Αριθμός 646 /2019
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Αικατερίνη Κοκόλη, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Κ.Δ.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η κρινόμενη από 24-4-2017 (αρ. καταθ. ……/2017) έφεση κατά της υπ΄ αρ. 2004/2016 οριστικής αποφάσεως του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε κατά την τακτική διαδικασία, αντιμωλία των διαδίκων, αρμοδίως και παραδεκτώς φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού (άρθρο 19 του ΚΠολΔ, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 3994/25-7-2011) και έχει ασκηθεί νομοτύπως και εμπροθέσμως, εφόσον από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει εκπρόθεσμη άσκησή της ή άλλος λόγος απαραδέκτου της, ούτε οι εφεσίβλητοι ισχυρίζονται το αντίθετο, δεν έχει δε παρέλθει διετία από τη δημοσίευση της εκκαλουμένης αποφάσεως την 24-10-2016 μέχρι την άσκησή της (εφέσεως) την 25-4-2017 (άρθρα 495 παρ. 1, 496 παρ. 1, 498 παρ. 1, 499, 511, 513 παρ. 1 στ. β΄, 516 παρ. 1, 517 εδ. α΄, 518 παρ. 2 και 520 παρ. 1 του ΚΠολΔ). Επομένως, είναι παραδεκτή και πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί περαιτέρω, κατά την ίδια διαδικασία, κατά την οποία εκδόθηκε η εκκαλουμένη απόφαση, ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της (άρθρο 533 παρ. 1 του ΚΠολΔ), εφόσον για το παραδεκτό αυτής (εφέσεως) κατατέθηκε από τον εκκαλούντα παράβολο ποσού εκατό (100) ευρώ (βλ. το e – παράβολο με κωδικό: ………./2017 και ημερομηνία εξόφλησης 24-4-2017), κατ΄ άρθρο 495 παρ. 3 του ΚΠολΔ.
Με την από 10-12-2015 (αρ. καταθ. ……/2016) αγωγή του, που άσκησε ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς και συζητήθηκε στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο την 16-9-2016, ο ενάγων, ήδη εκκαλών, ιστορούσε ότι δυνάμει του υπ΄ αρ. …../23-1-2007 συμβολαίου της Συμβολαιογράφου Αθηνών ……….., νόμιμα μεταγεγραμμένου, αγόρασε από την πρώτη των εναγομένων, ήδη πρώτη των εφεσίβλητων, ως εκ τρίτου συμβαλλόμενη (εργολήπτρια εταιρεία) το υπό στοιχεία Ε-Ι διαμέρισμα του πέμπτου ορόφου μετά της ανήκουσας σε αυτό υπό στοιχεία ΘΣ1 θέσης στάθμευσης της πυλωτής και την υπό στοιχεία Υ5 αποθήκη του υπογείου ορόφου, οικοδομής, που βρίσκεται στο …., επί της οδού …., αρ. ….. Ότι σύμφωνα με τους όρους του ως άνω συμβολαίου, η πρώτη των εναγομένων έπρεπε να του παραδώσει τις ανωτέρω οριζόντιες ιδιοκτησίες, πλήρως αποπερατωμένες μετά των κοινοχρήστων χώρων, πραγμάτων και εγκαταστάσεων, μέσα σε τέσσερις μήνες από την υπογραφή του ως άνω συμβολαίου, ήτοι μέχρι τις 23-5-2007, και σύμφωνα με όσα ορίζονται στην από 5-10-2006 Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων και τους πολεοδομικούς νόμους και κανονισμούς. Ακολούθως, ισχυρίσθηκαν ότι η πρώτη των εναγομένων, της οποίας οι δεύτερος και τρίτος είναι ομόρρυθμοι εταίροι και διαχειριστές, δεν αποπεράτωσε εμπρόθεσμα τις παραπάνω οριζόντιες ιδιοκτησίες μετά των κοινοχρήστων χώρων, ούτε τον κάλεσε για να τις παραλάβει μέχρι και την άσκηση της ένδικης αγωγής, παρά το γεγονός ότι της ζήτησε με εξώδικες διαμαρτυρίες να του τις παραδώσει χωρίς ελλείψεις και κακοτεχνίες. Ότι κατόπιν της δήλωσης της πρώτης των εναγομένων, δια των εκπροσώπων της, στις αρχές Μαΐου του 2008 ότι κανένα ελάττωμα δεν πρόκειται να άρει, και της άρνησης του ιδίου (ενάγοντος) να υπογράψει ότι ουδεμία αξίωση έχει για τις ελλείψεις των οριζοντίων ιδιοκτησιών και των κοινοχρήστων χώρων προκειμένου να του παραδώσει η εναγομένη τα κλειδιά, εισήλθε σε αυτές στις 8-7-2008 με κλειδαρά και την κάλεσε να του παραδώσει τα νομιμοποιητικά έγγραφα για τις συνδέσεις με τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας, επιφυλασσόμενος για την ικανοποίηση όλων των αξιώσεών του. Ότι οι οριζόντιες ιδιοκτησίες που αγόρασε, καθώς και οι κοινόχρηστοι χώροι της πολυκατοικίας, έχουν τις ειδικότερα αναφερόμενες σ΄ αυτήν (αγωγή) ελλείψεις και κακοτεχνίες, για την αποκατάσταση των οποίων απαιτείται το ποσό των 14.270 ευρώ για τους κοινόχρηστους χώρους και το ποσό των 20.975 ευρώ για τις οριζόντιες ιδιοκτησίες του, πλέον των ποσών των 2.000 ευρώ για ασφαλιστικές εισφορές και 1.500 ευρώ για τυχόν απρόβλεπτα. Ότι με το προαναφερόμενο συμβόλαιο ορίσθηκαν ποινικές ρήτρες ανερχόμενες στα ποσά των 15 και 5 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης παράδοσης και μη ορθής αποπεράτωσης των οριζοντίων ιδιοκτησιών και των κοινοχρήστων χώρων αντίστοιχα. Με βάση το ιστορικό αυτό, ζήτησε να υποχρεωθούν οι εναγόμενοι, εις ολόκληρον έκαστος, να του καταβάλουν: α) το ποσό των 38.745 ευρώ ως αποζημίωση με βάση τις διατάξεις για την ενδοσυμβατική ευθύνη, άλλως με βάση τις διατάξεις του αδικαιολογήτου πλουτισμού, καθόσον κατέστησαν πλουσιότεροι κατά το ποσό αυτό, και β) το ποσό των 62.040 ευρώ ως ποινική ρήτρα για 3.102 ημέρες, ήτοι για το διάστημα από 23-5-2007 έως και 31-12-2015, κατά το οποίο δεν του παρέδωσαν αποπερατωμένες τις οριζόντιες ιδιοκτησίες του μετά των κοινοχρήστων χώρων, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής. Ζήτησε, επίσης, να κηρυχθεί η εκδοθησομένη απόφαση προσωρινά εκτελεστή και να καταδικασθούν οι εναγόμενοι στην καταβολή των δικαστικών του εξόδων. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο με την εκκαλουμένη υπ΄ αρ. 2004/2016 οριστική απόφασή του, που εκδόθηκε, όπως προαναφέρθηκε, αντιμωλία των διαδίκων, μεταξύ άλλων, έκρινε ότι α) η ένδικη αγωγή είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη ελλείψει ενεργητικής νομιμοποίησης ως προς το κονδύλιο αποζημίωσης και κατάπτωσης της ποινικής ρήτρας για ελλείψεις και κακοτεχνίες των κοινοχρήστων χώρων της πολυκατοικίας, β) ότι η ένδικη αγωγή ασκήθηκε κατά τα λοιπά παραδεκτά κατά των εναγομένων, απορριπτομένης της ένστασής τους περί έλλειψης παθητικής νομιμοποίησης, γ) ότι περαιτέρω η ένδικη αγωγή είναι ορισμένη, πλην του κονδυλίου αποζημίωσης για ελλείψεις και κακοτεχνίες των οριζοντίων ιδιοκτησιών του ενάγοντος, δεκτής γενομένης της σχετικής ένστασης των εναγομένων, δ) ότι κατά τα λοιπά, ήτοι ως προς την αξίωση για κατάπτωση της ποινικής ρήτρας αναφορικά με τις οριζόντιες ιδιοκτησίες, η αγωγή είναι νόμιμη, ενώ η επικουρική βάση της (αγωγής) εκ του αδικαιολόγητου πλουτισμού είναι απορριπτέα ως νομικά αβάσιμη, και ε) κατά το μέρος που η αγωγή κρίθηκε παραδεκτή, ορισμένη και νόμιμη, απέρριψε αυτή ως κατ΄ ουσίαν αβάσιμη και επέβαλε τα δικαστικά έξοδα των εναγομένων σε βάρος του ενάγοντος, ορίζοντας αυτά στο συνολικό ποσό των 2.200 ευρώ. Κατά της αποφάσεως αυτής παραπονείται με την ένδικη από 24-4-2017 (αρ. καταθ. ……/2017) έφεση ο ηττηθείς ενάγων και με τους διαλαμβανόμενους σ΄ αυτή λόγους, οι οποίοι κατά τη συνολική τους εκτίμηση ανάγονται σε εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων, ζητεί να γίνει δεκτή η έφεση, να εξαφανισθεί και επικουρικά να μεταρρυθμιστεί η εκκαλουμένη και να γίνει δεκτή η ένδικη αγωγή (κατά τα προσβληθέντα κεφάλαια) στο σύνολό της.
Από τις διατάξεις των άρθρων 404, 405 και 407 του ΑΚ προκύπτει ότι, αν η ποινική ρήτρα συμφωνήθηκε για την περίπτωση της μη προσήκουσας και ιδίως της μη έγκαιρης εκπλήρωσης της παροχής, ο δανειστής, εφόσον απαιτεί την ποινή που έχει καταπέσει, λόγω περιέλευσης του οφειλέτη σε υπερημερία, οφείλει να επικαλεσθεί και να αποδείξει τη σύμβαση (κύρια και παρεπόμενη περί ποινικής ρήτρας) και τις προϋποθέσεις της υπερημερίας του οφειλέτη. Οφείλει επίσης να επικαλεσθεί, όχι όμως και να αποδείξει τη μη εκπλήρωση της παροχής. Στον οφειλέτη απόκειται να ισχυρισθεί και αποδείξει ότι έχει εκπληρώσει την παροχή ή ότι δεν έχει υπαιτιότητα για την καθυστέρηση. Ο δανειστής μπορεί, κατά παρέκκλιση της διάταξης του άρθρου 407 του ΑΚ, που είναι ενδοτικού δικαίου, να ζητήσει σωρευτικώς με την ποινή και τη ζημία που αποδεικνύει ότι υπέστη – όταν η τελευταία καλύπτεται ως προς το μέγεθος από την ποινική ρήτρα- μόνον αν παρέχεται σ΄ αυτόν τέτοιο δικαίωμα με σαφή όρο της συμβάσεως. Ο δανειστής δηλαδή μπορεί, κατά παρέκκλιση της διάταξης του άρθρου 407 του ΑΚ, που είναι ενδοτικού δικαίου, να ζητήσει σωρευτικώς με την ποινή και τη ζημία που αποδεικνύει ότι υπέστη – όταν η τελευταία καλύπτεται ως προς το μέγεθος από την ποινική ρήτρα – μόνον αν παρέχεται σ΄ αυτόν τέτοιο δικαίωμα με σαφή όρο της συμβάσεως (ΑΠ 1327/2014, ΑΠ 352/2011, ΑΠ 1213/2010, ΑΠ 1489/2009, Εφ Λαρ 302/2012). Στην προκειμένη περίπτωση με αυτό το περιεχόμενο η ένδικη αγωγή, όπως ορθά έκρινε και το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, παραδεκτά ασκείται κατά των εναγομένων, οι οποίοι σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στο δικόγραφο αυτής (αγωγής) νομιμοποιούνται παθητικά, καθόσον δεν είναι υποχρεωτικό, ούτε προκύπτει ακυρότητα εκ του ότι στο δικόγραφο αυτής δεν έχει τεθεί μετά την επωνυμία της πρώτης των εναγομένων – εταιρείας η μνεία ότι τελεί υπό εκκαθάριση, ενώ η ευθύνη των ομόρρυθμων εταίρων, δεύτερου και τρίτου των εναγομένων, διατηρείται εφόσον υφίσταται εταιρική οφειλή, ήτοι οφειλή που δημιουργήθηκε κατά τον χρόνο της λειτουργίας της εταιρείας, καθ΄ όλο το στάδιο της εκκαθάρισης (πρβλ. ΑΠ 288/2014 ΧρΙΔ 2014.688, ΑΠ 96/2005 ΕλλΔνη 2005.1445, ΑΠ 1427/2000 ΕΕμπΔ 2001.70, ΑΠ 1466/1996 ΕΕΝ 1998.361, ΕφΛαρ 140/2017, ΕφΘεσσαλ 517/2015, ΕφΑθ 4131/2009 ΔΕΕ 2009.1217, ΕφΠατρ 731/2008 ΑχΝομ 2009.13, ΕφΛαρ 485/2006 ΕπισκΕΔ 2006.1125). Επίσης, με αυτό το περιεχόμενο η ένδικη αγωγή είναι ορισμένη, πλην του κονδυλίου αποζημίωσης για ελλείψεις και κακοτεχνίες των οριζοντίων ιδιοκτησιών του ενάγοντος, το οποίο είναι αόριστο, καθόσον δεν εκτίθεται, κατά τα προαναφερόμενα στη νομική σκέψη της παρούσας, ειδική συμφωνία των διαδίκων για σωρευτική αξίωση για ποινή και για πλήρη αποζημίωση, ώστε ο ενάγων να μπορεί να αξιώσει σωρευτικά με την ποινική ρήτρα και αποζημίωση για τη ζημία που του προκλήθηκε λόγω της μη εκπλήρωσης της παροχής από την πρώτη των εναγομένων, δεδομένου ότι η τελευταία καλύπτεται ως προς το μέγεθος της από την καταπεσούσα ποινή. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο με την εκκαλούμενη απόφασή του, έκρινε όμοια, ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο και δεν έσφαλε και ο σχετικός λόγος εφέσεως, με τον οποίο υποστηρίζονται τα αντίθετα πρέπει να απορριφθεί.
Επί συμβάσεως έργου (άρθρο 681 του ΑΚ) η υποχρέωση του εργολάβου συνίσταται στην κατασκευή του συμφωνηθέντος έργου, από την παράδοση του οποίου δικαιούται τη συμφωνηθείσα αμοιβή (άρθρο 694 του ΑΚ). Ως παράδοση νοείται η πλήρης εκπλήρωση της κύριας υποχρέωσης του εργολάβου με την προσπόριση του έργου στον εργοδότη, δηλαδή η περιέλευση του έργου στη σφαίρα εξουσιάσεως του τελευταίου, η οποία μπορεί, κατά τις περιστάσεις, να ολοκληρωθεί με μόνη την αποπεράτωση των εργασιών εκτελέσεως του αναληφθέντος έργου, χωρίς να χρειάζεται άλλη περαιτέρω (τυπική) ενέργεια του εργολάβου, το οποίο όμως πρέπει να είναι το προσήκον, δηλαδή να μην είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο που συμφωνήθηκε, γιατί αλλιώς δεν θεωρείται ότι ο εργολάβος εκπλήρωσε την βαρύνουσα αυτόν υποχρέωση. Από το συνδυασμό δε των διατάξεων των άρθρων 688, 689, 690 και 694 του ΑΚ προκύπτει ότι ένα έργο θεωρείται περατωμένο ή εκτελεσμένο έστω και αν έχει ελλείψεις συμφωνημένων ιδιοτήτων ή πραγματικά ελαττώματα, ακόμη και ουσιώδη που το καθιστούν άχρηστο. Στην περίπτωση αυτή ο κύριος του έργου έχει, υπό προϋποθέσεις, ορισμένα δικαιώματα, όπως αυτό της αναστροφής της συμβάσεως ή της μειώσεως της αμοιβής ή εκείνο της αποζημιώσεως, ενώ δεν έχει ούτε τις κατά τις γενικές διατάξεις ενστάσεις της μη εκπληρώσεως ή της μη προσήκουσας επληρώσεως της συμβάσεως (άρθρο 374 του ΑΚ), ούτε τα δικαιώματα από τα άρθρα 380 επ. και 383 επ. σε συνδυασμό με τα άρθρα 337, 343 παρ. 2, 384, 386 και 387 του ΑΚ για τις περιπτώσεις της αδυναμίας ή της υπερημερίας του εργολάβου σχετικά με τη μη προσήκουσα εκπλήρωση της παροχής του, εκτός αν α) εξαιτίας της ελλείψεως ιδιοτήτων ή των ελαττωμάτων το έργο που παραδόθηκε ή προσφέρθηκε είναι εντελώς διαφορετικό από εκείνο που συμφωνήθηκε ως εκτελεστέο, αφού τότε δεν υπάρχει εκπλήρωση της παροχής και ο εργολάβος δεν δικαιούται να αξιώσει την αμοιβή του, ή β) έχει συμφωνηθεί μεταξύ κυρίου του έργου και εργολάβου αντίθετη της πιο πάνω ρύθμισης, αφού οι σχετικές διατάξεις έχουν χαρακτήρα διατάξεων ενδοτικού δικαίου (ΑΠ 1070/2017, ΑΠ 877/2013, ΑΠ 1714/2012, ΑΠ 1410/2011, ΑΠ 931/2010, ΑΠ 503/2010, ΑΠ 346/2010, ΑΠ 1434/2007).
Από όλα τα έγγραφα που νομίμως επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι και τα οποία λαμβάνονται υπόψη είτε για άμεση απόδειξη, είτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, ανάμεσα στα οποία Α) η επικαλούμενη και προσκομιζόμενη από τον ενάγοντα, ήδη εκκαλούντα, υπ΄ αρ. …../13-4-2016 ένορκη βεβαίωση του …………, που, με επιμέλεια του ενάγοντος, λήφθηκε ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιά, μετά από νόμιμη κλήτευση των εναγομένων, ήδη εφεσίβλητων (βλ. τις υπ΄ αρ. …..΄/8-4-2016, ….΄/8-4-2016 και …..΄/8-4-2016 εκθέσεις επιδόσεως του Δικαστικού Επιμελητή του Εφετείου Πειραιά, που έχει την έδρα του στην Αθήνα, ……….), Β) οι επικαλούμενες και προσκομιζόμενες από τους εναγομένους, ήδη εφεσίβλητους, υπ΄ αρ. …./12-4-2016, …./12-4-2016 και …./13-4-2016 ένορκες βεβαιώσεις των …………, αντίστοιχα, που, με επιμέλεια των εναγομένων, λήφθηκαν ενώπιον της Ειρηνοδίκη Αθηνών, οι δύο πρώτες από αυτές, και ενώπιον της Ειρηνοδίκη Κρωπίας, η τρίτη από αυτές, μετά από νόμιμη κλήτευση του ενάγοντος, ήδη εκκαλούντος (βλ. την υπ΄ αρ. ……/7-4-2016 έκθεση επιδόσεως της Δικαστικής Επιμελήτριας της Περιφέρειας του Εφετείου Αθηνών, με έδρα το Πρωτοδικείο Αθηνών, ………..) και Γ) μη αμφισβητούμενης γνησιότητας φωτογραφίες [(άρθρα 444, 448 και 457 παρ. 4 του ΚΠολΔ), (πρβλ. ΑΠ 1707/2009, ΑΠ 230/2008, ΑΠ 239/2004)], χωρίς όμως η ρητή αναφορά ορισμένων εκ των ανωτέρω εγγράφων να προσδίδει σε αυτά αυξημένη αποδεικτική δύναμη σε σχέση με τα λοιπά επικαλούμενα και προσκομιζόμενα από τους διαδίκους έγγραφα, για τα οποία δεν γίνεται ειδική για το καθένα μνεία, που είναι όμως ισοδύναμα, και όπως προεκτέθηκε, όλα ανεξαιρέτως συνεκτιμώνται προς σχηματισμό της δικανικής κρίσεως σχετικά με τους πραγματικούς ισχυρισμούς των διαδίκων που ασκούν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης (ΑΠ 1628/2003 ΕλλΔνη 2004.723), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Η πρώτη των εναγομένων, ήδη πρώτη των εφεσίβλητων, της οποίας οι δεύτερος και τρίτος των εναγομένων, ήδη δεύτερος και τρίτος των εφεσίβλητων, είναι ομόρρυθμοι εταίροι και νόμιμοι διαχειριστές αυτής, (η οποία ήδη από το έτος 2011 τέθηκε υπό εκκαθάριση, με εκκαθαριστές τους δεύτερο και τρίτο από αυτούς) άρχισε (προγενέστερα από τη θέση της υπό εκκαθάριση) να ανεγείρει με βάση την υπ΄ αρ. …../27-10-2005 άδεια οικοδομής της Πολεοδομίας του Δήμου Κερατσινίου, με το σύστημα της αντιπαροχής μία πολυώροφη οικοδομή (πολυκατοικία) επί οικοπέδου ιδιοκτησίας, τρίτου, μη διαδίκου στην παρούσα δίκη, το οποίο βρίσκεται στο Κερατσίνι, επί της οδού …….. Δυνάμει του υπ΄ αρ. …../23-1-2007 συμβολαίου της Συμβολαιογράφου Αθηνών …….., που μεταγράφηκε νόμιμα, ο ως άνω οικοπεδούχος, με την υπόδειξη της εκ τρίτου στο συμβόλαιο αυτό συμβαλλομένης εργολήπτριας εταιρείας – πρώτης των εναγομένων, πώλησε, παραχώρησε, μεταβίβασε και παρέδωσε στον ενάγοντα, ήδη εκκαλούντα, κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή, ένα διαμέρισμα του πέμπτου ορόφου υπό στοιχεία ΕΙ μετά της ανήκουσας σε αυτό υπό στοιχεία ΘΣ1 θέσης στάθμευσης αυτοκινήτου και μια αποθήκη του υπογείου υπό στοιχεία Υ5, εκπληρώνοντας μερικά τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει με το σχετικό μεταξύ τους προσύμφωνο. Οι ως άνω οριζόντιες ιδιοκτησίες ευρίσκονταν στο στάδιο της αποπεράτωσης τοποθέτησης εξωτερικών κουφωμάτων και της έναρξης εντοιχισμένων ξυλοκατασκευών. Με το ίδιο ως άνω συμβόλαιο, η πρώτη των εναγομένων εργολήπτρια εταιρεία ανέλαβε την υποχρέωση να αποπερατώσει και παραδώσει τις πωλούμενες οριζόντιες ιδιοκτησίες και τα κοινόχρηστα και κοινόκτητα μέρη της οικοδομής, τελειωμένα και έτοιμα προς χρήση και εκμετάλλευση το αργότερο σε τέσσερις μήνες από την υπογραφή του συμβολαίου, ήτοι μέχρι τις 23-5-2007. Ακολούθως, συμφωνήθηκε ότι σε περίπτωση καθυστέρησης της παράδοσης η εργολήπτρια εταιρεία θα υποχρεωνόταν να καταβάλλει στον ενάγοντα αγοραστή ως αποζημίωση, για κάθε ημέρα καθυστέρησης, το ποσό των δεκαπέντε (15) ευρώ για τις οριζόντιες ιδιοκτησίες και το ποσό των πέντε (5) ευρώ για τους κοινόχρηστους και κοινόκτητους χώρους. Η πρώτη των εναγομένων εταιρεία αποπεράτωσε τις προαναφερόμενες οριζόντιες ιδιοκτησίες και τους κοινόχρηστους και κοινόκτητους χώρους της πολυκατοικίας στο συμφωνημένο χρόνο αποπεράτωσης, οι οποίες περιήλθαν έκτοτε στη σφαίρα εξουσίασης του ενάγοντος, αν και δεν συντάχθηκε σχετικά πρωτόκολλο παράδοσης και παραλαβής. Σημειωτέον ότι στο αγοραπωλητήριο συμβόλαιο, που υπεγράφη μεταξύ των διαδίκων, προβλεπόταν ότι όταν θα ήταν έτοιμες οι πωλούμενες ιδιοκτησίες, η εργολήπτρια εταιρεία – πρώτη των εναγομένων έπρεπε να καλέσει τον αγοραστή – ενάγοντα να τις παραλάβει σε ορισμένη ημέρα και ώρα και κατά την παράδοση και παραλαβή θα υπογραφόταν σχετικό πρωτόκολλο, πλην όμως, ο τρόπος αυτός παράδοσης και παραλαβής δεν ορίσθηκε ότι ήταν αποκλειστικός, ούτε προβλέφθηκε ότι δεν θα αποδεικνύεται με άλλο τρόπο. Ωστόσο, ο ενάγων με την από 5-6-2007 εξώδικη διαμαρτυρία – πρόσκληση – δήλωσή του, η οποία επιδόθηκε στην πρώτη των εναγομένων στις 15-6-2007, διαμαρτυρήθηκε για το ότι η παραπάνω πρώτη των εναγομένων δεν τον κάλεσε, όπως προβλεπόταν στο συμβόλαιο, να παραλάβει τις οριζόντιες ιδιοκτησίες του μετά των κοινοχρήστων χώρων και την κάλεσε εντός του αμέσως επόμενου χρόνου να προβεί στην αποπεράτωσή τους και στην αποκατάσταση των κακοτεχνιών και ελλείψεων που έφεραν, οι οποίες (κακοτεχνίες και ελλείψεις) εμπεριέχονταν στις συγκοινοποιηθείσες με την εξώδικη δήλωση από 17-5-2007 και 30-5-2007 τεχνικές εκθέσεις του Πολιτικού Μηχανικού …………… Σύμφωνα με τις εν λόγω τεχνικές εκθέσεις οι ελλείψεις του διαμερίσματος, με βάση τη συγγραφή υποχρεώσεων, ήταν οι κάτωθι: 1) αναφορικά με τα δάπεδα: τα πλακάκια δεν ήταν αλφαδιασμένα, αλλά ήταν στραβοτοποθετημένα και παρουσίαζαν μεταξύ τους αναβαθμούς (βούλιαγμα ή σήκωμα) σε πολλά σημεία, η κλίση στο δάπεδο του εξώστη της όψης δεν ήταν η πρέπουσα και τα ύδατα δεν πήγαιναν στο σιφόνι αλλά λίμναζαν, για τον ίδιο λόγο τα ύδατα από τον οπίσθιο εξώστη εισέρχονταν εντός της κουζίνας του διαμερίσματος, τα μάρμαρα όπου υπήρχαν ήταν άτριπτα, και υπήρχε μια στεγανή πρίζα στην όψη αντί δυο, 2) αναφορικά με το λουτρό: το έπιπλο δεν ήταν μήκους 0,70 μ. αλλά 0,65 μ., χωρίς να έχει από κάτω θέση για τα άπλυτα, οι μπαταρίες δεν ήταν ιταλικές και οι λεκάνες δεν ήταν …………, προσέτι δεν ήταν τοποθετημένη και στεγανοποιημένη (έσταζε), οι οριζόντιες αποχετεύσεις πρέπει να ήταν βουλωμένες καθόσον δεν έφευγαν εύκολα τα ύδατα, ο εξαερισμός δεν ήταν σωστός, αφού γινόταν με έναν σωλήνα και έτσι οι μυρωδιές μεταφέρονταν από το ένα λουτρό στο άλλο, και δεν υπήρχε εγκατάσταση πλυντηρίου ρούχων στο λουτρό, 3) αναφορικά με την κουζίνα, στα κρεμαστά ντουλάπια της κουζίνας υπήρχαν ατέλειες (ήταν στραβά με κενά) και ο πάγκος ήταν στραβοτοποθετημένος, αφήνοντας κενά στις άκρες του σκελετού των κάτω ντουλαπιών, η πλευρά του πάγκου της κουζίνας προς το ψυγείο ήταν σπασμένη και στοκαρισμένη και στη θέση του απορροφητήρα η φορμάικα ήταν σπασμένη, δεν υπήρχε πρόβλεψη για τοποθέτηση και εγκατάσταση πλυντηρίου ρούχων στην κουζίνα και ξεχωριστή πρίζα σούκο γι΄ αυτό, 4) η ντουλάπα των ρούχων είχε τρία συρτάρια αντί για τέσσερα, 5) οι πόρτες λόγω των μη αλφαδιασμένων δαπέδων άφηναν από κάτω μεγάλα κενά και παρατηρήθηκαν ρωγμές στην επαφή της κάσας με τον τοίχο (δεν υπήρχαν τα κατάλληλα στερεώματα) και το φύλλο της εσωτερικής πόρτας του σαλονιού προς το χωλ ήταν σπασμένο και στοκαρισμένο, 6) ο ηλεκτρικός πίνακας δεν ήταν της …., 7) δεν έγιναν τρύπες με τάπες για να διέλθουν οι σωληνώσεις των air condition, και 8) η πόρτα της αποθήκης άφηνε κενό από το δάπεδο 8 εκατοστών. Ακολούθως, με την από 25-7-2007 εξώδικη διαμαρτυρία – πρόσκληση – δήλωση του ενάγοντος, η οποία επιδόθηκε στην πρώτη των εναγομένων στις 30-7-2007, ο ενάγων δήλωσε ότι μολονότι προσήλθε στις 26-6-2007 για να παραλάβει, μετά από σχετική πρόσκληση (της πρώτης των εναγομένων) τις οριζόντιες ιδιοκτησίες του, διαπίστωσε ότι οι προαναφερόμενες ελλείψεις εξακολουθούσαν να υπάρχουν και κατόπιν αυτών αρνήθηκε την παραλαβή τους και την κάλεσε όπως του τις παραδώσει εντός πενήντα ημερών πλήρως αποπερατωμένες. Τέλος, ο ενάγων με την από 4-7-2008 εξώδικη διαμαρτυρία – πρόσκληση – δήλωσή του, η οποία επιδόθηκε αυθημερόν στην πρώτη των εναγομένων, ανέφερε ότι κατόπιν δήλωσης της πρώτης των εναγομένων στις αρχές Μαΐου του 2008 ότι ουδεμία βλάβη πρόκειται να αποκαταστήσει, συναντήθηκε η πληρεξούσια Δικηγόρος του στις 10-6-2008 με τον τρίτο των εναγομένων για να παραλάβει τα κλειδιά των οριζοντίων ιδιοκτησιών του, πλην όμως ο ανωτέρω τρίτος των εναγομένων ήθελε να τα παραδώσει με τον όρο της υπογραφής εκ μέρους του ότι δεν έχει καμία αξίωση για τις προαναφερόμενες κακοτεχνίες, γεγονός, όμως, που αρνήθηκε. Για το λόγο αυτό, με την ως άνω εξώδικη δήλωση δήλωσε προς την πρώτη των εναγομένων ότι στις 8-7-2008 και ώρα 9:30 π.μ. θα εισέλθει στις ιδιοκτησίες του με κλειδαρά της επιλογής του, επιφυλασσόμενος για την ικανοποίηση των αξιώσεών του, και καλώντας την για να του παραδώσει τα νομιμοποιητικά έγγραφα για να προβεί στις αναγκαίες συνδέσεις με τις υπηρεσίες κοινής ωφελείας για να κατοικήσει στο διαμέρισμά του. Με βάση, όμως, όσα εκτέθηκαν αποδεικνύεται ότι οι πωληθείσες οριζόντιες ιδιοκτησίες και οι κοινόχρηστοι χώροι είχαν αποπερατωθεί στο συμφωνημένο χρόνο παράδοσης και τα κλειδιά είχαν παραδοθεί στον ενάγοντα από αρχές Μαΐου 2007, όπως άλλωστε, ρητά κατέθεσε ο …………., στην ως άνω ένορκη βεβαίωσή του, ο οποίος είναι ελαιοχρωματιστής και είχε εργασθεί με το συνεργείο του στην εν λόγω οικοδομή. Εξάλλου, ενισχυτικό της κρίσης του Δικαστηρίου, ότι οι ανωτέρω οριζόντιες ιδιοκτησίες είχαν ήδη αποπερατωθεί από την πρώτη των εναγομένων από αρχές Μαΐου 2007, οπότε και προσφέρθηκαν προς παράδοση στον ενάγοντα, είναι και το γεγονός ότι η σύνταξη της μιας εκ των δύο επικαλούμενων από τον τελευταίο στην πρώτη εξώδικη δήλωσή του τεχνική έκθεση του Πολιτικού Μηχανικού …………, όπου καταγράφονται τα ελαττώματα και οι ελλείψεις των οριζοντίων ιδιοκτησιών (καθώς και των κοινοχρήστων χώρων), συντάχθηκε στις 17-5-2007, δηλαδή μια εβδομάδα πριν από τον συμφωνηθέντα χρόνο παράδοσης αυτών. Οι επικαλούμενες δε από τον ενάγοντα ελλείψεις και κακοτεχνίες, ενόψει της φύσης και της έκτασής τους, ήταν επουσιώδεις και δεν αναιρούσαν σε καμία περίπτωση τη χρήση του έργου, ούτε καθιστούσαν αυτό διάφορο του συμφωνηθέντος, ούτε μη αποπερατωμένο και ως εκ τούτου, δεν μπορούσαν να αποτελέσουν λόγο άρνησης παραλαβής αυτών, σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στην προαναφερόμενη νομική σκέψη. Εξάλλου, ο ενάγων δεν επικαλείται ότι προέβη στην άρση των ελαττωμάτων του έργου, έστω και με δικές του δαπάνες και φροντίδες, προκειμένου να κατοικήσει στο εν λόγω διαμέρισμα. Επομένως, εφόσον το έργο, που παραδόθηκε στον ενάγοντα εμπρόθεσμα ήταν το συμφωνημένο και όχι μορφολογικά διάφορο, δεν υπήρξε υπερημερία της πρώτης των εναγομένων εταιρείας και συνεπώς, δεν συνέτρεξε περίπτωση κατάπτωσης της συμφωνηθείσας ποινικής ρήτρας και επιδίκασης στον ενάγοντα του αιτηθέντος από την αιτία αυτή χρηματικού ποσού. Όσον δε αφορά τις επικαλούμενες ελλείψεις και κακοτεχνίες των οριζοντίων ιδιοκτησιών του ενάγοντος, παρέλκει η έρευνα της ύπαρξής τους ή μη, δεδομένου ότι και αν ακόμη υφίσταντο, η ποινική ρήτρα είχε προβλεφθεί μόνο για την περίπτωση της μη εμπρόθεσμης παράδοσης, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, και όχι εν γένει για κάθε περίπτωση μη προσήκουσας αποπεράτωσης. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο με την εκκαλούμενη απόφασή του, έκρινε όμοια, δεν έσφαλε, αλλά ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο και ορθά εκτίμησε τις προσκομισθείσες αποδείξεις και τα προκύψαντα απ΄ αυτές πραγματικά περιστατικά, οι δε σχετικοί λόγοι της ένδικης εφέσεως, με τους οποίους υποστηρίζονται τα αντίθετα, πρέπει να απορριφθούν ως κατ΄ ουσίαν αβάσιμοι.
Από τις διατάξεις των άρθρων 176, 189, 190 παρ. 3, 191 παρ. 2 του ΚΠολΔ συνάγεται ότι σε περίπτωση που ηττάται ο διάδικος, καταδικάζεται στην πληρωμή της δικαστικής δαπάνης του αντιδίκου του, μετά την υποβολή από τον τελευταίο σχετικού αιτήματος, ακόμη και όταν δεν έχει υποβληθεί κατάλογος εξόδων. Η καταψήφιση στη δικαστική δαπάνη του διαδίκου που ηττήθηκε δεν έχει ανάγκη ειδικής αιτιολογίας και είναι συνέπεια της αρχής της ήττας (ΑΠ 859/2002 ΕλλΔνη 44.1290, ΕφΛαρ 533/2013, ΕφΑθ 798/2007, ΕφΠειρ 89/2004), ενώ σε περίπτωση μερικής νίκης και μερικής ήττας κάθε διαδίκου, το Δικαστήριο κατανέμει τα έξοδα ανάλογα με την έκταση της νίκης και ήττας του καθενός (άρθρο 178 του ΚΠολΔ). Στην περίπτωση εφαρμογής της τελευταίας διατάξεως το Δικαστήριο δεν έχει υποχρέωση να προσδιορίσει τα υπέρ του διαδίκου, που εν μέρει νικά και συνακόλουθα εν μέρει ηττάται, δικαστικά έξοδα, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Δικηγορικού Κώδικα, ακόμη και αν έχει υποβληθεί ο κατά το άρθρο 178 του ΚΠολΔ, κατάλογος δαπανών και εξόδων (Β. Βαθρακοκοίλης: Ερμηνεία ΚΠολΔ, άρθρο 178, παρ. 13). Περαιτέρω, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 179 του ΚΠολΔ, σε περίπτωση που η ερμηνεία του κανόνα δικαίου που εφαρμόσθηκε ήταν ιδιαίτερα δυσχερής, μπορεί το Δικαστήριο, ανεξάρτητα από την έκταση της νίκης ή της ήττας των διαδίκων, να προβεί σε συμψηφισμό των εξόδων. Στην περίπτωση έτσι αυτή ο συμψηφισμός (όλων των εξόδων ή ενός μέρους τους) ή μη των δικαστικών εξόδων ανήκει στη διακριτική ευχέρεια του Δικαστή της ουσίας (ΑΠ 773/2009, ΑΠ 1533/2008, ΑΠ 433/2007). Εξάλλου κατά τη διάταξη του άρθρου 193 του ΚΠολΔ, εφόσον ο διάδικος προσβάλλει με ένδικο μέσο την απόφαση ως προς την ουσία της υπόθεσης, μπορεί να την προσβάλλει και ως προς τη διάταξή της σχετικά με τα δικαστικά έξοδα. Η διάταξη του άρθρου 193 του ΚΠολΔ απαιτεί μεν ταυτόχρονη προσβολή της απόφασης και για την ουσία της υπόθεσης, πλην όμως, ο ανωτέρω λόγος δεν ακολουθεί αναγκαίως το αποτέλεσμα του λόγου που αφορά στην ουσία και μπορεί να είναι αβάσιμος ο λόγος που αφορά στην ουσία και βάσιμος ο λόγος που αφορά στα έξοδα. Η άποψη ότι ο τελευταίος ακολουθεί αναγκαίως την τύχη του πρώτου και δεν εξετάζεται στην περίπτωση που είναι αβάσιμος ο λόγος για την ουσία, δεν είναι ορθή, γιατί αν ο λόγος που αφορά στην ουσία κριθεί βάσιμος και αλλάξει το αποτέλεσμα της δίκης αλλάζει αναγκαίως και η επιβολή των δικαστικών εξόδων, χωρίς να χρειάζεται να προβληθεί λόγος εφέσεως για τα έξοδα. Επομένως, η προβολή λόγου εφέσεως ως προς τα έξοδα αποκτά νόημα αν κριθεί αβάσιμος ο λόγος για την ουσία της υπόθεσης και γι΄ αυτό κρίνεται αυτοτελώς (ΕφΠειρ 462/2016, ΕφΠειρ 85/2015). Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προαναφέρθηκε, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο επέβαλε τα δικαστικά έξοδα των εναγομένων, ήδη εφεσίβλητων, σε βάρος του ενάγοντος, ήδη εκκαλούντος, λόγω της ήττας του και κατόπιν σχετικού αιτήματός τους, όρισε δε αυτά στο συνολικό ποσό των 2.200 ευρώ. Με τον τελευταίο λόγο της από 24-4-2017 (αρ. καταθ. ……../2017) ένδικης εφέσεως ο εκκαλών παραπονείται για την επιβολή σε βάρος του των δικαστικών εξόδων των εναγομένων και ισχυρίζεται ότι, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα στην έφεση, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο έσφαλε ως προς την επιβολή αυτών σε βάρος του και ειδικότερα ότι όφειλε να εφαρμόσει τη διάταξη του άρθρου 179 του ΚΠολΔ, δεδομένου ότι η ερμηνεία των διατάξεων που εφαρμόστηκαν ήταν ιδιαίτερα δυσχερής, να συμψηφίσει τα μεταξύ αυτού (ενάγοντος, ήδη εκκαλούντος) και των εναγομένων, ήδη εφεσίβλητων, δικαστικά έξοδα και να μην τα επιβάλει εξ ολοκλήρου σε βάρος του και μάλιστα το υπέρογκο ποσό των 2.200 ευρώ. Ο λόγος αυτός, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στη νομική σκέψη της παρούσας, παραδεκτά προβάλλεται κατ΄ άρθρο 193 του ΚΠολΔ, αφού προσβάλλεται, συγχρόνως και η ουσία της υποθέσεως (άρθρο 193 του ΚΠολΔ, πρβλ. ΑΠ 76/2014, ΑΠ 617/2008), είναι νόμω βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός ως και κατ΄ ουσίαν βάσιμος, λόγω του δυσερμήνευτου των κανόνων δικαίου που εφαρμόσθηκαν, οι οποίοι ως εκ της φύσεώς τους και των σκοπών τους οποίους εξυπηρετούν, εμφανίζουν ιδιαίτερες ερμηνευτικές δυσχέρειες αφ΄ αυτών, κυρίως όμως, κατά την εξειδίκευση και εφαρμογή τους σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, όπως συμβαίνει στην κρινομένη υπόθεση (άρθρα 106, 179, 183 και 191 παρ. 2 του ΚΠολΔ). Επομένως, συνέτρεχε λόγος συμψηφισμού κατά ένα μέρος των δικαστικών εξόδων μεταξύ των διαδίκων και επιβολής του υπόλοιπου μέρους αυτών (δικαστικών εξόδων) των εναγομένων σε βάρος του ενάγοντος κατ΄ άρθρο 179 του ΚΠολΔ. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο με την εκκαλουμένη απόφασή του δέχθηκε το σχετικό αίτημα των εναγομένων και επέβαλε σε βάρος του ενάγοντος τα δικαστικά έξοδα των τελευταίων ποσού 2.200 ευρώ έσφαλε και συνακόλουθα πρέπει να γίνει δεκτή η έφεση ως κατ΄ ουσίαν βάσιμη, να διαταχθεί, λόγω της εν μέρει νίκης του εκκαλούντος, η επιστροφή του παραβόλου, ποσού εκατό (100) ευρώ, που κατατέθηκε για το παραδεκτό της εφέσεως με το e – παράβολο με κωδικό: ………./2017 και ημερομηνία εξόφλησης 24-4-2017 σ΄ αυτόν (εκκαλούντα), να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση αποκλειστικώς ως προς το μέρος της που αφορά τα δικαστικά έξοδα και, αφού η υπόθεση κρατηθεί προς εκδίκαση στο Δικαστήριο αυτό, κατά το ως άνω μέρος της, (άρθρο 535 παρ. 1 του ΚΠολΔ), πρέπει να συμψηφισθούν κατά ένα μέρος τους τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων και να επιβληθεί το υπόλοιπο μέρος αυτών (δικαστικών εξόδων) των εναγομένων σε βάρος του ενάγοντος όσον αφορά την πρωτόδικη δίκη. Επίσης για τους ίδιους λόγους και για τον παρόντα βαθμό δικαιοδοσίας πρέπει να συμψηφισθούν κατά ένα μέρος τους τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων και να επιβληθεί το υπόλοιπο μέρος αυτών (δικαστικών εξόδων) των εναγομένων – εφεσίβλητων σε βάρος του ενάγοντος – εκκαλούντος (άρθρο 179 του ΚΠολΔ), όπως ειδικότερα αναφέρεται στο διατακτικό της παρούσας.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει κατ΄ αντιμωλίαν των διαδίκων.
Δέχεται τυπικά την από 24-4-2017 (αρ. καταθ. …../2017) έφεση.
Δέχεται κατ΄ ουσίαν αυτήν [από 24-4-2017 (αρ. καταθ. …../2017) έφεση] κατά το μέρος που αφορά τα δικαστικά έξοδα.
Διατάσσει την επιστροφή του παραβόλου, ποσού εκατό (100) ευρώ, που κατατέθηκε με το το e – παράβολο με κωδικό: ……/2017 και ημερομηνία εξόφλησης 24-4-2017 στον εκκαλούντα.
Εξαφανίζει την υπ΄ αρ. 2004/2016 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε κατά την τακτική διαδικασία, αποκλειστικώς ως προς το μέρος της που αφορά τα δικαστικά έξοδα.
Κρατεί και δικάζει την από 10-12-2015 (αρ. καταθ. ……./2016) αγωγή, αποκλειστικώς ως προς το ως άνω μέρος της κατά το οποίο εξαφανίστηκε η εκκαλουμένη απόφαση.
Συμψηφίζει κατά ένα μέρος τους τα δικαστικά έξοδα μεταξύ των διαδίκων (ήτοι του ενάγοντος – εκκαλούντος και των εναγομένων – εφεσίβλητων) και επιβάλλει το υπόλοιπο μέρος αυτών (δικαστικών εξόδων) των εναγομένων – εφεσίβλητων σε βάρος του ενάγοντος – εκκαλούντος, το οποίο ορίζει στο ποσό των οκτακοσίων πενήντα (850) ευρώ και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 29 Οκτωβρίου 2019, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξούσιων Δικηγόρων τους.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ