ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩN
Αριθμός απόφασης 453 /2025
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από την Δικαστή Ελένη Πρέντζα, Εφέτη, η οποία ορίστηκε από την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Πειραιά και από τη Γραμματέα E.Δ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις ………….., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Της εκκαλούσας: Ανώνυμης ναυτιλιακής εταιρείας, με την επωνυμία “……………..”, που εδρεύει στην ….. Αττικής, οδός ……….., με Α.Φ.Μ. ……….), που εκπροσωπείται νόμιμα και παραστάθηκε δια της πληρεξούσιας δικηγόρου, Ευαγγελίας Παπαντωνοπούλου (ΑΜ/ΔΣΑ ………….) και κατέβαλε το με αρ. ………./27.2.2025 γραμμάτιο προείσπραξης του ΔΣ Πειραιώς.
Του εφεσίβλητου: ………….., ο οποίος παραστάθηκε δια της πληρεξούσιας δικηγόρου, Μαρίας Λειβιδιώτου – Σαξώνη (ΑΜ/ΔΣΠ ……) και κατέβαλε το με αρ. …./25.2.2025 γραμμάτιο προείσπραξης του ως άνω ΔΣ.
Ο εφεσίβλητος άσκησε ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, και εναντίον της εκκαλούσας την από 24.6.2021 και με γενικό και ειδικό, αντίστοιχα, αριθμ. καταθ. …………/29.6.2021 αγωγή, επί της οποίας εκδόθηκε η με αριθμό 2742/2023 οριστική απόφαση που δέχτηκε εν μέρει αυτήν. Την απόφαση προσέβαλε η εν μέρει ηττηθείσα εναγόμενη, με την από 15.12.2023 έφεση, δικάσιμος της οποίας ορίστηκε η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας και έλαβε αριθμό πινακίου ….., συζητήθηκε, δε, αντιμωλία των διαδίκων. Οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων αναφέρθηκαν στις έγγραφες προτάσεις τους και ζήτησαν να γίνουν δεκτές.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η κρινόμενη από 15.12.2023 έφεση, με γενικό και ειδικό, αντίστοιχα αριθμό κατάθεσης στη Γραμματεία του εκδόσαντος την προσβαλλόμενη απόφαση Δικαστηρίου ………/19.12.2023 και για προσδιορισμό δικασίμου στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου, με την επιμέλεια του εφεσίβλητου (βλ. την με αρ. ………/7.6.2024 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του εφετείου Πειραιά …………….), με γενικό και ειδικό, αντίστοιχα, αριθμό έκθεσης κατάθεσης ………./29.03.2024, για την οποία δικάσιμος ορίστηκε η αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας και έλαβε αριθμό πινακίου 22 ασκήθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα, κατά τα άρθρα 495, 511, 513, 516 § 1, 517 εδαφ. α, 518 § 1 και 520 § 1 ΚΠολΔ, με κατάθεση του δικογράφου της στην Γραμματεία του Δικαστηρίου που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση εντός τριάντα (30) ημερών από την επομένη της επίδοσης της απόφασης, που έλαβε χώρα την 20η Νοεμβρίου 2023 (βλ. την επικαλούμενη και προσκομιζόμενη με αρ. ………./20.11.2023 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του εφετείου Πειραιά . ……………) και η έφεση κατατέθηκε 19.12.2023, όπως αποδεικνύεται από την προαναφερόμενη έκθεση κατάθεσης, ενώ για το παραδεκτό της δεν απαιτείται η κατάθεση του παραβόλου της § 4 του άρθρου 495 ΚΠολΔ, λόγω της φύσης της διαφοράς ως εργατικής. Εφόσον, δε, η έφεση αρμοδίως φέρεται προς εκδίκαση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 19 ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 4 § 2 του Ν. 3994/2011), πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή και να εξεταστεί κατά την αυτή ως άνω ειδική διαδικασία, ως προς το παραδεκτό και την βασιμότητα των λόγων της, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 532, 533 § 1 και 591 § 1 εδαφ. α΄ ΚΠολΔ. Η έφεση στρέφεται εναντίον τής με αρ. 2742/2023 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, κατά την ειδική διαδικασία των εργατικών διαφορών (άρθρα 663 επ. ΚΠολΔ και 82 ΚΙΝΔ) και δέχτηκε εν μέρει ως ουσιαστικά βάσιμη την από 24.6.2021 και με γενικό και ειδικό, αντίστοιχα, αριθμ. καταθ. …………/29.6.2021 αγωγή του εφεσίβλητου. Με την τελευταία ο εφεσίβλητος – ενάγων ισχυρίστηκε με την αγωγή του ότι κατάρτισε με νόμιμο εκπρόσωπο της εναγομένης τα αναφερόμενα προσύμφωνα ναυτικής εργασίας αορίστου χρόνου, σε εκτέλεση των οποίων ναυτολογήθηκε στο με ελληνική σημαία και με αριθμό νηολογίου Πειραιά …….. Ε/Γ-Ο/Γ ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑΚΟ ΚΛΕΙΣΤΟΎ ΤΥΠΟΥ πλοίου “ΕΣ“, κόρων ολικής χωρητικότητας 1.981,95, με την ειδικότητα του θαλαμηπόλου, σύμφωνα με τους όρους της ΣΣΝΕ για τα Πληρώματα Ακτοπλοϊκών Επιβατηγών Πλοίων των ετών 2018 και 2019. Ότι το πλοίο, κατά τα χρονικά διαστήματα των ναυτολογήσεών του, εκτελούσε τα δρομολόγια που περιγράφει στην αγωγή, κατά τη διάρκεια των οποίων εργαζόταν καθημερινά, συμπεριλαμβανομένων Σαββάτων, Κυριακών και αργιών επί 14 ώρες την ημέρα, χωρίς να του καταβληθούν διαφορές από υπερωριακή εργασία και επίδομα εξπρές δρομολογίων. Επικαλούμενος, δε, ενδοσυμβατική ευθύνη της εναγομένης ως πλοιοκτήτριας και επικουρικά τις διατάξεις περί αδικαιολόγητου πλουτισμού και κατόπιν εν μέρει περιορισμού του αγωγικού αιτήματος από καταψηφιστικό σε αναγνωριστικό, όσον αφορά το αιτούμενο ποσό υπερωριακής αμοιβής, ύψους 31.807,37€, ζήτησε να αναγνωριστεί η υποχρέωση της εναγόμενης να του καταβάλει το ποσό των τριάντα μία χιλιάδων οκτακοσίων επτά ευρώ και τριάντα επτά λεπτών (31.807,37€) και να υποχρεωθεί αυτή να του καταβάλει το ποσό των δεκαεπτά χιλιάδων διακοσίων τριάντα τριών ευρώ και εξήντα λεπτών (17.233,60€), με τον νόμιμο τόκο από την επόμενη της απόλυσής του, άλλως της επίδοσης της αγωγής και μέχρι την εξόφληση, να κηρυχθεί η εκδοθησόμενη απόφαση προσωρινά εκτελεστή και να καταδικαστεί η εναγόμενη στην πληρωμή της δικαστικής του δαπάνης. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο έκρινε ότι η αγωγή αρμόδια καθύλην και κατά τόπον εισάγεται ενώπιόν του (άρθρα 1α’, 12 παρ. 1, 16 αριθ. 2, 33 ΚΠολΔ), με την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών (άρθρα 614 αριθ. 3, 621 επ. ΚΠολΔ, 82 ΚΙΝΔ), ότι είναι ορισμένη και νόμιμη (άρθρ. 330 εδ. α΄, 340, 341, 345, 346 εδ. α΄, 648, 653, 655 εδ. α΄, β ΑΚ, 53, 54, 60, 84 εδ. α΄ ΚΙΝΔ, σε συνδυασμό με τις ΣΣΝΕ Πληρωμάτων Ακτοπλοϊκών Επιβατηγών Πλοίων των ετών 2018 (Υ.Α. 2242.5-1.5/80350/2018) και του έτους 2019 (Υ.Α. 2242.5-1.5/56040/2019), 70, 176, 907, 908 παρ. 1, 910 αριθ. 4 ΚΠολΔ. Στη συνέχεια, απέρριψε ως μη νόμιμη την επικουρική βάση του αδικαιολόγητου πλουτισμού, με την αιτιολογία ότι τα αναφερόμενα για τη θεμελίωσή της πραγματικά περιστατικά ταυτίζονται απόλυτα με εκείνα που στηρίζουν την αγωγική κύρια βάση από τη σύμβαση και ερεύνησε την αγωγή ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, δεδομένου ότι δεν απαιτείτο η καταβολή τέλους δικαστικού ενσήμου, κατόπιν της εν μέρει τροπής του αγωγικού αιτήματος σε αναγνωριστικό, διότι το καταψηφιστικό της αίτημα δεν υπερβαίνει το ποσό της υλικής αρμοδιότητας του Ειρηνοδικείου (άρθρο 71 ΕισΝΚΠολΔ), ενώ προσκομίστηκε το από 21.06.2021 έγγραφο ενημέρωσης για τη δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς με διαμεσολάβηση, κατ’ άρθρο 3 παρ. 2 του ν. 4640/2019. Ακολούθως και αφού δίκασε αντιμωλία των διαδίκων έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή, αναγνώρισε την υποχρέωση της εναγομένης να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των είκοσι χιλιάδων εξακοσίων εβδομήντα τεσσάρων ευρώ και εξήντα ενός λεπτών (20.674,61€), με τον νόμιμο τόκο από την επόμενη της ημέρας της απόλυσής του, ήτοι από 01.11.2020 και μέχρι την ολοσχερή εξόφληση, την υποχρέωσε να του καταβάλει το συνολικό ποσό των δώδεκα χιλιάδων εκατόν εβδομήντα οκτώ ευρώ και επτά λεπτών (12.178,07€), με τον νόμιμο τόκο από την επόμενη της ημέρας της απόλυσής του, ήτοι από 01.11.2020 και μέχρι την πλήρη εξόφληση, κήρυξε την απόφαση εν μέρει προσωρινά εκτελεστή για το ποσό των τεσσάρων χιλιάδων ευρώ (4.000,00€) και καταδίκασε την εναγόμενη στην πληρωμή μέρους της δικαστικής δαπάνης του ενάγοντος, την οποία όρισε στο ποσό των χιλίων ευρώ (1.000,00€). Κατά της απόφασης αυτής παραπονείται με την έφεση, η εναγόμενη–εκκαλούσα, για τα κεφάλαια της απόφασης που καθορίζονται με τους λόγους της και, αποδίδοντάς της εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και κακή εκτίμηση των αποδείξεων, ζητεί την εξαφάνιση της εκκαλουμένης με σκοπό την απόρριψη της αγωγής στο σύνολό της και την καταδίκη του εφεσίβλητου στην δικαστική της δαπάνη, αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας.
Από την επανεκτίμηση των εγγράφων, που επαναπροσκομίζουν μετ’ επικλήσεως οι διάδικοι και λαμβάνονται υπόψη προς άμεση απόδειξη ή για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, από την υπ’ αριθ. …./23.02.2022 ένορκη βεβαίωση, που λήφθηκε ενώπιον της συμβολαιογράφου Βόλου, ………., την οποία προσκομίζει μετ’ επικλήσεως ο ενάγων, κατόπιν νόμιμης κι εμπρόθεσμης κλήτευσης της εναγομένης (βλ. την υπ’ αριθ. …./17.02.2022 έκθεση επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας του Εφετείου Πειραιά, ……….) και τις υπ’ αριθ. …./23.02.2023 και ……./23.02.2023 ένορκες βεβαιώσεις, που λήφθηκαν ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιά, τις οποίες επικαλείται και προσκομίζει η εναγόμενη μετά από νομότυπη κλήτευση του αντιδίκου της (βλ. την υπ’ αριθ. ……../18.02.2022 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου Αθηνών, …….) και από τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Δυνάμει της από 16.01.2019 σύμβασης ναυτικής εργασίας, που συνήφθη στο Λαύριο μεταξύ του ενάγοντος και εκπροσώπου της εναγόμενης υπό την ιδιότητα της πλοιοκτήτριας του υπό ελληνική σημαία Ε/Γ-Ο/Γ πλοίου “ΕΣ“, με αριθμό νηολογίου Πειραιά …., αριθμό ΙΜ0 ……., κόρων ολικής χωρητικότητας 1981,95, ο πρώτος προσλήφθηκε για να εργαστεί στο ανωτέρω πλοίο, έναντι “κλειστού” μηνιαίου μεικτού μισθού 2.776,26€ και κατά τα λοιπά σύμφωνα με τους όρους της Σ.Σ.Ν.Ε. για τα πληρώματα των Ακτοπλοϊκών Επιβατηγών Πλοίων, με την ειδικότητα του θαλαμηπόλου και πράγματι ναυτολογήθηκε και εργάστηκε έως τις 28.02.2019, οπότε απολύθηκε στο λιμάνι του Πειραιά λόγω διενέργειας της ετήσιας επιθεώρησης στο πλοίο. Ακολούθως, ναυτολογήθηκε και πάλι στο ίδιο πλοίο με την αυτή ειδικότητα στις 27.03.2019 στον Πειραιά και απολύθηκε στον Βόλο στις 31.05.2019 λόγω αντικατάστασης ναυτολογίου και μεταφοράς σε νέο, επαναυτολογήθηκε την επόμενη ημέρα στο πλοίο, ήτοι την 1.6.2019, για να ασκήσει τα ίδια καθήκοντα και απολύθηκε στις 10.09.2019 στο λιμάνι του Βόλου λόγω μεταθέσεως. Στις 12.08.2019 συμφώνησε με τον Πλοίαρχο η σύμβαση να διέπεται από τους όρους της Σ.Σ.Ν.Ε. Πληρωμάτων Ακτοπλοϊκών Επιβατηγών Πλοίων του έτους 2019. Εξάλλου, με την από 29.12.2019 σύμβαση ναυτικής εργασίας, καταρτισθείσα στον Βόλο, μεταξύ του ενάγοντος κι εκπροσώπου της εναγομένης, συμφωνήθηκε ο πρώτος να εργαστεί στο Ε/Γ-Ο/Γ πλοίο “ΕΣ” με την ειδικότητα του θαλαμηπόλου, έναντι “κλειστών” μεικτών μηνιαίων αποδοχών ποσού 2.704,48€, σε εκτέλεση της οποίας ναυτολογήθηκε αυθημερόν κι απασχολήθηκε μέχρι τις 30.04.2020, οπότε απολύθηκε στο λιμάνι του Βόλου “αμοιβαία συναινέσει” αυτού και του Πλοιάρχου. Τέλος, στις 01.06.2020 ναυτολογήθηκε και πάλι στο ίδιο πλοίο στον Βόλο, για να εργασθεί με την ίδια ειδικότητα κι εργάσθηκε έως τις 31.10.2020, όταν απολύθηκε “αμοιβαία συναινέσει” αυτού και του Πλοιάρχου. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που έκρινε τα ίδια και δεν συμπεριέλαβε στις ως άνω ναυτολογήσεις του ενάγοντος το διάστημα από 12.9.2019 έως 15.11.2019, όπως εσφαλμένα ανέφερε στην αγωγή του ο ίδιος, ορθά το νόμο εφάρμοσε και τις αποδείξεις εκτίμησε και πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμος ο 1ος λόγος έφεσης με τον οποίο η εκκαλούσα υπολαμβάνει εσφαλμένα ότι το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο παραβλέποντας τους ισχυρισμούς της δέχθηκε ότι ο ενάγων εργάστηκε στο παραπάνω πλοίο και το χρονικό διάστημα από 12.9.2019 έως 15.11.2019, το οποίο, όμως δεν συμπεριέλαβε η εκκαλουμένη. Κατά τα επίδικα χρονικά διαστήματα το πλοίο αναχωρούσε καθημερινά, συμπεριλαμβανομένου του Σαββάτου και της Κυριακής, από το λιμάνι του Βόλου περί ώρα 08.00 π.μ., όπου επέστρεφε περί ώρα 17.45 μ.μ., έχοντας πραγματοποιήσει στάσεις στα λιμάνια της Σκιάθου, της Γλώσσας, της Σκοπέλου, της Αλοννήσου, εκτός από τις ημερομηνίες 23.01.2019, 25.01.2019, 26.01.2019, 31.01.2019, 01.02.2019, 12.02.2019, 27.02.2019 και 31.03.2019 που δεν εκτέλεσε δρομολόγια λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών, πραγματοποιούσε, δε, τα δρομολόγια που αναγράφονται στην εκκαλουμένη απόφαση και τα οποία δεν αμφισβητούνται από τους διαδίκους. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι στο πλοίο ήταν ναυτολογημένοι ένας προϊστάμενος αρχιθαλαμηπόλος, 4 θαλαμηπόλοι κατά τη χειμερινή περίοδο και τρεις επίκουροι, ενώ κατά το χρονικό διάστημα από 01.04 έως 31.10 εκάστου έτους (θερινή περίοδο) στη σύνθεση συμμετείχε ακόμα ένας θαλαμηπόλος. Ο ενάγων εκτελούσε καθήκοντα σερβιτόρου (barman) στα μπαρ του πλοίου. Συγκεκριμένα, αυτό διέθετε τρία εσωτερικά μπαρ, ήτοι το κεντρικό μπαρ, το β’ μπαρ, το μπαρ της πρώτης θέσης και το εξωτερικό μπαρ, που λειτουργούσε μόνο κατά τη θερινή περίοδο. Το μπαρ της πρώτης θέσης υπολειτουργούσε λόγω της περιορισμένης επιβατικής κίνησης κατά τη χειμερινή περίοδο και παρέμενε ανοικτό από Παρασκευή έως Κυριακή. Τα μπαρ λειτουργούσαν με το σύστημα της αυτοεξυπηρέτησης του πελάτη (self service), δηλαδή οι επιβάτες έδιναν την παραγγελία τους και περίμεναν για να την παραλάβουν μόνοι τους. Οι σερβιτόροι δεν σέρβιραν στα τραπέζια αλλά ήταν επιφορτισμένοι μόνο με εργασίες καθαριότητας των τραπεζιών και του πάγκου, ενώ για τις υπόλοιπες εργασίες καθαριότητας υπεύθυνοι ήταν οι επίκουροι. Ο ενάγων άνοιγε το μπαρ στις 07.00 π.μ., ήτοι μία ώρα πριν τον απόπλου, που κατά τους χειμερινούς μήνες, ξεκινούσε καθημερινά από τον Βόλο στις 08.00 πμ και επέστρεφε περί ώρα 17.45 μ.μ. και εργαζόταν καθ’ όλη τη διάρκεια του πλου, πραγματοποιώντας δύο εικοσάλεπτα διαλείμματα για το πρωινό και το μεσημεριανό του γεύμα και ένα διάλειμμα 2 ωρών για ξεκούραση (βλ. καταθέσεις μαρτύρων ανταπόδειξης που συνυπηρέτησαν με τον ενάγοντα εκ των οποίων ο μεν ………… είχε και αυτός την ειδικότητα του θαλαμηπόλου, ο δε ……………… ήταν ο προϊστάμενος αρχιθαλαμηπόλος, που όριζε το ημερήσιο ωράριο). Κατά τους θερινούς μήνες διαφοροποιήσεις υπήρχαν μόνο όταν εκτελούνταν διπλά δρομολόγια, οπότε οι σερβιτόροι διαμοιράζονταν σε δύο βάρδιες, ο δε ενάγων άνοιγε, συνήθως το β΄, μπαρ, μία ώρα πριν τον απόπλου και εργαζόταν έως ώρα 21.00 μ.μ., οπότε τον αντικαθιστούσε έτερος συνάδελφός του. Ενδιάμεσα έκανε 4 διαλείμματα, ήτοι 3 για πρωϊνό, μεσημεριανό και βραδινό διάρκειας 20΄ λεπτών και ένα διάλειμμα 2 ωρών για ξεκούραση. Μία φορά την εβδομάδα κατά τη χειμερινή περίοδο και δύο φορές κατά τη θερινή συμμετείχε στις εργασίες ανεφοδιασμού των μπαρ, εργασία, που δεν ξεπερνούσε τη μισή ώρα. Επίσης, μία φορά ανά τέσσερις ημέρες εκτελούσε βάρδια πυρασφάλειας, κατά τη διάρκεια της οποίας δεν εκτελούσε εργασίες αλλά παρέμενε εντός του πλοίου για λόγους ασφαλείας. Εργασίες επιστασίας ενδιαίτησης, δηλαδή καθαριότητα καμπινών και αντικατάσταση κλινοσκεπασμάτων δεν εκτελούσε, διότι το πλοίο δεν διέθετε καμπίνες. Επίσης, ο ενάγων δεν συμμετείχε στην παραλαβή των επιβατών κατά τον απόπλου και κατάπλου, καθώς με την εργασία αυτή ήταν επιφορτισμένοι ο προϊστάμενος αρχιθαλαμηπόλος, ο θαλαμηπόλος, που εργαζόταν στη ρεσεψιόν και οι επίκουροι. Με βάση τα ανωτέρω, ιδίως: α) των συνθηκών και περιστάσεων, που επικρατούσαν στο ένδικο πλοίο, που ήταν δρομολογημένο στις ως άνω ακτοπλοϊκές γραμμές και β) της φύσης και του αντικειμένου της απασχόλησης του ενάγοντος, κατέστη αναγκαίο προς εξυπηρέτηση των αναγκών, που δημιουργούνταν από τις ως άνω συνθήκες λειτουργίας του πλοίου και στα πλαίσια εκτέλεσης των καθηκόντων της ειδικότητάς του, τούτος να εργαστεί υπερωριακώς, κατά μέσο όρο, επί δύο (2) ώρες ημερησίως τόσο τις καθημερινές και τις Κυριακές, τα δε Σάββατα και τις αργίες, επί δέκα (10) ώρες, ενόψει του ότι, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην εφαρμοζόμενη Σ.Σ.Ν.Ε., η εργασία του Σαββάτου και των αργιών θεωρείται στο σύνολό της ως υπερωριακή απασχόληση, απορριπτομένων των ισχυρισμών του ενάγοντος για 6 ώρες υπερωριακής εργασίας τις καθημερινές και 14 τα Σάββατα και αργίες ως ουσιαστικά αβάσιμων και δεκτού γενομένου του 2ου λόγου έφεσης της εναγόμενης. Περαιτέρω, το γεγονός, ότι το πλοίο κατά τα ως άνω χρονικά διαστήματα ταξίδευε με πλήρη σύνθεση πληρώματος, δεν αναιρεί την παραπάνω κρίση του Δικαστηρίου, ως προς την πραγματοποιούμενη υπερωριακή εργασία, δεδομένου μάλιστα, ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 87, 88 και 89 του Κώδικα Δημόσιου Ναυτικού Δικαίου (Ν.Δ. 187/1973), η πληρότητα ως προς την οργανική σύνθεση του πληρώματος του πλοίου αποσκοπεί στην ασφάλειά του κατά τη διάρκεια των πλόων και όχι στην ανυπαρξία ανάγκης για υπερωριακή εργασία. Το γεγονός, δε, ότι στο πλοίο τηρούνταν μηνιαίες καταστάσεις υπερωριών, που υπέγραφε ο ενάγων, στις οποίες αναγράφονται λιγότερες ώρες υπερωριακής εργασίας του, αφενός δεν συνιστά παραίτηση από το δικαίωμά του να διεκδικήσει την αμοιβή του για την υπερωριακή του απασχόληση και αφετέρου δεν αποκλείει την απόδειξη εκ μέρους του με άλλα αποδεικτικά μέσα των πραγματικών ωρών εργασίας του. Ενόψει των ανωτέρω ο ενάγων δικαιούται ως διαφορές αμοιβής για την υπερωριακή του απασχόληση, για τις επίδικες χρονικές περιόδους, από 01.01.2019 έως 28.02.2019 και από 27.03.2019 έως 11.08.2019, τα ακόλουθα ποσά, δεδομένου ότι απασχολήθηκε υπερωριακά ως θαλαμηπόλος: α) επί 155 καθημερινές και Κυριακές, επί 2 ώρες ημερησίως, το ποσό των 2.647,4€ [ήτοι 155 ημέρες X 2 ώρες = 310 ώρες χ 8,54€ η αμοιβή έκαστης ώρας (ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 25%)], έναντι του οποίου έλαβε το ποσό των 369,55€ και συνεπώς δικαιούται να λάβει ακόμα το ποσό των δύο χιλιάδων διακοσίων εβδομήντα επτά ευρώ και ογδόντα πέντε λεπτών [2.647,4€ – 369,55€ =2.277,85€], β) επί 33 ημέρες (27 Σάββατα και 6 αργίες) επί 10 ώρες ημερησίως, το ποσό των 3.382,5€ [ήτοι 33 χ 10 ώρες = 330 ώρες χ 10,25€ (προσαυξημένο ωρομίσθιο κατά 50%)], έναντι του οποίου έλαβε το ποσό των 2.883,65€ και συνεπώς δικαιούται να λάβει ακόμα το ποσό των τετρακοσίων ενενήντα οκτώ ευρώ και ογδόντα πέντε λεπτών [3.382,5 – 2.883,65=498,85€]. Συνολικά δε για τις ως άνω (α+β) αιτίες ο ενάγων δικαιούται να λάβει το ποσό των δύο χιλιάδων επτακοσίων εβδομήντα έξι ευρώ και εβδομήντα λεπτών [2.277,85€ + 498,85€ =2.776,70€]. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι το πλοίο κατά το χρονικό διάστημα από 22.06.2019 έως 11.08.2019 πραγματοποίησε από το λιμάνι αφετηρίας (Βόλος) με επιστροφή στο ίδιο λιμάνι, εβδομαδιαίως, 11 αναχωρήσεις, ήτοι 6 ταξίδια πλέον των 5 εβδομαδιαίως (άρθρο 33 παρ. 5), η διάρκεια των οποίων επί 4 ημέρες (Δευτέρα, Πέμπτη, Παρασκευή, Κυριακή) ήταν μεγαλύτερη των 12 ωρών (διπλά δρομολόγια), επεκτείνοντας τα δρομολόγιά του και κατά τις νυχτερινές ώρες, ήτοι πέραν της 23.00 και επί 3 ημέρες (Τρίτη, Τετάρτη, Σάββατο) ήταν μεγαλύτερη των 6 ωρών. Για τα τελευταία αυτά δρομολόγια, όμως, το ένδικο πλοίο ήταν ημερόπλοιο, δηλαδή δεν πραγματοποιούσε πλόες μεταξύ των ωρών 23:00 μέχρι 07:00, με αποτέλεσμα, κατ’ άρθρο 33 § 6 της εφαρμοζόμενης ως άνω ΣΣΕ, ο ενάγων να μην δικαιούται την πρόσθετη αμοιβή. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που επιδίκασε τέτοια αμοιβή και για τις 3 ημέρες την εβδομάδα του ως άνω χρονικού διαστήματος που το πλοίο ήταν ημερόπλοιο εσφαλμένα το νόμο ερμήνευσε και εφάρμοσε και τις αποδείξεις εκτίμησε και πρέπει κατά το κεφάλαιο αυτό να εξαφανιστεί, δεκτού γενομένου του 3ου λόγου της έφεσης. Επομένως, διενεργήθηκαν εβδομαδιαίως 4 “εξπρές” δρομολόγια πέραν των 12 ωρών (νυχτερινά) και συνολικά 29,20 (= 4 χ 7,3 εβδομάδες) “εξπρές” δρομολόγια, για τα οποία αυτός δικαιούται, σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 33 ΣΣΝΕ, αμοιβή ίση με το 1/30 των συνολικών (μικτών) τακτικών μηνιαίων αποδοχών του. Οι τελευταίες, δε, ανέρχονται για το χρονικό διάστημα από 01.01.2019 έως 11.08.2019, βάσει της εφαρμοζόμενης ΣΣΝΕ Πληρωμάτων Ακτοπλοϊκών Επιβατηγών Πλοίων του έτους 2018, στο ποσό των τριών χιλιάδων διακοσίων τριάντα ενός ευρώ και εβδομήντα οκτώ λεπτών (3.231,78€) αποτελούμενες από τον μισθό ενεργείας (άρθρο 1), ποσού 1.185,15€, το αντίτιμο τροφής (άρθρο 3), ποσού 587,70€ (= 19,59€ χ 30 ημέρες), το επίδομα Κυριακής (άρθρο 6), ποσού 259,86€, το επίδομα βαριάς και ανθυγιεινής εργασίας (άρθρο 8), ποσού 35,92€, τις αποδοχές αδείας (άρθρο 15), ποσού 462,00€ (= 1.185,15€ + 259,86€ + 587,70€/22 χ 5), τον μέσο όρο των υπερωριών για τις καθημερινές και Κυριακές, ποσού 120,33€ [=155 (καθημερινές και Κυριακές) χ 2 ώρες χ 8,54€/22)], τον μέσο όρο των υπερωριών για την εργασία τα Σάββατα, ποσού 444,16 (52 Σάββατα/12 μήνες = 4,33 ώρες χ 10 ώρες χ 10,25€) και τον μέσο όρο υπερωριακής αμοιβής για τις αργίες (άρθρο 18), ποσού 136,66€ (= 16 αργίες/12 μήνες = 1,33 ώρες χ 10 ώρες χ 10,25€). Συνεπώς, η πρόσθετη αμοιβή του ενάγοντος για την εκτέλεση από το πλοίο κατά τα παραπάνω χρονικά διαστήματα δρομολογίων εξπρές ανέρχεται στο ποσό των τριών χιλιάδων εκατόν σαράντα πέντε ευρώ και εξήντα λεπτών (3.145,60€) [3.231,78€ Χ 1/30 = 107,72€Χ29,20], έναντι του οποίου έλαβε το ποσό των 1.594,96€ και συνεπώς δικαιούται να λάβει την διαφορά ύψους χιλίων πεντακοσίων πενήντα ευρώ και εξήντα τριών λεπτών (1.550,63€). Περαιτέρω, ο νόμιμος μισθός του ενάγοντος για το χρονικό διάστημα από 12.08.2019 μέχρι 31.10.2020 ανερχόταν στο ποσό των τριών χιλιάδων τετρακοσίων οκτώ ευρώ και δεκατεσσάρων λεπτών (3.408,14€), αποτελούμενος από μισθό ενεργείας (άρθρο 1) ποσού 1.204,77€, αντίτιμο τροφής (άρθρο 3) ποσού 599,40€ (= 19,98€ χ 30 ημέρες), επίδομα Κυριακής (άρθρο 6) ποσού 265,05€, επίδομα βαριάς και ανθυγιεινής εργασίας (άρθρο 8) ποσού 36,64€, αποδοχές αδείας (άρθρο 15) ποσού 470,25€ (= 1.204,77€ + 265,05€ + 599,40€/22 χ 5), μέσο όρο υπερωριών ποσού 240,43€[304 (καθημερινές και Κυριακές) χ 2 ώρες χ 8,70€/22], μέσο όρο υπερωριών Σαββάτου ποσού 452,4€ (52 Σάββατα/12 μήνες = 4,33 ώρες χ 10 ώρες χ 10,44€) και μέσο όρο αμοιβής αργιών (άρθρο 18) ποσού 139,2€ [16 αργίες/12 μήνες = 1,33 ώρες χ 10 ώρες χ 10,44€)]. Εξάλλου, για τις επίδικες χρονικές περιόδους από 12.08.2019 έως 15.11.2019, από 29.12.2019 μέχρι 30.04.2020 και από 01.06.2020 έως 31.10.2020 ο ενάγων δικαιούται ως διαφορές αμοιβής για την υπερωριακή του απασχόληση τα ακόλουθα ποσά, δεδομένου ότι απασχολήθηκε υπερωριακά ως θαλαμηπόλος: α) επί 304 καθημερινές και Κυριακές επί 2 ώρες ημερησίως, το ποσό των 6.347,52€ [ήτοι 304 ημέρες X 2 ώρες = 608 ώρες χ 10,44€ η αμοιβή έκαστης ώρας (ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 25%)], έναντι του οποίου έλαβε το ποσό των 375,31€ και συνεπώς δικαιούται να λάβει τη διαφορά, ποσού πέντε χιλιάδων εννιακοσίων εβδομήντα δύο ευρώ και είκοσι ενός λεπτών [6.347,52€ – 375,31€ = 5.972,21€], β)επί 61 Σάββατα και αργίες επί 10 ώρες ημερησίως, το ποσό των 6.368,4€ [61 ημέρες χ 10 ώρες χ 10,44€ (προσαυξημένο ωρομίσθιο κατά 50%)], έναντι του οποίου έλαβε το ποσό των 5.097,50€ και συνεπώς δικαιούται να λάβει τη διαφορά, ποσού χιλίων διακοσίων εβδομήντα ευρώ και ενενήντα λεπτών [6.368,4€ – 5.097,50€ = 1.270,90€].
Συνολικά δε για τις ως άνω (α+β) αιτίες ο ενάγων δικαιούται να λάβει ως διαφορά το ποσό των επτά χιλιάδων διακοσίων σαράντα τριών ευρώ και έντεκα λεπτών [5.972,21€ + 1.270,90 =7.243,11€]. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι το πλοίο κατά το χρονικό διάστημα από 12.08.2019 έως 02.09.2019 πραγματοποίησε από το λιμάνι αφετηρίας (Βόλος) με επιστροφή στο ίδιο λιμάνι, εβδομαδιαίως, 11 αναχωρήσεις, ήτοι 6 ταξίδια πλέον των 5 εβδομαδιαίως (άρθρο 33 παρ. 5), η διάρκεια των οποίων επί 4 ημέρες (Δευτέρα, Πέμπτη, Παρασκευή, Κυριακή) ήταν μεγαλύτερη των 12 ωρών (διπλά δρομολόγια), επεκτείνοντας τα δρομολόγιά του και κατά τις νυχτερινές ώρες, ήτοι πέραν της 23.00 και επί 3 ημέρες (Τρίτη, Τετάρτη, Σάββατο) ήταν μεγαλύτερη των 6 ωρών. Για τα τελευταία αυτά δρομολόγια, όμως, το ένδικο πλοίο ήταν ημερόπλοιο, δηλαδή δεν πραγματοποιούσε πλόες μεταξύ των ωρών 23:00 μέχρι 07:00, με αποτέλεσμα, κατ’ άρθρο 33 § 6 της εφαρμοζόμενης ως άνω ΣΣΕ, ο ενάγων να μην δικαιούται την πρόσθετη αμοιβή. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που επιδίκασε τέτοια αμοιβή και για τις 3 ημέρες την εβδομάδα του ως άνω χρονικού διαστήματος που το πλοίο ήταν ημερόπλοιο εσφαλμένα το νόμο ερμήνευσε και εφάρμοσε και τις αποδείξεις εκτίμησε και πρέπει κατά το κεφάλαιο αυτό να εξαφανιστεί, δεκτού γενομένου του 3ου λόγου της έφεσης και κατά το σκέλος αυτό. Επομένως, διενεργήθηκαν εβδομαδιαίως 4 “εξπρές” δρομολόγια πέραν των 12 ωρών (νυχτερινά) και συνολικά 14,8 (= 4 χ 3,7 εβδομάδες) “εξπρές” δρομολόγια για τα οποία αυτός δικαιούται, σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 33 ΣΣΝΕ, αμοιβή ίση με το 1/30 των συνολικών (μικτών) τακτικών μηνιαίων αποδοχών του. Οι τελευταίες, δε, ανέρχονται για το χρονικό διάστημα από 01.01.2019 έως 11.08.2019, βάσει της εφαρμοζόμενης ΣΣΝΕ Πληρωμάτων Ακτοπλοϊκών Επιβατηγών Πλοίων του έτους 2019, στο ποσό των 3.408,14€. Συνεπώς, η πρόσθετη αμοιβή του ενάγοντος για την εκτέλεση από το πλοίο κατά τα παραπάνω χρονικά διαστήματα δρομολογίων εξπρές ανέρχεται στο ποσό των 1.681,34€ [3.408,14€ Χ 1/30 = 113,60€Χ14,8], έναντι του οποίου έλαβε το ποσό των 67,98€ και συνεπώς δικαιούται να λάβει την διαφορά ύψους χιλίων εξακοσίων δεκατριών ευρώ και τριάντα έξι λεπτών (1.681,34€ – 67,98€ = 1.613,36€). Τέλος, σύμφωνα με τα επικαλούμενα και προσκομιζόμενα από την εναγόμενη με αρ. ../05-20, …/06-20, …./6-20 και …./6-20 υπογεγραμμένα έντυπα ψηφιακά σήματα, με τους επισυναπτόμενους πίνακες δρομολογίων, εγκρίθηκε η τροποποίηση των δρομολογίων του ένδικου πλοίου Ε/Γ-Ο/Γ «ΕΣ» και αποδεικνύεται ότι κατά το χρονικό διάστημα από 19.06.2020 μέχρι 06.09.2020 το ένδικο πλοίο εγκρίθηκαν και εκτελέστηκαν μόνο τέσσερα (4) εξπρές δρομολόγια, κατά τις ημερομηνίες 1.8., 8.8, 17.8 και 03.9 [βλ. τα ……/07-20, …../08-20, …./08-20 και …./09-20 έντυπα σήματα, αντίστοιχα], για τα οποία, ενόψει του ότι οι μηνιαίες αποδοχές του ενάγοντος ανέρχονταν στο ποσό των 3.408,14€, η πρόσθετη αμοιβή του ανέρχεται στο ποσό των 454,41€ [3.408,14€ Χ 1/30 = 113,60€ Χ 4], έναντι του οποίου έλαβε το ποσό των 157,85€ και συνεπώς δικαιούται να λάβει την διαφορά ύψους διακόσια ενενήντα έξι ευρώ και πενήντα έξι λεπτών (454,41€ – 157,85€ =296,56€). Ο ενάγων, σημειωτέον, προσκομίζει αντίγραφο των δρομολογίων του πλοίου για τα ως άνω χρονικά διαστήματα, κατόπιν αίτησής του, στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, προγενέστερο, όμως, της ως άνω έγκριση της τροποποίησή τους, ενώ, επιπλέον, στο εν λόγω έγγραφο [με αρ. πρωτ. ………./23.6.2021] αναγράφεται, ρητά, ότι από τους πίνακες δρομολογίων που του χορηγήθηκαν δεν προκύπτει η εκτέλεση ή μη των δρομολογίων. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που έκρινε διαφορετικά και επιδίκασε μεγαλύτερο ποσό πρόσθετης αμοιβής για δρομολόγια εξπρές εσφαλμένα το νόμο ερμήνευσε και εφάρμοσε και τις αποδείξεις εκτίμησε και πρέπει και κατά το κεφάλαιο αυτό να εξαφανιστεί, δεκτού γενομένου του 3ου λόγου της έφεσης και κατά το σκέλος αυτό. Κατόπιν των ανωτέρω πρέπει να γίνει δεκτή ή έφεση, να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη απόφαση και, αφού η υπόθεση κρατηθεί προς κατ’ ουσίαν επανεκδίκαση από το παρόν Δικαστήριο, να γίνει εν μέρει δεκτή η αγωγή και ως ουσιαστικά βάσιμη και να υποχρεωθεί η εναγόμενη να καταβάλει στον ενάγοντα για διαφορά πρόσθετης αμοιβής δρομολογίων εξπρές το συνολικό ποσό των τριών χιλιάδων τετρακοσίων εξήντα ευρώ και πενήντα πέντε λεπτών [1.550,63 + 1.613,36 + 296,56 =3.460,55€ ) και να αναγνωριστεί η υποχρέωση αυτής να του καταβάλει για διαφορά υπερωριακής απασχόλησης το συνολικό ποσό των δέκα χιλιάδων δεκαεννέα ευρώ και ογδόντα ενός λεπτών (2.776,70 + 7.243,11=10.019,81€), αμφότερα δε τα ποσά με τον νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επόμενη της τελευταίας απόλυσης, ήτοι από 01.11.2020 και μέχρι την ολοσχερή εξόφληση. Τέλος, τα δικαστικά έξοδα αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας για την επιδίκαση των οποίων έχει υποβληθεί αίτημα από τους διαδίκους πρέπει να συμψηφιστούν μεταξύ τους κατά ένα μέρος, λόγω της εν μέρει νίκης και ήττας τους και να επιβληθεί μέρος της δικαστικής δαπάνης του ενάγοντος σε βάρος της εναγόμενης (άρθρα 106, 176, 178, 183 και 191 § 2 ΚΠολΔ), όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων την έφεση.
Δέχεται τυπικά και ουσιαστικά την έφεση.
Εξαφανίζει την εκκαλουμένη απόφαση.
Κρατεί και δικάζει την αγωγή.
Δέχεται εν μέρει την αγωγή.
Υποχρεώνει την εναγόμενη να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των τριών χιλιάδων τετρακοσίων εξήντα ευρώ και πενήντα πέντε λεπτών [3.460,55€).
Αναγνωρίζει την υποχρέωση της εναγόμενης να καταβάλει στον ενάγοντα το ποσό των δέκα χιλιάδων δεκαεννέα ευρώ και ογδόντα ενός λεπτών (10.019,81€),
Επιβάλλει σε βάρος της εναγόμενης μέρος των δικαστικών εξόδων του ενάγοντος, για αμφότερους τους βαθμούς δικαιοδοσίας, το οποίο καθορίζει στο ποσό των πεντακοσίων (500) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων, στις 7.7.2025
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ