ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
4ο τμήμα
Αριθμός απόφασης : 622/ 2024
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
(4ο τμήμα)
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές Θεώνη Μπούρη, Πρόεδρο Εφετών, Ελένη Νικολακοπούλου, Εφέτη, Δημήτριο Καβαλλάρη, Εισηγητή Εφέτη και από τη Γραμματέα Κ.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις ………….. για να δικάσει την υπόθεση, μεταξύ:
ΤΟΥ ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ : Του Ελληνικού Δημοσίου, όπως αυτό νόμιμα εκπροσωπείται από τον εδρεύοντα στην Αθήνα Υπουργό Οικονομικών και το Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, που εδρεύει στην Αθήνα (…………), καθώς και τον Προϊστάμενο της ΔΟΥ Καλλιθέας, το οποίο εκπροσωπήθηκε στο Δικαστήριο από το Δικαστικό Πληρεξούσιο Ν.Σ.Κ., Δημήτριο Βολτή (με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 ΚΠολΔ).
ΤΩΝ ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΩΝ: 1) …………. , 2) ……….., 3) ……….., 4) ………… οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από το πληρεξούσιο Δικηγόρο τους Στέφανο Μυλωνά.
Oι ενάγοντες και ήδη εφεσίβλητοι άσκησαν στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιώς την από 31.8.2021 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης Γ.Α.Κ./ΕΑΚ: ………/2021 αγωγή τους, επί της οποίας εκδόθηκε η με αρ. 2070/2023 οριστική απόφαση του παραπάνω Δικαστηρίου.
Την απόφαση αυτή προσέβαλε ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, το εναγόμενο και ήδη εκκαλούν, με την από 6-10-2023 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου, ΓΑΚ/ΕΑΚ …………./2023 έφεση, η συζήτηση της οποίας ορίστηκε για τη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, αφού αυτή εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως αναφέρθηκε, ο δικαστικός Πληρεξούσιος του ΝΣΚ αναφέρθηκε στις προτάσεις που είχε προκαταθέσει, ο δε πληρεξούσιος Δικηγόρος των εναγόντων στις έγγραφες προτάσεις του.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η από 6-10-2023 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου, ΓΑΚ/ΕΑΚ …………/2023 έφεση του εκκαλούντος – εναγόμενου Ελληνικού Δημοσίου κατά της με αρ. 2070/2023 οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία δικάσθηκε κατά την τακτική διαδικασία αντιμωλία των διαδίκων, έχει ασκηθεί νομότυπα κι εμπρόθεσμα, δεδομένου ότι η εκκαλούμενη απόφαση επιδόθηκε στο εκκαλούν Ελληνικό Δημόσιο την 10.7.2023, η δε κρινόμενη έφεση ασκήθηκε την 6.10.2023 (δηλαδή εντός 30 ημερών, μετά την πάροδο των δικαστικών διακοπών, στη διάρκεια των οποίων (1.7 – 15.9) αναστέλλονται προθεσμίες σε βάρος του Δημοσίου άρθρο 11 εδ. α΄ του Κώδικα των Νόμων περί δικών του Δημοσίου, που κωδικοποιήθηκε με το κανονιστικό διάταγμα της 26ης.06/10.07.1944, όπως η διάταξη αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 12 του ν. 3514/2006). Είναι, συνεπώς, παραδεκτή και πρέπει να ακολουθήσει η ουσιαστική έρευνα των λόγων. Σημειωτέον ότι για το παραδεκτό της έφεσης δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου, που προβλέπεται από το άρθρο 495 § 3 ΚΠολΔ), αφού το Δημόσιο απαλλάσσεται της προκαταβολής των τελών της δίκης [19 § 1 του του Κωδ. Δ/τος της 26-6/10.7.1944 “περί Κώδικος των νόμων περί δικών του Δημοσίου σε συνδυασμό με άρθρο 36 ΠΔ 28/1931 (ΦΕΚ α’ 239/1931)].
Στην από 31.8.2021 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης Γ.Α.Κ./ΕΑΚ: …………./2021 αγωγή τους, επί της οποίας εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση, οι ενάγοντες ισχυρίστηκαν ότι στις 15.2.2012 απεβίωσε o ………….., κάτοικος εν ζωή Πειραιά, o οποίος κατέλιπε πλησιέστερους συγγενείς του τη νόμιμη σύζυγό του από το δεύτερο γάμο του …………, τα τέκνα του από το δεύτερο γάμο του …………..και …………., και το τέκνο του από τον πρώτο γάμο του …………., με την ………….. Ότι οι ως άνω εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του λόγω χρεών του θανόντος αποποιήθηκαν νομότυπα και εμπρόθεσμα την κληρονομία αυτού και κλήθηκαν σ΄αυτή, κατά τους κανόνες της εξ αδιαθέτου διαδοχής, τα τέκνα του προαποβιώσαντος την 27-4-2011 αδελφού του ……………, τρίτη και τέταρτος των εναγόντων και η αδελφή αυτού ……………, η οποία απεβίωσε μετά το θάνατό του την 15-12-2016, τέκνα της οποίας και εξ αδιαθέτου κληρονόμοι της, τυγχάνουν η πρώτη και η δεύτερη από τους ενάγοντες. Ότι τόσο οι ενάγοντες, ως ανίψια του θανόντος, όπως και οι γονείς τους – αδέλφια του που προαναφέρθηκαν, δεν είχαν σχέσεις με τον θανόντα και με την οικογένειά του, ώστε δεν γνώριζαν πότε ακριβώς ο ανωτέρω απεβίωσε και ότι η σύζυγος και τα τέκνα του αποποιήθηκαν την επαχθείσα κληρονομία λόγω χρεών αυτού και πληροφορήθηκαν πρώτη φορά το γεγονός ότι έχουν καταστεί κληρονόμοι του, στις 8-12-2020, όταν έλαβαν ταχυδρομική επιστολή από την ΔΟΥ Καλλιθέας για καταβολή ποσού 3.301,60€, Ότι στις 21.5.2021 και 12.5.2021 αντίστοιχα προέβησαν σε δηλώσεις αποποίησης κληρονομίας οι πρώτη – δεύτερος και τρίτη – τέταρτη αντίστοιχα, οι οποίες όμως, όπως πληροφορήθηκαν εν των υστέρων από τον πληρεξούσιο Δικηγόρο τους, δεν είχαν αποτέλεσμα λόγω της πλασματικής αποδοχής κληρονομίας από πλευράς τους, την τετράμηνη προθεσμία της οποίας αγνοούσαν και κατ’ επέκταση τις έννομες συνέπειες από την άπρακτη παρέλευσή της. Με βάση το ιστορικό αυτό επικαλούμενοι ουσιώδη πλάνη, τόσο ως προς την επαγωγή της κληρονομίας, αλλά και τη γνώση του συστήματος επαγωγής αυτής του ΑΚ, η τρίτη και ο τέταρτος ζήτησαν να ακυρωθεί η πλασματική αποδοχή της κληρονομίας που θεωρείται ότι προέβησαν ως προς την κληρονομία του ανωτέρω αποβιώσαντος και η πρώτη και ο δεύτερος, ως άμεσοι εξ αδιαθέτου κληρονόμοι της μητέρας τους ………….., ζήτησαν να ακυρωθεί η πλασματική αποδοχή που θεωρείται ότι προέβη η τελευταία ως προς την κληρονομία του ιδίου. Επί της αγωγής εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση που έκανε δεκτή την αγωγή και κατά της απόφασης αυτής παραπονείται το εκκαλούν για λόγους που ανάγονται σε εσφαλμένη ερμηνεία κι εφαρμογή του νόμου κι εκτίμηση των αποδείξεων.
Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1711, 1846, 1847, 1848, 1849, 1850, 1851 και 1856 ΑΚ συνάγεται ότι ο κληρονόμος είτε καλείται από διαθήκη, είτε εξ αδιαθέτου, αποκτά αυτοδίκαια την κληρονομία με μόνο το θάνατο του κληρονομουμένου, χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε ενέργεια από μέρους του, ακόμα και χωρίς τη γνώση ή θέλησή του. Το δικαίωμα όμως αυτό της αυτοδίκαιης κτήσης της κληρονομίας είναι προσωρινό και μετακλητό, γιατί τελεί υπό την τιθέμενη από το νόμο διαλυτική αίρεση της εμπρόθεσμης αποποίησης της κληρονομίας (άρθρ. 1847 ΑΚ), δηλαδή δικαιούται ο κληρονόμος να αποποιηθεί, κατά βούληση, την κληρονομία που έχει επαχθεί σ’ αυτόν από διαθήκη ή εξ αδιαθέτου, οπότε η κτήση αναιρείται εξαρχής και θεωρείται σαν να μην έγινε. Από την άπρακτη πάροδο της προθεσμίας αποποίησης τεκμαίρεται αμαχήτως από το νόμο (άρθρ. 1850 εδ.β ΑΚ) η αποδοχή της κληρονομίας. Η δήλωση αποποίησης έχει διαπλαστικό χαρακτήρα, αφού δημιουργεί μία νέα νομική κατάσταση ως προς το πρόσωπο του κληρονόμου. Η κληρονομία επάγεται σ’ εκείνον που θα είχε κληθεί, αν εκείνος που αποποιήθηκε δεν ζούσε κατά το χρόνο του θανάτου του κληρονομουμένου (άρθρ. 1856 ΑΚ). Περαιτέρω κατά τη διάταξη του άρθρου 1857 παρ. 1 και 2 ΑΚ, η αποδοχή ή η αποποίηση της κληρονομίας είναι αμετάκλητη, ενώ η αποδοχή ή η αποποίηση που οφείλεται σε πλάνη ή απάτη ή απειλή κρίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις για τις αδικοπραξίες. Δεν αποκλείεται όμως, παρά το ότι η διάταξη του άρθρου 1857 παρ. 1 ΑΚ καθιερώνει το αμετάκλητο της αποδοχής ή της αποποίησης ως μονομερούς δικαιοπραξίας, με προφανή σκοπό τη δημιουργία βεβαιότητας ως προς το πρόσωπο του κληρονόμου, η αποδοχή και η αποποίηση να είναι συνέπεια πλάνης που δεν αναφέρεται στο λόγο της επαγωγής, ή που είναι αποτέλεσμα απάτης ή απειλής. Στις περιπτώσεις αυτές, η διάταξη του άρθρου 1857 παρ. 2 ΑΚ προβλέπει τη δυνατότητα ακύρωσης της αποδοχής ή αποποίησης, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις για τις ακυρώσιμες δικαιοπραξίες (άρθρ. 140 επ. 147 επ. 150 επ.), που εφαρμόζονται, ενόσω δεν τροποποιούνται από τις ιδιαίτερες ρυθμίσεις των διατάξεων του άρθρου 1857 παρ. 2-4 ΑΚ. Κατά δε τη διάταξη του άρθρου 1857 παρ.2 ΑΚ οι διατάξεις του άρθρου αυτού εφαρμόζονται και σε αποδοχή που συνάγεται από την παραμέληση της προθεσμίας αποποίησης. Από την άνω διάταξη σε συνδυασμό και με αυτές των άρθρων 140, 141 και 142 ΑΚ προκύπτει ότι η αποδοχή της κληρονομίας που συνάγεται από την παραμέληση της προθεσμίας αποποίησης, μπορεί να προσβληθεί από τον κληρονόμο λόγω πλάνης, όταν με τον τρόπο αυτό η συναγόμενη κατά πλάσμα του νόμου αποδοχή δεν συμφωνεί με τη βούλησή του, από ουσιώδη πλάνη, δηλαδή από άγνοια ή εσφαλμένη γνώση της κατάστασης που διαμόρφωσε τη βούλησή του, όταν αυτή αναφέρεται σε σημείο τόσο σπουδαίο για την αποδοχή της κληρονομίας, ώστε αν ο κληρονόμος γνώριζε την αληθινή κατάσταση ως προς το σημείο αυτό, δε θα άφηνε να παρέλθει άπρακτη η προθεσμία αποποίησης. Η εσφαλμένη δε γνώση ή άγνοια, που δημιουργεί τη μεταξύ βούλησης και δήλωσης διάσταση, η οποία όταν είναι ουσιώδης θεμελιώνει δικαίωμα προσβολής της δήλωσης λόγω πλάνης, μπορεί να οφείλεται και σε άγνοια ή εσφαλμένη γνώση των προαναφερομένων νομικών διατάξεων για την αποδοχή της κληρονομίας. Υπάρχει δε πλάνη περί το δίκαιο της αποδοχής της κληρονομίας και όταν ο κληρονόμος τελεί σε άγνοια που ανάγεται α) στο σύστημα της κτήσης της κληρονομίας κατά τον ΑΚ που επέρχεται αμέσως μετά το θάνατο του κληρονομουμένου, οπότε η προθεσμία του άρθρου 1847 ΑΚ δεν αρχίζει, γιατί η άγνοια αποκλείει την γνώση της επαγωγής της κληρονομίας και β) σε άγνοια μόνο της ύπαρξης της προθεσμίας του άρθρου 1847 ΑΚ προς αποποίηση ή της κατά το άρθρο 1850 ΑΚ νομικής σημασίας της παρόδου της προθεσμίας αυτής άπρακτης (Ολ ΑΠ 3/1989 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1497/2023, ΑΠ 824/2022, ΑΠ 827/2017 www.areiospagos.gr). Αν έχει χωρήσει πλασματική αποδοχή της κληρονομιάς, λόγω της προαναφερθείσας πλάνης, η έναρξη της προθεσμίας αποποίησης προϋποθέτει την ακύρωση της πλασματικής αποδοχής τελεσιδίκως, ώστε η, εν συνεχεία, αποποίηση να επιφέρει τα έννομα αποτελέσματά της. Η αγωγή προς ακύρωση της αποδοχής της κληρονομίας είναι δυνατόν να στραφεί κατά του δανειστή της κληρονομίας (ΑΠ 1497/2023, ΑΠ 842/2022, ΑΠ 1041/2022, ΑΠ 827/2017, ΑΠ 1534/2011 σε www.areiospagos.gr, ΕφΑθ 1617/2024, ΕφΑθ 2198/2024, EφΠειρ 171/2023, ΕφΠειρ 22/2023, ΕφΠειρ. 73/2020 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Τέλος, κατά τη διάταξη του άρθρο 1854 ΑΚ το δικαίωμα για αποποίηση της κληρονομίας μεταβαίνει στους κληρονόμους του κληρονόμου. Ο κληρονόμος του κληρονόμου μπορεί να αποδεχθεί ή να αποποιηθεί και τις δύο κληρονομίες, την αρχική και τη μεταγενέστερη, μπορεί να αποποιηθεί την πρώτη και αν αποδεχθεί την δεύτερη, όχι όμως το αντίστροφο. Η αποποίηση ή η ρητή αποδοχή της πρώτης κληρονομίας αποτελεί ανάμιξη στην δεύτερη κληρονομία που επιφέρει την αποδοχή της (ΕφΑθ 1862/2023, ΕφΠειρ. 73/2020 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Αστ. Γεωργιάδης στον ΑΚ Γεωργιάδη – Σταθόπουλο, άρθρα 1852-1855 αρ.4).
Το εκκαλούν με τον πρώτο λόγο της έφεσής του ισχυρίζεται ότι η αγωγή είναι μη νόμιμη, διότι η πλάνη που επικαλούνται οι ενάγοντες συνίστατο στην άγνοια της ύπαρξης του παθητικού της κληρονομίας. Οι ενάγοντες όμως επικαλούνται άγνοια όχι των χρεών του εκλιπόντος, αλλά του λόγου επαγωγής κι επιπλέον των νομικών διατάξεων για την αποδοχή κληρονομίας και των εννόμων συνεπειών αυτής (προθεσμία προς αποποίηση άπρακτη παρέλευση αυτής, πλασματική αποδοχή), ώστε με βάση τα όσα εκτέθηκαν, η αγωγή είναι νόμιμη, καθώς στηρίζεται στις διατάξεις που προαναφέρθηκαν. Κατόπιν αυτός ο άνω λόγος της έφεσης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
Από την εκτίμηση των με αρ. …….. και ………/23-9-2021 ενόρκων βεβαιώσεων των μαρτύρων …………. και ……….., αντιστοίχως, που λήφθηκαν ενώπιον τ ου Ειρηνοδίκη Πειραιώς με την επιμέλεια των εναγόντων κατόπιν νομότυπης και εμπρόθεσμης κλήτευσης του εναγόμενου (βλέπε την με αρ. ……../9-9-2021 έκθεση επίδοσης αγωγής και κλήσης προς εξέταση μαρτύρων του δικαστικού επιμελητή του Εφετείου Πειραιώς ………., που προσκομίζεται με επίκληση από τους ενάγοντες), καθώς επίσης και από όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι προσκομίζουν και επικαλούνται νομίμως, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 15.2.2012 απεβίωσε στον Πειραιά χωρίς να αφήσει διαθήκη ο ………….., κάτοικος εν ζωή Πειραιά. (βλ. την με αρ,. ………/2012 ληξιαρχική πράξη θανάτου του ληξιάρχου Κερατσινίου – Δραπετσώνας), ο οποίος κατά το χρόνο του θανάτου του άφησε πλησιέστερους συγγενείς του τη νόμιμη σύζυγό του από το δεύτερο’ γάμο του ………….., τα τέκνα του από τον ίδιο γάμο του ………. και ………….., καθώς επιπλέον το άλλο του τέκνο από τον πρώτο γάμο του με την …………… (βλ. το με αρ. ….. πιστοποιητικό του Δήμου Πειραιά). Οι παραπάνω ως εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του θανόντος 1ης τάξης (ΑΚ 1814) αποποιήθηκαν νομότυπα και εμπρόθεσμα την κληρονομία αυτού στις 10-4-2012, δυνάμει των με αρθμ. … (η πρώτη) … (η δεύτερος και τρίτη) και …./2012 (ο τέταρτος των ανωτέρω) δηλώσεων αποδοχής (οι δεύτερος και τρίτη) ενώπιον του αρμοδίου Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Πειραιώς. Μετά την έκπτωση αυτών από το κληρονομικό δικαίωμα, κλήθηκαν στην κληρονομία ως πλησιέστεροι συγγενείς του άνω θανόντος και κληρονόμοι 2ης τάξης, η αδελφή του ……….., η τρίτη και τέταρτη των εναγόντων, ως τέκνα του προαποβιώσαντος την 27-5-2011, αδελφού του, …………. (βλ. το με αρ. ……./29.5.2012 πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών του Δήμου Διονύσου Αττικής) και η μη διάδικος …………. τέκνο της προαποβιωσάσης αδελφής του ……….. (βλ. την από 22.9.2021 και με αρ. καταθ. ΓΑΚ/ΕΑΚ …………/3301 αγωγή της). Εξάλλου η …………… απεβίωσε μεταγενέστερα την 15-12-2016, με πλησιέστερους συγγενείς της τα τέκνα της, πρώτη και δεύτερο των εναγόντων, οι οποίοι είναι και εξ αδιαθέτου κληρονόμοι της (βλ. το με αρ. πρωτ. ……../5.4.2019 πιστοποιητικό πλησιεστέρων συγγενών του Δήμου Πειραιά), οι οποίοι δεν έχουν αποποιηθεί την κληρονομία αυτής. Τα αδέλφια του άνω θανόντος ……….. και …………, όπως και τα τέκνα τους, ανήψια του θανόντος, είχαν μόνο τυπικές σχέσεις με αυτόν και με την οικογένειά του, τη σύζυγό του και τα τέκνα του, τόσο από το δεύτερο γάμο του, όσο και με το τέκνο από τον πρώτο γάμο του και μάλιστα είχαν διαταραχθεί οι σχέσεις τους τουλάχιστον δεκαπέντε έτη πριν το θάνατό του, ώστε δεν είχαν καμία επαφή μαζί τους. Κατά συνέπεια ουδέποτε πληροφορήθηκαν ότι αποποιήθηκαν την κληρονομία του η σύζυγος και τα τέκνα του, λόγω χρεών αυτού προς το Δημόσιο, ζήτημα για το οποίο δεν είχαν καμία ενημέρωση από την άμεση οικογένεια του εκλιπόντος. Επιπλέον όλοι οι ενάγοντες και η ……….., μητέρα των πρώτης και δευτέρου αυτών (οι οποίοι την κληρονόμησαν), δεν διέθεταν νομικές γνώσεις, ώστε αγνοούσαν για την τετράμηνη προθεσμία αποποίησης της κληρονομίας, με αφετηρία την ημερομηνία αποποίησης των προηγούμενων κληρονόμων και τις έννομες συνέπειες αυτής, την πλασματική από πλευράς τους αποδοχή της κληρονομίας, η οποία τεκμαίρεται (άρθρα 1846, 1847 παρ.1 και 1850 εδ.β ΑΚ). Τα ως άνω πραγματικά περιστατικά επιβεβαιώνονται από τις καταθέσεις των μαρτύρων των εναγόντων – εφεσίβλητων που περιλαμβάνονται στις προαναφερθείσες ένορκες βεβαιώσεις που προσκομίζουν, χωρίς να αντικρούονται από άλλο αποδεικτικό μέσο. Η άγνοιά τους αυτή συνεχίστηκε μέχρις ότου η ΔΟΥ Καλλιθέας τους κοινοποίησε στις 8.12.2020 τις με αρ. ………../ 19.11.2020 ατομικές ειδοποιήσεις χρεών με τις οποίες καλούνταν να καταβάλουν ο καθένας το ποσό των 3.301,60 €, οπότε πληροφορήθηκαν ότι έχουν καταστεί εξ αδιαθέτου κληρονόμοι του θανόντος (η πρώτη και δεύτερος ως κληρονόμοι της κληρονόμου ………..). Κατόπιν αυτών προέβησαν σε δηλώσεις αποποίησης κληρονομίας οι τρίτη και τέταρτη των εναγόντων στις 12.5.2021 (βλ. τις με αρ. … και …./2021 εκθέσεις αποποίησης κληρονομίας) και στις 21.5.2021 οι πρώτη και δεύτερος (βλ. τις με αρ. …/2021 και …./2021 εκθέσεις αποποίησης κληρονομίας), ασκώντας, όπως συνάγεται, το σχετικό δικαίωμα της μητέρας τους, κατά τη διάταξη του άρθρου 1854 ΑΚ., την κληρονομία της οποίας δεν έχουν αποποιηθεί. Στις 31.5.2021 πληροφορήθηκαν όμως από τον πληρεξούσιο Δικηγόρο τους ότι οι άνω δηλώσεις αποποίησης κληρονομίας είναι εκπρόθεσμες, λόγω της τεκμαιρόμενης από πλευράς τους πλασματικής αποδοχής της κληρονομίας και απαιτείτο η άσκηση της παρούσας αγωγής με αίτημα την ακύρωση της πλασματικής αποδοχής κληρονομίας. Συνεπώς συνέτρεξε στο πρόσωπο της τρίτης και τέταρτης των εναγόντων, όπως και της …………., μητέρας των πρώτης και δεύτερου εναγόντων, στους οποίους μετέβη το δικαίωμα αυτής αποποίησης της κληρονομίας (ΑΚ 1854) πλάνη, τόσο ως προς το λόγο επαγωγής της επίδικης κληρονομίας, όσο όμως κυρίως ως προς την προθεσμία αποποίησης και τις έννομες συνέπειες αυτής, η οποία πλάνη δεν αφορά το παθητικό της κληρονομίας (δηλαδή τα παραγωγικά αίτια της βούλησης των εναγόντων), και είναι ουσιώδης, καθώς αν γνώριζαν τη αληθινή κατάσταση, δεν θα είχαν αφήσει να παρέλθει άπρακτη η προθεσμία της αποποίησης, αλλά θα είχαν προβεί στις νόμιμες ενέργειες για την αποποίηση της κληρονομίας. Ως εκ τούτου ουδέποτε άρχισε στο πρόσωπο της αρχικής κληρονόμου, ………. η προθεσμία αποποίησης της κληρονομίας του αδερφού της, η οποία άρχισε το πρώτον στο πρόσωπο των κληρονόμων της, πρώτης και δεύτερου των εναγόντων, τέκνων της, αφότου έλαβαν γνώση της επαγωγής και του λόγου της στην μητέρα τους. Αντίστοιχα από το ίδιο χρονικό σημείο άρχισε η προθεσμία αποποίησης και για τους τους τρίτη και τέταρτη των εναγόντων, ως άμεσων κληρονόμων του θανόντος (ΕφΑθ 1862/2023, ΕφΠειρ. 73/2020 ο.π.). Συνεπώς θεμελιώνεται το δικαίωμά τους ακύρωσης της πλασματικής – κατά το νόμο – αποδοχής κληρονομίας του ……….., ώστε η αγωγή τους έπρεπε να γίνει δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη. Σημειώνεται ότι το εκκαλούν δεν πρόβαλε και δεν επανέφερε ένσταση παραγραφής κατά του δικαιώματος των εναγόντων (ΑΚ 1857), όμως, σε κάθε περίπτωση η αγωγή έχει ασκηθεί εντός της εξάμηνης προθεσμίας αυτής, με δεδομένο ότι το διάστημα από την 8.12.2020, που οι ενάγοντες έλαβαν γνώση των χρεών του κληρονομούμενου και συνακόλουθα του λόγου επαγωγής κληρονομίας έως την 6.4.2021 δεν υπολογίζεται στην προθεσμία παραγραφής, λόγω των έκτακτων μέτρων για την πανδημία κορωνοϊού COVID-19 (άρθρο 83 του ν. 4790/2021) η δε παρούσα αγωγή επιδόθηκε στο εναγόμενο (εκπροσωπούμενο από το Διοικητή της ΑΔΑΕ) στις 9.9.2021 (βλ. την με την με αρ. B-……../9-9-2021 έκθεση επίδοσης δικαστικού επιμελητή του Εφετείου Πειραιώς …………). Το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, που έκανε δεκτή την αγωγή ως ουσιαστικά βάσιμη και ακύρωσε την πλασματική αποδοχή κληρονομίας της …………., από πλευράς των πρώτης και δεύτερου των εναγόντων και την πλασματική αποδοχή των τρίτης και τέταρτης των εναγόντων, ορθά εφάρμοσε το νόμο και εκτίμησε τις αποδείξεις, οι δε αιτιολογίες του συμπληρώνονται από την παρούσα (άρθρο 534 ΚΠολΔ). Το αντίθετα υποστηριζόμενα από το εκκαλούν με την έφεσή του, πρέπει να απορριφθούν ως κατ’ ουσίαν αβάσιμα, όπως και η κρινόμενη έφεση στο σύνολό της. Τέλος, τα δικαστικά έξοδα των εφεσιβλήτων για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας πρέπει να επιβληθούν σε βάρος του εκκαλούντος λόγω της ήττας του τελευταίου (άρθρα 176, 183 και 191 παρ.2 του ΚΠολΔ), μειωμένα, όμως, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 22 του ν. 3693/1957, που διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 52 παρ. 18 του ΕισΝΚΠολΔ, σε συνδυασμό με τα άρθρα 5 παρ. 12 του ν. 1738/1987, 28 παρ. 5 του ν. 2579/1998 και 2 της με αριθμό 134423/08.12.1992 απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης (ΦΕΚ Β’ 11/20.01.1993), όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό (βλ. ΑΠ 589/2015, ΑΠ 40/2013).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.
ΔΕΧΕΤAΙ τυπικά και απορρίπτει κατ’ ουσίαν την έφεση κατά της με αριθμό 2070/2023 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά.
ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος του εκκαλούντος τα δικαστικά έξοδα των εναγόντων, τα οποία ορίζει στο ποσό των τετρακοσίων (400 €) ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ και αποφασίστηκε στον Πειραιά στις 10 Οκτωβρίου 2024.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύθηκε δε στον ίδιο τόπο σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, με άλλη σύνθεση, λόγω μεταθέσεως και αναχωρήσεως της Εφέτου Ελένης Νικολακοπούλου, αποτελούμενη από τους Δικαστές Θεώνη Μπούρη, Πρόεδρο Εφετών, Σοφία Καλούδη και Δημήτριο Καβαλλάρη, Εφέτες και με την ίδια Γραμματέα, χωρίς να παρευρίσκονται οι διάδικοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους και με την παρουσία της Γραμματέως στις 18-12-2024.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ