Αριθμός απόφασης 481/2025
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΤΜΗΜΑ 2ο
Αποτελούμενο από τους Δικαστές Βασίλειο Παπανικόλα, Πρόεδρο Εφετών, Ευαγγελία Πανταζή – Εφέτη και Ιωάννα Μάμαλη, Εφέτη – Εισηγήτρια, και από την Γραμματέα Κ.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στον Πειραιά, στις ……….., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
Των εκκαλούντων – εναγόμενων: 1) …….. και 2) ……………. από τους οποίους για την πρώτη ο δικηγόρος Δημήτριος Βέργος (AM ……. Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιώς) δήλωσε ότι απεβίωσε και ότι συνεχίζει τη δίκη, ως μοναδική κληρονόμος της, η δεύτερη, η οποία εμφανίσθηκε στο ακροατήριο με τον ίδιο ως άνω πληρεξούσιο δικηγόρο της.
Του εφεσίβλητου – ενάγοντος: ……………..ο οποίος εμφανίσθηκε στο ακροατήριο με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Νικόλαο Αλεξόπουλο (AM ……. Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιώς).
Ο ενάγων ζήτησε να γίνει δεκτή η από 17.08.2018 και με αριθμό κατάθεσης γενικό …../2018 και ειδικό ……/2018 αγωγή του, τακτικής διαδικασίας, την οποία άσκησε ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς. Το ως άνω Δικαστήριο με την υπ’ αριθ. 1265/2021 οριστική απόφασή του, αφού δίκασε αντιμωλία των διαδίκων, έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή. Οι εκκαλούσες – εναγόμενες προσέβαλαν την απόφαση αυτή με την από 02.09.2021 έφεσή τους που κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιώς με αριθμό κατάθεσης γενικό …./02.09.2021 και ειδικό ……/02.09.2021 και προσδιορίστηκε ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Πειραιώς με αριθμό κατάθεσης γενικό …./13.02.2024 και ειδικό …./13.02.2024, για την αναφερομένη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο και γράφτηκε στο πινάκιο.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης ο πληρεξούσιος δικηγόρος της δεύτερης εκκαλούσας – εναγόμενης και ο πληρεξούσιος δικηγόρος του εφεσίβλητου – ενάγοντος αναφέρθηκαν στις προτάσεις που κατέθεσαν και ζήτησαν να γίνουν δεκτά όσα αναφέρονται σε αυτές.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 286 εδ. α’, 287 παρ. 1 και 290 του ΚΠολΔ, προκύπτει ότι η βίαιη διακοπή της δίκης, που επέρχεται από το θάνατο του διαδίκου, καθώς και η εκούσια επανάληψη αυτής από τους κληρονόμους του, μπορούν να γίνουν με ενιαία δήλωση, οπότε ακολουθεί αμέσως η συζήτηση της υπόθεσης (ΟλΑΠ 22/2000 ΝοΒ 2001. 602, ΑΠ 1007/2012 ΤΝΠΔΣΑ). Η δήλωση επανάληψης δεν προϋποθέτει την παρέλευση της προθεσμίας αποποίησης της κληρονομιάς του θανόντος διαδίκου, αφού συνιστά σιωπηρή αποδοχή της κληρονομιάς εκ μέρους των κληρονόμων, ούτε προϋποθέτει την προηγούμενη υποβολή δήλωσης φόρου κληρονομιάς, αφού το δικαίωμα που κρίνεται στη δίκη είναι εκείνο του κληρονομουμένου (ΑΠ 171/2017 ΤΝΠΔΣΑ, ΑΠ 207/2011 ΝοΒ 2011. 1611). Περαιτέρω, η κληρονομική ιδιότητα εκείνων που συνεχίζουν τη δίκη μπορεί να συνομολογηθεί από τον αντίδικό τους, ρητώς ή σιωπηρώς με τη μη αμφισβήτηση αυτής (ΟλΑΠ 22/2000 ό.π., ΟλΑΠ 17/1989 ΕλλΔνη 1990. 1232), ενώ, αν αυτή αμφισβητηθεί, τότε το Δικαστήριο εξετάζει παρεμπιπτόντως, με ελεύθερη απόδειξη, την κληρονομική ιδιότητα εκείνων που συνεχίζουν τη δίκη (ΑΠ 1414/2007 ΝοΒ 2008. 183, ΜονΕφΑΘ 214/2025 ΝΟΜΟΣ). Στην προκειμένη περίπτωση, κατά την εκφώνηση της υπόθεσης από το οικείο πινάκιο, ο δικηγόρος Δημήτριος Βέργος με προφορική δήλωσή του στο ακροατήριο, η οποία καταχωρίσθηκε στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης αυτού του Δικαστηρίου, και αναπτύχθηκε στις προτάσεις που κατέθεσε, γνωστοποίησε ότι απεβίωσε η πρώτη εκκαλούσα – εναγόμενη την 25.07.2022 (βλ. το προσκομιζόμενο υπ’ αριθ. πρωτ. ΔΥ/26.07.2022 απόσπασμα της υπ’ αριθ. ………/2022 ληξιαρχικής πράξης θανάτου της ληξιάρχου του Δήμου Πειραιώς Αττικής), ήτοι μετά την άσκηση της υπό κρίση από 02.09.2021 έφεσης που κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιώς με αριθμό κατάθεσης γενικό ……./02.09.2021 και ειδικό ……./02.09.2021, και ταυτοχρόνως δήλωσε ότι συνεχίζει τη δίκη η δεύτερη εκκαλούσα – εναγόμενη, ως μοναδική κληρονόμος αυτής (βλ. το προσκομιζόμενο υπ’ αρ. ……../2025 πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης, το προσκομιζόμενο υπ’ αρ. πρωτ. …../2022 πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών και το προσκομιζόμενο υπ’ αρ. ……./2025 πιστοποιητικό περί μη αποποίησης κληρονομιάς). Ο εφεσίβλητος – ενάγων δεν αμφισβήτησε την κληρονομική ιδιότητα της δεύτερης εκκαλούσας – εναγόμενης, ως μοναδικής κληρονόμου της θανούσας πρώτης εκκαλούσας – εναγόμενης, η οποία, άλλωστε, προκύπτει τα ανωτέρω δημόσια έγγραφα που η νομίμως επικαλείται και προσκομίζει η δεύτερη εκκαλούσα – εναγόμενη. Επομένως, νομίμως γνωστοποιήθηκε ο θάνατος της πρώτης εκκαλούσας – εναγόμενης και η εκούσια επανάληψη της διακοπείσας ως προς αυτήν δίκης από την δεύτερη εκκαλούσα – εναγόμενη ως μοναδική κληρονόμο αυτής.
Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 294, 295, 296, 297, 299, 522 και 524 παρ. 1 εδ. α’ του ΚΠολΔ, προκύπτει ότι με την άσκηση παραδεκτής έφεσης κατά της πρωτόδικης απόφασης αναβιώνει η εκκρεμοδικία που δημιουργήθηκε με την έγερση της αγωγής, μέσα στα όρια που καθορίζονται από την έφεση, και συνεπώς ο ενάγων έχει έκτοτε το δικαίωμα να παραιτηθεί από το δικόγραφο της αγωγής του ή το δικαίωμα που ασκήθηκε μ’ αυτήν, είτε με δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά, είτε με δικόγραφο που επιδίδεται στον αντίδικό του είτε, τέλος, με τις προτάσεις (άρθρο 297 του ΚΠολΔ, όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 4335/2015). Η παραίτηση αυτή, κατά το στάδιο της έκκλητης δίκης και πριν ακόμα κριθεί η ουσιαστική βασιμότητα της έφεσης, αλλά μόνο η εμπρόθεσμη άσκησή της, επάγεται την κατάργηση της δίκης απαρχής, και μάλιστα και στους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, και την έμμεση άρση της ισχύος της πρωτόδικης απόφασης, εφόσον γίνει χωρίς αντίρρηση του εναγόμενου, καθώς και όταν αντιλέγει μεν αυτός, αλλά δεν δικαιολογεί έννομο συμφέρον προς περάτωση της δίκης με έκδοση οριστικής απόφασης, ενώ, η κατά πιθανολόγηση κρίση του δικαστηρίου, για την ύπαρξη ή μη τέτοιου εννόμου συμφέροντος του αντιλέγοντος, είναι ανέλεγκτη (ΑΠ 1198/2012 ΝΟΜΟΣ, ΜονΕφΠειρ 582/2022 ΝΟΜΟΣ, ΕφΔυτΣτΕλλ 65/2019 ΝΟΜΟΣ, ΜονΕφΠειρ 136/2016 ΝΟΜΟΣ, ΜονΕφΛαρ 356/2015 ΝΟΜΟΣ). Κατά μία άποψη της νομολογίας, την οποία, ως ορθότερη, ακολουθεί και το παρόν Δικαστήριο, στο διατακτικό της σχετικής απόφασης πρέπει να περιλαμβάνεται ρητή διάταξη για την εξαφάνιση της εκκαλουμένης απόφασης, ώστε να μην καταλείπεται καμία αμφιβολία γι’ αυτό (ΕφΔωδ 123/2024 ΝΟΜΟΣ, ΕφΘεσ 133/2010 Αρμ 2013. 313). Εξάλλου, κατά το άρθρο 297 του ΚΠολΔ η παραίτηση από το δικόγραφο και το δικαίωμα, κατά τα άρθρα 294 και 296 του ιδίου Κώδικα, γίνεται ή με δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή με δικόγραφο που επιδίδεται στον αντίδικο του παραιτουμένου ή, τέλος, μετά την τροποποίηση του άρθρου 297 του ΚΠολΔ με το Ν. 4335/2015 και με δήλωση στις προτάσεις (X. Απαλαγάκη, ΕρμΚΠολΔ, ΣΤ’ έκδοση, άρθρο 297, σελ. 895 αριθ. 3), ως δικόγραφο δε νοείται κάθε έγγραφο που συντάσσεται από το διάδικο ή τον δικαστικό του πληρεξούσιο για την πιστοποίηση της διαδικαστικής πράξης παραίτησης, δηλαδή και η εξώδικη δήλωση, η οποία, κατ’ άρθρο 118 του ΚΠολΔ, επιδίδεται από τον δηλούντα διάδικο στον αντίδικό του (ΑΠ 47/2020 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 834/2005 ΝΟΜΟΣ). Με τη διάταξη αυτή ορίζονται αποκλειστικά οι τρόποι, με τους οποίους μπορεί να γίνει η παραίτηση από το δικόγραφο της αγωγής και από το δικαίωμα που ασκήθηκε με αυτή (ΟλΑΠ 1187/1981 ΝΟΜΟΣ). Στην προκειμένη περίπτωση, ο ενάγων στην από 17.08.2018 και με αριθμό κατάθεσης γενικό ……/2018 και ειδικό …./2018 αγωγή του, τακτικής διαδικασίας, την οποία άσκησε ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, εξέθετε ότι εναντίον της πρώτης εναγόμενης, πρώην συζύγου του, διατηρούσε απαίτηση ύψους 119.187,52 ευρώ, η οποία είχε βεβαιωθεί με την υπ’ αριθ. 414/2018 απόφαση του Εφετείου Πειραιώς, ότι η πρώτη εναγόμενη, ενεργώντας με σκοπό τη βλάβη του ενάγοντος και σε χρόνο που είχαν συντελεστεί τα δημιουργικά περιστατικά της ως άνω απαίτησής του σε βάρος της, προκειμένου να μην μπορέσει αυτός να επιτύχει την ικανοποίηση της εν λόγω ληξιπρόθεσμης απαίτησής του, μεταβίβασε λόγω γονικής παροχής στην δεύτερη εναγόμενη, θυγατέρα του ενάγοντος και της πρώτης εναγόμενης, την λεπτομερώς περιγραφόμενη στην αγωγή, υπό στοιχείο 1-1 οριζόντια ιδιοκτησία – διαμέρισμα, της οποίας η εμπορική αξία ανερχόταν στο ποσό των 48.000,00 ευρώ, δυνάμει του υπ’ αριθ. ……./18.01.2018 συμβολαίου γονικής παροχής της συμβολαιογράφου Πειραιώς ……., που καταχωρήθηκε νόμιμα στα βιβλία του Κτηματολογικού Γραφείου Πειραιώς με αρ. κατ. ……../19.01.2018, ότι αμφότερες οι εναγόμενες, κατά το χρόνο της μεταβίβασης, γνώριζαν την ύπαρξη της απαίτησης του ενάγοντος εναντίον της πρώτης εναγόμενης, ενώ, μετά την επίδικη μεταβίβαση, ο εναγών αδυνατούσε να εισπράξει την απαίτησή του, αφού η υπολειπόμενη περιουσία της πρώτης εναγόμενης δεν επαρκούσε για την ικανοποίησή της, και συνεπώς δικαιούται να ζητήσει τη διάρρηξη της ανωτέρω απαλλοτριωτικής πράξης μεταβίβασης. Με βάση αυτό το ιστορικό, ζήτησε να απαγγελθεί υπέρ αυτού η διάρρηξη της ανωτέρω απαλλοτρίωσης ως καταδολιευτικής, να υποχρεωθεί η δεύτερη εναγόμενη να επαναφέρει τα πράγματα στην προτέρα κατάσταση, αναμεταβιβάζοντας την κυριότητα της οριζόντιας ιδιοκτησίας στην πρώτη εναγόμενη, και να καταδικασθούν οι εναγόμενες στην καταβολή της δικαστικής του δαπάνης. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο την υπ’ αριθ. 1265/2021 οριστική απόφασή του, αφού δίκασε αντιμωλία των διαδίκων, κατά την τακτική διαδικασία, έκρινε την αγωγή ορισμένη και νόμιμη, πλην του αιτήματος επαναφοράς των πραγμάτων στην προτέρα κατάσταση, το οποίο κρίθηκε μη νόμιμο και απορριπτέο, στη συνέχεια δε έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή ως και ουσιαστικά βάσιμη και απήγγειλε τη διάρρηξη της ανωτέρω δικαιοπραξίας που περιλαμβάνεται στο υπ’ αριθ. ……./18.01.2018 συμβόλαιο γονικής παροχής της συμβολαιογράφου Πειραιώς ……………… που καταχωρήθηκε νόμιμα στα βιβλία του Κτηματολογικού Γραφείου Πειραιώς με αρ. κατ. ……/19.01.2018, ενώ καταδίκασε τις εναγόμενες στην καταβολή των δικαστικών εξόδων του ενάγοντος. Την απόφαση αυτή προσέβαλαν οι εκκαλούσες – εναγόμενες με την από 02.09.2021 έφεσή τους, για λόγους που ανάγονται σε πλημμελή ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και σε εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων, και ζήτησαν την εξαφάνισή της, προκειμένου να απορριφθεί η εναντίον τους αγωγή, καθώς και να καταδικαστεί ο εφεσίβλητος – ενάγων στην καταβολή της δικαστικής τους δαπάνης. Η υπό κρίση έφεση κατά της υπ’ αριθ. 1265/2021 οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, ασκήθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα (άρθρα 495 παρ. 1-2, 498, 511, 513 παρ. 1 β’, 516 παρ.1, 517 και 518 παρ. 1 του ΚΠολΔ, όπως ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με το άρθρο τρίτο του άρθρου 1 του Ν. 4335/2015, καθόσον η έφεση ασκήθηκε μετά την 01.01.2016), δεδομένου ότι η εκκαλουμένη απόφαση επιδόθηκε στις εκκαλούσες – εναγόμενες την 06.07.2021 (βλ. Τη σχετική από 06.07.2021 επισημείωση του δικαστικού επιμελητή ………….. επί του προσκομιζόμενου αντιγράφου της υπ’ αριθ. 1265/2021 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς), η δε κρινόμενη από 02.09.2021 έφεση κατατέθηκε στη γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου εντός της προθεσμίας των τριάντα ημερών από την επίδοση της εκκαλουμένης απόφασης, όπως προκύπτει από την πράξη κατάθεσης έφεσης με αριθμό γενικό …../02.09.2021 και ειδικό ……../02.09.2021 της γραμματέως του Πρωτοδικείου Πειραιώς που έχει επισυναφθεί στην ένδικη έφεση, δεδομένου ότι στην τριακονθήμερη προθεσμία της έφεσης δεν υπολογίζεται το χρονικό διάστημα από την 1η έως την 31″ Αυγούστου, κατ’ άρθρο 147 του ΚΠολΔ. Επομένως, πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή, δεδομένου ότι για το παραδεκτό της έφεσης έχει κατατεθεί από τις εκκαλούσες – εναγόμενες το παράβολο των 150,00 ευρώ που προβλέπεται από την παράγραφο 3 του άρθρου 495 του ΚΠολΔ. Εξάλλου, με την άσκηση της κρινόμενης παραδεκτής έφεσης αναβίωσε η εκκρεμοδικία που δημιουργήθηκε με την έγερση της ως άνω αγωγής του εφεσίβλητου – ενάγοντος σε βάρος των εκκαλούντων – εναγόμενων. Κατά τη συζήτηση της έφεσης ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, αμέσως μετά την εκφώνηση από το οικείο πινάκιο των ονομάτων των διαδίκων, ο πληρεξούσιος δικηγόρος του ενάγοντος – εφεσίβλητου δήλωσε στο ακροατήριο, της σχετικής προφορικής του δήλωσης καταχωρισθείσας στα ταυτάριθμα με την παρούσα απόφαση πρακτικά, ότι ο τελευταίος παραιτείται από το δικαίωμα και από το δικόγραφο της προαναφερθείσας αγωγής του, επί της οποίας εκδόθηκε η εκκαλούμενη υπ’ αριθ. 1265/2021 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς. Εναντίον της ως άνω παραίτησης, ο πληρεξούσιος δικηγόρος της δεύτερης εναγόμενης – εκκαλούσας ουδεμία αντίρρηση προέβαλε, αντιθέτως δε δήλωσε ότι αποδέχεται τη δήλωση παραίτησης από το δικαίωμα και από το δικόγραφο της αγωγής του αντιδίκου της. Μετά την ως άνω νομότυπη δήλωση παραίτησης εκ μέρους του πληρεξουσίου δικηγόρου του ενάγοντος – εφεσίβλητου, πρέπει, σύμφωνα και με όσα αναπτύσσονται στη νομική σκέψη, μετά την τυπική παραδοχή της κρινόμενης έφεσης, να εξαφανισθεί η εκκαλουμένη απόφαση, χωρίς έρευνα των λόγων της έφεσης, και, αφού η ασκηθείσα ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς από 17.08.2018 και με αριθμό κατάθεσης γενικό ……/2018 και ειδικό …../2018 αγωγή θεωρείται ότι δεν ασκήθηκε, πρέπει να κηρυχθεί καταργημένη, και στους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, η μεταξύ των διαδίκων δίκη που είχε αρχίσει με την κατάθεση της ανωτέρω αγωγής. Εξάλλου, εφόσον στη δίκη που καταργήθηκε μετά την ως άνω παραίτηση, δεν τίθεται θέμα επιβολής εξόδων, το παρόν Δικαστήριο δεν θα αποφανθεί περί αυτών, ελλείποντος, εξάλλου, και σχετικού αιτήματος (βλ. ΕφΔωδ 123/2024 ΝΟΜΟΣ, ΜονΕφΛαρ 356/2012 ΝΟΜΟΣ). Τέλος, πρέπει να διαταχθεί η επιστροφή στις εκκαλούσες – εναγόμενες του κατατεθέντος από αυτές, κατά την άσκηση της έφεσης, παράβολου, αφού ενόψει της παραίτησης του εφεσίβλητου – ενάγοντος, το παρόν Δικαστήριο δεν προχώρησε στην έρευνα του παραδεκτού και της βασιμότητας των λόγων της έφεσης, καθόσον προηγείται η εξέταση της νομιμότητας της παραίτησης (βλ. ΑΠ 169/2015 ΝΟΜΟΣ. ΑΠ 2087/2014 ΝΟΜΟΣ), κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων την από 02.09.2021 έφεση κατά της υπ’ αριθ. 1265/2021 οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, κατά την τακτική διαδικασία.
Δέχεται τυπικά την έφεση.
Εξαφανίζει την υπ’ αριθ. 1265/2021 οριστική απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς.
Κηρύσσει καταργημένη τη δίκη, και στους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, επί της από 17.08.2018 και με αριθμό κατάθεσης γενικό …../2018 και ειδικό ……./2018 αγωγής του εφεσίβλητου – ενάγοντος.
Διατάσσει την επιστροφή στις εκκαλούσες – εναγόμενες του υπ’ αριθ. ………./2021 ηλεκτρονικού παράβολου υπέρ Δημοσίου, ποσού εκατόν πενήντα (150,00) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε στον Πειραιά στις 11.07.2025 και δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο του Δικαστηρίου τούτου, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση, στις 18.07.2025, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ