ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αριθμός απόφασης 538/2018
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
——————————————-
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Εμμανουηλία-Αλεξάνδρα Κεχαγιά, Εφέτη, την οποία όρισε ο Διευθύνων το Εφετείο Πρόεδρος Εφετών και από τη Γραμματέα Γ.Λ.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Αρμόδια φέρονται προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου (άρθρο 19 του ΚΠολΔ όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 3994/2011 – Φ Ε.Κ. Α` 165/25.07.2011, σε συνδυασμό με το άρθρο 72 § 13 του ίδιου νόμου), οι : Α) από 15-5-2017 (αριθ. εκθ. καταθ. ……..) υπό στοιχ. Α΄ έφεση του ενάγοντος και Β) από 15-11-2017 (αριθ. εκθ. καταθ. …….) υπό στοιχ. Β έφεση των εναγομένων, ως εν μέρει ηττηθέντων πρωτοδίκως διαδίκων, κατά της υπ’αριθμ. 1624/2017 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς και κατά της προηγηθείσας υπ’αριθμ. 900/2016 μη οριστικής απόφασης του ίδιου Δικαστηρίου, που θεωρείται ότι έχει προσβληθεί μαζί με αυτήν, παρ’ότι οι ένδικες εφέσεις δεν στρέφονται και κατ’αυτής (άρθρο 513 § 2 του ΚΠολΔ), κατά την ειδική διαδικασία επίλυσης των διαφορών για ζημιές από αυτοκίνητο (άρθρο 681 Α ΚΠολΔ), με την οποία έγινε εν μέρει δεκτή η από 15-9-2015 (με αυξ. αριθ. εκθ. καταθ……) αγωγή του ενάγοντος περί αποζημιώσεως και χρηματικής ικανοποίησης από αδικοπραξία, οι οποίες πρέπει να συνεκδικαστούν, λόγω της μεταξύ τους συνάφειας, αφού στρέφονται κατά της ίδιας απόφασης και αναφέρονται στο ίδιο βιοτικό συμβάν, και, επιπρόσθετα, διότι με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται η διεξαγωγή της δίκης και επέρχεται μείωση των εξόδων (άρθρα 246, 591 § 1, 681 Α΄του ΚΠολΔ). Έχουν δε ασκηθεί νομότυπα (άρθρο 495 § 1 εδ.α΄, 499, 500, 511, 513 § 1 εδαφ.β΄, 516 § 1, 517 και 520 § 1 του ΚΠολΔ) και εμπρόθεσμα (άρθρο 518 § 2 του ΚΠολΔ, όπως ήδη ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο τρίτο του άρθρου 1 του ν.4335/2015 (ΦΕΚ Α.87/23-7-2015), που εφαρμόζεται για τις εφέσεις που ασκούνται μετά την 1-1-2016 (άρθρο ένατο παρ.2 αυτού), δηλαδή πριν την παρέλευση διετίας από τη δημοσίευση της εκκαλουμένης, δεδομένου ότι ουδείς εκ των διαδίκων επικαλείται ότι έχει λάβει χώρα επίδοσή της, ούτε από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτει το αντίθετο, και δεν προκύπτει άλλος λόγος απαραδέκτου, ενώ έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο για το παραδεκτό τους (σχετ. το από 15-5-2017 και το από 16-11-2017 αποδεικτικό πληρωμής e-παραβόλου της Alpha Bank). Επομένως, πρέπει να γίνουν τυπικά δεκτές και να ερευνηθούν περαιτέρω κατά την ίδια διαδικασία, ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων τους (άρθρο 533 § 1 του ΚΠολΔ).
Ο ενάγων, με την προαναφερθείσα αγωγή του, επί της οποίας εκδόθηκε η εκκαλουμένη-και η αναγκαίως συνεκκαλούμενη με αυτήν μη οριστική απόφαση-ισχυρίστηκε ότι ο πρώτος εναγόμενος, οδηγώντας το υπ’αριθμ. κυκλοφορίας ,,,,,,,, Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητο, ασφαλισμένο για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη στη δεύτερη εναγομένη, ασφαλιστική εταιρία, προκάλεσε από αποκλειστική υπαιτιότητά του (αμέλεια) αυτοκινητικό ατύχημα στον τόπο κατά τον χρόνο και με τις ειδικότερα εκτιθέμενες συνθήκες, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό του. Ακολούθως, κατόπιν τροπής του αιτήματός της εξ ολοκλήρου σε αναγνωριστικό, ζητούσε να αναγνωριστεί ότι οι εναγόμενοι του οφείλουν εις ολόκληρον και εφάπαξ, ως αποζημίωση για τη ζημία που υπέστη, το ποσό των 123.225,15 ευρώ, όπως ειδικότερα αναλύεται, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και η απώλεια εισοδήματος, λόγω της ανικανότητάς του προς εργασία συνεπεία του τραυματισμού του, των 50.000 ευρώ ως αυτοτελής αποζημίωση λόγω της αναπηρίας που προκλήθηκε από το ατύχημα και επιδρά στο μέλλον του, και των 180.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική του βλάβη, επιφυλασσόμενος για το επιπλέον ποσό των 40 ευρώ, προκειμένου να παρασταθεί ως πολιτικώς ενάγων ενώπιον του ποινικού δικαστηρίου, και επικουρικά, αναφορικά με το κονδύλιο της απώλειας εισοδήματος, να αναγνωριστεί ότι οι εναγόμενοι οφείλουν να του το καταβάλουν κατά μήνα, την πρώτη ημέρα κάθε ημερολογιακού μήνα, αρχής γενομένης από τις 8-5-2014, με τον νόμιμο τόκο από την επέλευση του ατυχήματος, επικουρικά από την επίδοση της προηγηθείσας από 25-2-2015 με αύξ. αρ. καταθ. ……… αγωγής του, από το δικόγραφο της οποίας δήλωσε ότι παραιτείται και επικουρικότερα από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση, και να επιβληθούν σε βάρος τους τα δικαστικά του έξοδα.
Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο εξέδωσε αρχικά την συνεκκαλουμένη μη οριστική απόφασή του, με την οποία, αφού έκρινε την αγωγή-ορθώς- ως ορισμένη και νόμιμη, πλην του αιτήματος περί τόκων από την επέλευση του ατυχήματος, διέταξε τη διενέργεια ιατρικής πραγματογνωμοσύνης, προκειμένου να διαπιστωθεί η έκταση και το είδος των σωματικών βλαβών που ο ενάγων υπέστη από το ατύχημα και εν συνεχεία, την εκκαλουμένη, η οποία έκρινε ότι το ένδικο ατύχημα οφείλεται σε συγκλίνουσα αμέλεια του ενάγοντος και του πρώτου εναγομένου, και ακολούθως δέχθηκε εν μέρει την αγωγή και αναγνώρισε ότι οι εναγόμενοι οφείλουν εις ολόκληρον στον ενάγοντα το ποσό των 33.265,76 ευρώ, με τον νόμιμο τόκο από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής και μέχρι την εξόφληση, και επιβλήθηκε σε βάρος τους μέρος των δικαστικών εξόδων του, που ορίστηκε στο ποσό των 1.600 ευρώ.
Κατά της οριστικής αυτής αποφάσεως παραπονούνται οι εκκαλούντες, ενάγων και εναγόμενοι, με τις ένδικες εφέσεις τους, για τους λόγους που εκθέτουν σε αυτές και ανάγονται σε κακή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητούν την εξαφάνιση άλλως τη μεταρρύθμισή της, για να γίνει δεκτή η αγωγή στο σύνολό της και να απορριφθεί αυτή, αντίστοιχα.
Από την εκτίμηση της χωρίς όρκο εξέτασης του ενάγοντος και του πρώτου εναγομένου, ενώπιον του ακροατηρίου του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου, οι οποίες περιέχονται στα ταυτάριθμα με την συνεκκαλουμένη υπ’αριθμ. 900/2016 απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης αυτού, και όλων ανεξαιρέτως των εγγράφων, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι, ορισμένα εκ των οποίων λαμβάνονται υπόψη προς άμεση απόδειξη και άλλα για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, χωρίς να παραλείπεται κανένα για την εκτίμηση της ουσίας της υπόθεσης ασχέτως αν μνημονεύεται ή όχι ειδικά, μεταξύ των οποίων οι προσκομιζόμενες μετ’επικλήσεως -2 από κάθε διάδικη πλευρά- φωτογραφίες, των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητήθηκε (άρθρα 444 § 1 περ. γ΄, 448 § 2, 457 § 4 του ΚΠολΔ), της υπ’αριθμ. ………. ένορκης βεβαίωσης του μάρτυρα ……, ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιά, που ελήφθη με επιμέλεια του ενάγοντος, μετά από νομότυπη και εμπρόθεσμη-προ 24 τουλάχιστον ωρών, κατά τα άρθρα 681 Α σε συνδυασμό με 671 παρ.1 εδ.δ΄ του ΚΠολΔ-κλήτευση των εναγομένων, που δεν παραστάθηκαν κατ’αυτήν (σχετ. οι υπ’αριθμ. …… και ….. εκθέσεις επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας στο Πρωτοδικείο Αθηνών, …..), και τα διδάγματα της κοινής πείρας (άρθρο 336 § 4 του ΚΠολΔ), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά, που έχουν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης : Στις 7 Μαΐου 2014 και περί ώρα 18.15, δηλαδή υπό συνθήκες ημέρας, ο πρώτος εναγόμενος, οδηγώντας το υπ’αριθμ. κυκλοφορίας … Ι.Χ.Ε αυτοκίνητο, που ήταν ασφαλισμένο για τις έναντι τρίτων προκαλούμενες ζημίες στη δεύτερη εναγομένη, ασφαλιστική εταιρεία, κινείτο επί της οδού Χειμάρας στον Κορυδαλλό, με κατεύθυνση από τα Μανιάτικα προς την Π.Κοκκινιά, πλησιάζοντας στη συμβολή της, καθέτως με την οδό 25ης Μαρτίου αλλά και διαγωνίως προς τα αριστερά με έτερη οδό. Η παραπάνω οδός, όπου κινείτο είναι μονής κατευθύνσεως, με πλάτος 5 μέτρα και στο συγκεκριμένο σημείο εκτείνεται σε ευθεία με ελαφρώς κατωφερική κλίση, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας, ελλείψει σχετικής σήμανσης, είναι 50 χλμ/ώρα (άρθρο 20 § 1 του ν.2696/1999), και στο ύψος της διασταυρώσεως υπάρχει πινακίδα υποχρεωτικής διακοπής της πορείας (STOP). Εκείνη την ώρα επικρατούσε καλοκαιρία, το οδόστρωμα ήταν ξηρό και η ορατότητα των οδηγών δεν περιοριζόταν. Ο πρώτος εναγόμενος, φθάνοντας στο ύψος της παραπάνω διασταυρώσεως, διέκοψε, ως όφειλε, την πορεία του, προκειμένου να ελέγξει την πορεία των οχημάτων και στα δύο ρεύματα πορείας της οδού 25ης Μαρτίου, η οποία είναι διπλής κατευθύνσεως, με μία λωρίδα κυκλοφορίας ανά κατεύθυνση και συνολικό πλάτος 7 μέτρα. Κατά τον ίδιο χρόνο ο ενάγων, βαδίζοντας προηγουμένως επί της οδού 25ης Μαρτίου από τα δεξιά προς τα αριστερά σε σχέση με την πορεία του οχήματος, έφθασε στη διασταύρωση, όπου και ακινητοποιήθηκε προς στιγμήν, έχοντας αντιληφθεί την παρουσία του πρώτου εναγομένου. Λίγο αργότερα, και ενώ το όχημα ήταν ακόμη ακινητοποιημένο ο ενάγων κατήλθε στο οδόστρωμα και επιχείρησε να το διασχίσει κάθετα για να περάσει στο απέναντι πεζοδρόμιο. Ενώ είχε διασχίσει ήδη περί το 1-1,5 μέτρο, ο πρώτος εναγόμενος, ο οποίος είχε στραμμένο το βλέμμα του προς τα αριστερά, αναμένοντας τη διέλευση διερχόμενης δίκυκλης μοτοσικλέτας, έθεσε σε κίνηση το αυτοκίνητό του, με αποτέλεσμα να επιπέσει με πολύ μικρή ταχύτητα και με το εμπρόσθιο τμήμα του στο αριστερό κάτω άκρο του ενάγοντος, τον οποίο παρέσυρε περί το 1,5 μέτρο. Αμέσως μετά τροχοπέδησε και ακινητοποίησε το όχημά του. Σύμφωνα με την έκθεση αυτοψίας και το πρόχειρο σχεδιάγραμμα, που συνέταξαν τα αρμόδια όργανα του Τ.Τ Κορυδαλλού που επιλήφθηκαν λίγη ώρα αργότερα του ατυχήματος, το αυτοκίνητο του πρώτου εναγομένου ακινητοποιήθηκε εντός της διασταυρώσεως, όπου δεν υπάρχει επί της οδού Χειμάρας διάβαση πεζών, έχοντας εισέλθει κατά 1,5 περίπου μέτρο στην οδό 25ης Μαρτίου, ενώ δεν έχουν καταγραφεί αυτόπτες μάρτυρες. Υπό τα παραπάνω πλήρως αποδειχθέντα πραγματικά περιστατικά, ελλείψει και αυτοπτών μαρτύρων, το Δικαστήριο κρίνει ότι η ένδικη σύγκρουση και τα αποτελέσματά της οφείλονται σε συγκλίνουσα υπαιτιότητα και συγκεκριμένα αμέλεια αμφοτέρων των εμπλεκομένων, έλλειψη δηλαδή της προσοχής που όφειλαν, με βάση τους νομικούς κανόνες, την κοινή πείρα και τη λογική και μπορούσαν, κατ’αντικειμενική κρίση, να επιδείξουν, υπό τις προπεριγραφείσες συνθήκες, ως μέσος συνετός οδηγός, ο πρώτος εναγόμενος, και πεζός αντίστοιχα, ο ενάγων. Η αμέλεια του πρώτο39υ εναγομένου, συνίσταται ειδικότερα στο ότι, αυτός, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 12 § 1 και 39 § 3γ του ν.2696/1999, δεν οδηγούσε με σύνεση και διαρκώς τεταμένη την προσοχή του, με αποτέλεσμα είτε να μην αντιληφθεί την παρουσία του ενάγοντος, κατά την εκδοχή που ο ίδιος υποστήριξε στην προανακριτική απολογία και την εξέταση του ως διαδίκου, είτε, αν και τον είχε αντιληφθεί, όπως ισχυρίστηκε ο ενάγων στην προανακριτική του κατάθεση αλλά και την εξέτασή του ως διαδίκου, να μην βεβαιωθεί πριν εκκινήσει ότι αυτός δεν είχε εν τω μεταξύ κατέλθει στο οδόστρωμα, ώστε να μην τον εκθέσει σε κίνδυνο. Στην επέλευση του ατυχήματος, όμως, συνετέλεσε όπως προεκτέθηκε, και ο ενάγων, από οικείο πταίσμα σε ποσοστό 30 %, συνιστάμενο στο ότι κατήλθε στο οδόστρωμα, σε σημείο όπου δεν υπήρχε διάβαση πεζών, ανέλεγκτα, χωρίς δηλαδή να βεβαιωθεί προηγουμένως ότι μπορούσε να το πράξει με ασφάλεια και χωρίς να παρεμποδίσει την κυκλοφορία του οχήματος του πρώτου εναγομένου, με δεδομένο ότι εκείνη την ώρα ο τελευταίος είχε στραμμένο το βλέμμα του προς την αντίθετη κατεύθυνση, και, επομένως, ακόμη και αν είχε αντιληφθεί την παρουσία του, δεν είχε αντιληφθεί την κίνησή του, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 38 .4 ε του ν.2696/1999. κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 38 § 4 εδ.ε΄του ως άνω νόμου. Ο ισχυρισμός του ενάγοντος, ότι ο πρώτος εναγόμενος του έκανε νεύμα για να περάσει, δεν κρίνεται πειστικός, διότι πέραν του ότι διατυπώθηκε οψίμως για πρώτη φορά στην εξέτασή του ως διαδίκου και όχι προηγουμένως κατά την προανακριτική του κατάθεση, αν και αποτελούσε σημαντικό στοιχείο αναφορικά με τις συνθήκες του ατυχήματος, αντίκειται και στη λογική. Συνεπώς, πρέπει η προταθείσα από τους εναγομένους ένσταση αποκλειστικής υπαιτιότητας -αναφορικά με τη βάση της αγωγής που στηρίζεται στον ν.ΓΠΝ/1911- και, επικουρικώς, συνυπαιτιότητας του ενάγοντος στην πρόκληση του ατυχήματος, που επαναφέρονται με σχετικό λόγο της έφεσής τους αλλά και με τις προτάσεις τους επί της εφέσεως του ενάγοντος, να απορριφθεί και να γίνει δεκτή, ως βάσιμη και κατ’ουσίαν κατά το παραπάνω ποσοστό, αντίστοιχα. Το πρωτοβάθμιο, επομένως, Δικαστήριο, καταλήγοντας στην ίδια κρίση, δεν έσφαλε περί την εκτίμηση των αποδείξεων και πρέπει ο πρώτος λόγος της υπό στοιχ. Α΄έφεσης να απορριφθεί και ο σχετικός λόγος της υπό στοιχ. Β΄έφεσης, να γίνει δεκτός, ως εν μέρει βάσιμος και κατ’ουσίαν, κατά το προαναφερθέν ποσοστό.
Αποδείχθηκε, επίσης, ότι αμέσως μετά το ατύχημα, ο ενάγων μεταφέρθηκε με σταθμό του ΕΚΑΒ και εξετάστηκε στο τμήμα τακτικών εξωτερικών ιατρείων του Γενικού Νοσοκομείου Νίκαιας «Άγιος Παντελεήμων». Μπορούσε να βαδίσει και διαπιστώθηκε κάκωση αριστερού γόνατος και αριστερής κνήμης. Υποβλήθηκε σε ακτινολογικό και νευρολογικό έλεγχο, χωρίς κάποιο εύρημα και κρίθηκε ότι δεν χρήζει νοσηλείας. Του συστήθηκε χρήση επιγονατίδας και παγοθεραπεία και επανεξέταση επί εμμονής των συμπτωμάτων (σχετ. το υπ’αριθμ. πρωτ. ….. πιστοποιητικό εξέτασης του άνω νοσοκομείου). Έτσι, κατά τους ισχυρισμούς του ιδίου, επισκέφθηκε εκ νέου τα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου, διότι το αριστερό πόδι του εξακολουθούσε να είναι πρησμένο, χωρίς να υποβληθεί σε νέες εξετάσεις. Αυτό συνέβη, σύμφωνα με την έκθεση ιατρικής πραγματογνωμοσύνης του χειρουργού-ορθοπαιδικού, ………, κατά τις διηγήσεις προφανώς του ενάγοντος, ένα μήνα αργότερα, οπότε μετά από κλινικό έλεγχο του δόθηκαν οι ίδιες οδηγίες, και του συνεστήθησαν φυσικοθεραπείες. Επανεξετάστηκε στις 11-9-2014 στα εξωτερικά ιατρεία του ίδιου νοσοκομείου και του συνεστήθη μαγνητική τομογραφία αριστερού γόνατος, η οποία διενεργήθηκε στις 19-9-2014 και κατέδειξε γραμμοειδή αλλοίωση οριζόντιας φοράς στο οπίσθιο κέρας και σώμα του έσω μηνίσκου, με χαρακτηριστικά ρήξης και επέκταση αυτής προς την κάτω αρθρική επιφάνεια του μηνίσκου στα πλαίσια grade III ρήξης. Διαπιστώθηκε συνύπαρξη λίαν ήπιου πλάγιου υπερξαρθρήματος του μηνίσκου με φυσιολογική απεικόνιση μηνισκομηριαίου και σύστοιχου μηνισκοκνημιαίου συνδέσμου, οστική κάκωση επίφυσης-μετάφυσης έξω κνημιαίου κονδύλου με εικόνα κατάσπασης του έξω κνημιαίου πλατώ και συνύπαρξης μικρού αποσπαστικού κατάγματος στην προσθιοπλάγια επιφάνεια της επίφυσης της κνήμης. Επίσης, διαπιστώθηκε παρακείμενο οίδημα του οστικού μυελού στο πλαίσιο της προαναφερόμενης κάκωσης (σχετ. η από 19-9-2014 μαγνητική τομογραφία αριστερού γόνατος του διαγνωστικού κέντρου «Διαγνωστική Τομογραφία Πειραιά»). Ακολούθησε εισαγωγή του στο προαναφερθέν νοσοκομείο στις 24-9-2014, απ’όπου εξήλθε στις 26-9-2014 (σχετ. το από 26-9-2014 ιατρικό εξιτήριο του ιδίου ως άνω νοσοκομείου). Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του υποβλήθηκε σε νέο εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο, και, συγκεκριμένα, αξονική τομογραφία, που κατέδειξε κάταγμα του έξω κνημιαίου κονδύλου με καταβύθιση και διεύρυνση της περιοχής του κνημιαίου πλατώ και συνοδό αίμαρθρο (σχετ. η από 24-9-2014 γνωμάτευση του επίκουρου επιμελητή Β΄ του Ορθοπαιδικού τμήματος του νοσοκομείου, …….) και του συνεστήθη κύκλος 10 φυσικοθεραπειών (σχετ. το υπ’αριθμ. ……… παραπεμπτικό του νοσοκομειακού ιατρού ……….). Επακολούθησαν η διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης και ηλεκτρομυογράφημα και του συνεστήθησαν εκ νέου φυσικοθεραπείες (σχετ. οι υπ’αριθμ. ……. από 6-10-2014 αποδείξεις παροχής υπηρεσιών του ιδιωτικού πολυϊατρείου «Βιοϊατρική» και υπ’αριθμ. ……… παραπεμπτικό για φυσικοθεραπείες του άνω νοσοκομειακού ιατρού, ……….). Παρά τις θεραπείες αυτές, η υγεία του ενάγοντος δεν αποκαταστάθηκε και έτσι επισκέφθηκε εκ νέου τα εξωτερικά ιατρεία του παραπάνω νοσοκομείου στις 21-10-2014, όπου διαπιστώθηκε ικανοποιητική μεν λειτουργία του αριστερού γόνατος αλλά δυσχερής λειτουργία του αριστερού άκρου ποδός, λόγω πάρεσης του περονιαίου νεύρου στο ύψος της κεφαλής της περόνης, η οποία επιβεβαιώθηκε από ηλεκτρομυογράφημα. Η πάρεση αποδόθηκε σε πιθανό σύνδρομο διαμερίσματος του προσθίου διαμερίσματος της κνήμης, απότοκο του κατάγματος (σχετ. το υπ’αριθμ. πρωτ. ………. πιστοποιητικό εξέτασης του άνω νοσοκομείου και από 6-10-2014 ηλεκτρομυογράφημα της Βιοϊατρικής). Επανεξετάστηκε στις 22-1-2015 στο Γενικό Νοσοκομείο Κερκύρας, όπου διαπιστώθηκε περονιαία νευροπάθεια, με πιθανή αιτία το ένδικο τροχαίο ατύχημα, με την παρατήρηση ότι η πάρεση του περονιαίου νεύρου του δημιουργεί μόνιμο πρόβλημα στη βάδιση (σχετ. η υπ’αριθμ. πρωτ. ……. ιατρική βεβαίωση-γνωμάτευση του ορθοπαιδικού διευθυντή, …….), ενώ είχε ήδη υποβληθεί εκ νέου στις 13-1-2015 σε ηλεκτρομυογράφημα, που είχε αναδείξει ευρήματα συμβατά με σοβαρή περονιαία νευροπάθεια (σχετ. το από 13-1-2015 ηλεκτρομυογράφημα του ιδιωτικού πολυϊατρείου «Ιπποκράτης»). Στις 2-6-2015 εξετάστηκε στην ορθοπεδική κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων «Γ.Χατζηκώστα», όπου διαπιστώθηκε ιπποποδία αριστερού σκέλους, συνεπεία μετατραυματικής κάκωσης περιονιαίου νεύρου. Κρίθηκε ότι η βλάβη αυτή ήταν μόνιμη και του συνεστήθη νάρθηκας ιπποποδίας για την καθημερινή εξυπηρέτησή του. Επίσης, του συνεστήθη τενοντομεταφορά του οπίσθιου κνημιαίου μυός για τη βελτίωση της καθημερινής εξυπηρέτησής του (σχετ. οι από 2-6-2015 δύο συνολικά ιατρικές γνωματεύσεις του ….., χειρουργού ορθοπαιδικής του άνω νοσοκομείου). Κατά την επανεξέτασή του στις 13-7-2015 στο Γενικό Νοσοκομείο Κερκύρας, διαπιστώθηκε αδυναμία αριστερού κάτω άκρου κατά την κίνηση ραχιαίας έκτασης του αριστερού ποδός και των δακτύλων, με αποτέλεσμα διαταραχή στη βάδιση (καλπαστικό βάδισμα). Αξιολογήθηκε ότι αιτία αυτής ήταν η τραυματική βλάβη του περονιαίου νεύρου στο ύψος της κεφαλής της περόνης (σχετ. η υπ’αριθμ. πρωτ. ……. ιατρική βεβαίωση-γνωμάτευση του νευρολόγου, επιμελητή β΄ του άνω νοσοκομείου, …..).Τελικά, και κατά την εξέτασή του από τον ορισθέντα, με την υπ’αριθμ. 900/2016 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, πραγματογνώμονα, ………, στις 29-6-2016 ο ενάγων, όπως καταγράφεται στην από 28-7-2016 έκθεση ιατρικής πραγματογνωμοσύνης του, εξακολουθούσε να αιτιάται για άλγος αριστερού γόνατος, χωλότητα στο αριστερό κάτω άκρο, αδυναμία συγκεκριμένων κινήσεων της αριστερής ποδοκνημικής και του άκρου ποδός, αιμωδία και υπαισθησία σε περιοχή περί την κνήμη έως και τον άκρο αριστερά πόδα και αδυναμία αθλητικής δραστηριότητας. Ειδικότερα, ανέφερε συμπτώματα από το αριστερό του γόνατο (άλγος, οίδημα, δυσκαμψία και αστάθεια) λόγω της κάκωσης του γόνατός του στο ένδικο τροχαίο ατύχημα. Περιέγραψε ότι τα συμπτώματα αυτά, το πρώτο χρονικό διάστημα από το ατύχημα, που λάμβανε παυσίπονα, ήταν μόνιμα για τουλάχιστον ένα μήνα, ότι παρουσίασε σταδιακή βελτίωση 2-3 μήνες αργότερα, για συνολικά 5 μήνες μετά το ατύχημα και ότι έκτοτε ο πόνος ήταν περιστασιακός και συνήθως παροδικός κατά την πρωϊνή αφύπνιση, τις μεταβολές του καιρού ή όταν εκτελούσε κάποιες κινήσεις, όπως το βαθύ κάθισμα, την παρατεταμένη ορθοστασία και τη χρήση σκάλας, ενώ σταδιακή βελτίωση εμφάνισαν το οίδημα και η δυσκαμψία της άρθρωσης του αριστερού γόνατος. Παραπονέθηκε επίσης για μόνιμη αδυναμία κίνησης της ποδοκνημικής και των δακτύλων του αριστερού άκρου ποδός προς τα επάνω (ραχιαία έκταση), μετά το ατύχημα και έως την εξέτασή του αυτή και εξήγησε ότι, εξαιτίας αυτής της ανικανότητας, έχει σοβαρή χωλότητα και αστάθεια με κίνδυνο να πέσει. Δήλωσε ακόμη ότι αδυνατεί να ανταπεξέλθει σε καθημερινές δραστηριότητες, ότι για τη μετακίνησή του χρησιμοποιεί μπαστούνι και ότι πάσχει από περιστασιακές αιμωδίες και σημαντική υπαισθησία ή αναισθησία του αριστερού άκρου ποδός, που χαρακτηρίστηκε ως μόνιμη. Ο πραγματογνώμονας, προέβη σε κλινική του εξέταση, με διαπιστώσεις που καταγράφονται αναλυτικά στην έκθεσή του, και με αναφορά στον τελευταίο απεικονιστικό και ηλεκτρομυογραφικό έλεγχο στις 30-6-2015, κατά τους οποίους διαπιστώθηκε, με τον μεν πρώτο, το κάταγμα του έξω κνημιαίου κονδύλου, πωρωθέν σε πλημμελή θέση και δη ανατομική ανάταξη της αρθρικής επιφάνειας της κνήμης με καθίζηση 11 χιλιοστά και αλλοιώσεις αρχόμενης μετατραυματικής αρθρίτιδας, και με τον δεύτερο, πλήρης απουσία της λειτουργίας του αριστερού περονιαίου νεύρου. Καταλήγει δε στο συμπέρασμα ότι οι παραπάνω βλάβες οφείλονται στο ατύχημα, χωρίς να διατυπώνει οποιαδήποτε σχετική αμφιβολία, ειδικότερα δε, ότι το κάταγμα αυτό προήλθε από την πρόσκρουση του αυτοκινήτου στην εξωτερική επιφάνεια του αριστερού γόνατος, ενώ αναφορικά με την παράλυση του περονιαίου νεύρου, ότι οφείλεται, είτε άμεσα στο ατύχημα αφού η πρόσκρουση του αυτοκινήτου έγινε στο σημείο όπου διέρχεται το συγκεκριμένο νεύρο, είτε έμμεσα, λόγω του κατάγματος του έξω κνημιαίου κονδύλου, με επικρατέστερη τη δεύτερη εκδοχή, αξιολογώντας ότι ο νευρολογικός έλεγχος αμέσως μετά το ατύχημα ήταν αρνητικός για βλάβες, αποκλείοντας έτσι την πρώτη. Παράλληλα, έκρινε ότι η πιθανότητα ανάπτυξης συνδρόμου διαμερίσματος της κνήμης, ως αιτιοπαθογένεια της κατάστασης του αριστερού κάτω άκρου, θα πρέπει να θωρείται απομακρυσμένη, λόγω μη τυπικής κλινικής εικόνας όπου είναι προσβεβλημένος και ο μυϊκός ιστός. Περαιτέρω, ο άνω πραγματογνώμονας διατυπώνει την άποψη ότι η πλήρης παράλυση του περονιαίου νεύρου, αποτελεί αιτία σημαντικής δυσκολίας ή αδυναμίας επιτέλεσης βασικών λειτουργιών όπως η βάδιση, το τρέξιμο, η παρατεταμένη ορθοστασία, η έγερση από την καθιστή θέση και η διατήρηση ισορροπίας, λόγω της απώλειας της μυϊκής ισχύος ικανού αριθμού μυών, σημαντικής αστάθειας και εύκολης κόπωσης του αριστερού κάτω άκρου. Η αδυναμία αυτή είναι προφανέστερη και εντονότερη σε απαιτητικότερη λειτουργία ή δραστηριότητα, όπως μετακίνηση σε σκαλοπάτια, το γονάτισμα, το βαθύ κάθισμα, την επιτάχυνση ή την επιβράδυνση βάδισης, την αλλαγή κατεύθυνσης και η μεταφορά βάρους. Επιπροσθέτως, η προσπάθεια εκτέλεσης των παραπάνω λειτουργιών, αυξάνει τον κίνδυνο νέας κάκωσης από πτώση, λόγω ακριβώς αυτής της παράλυσης και της αστάθειας που χαρακτηρίζει το αριστερό κάτω άκρο. Η ανατομία και η κινηματική του αριστερού γόνατος χαρακτηρίστηκαν ως σημαντικά διαταραγμένες, σε μη αναστρέψιμη κατάσταση, λόγω της πώρωσης του κατάγματος του έξω κνημιαίου κονδύλου σε πλημμελή θέση. Έτσι, κρίθηκε ότι ο ενάγων κατέστη μόνιμα και ολικά ανίκανος να εργαστεί, ως θαλαμηπόλος σε πλοία, διότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του συγκεκριμένου επαγγέλματος, αφού στα καθήκοντά του εμπεριέχονται εκτός όλων των παραπάνω λειτουργιών, η μεταφορά βάρους, η φόρτωση ή εκφόρτωση αντικειμένων και εφοδίων, αλλά και η διαχείριση κλινοσκεπασμάτων και απορριμμάτων, οι υπηρεσίες καθαριότητας και σερβιτόρου, που απαιτούν σταθερότητα στη βάδιση και ορθοστασία. Εκτίμησε, επίσης, ότι πιθανή επέμβαση στην αριστερή ποδοκνημική και σύστοιχο κάτω άκρο πόδα, όπως η τενοντομεταφορά του οπίσθιου κνημιαίου και μακρού κοινού καμπτήρων των δακτύλων, θα βελτίωνε ενδεχομένως την παρούσα κατάσταση για κάποιο χρονικό διάστημα, ενώ σε περίπτωση εγκατάστασης τελικού σταδίου μετατραυματικής αρθρίτιδας θα ήταν επιβεβλημένη η αρθροπλαστική της πάσχουσας άρθρωσης. Η βλάβη στην άρθρωση κρίθηκε ως μη αναστρέψιμη και η παράλυση ως μόνιμη και μη αναστρέψιμη, με τη σημείωση ότι οι επεμβάσεις, όπως η τενοντομεταφορά, αποσκοπούν στη διόρθωση και βελτίωση των λειτουργιών και όχι την επαναλειτουργία του νεύρου. Τελικά, αφού ο άνω πραγματογνώμονας έκανε ειδική μνεία στις συνέπειες του ατυχήματος και στην προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική του ζωή, και τη συνεπεία αυτών ψυχολογική του επιβάρυνση, προσδιόρισε το βαθμό της αναπηρίας του σε 50 % για την παράλυση του περονιαίου νεύρου, σε 15 % για το κάταγμα του έξω κνημιαίου κονδύλου που έχει πωρωθεί σε πλημμελή θέση και σε 5 % λόγω των αρχόμενων εκφυλιστικών αλλοιώσεων της άρθρωσης του αριστερού γόνατος, και συνολικά σε 70 %, την οποία χαρακτήρισε ως μόνιμη, με την επισήμανση ότι η εξέλιξη της μετατραυματικής αρθρίτιδας στο μέλλον θα αυξήσει το ποσοστό αυτό και ότι η κατάστασή του θα έπρεπε να επαναξιολογηθεί μετά πάροδο έτους από ενδεχόμενη επέμβαση τενοντομεταφοράς. Αντίστοιχες, αν και πιο συνοπτικές, είναι και οι παρατηρήσεις του ορθοπαιδικού χειρουργού, ……….., μετά από εξέταση του ενάγοντος στις 29-6-2016, κατόπιν σχετικής εντολής από τη δεύτερη εναγομένη, που αποτυπώνονται στην προσκομιζόμενη ιατρική του γνωμάτευση, αναφορικά με το είδος των υφιστάμενων βλαβών. Προσδιορίζει, ωστόσο, το βαθμό της αναπηρίας σε 30 % για το περονιαίο νεύρο και σε 5 % για την αρθρίτιδα, η οποία δύναται να φθάσει σε ποσοστό 20 %, σε πιθανή επιδείνωσή της, που θα καταστήσει αναγκαία την ολική αρθροπλαστική. Επίσης, διαφοροποιείται ως προς τη σύνδεση των βλαβών με το ένδικο τροχαίο, επικαλούμενος την μη προσκόμιση της ακτινογραφίας στην οποία υποβλήθηκε ο ενάγων κατά την ημέρα της κάκωσης, χωρίς ωστόσο να κάνει αναφορά στην τυχόν σύνδεση των βλαβών με το σημείο της πρόσκρουσης (εξωτερική επιφάνεια αριστερού γόνατος και κνήμης) και την υπόδειξη άλλης πιθανότερης αιτίας αυτών, με αποτέλεσμα να μην ανατρέπονται με πειστικό τρόπο τα συμπεράσματα και οι παραδοχές του ορισθέντος πραγματογνώμονα, ο οποίος όχι μόνο υποδεικνύει ως αιτία των βλαβών το ένδικο ατύχημα αλλά αιτιολογεί πλήρως το συγκεκριμένο συμπέρασμα. Συνεπώς, δεν έσφαλε το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο δεχόμενο ότι οι υφιστάμενες βλάβες υπήρξαν απότοκος του ένδικου ατυχήματος και του τραυματισμού του ενάγοντος, και πρέπει ο σχετικός λόγος της υπό στοιχ. Β΄έφεσης των εκκαλούντων περί ελλείψεως αιτιώδους συνάφειας, να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμος. Επισημαίνεται ότι το διατυπωθέν στο δικόγραφο της υπό στοιχ. Β΄έφεσης αίτημα περί προσκομίσεως εκ μέρους του ενάγοντος του βιβλιαρίου υγείας του, που στηρίζεται στις διατάξεις των άρθρων 450 παρ.2 και 451 παρ.1 του ΚΠολΔ, πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμο, καθώς, ο παραπάνω ορθοπαιδικός, ……………., στην ιατρική του γνωμάτευση κάνει αναφορά στο βιβλιάριο υγείας του ενάγοντος, το οποίο επομένως, τέθηκε στη διάθεσή του, χωρίς να προβαίνει σε κάποια περαιτέρω παρατήρηση για τις υπάρχουσες σε αυτό καταγραφές, που θα ενίσχυαν τυχόν το συμπέρασμά του περί έλλειψης βεβαιότητας ως προς την αιτιώδη συνάφεια του ατυχήματος με τις σωματικές βλάβες του ενάγοντος. Διευκρινίζεται, ωστόσο, ότι, με βάση τον ισχύοντα κατά τον χρόνο του ατυχήματος Ενιαίο Πίνακα Προσδιορισμού Ποσοστού Αναπηρίας (Φ11321/οικ 10219/688 ΦΕΚ Β΄1506/4-5-2012), το ποσοστό αναπηρίας που αναγνωρίζεται στην παράλυση του περονιαίου νεύρου όπως και στην ψευδάρθρωση κνήμης, δηλαδή την πλημμελή πώρωση με μετατραυματική αρθρίτιδα όταν η μόνιμη θεωρείται μη αναστρέψιμη, ανέρχεται, για κάθε βλάβη, σε 30 % (περ. 4.2.2 και 4.4.6), συνεπώς, αθροιστικά σε 45 %. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο αναγνωρίζοντας στον ενάγοντα συνολικό ποσοστό αναπηρίας 70 % έσφαλε περί την εκτίμηση των αποδείξεων, και πρέπει ο σχετικός λόγος της υπό στοιχ. Β΄έφεσης να γίνει δεκτός ως βάσιμος και κατ’ουσίαν.
Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι εξαιτίας του τραυματισμού του ο ενάγων δαπάνησε αναγκαίως, ως συμμετοχή, για την υποβολή, σύμφωνα με τις συστάσεις των θεραπόντων ιατρών του, σε μαγνητική τομογραφία αριστερού γόνατος και οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης, στις 19/9 και τις 6/10/2014 αντίστοιχα, το ποσό των 35,54 ευρώ κάθε φορά (σχετ. οι υπ’αριθμ. ……… αποδείξεις παροχής υπηρεσιών του ιδιωτικού διαγνωστικού εργαστηρίου «Ευρωϊατρική» και του ιδιωτικού πολυϊατρείου «Βιοϊατρική» αντίστοιχα), σε ηλεκτρομυογραφική εξέταση-δοκιμασία desmet, αισθητική και κινητική ταχύτητα αγωγής, στις 6-10-2014 το ποσό των 1,29, του 1,14 και του 1,14 ευρώ αντίστοιχα (σχετ. η υπ’αριθμ. ………. απόδειξη παροχής υπηρεσιών τα Βιοϊατρικής), και για την επίσκεψή του στα εξωτερικά ιατρεία του Γενικού Νοσοκομείου Νικαίας στις 21-10-2014, το ποσό των 5 ευρώ (σχετ. η υπ’αριθμ. ………. απόδειξη είσπραξης του άνω νοσοκομείου) και συνολικά των 79,65 ευρώ. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, δεχόμενο ότι στην αποκαταστατέα ζημία του ενάγοντος περιλαμβάνονται και οι παραπάνω δαπάνες, μειούμενες τελικώς με βάση το ποσοστό συνυπαιτιότητάς του, οι οποίες αποτελούν την ατομική συμμετοχή του σε αυτές, καλυφθείσες κατά τα λοιπά, ως προς το επιπλέον δηλαδή ποσό, από τον ασφαλιστικό του φορέα (Οίκος Ναύτου και είδη Ε.Ο.Π.Υ.Υ), ορθά τις αποδείξεις εκτίμησε και ο περί του αντιθέτου συναφής λόγος της υπό στοιχ. Β΄έφεσης, όπως και ο έβδομος λόγος της υπό στοιχ. Α΄έφεσης, με τον οποίο ο εκκαλών διατείνεται ότι εσφαλμένως μειώθηκε το ποσό των δαπανών, εφόσον αποκλειστικά υπαίτιος του ένδικου ατυχήματος ήταν ο πρώτος εναγόμενος, πρέπει να απορριφθούν ως ουσιαστικά αβάσιμοι. Δεν αποδείχθηκε, αντιθέτως, ότι η τυχόν λήψη βελτιωμένης τροφής ήταν αναγκαία λόγω του είδους και της σοβαρότητας του τραυματισμού του ούτε προσκομίζεται κάποιο ιατρικό πιστοποιητικό με σχετική σύσταση τω θεραπόντων ιατρών του, δοθέντος μάλιστα ότι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, το σύγχρονο διαιτολόγιο ενός πολίτη μέσης οικονομικής δυνατότητας περιλαμβάνει το επικαλούμενο ως βελτιωμένο και περιλαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την ανάρρωσή του από τον τραυματισμό του, συνεπώς, ορθώς κρίνοντας το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, απέρριψε το σχετικό αγωγικό κονδύλιο ως ουσιαστικά αβάσιμο και πρέπει, ο πέμπτος λόγος της υπό στοιχ. Α΄έφεσης να απορριφθεί επίσης ως ουσιαστικά αβάσιμος.
Επίσης, πέραν του πόνου που αισθανόταν στο σημείο του τραυματισμού του και της δυσκολίας που αντιμετώπιζε στη βάδιση και οποιαδήποτε δραστηριότητα, που απαιτούσε κινητικότητα των κάτω άκρων, δεν αποδείχθηκε αδυναμία του ενάγοντος να αυτοεξυπηρετηθεί, ούτε αυτή δικαιολογείτο, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας με βάση το είδος της σωματικής βλάβης που υπέστη και τη συνολική κλινική εικόνα του, επομένως, το αγωγικό κονδύλιο περί αποζημίωσης λόγω της παροχής υπηρεσιών τρίτου προσώπου, έπρεπε να απορριφθεί ως κατ’ουσίαν αβάσιμο. Συνεπώς, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, συμπεριλαμβάνοντας στην αποκαταστατέα ζημία του και το ποσό που ο ενάγων θα κατέβαλε σε τρίτο πρόσωπο για την υποβοήθησή του, έσφαλε περί την εκτίμηση των αποδείξεων και πρέπει, ο έκτος λόγος της υπό στοιχ. Α΄έφεσης να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμος και ο σχετικός λόγος της υπό στοιχ. Β΄έφεσης να γίνει δεκτός ως βάσιμος κατ’ουσίαν.
Επιπλέον, αποδείχθηκε ότι στον ενάγοντα, ο οποίος εργαζόταν προηγουμένως ως ναυτικός, απονεμήθηκε σύνταξη με την υπ’αριθμ. ……….. απόφαση του Διευθυντή παροχών του Ν.Α.Τ, το ύψος της οποίας καθορίστηκε σε 507,71 ευρώ, καταβλητέα από την 1-10-2012 δηλαδή τον επόμενο μήνα της αίτησής του. Όταν συνταξιοδοτήθηκε διήνυε το 51ο έτος της ηλικίας του και έχοντας απασχοληθεί και στο πρόσφατο παρελθόν ως θαλαμηπόλος, κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου, με ικανοποιητικές αποδοχές, ευελπιστούσε ότι, έχοντας ήδη εξασφαλίσει την πρόωρη συνταξιοδότησή του, θα εξακολουθούσε να έχει αυτή τη δυνατότητα. Άλλωστε, με το άρθρο 34 παρ. 4α) του πδ 913/1978, αναγνωρίζεται στους συνταξιούχους ναυτικούς λόγω γήρατος, που δεν έχουν συμπληρώσει το πεντηκοστό έτος της ηλικίας τους, η δυνατότητα να επαναλάβουν το ναυτικό επάγγελμα σε πλοίο, με αναστολή της καταβολής της παρεχόμενης κύριας και επικουρικής τους σύνταξης, ενώ μετά τη συμπλήρωση του πεντηκοστού πέμπτου έτους της ηλικίας τους, δεν θα αναστέλλεται μεν η καταβολή αυτής, αλλά το ποσό της ή το άθροισμα των συντάξεων, αν υπερβαίνει τα 750 ευρώ, θα καταβάλλεται μειωμένο κατά 70 %. Η αναστολή καταβολής των συντάξεων αφορά τον επόμενο μήνα χορήγησης του αποδεικτικού ναυτικής ικανότητας ή ανανέωσης του κατεχόμενου αποδεικτικού και διαρκεί για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο συνταξιούχος θα κατείχε το αποδεικτικό. Επιπλέον, το έτος 2011, εργάστηκε επί ένα μήνα (από 17/6 έως 17/7) με αυτήν την ειδικότητα σε επιβατηγό τουριστικό πλοίο, με μικτές αποδοχές ύψους 2.951,74 ευρώ, στις οποίες συμπεριλαμβανόταν και η αμοιβή του για 128 ώρες υπερωρίας (σχετ. το από 17-6-2011 συμφωνητικό για τη σύναψη σύμβασης ναυτολόγησης) και το έτος 2012, για χρονικό διάστημα δύο μηνών (11/7 έως 11/9) με μηνιαίες μικτές αποδοχές, ύψους 2.756,17 ευρώ, με 60 ώρες υπερωριακής εργασίας (σχετ. η από 11-7-2012 σύμβαση ναυτικής εργασίας). Αντιθέτως, δεν απασχολήθηκε τη θερινή περίοδο του έτους 2013, ενώ για το έτος 2014, προ του τραυματισμού του, περί τις αρχές Απριλίου είχε ήδη έλθει σε επαφή με ναυτικό πράκτορα, ονόματι ………, ώστε να καταστεί δυνατή η ανεύρεση εργασίας ως θαλαμηπόλου. Έτσι, και με δεδομένο ότι υπάρχει κατά τη θερινή περίοδο ζήτηση εποχικά απασχολούμενων σε τουριστικούς πλόες, εκτιμάται, ότι ο ενάγων, κατά τη συνήθη των πραγμάτων πορεία, θα απασχολείτο τουλάχιστον επί δίμηνο, δηλαδή τους μήνες της τουριστικής αιχμής, Ιούλιο-Αύγουστο, για τα επόμενα του ατυχήματος πέντε έτη, δηλαδή μέχρι και το έτος 2018, καθώς η μετέπειτα απασχόλησή του δεν ήταν βεβαία, αν ληφθεί υπόψη ότι τότε θα διήνυε ήδη το 56ο έτος της ηλικίας του και θα προτιμούντο νεώτερα σε ηλικία άτομα, για το συγκεκριμένο είδος εργασίας. Με βάση τις κυρωθείσες με υπουργικές αποφάσεις του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου, Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας Πληρωμάτων Μεσογειακών και Τουριστικών Επιβατηγών Πλοίων για τα έτη, 2013, 2014 και 2017 (α.α ΥΑ 3525.1.1.10/01/2013, 3525.1.10/01/2014, 2242.5-1.10/77059/2017 αντίστοιχα) οι αποδοχές του θα διαμορφώνονταν στο ποσό των 2.223,45 {1.755,36 [1.277,46 + 477,9 (15,93 Χ 30) + 468,09 (1.755,36 : 30 Χ 8)] ευρώ (άρθρα 2,3 και 8 των άνω Συλλογικών Συμβάσεων). Για τα έτη 2014 έως και 2017, θα αναστελλόταν η καταβολή της συντάξεώς του κατά τους αντίστοιχους μήνες, και, επομένως, θα πρέπει για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα να αφαιρεθεί το ποσό αυτής που ήδη έχει λάβει, ώστε το ποσό που δικαιούται ανέρχεται σε 1.715,74 (2.223,45 – 507,71) ευρώ. Αντιθέτως, για το έτος 2018, που θα δικαιούται αθροιστική απόληψη της συντάξεως και του μισθού του, δικαιούται να λάβει το ποσό των 2.223,45 ευρώ, για κάθε μήνα απασχόλησής του. Επομένως, ο ενάγων εξαιτίας του προαναφερόμενου τραυματισμού του, και της συνεπεία αυτού ανικανότητας προς εργασία, απώλεσε τα εισοδήματα, που θα αποκέρδαινε από την παραπάνω απασχόλησή του μέχρι και τη θερινή περίοδο του έτους 2018, και συνολικά το ποσό των 18.172,82 [13.725,92 (1.715,74 Χ 8) + 4.446,9 (2.223,45 Χ 2)], για την εφάπαξ καταβολή του οποίου υφίστατο, κατά το σχετικό βάσιμο αίτημα του ενάγοντος, σπουδαίος λόγος, ώστε να μπορέσει με την κατάλληλη αξιοποίησή του να αυξήσει το ελλιπές εισόδημά του. Οποιαδήποτε άλλη εργασία του, αφενός δεν επιτρεπόταν, λόγω της συνταξιοδότησής του, αφετέρου δεν ήταν δυνατή λόγω της αδυναμίας ουσιαστικά εκτέλεσης χειρωνακτικών εργασιών και ελλείψεως άλλης επαγγελματικής κατάρτισής του. Συνεπώς, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο απορρίπτοντας το συγκεκριμένο κονδύλιο ως ουσιαστικά αβάσιμο έσφαλε κατά την εκτίμηση των αποδείξεων, δεκτού γενομένου του τέταρτου λόγου της υπό στοιχ. Α΄έφεσης και απορριπτομένης της προταθείσας από τους εναγομένους-εφεσιβλήτους, παραδεκτώς το πρώτον ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, με τις προτάσεις τους, επί της παραπάνω έφεσης (άρθρο 527 αρ.1 του ΑΚ), ένστασης συνυπαιτιότητας του ενάγοντος στην έκταση της ζημίας του, συνιστάμενης στην παράλειψή του να περιορίσει τη ζημία του απασχολούμενος σε οποιοδήποτε άλλο, συναφές ή μη επάγγελμα. Επομένως, η συνολική αποκαταστατέα ζημία και συνακόλουθα η αποζημίωση που δικαιούται ο ενάγων από το ένδικο ατύχημα ανέρχεται στο ποσό των 18.252,47 (79,65 + 18.172,82) ευρώ, από το οποίο, με βάση το ποσοστό συνυπαιτιότητάς του δικαιούται τελικώς να λάβει 12.776,72 (18.252,47 Χ 70 %) ευρώ.
Από όσα προεκτέθηκαν, αποδείχθηκε, επίσης, ότι το ένδικο ατύχημα προκάλεσε στον ενάγοντα σωματικές βλάβες, οι οποίες περιγράφονται λεπτομερώς και του δημιούργησαν αναπηρία μόνιμη, η οποία σύμφωνα με τις αντιλήψεις της ζωής θα επηρεάσουν μελλοντικά κατά τη συνήθη των πραγμάτων πορεία, το εν γένει οικονομικό, επαγγελματικό και κοινωνικό του μέλλον, αφού αυτός δεν μπορεί πλέον να εργαστεί τόσο ως θαλαμηπόλος σε πλοία αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη εργασία, καθώς, πέραν της δυσκολίας του ακόμη και στη βάδιση και την ορθοστασία, δεν μπορεί να εκτελέσει δραστηριότητες ή λειτουργίες απαιτητικότερες ή εντονότερες και δεν αποδείχθηκε ότι διαθέτει κάποιες ειδικές γνώσεις που θα του επέτρεπαν εργασία μη χειρωνακτική. Παράλληλα, οι βλάβες αυτές αφορούν τη γενικότερη ποιότητα της ζωής του, αφού αυτή συναρτάται με την υγεία και τη δυνατότητα φυσιολογικής ατομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Ειδικότερα, στην προσωπική του ζωή έχει ήδη υποστεί και θα υποστεί αρνητικές συνέπειες στο μέλλον, αφού δεν μπορεί, λόγω των προαναφερθέντων προβλημάτων, να έχει πλήρη συμμετοχή σε οικογενειακές εκδηλώσεις, όπως προηγουμένως. Επιπρόσθετα, επηρεάζεται και το κοινωνικό του μέλλον, αφού δεν είναι πλέον σε θέση να απολαμβάνει δραστηριότητες της καθημερινής ζωής που έχει ο μέσος υγιής άνθρωπος, και θα περιοριστούν έως ένα βαθμό οι κοινωνικές του επαφές, συναναστροφές και δραστηριότητες. Έτσι, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις ως άνω δυσμενείς επιπτώσεις, του οφείλεται ως αποζημίωση εκ του άρθρου 931 του ΑΚ το εύλογο ποσό των 15.000 ευρώ, που κρίνεται εύλογο με βάση, αφενός το είδος, την έκταση και τις συνέπειες της αναπηρίας του και αφετέρου την ηλικία, το φύλο και τον βαθμό συνυπαιτιότητάς του. Συνεπώς, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, που προσδιόρισε την εκ του άρθρου 931 του ΑΚ αποζημίωση, στο ίδιο ποσό ορθώς έκρινε-παρ’ότι δέχθηκε διαφορετικό ποσοστό αναπηρίας του-και πρέπει, ο δεύτερος λόγος της υπό στοιχ. Α΄έφεσης και ο σχετικός λόγος της υπό στοιχ. Β΄έφεσης, με τους οποίους οι εκκαλούντες διατείνονται, ότι αυτή θα έπρεπε να καθοριστεί σε υψηλότερο και χαμηλότερο, αντίστοιχα, ποσό, να απορριφθούν ως κατ’ουσίαν αβάσιμοι.
Τέλος, αποδείχθηκε ότι ο ενάγων, πέραν της ανωτέρω περιουσιακής ζημίας, υπέστη λόγω του τραυματισμού του και ηθική βλάβη, καθόσον δοκίμασε θλίψη και στενοχώρια από τις προκληθείσες σε αυτόν σωματικές βλάβες, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως μη αναστρέψιμες και ειδικώς η παράλυση του περονιαίου νεύρου και ως μόνιμη, για την οποία (ηθική βλάβη) η εύλογη χρηματική ικανοποίηση, που πρέπει να του επιδικασθεί, ανέρχεται, ενόψει της συντρέχουσας αμέλειάς του στην πρόκληση του σύγκρουσης, του είδους της υπαιτιότητας του πρώτου εναγομένου (αμέλεια), των ειδικότερων συνθηκών του συμβάντος, της έκτασης, του είδους και της σοβαρότητας του τραυματισμού του, σε συνδυασμό με την ηλικία του, το ψυχικό και σωματικό άλγος, που δοκίμασε, λόγω των σωματικών του βλαβών, τη μακρά περίοδο ανάρρωσής του, καθώς και την κοινωνική και οικονομική κατάσταση των διαδίκων, πλην της δεύτερης εναγομένης, της οποίας η ευθύνη είναι εγγυητική, στο ποσό των 18.040 ευρώ και λόγω της γενομένης εκ μέρους του επιφύλαξης για το ποσό των 40 ευρώ, προκειμένου να παραστεί ως πολιτικώς ενάγων στην ποινική δίκη, το ποσό των 18.000 ευρώ. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, επιδικάζοντας το ίδιο ποσό στον ενάγοντα, ορθά κατ’αποτέλεσμα έκρινε, και πρέπει ο τρίτος λόγος της υπό στοιχ. Α έφεσης και ο σχετικός λόγος της υπό στοιχ. Β΄έφεσης, με τους οποίους αυτοί ζητούν τον καθορισμό του σε υψηλότερο και χαμηλότερο, αντίστοιχα, ποσό, να απορριφθούν ως αβάσιμοι.
Κατόπιν αυτών, πρέπει να γίνουν δεκτές αμφότερες οι εφέσεις, ως εν μέρει βάσιμες και κατ’ουσίαν, ακολούθως, να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη οριστική απόφαση στο σύνολο της, κατ’άρθρο 535 § 1 ΚΠολΔ, δηλαδή και κατά τις διατάξεις της, που δεν ανατρέπονται με την παρούσα απόφαση, λόγω του ότι τούτο επιβάλλεται για την ενότητα της εκτέλεσης, η οποία θα επιτευχθεί μόνο με την εκτέλεση της παρούσας αποφάσεως (ΕφΑνατΚρ 79/2014 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»), αναγκαίως δε, αφού η εκκαλουμένη εξαφανίστηκε μετά από παραδοχή άλλων λόγων εφέσεως, και κατά την περί δικαστικών εξόδων διάταξή της που θα καθορισθεί από την αρχή (ΕφΑνΚρ 79/2014 ό.π, ΕφΑθ 1404/2014, Αρμ 2015.208). Στη συνέχεια, αφού διακρατηθεί η υπόθεση από το παρόν Δικαστήριο και ερευνηθεί η υπό κρίση αγωγή, πρέπει να γίνει αυτή δεκτή, ως εν μέρει βάσιμη και κατ’ουσίαν και να αναγνωριστεί ότι οι εναγόμενοι οφείλουν εις ολόκληρον στον ενάγοντα για τις μνημονευόμενες στο σκεπτικό αιτίες, το ποσό των 45.776,72 (12.776,72 + 15.000 + 18.000) ευρώ, εντόκως, με τον νόμιμο τόκο επιδικίας, αναφορικά με το ποσό της αποζημιώσεως (12.776,72 ευρώ) και τον νόμιμο τόκο υπερημερίας, αναφορικά με το ποσό της αποζημιώσεως εκ του άρθρου 931 του ΑΚ και της ηθικής βλάβης, ως προς τα οποία οι εναγόμενοι ευλόγως αντιδίκησαν (ΑΠ 1207/2007, αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»), λόγω και του ύψους των αντίστοιχων αξιώσεων του ενάγοντος, δεκτού γενομένου του σχετικού λόγου της υπό στοιχ. Β΄έφεσης, ως εν μέρει βάσιμου και κατ’ουσίαν.
Επίσης, λόγω της μερικής νίκης αμφοτέρων των διαδίκων πλευρών, πρέπει να διαταχθεί η επιστροφή σ’αυτούς του παραβόλου των εκατό (100) ευρώ που κατέθεσαν έκαστη. Τέλος, μέρος των δικαστικών εξόδων του ενάγοντος, αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας, πρέπει να επιβληθεί σε βάρος των εναγομένων-εφεσιβλήτων-εκκαλούντων λόγω της ήττας τους και ανάλογα προς την έκταση αυτής, κατά τα οριζόμενα ειδικότερα στο διατακτικό (άρθρα 106, 176, 183, 189, 191 § 2 του ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με 63 § 1iα), 68 § 1 και 69 § § 1,2 του ν.4194/2013).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων τις από 15-5-2017 (αριθ. εκθ. καταθ. ………) υπό στοιχ. Α΄ έφεση του ενάγοντος και από 15-11-2017 (αριθ. εκθ. καταθ. ………), υπό στοιχ. Β΄ έφεση των εναγομένων, κατά της υπ’αριθμ. 1624/2017 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, αντιμωλία των διαδίκων.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και κατ’ουσίαν αυτές.
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την εκκαλουμένη οριστική απόφαση.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την επιστροφή σε όλους του εκκαλούντες του κατατεθέντος από αυτούς παραβόλου των εκατό (100) ευρώ.
ΚΡΑΤΕΙ την υπόθεση και τη δικάζει κατ’ουσίαν
ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την από 15-9-2015 (με αυξ. αριθ. εκθ. καταθ………) αγωγή.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι οι εναγόμενοι οφείλουν εις ολόκληρον στον ενάγοντα το ποσό των σαράντα πέντε χιλιάδων επτακοσίων εβδομήντα έξι ευρώ και εβδομήντα δύο λεπτών (45.776,72), με τον νόμιμο τόκο επιδικίας, αναφορικά με το ποσό των δώδεκα χιλιάδων επτακοσίων εβδομήντα έξι ευρώ και εβδομήντα δύο λεπτών (12.776,72) και τον νόμιμο τόκο υπερημερίας, αναφορικά με το ποσό των τριάντα τριών χιλιάδων (33.000) ευρώ, από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής και μέχρι την εξόφληση.
ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος των εναγομένων μέρος των δικαστικών εξόδων του ενάγοντος, αμφοτέρων των βαθμών διαδικασίας, το οποία ορίζει στο ποσό των δύο χιλιάδων εννιακοσίων (2.900) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, χωρίς να παρίστανται οι διάδικοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους, στις 30-8-2018.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ