ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΤΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Περίληψη :αδικοπραξία, φθορές διαμερίσματος, διδάγματα κοινής πείρας
Αριθμός απόφασης : 461/ 2019
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Συγκροτήθηκε από το Δικαστή Δημήτριο Καβαλλάρη, Εφέτη, που ορίστηκε από ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Γ. Λ.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η την από 12.7.2017 (αρ. καταθ. …./2017) έφεση του εκκαλούντος, κατά της με αρ. 2018/2017 οριστικής αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων κατά την τακτική διαδικασία, έχει ασκηθεί σύμφωνα με τις νόμιμες διατυπώσεις, καθώς η εκκαλούμενη απόφαση επιδόθηκε στις 30.6.2017 (βλ. την με αρ. …/30.6.2017 έκθεση επίδοση της δικ. επιμελήτριας στο Εφετείο Αθηνών …….), η δε κρινόμενη έφεση ασκήθηκε στις 28.7.2017 στη Γραμματεία του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου. Είναι, συνεπώς, παραδεκτή και πρέπει να ακολουθήσει η ουσιαστική έρευνα των λόγων της, καθώς έχει κατατεθεί το προβλεπόμενο παράβολο κατά τη διάταξη του άρθρου 495 § 3 ΚΠολΔ (βλ. το με αρ . . …. e – παράβολο) .
Με την αγωγή επί της οποίας εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση οι ενάγοντες και ήδη εφεσίβλητοι ισχυρίστηκαν ότι η πρώτη από αυτούς τυγχάνει κυρία ενός διαμερίσματος του πρώτου ορόφου οικοδομής που βρίσκεται στα Καμίνια Πειραιά και επί της οδού ……….. Ότι ο εναγόμενος, ο οποίος τυγχάνει ψιλός κύριος ενός διαμερίσματος, το οποίο βρίσκεται στο ισόγειο της ως άνω οικοδομής, στις 4-5-2013 κατεδάφισε τμήμα της ως άνω ισόγειας οικίας του, το οποίο χρησίμευε ως εξώστης του διαμερίσματος της πρώτης ενάγουσας, με αποτέλεσμα να προκληθούν φθορές και στο διαμέρισμα της ενάγουσας, στο παράθυρο και στα επιχρίσματα της τοιχοποιίας προς τον ακάλυπτο χώρο και ακόμα κατέστρεψε και αχρήστευσε την εξωτερική σκάλα της οικίας αυτής, προβαίνοντας σε αποξήλωση τμήματος του κιγκλιδώματος του εξώστη προς τον ακάλυπτο χώρο, για την αποκατάσταση των οποίων απαιτείται το συνολικό ποσό των 4.450 ευρώ, όπως αναλυτικώς εκτίθεται στην αγωγή. ¨Ότι η ενέργεια αυτή του εναγόμενου είχε ως αποτέλεσμα να προκληθεί μείωση της αξίας του ακινήτου της ενάγουσας, η οποία ανέρχεται στο ποσό των 30.000 ευρώ. Ότι στις 10-5-2013, ενώ οι ενάγοντες βρίσκονταν στην είσοδο της οικίας τους προσπαθώντας να τοποθετήσουν προσωρινά την κατεστραμμένη πόρτα εναγόμενος εξύβρισε και απείλησε αυτούς, σύμφωνα με τις διαλαμβανόμενες αναλυτικότερα στην αγωγή φράσεις, προσβάλλοντας κατά τον τρόπο αυτό την τιμή και την υπόληψη τους. Ότι από την ανωτέρω παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά του εναγόμενου έχουν υποστεί ηθική βλάβη, για την αποκατάσταση της οποίας δικαιούτο ως χρηματική ικανοποίηση η πρώτη ενάγουσα το ποσό των 10.000 ευρώ και ο δεύτερος ενάγων το ποσό των 6.000 ευρώ. Με βάση τα ανωτέρω, ζήτησαν μετά από παραδεκτό μερικό περιορισμό του καταψηφιστικού αιτήματος της αγωγής σε αναγνωριστικό, κατόπιν προφορικής δήλωσης της πληρεξούσιας δικηγόρου τους στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, που καταχωρήθηκε στα πρακτικά και επαναλαμβάνεται αναλυτικά στις προτάσεις που νόμιμα κατέθεσαν στο ακροατήριο (άρθρα 223, 224, 295 παρ. I ΚΠολΔ) α) να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να καταβάλει στην πρώτη ενάγουσα ως αποζημίωση για τη μείωση της αξίας του ακινήτου της το ποσό των 12.000 ευρώ και να αναγνωρισθεί ότι υποχρεούται να της καταβάλει το ποσό των 18.000 ευρώ, β) να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να καταβάλει στην πρώτη ενάγουσα ως αποζημίωση για τις φθορές του ακινήτου της το ποσό των 4.450 ευρώ, γ) να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να καταβάλει στην πρώτη ενάγουσα ως χρηματική της ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης το ποσό των 5.000 ευρώ και να αναγνωρισθεί ότι υποχρεούται να της καταβάλει το επιπλέον ποσό των 5.000 ευρώ και να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να καταβάλει στο δεύτερο ενάγοντα για την ίδια αιτία το ποσό των 3.000 ευρώ και να αναγνωρισθεί ότι υποχρεούται να του καταβάλει το ποσό των 3.000 ευρώ, με το νόμιμο τόκο από την 4-5-2013, άλλως από την επομένη της επιδόσεως της αγωγής, να απαγγελθεί προσωπική κράτηση σε βάρος του εναγόμενου και να επιβληθούν τα δικαστικά τους έξοδα. Επί της αγωγής αυτής εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση, η οποία, αφού απέρριψε το ως αόριστο το κονδύλιο μείωσης της αξίας του ακινήτου και το παρεπόμενο αίτημα απαγγελίας προσωπικής κράτησης ως μη νόμιμο, δέχθηκε αυτήν εν μέρει υποχρεώνοντας τον εναγόμενο να καταβάλει στην πρώτη ενάγουσα το ποσό των 5.450 ευρώ ως αποζημίωσή της και χρηματική της ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης και στον δεύτερο το ποσό των 500 ευρώ ως χρηματική του ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής. Την απόφαση αυτή προσέβαλε ο εκκαλών με την κρινόμενη έφεσή και ειδικότερα το κεφάλαιο αυτής που αναφέρεται στην αποκατάσταση των φθορών του ακινήτου της πρώτης ενάγουσας, για τους λόγους που εκθέτει στην έφεσή του, που ανάγονται κυρίως σε εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων.
Από την ένορκη κατάθεση του μάρτυρα που εξετάστηκε στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου και τα έγγραφα που με επίκληση προσκομίζουν οι διάδικοι, είτε προς άμεση απόδειξη (438 ΚΠολΔ) είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (395 ΚΠολΔ), μεταξύ των οποίων και οι φωτογραφίες της οικίας της ενάγουσας πρώτης εφεσίβλητης, που η τελευταία με επίκληση προσκομίζει, τη γνησιότητα των οποίων δεν αμφισβητεί ο εναγόμενος, που θεωρούνται έγγραφα (βλ.ΑΠ 378/1997 ΕλλΔνη 1997.1789, άρθρα 444 και 457 παρ. 4 ΚΠολΔ), χωρίς όμως να ληφθεί υπόψη η προσκομιζόμενη από τους εφεσίβλητους από 27-3-2017 υπεύθυνη δήλωση του ………, η οποία κρίνεται ότι συντάχθηκε για την παρούσα δίκη, ώστε αποτελεί ανυπόστατο αποδεικτικό μέσο (Ολ.Α.Π.8/1987, ΑΠ 1427/2017) και τα διδάγματα της κοινής πείρας, αποδεικνύονται τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Η πρώτη ενάγουσα τυγχάνει κυρία ενός διαμερίσματος του πρώτου υπέρ το ισόγειο ορόφου οικοδομής που βρίσκεται στα Καμίνια Πειραιά και επί της οδού ……… Ο εναγόμενος, ανεψιός της, τυγχάνει ψιλός κύριος ενός διαμερίσματος, το οποίο βρίσκεται στο ισόγειο της ως άνω οικοδομής. Στις 4-5-2013 ο εναγόμενος, ενώ οι ενάγοντες έλλειπαν στην Αίγινα, χωρίς να ενημερώσει αυτούς, κατεδάφισε τμήμα της γειτνιάζουσας προς τον ακάλυπτο χώρο της ισόγειας οικίας του, η οροφή του οποίου χρησίμευε και ως εξώστης του διαμερίσματος της πρώτης ενάγουσας. Εξαιτίας της ενέργειας αυτής το ακίνητο της πρώτης ενάγουσας υπέστη φθορές και συγκεκριμένα αποξηλώθηκε τμήμα της μαρμαροποδιάς του παραθύρου προς τη μεριά του ακαλύπτου χώρου, γεγονός που επέφερε τη στρέβλωση και τη μη στήριξη του οδηγού του παντζουριού του παραθύρου, εφθάρησαν τα επιχρίσματα (σοβάς) τμήματος της τοιχοποιίας προς τον ακάλυπτο χώρο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται κίνδυνος υγρασίας επί της τοιχοποιίας, αποξηλώθηκε τμήμα του κιγκλιδώματος του εξώστη προς τον ακάλυπτο χώρο. Επιπλέον, ο εναγόμενος προέβη στην αποξήλωση της μεταλλικής πόρτας και των σταθερών τζαμιών που οδηγεί στην είσοδο του διαμερίσματος του ισογείου, καθώς και της μεταλλικής κουπαστής της κλίμακας ανόδου προς το διαμέρισμα του πρώτου ορόφου, τα οποία είχε τοποθετήσει η ενάγουσα. Ο ίδιος απολογούμενος στο ποινικό Δικαστήριο (Μονομελές Πλημμελειοδικείο Πειραιώς) ισχυρίστηκε ότι το κτίσμα αυτό έπεσε μόνο του, λόγω της παλαιότητάς του, ισχυρισμός που δεν κρίνεται πειστικός, καθώς ο ίδιος θεωρούσε ότι το κτίσμα αυτό ήταν παράνομο και ήθελε την κατεδάφισή του. Σημειώνεται ότι δεν εξέτασε μάρτυρα στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, αλλά ούτε και στο ποινικό Δικαστήριο. Για την φθορά αυτής ξένης ιδιοκτησίας αυτή ο εναγόμενος καταδικάσθηκε με την με αρ. 2190/2015 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς σε φυλάκιση 7 μηνών, ενώ το αξιόποινο της πράξης έχει πλέον παραγραφεί υφ’ όρον, κατά τη διάταξη του άρθρου όγδοου του ν. 4416/2016, όπως κρίθηκε με την με αρ. 4211/2017 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς (αφού τιμωρείται ως ποινή φυλάκισης έως 2 ετών), ώστε να μην έχει αντικείμενο το αίτημα αναβολής της ποινικής απόφασης (άρθρο 250 ΚΠολΔ), που υπέβαλε ο εκκαλών με τον τέταρτο λόγο εφέσεώς του. Για την αποκατάσταση των φθορών αυτών και συγκεκριμένα για αποξήλωση, προμήθεια και τοποθέτηση της μαρμαροποδιάς του παραθύρου, αντικατάσταση του οδηγού του παντζουριού του παραθύρου, επισκευή των επιχρισμάτων τμήματος της τοιχοποιίας προς τον ακάλυπτο χώρο, αντικατάσταση κιγκλιδώματος εξώστη προς τον ακάλυπτο χώρο και αποκομιδή των μπαζών της κατεδάφισης απαιτούνται αντίστοιχα τα ποσά των 200, 150, 300, 300 και 300 ευρώ (βλ. την από 22.7.2013 τεχνική Έκθεση του πολιτικού μηχανικού ……… που προσκόμισαν οι ενάγοντες στο πρωτοβάθμιο και το παρόν Δικαστήριο). Τις δαπάνες αυτές θεωρεί ως εύλογες και η Τεχνική Έκθεση του αρχιτέκτονα μηχανικού …….., που προσκομίζουν οι εναγόμενοι, εκτός από τη δαπάνη αποξήλωσης κιγκλιδώματος, αναφέροντας ότι δεν διέκρινε καμία αποξήλωση κιγκλιδώματος, όμως πρέπει να σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη τεχνική έκθεση έχει συνταχθεί τον Μάϊο του του 2017, δηλαδή 4 χρόνια μετά το περιστατικό. Για τις φθορές της ιδιοκτησίας της ενάγουσας είναι εφικτός ο σχηματισμός δικανικής πεποίθησης από το υπάρχον αποδεικτικό υλικό (ιδίως την κατάθεση του μάρτυρα, την τεχνική Έκθεση του …….. και δευτερευόντως του ………), ώστε να μην είναι απαραίτητη η διενέργεια νέας πραγματογνωμοσύνης, αν ληφθεί υπόψη και το μεγάλο χρονικό διάστημα που παρήλθε από τις φθορές αυτές, απορριπτομένου του σχετικού 3ου λόγου της έφεσης (βλ. ΑΠ 758/2006). Εξάλλου, όπως προεκτέθηκε ο εναγόμενος ακόμα αποξήλωσε την μεταλλική πόρτα, κουπαστή της κλίμακας ανόδου και τα σταθερά τζάμια που περιέβαλαν αυτή, τα οποία μπορεί να βρίσκονται στον κοινόχρηστο χώρο, όμως είχε τοποθετήσει η πρώτη ενάγουσα – εφεσίβλητη με δαπάνες της, ο δε εναγόμενος επιχείρησε την πράξη αυτή αυτογνωμόνως, χωρίς να προσφύγει προηγουμένως στην Δικαιοσύνη (εφόσον οι συγκεκριμένες κατασκευές σε κοινόχρηστο χώρο είχαν γίνει χωρίς τη συναίνεσή του, κατά παράβαση των διατάξεων του ν. 3741/1929). Όμως η παράνομη αυτή ενέργεια του εναγόμενου δεν είχε ως αποτέλεσμα την ολική αχρήστευση των παραπάνω, όπως διαπιστώνεται τόσο από την Τεχνική Έκθεση του …….., όσο και αυτήν του …….., καθώς την ίδια πόρτα και υαλοπίνακες επανατοποθέτησαν πρόχειρα οι ενάγοντες με τοπικές οξυγονοκολλήσεις (έξι σημεία οξυγονοκόλλησης από τη μία μεριά και οχτώ από την άλλη). Ο μηχανικός …….. αναφέρει ότι για την αποξήλωση, προμήθεια και τοποθέτηση μεταλλικής πόρτας, σταθερών τζαμιών και μεταλλικής κουπαστής, απαιτείται το ποσό των 3.000 ευρώ, (χωρίς άλλη εξειδίκευση), ενώ ο …….. ότι οι υαλοπίνακες είναι γνήσιοι και χρήζουν επισκευής και βαφής μόνο τα σημεία οξυγονοκόλλησης. Για την αποκατάσταση της ζημίας αυτής της ενάγουσας πρέπει να ληφθεί υπόψη τόσο ότι η αποξήλωση του εναγόμενου δεν είχε ως συνέπεια την ολική καταστροφή της θύρας και της κουπαστής όσο και η παλαιότητα αυτών (η πόρτα ήταν ηλικίας περίπου 30 ετών). Σημειώνεται ότι επί καταστροφής πράγματος που δεν είναι καινούργιο, εφόσον και η αποζημίωση παρέχεται σε χρήμα, η ζημία και το αντιστοιχούν διαφέρον σε αυτή πρέπει να υπολογίζεται με βάση την αξία του πράγματος σε τέτοια κατάσταση και όχι ανάλογα με την απαιτούμενη δαπάνη για την απόκτηση καινούργιου πράγματος, διότι άλλως ο ζημιούμενος θα αποκόμιζε και ωφέλεια (ΑΠ 839/2012 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, με βάση και τα διδάγματα της κοινής πείρας και τα κρατούντα στην αγορά, για την πλήρη επισκευή της άνω πόρτας και της κουπαστής (με αντικατάσταση αυτών, αν ληφθεί υπόψη η παλαιότητά τους) αρκεί να επιδικασθεί στην πρώτη ενάγουσα το ποσό των 1.000 ευρώ, πλέον ποσού 200 ευρώ για την δαπάνη ελαιοχρωματισμού (όπως αναφέρεται ήδη στην Τεχνική Έκθεση του ……..). Κατά συνέπεια η συνολική αποκαταστατέα ζημίας της πρώτης ενάγουσας – εκκαλούσας από την φθορά της ιδιοκτησίας της έπρεπε να ανέλθει στο συνολικό ποσό των 2.450 ευρώ (200 + 150 + 300 + 300 + 300 + 1.000 + 200). Εξάλλου, ο εναγόμενος στις 10-5-2013, ενώ οι ενάγοντες βρίσκονταν στην είσοδο της οικίας τους, προσπαθώντας να τοποθετήσουν προσωρινά την αποξηλωμένη πόρτα, παρουσία του μάρτυρα αποδείξεως ………, τεχνίτη, εξύβρισε και απείλησε αυτούς απευθύνοντας τους τις ακόλουθες εκφράσεις «θα σας σκοτώσω», «θα σας καρυδώσω», «μωρή καργιόλα» «παλιοβρώμα», «θα δείτε τι θα πάθετε»,……………» προσβάλλοντας την τιμή και υπόληψη των εναγόντων. Για τη φθορά της ιδιοκτησίας της η πρώτη ενάγουσα έχει υποστεί ηθική βλάβη, όπως και οι δύο ενάγοντες από την προσβολή της τιμής και της υπόληψής τους. Για τις αιτίες αυτές το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο επιδίκασε στην πρώτη ενάγουσα το ποσό των 1.000 ευρώ στην πρώτη ενάγουσα και 500 ευρώ στον δεύτερο εναγόμενο, κεφάλαιο που δεν έχει προσβληθεί με την έφεση, καθώς ο εκκαλών δεν αμφισβήτησε το ύψος των ποσών αυτών. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο ορθώς δέχθηκε την αγωγή της ενάγουσας ως προς τα κονδύλια αποκατάστασης των φθορών του παραθύρου, οδηγού του, επιχρισμάτων, κιγκλιδώματος εξώστη προς τον ακάλυπτο χώρο και αποκομιδή των μπαζών της κατεδάφισης, εσφαλμένα όμως επιδίκασε το σύνολο του αιτούμενου ποσού για την φθορά της πόρτας, κουπαστής και υαλοπινάκων (3.000 ευρώ), ενώ έπρεπε να επιδικάσει το ποσό των 1.000 ευρώ για την αιτία αυτή. Ως προς το ποσό αυτό θα πρέπει να γίνει δεκτή η έφεση του εκκαλούντος (1ος λόγος εφέσεως) κατά ένα μέρος ως ουσιαστικά βάσιμη. Όμως για το ενιαίο της εκτέλεσης του τίτλου και καταβολής των δικαστικών εξόδων (ΕφΠειρ 207/2015, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, 642, Σαμουήλ, Η έφεση 2006 σελ. 430,431), θα πρέπει να εξαφανισθεί στο σύνολό της η απόφαση, να κρατηθεί η αγωγή από το παρόν Δικαστήριο, να γίνει αυτή εν μέρει δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη και να υποχρεωθεί ο εναγόμενος – εκκαλών, να καταβάλει στην πρώτη ενάγουσα – εφεσίβλητο το ποσό των 3.450 ευρώ και στον δεύτερο ενάγοντα – εφεσίβλητο το ποσό των 500 ευρώ, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής. Με δεδομένο δε ότι γίνεται δεκτή η έφεση, πρέπει να διαταχθεί η επιστροφή του παραβόλου στον εκκαλούντα (άρθρο 495 § 3 εδ. στ’ ΚΠολΔ). Τέλος σε βάρος του εκκαλούντος – εναγόμενου, θα πρέπει να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα των εναγόντων – εφεσίβλητων των δύο βαθμών δικαιοδοσίας (άρθρα 176, 183, 191 § 2 του ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ αντιμωλία των διαδίκων.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και στην ουσία της την έφεση.
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την εκκαλούμενη με αρ. 2018/2017 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς.
ΚΡΑΤΕΙ την υπόθεση.
ΔΕΧΕΤΑΙ την αγωγή κατά ένα μέρος.
ΥΠΟΧΡΕΩΝΕΙ τον εναγόμενο να καταβάλει στην πρώτη ενάγουσα το ποσό των τριών χιλιάδων, τετρακοσίων πενήντα ευρώ (3.450) και στον δεύτερο ενάγοντα το ποσό των πεντακοσίων (500 ευρώ), με τον νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση.
ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος του εκκαλούντος – εναγόμενου τα δικαστικά έξοδα των εναγόντων των δύο βαθμών δικαιοδοσίας, τα οποία καθορίζει στο ποσό των τετρακοσίων πενήντα (450) ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στο ακροατήριό του στον Πειραιά, στις 8-8-2019
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ