Αριθμός 103 /2025
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Ναυτικό Τμήμα
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Μαρία Παπαδογρηγοράκου, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Ε.Δ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις …………, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των :
ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ: ………………. ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιό του δικηγόρο Βασίλειο Τσιαντή (με δήλωση κατ΄ άρθρο 242 παρ 2 ΚΠολΔ).
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΗΣ: Ναυτικής Εταιρείας με την επωνυμία «………………», η οποία εδρεύει στις …….. (ΑΦΜ ……….) και εκπροσωπείται νόμιμα, εκπροσωπήθηκε δε από την πληρεξούσιά της δικηγόρο Βαρβάρα -Μαρία Θωμά (με δήλωση κατ΄ άρθρο 242 παρ 2 ΚΠολΔ).
Ο εκκαλών άσκησε ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς την από 21.10.2022 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ……./2022) αγωγή, επί της οποίας εκδόθηκε η υπ΄ αριθμ 4192/2023 απόφαση του ως άνω Δικαστηρίου, που δέχθηκε εν μέρει την αγωγή.
Την απόφαση αυτή προσέβαλε ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου ο ενάγων και ήδη εκκαλών με την από 31.1.2024 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ΠΡΩΤ …………/2024 -ΓΑΚ/ΕΑΚ ΕΦΕΤ ……./2024) έφεσή του, της οποίας δικάσιμος ορίσθηκε η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας απόφασης.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.
Οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, οι οποίοι παραστάθηκαν με δήλωση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς τους με τις έγγραφες προτάσεις που προκατέθεσαν.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η κρινομένη με αριθμό κατάθεσης ………./2024 και αριθμό προσδιορισμού ………../2024 έφεση κατά της με αριθμό 4192/2023 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε, κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 614 αρ.3 και 621 επ. του ΚΠολΔ αντιμωλία των διαδίκων, επί της με αριθμό ………/2022 αγωγής του κατά ένα μέρος ηττηθέντος στον πρώτο βαθμό ναυτικού έχει ασκηθεί σύμφωνα με τις νόμιμες διατυπώσεις με κατάθεση αυτής στη Γραμματεία του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου και εμπροθέσμως, εντός της διετούς καταχρηστικής προθεσμίας από την έκδοση της εκκαλουμένης αφού η απόφαση κοινοποιήθηκε την επομένη της ασκήσεως της εφέσεως με επιμέλεια του εκκαλούντος, σύμφωνα με τη με αριθμό έκδοση επίδοσης ………./1.2.2024 της δικαστικής επιμελήτριας στην περιφέρεια του Εφετείου Αθήνας ………. (άρθρα 19, 495 παρ. 1 και 4, 511, 513 παρ. 1 περ. β, 516 παρ. 1, 517, 518 παρ. 1 και 2 και 591 παρ. 1 του ΚΠολΔ). Ακολούθως πρέπει η κρινόμενη έφεση και να γίνει δεκτή κατά το τυπικό της μέρος και να ερευνηθεί περαιτέρω κατ’ ουσίαν κατά την ίδια παραπάνω ειδική διαδικασία (άρθρο 533 παρ. 1 ΚΠολΔ), δεδομένου ότι ως προς τις διαφορές αυτές υπάρχει απαλλαγή από το παράβολο εφέσεως του άρθρου 495 παρ. 3 του ΚΠολΔ, όπως ισχύει μετά το ν. 4055/2012.
Με την ενώπιον του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου με αριθμό κατάθεσης …………/2022 αγωγή ο ενάγων εξέθετε ότι δυνάμει διαδοχικών συμβάσεων ναυτικής εργασίας αορίστου χρόνου, που συνήψε με την εναγομένη, ναυτολογήθηκε με την ειδικότητα του Α’ Μηχανικού και απασχολήθηκε κατά τα αναφερόμενα στην αγωγή χρονικά διαστήματα, εντός της χρονικής περιόδου από 18-12-2020 έως 8-7-2022, στο υπό ελληνική σημαία και αριθμό νηολογίου Πειραιά ………… επιβατηγό οχηματαγωγό δρομολογακού ανοικτού τύπου (Ε/Γ-Ο/Γ ΔΡΟΜ Αν ΤΥΠΟΥ) πλοίο «ΑΜ», Κ.Ο.χ. 807,22, πλοιοκτησίας της εναγομένης. Ότι την 8-7-2022 απολύθηκε μόνο κατά τύπο “αμοιβαία συναινέσει” του με τον πλοίαρχο, αλλά, στην πραγματικότητα, λόγω καταγγελίας της σύμβασής του εκ μέρους του πλοιάρχου, χωρίς δικό του παράπτωμα. Ότι κατά την απασχόλησή του στο ως άνω πλοίο, που εκτελούσε το δρομολόγιο στην πορθμειακή γραμμή Πέραμα-Παλούκια Σαλαμίνας με επιστροφή, απόστασης περίπου τριών ναυτικών μιλίων, συμφωνήθηκε να αμείβεται με την εκάστοτε ισχύουσα ΣΣΝΕ Πληρωμάτων Πορθμείων Εσωτερικού και εργαζόταν υπερωριακά, κατά τα αναφερόμενα στην αγωγή, χωρίς όμως η εναγομένη να του καταβάλει τις συμφωνηθείσες πλήρεις νόμιμες αποδοχές του, την πλήρη αμοιβή για την υπερωριακή του απασχόληση, καθώς εργαζόταν 12 ώρες ημερησίως, την αποζημίωση αδείας, την τροφοδοσία επί της αδείας και το επίδομα αδείας. Ακολούθως αιτήθηκε να υποχρεωθεί η εναγομένη, με απόφαση προσωρινά εκτελεστή και με καταδίκη της στα δικαστικά του έξοδα, να του καταβάλει το συνολικό ποσό των 44.898,32 ευρώ, το οποίο αναλυόταν ως εξής: ί] ποσό 25.473,04 ευρώ για υπόλοιπο δεδουλευμένων αποδοχών, συμπεριλαμβανομένης της αμοιβής για υπερωριακή απασχόληση, όπως έκαστο κονδύλι εξειδικεύει, των χρονικών διαστημάτων από 1-1-2021 μέχρι 1-2-2021 και 2-3-2021 έως 31-12-2021, ίί] ποσό 11.649,15 ευρώ για υπόλοιπο δεδουλευμένων αποδοχών, συμπεριλαμβανομένης της αμοιβής για υπερωριακή απασχόληση, των χρονικών διαστημάτων από 1-1-2022 έως 20-3-2022, από 28-3-2022 έως 11-4-2022, από 20-4-2022 έως 29-5-2022 και από 10-6-2022 μέχρι 8-7-2022, ίίί] ποσό 2.852,12 ευρώ για υπόλοιπο επιδομάτων εορτών Πάσχα και Χριστουγέννων των ετών 2021 και 2022, ίν] ποσό 2.536,66 ευρώ για υπόλοιπο αποζημίωσης αδείας, τροφοδοσίας επί της αδείας και επιδόματος αδείας, και ν] ποσό 2.387,35 ευρώ ως αποζημίωση απόλυσης, που έλαβε χώρα με μονομερή καταγγελία από τον πλοίαρχο χωρίς δικό του παράπτωμα με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από τότε που κάθε επιμέρους αξίωσή του κατέστη ληξιπρόθεσμη και απαιτητή, άλλως από την επομένη της απόλυσής του, άλλως από την επομένη της επίδοσης της αγωγής με το νόμιμο τόκο επιδικίας και μέχρι την εξόφληση. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο έκρινε ότι έχει τοπική και υλική αρμοδιότητα προς εκδίκαση της υπόθεσης σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 14 παρ. 2, 16 περ. 2, 33 ΚΠολΔ και 51 παρ. 3Α του Ν. 2172/1993, λόγω του ναυτικού χαρακτήρα της διαφοράς κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών – εργατικών διαφορών σύμφωνα με τα άρθρα 614, 621, 622 ΚΠολΔ, ενώ ανέφερε και διάταξη του προϊσχύοντος ΚΙΝΔ. Αφού διαπίστωσε ότι για το παραδεκτό της συζήτησής της είχε προσκομιστεί το έντυπο ενημέρωσης για τη δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς με διαμεσολάβηση σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 3 του Ν. 4640/2019 [(ΦΕΚ τ. Α’ 190/30.11.2019, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με το άρθρο 65 του Ν. 4647/2019 (ΦΕΚ τ. Α’ 204/16.12.2019 και βεβαίωσε ότι έχει καταβληθεί το αναλογούν στο αντικείμενο της τέλος δικαστικού ενσήμου με τις νόμιμες προσαυξήσεις, έκρινε ορισμένη την αγωγή απορρίπτοντας σχετικό ισχυρισμό περί αοριστίας αυτής και επιπλέον έκρινε ότι αυτή έχει νομικό έρεισμα στις διατάξεις των άρθρων 340, 341, 345, 346, 361, 648, 652, 653, 655 ΑΚ, ΣΣΝΕ Πληρωμάτων Πορθμείων Εσωτερικού έτους 2019, που κυρώθηκε με τη με αριθμό 2242.5-1.5/67403/2019 Απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΦΕΚ Β’ 3637/01-10-2019) και ΣΣΝΕ Πληρωμάτων Πορθμείων Εσωτερικού έτους 2022, που κυρώθηκε με τη με αριθμό 2242.5-1.5/21230/2022 Απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΦΕΚ τ.Β’1509/30.03.2022), ενώ ανέφερε και τις 1, 2, 53, 54, 60, 72, 75, 76, 82 και 84 του προϊσχύοντος Κ.Ι.Ν.Δ. Στη συνέχεια δέχθηκε κατά ένα μέρος ως ουσιαστικά βάσιμη την αγωγή και υποχρέωσε την εναγομένη να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των 6.662,03 ευρώ εντόκως από 1.1.22 ως προς τα δεδουλευμένα και τα επιδόματα εορτών 2021, από 1.1.23 ως προς το επίδομα εορτών του έτους 2022 και από 9.7.22 ως την αποζημίωση και τα επιδόματα αδείας 2021 και 2022, ενώ κήρυξε την απόφαση κατά ένα μέρος προσωρινά εκτελεστή. Κατά της απόφασης αυτής παραπονείται τώρα ο εκκαλών ναυτικός με την κρινόμενη έφεση του και τους διαλαμβανόμενους σε αυτή λόγους για εσφαλμένη εφαρμογή νόμου και κακή εκτίμηση αποδείξεων αφού κρίθηκε ότι δεν εργαζόταν υπερωριακά, και ότι απολύθηκε αμοιβαία συναινέσει, δεν υπολογίστηκε η τροφοδοσία στην αποζημίωση αδείας, αλλά και για εσφαλμένους υπολογισμούς της εκκαλουμένης που αφαίρεσε δύο φορές το ίδιο ποσό και ζητεί τη μεταρρύθμιση της εκκαλουμένης απόφασης, ώστε να γίνει δεκτή στο σύνολο της η αγωγή του.
Σύμφωνα με το άρθρο 6 των οικείων σσνε Πληρωμάτων Πορθμείων Εσωτερικού για τα έτη 2019 και 2022 περί ωρών εργασίας και υπερωριακής αμοιβής : ” 1. Οι ώρες εργασίας ορίζονται σε σαράντα (40) εβδομαδιαίως, δηλαδή οκτώ ώρες ανά 24ωρο από τη Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή, ενώ το Σάββατο και η Κυριακή θεωρούνται σαν ημέρες αργίας. 2.α. Για κάθε εργασία που εκτελείται από το ναυτικό πέραν του ως άνω καθοριζομένου ωραρίου καταβάλλεται υπερωριακή αμοιβή η οποία υπολογίζεται ίση προς το 1/173 του μηνιαίου μισθού ενεργείας ως ούτος καθορίζεται στο άρθρο 1 για κάθε ώρα υπερωριακής απασχόλησης, προσαυξημένου για το πρώτο τετράωρο κατά ποσοστό (25%) είκοσι πέντε τοις εκατόν και για το δεύτερο τετράωρο κατά ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%). β. Η εργασία Σαββάτου και αργιών αμείβεται υπερωριακώς δηλαδή οι πρώτες τέσσερις ώρες με προσαύξηση 25% και οι επόμενες διπλές. 3. α. Επίδομα Κυριακών. Σε όλους τους ναυτoλoγημένους ναυτικούς, για τις διανυόμενες μηνιαίως Κυριακές αργίες εν πλω και στο λιμάνι, καταβάλλεται ιδιαίτερη αμοιβή υπό τύπο επιδόματος διά τκ μέχρι οκταώρου εργασίας κατά Κυριακή, ανερχόμενη μηνιαίως σε ποσοστό είκοσι δύο τοις εκατό (22%) επί του μισθού ενεργείας που προβλέπεται από το άρθρο 1 παρ. 1 της παρούσης σύμβασης. Διευκρινίζεται ότι το επίδομα αυτό θα καταβάλλεται σε όλο το πλήρωμα και για όλες τις Κυριακές, ανεξαρτήτως παροχής εκ μέρους αυτού ή μη υπηρεσίας. β. Στη άνω α περίπτωση, για τ/ν πέραν του οκταώρου απασχόληση καταβάλλεται στο πλήρωμα διπλή υπερωριακή αμοιβή. δηλαδή το ωρομίσθιο (1/173 του μισθού ενεργείας) αυξημένο κατά 100%. 4. Το οκτάωρο υπηρεσίας πoυ ορίζεται από την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου είναι συνεχές από την ώρα τ/ς έναρξης του με μια διακοπή που δεν μπορεί να υπερβεί τη μία (1) ώρα. Πάντως η διακοπή αυτή θα πραγματοποιείται μετά την τρίτη και προ της έκτης ώρας του οκταώρου. Σχετικά με τα πλοία της γραμμής Κέρκυρα-Ηγουμενίτσα από 01-11-2008 ο χρόνος διακοπής δεν θα πρέπει να είναι λιγότερο από 35 λεπτά, και από 01-11-2018 θα είναι 60 λεπτά. 5. Ο υπολογισμός του ημερομισθίου για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου γίνεται με βάση το 1/22 του μηνιαίου μισθού ενεργείας.” Στο άρθρο 5 περί αδειών ορίζεται ότι “1. Ο ναυτικός δικαιούται αδείας ίσης προς (3,50) ημέρες για κάθε μήνα υπηρεσίας του. Η άδεια χoρηγείται το μήνα που ο ναυτικός συμπληρώνει ένα χρόνο υπηρεσίας, εκτός εάν η εργασιακή σχέση λυθεί προ της συμπληρώσεως του έτους 2. Η αποζημίωση της άδειας υπολογίζεται επί του βασικού μισθού του άρθρου 1 της παρούσης, όταν δε χορηγείται πράγματι η άδεια και διανύεται εκτός του πλοίου, καταβάλλεται και το αντίτιμο τροφής. Το ημερομίσθιο για την αποζημίωση της άδειας υπολογίζεται στο 1/22 του βασικού μισθού. 3. Η άδεια χορηγείται από τον Πλοίαρχο ή τον Κυβερνήτη, εφ’ όσον κατά την κρίση του επιτρέπουν την παροχή της οι ανάγκες του πλοίου. Σε αντίθετη περίπτωση, κατ’ επιλογή του ναυτικού, είτε αναβάλλεται η παροχή της άδειας είτε θεωρείται ως χορηγηθείσα, εφόσον καταβληθεί στο ναυτικό ο μισθός που αναλογεί στις ημέρες άδειας χωρίς το αντίτιμο τροφής, εφόσον υπηρετεί και τροφοδοτείται στο πλοίο. 4. Η άδεια μπορεί να χορηγείται και τμηματικά, όχι όμως σε τμήματα περισσότερα από δύο.”
Από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων που εξετάστηκαν νομότυπα στο ακροατήριο με την επιμέλεια των διαδίκων και περιέχονται στα απομαγνητοφωνημένα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, τις ομολογίες των διαδίκων μερών σχετικά με την απασχόληση του ενάγοντος ήδη εκκαλούντος τα αναφερόμενα στην αγωγή χρονικά διαστήματα με την αναφερόμενη στην αγωγή ειδικότητα και την ιδιότητα της εναγομένης ως πλοιοκτήτριας, απ’ όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα, που νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι και λαμβάνονται υπόψη είτε προς άμεση είτε προς έμμεση απόδειξη για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (άρθρα 336 παρ. 3, 339 και 395 ΚΠολΔ), και από το διδάγματα της κοινής πείρας και τους κανόνες της λογικής που λαμβάνονται αυτεπαγγέλτως υπόψη (άρθρ. 336 παρ. 4 του ΚΠολΔ), αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά που έχουν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης : Δυνάμει διαδοχικών συμβάσεων εξαρτημένης ναυτικής εργασίας αορίστου χρόνου, που καταρτίστηκαν μεταξύ του ενάγοντος, Έλληνα απογεγραμμένου ναυτικού, κατόχου του με αριθμό Α73432 ναυτικού φυλλαδίου και του νομίμου εκπροσώπου της εναγόμενης ναυτικής εταιρίας, πλοιοκτήτριας του υπό ελληνική σημαία και με αριθμό νηολογίου Πειραιά ……. επιβατηγού οχηματαγωγού δρομολογιακού ανοικτού τύπου “ΑΜ.” ολικής χωρητικότητας 807,22 κόρων, ο ενάγων ναυτολογήθηκε στο πλοίο αυτό και παρείχε τις υπηρεσίες του με την ειδικότητα του Α’ Μηχανικού έξι χρονικά διαστήματα ενώ οι συμβάσεις ναυτολόγησης του δεν απείχαν πάνω από δεκαήμερο, δηλαδή από 18-12-2020 έως 1-2-2021, από 2-3-2021 έως 4-3-2022, από 5-3-2022 έως 20-3-2022, από 28-3-2022 έως 11-4-2022, από 20-4-2022 έως 29-5-2022 και από 10-6-2022 έως 8-7-2022 οπότε αναγράφηκε στο ναυτικό του φυλλάδιο ότι απολύεται “αμοιβαία συναινέσει” του με τον πλοίαρχο. Κατά τις ναυτολογήσεις του ενάγοντος έγινε ρητή συμφωνία στη σχετική συλλογική σύμβαση ναυτικής εργασίας που αφορούσε το συγκεκριμένο πλοίο, και συνεπώς αναφορικά με τις αξιώσεις του από την απασχόληση του το έτος 2021 εφαρμοστέα ήταν η από 17-9-2019 Συλλογική Σύμβαση Εργασίας Πληρωμάτων Πορθμείων Εσωτερικού έτους 2019, που κυρώθηκε με τη με αριθμό 2242.5-1.5/67403/2019 Απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΦΕΚ Β’ 3637/01-10-2019). Και τούτο επειδή η αρχική ισχύς της εν λόγω ΣΣΕ (μέχρι 31-1-2020) παρατάθηκε αυτοδίκαια μέχρι την υπογραφή της επόμενης ΣΣΕ. Κατά τις ναυτολογήσεις του ενάγοντος εντός του έτους 2022 εφαρμοστέα ήταν η από 24-3-2022 Σύμβαση Πληρωμάτων Πορθμείων Εσωτερικού έτους 2022, που κυρώθηκε με τη με αριθμό 2242.5-1.5/21230/2022 Απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΦΕΚ τ.8’1509/30.03.2022), με χρόνο ισχύος μέχρι την 31-1-2023 (άρθρο 29 της εν λόγω ΣΣΕ). Ο ενάγων δεν προσβάλει το κεφάλαιο της εκκαλουμένης ως προς το ύψος των μηνιαίων αποδοχών του αλλά μόνο το γεγονός ότι δεν συνυπολογίστηκαν ποσά λόγω της 12ωρης υπερωριακής απασχόλησης που ισχυρίστηκε με την αγωγή του ότι πραγματοποιούσε το χρονικό διάστημα της ναυτολόγησης του. Επομένως και σύμφωνα με τα όσα κρίθηκε με την εκκαλουμένη απόφαση το έτος 2021 θα έπρεπε ως βασικές αποδοχές να λαμβάνει μηνιαίως σύμφωνα με την ως άνω ισχύουσα ΣΣΝΕ έτους 2019, το ποσό των 2.541,90 ευρώ [1.601,57 ευρώ μισθός ενεργείας + 352,35 ευρώ επίδομα Κυριακών + 402,81 ευρώ αντίτιμο τροφής + 40,50 ευρώ ειδικό τεχνικό επίδομα + 58,68 ευρώ νυχτερινό επίδομα + 20,16 ευρώ επίδομα βαριάς και ανθυγιεινής εργασίας + 65,83 ευρώ επίδομα φορτοεκφόρτωσης = 2.541,90 ευρώ] και συνολικά το ποσό των 27.859,22 ευρώ [2.541,90 ευρώ Χ 10,96 μήνες). Το διάστημα απασχόλησης του το έτος 2022 θα έπρεπε να λαμβάνει σύμφωνα με την ως άνω ισχύουσα ΣΣΝΕ έτους 2022, το ποσό των 2.618,15 ευρώ [1.649,62 ευρώ μισθός ενεργείας + 362,92 ευρώ επίδομα Κυριακών + 414,89 ευρώ αντίτιμο τροφής + 41,72 ευρώ ειδικό τεχνικό επίδομα + 60,44 ευρώ νυχτερινό επίδομα + 20,76 ευρώ επίδομα βαριάς και ανθυγιεινής εργασίας + 67,80 ευρώ επίδομα φορτοεκφόρτωσης = 2.618,15 ευρώ] και συνολικά το ποσό των 14.268,91 ευρώ [2.618,15 ευρώ Χ 5,45 μήνες]. Το πλοίο ναυτολόγησης του ενάγοντος και πλοιοκτησίας της εφεσίβλητης εκτελούσε δρομολόγια στην πορθμειακή γραμμή Πέραμα – Παλούκια Σαλαμίνας, στο δρομολόγιο αυτό λόγω της μεγάλης συχνότητας των δρομολογίων για την εξυπηρέτηση μεγάλου όγκου επιβατών, ήταν δηλωμένα περί τα σαράντα (40) πλοία, και τα δρομολόγια εκτελούνταν επί εικοσιτετραώρου βάσεως και κάθε ένα από αυτά, λόγω της μικρής απόστασης των δύο λιμανιών, διαρκεί ένα τέταρτο της ώρας. Κάθε πλοίο, όπως και αυτό στο οποίο ήταν ναυτολογημένος ο ενάγων, εκτελούσε προγραμματισμένα δρομολόγια που, κατά κανόνα, διαρκούσαν στο σύνολό τους λιγότερο από οκτώ ώρες καθημερινά ή, κατ’ εξαίρεση, τις υπερέβαιναν το πολύ κατά ένα τέταρτο περίπου της ώρας. Έτσι, προκειμένου να καλυφθεί η εικοσιτετράωρη λειτουργία της πορθμειακής γραμμής, καθημερινά εκτελούσαν δρομολόγια τέσσερα πλοία. Όπως αποδεικνύεται από την κατάθεση του μάρτυρα απόδειξης που εξετάστηκε στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου σε συνδυασμό με τις αποδείξεις μισθοδοσίας του ενάγοντος το επίδικο διάστημα στις οποίες (πλην δύο) περιλαμβάνεται αμοιβή για υπερωριακή απασχόληση, ο ενάγων αναγκαζόταν να εργάζεται πλέον του νομίμου ωραρίου καθώς για να φεύγει απευθείας το πλοίο για το δρομολόγιο του αυτός έπρεπε να βρίσκεται στο μηχανοστάσιο μισή ώρα νωρίτερα και να φεύγει και μισή ώρα αργότερα κατά την ολοκλήρωση του ωραρίου του, προκειμένου το πλοίο να είναι το μηχανοστάσιο έτοιμο για το δρομολόγιο του. Επομένως η καθημερινή ημερήσια απασχόληση το διάστημα που το πλοίο τελούσε δρομολόγια ανερχόταν στις 9 ώρες ημερησίως. Ανάλογες συνθήκες εργασίας, που κατέστησαν αναγκαία την υπερωριακή απασχόληση του ενάγοντος κατά τα ανωτέρω, υπήρχαν και κατά το χρονικό διάστημα που το ένδικο πλοίο εκτελούσε δρομολόγια στην πορθμειακή γραμμή Κόστα – Σπέτσες, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην αγωγή. Γι’αυτό εξάλλου και στη μισθοδοσία του περιλαμβάνεται αμοιβή για υπερωριακή απασχόληση και μάλιστα διαφορετικά ποσά κάθε φορά, και η πλοιοκτήτρια δεν εξηγεί για ποιο λόγο κατέβαλε αμοιβή για υπερωρίες αφού δεν τελούνταν τέτοιες. Να σημειωθεί όμως ότι σύμφωνα με τα όσα εκθέτει η εναγομένη κα αποδεικνύονται από το προσκομιζόμενο ημερολόγιο του πλοίου την Παρασκευή 01.01.2021 το πλοίο δεν εκτέλεσε δροµολόγια λόγω αργίας. Επίσης την Κυριακή 03.01.2021 η πρώτη καταγραφή γίνεται στις 15:00 µ.µ. (Εναρξη γυµνασίου “ΝΟΝ SOLAS” ρύπανση από πετρέλαιο), το πρώτο δροµολόγιο ξεκινά στις 16:00 π.µ. και ολοκληρώνεται στις 8:45 π.µ. ενώ το τελευταίο δροµολόγιο ολοκληρώνεται στις 23:15 µ.µ. Ο συνολικός χρόνος εργασιών επί του πλοίου (και συνεπώς η αντίστοιχη ανάγκη να υπάρχει πάνω σε αυτό πλήρωµα) για την ηµέρα αυτή υπολογίζεται στις οκτώ ώρες και δεκαπέντε λεπτά. Από τις 20:15 (άφιξη στον λιµένα Παλούκια Σαλαµίνας) έως τις 23:00 το πλοίο δεν εκτελεί κάποιο δροµολόγιο, και επιτρέπει στον µηχανικό του πλοίου να εκτελέσει τις εργασίες συντήρησης, χωρίς να απαιτείται χρόνος πλέον του χρόνου εργασιών επί του πλοίου για να ολοκληρωθούν οι εργασίες αυτές και συνεπώς δεν τελείται υπερωριακή απασχόληση. Την Τετάρτη 06.01.2021 δεν γίνεται καταγραφή δροµολογίων µε την αιτιολογία Ρεπό. Την Κυριακή 10.01.2021 δεν γίνεται καταγραφή δροµολογίων µε την αιτιολογία ρεπό. Από την Τετάρτη 17.03.2021 έως Κυριακή 21.03.2021 το πλοίο δεν πραγµατοποιεί δροµολόγια και σηµειώνεται η λέξη «ρεπό», γεγονός που αποδεικνύει ότι δεν πραγματοποιήθηκε υπερωριακή απασχόληση. Την Δευτέρα 22.03.2021 δεν πραγµατοποιήθηκαν δροµολόγια από το πλοίο. Η έναρξη γυµνασίων σηµειώνεται στις 08:00 π.µ. και το πέρας αυτών στις 09:45 π.µ. Την Κυριακή 02.05.2021 και την Δευτέρα 03.05.2021 δεν εκτελούνται δροµολόγια µε την αιτιολογία Ρεπό. Την Τρίτη 08.06.2021 δεν πραγµατοποιούνται δροµολόγια, αλλά εκτελούνται γυµνάσια και εργασίες συντήρησης. Η έναρξη εργασιών σηµειώνεται στις 08:00 π.µ και η λήξη αυτών στις 14:00 µ.µ. Ο συνολικός χρόνος εργασιών επί του πλοίου (και συνεπώς η αντίστοιχη ανάγκη να υπάρχει πάνω σε αυτό πλήρωµα) για την ηµέρα αυτή υπολογίζεται στις έξι ώρες και επομένως δεν τελείται υπερωριακή απασχόληση. Την Τετάρτη 09.06.2021 δεν εκτελούνται δροµολόγια µε την αιτιολογία Ρεπό. Την Πέµπτη 19.08.2021 δεν εκτελούνται δροµολόγια. Εκτελούνται ωστόσο γυµνάσια και εργασίες συντήρησης. Η έναρξη εργασιών σηµειώνεται στις 08:00 π.µ. και το πέρας εργασιών στις 14:00 µ.µ. Ο συνολικός χρόνος εργασιών επί του πλοίου (και συνεπώς η αντίστοιχη ανάγκη να υπάρχει πάνω σε αυτό πλήρωµα) για την ηµέρα αυτή υπολογίζεται στις έξι ώρες και συνεπώς δεν εκτελούνται υπερωρίες. Το Σάββατο 27.11.2021, το πλοίο δεν πραγµατοποιεί δροµολόγια και σηµειώνεται η λέξη «ρεπό». Την Παρασκευή 14.01.2022 δεν εκτελούνται δροµολόγια. Εκτελούνται ωστόσο γυµνάσια και εργασίες συντήρησης. Η έναρξη εργασιών σηµειώνεται στις 08:00 π.µ. και το πέρας εργασιών στις 14:00 µ.µ. Ο συνολικός χρόνος εργασιών επί του πλοίου (και συνεπώς η αντίστοιχη ανάγκη να υπάρχει πάνω σε αυτό πλήρωµα) για την ηµέρα αυτή υπολογίζεται στις έξι ώρες. Επομένως 16 μέρες το έτος 2021 και 1 καθημερινή ημέρα το έτος 2022 ο ενάγων δεν απασχολήθηκε υπερωριακά. Συνεπώς το διάστημα που απασχολήθηκε ο ενάγων τα 2021 αν αφαιρεθούν οι προαναφερόμενες 16 ημέρες αυτός που εργάστηκε επί 9ωρο καθημερινά δηλαδή και τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες του χρονικού διαστήματος ναυτολόγησης του για 10,43 μήνες (10,96 μήνες – 10ημέρες) θα πρέπει να λάβει τα εξής σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη συλλογική σύμβαση ναυτικής εργασίας πληρωμάτων πορθμείων του έτους 2019: Τις 22 καθημερινές του μήνα εργαζόταν επί μια ώρα επιπλέον και άρα για 22 ώρες χ 11,58 και για 10,43 μήνες έπρεπε να λάβει το ποσό των 2.657,15 ευρώ. Τα Σάββατα και τις αργίες κάθε μήνα που εργαζόταν επί 9 ώρες οι πρώτες 4 ώρες αμείβονται με 11,58 ευρώ και ο 5 επόμενες με 18,52 ευρώ την ώρα. Συνεπώς (4 χ 11,58)=46,32 +( 5 χ 18,52) 92,6 = 138,92 χ 4 Σάββατα το μήνα 555,68 χ 10,43 μήνες = 5.795,74 ευρώ. Επίσης για τη μια ώρα υπερωρίας τις Κυριακές (δεδομένου ότι το πρώτο οκτάωρο αμείβεται με ειδικό επίδομα) έπρεπε να λαμβάνει 4 Κυριακές χ 1 ώρες χ 18,52 = 74,08 χ 10,43 μήνες = 772,65 ευρώ. Επομένως για το έτος 2021 έπρεπε να λάβει με βάση της προαναφερόμενες αποδοχές του μηνιαίως 2.541,90 ευρώ και για συνολικό χρονικό διάστημα 10,96 μηνών συνολικά 27.859,22 πλέον 2.657,15 πλέον 5.795,74 πλέον 772,65 ευρώ για την υπερωριακή απασχόληση που προαναλύθηκε και συνεπώς έπρεπε να λάβει συνολικά 37.084,76 ευρώ. Έναντι του ποσού αυτού, ο ενάγων έλαβε, καθ’ ομολογίαν του, από την εναγομένη το χρηματικό ποσό των 25.328,48 ευρώ, με αποτέλεσμα να του οφείλεται το υπόλοιπο των 11.756,28 ευρώ. Περαιτέρω, για τα χρονικά διαστήματα από 1-1-2022 έως 4-3-2022, από 5-3-2022 έως 20-3-2022, από 28-3-2022 έως 11-4-2022, από 20-4-2022 έως 29-5-2022 και από 10-6-2022 έως 8-7-2022, ήτοι για συνολικό χρονικό διάστημα 5,45 μηνών, ο ενάγων δικαιούνταν να λαμβάνει μηνιαίως 14.268,91 (2.618,15 χ 5,45 μήνες). Για την υπερωριακή του απασχόληση έπρεπε να λάβει για 22 ημέρες χ 1 χ 11,93 χ 4,89 μήνες (μετά την αφαίρεση της 14.1.2022) 1.283,43 ευρώ, για την απασχόληση τα Σάββατα 4 χ 11,93 και 5 χ 19,08 = 47,72 + 95,40 = 143,12 χ 4 = 572,48 χ 4,92 = 2.816,60 ευρώ και για τις υπερωρίες της Κυριακής 4 Κυριακές χ 1 ώρα χ 19,08 χ 4,92 = 375,49. Επομένως για το συγκεκριμένο διάστημα έπρεπε να λάβει συνολικά 14.268,91+ 1.283,43 + 2.816,60 +375,49 = 18.744,43. Έναντι αυτού η εναγομένη του κατέβαλε, όπως αναφέρει με την αγωγή του το ποσό των 13.230 ευρώ, ώστε του οφείλει το υπόλοιπο των 5.514,43 ευρώ. Κρίνοντας το πρωτοβάθμιο δικαστήριο ότι ο ενάγων δεν τέλεσε υπερωριακή απασχόληση επειδή υπήρχαν και άλλα πλοία που τελούσαν το συγκεκριμένο δρομολόγια, ενώ από τα διδάγματα της κοινής πείρας αποδεικνύεται ότι είναι αδύνατον ο μηχανικός να ανεβαίνει στο πλοίο την ώρα ακριβώς που αρχίζει το δρομολόγιο και επιπλέον ο μάρτυρας του κατέθεσε για υπερωριακή απασχόληση, ενώ και από τη μισθοδοσία του ναυτικού αποδεικνυόταν ότι αυτός λάμβανε κάθε μήνα σχεδόν επιπλέον αμοιβή για υπερωρίες και μάλιστα διαφορετικά ποσά, εσφαλμένα εκτίμησε τις αποδείξεις και συνεπώς κατά εν μέρει παραδοχή του σχετικού πρώτου λόγου εφέσεως θα πρέπει να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη ως προς το κεφάλαιο της αυτό και να κρατήσει το παρόν δικαστήριο και να δικάσει την υπόθεση ως αυτής (άρθρο 535 του ΚΠολΔ).
Στο άρθρο 4 των οικείων συλλογικών συμβάσεων ναυτικής εργασίας Πληρωμάτων Πορθμείων Εσωτερικού των ετών 2019 και 2022 ορίζεται, αναφορικά με την καταβολή επιδομάτων εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα «1. Στους ναυτικούς που αφορά η παρούσα Σύμβαση καταβάλλεται ως δώρο ο μισθός ενός μηνός για τις γιορτές των Χριστουγέννων και Νέου Έτους και δέκα πέντε (15) ημερών για τις γιορτές του Πάσχα. 2. Το ποσόν του δώρου υπολογίζεται επί των πράγματι καταβαλλομένων παγίως και σταθερών αποδοχών, πλην αντιτίμου τροφής και υπερωριών. 3. Ο χρόνος καταβολής των δώρων καθώς και οι προϋποθέσεις χορηγήσεως των, ορίζονται εκάστοτε με απόφαση του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου». Ακόμη, με την Υ.Α. 70109/8008 (Εμπορ. Ναυτιλίας) της 14.12.81/7.1.82. «Προϋποθέσεις χορηγήσεως επιδομάτων εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα στους δικαιουμένους ναυτικούς», ορίζεται, στο άρθρο μόνο, ότι «… 2. Τα ανωτέρω επιδόματα καταβάλλονται στο ακέραιο εφόσον η σχέση εργασίας του ναυτικού με τον υπόχρεο πλοιοκτήτη διήρκεσε καθ’ όλη η χρονική περίοδο, εις μεν την περίπτωση του επιδόματος εορτών Πάσχα από 1 Ιανουαρίου μέχρι 30 Απριλίου εις δε την περίπτωση του επιδόματος εορτών Χριστουγέννων από 1 Μαΐου μέχρι 31 Δεκεμβρίου εκάστου έτους. 3. Εκ των ανωτέρω ναυτικών εκείνοι των οποίων η σχέση εργασίας μετά του υποχρέου σε καταβολή επιδόματος εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα δεν διήρκεσε καθ’ όλο το ανωτέρω χρονικό διάστημα, δικαιούνται: α) Ως επίδομα εορτών Χριστουγέννων, ποσό ίσο με 2/25 του μηνιαίου ανά έκαστο δεκαεννεαήμερο χρονικό διάστημα διαρκείας της εργασιακής σχέσεως αυτών, και β) Ως επίδομα εορτών Πάσχα ποσό ίσο με το 1/15 του μισού μηνιαίου μισθού ανά έκαστο 8ήμερο χρονικό διάστημα διαρκείας της εργασιακής σχέσεως αυτών εντός των εις την παραγρ. 2 της παρούσης χρονικών περιόδων. Για το χρονικό διάστημα μικρότερο του 19ημέρου ή του 8ημέρου αντιστοίχως δικαιούνται ανάλογο κλάσμα. 4. Στο χρόνο διαρκείας της εργασιακής σχέσεως δεν υπολογίζονται οι ημέρες κατά τις οποίες ο ναυτικός αν και δεν λύθηκε η εργασιακή του σχέση, απέσχε της εργασίας του αδικαιολογήτως ή λόγω αδείας άνευ αποδοχών…7. Τα επιδόματα εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα υπολογίζονται βάσει των πράγματι καταβαλλομένων μισθών κατά την 10η Δεκεμβρίου εκάστου έτους για το επίδομα Χριστουγέννων και κατά την 15η ημέρα προ του Πάσχα για το επίδομα Πάσχα ή κατά την εντός των ανωτέρω χρονικών περιόδων ημερομηνία λύσεως της εργασιακής σχέσεως (ΜονΕφΠειρ 8/2023 δημοσιευμένη σε ιστοσελίδα Εφετείου Πειραιώς).
Σύμφωνα με τα προαναφερόμενα η συγκεκριμένη συλλογική σύμβαση ναυτικής εργασίας ορίζει με σαφήνεια τον τρόπο που υπολογίζονται τα επιδόματα εορτών και ορίζει ρητά ότι δεν θα συμπεριλαμβάνονται σε αυτά η τροφοδοσία και οι υπερωρίες. Ακολούθως, ο ενάγων δικαιούται για επιδόματα εορτών: ί] για αναλογία επιδόματος Πάσχα έτους 2021, δεδομένου ότι εργάστηκε από 1-1-2021 έως 1-2-2021 και από 2-3-2021 έως 30-4-2021, ήτοι επί συνολικά 92 ημέρες και ότι οι τακτικές μηνιαίες αποδοχές του, πλην αντιτίμου τροφής και πραγματικών υπερωριών, που δεν συνυπολογίζονται με βάση την εφαρμοστέα ΣΣΕ, ανέρχονταν σε 2.563,66 ευρώ [1.601,57 ευρώ μισθός ενεργείας + 352,35 ευρώ επίδομα Κυριακών + 40,50 ευρώ ειδικό τεχνικό επίδομα + 58,68 εuρώ νυχτερινό επίδομα + 20,16 ευρώ επίδομα βαριάς και ανθυγιεινής εργασίας + 65,83 ευρώ επίδομα φορτοεκφόρτωσης + 310,85 ευρώ αντίτιμο αδείας (1.953,92 ευρώ βασικός μισθός : 22 Χ 3,50, βάσει άρθρου 5 ΣΣΕ) + 46,99 ευρώ τροφοδοσία επί της αδείας (402,81 ευρώ : 30 Χ 3,50) + 66,73 ευρώ επίδομα αδείας (1.601,57 ευρώ μισθός ενεργείας: 2 : 12, βάσει άρθρου 8 της ΣΣΕ)] έπρεπε να λάβει το ποσό των 982,73 ευρώ (2.563,66 ευρώ : 2= 1.281,83 ευρώ χ 1/15 = 85,45 ευρώ Χ 11,5 οκταήμερα), έναντι του οποίου έχει λάβει, σύμφωνα με τα όσα εκθέτει στην αγωγή του 689,41 ευρώ, ώστε του οφείλεται το υπόλοιπο των 293,32 ευρώ. Με την έφεση του ο ναυτικός παραπονείται για εσφαλμένο υπολογισμό του επιδόματος εορτών Πάσχα 2021, πλην όμως αβασίμως διότι ο ίδιος διαιρώντας τις τακτικές αποδοχές του με το 22 έχει προβεί σε εσφαλμένο υπολογισμό. ίί] για επίδομα Χριστουγέννων 2021 δικαιούται να λάβει έναν πλήρη μηνιαίο μισθό, ήτοι 2.563,66 ευρώ, έναντι του οποίου ο ενάγων ισχυρίζεται ότι έλαβε το ποσό των 1.810 ευρώ και επειδή η εναγομένη εφεσίβλητη δεν προέβαλε παραδεκτώς ένσταση εξοφλήσεως, όπως έγινε δεκτό από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο και επιπλέον η εναγομένη εφεσίβλητη δεν άσκησε έφεση για το κεφάλαιο αυτό της εκκαλουμένης, του οφείλεται το ποσό των 753,66 ευρώ, κατά εν μέρει παραδοχή του παραπόνου που προβάλλεται με το σχετικό δεύτερο λόγο εφέσεως. Περαιτέρω στο ναυτικό οφείλεται για αναλογία δώρου Πάσχα 2022, δεδομένου ότι απασχολήθηκε από 1-1-2022 έως 20-3-2022, από 28-3-2022 μέχρι 11-4-2022 και από 20-4-2022 έως 30-4-2022, ήτοι συνολικά 105 ημέρες και οι μηνιαίες τακτικές αποδοχές του ανέρχονταν σε 2.640,58 ευρώ [1.649,62 ευρώ μισθός ενεργείας + 362,92 ευρώ επίδομα Κυριακών + 41,72 ευρώ ειδικό τεχνικό επίδομα + 60,44 ευρώ νυχτερινό επίδομα + 20,76 ευρώ επίδομα βαριάς και ανθυγιεινής εργασίας + 67,80 ευρώ επίδομα φορτοεκφόρτωσης + 320,18 ευρώ αντίτιμο αδείας + 48,41 ευρώ τροφοδοσία επί της αδείας + 68,73 ευρώ επίδομα αδείας], όπως προαναφέρθηκε (χωρίς να υπολογίζεται η τροφοδοσία και οι υπερωρίες κατά ρητή διάταξη νόμου και συνεπώς αυτός έπρεπε να λάβει το ποσό των 1.154,81 ευρώ (2.640,58 ευρώ: 1/2 = 1.320,29 ευρώ: 15 = 88,01 ευρώ Χ 13,12 οκταήμερα), έναντι του οποίου έχει λάβει, καθ’ ομολογίαν του, το ποσό των 1.100 ευρώ, ώστε του οφείλεται το υπόλοιπο των 54,81 ευρώ. Αυτός δε αβασίμως παραπονείται για εσφαλμένο υπολογισμό του επιδόματος εορτών διότι έχει διαιρέσει τις τακτικές αποδοχές του με τις 22 ημέρες για να υπολογίσει το ημερομίσθιο με αποτέλεσμα η βάση υπολογισμού να είναι μεγαλύτερη από τη νόμιμη. Να σημειωθεί ότι δεν πλήττει το κεφάλαιο της εκκαλουμένης με το οποίο κρίθηκε ότι του οφείλεται ως μέρος επιδόματος εορτών Χριστουγέννων 2022 το ποσό των 622,93 ευρώ. Επομένως, ο ενάγων δικαιούται να λάβει για υπόλοιπο επιδομάτων εορτών των ενδίκων περιόδων το συνολικό χρηματικό ποσό των 1.724,72 ευρώ [293,32 ευρώ για υπόλοιπο αναλογίας επιδόματος Πάσχα 2021 + 753,66 ευρώ για υπόλοιπο επιδόματος Χριστουγέννων 2021 + 54,81 ευρώ για υπόλοιπο αναλογίας δώρου Πάσχα 2022 + 622,93 ευρώ για αναλογία επιδόματος Χριστουγέννων 2022] και συνεπώς κατά εν μέρει παραδοχή του σχετικού δευτέρου λόγου εφέσεως θα πρέπει κατά τα ανωτέρω να μεταρρυθμιστεί κατά ένα μέρος η εκκαλουμένη απόφαση ως προς το κεφάλαιο περί επιδομάτων εορτών.
Με τον τρίτο λόγο εφέσεως του ο ναυτικός παραπονείται για εσφαλμένη εφαρμογή νόμου διότι το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο αφού έκανε δεκτό ως βάσιμο τον ισχυρισμό του ότι δεν του είχε χορηγηθεί ποτέ η προβλεπόμενη από το νόμο άδεια του επιδίκασε αποζημίωση αδείας στην οποία δεν περιλαμβάνεται η τροφοδοσία Ειδικότερα έκρινε ότι αυτός δικαιούται α) για αποζημίωση αδείας έτους 2021 το ποσό των 3.406,75 ευρώ (1.953,92 ευρώ βασικός μισθός: 22 = 88,81 Χ 3,50 ημέρες= 310,83 ευρώ μηνιαίως Χ 10,96 μήνες), β] για επίδομα αδείας έτους 2021 το ποσό των 731,36 ευρώ (1.601,57 ευρώ μισθός ενεργείας: 2 : 12 μήνες = 66,73 ευρώ μηνιαίως Χ 10,96 μήνες), γ] για αποζημίωση αδείας έτους 2022 το ποσό των 1.744,98 ευρώ (2.012,54 ευρώ βασικός μισθός: 22 = 91,47 ευρώ Χ 3,50 ημέρες ανά μήνα =320,18 ευρώ Χ 5,45 μήνες) και δ] για επίδομα αδείας έτους 2022 το ποσό των 374,57 ευρώ (1.649,62 ευρώ μισθός ενεργείας: 2 : 12 μήνες = 68,73 ευρώ μηνιαίως Χ 5,45 μήνες). Ότι εν τέλει για τις ως άνω αιτίες, ο ενάγων έπρεπε να λάβει το συνολικό ποσό των 6.257,66 ευρώ έναντι του οποίου η εναγομένη του κατέβαλε, όπως αυτός ισχυριζόταν το ποσό των 4.500 ευρώ και του οφείλει το υπόλοιπο των 1.757,66 ευρώ. Ο εκκαλών παραπονείται ότι με το επίδομα τροφής για ως αποζημίωση αδείας θα έπρεπε να λάβει για τα δύο έτη 4.653,28 (3.406,91 + 515,01 + 713,36) και 2.383,38 (1.744,98 + 263,83 + 374,57) αντίστοιχα και συνολικά 7.036,66 και μετά από την αφαίρεση του ποσού των 4.500 ευρώ που έχει λάβει το ποσό των 2.536,66 ευρώ. Όμως ο εκκαλών παραπονείται αβασίμως διότι σύμφωνα με τα όσα προαναφέρθηκαν στη νομική σκέψη της παρούσας στο άρθρο 5 της οικείας συλλογικής σύμβασης εργασίας πληρωμάτων πορθμείων η αποζημίωση της άδειας υπολογίζεται επί του βασικού μισθού του άρθρου 1, όταν δε χορηγείται πράγματι η άδεια και διανύεται εκτός του πλοίου, καταβάλλεται και το αντίτιμο τροφής… Η άδεια χορηγείται από τον Πλοίαρχο ή τον Κυβερνήτη, εφ’ όσον κατά την κρίση του επιτρέπουν την παροχή της οι ανάγκες του πλοίου. Σε αντίθετη περίπτωση, κατ’ επιλογή του ναυτικού, είτε αναβάλλεται η παροχή της άδειας είτε θεωρείται ως χορηγηθείσα, εφόσον καταβληθεί στο ναυτικό ο μισθός που αναλογεί στις ημέρες άδειας χωρίς το αντίτιμο τροφής, εφόσον υπηρετεί και τροφοδοτείται στο πλοίο. Ο νόμος επομένως ορίζει ρητά την περίπτωση που το επίδομα τροφής χορηγείται σε χρήμα. Επομένως το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που υπολόγισε την αποζημίωση αδείας των ετών 2021 και 2022 χωρίς την τροφοδοσία α του επιδίκασε ως υπόλοιπο αποζημίωσης και επιδόματος αδείας των ετών 2021 και 2022 το ποσό των 1.757,66 ευρώ, κρίνοντας ότι αντίτιμο τροφής καταβάλλεται μόνο όταν χορηγείται πράγματι η άδεια, ορθά ερμήνευσε το νόμο και τα όσα περί του αντιθέτου αναγράφονται στο σχετικό τρίτο λόγο έφεσης είναι αβάσιμα και απορριπτέα.
Τέλος σύμφωνα με το άρθρο 62 παρ. 1 ΚΙΝΔ «οι απογεγραμμένοι ναυτικοί εφοδιάζονται δια ναυτικού φυλλαδίου», σε κάθε σελίδα του οποίου αναγράφεται η πράξη ναυτολόγησης και η αντίστοιχη της απόλυσης αιτία (άρθρο 3 Ν. 721/1948 στην κωδικοποίηση του β.δ. 9/31-12-1955, άρθρο 3 ΑΥΕΝ 70056/15/2/26-11-1981 «περί τύπου και τρόπου εκδόσεως φυλλαδίων ναυτικών κ.λπ.»), κατά δε το άρθρο 105 παρ. 2 του ΚΔΝΔ, «ο πλοίαρχος απολύει οιονδήποτε μέλος του πληρώματος, εμφανιζόμενος μετά του απολυομένου ενώπιον της οικείας λιμενικής ή προξενικής αρχής. Εάν εις τον λιμένα απολύσεως δεν υφίσταται λιμενική ή προξενική αρχή, ο πλοίαρχος δύναται να προβεί εις την απόλυσιν μελών του πληρώματος προβαίνων εις σχετικήν εγγραφήν εν τω ημερολογίω γεφύρας και ναυτικώ φυλλαδίω του ναυτικού, υποχρεούμενος όπως αιτήσει την βεβαίωσιν της εν λόγω πράξεως και την εγγραφήν της απολύσεως εις το ναυτολόγιον εις τον πρώτον λιμένα κατάπλου ένθα εδρεύει λιμενική ή προξενική αρχή». Τα ίδια ισχύουν και όταν πρόκειται για την απόλυση του ίδιου του πλοιάρχου, αφού και αυτός είναι απογεγραμμένος ναυτικός (άρθρο 1 παρ. 1 ΑΝ 373/1968 «περί απογραφής και εκπαιδεύσεως των εν τω εμπορικώ ναυτικώ»). Από τις πιο πάνω διατάξεις συνάγεται ότι το ναυτικό φυλλάδιο είναι δημόσιο έγγραφο με ιδιάζουσα φύση και έχει την αποδεικτική ισχύ του δημοσίου εγγράφου (άρθρο 438 παρ. 1 ΚΠολΔ), όπως αυτή καθορίζεται, μόνο, όμως, αναφορικά με όσα γεγονότα συντάχθηκαν από τη δημόσια αρχή (λιμενική ή προξενική) ή έγιναν ενώπιόν της, όπως οι δικαιοπρακτικές δηλώσεις των μερών, η κατάρτιση και λύση της σύμβασης ναυτολόγησης, η ιδιότητα του κατόχου ως ναυτικού, τα στοιχεία της ταυτότητάς του, ο αριθμός μητρώου απογραφής, η θαλάσσια υπηρεσία του κ.ά.. Επίσης, το ναυτικό φυλλάδιο έχει την αποδεικτική ισχύ του δημοσίου εγγράφου και ως προς τις καταχωρήσεις σε αυτό του πλοιάρχου, μόνον όταν αυτός ενεργεί ως δημόσιος λειτουργός, όχι δε και όταν ενεργεί ως εκπρόσωπος του πλοιοκτήτη, όπως συμβαίνει στην περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης ναυτολόγησης του ναυτικού που υπηρετεί στο πλοίο ή της δικής του «αμοιβαία συναινέσει», εφόσον βεβαίως ο πλοίαρχος προέβη στην καταχώρηση και ο απολυόμενος ή ο ίδιος ο πλοίαρχος, όταν πρόκειται για τη δική του καταγγελία, δεν παρουσιάστηκε στη λιμενική ή προξενική αρχή (Ι. Κοροτζή, Ναυτ.Εργ.Δικ., 1990, παρ. 121, Καμβύση, Ναυτεργ. Δικ., 1994, σελ. 434, Αγαλλόπουλο, Ναυτεργ. Δικ., σελ. 39). Επομένως, η αναγραφή στο ναυτικό φυλλάδιο του ναυτικού ότι ο απολυόμενος αποναυτολογείται «κοινή συναινέσει» είναι δεκτική ανταπόδειξης με κοινά αποδεικτικά μέσα και όχι μόνο με προσβολή του εγγράφου αυτού ως πλαστού, κατά το άρθρο 438 ΚΠολΔ (ΜονΕφΠειρ 435/2022 δημ. σε ιστοσελίδα ΕφΠειρ). Περαιτέρω, από τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 72, 75 εδαφ.δ΄ και 76 του Ν. 3816/1958 «Περί κυρώσεως του Κώδικος Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου» (ΦΕΚ Α΄ 32/28.2.1958), όπως ίσχυσαν από της εισαγωγής του ΚΙΝΔ, προέκυπτε ότι στο ναυτικό του οποίου, χωρίς να βαρύνεται με υπαιτιότητα, η σύμβαση εργασίας καταγγέλλεται από τον πλοίαρχο, οφείλεται αποζημίωση ίση προς τις πάσης φύσεως πάγιες και σταθερές αποδοχές του δεκαπέντε (15) ημερών κατά το χρόνο της απόλυσής του. Ήδη στο άρθρο 180 του νέου ΚΙΝΔ που ίσχυε κατά το χρόνο αποναυτολόγησης του ενάγοντος και το χρόνο που δημοσιεύθηκε η εκκαλουμένη απόφαση: “Σε περίπτωση λύσης της σύμβασης ναυτολόγησης για τους λόγους των περ. α), β) και γ) του άρθρου 174, των περ. α) και β) του άρθρου 176 και της παρ. 1 του άρθρου 177, ο ναυτικός δικαιούται αποζημίωσης, η οποία συνίσταται σε ποσό ίσο προς τον μισθό δεκαπέντε (15) ημερών. Εάν η λύση επήλθε στην αλλοδαπή, η αποζημίωση διπλασιάζεται όταν πρόκειται για λιμένα της Μεσογείου Θάλασσας, του Ευξείνου Πόντου, της Ερυθράς Θάλασσας ή της Ευρώπης, και τριπλασιάζεται όταν πρόκειται για οποιονδήποτε άλλο λιμένα.”
Με τον τέταρτο λόγο εφέσεως ο ενάγων ήδη εκκαλών παραπονείται για εσφαλμένη εκτίμηση αποδεικτικού υλικού διότι το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη του το από 23-6-2022 Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID που αυτός προσκόμισε μετ’επικλήσεως ενώπιον του και από το οποίο αποδεικνύεται ότι περίπου 15 μέρες πριν την απόλυση του και ειδικότερα στις 23-6- 2022, ασθένησε με covid 19 οπότε και ενηµέρωσε την εφεσίβλητη – εναγοµένη ότι αδυνατεί να προσέλθω προς εργασία στο πλοίο της, δεδοµένου ότι βάσει του ιατρικού πρωτοκόλλου αφενός έπρεπε να προφυλάξω την υγεία του, αφετέρου δεν θα έπρεπε να έλθω σε επαφή µε τους συναδέλφους του στο πλοίο, και ότι μετά από αυτό η εναγομένη αποφάσισε να τον απολύσει με αποτέλεσμα αυτός να δικαιούται αποζημίωση 15 ημερών διότι η απόλυση του δεν έγινε με τη συναίνεση του όπως εσφαλμένα έκρινε το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο και μάλιστα ότι η απόφαση της εναγομένης να τον απολύει με δική της πρωτοβουλία και χωρίς να υφίσταται υπαιτιότητα στο πρόσωπο του αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι η εφεσίβλητη – εναγοµένη στις 30-6-2022, όταν και έλαβε την απόφαση να τον απολύσει άµεσα από το πλοίο της, είχε υπολογίσει τις αντίστοιχες αποδοχές του µέχρι την 30-6-2022 και όχι µέχρι την 8-7-2022, οπότε και εν τέλει έλαβε χώρα η απόλυσή του. Πρωτίστως να αναφερθεί ότι πράγματι η αναγραφή στο φυλλάδιο του ναυτικού ότι απολύεται “κοινή συναινέσει” είναι δεκτική ανταποδείξεως, σύμφωνα με το προαναφερόμενα στη νομική σκέψη που προηγήθηκε και ότι πράγματι ο μάρτυρας του ενάγοντος στο ακροατήριο ανέφερε ότι αυτός δεν επιθυμούσε την απόλυση του. Όμως αφενός το γεγονός ότι η εναγομένη είχε υπολογίσει τις αποδοχές του έως τις 30.6.22 και όχι μέχρι τις 8.7.2022 δεν αποδεικνύει ότι με πρωτοβουλία του προστηθέντος πλοιάρχου απολύθηκε ο ναυτικός, αφετέρου από το σχετικό 3α που προσκομίζει μετ’επικλήσεως όπως και πρωτοδίκως η εφεσίβλητη αποδεικνύεται ότι στις 8.7.2022 ο εκκαλών δηλώνει υπεύθυνα χωρίς καμία επιφύλαξη ότι παραιτείται και ότι έχει εξοφληθεί χωρίς καμία εκκρεμότητα ως προς τα δεδουλευμένα του. Και ναι μεν ως προς τα δεδουλευμένα η υπεύθυνη δήλωση αυτή δεν κρίνεται ισχυρή από το παρόν Δικαστήριο διότι είναι γενική και αόριστη και σε κάθε περίπτωση δεν νοείται παραίτηση του εργαζόμενου από τις νόμιμες αποδοχές που αυτός δικαιούται, αλλά ως προς το θέμα της αποναυτολόγησης του είναι απολύτως ειδική και δεν υπήρχε λόγος ο απολυόμενος με πρωτοβουλία της πλοιοκτήτριας ναυτικός να δηλώσει χωρίς επιφύλαξη ότι παραιτείται και ότι παρακαλεί το ναυτολόγιο να προβεί στην απόλυση του με τη συναίνεση του και άνευ επιφυλάξεως. Κρίνοντας επομένως το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο ότι ο ενάγων δεν δικαιούται την προβλεπόμενη από τον ΚΙΝΔ που ίσχυε κατά το χρόνο της αποναυτολόγησης του ναυτικού και της δημοσίευσης της εκκαλουμένης αποζημίωση των 15 ημερών ορθά τις αποδείξει εκτίμησε. Η αιτιολογία του ως προς την εφαρμογή του νέου ΚΙΝΔ συμπληρώνεται με την παρούσα κατ’άρθρο 534 του ΚΠολΔ και ο σχετικός τέταρτος λόγος εφέσεως περί κακής εκτίμησης αποδεικτικού υλικού κρίνεται απορριπτέος ως αβάσιμος.
Μετά από αυτά και εφόσον δεν υπάρχει άλλος λόγος εφέσεως προς εξέταση θα πρέπει να εξαφανιστεί κατά τα προαναφερόμενα κεφάλαια η εκκαλουμένη και στο σύνολο της για το ενιαίο της εκτέλεσης, δηλαδή και ως προς το κεφάλαιο περί δικαστικής δαπάνης (ΕφΑθ 44/2006 ΕλλΔνη 48,1507, Σ.Σαμουήλ «Η έφεση» έκδ. Ε΄σελ. 430-431 παρ. 1143), διότι εφόσον όταν εξαφανίζεται ολικά ή εν μέρει η εκκαλούμενη απόφαση, εξαφανίζεται και το κεφάλαιο των δικαστικών εξόδων, ολικά και στις δύο περιπτώσεις, στην μεν πρώτη ως αναγκαίο επακόλουθο της εξαφανίσεως της αποφάσεως, στη δε δεύτερη εν όψει της αναγκαιότητος ενιαίου καθορισμού των δικαστικών εξόδων ως προς όλα τα κεφάλαια της αποφάσεως (ΑΠ 192/1998 ΕλΔ 39.825), και να κρατήσει το παρόν δικαστήριο και να δικάσει την υπόθεση στη ουσία της εφόσον αυτή αρμοδίως (άρθρα 16, 25 παρ. 2, 33 ΚΠολΔ., 51 Ν. 2172/1993) και παραδεκτώς αυτή εισήχθη στο Δικαστήριο, κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών. Η με αριθμό 9583/4776/2022 αγωγή η οποία είχε έρεισμα στις διατάξεις των άρθρων 340, 341,345,346,361,648,652,653,655 ΑΚ, στις ΣΣΝΕ Πληρωμάτων Πορθμείων Εσωτερικού έτους 2019, που κυρώθηκε με τη με αριθμό 2242.5-1.5/67403/2019 Απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΦΕΚ Β’ 3637/01-10-2019) και ΣΣΝΕ Πληρωμάτων Πορθμείων Εσωτερικού έτους 2022, που κυρώθηκε με τη με αριθμό 2242.5-1.5/21230/2022 Απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (ΦΕΚ τ.Β’1509/30.03.2022),σε συνδυασμό με τα άρθρα 165επ. του ν.5020/2023 και για το καταψηφιστικό αίτημα της οποίας όπως βεβαιώθηκε με την εκκαλουμένη είχε καταβληθεί το προσήκον τέλος δικαστικού ενσήμου πρέπει να γίνει κατά ένα μέρος δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη. Θα πρέπει ακολούθως να υποχρεωθεί η εναγομένη εφεσίβλητη να καταβάλει στον ενάγοντα εκκαλούντα ναυτικό το συνολικό ποσό των 11.756,28 + 5.514,43 + 293,32 +753,66 +54,81 + 622,93 + 1.757,66 = 20.753,09 ευρώ, αποτελούμενο από: α] 11.756,28 ευρώ ως υπόλοιπο δεδουλευμένων αποδοχών έτους 2021, β] 5.514,43 ευρώ για υπόλοιπο δεδουλευμένων αποδοχών έτους 2022 γ] 293,32 ευρώ για υπόλοιπο αναλογίας επιδόματος Πάσχα 2021, δ] 753,66 ευρώ για υπόλοιπο επιδόματος Χριστουγέννων 2021, ε] 54,81 ευρώ για υπόλοιπο αναλογίας δώρου Πάσχα 2022, στ] 622,93 ευρώ για αναλογία επιδόματος Χριστουγέννων 2022 και ε) το ποσό των 1.757,66 ευρώ για υπόλοιπο αποζημίωσης αδείας ετών 2021 και 2022 και επιδόματος αδείας 2021 και 2022. Τα παραπάνω ποσά θα επιδικαστούν εντόκως ως πρωτοδίκως αφού δεν υποβλήθηκε παράπονο ως προς αυτό το κεφάλαιο της εκκαλουμένης και ειδικότερα ως προς τα υπόλοιπα δεδουλευμένων με τον τόκο επιδικίας από την επομένη της αποναυτολόγησης του ναυτικού δηλαδή από 9-7-2022, και ως προς τα επιδόματα εορτών Πάσχα από την 1η Μαΐου του έτους το οποίο αφορούν, ως προς το επίδομα Χριστουγέννων έτους 2021 από την 1-1-2022 και ως προς το επίδομα Χριστουγέννων έτους 2022 από 1-1-2023 και μέχρι την πλήρη εξόφληση. Μέρος των δικαστικών εξόδων του ενάγοντος εκκαλούντος αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας βαρύνει, μετά την υποβολή σχετικού αιτήματος, την εφεσίβλητη εναγομένη λόγω της εν μέρει ήττας της, σύμφωνα με τα όσα θα αναφερθούν ειδικότερα στο διατακτικό της παρούσας (άρθρο 191 παρ. 2, 183, και 178 του ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει με τη δικονομική παρουσία των διαδίκων τη με αριθμό κατάθεσης ………/2024 και αριθμό προσδιορισμού ………./2024 έφεση κατά της με αριθμό 4192/2023 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε, κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 614 αρ.3 και 621 επ. του ΚΠολΔ αντιμωλία των διαδίκων, επί της με αριθμό …………/2022 αγωγής
Δέχεται τυπικά την έφεση
Απορρίπτει ό,τι έκρινε ως απορριπτέο στο σκεπτικό
Δέχεται κατά ένα μέρος κατ’ουσίαν την έφεση
Εξαφανίζει τη με αριθμό 4192/2023 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς
Κρατεί και αναδικάζει την υπόθεση επί της με αριθμό …………./2022 αγωγής
Δέχεται κατά ένα μέρος τη με αριθμό ………../2022 αγωγή
Υποχρεώνει την εναγομένη να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των είκοσι χιλιάδων επτακοσίων πενήντα τριών ευρώ και εννέα λεπτών του ευρώ (20.753,09) με το νόμιμο τόκο όπως αναφέρεται στο σκεπτικό και μέχρι την εξόφληση
Επιβάλει σε βάρος της εναγομένης εφεσίβλητης μέρος των δικαστικών εξόδων του εκκαλούντος ενάγοντος αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας, δηλαδή το ποσό των χιλίων εκατό (1.100) ευρώ
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 18 Φεβρουαρίου 2025, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ