ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αριθμός απόφασης 518/2025
TO ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από την Δικαστή, Κωνσταντίνα Παπαντωνίου Εφέτη και από τη Γραμματέα Κ.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του την …………, για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
ΤΟΥ ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ: …………., ο οποίος εκπροσωπήθηκε στο ακροατήριο από την πληρεξούσια δικηγόρο του Νεφέλη Παγίδα με δήλωση κατ άρθρο 242 παρ.2 ΚΠολΔ και
ΤΗΣ ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΗΣ: ……………., η οποία εκπροσωπήθηκε στο ακροατήριο από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Δημήτριο Σιβίλια.
Η ενάγουσα-εφεσίβλητη άσκησε ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς την από 17.9.2020 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ΓΑΚ/ΕΑΚ …………/2020 αγωγή της, κατά της εναγομένου-εκκαλούντος. Η αγωγή δικάστηκε αντιμωλία των διαδίκων κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών από την οικογένεια, το γάμο και την ελεύθερη συμβίωση και επ αυτής, εκδόθηκε η με αριθμό 2386/2022 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς που έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή. Την απόφαση αυτή προσέβαλε ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού ο εκκαλών με την από 24.9.2022 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου ΓΑΚ/ΕΑΚ/……………/2022 έφεση, της οποίας δικάσιμος ορίστηκε αρχικά η δικάσιμος της 5.10.2023, κατά την οποία η υπόθεση δεν εισήχθη προς συζήτηση λόγω ανωτέρας βίας, συνιστάμενης στη διενέργεια των δημοτικών εκλογών της 8.10.2023. Εν συνεχεία η συζήτηση της υπόθεσης επαναπροσδιορίστηκε αυτεπαγγέλτως βάσει της με αρ. 81/2023 πράξης του Προέδρου του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Δικαστηρίου αυτού, κατ΄εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 260 παρ.4 ΚΠολΔ, για την δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας, οπότε η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο με αριθμό ……. και συζητήθηκε.
Ο πληρεξούσιος δικηγόρος της εφεσίβλητης, αφού έλαβε τον λόγο από την Δικαστή, αναφέρθηκε στις έγγραφες προτάσεις που κατέθεσε και ζήτησε να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται σε αυτές, ενώ η πληρεξούσια δικηγόρος του εκκαλούντος ανέπτυξε τους ισχυρισμούς της με τις προτάσεις που προκατέθεσε.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
H υπό κρίση από 24.9.2022 έφεση, με αριθμό έκθεσης κατάθεσης στη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού ΓΑΚ/ΕΑΚ/………/2022 κατά της με αριθμό 2386/2022 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία αφού δίκασε κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών από την οικογένεια, το γάμο και την ελεύθερη συμβίωση, δέχθηκε εν μέρει την από 17.9.2020 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ΓΑΚ/ΕΑΚ ………/2020, αγωγή, ασκήθηκε παραδεκτά, νομότυπα [άρθρα 495 παρ. 1,511,513 παρ 1β, 514, 517, 520 παρ.1 ΚΠολΔ] και εμπρόθεσμα, εντός της κατ’ άρθρο 518 παρ.1 ΚΠολΔ τασσομένης προθεσμίας, καθώς αντίγραφο της εκκαλουμένης απόφασης επιδόθηκε την 28.7.2022 στον εκκαλούντα, όπως προκύπτει από την σχετική επισημείωση του Δικαστικού Επιμελητή ……….. σε επικυρωμένο αντίγραφο αυτής και η έφεση ασκήθηκε με την κατάθεσή της στη γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, την 26.9.2022 εντός της τασσόμενης τριακονθήμερης προθεσμίας, μη προσμετρώμενων σε αυτήν των ημερών του μηνός Αύγουστου. (άρθρα 518 παρ1 και 147 παρ.2 ΚΠολΔ). Σημειώνεται επιπλέον ότι ο εκκαλών δεν είχε υποχρέωση καταβολής παραβόλου του Δημοσίου κατά την άσκηση της έφεσης, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 495 παρ 3 εδάφιο τελευταίο ΚΠολΔ.
Με την από 17.9.2020 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ΓΑΚ/ΕΑΚ …………/2020, αγωγή της, η ενάγουσα υποστήριζε ότι με τον εναγόμενο τέλεσαν νόμιμο θρησκευτικό γάμο στις 16.9.1981, ο οποίος λύθηκε με την με αριθμό 1979/2015 ήδη αμετάκλητη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά. Ζητούσε δε να υποχρεωθεί ο εναγόμενος, πρώην σύζυγός της, με απόφαση προσωρινά εκτελεστή, να της καταβάλλει νομιμότοκα μηνιαία διατροφή ποσού 900 ευρώ, για χρονικό διάστημα έξι ετών από την επομένη της επίδοσης της από 23.9.2019 και με ΕΑΚ/……/2019 αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, εντός του πρώτου πενθημέρου εκάστου μηνός, επειδή η ίδια δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη διατροφή της από εισοδήματα ή την περιουσία της και αδυνατεί να ασκήσει κατάλληλο επάγγελμα, επειδή πάσχει από ημιπληγία έχοντας ανάγκη βοήθειας τρίτου προσώπου επί 24ώρου βάσεως. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο με την εκκαλούμενη απόφαση, δέχθηκε εν μέρει την αγωγή και αναγνώρισε την υποχρέωση του ενάγοντα, καθώς η ενάγουσα κατά την συζήτηση της αγωγής έτρεψε το αίτημά της σε εν μέρει αναγνωριστικό, να προκαταβάλλει στην ενάγουσα, ως μεταγαμιαία διατροφή, αφενός για το χρονικό διάστημα από την επομένη της επίδοσης της από 23.9.2019 αίτησης ασφαλιστικών μέτρων και μέχρι την 30.4.2021, το ποσό των 600 ευρώ μηνιαίως, όλα δε τα παραπάνω ποσά μέσα στις πέντε πρώτες μέρες κάθε μήνα, νομιμότοκα από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε δόσης έως την εξόφληση , ενώ τον υποχρέωσε να προκαταβάλλει στην ενάγουσα ως διατροφή το ποσό των 650 ευρώ, μηνιαίως, μέσα στις πρώτες πέντε ημέρες κάθε μήνα, για το χρονικό διάστημα από 10.10.2021 έως 17.5.2024 με τον νόμιμο τόκο από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε δόσης. Ήδη με την υπό κρίση έφεση, ο εναγόμενος και ήδη εκκαλών παραπονείται για εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και κακή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση, προκειμένου να κρατηθεί η αγωγή της εφεσίβλητης από το παρόν Δικαστήριο και να απορριφθεί στο σύνολό της, καταδικαζόμενης αυτής στα δικαστικά του έξοδα και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας.
Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 111 παρ. 2, 118 εδ. δ΄, 216 παρ. 1 του ΚΠολΔ, προκύπτει ότι για να είναι ορισμένο το δικόγραφο της αγωγής, πρέπει να περιέχει, εκτός από τα τυπικά στοιχεία που ορίζουν τα άρθρα 117-118 του ΚΠολΔ, α)σαφή έκθεση των γεγονότων που θεμελιώνουν σύμφωνα με το νόμο την αγωγή και δικαιολογούν την άσκηση της από τον ενάγοντα εις βάρος του εναγομένου, δηλαδή πρέπει να γίνεται σαφής έκθεση στο δικόγραφό της όλων των γεγονότων, τα οποία σύμφωνα με τον εφαρμοστέο κανόνα ουσιαστικού δικαίου θεμελιώνουν τη ζητούμενη έννομη συνέπεια, β)ακριβή περιγραφή του αντικειμένου της διαφοράς, σε τρόπο ώστε η αγωγή να είναι επιδεκτική δικαστικής εκτιμήσεως και να καθίσταται εφικτή η απάντηση σ’ αυτή και γ)ορισμένο αίτημα. Ειδικότερα, τα πραγματικά περιστατικά που εκτίθενται στο δικόγραφο της αγωγής θα πρέπει να είναι τόσα, όσα απαιτούνται για τη θεμελίωση της αξίωσης, και να αναφέρονται αυτά με τέτοια σαφήνεια, ώστε, όχι μόνο να μην αφήνεται αμφιβολία για την αξίωση του ενάγοντος που απορρέει απ’ αυτά, για την οποία αναφέρεται το αίτημα της αγωγής, αλλά ακόμη και κατά τρόπο ώστε, ο εναγόμενος να έχει τη δυνατότητα άμυνας με ανταπόδειξη ή ένσταση κατά της αξίωσης του ενάγοντος και του δικαστηρίου να προβεί στην αξιολόγηση της αγωγής και να διεξάγει τις σχετικές αποδείξεις. Η έλλειψη των ως άνω στοιχείων, καθιστά το δικόγραφο της αγωγής αόριστο και ανεπίδεκτο δικαστικής εκτιμήσεως, επιφέρει δε το απαράδεκτο αυτού, στην απαγγελία του οποίου προβαίνει το δικαστήριο και αυτεπαγγέλτως, διότι ανάγεται στην προδικασία, η τήρηση της οποίας ρυθμίζεται από κανόνες δημοσίας τάξεως. Επίσης, η αοριστία του δικογράφου της αγωγής δεν μπορεί να θεραπευθεί με τις προτάσεις ή την παραπομπή στα διαλαμβανόμενα σε άλλα προσκομιζόμενα έγγραφα, ούτε με την εκτίμηση των αποδείξεων (βλ. ΑΠ 1728/2014 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 250/2011, ΕΕμπΔ 2011 591, ΑΠ 49/2011 ΕλλΔνη 2011 1594, ΑΠ 1042/2009 ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, ΑΠ 1042/2009 ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, ΑΠ 1611/2008 ΝΟΜΟΣ). Επίσης, από τις προαναφερθείσες διατάξεις, σε συνδυασμό με αυτές του άρθρου 1442 του ΑΚ, συνάγεται ότι αναγκαία στοιχεία της βάσεως της αγωγής διατροφής μετά το διαζύγιο είναι: α) η αμετάκλητη λύση του γάμου, β) η απορία (αδυναμία) του δικαιούχου να διατραφεί από τα εισοδήματά του, ή από την περιουσία του, καταναλίσκοντας και το κεφάλαιο αυτής, γ)ότι η απορία και αδυναμία του θα διαρκέσει καθ’ όλο τον επίδικο της αγωγής χρόνο δ) η ευπορία (δυνατότητα) του υποχρέου και ε)μία τουλάχιστον από τις διαζευκτικώς διατυπωμένες και περιοριστικώς αναφερόμενες ειδικές προϋποθέσεις του άρθρου 1442 του ΑΚ (βλ. ΑΠ 673/2001, ΕφΑθ 8832/2004 ΝΟΜΟΣ). Στην προκείμενη περίπτωση, η ανωτέρω αγωγή είναι ορισμένη, αφού περιέχονται σ’ αυτή, με σαφήνεια, τα στοιχεία, που αφορούν στη λύση του γάμου των διαδίκων, με αμετάκλητη δικαστική απόφαση λόγω διαζυγίου, στην απορία (αδυναμία) της ενάγουσας να διατραφεί από τα εισοδήματά της, ή από την περιουσία της, επικαλούμενη ειδικότερα αυτή (ενάγουσα) ότι, κατά το χρόνο εκδόσεως του διαζυγίου, ευρίσκετο σε κατάσταση υγείας που δεν της επέτρεπε να αρχίσει την άσκηση κατάλληλου επαγγέλματος για την εξασφάλιση της διατροφής της, και ότι η απορία αυτής θα διαρκέσει καθ’ όλο τον επίδικο χρόνο της αγωγής, καθώς και ότι ο υπόχρεος εναγόμενος είναι εύπορος, δηλαδή έχει τη δυνατότητα να καταβάλλει την εν λόγω διατροφή, αναφερομένων των εισοδημάτων και της περιουσίας του, χωρίς να είναι αναγκαία, η αναφορά επιπλέον στοιχείων για το ορισμένο αυτής. Σε ό,τι δε αφορά την αιτίαση περί αοριστίας της αγωγής επειδή ορισμένα από τα αιτούμενα επιμέρους κονδύλια της διατροφικής αξίωσης της ενάγουσας αναφέρονται ελλιπώς, αυτή τυγχάνει νόμω αβάσιμη καθώς, ως προς το αξιούμενο ποσό διατροφής αρκεί ο δικαιούχος να επικαλείται τις προσδιοριστικές του ύψους της διατροφής ανάγκες του χωρίς να είναι αναγκαίο να εξειδικεύει αυτές, αναφέροντας και την απαιτούμενη για κάθε μία δαπάνη, αρκεί μόνο να αναφέρει το συνολικό ποσό που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών του αυτών (πρβλ. ΜΕφΠειρ 442/2016 ΤΝΠ-Νόμος) και οι αντίθετοι ισχυρισμοί που διαλαμβάνονται στον δεύτερο λόγο έφεσης του εκκαλούντος τυγχάνουν απορριπτέοι ως αβάσιμοι.
Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 340 και 1498 ΑΚ συνάγεται ότι διατροφή για το παρελθόν δεν ορίζεται παρά μόνο από υπερημερία επέρχεται με μόνη την όχληση του υπόχρεου, χωρίς δηλ. να απαιτείται η συνδρομή και του στοιχείου της υπαιτιότητας του τελευταίου. Η όχληση απαιτείται, γιατί δεν πρέπει ο υπόχρεος να αιφνιδιάζεται και να εξαναγκάζεται να πληρώσει εκ των υστέρων αθροιστικά τη διατροφή, την οποία εφόσον δεν ζητήθηκε έγκαιρα δεν μπορούσε να προβλέψει και αφότου πάντως ο υπόχρεος καταστεί υπερήμερος κατά την παραπάνω έννοια, ενέχεται εφεξής στην παροχή της διατροφής και αν ακόμα ο δικαιούχος κατά το διάστημα της υπερημερίας κατόρθωσε να διατραφεί με δικά του μέσα ή με δωρεές τρίτων. Η όχληση μπορεί να γίνει και με την επίδοση στον υπόχρεο αίτησης ασφαλιστικών μέτρων περί επιδίκασης προσωρινής διατροφής, εφόσον δε πρόκειται για οφειλή διαδοχικών παροχών, μπορεί να αφορά είτε αορίστως το σύνολο των μελλοντικών παροχών, είτε τις παροχές ορισμένου χρονικού διαστήματος (βλ ΑΠ 342/2001 ΝοΒ 2002.341, ΑΠ 539/1974 ΝοΒ 23.46, ΕφΠειρ 909/2005 ΝΟΜΟΣ, ΕφΘεσ 222/2000 Αρμ ΝΕ.39, Α.Γεωργιάδη – Μ.Σταθόπουλου, Αστικός Κώδιξ Τομ II στο άρθρο 340 σελ. 235-237). (ΕφΘες.1302/2020 ΤΝΠ Νομος). Στην κρινόμενη υπόθεση, η εφεσίβητη με την αγωγή της, ζήτησε την επιδίκαση διατροφής για το χρονικό διάστημα από την επομένη της επίδοσης στον εκκαλούντα της από 23.9.2019 με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ΓΑΚ/ΕΑΚ/………………./2019 αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, ήτοι για χρονικό διάστημα προγενέστερο της άσκησης της αγωγής, αίτημα το οποίο ορθώς κρίθηκε νόμιμο, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην προπαρατειθέμενη μείζονα σκέψη, καθώς το αίτημα επιδίκασης για τον χρόνο πριν την άσκηση της αγωγής είναι νόμιμο, εφόσον έχει υπάρξει σχετική όχληση, η οποία γίνεται και με την επίδοση αίτησης ασφαλιστικών μέτρων, απορριπτομένων των αντίθετων ισχυρισμών του εκκαλούντος που εκτίθενται με τον πέμπτο λόγο της έφεσής του.
Με τον έκτο λόγο της έφεσής του, ο εκκαλών-εναγόμενος, παραπονείται ότι το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, με την εκκαλούμενη απόφασή του, λόγω εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής του νόμου, απέρριψε τον προβληθέντα με τις προτάσεις που κατέθεσε ενώπιόν του, ισχυρισμό, ότι εφόσον κριθεί ότι πρέπει να καταβάλει διατροφή στην ενάγουσα, τότε η σχετική του υποχρέωση εξαντλείται στην αξία της παραχωρηθείσας χρήσης του διαμερίσματος στο οποίο διαμένει η ενάγουσα, ιδιοκτησίας του ιδίου, η μισθωτική αξία του οποίου ανέχεται στο ποσό των 300 ευρώ μηνιαίως, ως απαράδεκτο θεωρώντας ότι συνιστά ένσταση που δεν προβλήθηκε παραδεκτώς στο ακροατήριο, ώστε να καταχωρηθεί στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη πρακτικά του Δικαστηρίου. Ειδικότερα, ο εκκαλών με τις πρωτοδίκως κατατεθείσες προτάσεις του ισχυρίστηκε ότι εφόσον κριθεί ότι πρέπει να καταβάλει διατροφή στην ενάγουσα, τότε η σχετική του υποχρέωση εξαντλείται στην αξία της παραχωρηθείσας χρήσης του διαμερίσματος στο οποίο διαμένει η ενάγουσα, ιδιοκτησίας του ιδίου, η μισθωτική αξία του οποίου ανέχεται στο ποσό των 300 ευρώ, η οποία προσαυξανόμενη από το ποσό των 300 ευρώ που εισπράττει μηνιαίως η εφεσίβλητη από σχετικό επίδομα του ΟΠΕΚΑ διαμορφώνει τα διαθέσιμά της στο ποσό των 600 ευρώ κατά μήνα που αρκεί για την κάλυψη των διατροφικών της αναγκών με δεδομένο ότι δεν βαρύνεται με δαπάνη ενοικίου. Ότι ειδικότερα το ως άνω διαμέρισμα αποτελεί την οικία της εφεσίβλητης, την χρήση της οποίας της έχει παραχωρήσει από το έτος 2014 με αποτέλεσμα να μην δύναται αυτό να καταστεί προσοδοφόρο για τον εκκαλούντα καθ οιονδήποτε τρόπο. Η εκκαλουμένη απόφαση έκρινε σε σχέση με τον ισχυρισμό αυτό ότι ένεκα της μη επίκλησης, με δήλωση της πληρεξούσιας δικηγόρου του ενάγοντος, καταχωρηθείσα στα πρακτικά, του συμπεριλαμβανομένου στις κατατεθείσες προτάσεις του, ισχυρισμού περί συνυπολογισμού στις έναντι αυτού διατροφικές αξιώσεις της ενάγουσας, του ποσού των 300 ευρώ μηνιαίως, που εξοικονομεί η τελευταία ως εκ της διαμονής της στο ως άνω διαμέρισμα ιδιοκτησίας του και από την μη καταβολή ενοικίου, δοθέντος ότι η συνολική αξία αυτού δεν υπολείπεται των 300 ευρώ μηνιαίως, ο οικείος ισχυρισμός πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος. Ο ισχυρισμός αυτός, κατ’ ορθή εκτίμηση του περιεχομένου του, κατά το σκέλος της συνεκτίμησης της παραχώρησης της οικογενειακής στέγης στον καθορισμό της διατροφής, που όφειλε ο εκκαλών και κύριος της παραχωρούμενης οικογενειακής στέγης στην εφεσίβλητη δικαιούχο συνιστούσε αιτιολογημένη άρνηση της αγωγής ως προς το ύψος της οφειλόμενης προς αυτήν διατροφής, ενώ κατά το σκέλος της μείωσης του ποσού των 300 ευρώ, της τυχόν επιδικασθείσας διατροφής της αποτελούσε ένσταση συμψηφισμού που ορθώς απορρίφθηκε ως απαράδεκτη, λόγω του τρόπου προβολής της, σε κάθε δε περίπτωση ετύγχανε απορριπτέα ως μη νόμιμη, καθόσον, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην άνω μείζονα νομική σκέψη της παρούσας, η τυχόν αξίωση που διατηρούσε ο εκκαλών ως κύριος της παραχωρούμενης οικογενειακής στέγης και υπόχρεος σε διατροφή σε βάρος της δικαιούχου της διατροφής δεν μπορούσε να συμψηφιστεί με την περί διατροφής απαίτηση της τελευταίας, αφού η αξίωση της διατροφής ως ακατάσχετη δεν είναι δεκτική συμψηφισμού (ΑΠ 495/2023 ΤΝΠ-Νόμος, Εφ Θες.210/2024 ΤΝΠ-ΝΟΜΟΣ). Πρέπει επομένως να απορριφθεί ως αβάσιμος ο έκτος λόγος έφεσης, ως προς το ως άνω σκέλος του. Σε ότι αφορά το σκέλος του ισχυρισμού του εκκαλούντος που εκτιμάται ως άρνηση της αγωγής, θα ερευνηθεί κατωτέρω σε συνάρτηση με τους λοιπούς λόγους έφεσης αλλά και τις παραδοχές της εκκαλουμένης απόφασης.
Στο άρθρο 1442 του ΑΚ ορίζεται ότι «Εφόσον ο ένας από τους πρώην συζύγους δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματά του ή από την περιουσία του, δικαιούται να ζητήσει διατροφή από τον άλλον: 1. αν κατά την έκδοση του διαζυγίου ή κατά το τέλος των χρονικών περιόδων που προβλέπονται στις επόμενες περιπτώσεις βρίσκεται σε ηλικία ή σε κατάσταση υγείας που δεν επιτρέπει να αναγκασθεί να αρχίσει ή να συνεχίσει την άσκηση κατάλληλου επαγγέλματος, ώστε να εξασφαλίζει απ` αυτό τη διατροφή του, 2. αν έχει την επιμέλεια ανήλικου τέκνου και γι` αυτό το λόγο εμποδίζεται στην άσκηση κατάλληλου επαγγέλματος, 3. αν δεν βρίσκει σταθερή κατάλληλη εργασία ή χρειάζεται κάποια επαγγελματική εκπαίδευση, και στις δύο όμως περιπτώσεις για ένα διάστημα που δεν μπορεί να ξεπεράσει τα τρία χρόνια από την έκδοση του διαζυγίου, 4. σε κάθε άλλη περίπτωση, όπου η επιδίκαση διατροφής κατά την έκδοση του διαζυγίου επιβάλλεται από λόγους επιείκειας». Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι η μεν βασική προϋπόθεση της αξίωσης διατροφής, δηλαδή η αδυναμία εξασφάλισης της διατροφής του πρώην συζύγου από τα εισοδήματα ή την περιουσία του, πρέπει να υπάρχει κατά το χρόνο της (πρώτης) συζήτησης της αγωγής διατροφής, η δε πρόσθετη προϋπόθεση της αδυναμίας έναρξης ή συνέχισης της άσκησης επαγγέλματος (άρθρο 1442 αρ. 1 του ΑΚ) ή της ύπαρξης λόγων επιείκειας για την παροχή διατροφής (άρθρο 1442 αρ. 4 του ΑΚ), πρέπει να υπάρχει, κατά το χρόνο έκδοσης του διαζυγίου. Περαιτέρω, από τις ίδιες ως άνω διατάξεις, σε συνδυασμό προς εκείνες των άρθρων 1487 και 1493 του ΑΚ, οι οποίες, σύμφωνα με το άρθρο 1443 του ίδιου Κώδικα, εφαρμόζονται αναλόγως και για το δικαίωμα διατροφής μετά το διαζύγιο, συνάγεται ότι η αξίωση διατροφής μετά το διαζύγιο παρέχεται μόνον όταν η διατροφή δικαιολογείται από λόγους κοινωνικούς, ώστε ο πρώην σύζυγος να μην μένει αβοήθητος, όταν δεν μπορεί με τα εισοδήματα, την περιουσία του ή το δυνάμενο να ασκηθεί από αυτόν επάγγελμα, να καλύψει τις ανάγκες διατροφής του, όπως αυτές προκύπτουν από τις μετά το διαζύγιο συνθήκες ζωής του. Συνεπώς, γενική προϋπόθεση για την γένεση αξίωσης διατροφής πρώην συζύγου, όταν ο γάμος λύθηκε με διαζύγιο, είναι η απορία του δικαιούχου πρώην συζύγου και η ευπορία του υπόχρεου, επιπλέον δε, από την πλευρά του δικαιούχου πρέπει να συντρέχει και μια από τις ειδικότερες προϋποθέσεις που ως άνω αναφέρονται στο άρθρο 1442 του ΑΚ. Ως απορία του δικαιούχου θεωρείται η αδυναμία του πρώην συζύγου να εξασφαλίσει τη διατροφή του από τα εισοδήματα και την περιουσία του, ευπορία δε του υπόχρεου, (που δεν σημαίνει οπωσδήποτε και κάποιο ιδιαίτερο πλούτο), η οποία, κατά τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 1487 και 1443 εδ. α` του ΑΚ, πρέπει να υπάρχει κατά το χρονικό διάστημα, για το οποίο ζητείται διατροφή, είναι η δυνατότητα αυτού, ενόψει των βιοτικών αναγκών του και των οικονομικών δυνάμεών του, να παράσχει στο δικαιούχο διατροφή, χωρίς να θέσει σε κίνδυνο τη δική του διατροφή. Έτσι, είναι δυνατόν, ενόψει όλων των συνθηκών ηλικίας, υγείας, ικανότητας ή δυνατότητας προς εργασία, εισοδημάτων, περιουσίας και γενικώς ζωής του πρώην συζύγου, συγκριτικώς πάντοτε προς την ευπορία του υπόχρεου, να γεννηθεί δικαίωμα πλήρους ή συμπληρωματικής διατροφής, όταν ο πρώτος, που στο πρόσωπό του συντρέχει μια εκ των προαναφερθεισών πρόσθετων προϋποθέσεων (κατά το χρόνο έκδοσης του διαζυγίου αδυναμία άσκησης ή συνέχισης επαγγέλματος ή ύπαρξη λόγων επιείκειας), έχει μικρής έκτασης απρόσοδα περιουσιακά στοιχεία, των οποίων είτε είναι δυσχερής η εκποίηση, είτε επιβάλλεται η διατήρησή τους για λόγους προνοίας, προς εξασφάλισή του στο μέλλον για την αντιμετώπιση έκτακτης οικονομικής ανάγκης (ΑΠ 1532/2017, ΑΠ 1414/2017, ΑΠ 1567/2012, ΑΠ 1427/2012, ΑΠ 88/2006, ΑΠ 469/2005, δημοσιευμένες στη ΤΝΠ Νόμος). Επίσης, το μέτρο της διατροφής του δικαιούχου συζύγου, δηλαδή ο βαθμός, στον οποίο θα ικανοποιηθούν οι ανάγκες του, εξαρτάται από τις συνθήκες ζωής του, όπως διαμορφώθηκαν μετά το διαζύγιο, χωρίς να αγνοείται το γεγονός ότι οι ανάγκες αυτές επηρεάζονται αναγκαστικά από τις συνθήκες της ζωής του κατά τη διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης, ιδιαίτερα στην περίπτωση που ο γάμος είχε διαρκέσει πολλά χρόνια. Σε κάθε περίπτωση, το ύψος της επιδικαζόμενης στο δικαιούχο πρώην σύζυγο διατροφής, πρέπει, συνεκτιμωμένων και των συνθηκών ζωής και διατροφής του υπόχρεου, να επαρκεί για την ικανοποίηση των υλικών και πνευματικών αναγκών του ως ένα επίπεδο, που θα του επιτρέπει την ευπρεπή διαβίωση (Γ. Παπαδημητρίου, Οικογενειακό Δίκαιο, άρθρο 1442 επ. σελ. 424 επ., Κουνουγέρη -Μανωλεδάκη, Οικογενειακό Δίκαιο, 2003 τ. II, σελ. 194, ΑΠ 1389/2012 ΤΝΠ Νόμος, 1427/2012 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 1567/2012 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 294/2010 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 469/2005 ΕλλΔνη 2005.1425, ΑΠ 868/2004 ΤΝΠ Νόμος, ΕφΠειρ 371/2024 ΤΝΠ Νόμος, ΕφΑθ 2245/2022 ΤΝΠ Νόμος, ΕφΛαρ 53/2022 ΤΝΠ Νόμος). (II) Εξάλλου, σύμφωνα με τις ίδιες ως άνω διατάξεις παρέχεται δικαίωμα στον εναγόμενο, υπόχρεο σε μεταγαμιαία διατροφή, προβολής του ισχυρισμού διακινδύνευσης της ίδιας αυτού διατροφής ενόψει και των λοιπών υποχρεώσεών του, έτσι, σε περίπτωση μερικής απορίας του υπόχρεου μπορεί να επέλθει μερική απαλλαγή του από την υποχρέωση της μεταγαμιαίας διατροφής, με την προβολή της ενστάσεως διακινδύνευσης της δικής του διατροφής (ΑΠ 469/2005 ΤΝΠ Νόμος, , ΕφΛαρ 53/2022 ΤΝΠ Νόμος, ΕφΑθ 8716/2003 ΕλλΔνη 2004.465).
Από την επανεκτίμηση της ένορκης κατάθεσης της μάρτυρος του εκκαλούντος, που εξετάστηκε ενόρκως ενώπιον του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, όπως αυτή περιέχεται στα ταυτάριθμα με την εκκαλούμενη απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, ενώ ορθώς δεν λήφθηκε υπόψη η κατάθεση του μάρτυρα της εφεσίβλητης, λόγω της ιδιότητάς του ως τέκνου των διαδίκων (άρθρο597παρ.2 ΚΠολΔ), από όλα τα έγγραφα που νόμιμα μετ` επικλήσεως προσκομίζουν οι διάδικοι, συμπεριλαμβανομένων αυτών που το πρώτον προσάγονται ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου κατ’ άρθρο 529 § 1 KΠολΔ και λαμβάνονται υπόψη είτε προς άμεση απόδειξη, είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων σε συνδυασμό με τις άλλες αποδείξεις κι εκτιμώνται ελεύθερα, τέλος δε από τα αυτεπαγγέλτως λαμβανόμενα υπόψη διδάγματα της κοινής πείρας και τα γνωστά σε όλους γεγονότα (άρθρο 336 § 4 KΠολΔ) αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Οι διάδικοι τέλεσαν την 16.9.1981 νόμιμο θρησκευτικό γάμο στον Πειραιά, από τον οποίο απέκτησαν ένα τέκνο, τον ……., γεννηθέντα στις 8.6.1982. Ηδη δυνάμει της με αριθμό 1979/2015 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία έχει καταστεί αμετάκλητη, ο γάμος των διαδίκων έχει λυθεί, όπως προκύπτει και από το από 14.7.2015 διαζευκτήριο που εξέδωσε ο Μητροπολίτης Πειραιώς. Περαιτέρω αποδείχθηκε ότι η ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη, ηλικίας κατά την αμετάκλητη λύση του γάμου της (2015) 55 ετών, και κατά τη συζήτηση της αγωγής 62 ετών, το έτος 2009, υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο, με εγκατάσταση κινητικής διαταραχής δεξιού άνω και κάτω άκρου και ακράτειας. Το έτος 2012 αξιολογήθηκε από την Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή του ΚΕΠΑ ότι η ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη πάσχει από δεξιά ημιπληγία και σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ με επιπλοκές και το ποσοστό αναπηρίας της προσδιορίστηκε σε 80% κατά ιατρική πρόβλεψη για το χρονικό διάστημα από 8.2.2012 έως 28.2.2017. Το έτος 2016 συντάχθηκε από τον νευρολόγο …………., εισήγηση προς το ΚΕΠΑ, στην οποία αναφέρεται ότι η ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη αφού εξετάστηκε στα εξωτερικά ιατρεία λόγω δεξιάς ημιπληγίας και αφασίας μεικτού τύπου επί εδάφους ισχαιμικού ΑΕΕ προ 7ετίας και λήφθηκε υπόψη ότι έχει ιστορικό στο οποίο περιλαμβάνεται αρτηριακή υπέρταση και σακχαρώδης διαβήτης, υπεβλήθη σε CT εγκεφάλου όπου διαπιστώθηκε ευμεγέθης γλοιωτική περιοχή με μετωπιαία επί εδάφους του παλαιότερου εγκεφαλικού ως και βαθμός ατροφίας. Με βάση τα ευρήματα αυτά ο συντάξας την εισήγηση ιατρός διαπίστωσε ότι λόγω της βαρύτητας του κινητικού ελλείμματος και της διαταραχής λόγου είναι αδύνατη η αυτόνομη εξυπηρέτηση των καθημερινών αναγκών της, ως εκ τούτου είναι απαραίτητη η συνεχής παρουσία άλλου ατόμου. Εν συνεχεία, το έτος 2017 επαναξιολογήθηκε από την Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή του ΚΕΠΑ και διαπιστώθηκε ότι πάσχει από σπαστική δεξιά ημιπληγία, κυστικές διαταραχές και σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ υπό αγωγή και το ποσοστό αναπηρίας της προσδιορίστηκε σε 75% κατά ιατρική πρόβλεψη για το χρονικό διάστημα από 1.3.2017 έως 28.2.2020. Το έτος 2020 τέλος, επαναξιολογήθηκε από την Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή του ΚΕΠΑ, η οποία με …………./11.6.2020 γνωστοποίησή της διαπίστωσε αφενός εγκεφαλικό έμφρακτο από εμβολή των εγκεφαλικών αρτηριών, ήτοι νόσημα του νευρικού συστήματος και ποσοστό αναπηρίας εξαιτίας της ασθένειας αυτής, 67% και αφετέρου μη ινσουλινοεξαρτώμενο σακχαρώδη διαβήτη, ήτοι μεταβολική πάθηση και ποσοστό αναπηρίας 10% λόγω της ασθένειας αυτής. Το συνολικό ποσοστό αναπηρίας της επομένως προσδιορίστηκε σε 71% εφ όρου ζωής. Τα ανωτέρω προβλήματα υγείας που υπάρχουν μέχρι σήμερα είναι σοβαρά και μόνιμα, σύμφωνα με τα προαναφεθέντα ιατρικά έγγραφα και υπήρχαν κατά την αμετάκλητη λύση του γάμου των διαδίκων και εξακολουθούν, ως προαναφέρθηκε, να υπάρχουν και να επιβαρύνουν έτι περαιτέρω με την πάροδο του χρόνου την κατάσταση υγείας της ενάγουσας και ήδη εφεσίβλητης, και την καθιστούν ανίκανη για παροχή εργασίας κατά το επίδικο διάστημα. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι τόσο κατά τον χρόνο της αμετάκλητης λύσης του γάμου της (2015) όσο και κατά τον χρόνο συζήτησης της αγωγής στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο (10.11.2021), η ενάγουσα δεν μπορούσε να ασκήσει οποιοδήποτε βιοποριστικό επάγγελμα ώστε να εξασφαλίσει τη διατροφή της, λόγω της κατάστασης της υγείας της, ούτε αποδείχθηκε ότι κατά τη διάρκεια του γάμου της με τον εκκαλούντα, πριν να υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο εργάστηκε. Λόγω της κατάστασης της υγείας της, λαμβάνει επίδομα ποσού 313 ευρώ μηνιαίως. Περαιτέρω, δεν διαθέτει ακίνητη περιουσία, μετά την πώληση του δικαιώματος υψούν που είχε επί ακινήτου ευρισκόμενου στη θέση …….. Αττικής, επί της οδου ……….., δυνάμει του με αριθμό ……./2015 συμβολαίου πώλησης οριζοντίων ιδιοκτησιών που συνέταξε η Συμβολαιογράφος Αθηνών ………….., έναντι τιμήματος 2.000 ευρω, όπως δέχθηκε η εκκαλουμένη απόφαση, χωρίς να προσβάλλεται η κρίση της αυτή με την ένδικη έφεση. Δυνάμει του από 23.7.2014 ιδιωτικού συμφωνητικού που καταρτίστηκε μεταξύ των διαδίκων, οι τελευταίοι συμφώνησαν να προβούν στην δικαστική λύση του γάμου τους, να αποχωρήσει ο εκκαλών από την συζυγική οικία επί της οδού …………. στη Νίκαια, παραλαμβάνοντας τα προσωπικά του είδη, και να παραχωρηθεί η χρήση της ως άνω οικίας στην εφεσίβλητη. Παράλληλα ο εκκαλών υποσχέθηκε να καταβάλει στην εφεσίβλητη, το ποσό των 1.000 ευρώ μηνιαίως, το οποίο μαζί με το επίδομα των 300 ευρώ που λαμβάνει η εφεσίβλητη μηνιαίως θα καλύπτει την εν γένει διατροφή της και τα έξοδα διαβίωσης καθώς και την αμοιβή της αποκλειστικής επί 24ώρου βάσεως νοσοκόμου, που την φροντίζει. Εκτοτε η εφεσίβλητη, διαμένει στην ως άνω οικία χωρίς να καταβάλει, κατά τα συμφωνηθέντα με τον εκκαλούντα, αντάλλαγμα. Επομένως, κατά τον προσδιορισμό των βιοτικών της δαπανών, δεν περιλαμβάνεται δαπάνη καταβολής ενοικίου, όπως ορθά έκρινε κατ αποτέλεσμα η εκκαλουμένη απόφαση, έστω και με διαφορετικές αιτιολογίες που αντικαθίστανται με αυτές της παρούσας, ούτε άλλωστε ζητείται παρόμοια δαπάνη με το αγωγικό αίτημα, βαρύνεται όμως η εφεσίβλητη με τις πάγιες λειτουργικές δαπάνες της οικίας αυτής, όπως ορθώς έκρινε η εκκαλουμένη απόφαση. Κατά τα λοιπά οι ανάγκες διαβίωσης της ενάγουσας και ήδη εφεσίβλητης είναι οι συνήθεις δαπάνες των ατόμων της ιδίας με αυτήν ηλικίας και του ιδίου οικονομικού επιπέδου και με αντίστοιχα προβλήματα υγείας που χρήζουν φροντίδας και υγιεινής διατροφής, ενώ δεν βαρύνεται με υποχρέωση διατροφής άλλων προσώπων. Σε τι αφορά τα εισοδήματα του εκκαλούντος, αποδείχθηκε ότι ο τελευταίος από το έτος 2015 και ειδικότερα από την 27.1.2015 διατηρεί επιχείρηση εστίασης, καφετέρια, στη Νίκαια Αττικής, επί της οδού ……….., με την επωνυμία «……….», οι εργασίες της οποίας διακόπηκαν την 31.5.2021, όπως προκύπτει από το με αριθμό πρωτοκόλλου …………./17.10.2024 έγγραφο του e-ΕΦΚΑ. Από την λειτουργία της ως άνω επιχείρησης ο εκκαλών, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας και λαμβάνοντας υπόψη την θέση, το είδος του καταστήματος και την επί ετών λειτουργία του αποκέρδαινε το ποσό των 800 ευρώ, ανά μήνα, και τις περιόδους της πανδημίας του covid 19 το ποσό των 400 ευρώ. Ο ισχυρισμός του εκκαλούντος ότι η κίνηση του καταστήματος ήταν υποτονική, δεν κρίνεται πειστικός, καθώς δεν θα συνέχιζε επί σειρά ετών τη λειτουργία ενός ζημιογόνου καταστήματος, ούτε προσάγονται από τον εκκαλούντα αποδεικτικά στοιχεία που να καταδεικνύουν την οικονομική θέση της επιχείρησης, η οποία εξάλλου, μετά τον Μάιο του έτους 2021 συνέχισε να λειτουργεί υπό άλλη διεύθυνση. Επίσης κατά την διάρκεια της πανδημίας του covid-19, οι επιχειρήσεις και οι επαγγελματίες έλαβαν κρατική ενίσχυση λόγω της μείωσης των εισοδημάτων τους, ενώ παρά την απαγόρευση συγκέντρωσης περισσοτέρων ατόμων σε επιχειρήσεις εστίασης, οι τελευταίες λειτούργησαν υπό την μορφή της παράδοσης κατ οίκον αλλά και της δυνατότητας παραλαβής προιόντων από το κατάστημα. Τέλος, ο ισχυρισμός του εκκαλούντος ότι λόγω έργων ανάπλασης του πεζοδρόμου έμπροσθεν του καταστήματός του, η επιχείρηση έπαυσε να λειτουργεί από10.4.2019 έως 31.12.2019 δεν κρίνεται βάσιμος, επειδή όπως συνάγεται από τα διδάγματα της κοινής πείρας, σε περιπτώσεις διενέργειας παρόμοιων έργων, αφήνονται δίοδοι προσέλευσης στα καταστήματα των οποίων δυσχεραίνεται η λειτουργία. Ο εκκαλών ισχυρίζεται επιπλέον ότι από τον Φεβρουάριο του έτους 2021 υπέβαλε στον αρμόδιο φορέα τα έγγραφα που απαιτούνται προκειμένου να του απονεμηθεί σύνταξη, χωρίς όμως να έχει εισπράξει κάποιο σχετικό σκοπό. Όπως αποδεικνύεται όμως από το προαναφερθέν με αριθμό πρωτοκόλλου ………/17.10.2024 έγγραφο του e-ΕΦΚΑ ο εκκαλών από 1.3.2021 λαμβάνει το ποσό των 810,55 ευρώ ως κύρια σύνταξη και το ποσό των 188,44 ευρώ ως επικουρική σύνταξη, ήτοι συνολικά το ποσό των 989,99 ευρώ, από το οποίο παρακρατείται ποσό 50 ευρώ μηνιαίως, άρα λαμβάνει καθαρά ποσό 939,99 ευρώ μηνιαίως για την αιτία αυτή. Περαιτέρω, από τα ίδια ανωτέρω αποδεικτικά μέσα αποδείχθηκε ότι ο εναγόμενος λαμβάνει το ποσό των 1.100 ευρώ μηνιαίως από την εκμίσθωση ισόγειου καταστήματος ιδιοκτησίας του, το οποίο βρίσκεται στη Νίκαια Αττικής, οδός ……………, του οποίου έπαυσε η λειτουργία μετά την ημερομηνία συζήτησης της κρινόμενης έφεσης και επομένως δεν επηρεάζει τις οικονομικές δυνατότητες του ενάγοντος για το κρινόμενο χρονικό διάστημα. Περαιτέρω, όπως αποδεικνύεται από τα με αριθμούς πρωτοκόλλου …./15.9.2023 και ……../14.10.2024 ο εκκαλών εισέπραξε από ακίνητη περιουσία για το φορολογικό έτος 2020 το ποσό των 10.032,04 ευρώ, για το φορολογικό έτος 2021 το ποσό των 10.868 ευρώ για το φορολογικό έτος 2022 το ποσό των 12.540 ευρώ, και για το φορολογικό έτος το ποσό των 13.200 (ακαθάριστα).Επομένως ακόμα και για το χρονικό διάστημα του covid 19 o εκκαλών εισέπρατε από το ως άνω κατάστημα κατά μέσο όρο το ποσό των 836 ευρώ για το έτος 2020, και το ποσό των 905 ευρώ για το έτος 2021. Από τα παραπάνω πραγματικά περιστατικά αποδεικνύεται ότι οι μηνιαίες οικονομικές δυνατότητες του εκκαλούντος κατά μέσο όρο ανέρχονταν στο ποσό των 1.236 ευρώ για το έτος 2020, στο ποσό των 1.236 ευρώ για το έτος 2021, και στο ποσό των 1.979 ευρώ για το υπόλοιπο επίδικο διάστημα. Ακόμα ο εκκαλών είναι πλήρης και αποκλειστικός κύριος 1) ισόγειου καταστήματος επιφανείας 162,38 τ.μ., το οποίο κείται επί οικοδομής που βρίσκεται στη Νίκαια Αττικής, οδός ……. και ……….. το οποίο εκμισθωνει, όπως προαναφέρθηκε 2) διαμερίσματος – κατοικίας επιφανείας 89,90 τ.μ., το οποίο κείται στον δεύτερο όροφο της ίδιας ανωτέρω οικοδομής, που βρίσκεται στη Νίκαια Αττικής,οδός ……….., 3) διαμερίσματος – κατοικίας επιφανείας 66,27 τ.μ., το οποίο κείται στον δεύτερο όροφο της ίδιας ανωτέρω οικοδομής, που βρίσκεται στη Νίκαια Αττικής, οδός ……….., τα οποία έχουν ανεγερθεί επί οικοπέδου συγκυιρότητάς του κατά ποσοστό 19,30% 4) διαμερίσματος – επαγγελματικής στέγης επιφανείας 31 τ.μ., το οποίο κείται στον πρώτο όροφο οικοδομής, που βρίσκεται στη Νίκαια Αττικής, οδός ………., 5) διαμερίσματος – κατοικίας επιφανείας 43 τ.μ., το οποίο κείται στον δεύτερο όροφο της ίδιας ανωτέρω οικοδομής, που βρίσκεται στη Νίκαια Αττικής, οδός …….., 6) διαμερίσματος – κατοικίας επιφανείας 42 τ.μ., το οποίο κείται στον τρίτο όροφο της ίδιας ανωτέρω οικοδομής, που βρίσκεται στη Νίκαια Αττικής, οδός ………, τα οποία έχουν αναγερθεί επί οικοπέδου αποκλειστικής κυριότητάς του, 7) γεωτεμαχίου επιφανείας 332 τ.μ., μετά της εντός αυτού ανεγερθείσας οικίας επιφανείας 113,68 τ.μ., που κείνται στη θέση ………. Σαλαμίνας (οδός ……..), και 8) του με αριθμ. κυκλοφ. ………….. ΙΧΕ αυτοκινήτου, 1598 cc, με έτος πρώτης κυκλοφορίας το 2014. Περιουσία ή (άλλα) εισοδήματα από οποιαδήποτε έτερη πηγή δεν αποδείχθηκε ότι έχει ο εναγόμενος, ο οποίος διαμένει στο ανωτέρω κείμενο στο δεύτερο όροφο οικοδομής, ανεγερθείσας στη Νίκαια Αττικής, οδός ……………, διαμέρισμα επιφανείας 43 τ.μ., το οποίο, σημειωτέον, τυγχάνει το μοναδικό ηλεκτροδοτούμενο ακίνητο ιδιοκτησίας του στην εν λόγω οικοδομή, χωρίς, αδιαμφισβήτητα, να βαρύνεται με την υποχρέωση καταβολής μισθώματος κύριας κατοικίας και εν τέλει καλύπτοντας αδαπάνως τις στεγαστικές ανάγκες του, επιβαρυνόμενος, ωστόσο, με τις συνήθεις για την εν γένει διατροφή του, όπως των ατόμων της αυτής από άποψης οικονομικών δυνατοτήτων και εν γένει κοινωνικής κατάστασης, δαπάνες. Επιπλέον, ο εναγόμενος βαρύνεται με την αποπληρωμή συνολικού ρυθμιζόμενου ποσού Ν. 4611/2019 προς την ΑΑΔΕ ύψους 17.586,23 ευρώ, καθώς και με την αποπληρωμή συνολικού ποσού οφειλών εκτός ρύθμισης προς την ΑΑΔΕ ύψους 8.759,60 ευρώ, ενώ, επιπλέον, υφίστανται βεβαιωμένες σε βάρος του οφειλές προς το ΚΕΑΟ ύψους 7.371, 50 ευρώ. Οι εν λόγω δαπάνες του εναγόμενου και ήδη εκκαλούντος για την αποπληρωμή των ως άνω δανειακών υποχρεώσεών του δεν προαφαιρούνται από τα εισοδήματά του, αλλά λαμβάνονται υπόψη ως στοιχεία προσδιοριστικά της αξίας της περιουσίας του, η οποία πρέπει να εκληφθεί ότι μειώνεται κατά το εν λόγω ποσό, και των συνθηκών διαβίωσής του (ΑΠ 995/2019 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 1156/2017 ΤΝΠ Νόμος, ΑΠ 1663/2014 ΧρΙΔ 2015.196, ΑΠ 120/2013, ΑΠ 837/2009, δημοσίευση σε ΤΝΠ Νόμος). Τέλος, λόγω του από 25.9.2011 θανάτου της μητέρας του …………………., περιήλθε σε αυτόν από κληρονομία της τελευταίας, ποσού 400.000 ευρω. Ο εκκαλών με κατάθεσή του ενώπιον του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς, που περιλαμβάνεται στα με αριθμό 4957/2014 πρακτικά αυτού δέχθηκε ότι ποσό 380.000 ευρώ από την ως άνω κληρονομία τοποθετήθηκε σε κοινό λογαριασμό με τον γιο των διαδίκων, από το οποίο ο τελευταίος ανέλαβε το ποσό των 10.000 ευρώ, χωρίς τη συναίνεση του εκκαλούντος, οπότε και εκείνος μετέφερε τα χρήματα σε δικό του λογαριασμό. Η κατάθεσή του αυτή αντικρούει τον ισχυρισμό του ότι από την ως άνω κληρονομία δώρισε ποσό 200.000 ευρώ στον γιο του, αφού απέσυρε τα εν λόγω χρήματα από τον κοινό τους λογαριασμό με σκοπό να μην έχει πρόσβαση σε αυτά ο γιος του. Σε αντίθετο συμπέρασμα δεν μπορεί να καταλήξει το Δικαστήριο από την κίνηση του, προσκομιζόμενου από τον εκκαλούντα, κοινού με τον γιο του λογαριασμό Ταμιευτηρίου, με αριθμό …………… στον οποίο φαίνεται να κατατιθεται ποσό 200.000 ευρώ την 3.9.2012 και να γίνεται ανάληψη ποσού 202.362,19 ευρώ την 24.9.2012, εν συνεχεία να επανακατατίθεται το ως άνω ποσό την 27.12.2012 και να γίνεται ανάληψη ποσού 204.595,10 ευρώ αυθημερόν με μηδενισμό του υπολοίπου του λογαριασμού, εν συνεχεία να επανακατατίθεται το αναληφθέν ποσό την 1.7.2013 και να γίνεται ανάληψή του με δυο διαφορετικές κινήσεις την 10.7.2013 και εν τέλει να κατατίθεται ποσό 110.264,54 ευρώ την 22.12.2013 και να γίνεται ανάληψή του αυθημερόν, χωρίς να αποδεικνύεται ότι η πηγή των χρημάτων αυτών ήταν η προαναφερθείσα κληρονομία, ούτε ποιος από τους δύο δικαιούχους προέβη στις σχετικές κινήσεις και χωρίς να αποδεικνύεται η ανάλωση του σχετικού ποσού αφού αυτό ανά τακτά χρονικά διαστήματα επανακατατίθεται στον λογαριασμό. Ομοίως το Δικαστήριο δεν μπορεί να οδηγηθεί σε συμπέρασμα πλήρους ανάλωσης του κληρονομηθέντος ποσού από το προσκομιζόμενο αντίγραφο εκτύπωσης κίνησης ……………… λογαριασμού της Eurobank, με δικαιούχο τον εκκαλούντα, ο οποίος φέρεται την 2-1-2015, να έχει πιστωτικό υπόλοιπο ποσού 48.304,20 ευρώ και την 27.12.2017 477,86 ευρώ, καθώς ουδόλως αποδεικνύεται ότι αυτός είναι ο μοναδικός λογαριασμός που τηρεί ο εκκαλών, και επιπλέον σε αυτόν πιστώνονται στις 9-3-2015 το ποσό των 16.000 ευρώ από πρόωρη ανάληψη προθεσμιακής κατάθεσης, στις 2-4-2015 το ποσό των 44.000 ευρώ από πρόωρη ανάληψη προθεσμιακής κατάθεσης, στις 8-6-2015 το ποσό των 100.000 ευρώ από λήξη προθεσμιακής κατάθεσης και στις 9-12-2015 το ποσό των 84.611,93 ευρώ επίσης από λήξη προθεσμιακής κατάθεσης, γεγονός που καταδεικνύει ότι ο εκκαλών έχει επενδύσει σε προθεσμιακές καταθέσεις. Περαιτέρω, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας μέρος της ως άνω κληρονομίας, ποσού 170.000 ευρώ αναλώθηκε για τις ανάγκες έναρξης και λειτουργίας της επιχείρησης καφέ του εκκαλούντος, αλλά και την εξόφληση χρεών της προηγούμενης επιχείρησής του, με αποτέλεσμα να σώζεται ποσό 200.000 ευρώ, και επομένως ορθώς η εκκαλουμένη απόφαση έκρινε ότι δεν έχει αναλωθεί το παραπάνω χρηματικό κεφάλαιο, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου έβδομου λόγου της κρινόμενης έφεσης. Περαιτέρω οι ανάγκες διαβίωσης του ενάγοντος είναι οι συνήθεις δαπάνες των ατόμων της ιδίας με αυτόν ηλικίας και οικονομικής κατάστασης, ενώ δεν βαρύνεται με δαπάνες για διατροφή έτερου ατόμου, πλην της ενάγουσας. Ενόψει των ανωτέρω, οι σε χρήμα απαιτούμενες ανάγκες διατροφής της ενάγουσας και ήδη εφεσίβλητης για σίτιση, ένδυση, υπόδηση, κάλυψη των λειτουργικών δαπανών της οικίας της, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ψυχαγωγία ανέρχονται στο ποσό των 1.000 ευρώ το μήνα, από τα οποία το ποσό των 313 ευρώ καλύπτεται από το επίδομα αναπηρίας που λαμβάνει. Κατόπιν όλων των ανωτέρω και δη της ευπορίας του εναγομένου και ήδη εκκαλούντος, που προκύπτει από τις προαναφερόμενες οικονομικές του δυνατότητες, ευπορία την οποία δέχθηκε αν και με εν μέρει διαφορετικές αιτιολογίες το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, απορριπτομένου του περί του αντιθέτου τρίτου λόγου έφεσης, και της απορίας της ενάγουσας και ήδη εφεσίβλητης, πρώην συζύγου του, ήτοι της, κατά τα προαναφερόμενα, αδυναμίας της τελευταίας να καλύψει τις ανάγκες διατροφής και συντήρησής της καθ` όλο το επίδικο χρονικό διάστημα, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής της μετά το διαζύγιο, το Δικαστήριο κρίνει, σύμφωνα και με τα αναφερόμενα στη νομική σκέψη της παρούσας, ότι η ενάγουσα δικαιούται έναντι του εναγόμενου διατροφής, το ύψος της οποίας, λαμβανομένης υπόψη της ως άνω οικονομικής και προσωπικής κατάστασης του εναγόμενου κατά το επίδικο χρονικό διάστημα, καθώς και των αναγκών διατροφής και συντήρησης της ενάγουσας, όπως αυτές διαμορφώθηκαν μετά το διαζύγιό τους, πρέπει να καθορισθεί στο ποσό των 687 ευρω μηνιαίως κατά την κρίση του Δικαστηρίου αυτού. Πλην όμως η εκκαλουμένη απόφαση έχει επιδικάσει α) για το χρονικό διάστημα από την επομένη της επίδοσης της από 23-9-2019 (ΓΑΚ/ΕΑΚ …………./2019) αίτησης ασφαλιστικών μέτρων στις 2-10-2019 και μέχρι τις 30-4-2021, το ποσό των 600 ευρώ μηνιαίως, ενώ, β) για το χρονικό διάστημα από την 1-5-2021 και μέχρι τις 17-5-2024, το ποσό των 650 ευρώ μηνιαίως χωρίς να δύναται το Δικαστήριο αυτό να διαφοροποιηθεί από την κρίση της εκκαλουμένης καθώς με τον τρόπο αυτό θα χειροτέρευε ανεπίτρεπτα την θέση του εκκαλούντος και επομένως πρέπει να απορριφθεί ο περί του αντιθέτου όγδοος λόγος έφεσης. Τα ως άνω ποσά έχει τη δυνατότητα με βάση τα παραπάνω εισοδήματά του να καταβάλλει ο εκκαλών στην εφεσίβλητη χωρίς να διακινδυνεύει η δική του διατροφή, δεδομένου ότι το υπολειπόμενο εκ των ως άνω μηνιαίων εισοδημάτων του ποσό επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών συντήρησής του και των λοιπών υποχρεώσεων που τον βαρύνουν κατά τα ανωτέρω. Επομένως, η ένσταση διακινδύνευσης της ιδίας αυτού διατροφής (άρθρα 1443 και 1487 εδ. α` το ΑΚ), την οποία είχε προβάλλει πρωτοδίκως ο εναγόμενος και επαναφέρει παραδεκτώς ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου με τον τέταρτο λόγο έφεσής του είναι απορριπτέα ως κατ` ουσίαν αβάσιμη, όπως σωστά δέχθηκε και το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο με την εκκαλούμενη απόφασή του, και συνεπώς, τα αντίθετα υποστηριζόμενα με το λόγο αυτό έφεσης πρέπει να απορριφθούν ως κατ` ουσίαν αβάσιμα. Τέλος, με τον πρώτο λόγο της έφεσής του ο εκκαλών ισχυρίστηκε ότι η επιδίκαση διατροφής στην εφεσίβλητη, μέχρι την17.5.2024 ήτοι για χρονικό διάστημα δεκαετίας από τη λύση του γάμου των διαδίκων, συνιστά υπέρβαση του εύλογου και απολύτως αναγκαίου χρόνου επιδίκασης μεταγαμιαίας διατροφής. Ο ως άνω ισχυρισμός τυγχάνει απορριπτέος ως νόμω αβάσιμος, επειδή αφενός κατά την διάταξη του άρθρου 1446 ΑΚ, το δικαίωμα του δικαιούχου σε διατροφη παύει με τον θάνατο του τελυταίου, ενώ στην κρινόμενη περίπτωση η επιδίκαση διατροφής δεν βασίζεται σε λόγους επιείκειας (άρθρο 1442 περ δ ΑΚ) αλλά στην μόνιμη αδυναμία της εφεσίβλητης προς εργασία λόγω της κατάστασης της υγείας της, που ανωτέρω εκτέθηκε. Τέλος δεν συντρέχει περίπτωση πρόωρης άσκησης της αγωγικής αξίωσης, καθώς αφενός η αναπηρία της εφεσίβλητης έχει διαγνωστεί εφ όρου ζωής, ο εκκαλών μπορεί να προτείνει σε περίπτωση μεταβολής των συνθηκών τα σχετικά πραγματικά περιστατικά και με λόγους έφεσης, σε κάθε δε περίπτωση η συζήτηση της έφεσης έλαβε χώρα, μετά την πάροδο του χρονικού διαστήματος για το οποίο επιδικάστηκε η διατροφή, απορριπτομένων των αντίθετων ισχυρισμών του εκκαλούντος που προβάλλονται με τον πρώτο λόγο της έφεσής του. Πρέπει επομένως μετά την απόρριψη όλων των λόγων έφεσης, να απορριφθεί η κρινόμενη έφεση στο σύνολό της ως ουσία αβάσιμη, και να καταδικασθεί ο εκκαλών στην καταβολή της δικαστικής δαπάνης της εφεσίβλητης, για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας (άρθρο 183 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων την από 24.9.2022 με αριθμό κατάθεσης δικογράφου στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου ΓΑΚ/ΕΑΚ/…………./2022 έφεση, κατά της με αριθμό 2386/2022 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά την έφεση.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ αυτήν κατ ουσίαν
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ τον εκκαλούντα στην καταβολή της δικαστικής δαπάνης της εφεσίβλητης για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας, την οποία ορίζει στο ποσό των τετρακοσίων (400) ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίστηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριο του, την 12η.8.2025 με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξούσιους δικηγόρους τους
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ