ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΕΙΔΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Αριθμός απόφασης : 333/ 2019
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Συγκροτήθηκε από το Δικαστή Δημήτριο Καβαλλάρη, Εφέτη, που ορίστηκε από ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου , και από τη Γραμματέα Κ.Δ..
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από την με αρ……../25.9.2017 έκθεση επίδοσης του δικ. επιμελητή στο Πρωτοδικείο Πειραιώς ……… προκύπτει ότι ακριβές επικυρωμένο αντίγραφο της έφεσης με πράξη κατάθεσης και ορισμού δικασίμου για τη δικάσιμο της 17.5.2018 επιδόθηκε νομότυπα κι εμπρόθεσμα στην εφεσίβλητη. Κατά την δικάσιμο αυτή η υπόθεση αναβλήθηκε με επισημείωση στο πινάκιο για την συνεδρίαση που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας και συνεπώς αφού αυτή δεν εμφανίστηκε, ούτε εκπροσωπήθηκε από πληρεξούσιο Δικηγόρο κατά την εκφώνηση της υπόθεσης στη σειρά του πινακίου θα πρέπει να δικασθεί ερήμην, η συζήτηση όμως θα πρέπει να συνεχισθεί σαν να ήταν παρόντες όλοι οι διάδικοι (άρθρο 524 § 4 ΚΠολΔ).
Η 14.9.2017 και με αριθμό έκθεσης κατάθεσης ……/15-9-2017 έφεση του εκκαλούντος, κατά της με αρ. 1854/2017 οριστικής αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών από διατροφή και επιμέλεια τέκνων (άρθρα 681Β, 666 § 1, 667 και 670 έως 676 ΚΠολΔ), έχει ασκηθεί νομότυπα κι εμπρόθεσμα, καθώς δεν προκύπτει ότι η απόφαση αυτή επιδόθηκε (άρθρα 495 επ., 511 επ. ΚΠολΔ). Είναι, συνεπώς, παραδεκτή και πρέπει να ακολουθήσει η ουσιαστική έρευνα των λόγων της κατά την ίδια ως άνω ειδική διαδικασία (άρθρο 681 Β ΚΠολΔ σε συνδυασμό με άρθρο 674 § 2 α’ αυτού). Σημειωτέον ότι για το παραδεκτό της έφεσης δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου, καθόσον οι διαφορές των άρθρων 681Β ΚΠολΔ, όπως η προκειμένη, εξαιρούνται ρητά από το νόμο (άρθρο 495 § 4 εδ. τελ. ΚΠολΔ).
Με την από 8.10.2015 και με αριθμ. εκθ. καταθ. ……./…./2015 αγωγή της, η ενάγουσα, ήδη εφεσίβλητη, ζήτησε, α) να της ανατεθεί η επιμέλεια της ανήλικης θυγατέρας που απέκτησε κατά τη διάρκεια της έγγαμης συμβίωσής της με τον εκκαλούντα και ήδη εναγόμενο, β) να υποχρεωθεί ο ίδιος να καταβάλει ως τακτική μηνιαία σε χρήμα διατροφή του τέκνου τους το ποσό των 200 ευρώ, με το νόμιμο τόκο από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε δόσης. Η υπόθεση εκδικάσθηκε αντιμωλία των διαδίκων και εκδόθηκε η προσβαλλόμενη με αρ. 1854/2017 απόφαση του ανωτέρω δικαστηρίου, με την οποία η αγωγή έγινε εν μέρει δεκτή, ανατέθηκε οριστικά η επιμέλεια της ανήλικης θυγατέρας των διαδίκων στην ενάγουσα και υποχρεώθηκε ο εναγόμενος και ήδη εκκαλών να καταβάλλει στην ενάγουσα μηναία διατροφή για το ανήλικο τέκνο τους το ποσό των 200 ευρώ μηνιαίως. Κατά της απόφασης αυτής παραπονείται ο εναγόμενος και ήδη εκκαλών ως προς τα κεφάλαιό της περί επιδίκασης διατροφής για τους λόγους που εκθέτει με την έφεσή της, που ανάγονται σε εσφαλμένη ερμηνεία κι εφαρμογή του νόμου κι εκτίμηση των αποδείξεων. Πρέπει, λοιπόν, να ακολουθήσει η ουσιαστική έρευνα των λόγων της έφεσης.
Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1485,1486 επ. ΑΚ προκύπτει ότι για την ικανοποίηση της διατροφικής αξίωσης, καταβολής σε χρήμα της διατροφής ανηλίκων τέκνων, πρέπει σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 111 § 2 και 216 § 1 ΚΠολΔ στο δικόγραφο της αγωγής να γίνει επίκληση της συγγενικής σχέσης δικαιούχου – υπόχρεου, ανεπάρκεια εισοδημάτων των ανηλίκων και αδυναμία να διαθρέψουν τον εαυτό τους, καθορισμό των αναγκών τους και το χρηματικό ποσό που χρειάζονται για την διατροφή τους. Δεν είναι αναγκαίο να προσδιοριστεί το χρονικό διάστημα, αφού από τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου που ρυθμίζουν της διατροφής από το νόμο (άρθρα 1485-1504) δεν καθορίζεται χρονικός περιορισμός, ώστε ο ενάγων δεν υποχρεούται να ορίσει για ποιο χρονικό διάστημα ζητεί αυτή, αλλά έχει απλώς δικαίωμα να περιορίσει αυτή για το κατά την κρίση του χρονικό διάστημα (βλ. ΜΕφΠειρ 538/2015, ΕφΘεσ. 2387/2008 Δ 2009 138, ΑΡΜ 2009.570, ΕφΑθ 2361/2007 ΕΦΑΔ 2008.462, ΕφΑθ 5066/2006 ΕλΔνη 2007 (48) 250 ΕφΑθ 10441/1995 ΕλΔνη 1997 (38) 1614, Εφ Θεσ 602/2006 Εφ Πατρ. 707/2003 ΑΧΔ ΝΟΜ 2004,169)). Ο εκκαλών με τον πρώτο λόγο της έφεσής του ισχυρίζεται ότι η αγωγή είναι αόριστη διότι δεν προσδιορίζεται το χρονικό σημείο αφετηρίας και λήξης της αιτούμενης διατροφής, όμως η αγωγή δεν πάσχει αοριστίας για το λόγο αυτό, όπως εκτέθηκε, ώστε ο παραπάνω λόγος εφέσεως θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
Από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων, που εξετάστηκαν νομότυπα στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, (βλ. πρακτικά συνεδριάσεως αυτού), από τα έγγραφα που επικαλούνται και προσκομίζουν νόμιμα οι διάδικοι και τα οποία λαμβάνονται υπόψη είτε ως άμεση απόδειξη είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (με ενδεικτική απαρίθμηση των παρακάτω αναφερόμενων εγγράφων) αλλά και από τα διδάγματα κοινής πείρας, τα οποία λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Οι διάδικοι τέλεσαν μεταξύ τους νόμιμο γάμο στον Πειραιά στις 13-6-2004 και από το γάμο τους αυτό στις 29-2-2008 απέκτησαν ένα ανήλικο άρρεν τέκνο, τον ……, ηλικίας σήμερα 9,5 ετών περίπου. Η έγγαμη συμβίωση τους διακόπηκε οριστικά τον Ιούνιο 2012, ενώ στη συνέχεια εκδόθηκε η υπ’ αριθ. 2561/2015 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά (Διαδικασία Γαμικών Διαφορών), με την οποία ο γάμος τους λύθηκε. Με την εκκαλούμενη απόφαση ανατέθηκε η επιμέλεια του τέκνου στην ενάγουσα – μητέρα του, ως προς το οποίο η υπόθεση έχει τελεσιδικήσει, αφού ο εκκαλών δεν προσβάλλει το σχετικό κεφάλαιο της απόφασης. Ο ανήλικος υιός των διαδίκων, ……, ο οποίος κατά το σχολικό έτος 2016-2017 φοιτούσε στη Γ’ τάξη δημόσιου Δημοτικού Σχολείου, στερείται παντελώς εισοδημάτων και περιουσίας και δεν έχει, λόγω της ηλικίας του και των αναγκών εκπαιδεύσεως του, τη δυνατότητα να αυτοδιατραφεί, ούτε να εργασθεί για να αποκομίσει τα αναγκαία χρήματα για τη συντήρηση του. Επομένως, δικαιούται διατροφής έναντι των γονέων του, οι οποίοι ενέχονται ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Παρακολουθεί μαθήματα εκμάθησης αγγλικής γλώσσας στο Κέντρο Ξένων Γλωσσών «……….», έναντι ετησίων διδάκτρων ποσού 580,00 €, και είναι αθλητής του Αθλητικού Συλλόγου Ταεκβοντό ………, έναντι ετήσιας συνδρομής ποσού 550,00 €. Διαμένει μαζί με τη μητέρα του σε ιδιόκτητη οικία, και οι δαπάνες συντήρησής του ήτοι τροφής, ενδύσεως, ψυχαγωγίας, εκπαίδευσης, κ.λπ., είναι οι συνήθεις δαπάνες παιδιών της αντίστοιχης ηλικίας. Ο εναγόμενος, ηλικίας 42 ετών, έως τον Οκτώβριο 2013 εργαζόταν ως ελεύθερος επαγγελματίας. Ειδικότερα, από το έτος 2007 είχε συστήσει μαζί με την ενάγουσα – σύζυγο του την εδρεύουσα στο …… Αττικής εταιρεία με την επωνυμία «………..», με σκοπό το χονδρικό και λιανικό εμπόριο ελαστικών, ζαντών και ειδών αυτοκινήτου, πλην όμως η εν λόγω εταιρεία λύθηκε στις 25-10-2013, αφού έπαυσε τις εργασίες της λόγω οικονομικών προβλημάτων που προκλήθηκαν από την υπάρχουσα γενικευμένη οικονομική κρίση. Έκτοτε ο εναγόμενος τυγχάνει άνεργος, είναι εγγεγραμμένος στα οικεία μητρώα ανέργων του Ο.Α.Ε.Δ. και λαμβάνει το επίδομα του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, ποσού 200,00 € μηνιαίως. Ήδη δε από το έτος 2014 κατοικεί στον ……….. Λαμιεων Φθιώτιδας. Δεν αποδείχθηκε ότι διατηρεί δραστηριότητα συναφή με εμπόριο ελαστικών στο όνομα τρίτου, όπως ισχυρίστηκε η μάρτυρας αποδείξεως, όμως, εφόσον δεν έχει προβλήματα υγείας, κρίνεται ότι θα μπορούσε να βρει εργασία κατάλληλη για την ηλικία του, την κατάσταση της υγείας του και τις λοιπές βιοτικές του συνθήκες, από το οποίο θα μπορούσε να αποκομίσει μηνιαίο εισόδημα ποσού 500,00 € τουλάχιστον, το οποίο συνυπολογίζεται για τον προσδιορισμό του ποσού της διατροφής του ανηλίκου τέκνου του κατά την έννοια του άρθρου 1489§2 ΑΚ, στις οικονομικές δυνάμεις αυτού. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι ο εναγόμενος διαμένει, όπως ήδη προεκτέθηκε, στο ……. Φθιώτιδας, και δη σε μονοκατοικία επιφάνειας 140 τ.μ., που ανήκει κατά συγκυριότητα στον ίδιο και στην ενάγουσα – πρώην σύζυγο του, και δη κατά ποσοστό 50% σε έκαστο και, συνεπώς, δεν επιβαρύνεται με δαπάνες στέγασης, πλην όμως επιβαρύνεται με τις δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης της οικίας αυτής. Σημειωτέον δε ότι για την ανέγερση της ως άνω κατοικίας είχε ληφθεί από τον εναγόμενο στεγαστικό δάνειο από την ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ (συνολικού ύψους την 5-7-2013 ποσού 601.711,17 αυτός επίσης βαρύνεται και με άλλες οφειλές από δανειακές συμβάσεις, πλην όμως για τις οφειλές του αυτές δεν προβαίνει σε καμία καταβολή, ενώ έχει ήδη καταθέσει και την από 10-2-2014 (αριθ. κατ. δικ. ………/14-2-2014) αίτηση περί υπαγωγής του στο ν. 3869/2010 ενώπιον του Ειρηνοδικείου Πειραιά. Δεν αποδείχθηκε ότι διαθέτει άλλα εισοδήματα ή περιουσιακά στοιχεία, ούτε ότι επιβαρύνεται με υποχρέωση διατροφής άλλων προσώπων, εκτός από το ως άνω ανήλικο τέκνο του. Η ενάγουσα – εφεσίβλητη από το έτος 2013 εργάζεται ως υπάλληλος με αντικείμενο την προώθηση πωλήσεων στην εταιρεία με την επωνυμία «…………», με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου, oι οποίες ανανεώνονταν. Για το φορολογικό έτος 2015 δήλωσε φορολογητέο εισόδημα 8.593,52 ευρώ, που σημαίνει ότι έχει μηνιαίο καθαρό εισόδημα περί τα 700 ευρώ. Έχει οφειλές προς τον Ο.Α.Ε.Ε., για τις οποίες, κατόπιν σχετικής ρύθμισης, καταβάλλει το ποσό των 50,00 € μηνιαίως. Η δαπάνη δεν προαφαιρείται από τα εισοδήματα της ενάγουσας, αλλά λαμβάνεται υπόψη ως στοιχείο προσδιοριστικό της αξίας της περιουσίας της, η οποία πρέπει να εκληφθεί ότι μειώνεται κατά το ποσό της, καθώς και ως στοιχείο προσδιοριστικό των συνθηκών διαβίωσης της (βλ. ΑΠ 680/2010, ΑΠ 471/2005, ΕφΔωδ 195/2013, ΜονΕφΑΘ 4781/2012, όλες δημ. ΝΟΜΟΣ). Ακόμη, η ενάγουσα διαμένει με τον ως άνω υιό της ….. σε ιδιόκτητη οικία και, συνεπώς, δεν επιβαρύνεται με δαπάνες στέγασης, αλλά επιβαρύνεται με τις δαπάνες συντήρησης και λειτουργίας της οικίας αυτής, που αναλογούν στην ίδια και στον ανήλικο υιό της. Τέλος, όπως ήδη προεκτέθηκε, τυγχάνει συγκυρία της μονοκατοικίας στο …. Φθιώτιδας, όπου διαμένει ο εναγόμενος, ενώ δεν αποδείχθηκε ότι έχει άλλα περιουσιακά στοιχεία ή εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή, ούτε ότι επιβαρύνεται εκ του νόμου με υποχρέωση διατροφής άλλων προσώπων, πέραν του ανήλικου υιού της. Με βάση τις προαναφερόμενες οικονομικές δυνατότητες των διαδίκων και τις εν γένει περιστάσεις, λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών της ζωής αυτών του ανήλικου τέκνου και ειδικότερα, την ηλικία του, τον τρόπο διαβίωσης αλλά πρωτίστως την οικονομική τους κατάσταση, η κατά μήνα διατροφή, για το ανήλικο τέκνο των διαδίκων πρέπει να καθοριστεί για το επίδικο χρονικό διάστημα στο ποσό των 380 ευρώ. Το ποσό αυτό είναι ανάλογο με τις ανάγκες του τέκνου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες ζωής και ανταποκρίνεται στα απαραίτητα έξοδα για τη διατροφή, συντήρηση, ψυχαγωγία κι εκπαίδευση, με βάση τις οικονομικές δυνατότητες των διαδίκων. Για τον προσδιορισμό της συνεισφοράς που βαρύνει τους γονείς τους, πρέπει να γίνει αναγωγή της οικονομικής δυνατότητας κάθε γονέα στο σύνολο των εισοδημάτων τους. Με τα δεδομένα αυτά, ο εναγόμενος πρέπει να μετέχει στην ανάλογη διατροφή του με το ποσό των 160 ευρώ, που συνιστά τη συνεισφορά του, ενώ κατά το υπόλοιπο ποσό, συμμετέχει η ενάγουσα – εφεσίβλητη με την προσφορά της προσωπικής της απασχόλησης για την περιποίηση και φροντίδα αυτού. Σημειώνεται ότι με την αγωγή ζητήθηκε μόνο η καταβολή της συνεισφοράς του εναγόμενου στην διατροφή του τέκνου, ώστε ο συσχετισμός των οικονομικών δυνάμεων των δύο γονέων έγινε από το Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως, η δε ένσταση συνεισφοράς της ενάγουσας που προέβαλε ο τελευταίος στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο και επαναφέρει με την έφεσή του είχε την έννοια αρνητικού ισχυρισμού (ΑΠ 1330/2011, ΕφΠειρ 479/2016, 129/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο καθόρισε το ποσό της συνεισφοράς του εναγόμενου σ΄αυτό των 200 ευρώ, έσφαλε και κατά συνέπεια έσφαλε, ώστε κατά παραδοχή του σχετικού λόγου εφέσεως θα πρέπει να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση, ως προς τη διάταξή της περί διατροφής, να διακρατηθεί η αγωγή από το παρόν Δικαστήριο, περαιτέρω να γίνει δεκτή κατά ένα μέρος η αγωγή της ενάγουσας –εφεσίβλητης, με την ιδιότητά της ως ασκούσας την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων ……. και να υποχρεωθεί ο εκκαλών εναγόμενος να καταβάλει στην ενάγουσα με την άνω ιδιότητά της το ποσό των εκατόν εξήντα (160) ευρώ ως μηνιαία διατροφή του τέκνου, με το νόμιμο τόκο από την καθυστέρηση κάθε δόσης. Τέλος τα δικαστικά έξοδα πρέπει να συμψηφιστούν ολικά μεταξύ των διαδίκων και για τους δυο βαθμούς δικαιοδοσίας λόγω της συγγενικής τους σχέσης (άρθρ.179 ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και στην ουσία της κατά ένα μέρος την έφεση.
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την εκκαλούμενη απόφαση, με αρ. 1854/2017 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, ως προς την διάταξή της περί διατροφής.
ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ τον εκκαλούντα – εναγόμενο να καταβάλει στην ενάγουσα με την ιδιότητά της ως ασκούσα την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου των διαδίκων ……, το ποσό των εκατόν εξήντα ευρώ (160) στο πρώτο πενθήμερο κάθε μήνα, με το νόμιμο τόκο από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε μηνιαίας δόσης.
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων.
ΚΡΙΘΗΚΕ αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στο ακροατήριό του σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση, στον Πειραιά την 14.6.2019, χωρίς την παρουσία του εκκαλούντος και των πληρεξουσίων τους Δικηγόρων.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ