Αριθμός 253/2019
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Παρασκευή Μπερσή, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Κ.Δ.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ο θάνατος των διαδίκων δεν καταργεί, ούτε τη διαδικασία, ούτε την έννομη σχέση της δίκης, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 286 παρ. 1α , 325 παρ. 2, 502 παρ. 1, 516 παρ. 1 ΚΠολΔ), (ΕφΑθ 10506/1997, ΝΟΜΟΣ). Ειδικότερα, από τις διατάξεις των άρθρων 286 και 516 παρ. ι ΚΠολΔ, προκύπτει ότι αν ο διάδικος αποβιώσει μετά τη συζήτηση της υπόθεσης στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο, η έφεση πρέπει ν’ασκείται από τους καθολικούς διαδόχους αυτού, εφόσον αυτοί απέκτησαν την ιδιότητα αυτή μετά την άσκηση της αγωγής και έχουν έννομο συμφέρον, αλλιώς η έφεση απορρίπτεται και αυτεπαγγέλτως ως απαράδεκτη, (ΕφΑνατΚρητ 224/2014, ΕφΠατρ 223/2004, ΝΟΜΟΣ), δεν υπάρχει δε στάδιο βίαιης διακοπής της δίκης, σύμφωνα με τη διάταξη του ανωτέρω άρθρου 286 ΚΠολΔ, όταν ο θάνατος του διαδίκου επήλθε μετά το πέρας της συζήτησης αυτής, αφού στο στάδιο αυτό, δεν υπάρχει εκκρεμής δικαστικός αγώνας, ούτε στάδιο εφαρμογής των διατάξεων για διακοπή και επανάληψη της δίκης, (ΕφΠειρ 56/2016, ΝΟΜΟΣ).
Περαιτέρω, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 272 παρ. 1- 2 και 524 παρ. 1-3 του ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκαν από τα άρθρα 30 και 44 παρ. 1 του Ν. 3994/2011 αντίστοιχα (και ίσχυαν κατά το χρόνο άσκησης της ένδικης έφεσης), συνάγεται ότι επί ερημοδικίας του εκκαλούντος στην κατ’ έφεση δίκη, εφαρμόζονται ως προς την έφεση οι διατάξεις που ισχύουν επί ερημοδικίας του ενάγοντος κατά τη συζήτηση ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου και συνεπώς το δικαστήριο ερευνά, εάν τη συζήτηση επισπεύδει ο εκκαλών ή ο εφεσίβλητος και η έφεση απορρίπτεται ερήμην του εκκαλούντος, που επιμελήθηκε για τη συζήτηση, ή κλητεύθηκε νομίμως γι’ αυτή, ή παραστάθηκε νομίμως κατά την αρχική δικάσιμο. Ειδικότερα, εάν τη συζήτηση επισπεύδει ο εφεσίβλητος ερευνάται εάν ο απολιπόμενος εκκαλών κλητεύθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα και στη μεν αποφατική περίπτωση κηρύσσεται απαράδεκτη η συζήτηση και διατάσσεται νέα κλήτευση (άρθρα 524 παρ. ι και 3, 272 παρ. ι και 2, 271 του ΚΠολΔ) στην καταφατική δε περίπτωση απορρίπτεται η έφεση ως ανυποστήρικτη, χωρίς να ερευνηθεί η ουσία της υπόθεσης. Προϋπόθεση του παραδεκτού της συζήτησης της έφεσης είναι η, κατά τους ορισμούς του άρθρου 271 του ΚΠολΔ, στο οποίο παραπέμπει η διάταξη του άρθρου 524 παρ. 1 του ίδιου Κώδικα, έρευνα της νόμιμης κλήτευσης του απολιπόμενου διαδίκου ή της επίσπευσης της συζήτησης από τον τελευταίο για την ορισθείσα νομίμως δικάσιμο, αλλιώς είναι απαράδεκτη η συζήτηση. Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 226 παρ.4 εδ. 3 και 4 του ΚΠολΔ, που εφαρμόζεται και στην κατ’ έφεση δίκη, κατ’ άρθρο 498 παρ.2 του ίδιου Κώδικα, αν η συζήτηση αναβληθεί, ο γραμματέας είναι υποχρεωμένος, αμέσως μετά το τέλος της συνεδρίασης, να μεταφέρει την υπόθεση στη σειρά των υποθέσεων που πρέπει να συζητηθούν, κατά τη δικάσιμο που ορίστηκε. Κλήση του διαδίκου για εμφάνιση στη δικάσιμο αυτή δεν χρειάζεται και η αναγραφή της υπόθεσης στο πινάκιο ισχύει ως κλήτευση όλων των διαδίκων. Κατά την έννοια της τελευταίας αυτής διάταξης, η αναβολή της υπόθεσης και η εγγραφή αυτής στο πινάκιο του δικαστηρίου για τη μετ’ αναβολή δικάσιμο ισχύει ως κλήτευση όλων των διαδίκων για τη δικάσιμο αυτή και επομένως δεν χρειάζεται νέα κλήτευση των διαδίκων. Προϋπόθεση, όμως, της εγκυρότητας της κλήτευσης αυτής, συνεπεία της αναβολής της υπόθεσης και της εγγραφής αυτής στο πινάκιο, είναι ότι ο απολιπόμενος κατά τη μετ’ αναβολή δικάσιμο διάδικος, είτε είχε επισπεύσει εγκύρως τη συζήτηση, είτε είχε νομίμως και εμπροθέσμως κλητευθεί να παραστεί για τη δικάσιμο κατά την οποία αναβλήθηκε η υπόθεση, είτε είχε παραστεί νομίμως κατά την πρώτη αυτή δικάσιμο και, επομένως, με τη νόμιμη παράσταση και τη μη εναντίωσή του, καλύφθηκε η ακυρότητα της κλητεύσεώς του κατά την αρχική δικάσιμο (βλ. ΑΠ 382/2018, 403/2018, 1042/2018, ΝΟΜΟΣ, 640/2007 Δ/νη 2007.825, ΕφΠατρ 62/2017, ΕφΛαρ 101/2015). Τα ίδια ισχύουν και επί διαδοχικών αναβολών, (Κεραμέας – Κονδύλης – Νικάς, κάτω από το άρθρο 226, σελ. 500, σημ. 6). Επίσης, κατά την κατ’έφεση δίκη, όταν τη συζήτηση επισπεύδει ο αντίδικος του εκκαλούντος, δεν απαιτείται η επίδοση στον τελευταίο της έφεσης, διότι αυτός έχει γνώση του εφετηρίου που συνέταξε ο ίδιος και η επίδοση αυτού δεν είναι στοιχείο της παραδεκτής συζήτησης της έφεσης, όπως στην αγωγή. Σημειωτέον ότι, στην κατ’έφεση δίκη της τακτικής διαδικασίας, υποχρεωτική είναι και η κατάθεση προτάσεων, (115 παρ. 3 ΚΠολΔ, όπως ίσχυε και πριν την 1.1.2016, οπότε η έναρξη ισχύος του ν. 4335/2015), με συνέπεια ότι, εάν ο εκκαλών δεν κατέθεσε καθόλου, ή εμπροθέσμως προτάσεις, να θεωρείται δικονομικώς απών, (ΕφΑθ 372/2010, ΝΟΜΟΣ).
Η κρινόμενη, (από 8.5.2015, υπ’αριθ. κατάθ. …../11-5-2015) έφεση κατά τη υπ’αριθ. 2830/10.6.2014 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, (Τακτικής Διαδικασίας) που υποχρέωσε τον εναγόμενο …….. να καταβάλει στην ενάγουσα το ποσό των 41.000 €, νομιμοτόκως κατά τα εν αυτή, εξεδόθη ερήμην του εναγομένου, αποβιώσαντος την 1.5.2014, (βλ. υπ’αριθμόν, τόμο και έτος …/…./2014 Ληξιαρχική Πράξη Θανάτου της Ληξιάρχου Νίκαιας), ήτοι μετά την περάτωση της συζήτησης στον πρώτο βαθμό, που έλαβε χώρα στις 27.3.2014. Ασκήθηκε δε από τα τέκνα αυτού, 1) …… και 2) ……, εμπρόθεσμα και νομότυπα σύμφωνα με το άρθρο 518 παρ. 1 ΚΠολΔ, όπως προκύπτει από τις υπ’αριθ. …… και ……/28.4.2015 εκθέσεις επίδοσης της εκκαλουμένης προς τους εκκαλούντες με την ιδιότητά τους ως εξ αδιαθέτου κληρονόμων κατά ποσοστό ½ εξ αδιαιρέτου έκαστος του ως άνω εναγομένου, της Δικαστικής επιμελήτριας Αθηνών ……, σε συνδυασμό με την από 11.5.2015 έκθεση κατάθεσης δικογράφου έφεσης του Γραμματέα του Πρωτοδικείου Πειραιά), καταβλήθηκε δε το παράβολο έφεσης, (495 ΚΠολΔ), όπως προκύπτει από τα υπ’ αριθ. …….. παράβολα ΤΑΧΔΙΚ και ………. παράβολα Δημοσίου.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα προσκομιζόμενα από την εφεσίβλητη πινάκια εγγραφής πολιτικών υποθέσεων των δικασίμων 12.5.2016 και 18.5.2017 σε συνδυασμό με το υπ’αριθ. …../19.3.2018 πιστοποιητικό περί αναβολών πινακίου της Γραμματέα του Εφετείου Πειραιώς, προκύπτει ότι οι εκκαλούντες παραστάθηκαν κατά την αρχικώς προσδιορισθείσα δικάσιμο της έφεσης στις 12.5.2016, δια του πληρεξουσίου αυτών δικηγόρου και υπογράφοντος το δικόγραφο της έφεσης. Κατά τη δικάσιμο εκείνη η υπόθεση αναβλήθηκε, λόγω αποχής των δικηγόρων, για τη δικάσιμο της 18.5.2017, κατά την οποία, η μεν συζήτηση της υπόθεσης αναβλήθηκε εκ νέου λόγω αποχής των δικηγόρων για τη σημερινή δικάσιμο, οι δε εκκαλούντες δεν παραστάθηκαν και δεν εκπροσωπήθηκαν από πληρεξούσιο δικηγόρο. Κατά τη σημερινή δικάσιμο, οι εκκαλούντες δεν παραστάθηκαν και δεν εκπροσωπήθηκαν από πληρεξούσιο δικηγόρο, (ούτε κατέθεσαν προτάσεις), αντ’αυτών δε, παραστάθηκαν δια του πληρεξουσίου τους δικηγόρου, όχι οι εκκαλούντες, δηλαδή τα φυσικά πρόσωπα 1) ……… και 2) ……., αλλά οι 1) ……. και 2) ……, υπό την ιδιότητά τους ως νομίμως εκπροσώπων και ασκούντων από κοινού τη γονική μέριμνα του ανηλίκου γιού τους …….., ως μοναδικού εξ αδιαθέτου κληρονόμου του αρχικώς εναγομένου (παππού του) …….., κατόπιν της από 13.8.2015 αποποίησης της κληρονομιάς του τελευταίου από τους εκκαλούντες, ………. και ……….). Ο τελευταίος όμως, (ανήλικος) δεν νομιμοποιείται να παρίσταται κατά τη συζήτηση της δίκης που ανοίχθηκε με την έφεση των αρχικώς εκκαλούντων αντ’ αυτών, καθώς, δεν πρόκειται για την περίπτωση της βίαιης διακοπής της δίκης λόγω θανάτου αυτών, (286α ΚΠολΔ). Πολλώ δε μάλλον, αφού από την επισκόπηση των υπ’αριθ. …. και …… από 13.8.2015 δηλώσεων αποποίησης κληρονομιάς των εκκαλούντων, ………. και . ….., αντίστοιχα, ενώπιον του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου Πειραιά, προκύπτει ότι αυτοί δεν έχουν αποποιηθεί την εξ αδιαθέτου ή την εκ διαθήκης, όπως ισχυρίζονται, κληρονομιά του αρχικώς εναγομένου – πατέρα τους, ………, καθόσον, από τις ανωτέρω δηλώσεις προκύπτει ότι αφ’ενός μεν ως προς την εξ αδιαθέτου κληρονομική διαδοχή, είχε παρέλθει το τετράμηνο της αποποίησης (1847, 1850 ΑΚ), από την ημερομηνία θανάτου, (1.5.2014, σύμφωνα με την υπ’αριθ. …/…/2014 ληξιαρχική πράξη θανάτου), αφ’ετέρου δε, ως προς την εκ διαθήκης κληρονομική διαδοχή, σε ουδεμία αποποίηση προέβησαν, διότι οι ανωτέρω δηλώσεις αφορούν μόνο την εξ αδιαθέτου. Σημειωτέον ότι και εάν ακόμη, οι εκκαλούντες είχαν αποποιηθεί την εκ διαθήκης κληρονομική διαδοχή, η έναρξη της προθεσμίας άσκησης έφεσης θα τοποθετείτο μετά τη λήξη της προθεσμίας αποποίησης, ή μετά την αποποίηση, ώστε, η άσκηση της κρινόμενης έφεσης εκ μέρους τους πριν από το χρονικό αυτό σημείο, ενώ είχαν δικαίωμα να μεταθέσουν την έναρξη της προθεσμίας έφεσης μετά τη δημοσίευση της διαθήκης, (1847 παρ. 1 β ΑΚ, 518 παρ. 3 ΚΠολΔ), συνιστά σιωπηρή αποδοχή της κληρονομικής διαδοχής, (1849 ΑΚ), καθόσον, ασκώντας έφεση κατά της εκκαλούμενης καταψηφιστικής απόφασης πριν παρέλθει η προθεσμία αποποίησης της κληρονομικής διαδοχής από τη διαθήκη, αναμείχθηκαν στις περιουσιακές σχέσεις της κληρονομιάς αυτού. Συνακόλουθα, οι εκκαλούντες πρέπει να δικασθούν ερήμην και η έφεση ν’απορριφθεί κατ’ουσίαν λόγω της ερημοδικίας τους, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα. Επίσης, πρέπει να ορισθεί το παράβολο για την περίπτωση άσκησης ανακοπής ερημοδικίας εκ μέρους τους, να διαταχθεί η εισαγωγή του παράβολου έφεσης που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας στο Δημόσιο Ταμείο, (495 ΚΠολΔ) και να επιβληθούν εις βάρος τους τα δικαστικά έξοδα της εφεσίβλητης, για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας, (176, 183, 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), κατά το διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει ερήμην των εκκαλούντων.
Ορίζει το παράβολο για την άσκηση ανακοπής ερημοδικίας εκ μέρους των εκκαλούντων στο ποσό των διακοσίων ενενήντα ευρώ (290 €).
Απορρίπτει την από (από 8.5.2015, υπ’αριθ. κατάθ. …../11.5.2015) έφεση κατά της υπ’αριθ. 2830/10.6.2014 απόφασης τακτικής διαδικασίας του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά.
Διατάσσει την εισαγωγή του παράβολου έφεσης στο Δημόσιο Ταμείο.
Επιβάλλει εις βάρος των εκκαλούντων, τη δικαστική δαπάνη της εφεσίβλητης, για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας, το ύψος της οποίας ορίζει στο ποσό των δύο χιλιάδων διακοσίων πενήντα ευρώ (2.250 €).
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 7 Μαΐου 2019, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
H ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ