ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ 540/2025
TO ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τους Δικαστές, Θεώνη Μπούρη, Πρόεδρο Εφετών, Νικόλαο Κουτρούμπα Εφέτη και Κωνσταντίνα Παπαντωνίου Εφέτη-Εισηγήτρια και τη Γραμματέα Κ.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του την …………., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
ΤΟΥ ΚΑΛΟΥΝΤΟΣ- ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ : …………….., ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Βασίλειο Τσατσάνη, με δήλωση κατ άρθρο 242 παρ.2 ΚΠολΔ
ΤΟΥ ΚΑΘΟΥ Η ΚΛΗΣΗ-ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ: Ελληνικού Δημοσίου, νομίμως εκπροσωπούμενου από τον κατοικοεδρεύοντα στην Αθήνα Υπουργό Οικονομικών, με ΑΦΜ ………., το οποίο εκπροσωπήθηκε από τη Δικαστική Πληρεξουσία του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους ………….., με δήλωση κατ άρθρο 242 παρ.2 ΚΠολΔ.
Ο ενάγων και ήδη εκκαλών, άσκησε κατά του εναγομένου και ήδη εφεσίβλητου την από 15.7.2010 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ………../11.2.2011 αγωγή ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία δικάστηκε αντιμωλία των διαδίκων κατά την τακτική διαδικασία. Επί της αγωγής εκδόθηκε αρχικά η με αριθμό 5308/2014 μη οριστική απόφαση του Δικαστηρίου, με την οποία διατάχθηκε η διενέργεια πραγματογνωμοσύνης και η επανάληψη της συζήτησης. Η υπόθεση επαναφέρθηκε προς συζήτηση με την από 27.4.2015 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ΓΑΚ/ΕΑΚ/………./2015 κλήση, και εκδόθηκε η με αριθμό 1368/2018 οριστική απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή. Κατά της πρωτόδικης οριστικής απόφασης συμπροσβαλλόμενης και της μη οριστικής, ο ενάγων άσκησε την από 2.4.2019 με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ΓΑΚ/ΕΑΚ/ ………/2019 έφεση, επί της οποίας εκδόθηκε η με αριθμό 282/2021 μη οριστική απόφαση του Δικαστηρίου αυτού, με την οποία διατάχθηκε η διενέργεια πραγματογνωμοσύνης και η επανάληψη της συζήτησης. Ηδη ο εκκαλών με την από 19.1..2024 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης δικογράφου ΓΑΚ/ΕΑΚ/…………./2024 κλήση του επαναφέρει την υπόθεση προς συζήτηση, μετά την διενέργεια της διαταχθείσας πραγματογνωμοσύνης, η οποία προσδιορίστηκε για την δικάσιμο που την αρχή της παρούσας αναφέρεται, οπότε η υποθέση που είχε εγγραφεί στο πινάκιο με αύξοντα αριθμό 7 εκφωνήθηκε κατά τη σειρά της και συζητήθηκε.
Οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, ανέπτυξαν τους ισχυρισμούς του με τις προτάσεις που προκατέθεσαν.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Με την από 19.1.2024 κλήση (ΓΑΚ/ΕΑΚ ……../2024) του εκκαλούντος νομίμως επαναφέρεται προς συζήτηση η από 2.4.2019 (με αριθμό έκθεσης κατάθεσης στη Γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου ΓΑΚ/ ΕΑΚ/ ………… /3.9.2019 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου ΓΑΚ/ ΕΑΚ/ ……./2019) έφεση. Με την έφεση αυτή πλήττεται η με αριθμό 1368/2018 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, (συμπροσβαλλόμενης και της με αριθμό 5308/2014 μη οριστικής απόφασης του ίδιου Δικαστηρίου), η οποία εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, με την τακτική διαδικασία, επί της με ημερομηνία 15.7.2010 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ……../11.2.2011 αγωγής, με την οποία ο εκκαλών ζητούσε να αναγνωριστεί ότι έχει καταστεί κύριος του αναφερόμενου σε αυτήν ακινήτου, με παράγωγο τρόπο άλλως με τα προσόντα της τακτικής άλλως της έκτακτης χρησικτησίας, να διορθωθεί η ανακριβής αρχική εγγραφή στα κτηματολογικά βιβλία, ώστε να καταχωρηθεί το εμπράγματο δικαίωμά του στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου και να χορηγηθεί ενιαίος αριθμός ΚΑΕΚ σε αυτό. Η αγωγή απορρίφθηκε με την προαναφερθείσα απόφαση ως ουσία αβάσιμη ως προς όλες τις βάσεις της. Το παρόν Δικαστήριο κατά την εκδίκαση της έφεσης εξέδωσε την με αριθμό 282/2021 μη οριστική απόφασή του με την οποία, αφού δέχθηκε τυπικά την έφεση, απέρριψε αυτήν κατ ουσία, ως προς τους λόγους με τους οποίους έβαλε κατά της απόρριψης της αγωγής ως προς την βάση του παράγωγου τρόπου κτήσης κυριότητας και αφού απέρριψε ως νόμω αβάσιμο τον ισχυρισμό του εναγομένου, περί κτήσεως κυριότητας επί του επιδίκου «δικαιώματι πολέμου» και ως αόριστο τον ισχυρισμό περί κτήσεως κυριότητας με βάση την τακτική χρησικτησία, ανέβαλε την έκδοση της οριστικής του απόφασης προκειμένου, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 245 ΚΠολΔ να διεξαχθεί πραγματογνωμοσύνη περί του δασικού ή μη χαρακτήρα του επίδικου. Να σημειωθεί εδώ ότι, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 254 § 3 εδαφ. α` KΠολΔ, νομίμως η συζήτηση της έφεσης χωρεί από το Δικαστήριο αυτό, συγκροτούμενο από τους Δικαστές, που στο εισαγωγικό μέρος της παρούσας αναφέρονται και χωρίς να μετέχουν στη σύνθεσή του οι Ιωάννης Αποστολόπουλος, Προεδρεύων Εφέτης και Αικατερίνη Κοκκόλη, Εφέτης, οι οποίοι μετείχαν στη σύνθεση που εξέδωσε την με αριθμό 282/2021 μη οριστική απόφαση του Δικαστηρίου, μολονότι αυτό θα επέβαλε καταρχήν η ανάγκη διαφύλαξης της αρχής της αμεσότητας της διαδικασίας, επειδή η συμμετοχή τους είναι πλέον αδύνατη για φυσικούς λόγους και, συγκεκριμένα, εξαιτίας μεταβολής που στο μεταξύ επήλθε στην υπηρεσιακή τους κατάσταση (ΑΠ 712/2021, ΑΠ 1126/2019, ΑΠ 1190/2017, ΑΠ 661/2015, όλες σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Ειδικότερα ο μεν Ιωάννης Αποστολόπουλος, προήχθη στο βαθμό του Αρεοπαγίτη, η δε Αικατερίνη Κοκκόλη, προήχθη στο βαθμό του Προέδρου Εφετών, υπηρετούσα στο Εφετείο Αθηνών.
Από την επανεκτίμηση των καταθέσεων των μαρτύρων των διαδίκων, που εξετάστηκαν ένορκα στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου και περιέχονται στα με αριθμό …./2014 πρακτικά του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, την με αριθμό ………/2015 έκθεση πραγματογνωμοσύνης που συνέταξε ο διορισθείς από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο αγρονόμος τοπογράφος ……………, την από Δεκέμβριο του 2023 πραγματογνωμοσύνη που συνέταξε ο διορισθείς με την με αριθμό 579/2023 απόφαση του Εφετείου Πειραιώς, δασολόγος ………….., σε αντικατάσταση του δασολόγου ………….., που είχε οριστεί ως πραγματογνώμων με την με αριθμό 282/2021 απόφαση του ίδιου Δικαστηρίου, οι οποίες σε κάθε περίπτωση εκτιμώνται ελεύθερα κατ΄ άρθρο 387 του Κ.Πολ.Δ., την από Ιανουάριο 2024 τεχνική έκθεση που συνέταξε ο ………….. δασοπόνος, ο οποίος νομίμως ορίστηκε ως τεχνικός σύμβουλος του εκκαλούντος, όπως προκύπτει από την με αριθμό ……/2023 έκθεση όρκισης (άρθρο 392 ΚΠολΔ), και από όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι νόμιμα επικαλούνται και προσκομίζουν είτε είναι πρόσφορα για πλήρη απόδειξη, είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, μεταξύ των οποίων και το από 28.1.2024 με αριθμό πρωτοκόλλου …………. έγγραφο της Διεύθυνσης Δασών του Δασαρχείου Πειραιώς, που επιγράφεται ως αντίκρουση Πραγματογνωμοσύνης, το οποίο δεν εκτιμάται ως τεχνική έκθεση, επειδή δεν συντάχθηκε από την διορισθείσα με την ίδια έκθεση όρκισης τεχνική σύμβουλο του εφεσίβλητου ………., αλλά από τον δασοπόνο ……………, χωρίς όμως η ρητή αναφορά ορισμένων εκ των ανωτέρω εγγράφων να προσδίδει σε αυτά αυξημένη αποδεικτική δύναμη σε σχέση με τα λοιπά επικαλούμενα και προσκομιζόμενα από τους διαδίκους έγγραφα, για τα οποία δεν γίνεται ειδική για το καθένα μνεία, που είναι όμως ισοδύναμα, και όπως προεκτέθηκε, όλα ανεξαιρέτως συνεκτιμώνται προς σχηματισμό της δικανικής κρίσεως σχετικά με τους πραγματικούς ισχυρισμούς των διαδίκων που ασκούν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης (ΑΠ 1628/2003 ΕλλΔνη 2004.723), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο ενάγων και ήδη εκκαλών, ισχυρίζεται ότι τυγχάνει κύριος ενός αγροτεμαχίου και της οικίας που έχει ανεγερθεί σε αυτό, έκτασης 504 τ.μ., κατόπιν δε νεότερης καταμέτρησης 495,69 τ.μ., κείμενου στη θέση «……………» της κτηματικής περιφέρειας της πρώην κοινότητας Αμπελακίων του Δήμου Σαλαμίνας, το οποίο περιήλθε σε αυτόν αρχικά κατά το δικαίωμα της ψιλής κυριότητας, δυνάμει του νομίμως μεταγεγραμμένου με αριθμό ……./10.3.1998 συμβολαίου που συνέταξε η Συμβολαιογράφος Νεμέας . …….., λόγω γονικής παροχής από τη μητέρα του …………, η οποία παρακράτησε το δικαίωμα της επικαρπίας για την ίδια και τον σύζυγό της, πατέρα του ενάγοντος, ……………), και ακολούθως μετά το θάνατο αυτών, κατά τα έτη 1998 και 2000 αντίστοιχα, κατά πλήρη κυριότητα. Το εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο αρνούμενο αιτιολογημένα την αγωγή, αμφισβήτησε την κυριότητα των δικαιοπαρόχων του ενάγοντος στο εν λόγω ακίνητο, αλλά και ότι το επίδικο περιλαμβάνεται στους τίτλους αυτούς. Προς απόδειξη της κυριότητάς του με παράγωγο τρόπο ο ενάγων καθ’ υποφοράν με την αγωγή του, επικαλέστηκε σειρά συμβολαίων νόμιμα μεταγεγραμμένων δυνάμει των οποίων το επίδικο ακίνητο μεταβιβάστηκε διαδοχικά από τους απώτατους στους απώτερους και τους άμεσους δικαιοπαρόχους του, αγωγική βάση που απορρίφθηκε ως ουσία αβάσιμη από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, κρίση που επικυρώθηκε και από το Δικαστήριο αυτό, το οποίο όμως έκρινε ότι αν και δεν αποδείχθηκε ότι το επίδικο περιλαμβάνεται στους παλαιότερους τίτλους που επικαλείται ο ενάγων, παραταύτα περιλαμβάνεται στο με αριθμό …./10.11.1958 συμβόλαιο του Συμβολαιογράφου Σαλαμίνας ………… και τους ακόλουθους τίτλους αυτού. Επιπλέον, δέχθηκε σε σχέση με την αγωγική βάση περί κτήσης κυριότητας με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας, ότι δεν αποδείχθηκαν πράξεις νομής των δικαιοπαρόχων του ενάγοντος στο επίδικο πριν το έτος 1958, οπότε το ακίνητο μεταβιβάστηκε στον Κωνσταντίνο Τσάκωνα, ο οποίος το επόπτευε και εν συνεχεία το μεταβίβασε στην μητέρα του ενάγοντος, η οποία προέβη στις πράξεις νομής που αναφέρονται στην ανωτέρω μη οριστική αποφαση και εν τέλει στον ενάγοντα που συνέχισε να διαμένει στην οικία που είχε ανεγερθεί στο επίδικο.
Περαιτέρω, το επίδικο ακίνητο έχει λάβει δυο ΚΑΕΚ από τα οποία ο ΚΑΕΚ ………………. εμβαδού 313 τ.μ. εμπίπτει στο με αρ. ΒΚ …… Δημόσιο κτήμα έκτασης 24.500 τ.μ., και το ΚΑΕΚ ……….. εμβαδού 179 τ.μ. εμπίπτει στο με αρ. ΒΚ ……… Δημόσιο κτήμα έκτασης 288.190 τμ., όπως απεικονίζεται στο από 27-02-1939, τοπογραφικό διάγραμμα των μηχανικών ………….., ενώ σύμφωνα με την έκθεση πραγματογνωμοσύνης του ………… στο ΒΚ … Δημόσιο κτήμα εμπίπτουν 18,2 τ.μ. του επιδίκου, και τα υπόλοιπα βρίσκονται εντός του ΒΚ …… Δημοσίου κτήματος και με αυτή την έννοια φέρεται καταρχάς ότι ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο. Ειδικότερα, το τελευταίο ισχυρίζεται ότι το επίδικο εξαιρείται της χρησικτησίας επειδή αποτελεί τμήμα των υπ’ αριθ. ΑΒΚ … και ….. δημοσίων κτημάτων συνολικής έκτασης 288.190 τ.μ., και 24.500 τις οποίες απέκτησε α) «δικαιώματι πολέμου», διότι αποτελούσε δημόσια γαία, που ανήκε στο Οθωμανικό Δημόσιο, β) άλλως ανήκε στους Οθωμανούς υπηκόους και κατελήφθη από αυτό την 21-1/3-2-1830, γ) άλλως βάσει του β.δ.17.11.1836 ως δασική έκταση, δ) άλλως, διότι αποτελούσε λιβάδι ή βοσκότοπο από το έτος 1820 και κατά την 3/15-12-1833, ε) άλλως, διότι ήταν αδέσποτο κατά την 21-6/10-7-1837, χωρίς να απαιτείτο η κατάληψή του στ) άλλως με τα προσόντα της τακτικής άλλως της έκτακτης χρησικτησίας νεμόμενο αυτό με βάση τους ως άνω νόμους με καλή πίστη και διάνοια κυρίου από την Ελληνική Επανάσταση του έτους 1821 μέχρι και το χρόνο άσκησης της αγωγής. Οι ισχυρισμοί αυτοί ως ανωτέρω εκτέθηκε κρίθηκαν νόμιμοι, εκτός από τον υπό στοιχ. στ) ισχυρισμό κατά το μέρος του με το οποίο επιχειρείται να βασιστεί η κυριότητα του εναγομένου σε τακτική χρησικτησία, λόγω της αοριστίας του, αφού το εναγόμενο δεν επικαλείται νόμιμο ή νομιζόμενο τίτλο και τον υπό στοιχείο (α) ισχυρισμό που τυγχάνει απορριπτέος ως μη νόμιμος, με δεδομένο ότι η Αττική και η νήσος Σαλαμίνα δεν κατακτήθηκε διά των όπλων, αλλά παραχωρήθηκαν στο Ελληνικό Κράτος την 31η Μαρτίου 1833 βάσει της από 27-6/9-7-1832 Συνθήκης της Κωνσταντινουπόλεως. Περαιτέρω οι ισχυρισμοί υπό στοιχεία β και ε τυγχάνουν απορριπτέοι ως ουσία αβάσιμοι, ο μεν πρώτος επειδή δεν προσκομίστηκε κάποιο αποδεικτικό στοιχείο από το οποίο να αποδεικνύεται ποιός ήταν ο οθωμανός κύριος του επιδίκου και πότε έγινε εγκατάλειψη της νομής του από τον μέχρι τότε κύριο με πρόθεση παραιτήσεως από του δικαιώματος κυριότητας, ο δε δεύτερος επειδή δεν αποδείχθηκε το πρόσωπο που είχε υπό την δεσποτεία του το επίδικο και ο τρόπος με τον οποίο απώλεσε την κυριότητά του. Ομοίως τυγχάνουν απορριπτέοι ως ουσία αβάσιμοι οι ισχυρισμοί του εφεσίβλητου περί του χαρακτήρα του επιδίκου, ως λιβαδιού, ή βοσκότοπου ή δάσους. Κατά τα συμπεράσματα της διενεργηθείσας με αριθμό …./2015 έκθεσης πραγματογνωμοσύνης που συνέταξε ο διορισθείς από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο αγρονόμος τοπογράφος ……………… το επίδικο από την ερμηνεία των αεροφωτογραφιών φέρεται να καλύπτεται από το έτος 1948 και μετά από χαμηλές, πιθανόν μονοετείς καλλιέργειες, ενώ και στα προαναφερθέντα, συνταχθέντα μετά το έτος 1952 συμβόλαια που προσκομίζει ο ενάγων το επίδικο περιγράφεται ως αγροτεμάχιο και αγρός. Επιπλέον κατά τα συμπεράσματα της διαταχθείσας από το παρόν Δικαστήριο πραγματογνωμοσύνης, που συνέταξε ο Δασοπόνος ……………, 47τ.μ. του επίδικου χαρακτηρίζονται ως δασικά με την ανάρτηση των δασικών χαρτών. Η ευρύτερη περιοχή μελέτης είναι παραθαλάσσια και κατά το πρώτο έτος παρατήρησης 1945 καλυπτόταν από φρυγανική και αγρωστώδη βλάστηση. Το έτος παρατήρησης 1960 διαπιστώνονται οι πρώτες ανθρωπογενείς παρεμβάσεις με ανέγερση κτισμάτων και διάνοιξη χωματόδρομου. Κατά το έτος 2015 η ευρύτερη περιοχή έχει αποκτήσει παραθεριστικό χαρακτήρα με περαιτέρω ανέγερση κτισμάτων και ασφαλτόστρωση του οδικού δικτύου το οποίο έχει διευρυνθεί. Η εξεταζόμενη έκταση διαχρονικά και καθ’ όλα τα έτη παρατήρησης καλυπτόταν με βλάστηση όμοια της ευρύτερης περιοχής μελέτης, δηλαδή από αγρωστώδη αυτοφυή βλάστηση και μικρούς μεμονωμένους θάμνους μικρού ύψους, χαμηλής πυκνότητας άνευ ξυλώδους κορμού. Από το έτος παρατήρησης 1960 στο βόρειο τμήμα της εξεταζόμενης έκτασης διαπιστώθηκε ανέγερση κτίσματος Η απόσταση από τη θάλασσα είναι 20 περίπου μέτρα και το υπερθαλάσσιο υψόμετρό της χαμηλότερο των 30 μέτρων. Από την προεκτιθέμενη κατάσταση ο πραγματογνώμων συμπεραίνει ότι το σύνολο της εξεταζόμενης έκτασης ανέκαθεν καλυπτόταν από αγρωστώδη βλάστηση και μικρούς μεμονωμένους θάμνους, οι οποίοι δεν συγκροτούν δασοβιοκοινότητα και δεν συνιστούν οργανική ενότητα ή φυσικό οικοσύστημα. Καταλήγει τέλος ο πραγματογνώμων ότι τα παραπάνω δεν προσδίδουν δασικό χαρακτήρα, με συνέπεια η εξεταζόμενη έκταση να μην υπόκειται στις ισχύουσες δασικές διατάξεις. Το εφεσίβλητο προσκομίζει το με αριθμό πρωτοκόλλου 9307/2024 έγγραφο σε απάντηση της ως άνω πραγματογνωμοσύνης, με το οποίο ισχυρίζεται ότι στο τμήμα των 47 τ.μ. του επίδικου ακινήτου στις αεροφωτογραφίες του έτους 1945 φέρεται υπάρχουσα δασική βλάστηση η οποία εκτεινόταν προς τα νότια αποτελούμενη από δασική θαμνώδη βλάστηση αειφύλλων και πλατυφύλλων με βαθμό συγκόμωσης 25-40%. Επίσης σύμφωνα με το με αριθμό πρωτοκόλλου …/17.8.2012 έγγραφο της Διεύθυνσης Δασών Πειραιώς, από το τμήμα του επιδίκου που φέρεται να εμπίπτει στο ΒΚ ……. έκταση 94 τ.μ. ήταν ανέκαθεν μη δασική έκταση, η υπόλοιπη όμως έκταση εμβαδού 85 τ.μ., φέρεται να εμπίπτει σε ευρύτερη δασική έκταση, διαφοροποιούμενο ως προς το εμβαδό της φερόμενης ως δασικής έκτασης, από το προαναφερθέν μεταγενέστερο έγγραφο της ίδιας Υπηρεσίας, χωρίς στο έγγραφο αυτό να εξειδικεύονται τα χαρακτηριστικά αυτής καθώς ουδόλως αναφέρεται το είδος της βλάστησης που φύεται, ούτε το ποσοστό κάλυψης του εδάφους. Κυρίως όμως οι ισχυρισμοί του εφεσίβλητου, εκτός από τα αντίθετα συμπεράσματα στα οποία κατέληξαν οι πραγματογνώμονες, δεν κρίνονται βάσιμοι, επειδή, τα ως άνω ΒΚ …. και …. Δημόσια Κτήματα, καταγράφηκαν για πρώτη φορά ως δημόσια έκταση, περί τα τέλη της δεκαετίας του 1930, χωρίς οποιαδήποτε αναφορά σε δασικό χαρακτήρα αυτών, καθώς στην περιθωριακή στήλη του οικείου Γενικού βιβλίου καταγραφής ως «Είδος Κτήματος», το ΒΚ …… αναφέρεται ως «Τεμάχιον Γαιών» και το ΒΚ …. ως «…..». Επίσης στην έκθεση ελέγχου που εκπόνησε το εφεσίβλητο κατά το οικονομικό έτος 1998 και αφορούσε έλεγχο των καταγεγραμμένων ακινήτων του Δημοσίου, για τα ως άνω δημόσια κτήματα αναγράφεται ότι πρόκειται για αγροτεμάχια, τα οποία έχουν καταγραφεί ως ανέκαθεν Δημόσια και ότι το μεγαλύτερο μέρος τους κατέχεται από πολλά σπίτια και περιφραγμένα οικόπεδα, ενώ το υπόλοιπο τμήμα τους είναι χέρσο, χωρίς καμία αναφορά σε δασικό χαρακτήρα αυτών. Συνεπώς δεν αποδεικνύεται ότι το επίδικο ακίνητο είχε το 1938, αλλά ούτε και μεταγενέστερα ή προγενέστερα το χαρακτήρα δασικής έκτασης δημόσιας ή ιδιωτικής. Επίσης από τα ίδια αποδεικτικά στοιχεία αποδείχθηκε ότι το επίδικο δεν ήταν λιβάδι ή βοσκότοπος αλλά αγροτεμάχιο και επομένως οι ισχυρισμοί υπό στοιχεία γ και δ του εφεσίβλητου τυγχάνουν απορριπτέοι ως ουσία αβάσιμοι. Περαιτέρω, ως προς την ένσταση του εφεσίβλητου ότι του ανήκει η κυριότητα του επιδίκου, με βάση τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας, λεκτέα είναι τα ακόλουθα: Η συνολικά διεκδικούμενη από το Ελληνικό Δημόσιο έκταση στην περιοχή έχει εμβαδόν 402.060 τ.μ., όπως αυτή αποτυπώθηκε στο τοπογραφικό διάγραμμα των μηχανικών του Υπουργείου Οικονομικών …. και …. το έτος 1939. Το ΒΚ ….. Δημόσιο κτήμα ταυτίζεται με τον αγρό υπό στοιχείο 8 στο ως άνω τοπογραφικό διάγραμμα, τον οποίο κατείχε από το έτος 1926 και εντεύθεν ο ………., και το ΒΚ … Δημόσιο Κτήμα εκτείνεται στα εδαφικά όρια των τέως κοινοτήτων Αμπελακίων και Σεληνίων. Το έτος 1940 το εφεσίβλητο εξέδωσε πρωτόκολλα γνωμοδοτικών Επιτροπών σε βάρος του ……………….., ο οποίος όπως και ανωτέρω αναφέρθηκε κατείχε από το έτος 1926 και μετά τον αγρό υπό στοιχείο …., και σε βάρος του …………… για έκταση 3 στρεμμάτων και 860 τ.μ., και τα σχετικά πρωτόκολλα βεβαίωσης αυθαίρετης χρήσης, για το έτη 1928 έως 1938. Επειδή όμως όλα τα πρωτόκολλα ακυρώθηκαν από αποφάσεις του Ειρηνοδικείου Ελευσίνας δεν λήφθηκαν υπόψη από την Γενική Διεύθυνση Φορολογίας του Υπουργείου Οικονομικών, προκειμένου να μορφώσει γνώμη για το ιδιοκτησιακό καθεστώς των καταγεγραμμένων Δημοσίων Κτημάτων στη Σαλαμίνα αρ…………., όπως προκύπτει από το με αριθμό πρωτοκόλλου …./15.10.1970 έγγραφο της ίδιας Διεύθυνσης, και επομένως δεν μπορούν να θεωρηθούν ως διακατοχικές πράξεις του Δημοσίου στο επίδικο, επιπλέον δε δεν αποδείχθηκε ότι τα πρωτόκολλα αυτά αφορούν το επίδικο. Περαιτέρω, προσκομίζονται έγγραφα που αφορούν εσωτερική αλληλογραφία μεταξύ των διαφόρων υπηρεσιών του Δημοσίου, ετών 1927 και 1929 και δη έγγραφο του οικονομικού εφόρου Σαλαμίνας προς τον Αστυνομικό Σταθμό με τον οποίο ζητείται η φύλαξη της έκτασης των 288.180 τ.μ., (ΒΚ…..) και η αλληλογραφία με την Αεροπορική Άμυνα προκειμένου να διενεργηθούν οι απαραίτητες ενέργειες για την διεξαγωγή δημοπρασίας, ακινήτων της περιοχής συνολικής έκτασης 390 τ.μ., η οποία διενεργήθηκε το έτος 1932 και επαναλήφθηκε το έτος 1934 και εν τέλει κηρύχθηκε άγονη. Το έτος 1970 με αφορμή απαλλοτρίωση που έλαβε χώρα στην ευρύτερη περιοχή της …, διενεργήθηκε έρευνα για τα δικαιώματα του Δημοσίου και τις καταπατήσεις εκτάσεων στη Χερσόνησο …., από την οποία προέκυψε ότι, εκτός από τις ίδιες τις καταχωρήσεις στα βιβλία δημοσίων κτημάτων, δεν κατέστη δυνατό να τεκμηριωθούν με άλλο τρόπο δικαιώματα του Δημοσίου, καθώς δεν υπήρχε καταχωρημένος τίτλος κτήσεως του Δημοσίου, ούτε στο βιβλίο δημοσίων κτημάτων, ούτε στο υποθηκοφυλακείο, όπως προκύπτει από το με αρ. πρωτ. ……./3.8.1974 έγγραφο του Οικονομικού Εφόρου Σαλαμίνας ….., που προσκομίζει ο ενάγων. Η έλλειψη ενεργειών εκ μέρους του Ελληνικού Δημοσίου, στην ευρύτερη περιοχή διαπιστώνεται με το ίδιο έγγραφο, το οποίο αφού αναφέρεται στην δικαστική ακύρωση όλων των πρωτοκόλλων αποζημίωσης που εκδόθηκαν το έτος 1940, βεβαιώνει ότι έκτοτε ουδεμία ενέργεια έγινε. Συνεχίζοντας δε ο συντάκτης του εγγράφου εκθέτει ότι η κοινότητα Αμπελακίων, το έτος 1930 άσκησε αίτηση σε βάρος του ………, επειδή προέβη σε διακατοχικές πράξεις στον ……….. την οποία και κέρδισε. Επισημαίνει δε εν συνεχεία ότι από την με ημερομηνία 2.6.1959 έκθεση διαπίστωσης κυριότητας της περιοχής Χερσονήσου ……… Σαλαμίνας που διενέργησαν οι εφοριακοί υπάλληλοι ……… και …………. μετά από διαταγή της Εφορίας, προέκυψε ότι η χερσόνησος αυτή ανήκει στην κυριότητα της Κοινότητας Αμπελακίων, η οποία από το έτος 1939 με το με αριθμό ……../1939 έγγραφό της αξίωνε δικαιώματα κυριότητας προφανώς σε απάντηση του με αριθμό πρωτοκόλλου ………../1939 εγγράφου του εναγομένου που ζητεί να του γνωρίσει εάν διατηρεί δικαιώματα στην ευρύτερη έκταση των 288.180 τ.μ. (ΒΚ ….). Με το με αριθμό …./15.10.1970 έγγραφο, του Οικονομικού επιθεωρητή …., που επικαλείται και προσκομίζει το εναγόμενο, προτείνεται να ζητηθούν τίτλοι για τα ακίνητα που βρίσκονται εκτός της απαλλοτρίωσης, που έλαβε χώρα το έτος 1970 και απεικονίζονται σε συγκεκριμένο διάγραμμα του μηχανικού ….. το οποίο αφενός δεν επικαλείται ούτε προσκομίζει το εφεσίβλητο, ώστε να κριθεί εάν εμπίπτει σε αυτά το επίδικο ή η ευρύτερη περιοχή, αφετέρου το ως άνω έγγραφο που απευθύνεται στην Διεύθυνση Δημοσίων κτημάτων αποτελεί εσωτερική αλληλογραφία της διοίκησης και όχι πράξη νομής. Τέλος, το έτος 2005 το Ελληνικό Δημόσιο, μέσω της ΚΕΔ παραχώρησε την χρήση τμημάτων του ΒΚ ….. έκτασης 3.448,37 τ.μ. στην ΕΥΔΑΠ, στα οποία σαφώς δεν περιλαμβάνεται το επίδικο αφού ήδη από το έτος 1962 χρησιμοποιείται ως κατοικία με τον περιβάλλοντα χώρο αυτής. Η κατάθεση της μάρτυρος ανταποδείξεως υπαλλήλου της κτηματικής υπηρεσίας Πειραιώς ότι το Δημόσιο ασκούσε διακατοχικές πράξεις στο επίδικο, δεν προσέθεσε κάτι επιπλέον διαφορετικό, πέραν των όσων ήδη σχολιάσθηκαν, αφού βασίζεται στο φάκελο της υπηρεσίας Κατόπιν αυτών η καταχώρηση του ΒΚ …. και του ΒΚ ….. ως Δημοσίου κτήματος από μόνη της δεν τεκμηριώνει την κυριότητα του Δημοσίου, ενώ αποδείχθηκε ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν νεμόταν συνεχώς επί εικοσαετία το επίδικο, ασκώντας εμφανείς πράξεις νομής αφενός επειδή το φερόμενο ως ΒΚ …… κατείχε από το έτος 1926 ο ……….. και στο ΒΚ … ήδη από το 1930 ασκούσε διακατοχικές πράξεις και διεκδικούσε ιδιοκτησιακά δικαιώματα η κοινότητα των Αμπελακίων, τα οποία από ένα μέρος της διοίκησης θεωρήθηκαν βάσιμα, και αφετέρου τα έγγραφα αλληλογραφίας μεταξύ των υπηρεσιών του Δημοσίου των ετών 1927 και 1929 που προαναφέρθηκαν δεν συνδέθηκαν με κάποια πράξη στο επίδικο. Ακολούθως τα πρωτόκολλα αποζημίωσης που εξέδωσε το εναγόμενο το έτος 1940 ακυρώθηκαν και καμία πράξη νομής δεν έλαβε χώρα μετά το έτος 1940 και μέχρι τη δεκαετία του 1970, οπότε οι όποιες μεμονωμένες πράξεις έλαβαν χώρα δεν αφορούσαν το επίδικο. Επομένως ο ισχυρισμός για κτήση κυριότητας στο επίδικο από το Ελληνικό Δημόσιο με έκτακτη χρησικτησία, είναι απορριπτέος ως ουσιαστικά αβάσιμος. Από όλα τα προαναφερθέντα πραγματικά περιστατικά αποδείχθηκε ότι το επίδικο δεν είναι δημόσιο κτήμα, ούτε περιήλθε στην κυριότητα του εναγομένου με πρωτότυπο τρόπο και επομένως ο ενάγων μπορούσε κατά νόμο να καταστεί κύριος του επιδίκου με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας και μετά την 11.9.1915 και επομένως η εκκαλουμένη απόφαση που απέρριψε την επικουρική βάση της αγωγής, επειδή δεν αποδείχθηκαν πράξεις νομής των δικαιοπαρόχων του ενάγοντος μέχρι την 11.9.1915 έσφαλε, γενομένων δεκτών του τέταρτου και έκτου λόγων της έφεσης με τους οποίους ο εκκαλών βάλλει κατά της πρωτόδικης απόφασης, επειδή δέχθηκε ότι το επίδικο είναι δημόσιο κτήμα και δεν εξέτασε τις πράξεις νομής που επικαλέστηκε για το χρονικό διάστημα από το έτος 1915 και εντεύθεν. Περαιτέρω, αποδείχθηκε σύμφωνα με όσα ανωτέρω εκτέθηκαν ότι ο ενάγων κατέστη κύριος του επίδικου ακινήτου με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας, καθώς οι δικαιοπάροχοί του από το έτος 1958 και από το έτος 2000 ο ίδιος, ήτοι για χρονικό διάστημα που υπερβαίνει την εικοσαετία νέμονταν συνεχώς το επίδικο ακίνητο ασκώντας τις προσιδιάζουσες στη φύση του ακινήτου πράξεις νομής, όπως αυτές στην με αριθμό 282/2021 μη οριστική απόφαση του Δικαστηρίου αυτού εκτέθηκαν, ήτοι περίφραξη του ακινήτου το έτος 1958, ανοικοδόμηση σε αυτό οικίας στην οποία εγκαταστάθηκαν μόνιμα οι γονείς του εκκαλούντος μέχρι τον θάνατο τους και εν συνεχεία ο εκκαλών, στον οποίο μεταβιβάστηκε το ως άνω ακίνητο, χρησιμοποιεί το ακίνητο, ως θερινή οικία, διανοία κυρίου, χωρίς να αμφισβητηθεί το δικαίωμά τους αυτό από κανέναν, μέχρι το έτος 2003 οπότε το εναγόμενο υπέβαλε δήλωση κυριότητας για το επίδικο στα πλαίσια κτηματογράφησης της περιοχής. Το επίδικο κατά τη διαδικασία της κτηματογράφησης καταχωρήθηκε ανακριβώς με ΚΑΕΚ ……………… εμβαδού 313 τ.μ. και ΚΑΕΚ ………… εμβαδού 179 τ.μ. ως ιδιοκτησία του εναγόμενου Ελληνικού Δημοσίου. Η αρχική, όμως, αυτή εγγραφή του κτηματολογικού φύλλου, η οποία αφορά στο επίδικο ακίνητο είναι ανακριβής ως προς το καθεστώς κυριότητος, αφού, βάσει των προαναφερθέντων, αυτό ανήκει στην κυριότητα του ενάγοντος, που έχει καταστεί κύριος αυτού με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας. Επομένως, πρέπει να γίνουν δεκτοί οι τέταρτος και έκτος λόγοι έφεσης, παρέλκουσας της εξέτασης των υπόλοιπων λόγων έφεσης, να εξαφανιστεί στο σύνολό της η εκκαλουμένη με αριθμό 1386/2018 οριστική απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς και η συμπροσβαλλόμενη με αριθμό 5308/2014 μη οριστική απόφαση του ίδιου Δικαστηρίου, να κρατηθεί η υπόθεση από το Δικαστήριο και να δικαστεί στην ουσία της η από 15.7.2010 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ……/2011 αγωγή, να γίνει αυτή εν μέρει δεκτή ως ουσία βάσιμη, να αναγνωριστεί ότι ο ενάγων είναι κύριος του ακινήτου που περιγράφεται στην αγωγή με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας και να διαταχθεί η διόρθωση της ως άνω ανακριβούς πρώτης εγγραφής στο Κτηματολογικό Γραφείο του Δήμου Σαλαμίνας, ώστε στο κτηματολογικό φύλλο του επιδίκου ακινήτου να καταγραφεί ο ενάγων ως κύριος αυτού κατά ποσοστό 100%, με αιτία κτήσης την έκτακτη χρησικτησία. Τέλος, πρέπει να επιστραφεί στον εκκαλούντα το παράβολο Δημοσίου που προσκόμισε με την κατάθεσης της έφεσης και αναφέρεται στο σκεπτικό της παρούσας και να συμψηφιστεί η δικαστική δαπάνη των διαδίκων για αμφότερους τους βαθμούς δικαιοδοσίας, λόγω της εν μέρει αποδοχής της αγωγής κατ άρθρο 22 § 2 του ν. 3693/1957, κατά τα οριζόμενα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ την έφεση αντιμωλία των διαδίκων.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και κατ ουσία την έφεση.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την επιστροφή του παραβόλου που κατατέθηκε με το δικόγραφο της έφεσης στον εκκαλούντα
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την με αριθμό 1386/2018 οριστική απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς και τη συμπροσβαλλόμενη με αριθμό 5308/2014 μη οριστική απόφαση του ίδιου Δικαστηρίου
ΚΡΑΤΕΙ την υπόθεση και δικάζει επί της από 15.7.2010 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ……/2011 αγωγής.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ ο,τι κρίθηκε απορριπτέο.
ΔΕΧΕΤΑΙ εν μέρει την αγωγή.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ οτι ο ενάγων είναι κύριος του περιγραφόμενου στην αγωγή ακινήτου, ήτοι ενός αγροτεμαχίου έκτασης 504 τ.μ., κατόπιν δε νεότερης καταμέτρησης 495,69 τ.μ., και της εντός αυτού οικίας, κείμενου στη θέση «…………» της κτηματικής περιφέρειας της πρώην κοινότητας Αμπελακίων του Δήμου Σαλαμίνας, με ΚΑΕΚ …………, και ……….
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ τη διόρθωση της κτηματολογικής εγγραφής ώστε το κτηματολογικό φύλλο του ως άνω ακινήτου να καταγραφεί ως κύριος αυτού κατά ποσοστό 100% με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας.
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ την δικαστική δαπάνη των διαδίκων και για τους δυο βαθμούς δικαιοδοσίας.
ΚΡΙΘΗΚΕ και αποφασίσθηκε στον Πειραιά στις 3/7/2025 και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων στις 27/8/2025.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ