάσιμος των ως άνω εφέσεως και αντεφέσεως ορίσθηκε η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας απόφασης.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.
Ο πληρεξούσιος δικηγόρος του εκκαλούντος-αντεφεσιβλήτου, ο οποίος παραστάθηκε με δήλωση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ανέπτυξε τις απόψεις του με τις έγγραφες προτάσεις που προκατέθεσε και ο πληρεξούσιος δικηγόρος της εφεσίβλητης-αντεκκαλούσας, αφού έλαβε τον λόγο από τον Πρόεδρο, αναφέρθηκε στις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσε.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η με αριθμό κατάθεση στη γραμματεία του Εφετείου Πειραιά …………./2022 έφεση και η με αριθμό κατάθεση στην αυτή γραμματεία …………../2023 αντέφεση πρέπει να συνεκδικαστούν ως συναφείς μεταξύ τους καθώς βάλλουν κατά της αυτής αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά (άρθρο 246 και 523 ΚΠολΔ).
Η κρινόμενη με αριθμό κατάθεσης στη γραμματεία του Εφετείου Πειραιά …………/2022 έφεση κατά της υπ΄αριθμόν 947/2022 οριστικής αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, που εκδόθηκε κατά την τακτική διαδικασία, αντιμωλία των διαδίκων, έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα, καθώς η ως άνω απόφαση δημοσιεύτηκε στις 24-3-2022, επιδόθηκε στις 18-05-2022 (βλ υπ΄αριθμόν ……../2022 έκθεση επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας ………….) και η έφεση κατατέθηκε στη γραμματεία του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά στις 16-6-2022 (άρθρα 495,511,513,516, 517 εδαφ α, 518 παρ 2 και 147 ΚΠολΔ). Συνεπώς, πρέπει να γινει τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων αυτής κατά την αυτή ως άνω διαδικασία (αρθρο 533 παρ 1 ΚΠολΔ) δοθέντος ότι έχει κατατεθεί και το απαιτούμενο παράβολο για την νομότυπη άσκηση αυτής κατ΄αρθρο 495 ΚΠολΔ (βλ. υπ΄αριθμόν ………../2022 παράβολο).
Η με αριθμό κατάθεσης ………../5-9-2023 αντέφεση κατά της αυτής ως άνω αποφάσεως (υπ΄αριθμόν 947/2022 οριστικής αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά), έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα καθώς κοινοποιήθηκε στο εκκαλούν νομικό πρόσωπο τριάντα ημέρες πρίν από την συζήτηση της έφεσης κατ΄άρθρο 523 παρ 2 ΚΠολΔ (βλ επισημέιωση της δικαστικής επιμελήτριας ……….. επί του δικογράφου της αντεφέσεως και υπ΄αριθμόν ……./7-9-2023 έκθεση επίδοσης της αυτής δικαστικής επιμελήτριας) και αφορά στα κεφάλαια της απόφασης που προσβάλλονται με την έφεση (άρθρο 523 παρ 1 ΚΠολΔ).
Με την αγωγή επί της οποίας εξεδόθη η εκκαλούμενη απόφαση η ενάγουσα και ήδη εκκαλούσα ιστορούσε ότι μετέβη στο κλειστό «…………..» την εκμετάλλευση του οποίου είχε το εναγόμενο νομικό πρόσωπο και μόλις εξήλθε από το σταθμευμένο όχημα στο οποίο επέβαινε έπεσε εντός ανοικτού φρεατίου βάθους δύο μέτρων περίπου, με συνέπεια να τραυματιστεί σοβαρά και να διακομισθεί στο γενικό νοσοκομείο «Ασκληπιείο Βούλας» όπου υπεβλήθη σε σπληνεκτομή καθώς είχε υποστεί ρήξη σπληνός. Επίσης, τραυματίστηκε στη δεξιά κνήμη και ένιωθε άλγος στον αριστερό ώμο, στον αριστερό θώρακα και στον αυχένα. Ζήτησε δε, να υποχρεωθεί το εναγόμενο νομικό πρόσωπο να καταβάλει σ΄αυτήν με το νόμιμο τόκο από της επιδόσεως της αγωγής μέχρις εξοφλήσεως α) το ποσό των 100.000 ευρώ προς αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη, β) το ποσό των 50.000 ευρώ ως αποζημίωση λόγω της μόνιμης αναπηρίας που προξενήθηκε σ΄αυτην και γ) το ποσό των 648.050 ευρώ εφαπαξ για αποζημίωση λόγω της στέρησης του εισοδήματός εξαιτίας της ανικανότητάς της να εργασθεί λόγω της σπληνεκτομής κατ΄άρθρο 931 ΑΚ , άλλως το ποσό των 1300 ευρώ κάθε πρώτη του μηνός για το χρονικό διάστημα από 1-6-2016 μέχρι 17-12-2057 .
Επί της ανωτέρω νομίμου αγωγής (άρθρα 71 εδαφ α, 914,297, 298, 330 εδαφ β , 345, 346, 929,930,931 932 ΑΚ και 176 ΚΠολΔ) εξεδόθη η με αριθμό 947/2022 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς με την οποία αναγνωρίσθηκε υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων του εναγόμενου νομικού προσώπου για το ατύχημα κατά 90% και υποχρεώθηκε το εναγόμενο να καταβάλει με το νόμιμο από της επιδόσεως της αγωγής στην ενάγουσα το ποσό των 40.000 ευρώ προς αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη, το ποσό 20.000 ευρώ ως αποζημίωση λόγω της αναπηρίας που προξενήθηκε σ΄αυτήν και το ποσό των 92.430 ευρώ για αποζημίωση λόγω της στέρησης του εισοδήματός της. Επίσης, καταδικάσθηκε το εναγόμενο στα δικαστικά έξοδα της ενάγουσας, τα οποία ορίσθηκαν στο ποσό των 5.300 ευρώ.
Με την έφεση το εναγόμενο νομικό πρόσωπο παραπονείται για εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί την εξαφάνιση της εκκαλουμένης και την απόρριψη της αγωγής της αντιδίκου του
Με την αντέφεση η ενάγουσα παραπονείται για εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου, ζητεί την μεταρρύθμιση της εκκαλουμένης και την καθ΄ολοκληρίαν παραδοχή της αγωγής της.
Από τις υπ΄αριθμούς …./27-7-2021 και …./27-7-2021 ένορκες βεβαιώσεις των ……… και …….. , αντίστοιχα, που δόθηκαν ενώπιον της συμβολαιογράφου Πειραιώς, ………… επιμελεία της ενάγουσας έπειτα από νόμιμη κλήτευση του αντιδίκου της (βλ υπ΄αριθμόν ……../21-7-2021 έκθεση επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας στο Εφετείο Πειραιώς ……….), τις υπ΄αριθμούς …, … και …./3-9-2021 ένορκες βεβαιώσεις των ………….. που δόθηκαν ενώπιον της συμβολαιογράφου Πειραιώς, ………… επιμελεία του εναγόμενου κατόπιν νόμιμης κλήτευσης της αντιδίκου του (βλ υπ΄αριθμόν ……../31-8-2021 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στο Εφετείο Αθηνών ……………..) και όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι προσκομίζουν και επικαλούνται είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα είτε για την συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Βραδυνές ώρες της 31-5-2016 η ενάγουσα, ηλικίας 23 ετών, μετέβη συνοδευόμενη από τους φίλους της ………. και ………. στο αναψυκτήριο που βρίσκεται εντός της περιοχής του «………….» η διαχείριση και εκμετάλλευση τoυ οποίου ανήκει στο εναγόμενο νομικό πρόσωπο σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 40 παρ 1 του ν 1828/1989. Το στάδιο αυτό απαρτίζεται από την κεντρική αρένα – γήπεδο καλαθοσφαίρισης, όλες τις κύριες και βοηθητικές εγκαταστάσεις και τον περιβάλλοντα χώρο αυτού. Περί ώρα 22.30 η ενάγουσα επιβιβάστηκε στο υπ΄αριθμόν κυκλοφορίας ……. ΙΧΕ αυτοκίνητο το οποίο οδηγούσε ο ………… προκειμένου να εντοπίσει στον περιβάλλοντα χώρο του σταδίου κατάλληλο σημείο για να το χρησιμοποιήσει προσωρινά ως αποχωρητήριο. Αφού κινήθηκαν περιμετρικά του εναγόμενου σταδίου εισήλθαν στην στοά – πυλωτή που βρίσκεται στη νότια πλευρά του σταδίου, όπου ο οδηγός έκανε αναστροφή και στάθμευσε το όχημά του με το εμπρόσθιο μέρος αυτού απέναντι από την είσοδο της στοά. Ακολούθως, έσβησε τη μηχανή και τα φώτα του αυτοκινήτου, ενώ η ενάγουσα η οποία καθόταν στη θέση του συνοδηγού εξήλθε από το όχημα και αμέσως έχασε την ισορροπία της και έπεσε εντός ανοικτού φρεατίου βάθους δύο (2) μέτρων περίπου το οποίο δεν είχε αντιληφθεί λόγω του σκότους. Μετά πάροδο μισής ώρας περίπου κατόρθωσαν οι φίλοι της με την βοήθεια περαστικών να την ανασύρουν από το φρεάτιο και τη μετέφεραν στο Γενικό Νοσοκομείο «ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ», όπου μετά κλινικό και ακτινολογικό έλεγχο διαπιστώθηκε ότι είχε υποστεί ρήξη σπληνός με εξαγγείωση αίματος και υγρό στο χώρο του Morisson ενώ ένιωθε άλγος στην αριστερή πλάγια κοιλιακή χώρα, στον αριστερό ώμο και στον αριστερή πλευρά του θώρακα. Λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης οδηγήθηκε άμεσα στο χειρουργείο όπου υπεβλήθη σε ολική σπληνεκτομή κατά την διάρκεια της οποίας μεταγγίσθηκε με δύο μονάδες αίματος καθώς βρέθηκε μεγάλη ποσότητα αίματος στην περιτοναϊκή κοιλότητα. Παρέμεινε νοσηλευόμενη στο νοσοκομείο μία εβδομάδα και εξήλθε στις 7-6-2016 με οδηγίες για συχνό εμβολιασμό λόγω της σπληνεκτομής. Έκτοτε, παρακολουθείται στα εξωτερικά ιατρεία του ανωτέρω νοσοκομείου αλλά και στα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ». Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι η ενάγουσα συνεπεία της σπληνεκτομής έχει μειωμένη πλέον ανοσολογική ικανότητα και μειωμένη ικανότητα στην εξουδετέρωση μικροβίων κυρίως πνευμονιόκοκκου, μηνιγγιτιδόκοκκου, κολοβακτηρίδιου, αιμόφιλου της γρίπης κλπ και είναι επιρρεπής σε λοιμώξεις όπως η πνευμονία, η σηψαιμία και η μηνιγγίτιδα. Στις 14-6-2016 εμφάνισε εμπύρετο εξάνθημα οφειλόμενο στον τετραπλό εμβολιασμό στον οποίο υπεβλήθη λόγω της σπληνεκτομής και περιήλθε σε κατάσταση έντασης και πανικού (βλ. με ημερομηνία 14-6-2016 ιατρική βεβαίωση του νοσοκομείου «ΤΖΑΝΕΙΟ»). Στη συνέχεια, ταλαιπωρήθηκε λόγω του μειωμένου αμυντικού μηχανισμού ένεκα της σπληνεκτομής από συνεχείς λοιμώξεις και για το λόγο αυτό στις 20-4-2017, στις 24-4-2017, στις 13-5-2017, στις 28-5-2017, στις 14-6-2017, στις 4-9-2017, στις 15-7-2017 στις 20-7-2017 στις 23-8-2017 διακομίσθηκε στο νοσοκομείο «ΤΖΑΝΕΙΟ» λόγω επαναλαμβανόμενων λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού και αναιμίας ενώ στις 19-9-2017 διεγνώσθη επιπρόσθετα με ρινοφαρυγγίτιδα και γλωσσική αμυγδαλίτιδα και χορηγήθηκε σ΄αυτήν αντιβίωση. Στις 25-1-2020 μετέβη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του αυτού νοσοκομείου λόγω σιδηροπενικής αναιμίας, θρομβοκυττάρωσης και διαταραχών των λευκοκυττάρων εξαιτίας της σπληνεκτομής. Παρά δε, τη λήψη πλεονάσματος σιδήρου δια στόματος η ενάγουσα συνέχιζε να εμφανίζει χαμηλά επίπεδα φερριτίνης και για το λόγο αυτό εισήχθη στο νοσοκομείο για ενδοφλέβια σιδηροθεραπεία. Για την αυτή αιτία και για ενδοφλέβια σιδηροθεραπεία είχε μεταβεί στο αυτό νοσοκομείο τόσο στις 2-10-2018, όσο και στις 15-1-2020. Στις 25-5-2021 η ενάγουσα μετέβη εκ νέου στο νοσοομείο «ΤΖΑΝΕΙΟ» λόγω θρομβοκυττάρωσης οφειλόμενη στην σπληνεκτομή και υπεβλήθη σε εργαστηριακό έλεγχο ενώ λόγω αυξημένου αριθμού αιμοπεταλίων συνέχιζε την λήψη αντιαιμοπεταλιακής αγωγής υποβαλλόμενη σε συνεχείς εργαστηριακούς ελέγχους και ιατρική παρακολούθηση με δεδομένο ότι είναι επιρρεπής σε λοιμώξεις συνεπεία της σπληνεκτομής. Φέρει δε πάντοτε μαζί της καθ΄υπόδειξη των ιατρών κάρτα στην οποία βεβαιώνεται ότι είναι επιρρεπής σε λοιμώξεις όπως η πνευμονία, η σηψαιμία και η μηνιγγίτιδα και αναφέρεται η ομάδα αίματος της ενάγουσας, τα εμβόλια και τα αντιβιοτικά που λαμβάνει συστηματικά προκειμένου να είναι ενήμερος ο εκάστοτε ιατρός για την κατάσταση της υγείας της και να υποδεικνύει άμεσα αγωγή συμβατή με τα προβλήματα της υγείας της. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι υπαίτιοι του ανωτέρω ατυχήματος είναι τόσο ο τότε Πρόεδρος του εναγόμενου νομικού προσώπου, Νικόλαος Ιωαννίδης ο οποίος είχε διορισθει με Κοινή Απόφαση του Υπουργού και του Υφυπουργού Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΦΕΚ Υ.0.Δ.Δ. 444/22-6-2015), όσο και ο τότε προϊστάμενος της διεύθυνσης τεχνικών υπηρεσιών, …………., καθόσον αν και ήταν αρμόδιοι βάσει των διατάξεων των άρθρων 4,13 και 32, 33, 34 και 35 του Κανονισμού Λειτουργίας του εναγόμενου νομικού προσώπου που είχε εγκριθεί με την υπ΄αριθμόν 14487/1989 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β 346/1989) να μεριμνήσουν: α) για την ασφάλεια των χώρων και των εγκαταστάσεων του εναγόμενου νομικού προσώπου, β) την αποκατάσταση οποιασδήποτε φθοράς των εγκαταστάσεων αυτού και γ) την εκτέλεση κάθε εργασίας απαραίτητης για την επισκευή δικτύων και εγκαταστάσεων αυτού, από έλλειψη της προσοχής τους την οποία όφειλαν λόγω της ιδιότητάς τους και μπορούσαν να καταβάλουν λόγω των ικανοτήτων και δεξιοτήτων αυτών, δεν προέβλεψαν, μολονότι το κλειστό αυτό στάδιο επισκεπτόταν πλήθος κόσμου για αναψυχή και άθληση, ότι ήταν δυνατό να πέσει επισκέπτης του χώρου εντός του ασκέπαστου φρεατίου που βρισκόταν στον περιβάλλοντα χώρο του σταδίου και δεν τοποθέτησαν κάλυμμα στο φρεάτιο ή κιγκλιδώματα και προστατευτικές μπάρες γύρω απ΄αυτό ώστε να προστατεύεται κάθε διερχόμενος. Ούτε τοποθέτησαν αποτρεπτική σήμανση ώστε να καθίσταται γνωστός ο κίνδυνος σε κάθε διερχόμενο και μην πλησιάζει την περιοχή αυτή του σταδίου, ούτε κατέστησαν γνωστό, έστω με φωτισμό, τον κίνδυνο στους διερχόμενους. Εξαιτίας των παραλείψεων αυτών δεν αντιλήφθηκε τον κίνδυνο ο οδηγός του οχήματος στο οποίο επέβαινε η ενάγουσα και στάθμευσε πλησίον του φρεατίου τοποθετώντας το όχημά του κατά τέτοιον τρόπο ώστε εξερχόμενη η ενάγουσα από την πόρτα του συνοδηγού να βρίσκεται ενώπιον του ακάλυπτου φρεατίου. Ανέρχεται δε η υπαιτιότητα τους σε 90%. Συνυπαίτια του ατυχήματος είναι και η ενάγουσα καθόσον δεν έλεγξε με προσοχή το χώρο στον οποίο επρόκειτο να κινηθεί πεζή βγαίνοντας από το αυτοκίνητο με συνέπεια να μην αντιληφθεί το ασκέπαστο φρεάτιο και να πέσει εντός αυτού, ανερχομένης της συνυπαιτιότητας της σε ποσοστό 10%. Κρίνεται δε απορριπτέος ο ισχυρισμός του εναγόμενου ότι η υπαιτιότητα της ενάγουσας ανέρχεται σε μεγαλύτερο ποσοστό για το λόγο ότι είχε μεταβεί πολλές φορές στο σημείο αυτό του σταδίου και γνώριζε την χωροταξία των εγκαταστάσεων και επομένως και την ύπαρξη του ανοικτού φρεατίου και ως εκ τούτου ευθύνεται για την πτώση της καθόσον η ενάγουσα δεν είχε υποχρέωση και αν ακόμη είχε επισκεφθεί την περιοχή αυτή του σταδίου και άλλες φορές να γνωρίζει ή να θυμάται την θέση των φρεατίων στον περιβάλλοντα χώρο του εναγόμενου νομικού προσώπου. Εξάλλου, το γεγονός ότι επιτρεπόταν να επισκέπτεται τους χώρους του σταδίου πλήθος κόσμου προκαλούσε την βεβαιότητα της ασφάλειας του περιβάλλοντος χώρου. Επίσης, δεν αποδείχθηκε ότι υπήρχε μπάρα ελέγχου εισόδου των αυτοκινήτων στον περιβάλλοντα χώρο του εναγόμενου, όπως ισχυρίζεται το εναγόμενο, αφού το γεγονός ότι το όχημα στο οποίο επέβαινε η ενάγουσα εισήλθε στην ανωτέρω περιοχή αποδεικνύει το αντίθετο. Πρέπει δε, να σημειωθεί ότι οι ανωτέρω (…………….. και …….) έχουν ήδη καταδικαστεί για την πράξη της σωματικής βλάβης εξ αμελείας από υπόχρεους δια παραλείψεως με την υπ΄αριθμόν ΑΤ59/10-1-2023 απόφαση του Α΄Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς σε φυλάκιση οκτώ (8) μηνών έκαστος. Απορριπτέος, επίσης, κρίνεται και ο ισχυρισμός του εναγόμενου ότι συνέβαλε στην έκταση του τραυματισμού της ενάγουσας το γεγονός ότι ανασύρθηκε από το φρεάτιο από φίλους της και διερχόμενους και όχι από το εξειδικευμένο προσωπικό του ΕΚΑΒ καθόσον δεν αποδείχθηκε ούτε ότι η ρήξη σπληνός προκλήθηκε κατά την προσπάθεια ανάσυρσή της από το φρεάτιο ούτε ότι η βλάβη στο όργανο αυτό επεκτάθηκε κατά την προσπάθεια αυτή. Το γεγονός δε ότι για την ανάσυρση ατόμου από φρεάτιο απαιτείται εξειδικευμένο προσωπικό δεν συνεπάγεται οπωσδήποτε περαιτέρω βλάβη της υγείας του παθόντος σε περίπτωση που επιχειρηθεί από τρίτους. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι συνεπεία του ατυχήματος αυτού η ενάγουσα υπέστη ηθική βλάβη καθόσον βίωσε άγχος, φόβο και ταραχή κατά την πτώση της στο φρεάτιο, υπεβλήθη σε πολύωρη χειρουργική επέμβαση σπληνεκτομής, υπέφερε από δυνατούς πόνους, διακομίσθηκε πολλές φορές στο νοσοκομείο λόγω λοιμώξεων συνεπεία της σπληνεκτομής, στερήθηκε την εργασία της και την κοινωνική ζωή της ενώ φέρει και υπερμεγέθη μετεγχειριτική ουλή κατά μήκος της κοιλιακής χώρας από το ύψος του θώρακα έως τον ομφαλό η οποία είναι αντιαισθητική και επηρεάζει την εξωτερική εμφάνιση αυτής. Για την αποκατάσταση της ηθικής βλάβης πρέπει να επιδικαστεί στην ενάγουσα χρηματική ικανοποίηση η οποία λαμβανομένου υπόψη α) του είδους της προσβολής που δέχτηκε, β) της έκτασης και των συνεπειών αυτής, γ) του τρόπου και των συνθηκών υπό τις οποίες έλαβε χώρα η προσβολή αυτή, δ) του βαθμού υπαιτιότητας των οργάνων του εναγόμενου νομικού προσώπου (αμέλεια) ε) του βαθμού υπαιτιότητας της ενάγουσας (αμέλεια) στ) του ποσοστού συνυπαιτιότητας των αρμοδίων οργάνων του εναγόμενου νομικού προσώπου και της ιδίας της ενάγουσας και στ) της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης των διαδίκων μερών πρέπει να οριστεί βάσει της αρχής της αναλογικότητας, η οποία επιβάλλεται να τηρείται κατά τον καθορισμό του επιδικαζόμενου ποσού ως γενική αρχή και δη αυξημένης τυπικής ισχύος (ΟλΑπ 9/2015) στο ποσό των 40.000 ευρώ, στο οποίο δεν περιλαμβάνεται το ποσό των 44 ευρώ ως προς το οποίο είχε επιφυλαχθεί η ενάγουσα ν΄ασκήσει το δικαίωμά της ενώπιον του ποινικού δικαστηρίου σύμφωνα με τον τότε ισχύοντα νόμο. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που δέχθηκε τα ίδια και επιδίκασε στην ενάγουσα για αποκατάσταση της ηθικής βλάβης που υπέστη το ποσό των 40.000 ευρώ με το νόμιμο τόκοα από της επιδόσεως της αγωγής ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο και ορθά εκτίμησε τις αποδείξεις και όλα όσα αντίθετα υποστηρίζονται με σχετικούς λόγους της εφέσεως και της αντεφέσεως είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Επιπρόσθετα, η ενάγουσα, ηλικίας 23 ετών καθώς γεννήθηκε στις 17-12-19920 συνεπεία του ατυχήματος υπέστη μερική μόνιμη αναπηρία καθόσον λόγω της σπληνεκτομής βρίσκεται πλέον σε συνεχή κίνδυνο μόλυνσης λόγω της μειωμένης ανοσολογικής ικανότητας της και της μειωμένης ικανότητας της στην εξουδετέρωση μικροβίων και της ροπής της σε λοιμώξεις, όπως προαναφέρθηκε και για το λόγο αυτό υποχρεούται ν΄αποφεύγει εργασία σε δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες και σε μολυσματικές συνθήκες όπως οι αγροτικές εργασίες και η αλιεία (βλ. με ημερομηνία 15-9-2021 ιατρική βεβαίωση – γνωμάτευση του Γενικού Νοσοκομείου Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ»), ενώ κατά τους χειμερινούς μήνες δεν επιτρέπεται σ΄αυτήν να εργάζεται με συνθήκες συνωστιμού και συναναστροφής με κόσμο. Ως εκ τούτου αδυνατεί πλέον ν΄ασκήσει το επάγγελμα της αλιεργάτριας που ασκούσε μέχρι το ατύχημα έχοντας εφοδιασθεί με την υπ΄αριθμόν 474/2011 επαγγελματική άδεια αλιείας της Λιμενικής Αρχής Φουρνών παρέχοντας τις υπηρεσίες της στο αλιευτικό σκάφος του πατέρα της, …………. Επομένως, η αναπηρία αυτή έχει δυσμενή επίδραση στην οικονομική, επαγγελματική και κοινωνική της εξέλιξη λαμβανομένου υπόψη του νεαρού της ηλικίας της και επηρεάζει δυσμενώς το μέλλον της καθώς περιορίζονται σε μεγάλο βαθμό τα επαγγέλματα που μπορεί ν΄ασκήσει καθώς είναι επαγγελματικά ανειδίκευτη, χωρίς σπουδές και δεν μπορεί πλέον ν΄ασκήσει το επάγγελμα της αλιεργάτριας ή άλλο παρεμφερές λόγω των δυσμενών περιβαλλοντικών συνθηκών που προϋποθέτουν τα επαγγέλματα αυτά, ενώ λόγω του κινδύνου λοιμώξεων και προσβολής από ιώσεις πρέπει ν΄αποφεύγει κατά τους χειμειρινούς μήνες και τα επαγγέλματα με συνθήκες συνωστισμού και συναναστροφής με κόσμο. Το γεγονός εξάλλου ότι κατά τους χειμερινούς μήνες δεν μπορεί ν΄ασκεί το επάγγελμα της αλιεργάτριας επιβεβαιώνεται και από την ένορκη βεβαίωση του ………… που δόθηκε επιμελεία του εναγόμενου νομικού προσώπου. Πρέπει, επομένως, να επιδικασθεί σ΄αυτήν εύλογη αποζημίωση κατ΄ άρθρο 931ΑΚ, η οποία βάσει της αρχής της αναλογικότητας πρέπει να οριστεί λαμβανομένης υπόψη της συνυπαιτιότητας της ενάγουσας κατά 10% στο ποσό των 30.000 ευρώ. Κρίνεται δε, απορριπτέος ο ισχυρισμός του εναγόμενου νομικού προσώπου ότι η ενάγουσα δεν βαρύνεται με αναπηρία για το λόγο ότι στον Ενιαίο Πίνακα Προσδιορισμού Ποσοστού αναπηρίας με τον οποίο καθορίζονται τα ποσοστά αναπηρίας που συνεπάγεται κάθε πάθηση ή βλάβη της υγείας, ο οποίος περιλαμβάνεται στο ΦΕΚ 4591/27-12-2017, τεύχος Β , σελ 61480, καθορίζεται για την σπληνεκτομή με τραυματική αιτιολογία μηδενικό ποσοστό αναπηρίας. Ειδικότερα, ο πίνακας αυτός καθορίζει τα ποσοστά αναπηρίας για κάθε πάθηση ή βλάβη της υγείας από απόψεως χορήγησεως σύνταξης και δεν αποφαίνεται σχετικά με το αν η σπληνεκτομή αποτελεί ή όχι αναπηρία η οποία επιδρά στο μέλλον του ασθενή. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που επιδίκασε στην ενάγουσα αποζημίωση για την ανωτέρω αιτία ύψους 20.000 ευρώ εσφαλμένα εκτίμησε τις αποδείξεις κατά τον βάσιμο περί αυτού λόγο της αντεφέσεως. Συνεπώς, πρέπει να υποχρεωθεί το εναγόμενο νομικό πρόσωπο να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό αυτό με το νόμιμο τόκο από της επιδόσεως της αγωγής. Τέλος, αποδείχθηκε ότι απασχολούμενη η ενάγουσα στο αλιευτικό σκάφος του πατέρα της ως αλιεργάτρια ελάμβανε μηνιαίως ως αμοιβή για την εργασία της το ποσό των 1300 ευρώ ποσό, το οποίο κατ΄αντικειμενική κρίση καταβάλλεται για τέτοιου είδους εργασία. Ωστόσο, λόγω του ατυχήματος και των συνεπειών αυτού βρέθηκε σε αδυναμία να συνεχίσει την επαγγελματική της δραστηριότητα καθώς υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση και ακολούθως ταλαιπωρήθηκε από συνεχείς λοιμώξεις, αναιμία και επαναλμβανόμενη θρομβοκυττάρωση. Η αδυναμία της αυτή διήρκεσε τέσσερα χρόνια. Ως εκ τούτου η ενάγουσα απώλεσε για την ανωτέρω αιτία το ποσό των (1300 ευρώ Χ 48 μήνες =) 62400 ευρώ το οποίο, αφαιρουμένου του ποσού που αντιστοιχεί στο ποσοστό συνυπαιτιότητας της ανέρχεται σε 56160 ευρώ κατά το οποίο και ζημιώθηκε η ενάγουσα καθόσον το ποσό αυτό θα κέρδιζε κατά την συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων αν δεν είχε τραυματιστεί και συνέχιζε την εργασία της στο σκάφος του πατέρα της κατά το χρονικό αυτό διάστημα. Ως εκ τούτου υποχρεούται το εναγόμενο νομικό πρόσωπο να καταβάλει στην ενάγουσα για την ανωτέρω αιτία το ποσό αυτό με το νόμιμο τόκο από της επιδόσεως της αγωγής μέχρις εξοφλήσεως . Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που επιδίκασε στην ενάγουσα για την πρώτη τετραετία μετά το ατύχημα το αυτό ποσό ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο και χωρίς πλημμέλεια εκτίμησε τις αποδείξεις και όλα όσα αντιθετα υποστηρίζονται με σχετικό λόγο έφεσης είναι απορριπτέα στο σύνολό τους. Μετά την πάροδο της τετραετίας, ήτοι από 1-6-2020 και εντεύθεν η ενάγουσα μπορούσε να εργασθεί, δεν μπορούσε, όμως, να προσφέρει την εργασία της στο αλιευτικό σκάφος του πατέρα της λόγω του ότι προκειται για εργασία παρεχόμενη σε δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες και σε μολυσματικές συνθήκες από την οποία υποχρεούται ν΄απέχει καθώς βρίσκεται σε συνεχή κίνδυνο μόλυνσης λόγω της μειωμένης ανοσολογικής ικανότητας της και της μειωμένης ικανότητας της στην εξουδετέρωση μικροβίων, όπως προαναφέρθηκε. Ωστόσο, θα μπορούσε να προσφέρει τις υπηρεσίες της σε έτερη εργασία απαλλαγμένη από τις συνθήκες αυτές καθ΄ολόκληρη την διάρκεια του έτους πλην των χειμερινών μηνών κατά τους οποίους διατρέχει κίνδυνο μόλυνσης από το συνωστισμό και την συναναστροφή με τον κόσμο. Επομένως, κατά τους χειμερινούς μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2020, Ιανουάριο, Φεβρουάριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2021, Ιανουάριο, Φεβρουάριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2022 η ενάγουσα απώλεσε το ποσό των (1300 ευρώ Χ 10 μήνες=) 13000 ευρώ το οποίο μετά πιθανότητας θα κέρδιζε κατά την συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων αν δεν είχε τραυματιστεί και συνέχιζε να εργάζεται στο αλιευτικό σκάφος του πατέρα της. Συνεπώς, υποχρεούται το εναγόμενο νομικό πρόσωπο να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό αυτό αφαιρουμένου του ποσού (10%) που απώλεσε η ενάγουσα λόγω της συνυπαιτότητας της, ήτοι υποχρεουται να καταβάλει το ποσό των (13000 – 10% =) 11700 ευρώ με το νόμιμο τόκο από της επιδόσεως της αγωγής. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που επιδίκασε στην ενάγουσα αποζημίωση για το σύνολο των μηνών του χρονικού διαστήματος από 1-6-2020 έως 31-12-2022 υπέπεσε σε σφάλμα κατά τον βάσιμο περί αυτού λόγο της εφέσεως . Κατόπιν αυτών πρέπει να γίνουν δεκτές έφεση και αντέφεση και να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη απόφαση. Περαιτέρω, πρέπει να κρατηθεί η αγωγή από το παρόν Δικαστήριο, να δικαστεί κατ΄ουσίαν και να γίνει εν μέρει δεκτή και να υποχρεωθεί το εναγόμενο νομικό πρόσωπο να καταβάλει στην ενάγουσα το συνολικό ποσό των {40.000 + 30.000 + 56.160 +11.700 =}137860 ευρώ με το νόμιμο τόκο από της επιδόσεως της αγωγής μέχρις εξοφλήσεως. Μέρος των δικαστικών εξόδων της ενάγουσας αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας πρέπει να επιβληθεί σε βάρος του εναγόμενου νομικού προσώπου λόγω της μερικής ήττας αυτού (άρθρα 178, 191 παρ 2, 183 ΚΠολΔ), κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό. Τέλος, πρέπει, λόγω της παραδοχής της έφεσης, να διαταχθεί και η επιστροφή του κατατεθέντος παραβόλου άσκησης έφεσης στο εκκαλούν νομικό πρόσωπο (άρθρο 495 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΕΙ έφεση και αντέφεση
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδικων
ΔΕΧΕΤΑΙ την έφεση
ΔΕΧΕΤΑΙ την αντέφεση
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την υπ΄αριθμόν 947/2022 αποφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά
ΚΡΑΤΕΙ και ΔΙΚΑΖΕΙ την αγωγή
ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αγωγή
ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ το εναγόμενο νομικό πρόσωπο να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό των εκατόν τριάντα επτά χιλιάδων και οκτακοσίων εξήντα (137.860) ευρω με το νόμιμο τόκο από της επιδόσεως της αγωγής μέχρις εξοφλήσεως
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ το εκκαλούν νομικό πρόσωπο σε μέρος των δικαστικών εξόδων αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας το οποίο καθορίζει στο ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την επιστροφή του κατατεθέντος παραβόλου άσκησης έφεσης στο εκκαλούν νομικό πρόσωπο
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε στον Πειραιά την 18η Απριλίου 2024.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
| Κι αντ΄ αυτής λόγω
συνταξιοδοτήσεως και αναχωρήσεώς της, η ορισθείσα από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Πειραιώς, Γραμματέας, Κ.Σ |
Δημοσιεύθηκε στις 26 Απριλίου 2024 σε έκτακτη και δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού με την ίδια σύνθεση και με Γραμματέα την Κ.Σ, λόγω συνταξιοδοτήσεως και αναχωρήσεως της Γραμματέως Τ.Λ., με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξούσιους αυτών δικηγόρους.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ