Αριθμός 744/2019
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Σοφία Καλούδη, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Ε.Τ.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Η υπό κρίση έφεση κατά της με αριθμό 5481/2017 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε κατά την τακτική διαδικασία με την παρουσία των διαδίκων, παραδεκτά φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 19 του ΚΠολΔ) και έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα, με την κατάθεση του δικογράφου της στη γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου στις 23-1-2018, δηλαδή εντός της από το άρθρο 518 παρ. 1 του ΚΠολΔ οριζόμενης προθεσμίας από την επίδοση αντιγράφου της εκκαλουμένης στις 27-12-2017 (βλ. τη σχετική επισημείωση της δικαστικής επιμελήτριας στο Εφετείο Πειραιά, …………, επι του προσκομιζόμενου από τον εκκαλούντα επιδοθέν σε αυτόν αντίγραφο της εκκαλουμένης). Επιπλέον ,κατατέθηκε το νόμιμο παράβολο, συνολικού ποσού 100 ευρώ, κατ΄άρθρο 495 παρ. 4 του ΚΠολΔ (βλ. το με αριθμό ………./2018 ηλεκτρονικό παράβολο). Πρέπει, επομένως, να γίνει τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί περαιτέρω, κατά την ίδια διαδικασία, ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της (άρθρο 533 παρ. 1 ΚΠολΔ). ΙΙ. Με την από 28-7-2016 (αρ. κατάθ. …/2016) αγωγή, επί της οποίας εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση, η ενάγουσα εξέθετε ότι στις 26-12-2010 απεβίωσε ο ……….., πατέρας των διαδίκων, ο οποίος κατέλειπε την υπ’ αριθμ. …../26-11-2010 δημόσια διαθήκη του, συνταχθείσα ενώπιον της συμβολαιογράφου Νίκαιας, ……….., νομίμως δημοσιευμένης, με την οποία εγκατέστησε, μεταξύ άλλων, την ίδια ως κληρονόμο του επί δύο ειδικότερα περιγραφόμενων οριζοντίων ιδιοκτησιών (ήτοι διαμέρισμα τρίτου ορόφου και δώμα τετάρτου ορόφου), που είχε στην κυριότητα, νομή και κατοχή του, κατά τον χρόνο του θανάτου του, σε οικοδομή κείμενη επι της οδού …, αριθμ. ….., στον Πειραιά Αττικής. Ότι εκ των ανωτέρω ιδιοκτησιών το μεν δώμα κατέλειπε σε αυτήν κατά πλήρη κυριότητα ενώ το διαμέρισμα κατά τη ψιλή κυριότητα, ενώ την επικαρπία αυτού κατέλειπε στη σύζυγο του, ……….., η οποία απεβίωσε στις 3-6-2015, ότε και αυτή (ενάγουσα) απέκτησε πλέον το δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί της ως άνω ιδιοκτησίας. Ότι ο εναγόμενος μετά τον θάνατο του πατέρα τους αυθαιρέτως ενεργών αντικατέστησε την κλειδαριά της κεντρικής θύρας της πολυκατοικίας και την απέκλεισε από την πρόσβαση στις κληρονομιαίες ιδιοκτησίες της, τις οποίες έκτοτε παρακρατεί ο ίδιος, αντιποιούμενος το κληρονομικό της δικαίωμα και συγκεκριμένα, μετά τον θάνατο της μητέρας τους, διαμένει ο ίδιος στο διαμέρισμα, ενώ από τον Ιανουάριο του έτους 2011 εκμισθώνει το δώμα σε τρίτο πρόσωπο, εισπράττοντας έκτοτε ο ίδιος τα σχετικά μισθώματα. Ζητούσε δε, κατόπιν παραδεκτού περιορισμού του αγωγικού αιτήματος από καταψηφιστικό σε αναγνωριστικό, με προφορική δήλωση του πληρεξουσίου δικηγόρου της ενώπιον του ακροατηρίου του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, νομίμως καταχωρηθείσας στα πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του (άρθρα 294, 295 παρ. 1 β, 297 ΚΠολΔ), α) να αναγνωρισθεί ότι αυτή είναι νόμιμη κληρονόμος του ….. ως προς τα ως άνω δήλα αντικείμενα (δύο οριζόντιες ιδιοκτησίες), και β) να αναγνωρισθεί η υποχρέωση του εναγομένου να της αποδώσει τη νομή τους, καθώς και γ) να της καταβάλει το συνολικό ποσό των 16.600,00 ευρώ, που αντιστοιχεί στα ωφελήματα, που αυτός αποκόμισε ως κακόπιστος νομέας από την εκμετάλλευση των κληρονομιαίων ακινήτων, και δη τα μισθώματα, που αυτός εισέπραξε από την εκμίσθωση του δώματος, για το χρονικό διάστημα από 25-2-2011 (ημερομηνία δημοσίευσης της διαθήκης του κληρονομουμένου) έως και τον Ιούλιο του 2016 (χρόνος σύνταξης της αγωγής) (180,00 ευρώ ως μηνιαίο μίσθωμα επί 65 μήνες), νομιμοτόκως από τότε που κάθε μίσθωμα κατέστη απαιτητό, και τη δαπάνη, που εξοικονόμησε από την αποκλειστική χρήση του οροφοδιαμερίσματος του τρίτου ορόφου, στο οποίο ενοικούσε χωρίς να καταβάλει μίσθωμα για το χρονικό διάστημα από τον Ιούνιο του 2015 έως και τον Ιούλιο του 2016, (350,00 ευρώ επί 14 μήνες) νομιμοτόκως από τις 3-6-2015. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο με την εκκαλούμενη οριστική απόφασή του, αφού απέρριψε ως μη νόμιμο το αίτημα για επιδίκαση τόκων για το προγενέστερο της επίδοσης της αγωγής χρόνο, λόγω μη επικαλούμενης σχετικής όχλησης του εναγόμενου, ακολούθως έκανε αυτή μερικώς δεκτή ως ουσιαστικά βάσιμη και αναγνώρισε αφενός το κληρονομικό δικαίωμα της ενάγουσας στις επίδικες οριζόντιες ιδιοκτησίες και αφετέρου την υποχρέωση του εναγομένου να της τις αποδώσει, καθώς και να της καταβάλει το συνολικό ποσό των 14.650 ευρώ ως εξαχθέντα ωφελήματα, με το νόμιμο τόκο από την επομένη της επίδοσης της αγωγής. Κατά της αποφάσεως παραπονείται ο εναγόμενος με την υπό κρίση έφεση του, επικαλούμενος εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και κακή εκτίμηση των αποδείξεων, και ζητεί την εξαφάνιση της εκκαλουμένης, ώστε η αγωγή να απορριφθεί καθ’ολοκληρίαν. ΙΙΙ. Από τις διατάξεις των άρθρων 1871, 1872, 1882 του ΑΚ, προκύπτει ότι ο κληρονόμος δικαιούται με την περί κλήρου αγωγή να απαιτήσει από εκείνον που κατακρατεί ως κληρονόμος αντικείμενα της κληρονομιάς, την αναγνώριση του κληρονομικού του δικαιώματος και την απόδοση της κληρονομιάς ή κάποιου αντικειμένου της, ως αντικείμενα δε της κληρονομιάς, των οποίων, κατά τα ανωτέρω, την απόδοση δικαιούται να απαιτήσει ο κληρονόμος με την περί κλήρου αγωγή, θεωρούνται και εκείνα επί των οποίων ο κληρονομούμενος κατά το χρόνο του θανάτου του είχε την κυριότητα ή τη νομή ή και απλά κατοχή τους. Στοιχεία της περί κλήρου αγωγής, η οποία παραδεκτά στρέφεται και κατά του συγκληρονόμου που νέμεται τα κληρονομιαία αντικείμενα και αξιώνει ως κληρονόμος όλη την κληρονομιά ή μεγαλύτερη μερίδα από αυτή που πραγματικά του ανήκει, είναι: α) ο θάνατος του κληρονομουμένου, β) το κληρονομικό δικαίωμα του ενάγοντος λόγω της συγγενικής του σχέσης με τον κληρονομούμενο ή από διαθήκη, γ) ότι ο κληρονομούμενος είχε στην κυριότητα ή και μόνο στη νομή ή κατοχή του κατά το χρόνο του θανάτου του τα κληρονομιαία πράγματα (δίχως να αποτελεί όμως στοιχείο της βάσης της αγωγής ο τρόπος με τον οποίο ο κληρονομούμενος απέκτησε την κυριότητα, νομή ή κατοχή αυτών (ΑΠ 1500/1999), εκτός εάν ο εναγόμενος αμφισβητήσει ότι τα εν λόγω αντικείμενα είναι κληρονομιαία, οπότε ο ενάγων θα πρέπει να εκθέσει τον τρόπο με τον οποίο ο κληρονομούμενος απέκτησε την κυριότητα, νομή ή κατοχή τους) και δ) ότι ο εναγόμενος κατακρατεί pro herede τα κληρονομιαία αντικείμενα, ως κληρονόμος, δηλαδή με τη βούληση αντιποίησης κληρονομικού δικαιώματος, δηλαδή ο ενάγων οφείλει να αποδείξει πράξεις ή δηλώσεις του εναγομένου, από τις οποίες να συνάγεται ότι νέμεται τα κληρονομιαία, επικαλούμενος δικό του κληρονομικό δικαίωμα. Είναι αδιάφορο, αν αυτός είναι καλής ή κακής πίστεως, αν δηλαδή πιστεύει ότι είναι πράγματι δικαιούχος του κληρονομικού δικαιώματος ή όχι (ΑΠ 340/2000). Τέλος δεν αποτελούν στοιχείο της βάσης της περί κλήρου αγωγής η αποδοχή και η μεταγραφή της κληρονομιάς και η κυριότητα του ενάγοντος στα αντικείμενα της κληρονομιάς, εφόσον η αγωγή δεν περιέχει διεκδίκηση, έστω και εάν ζητείται η απόδοση αυτών στον ενάγοντα (ΑΠ 75/2018 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Περαιτέρω, η με την αγωγή αυτή ασκούμενη περί κλήρου αξίωση υπόκειται στη συνήθη εικοσαετή, κατά το άρθρο 249 ΑΚ, παραγραφή, αφετήριο χρονικό σημείο της οποίας είναι εκείνο κατά το οποίο ο εναγόμενος κατέλαβε έστω και μερικά από τα αντικείμενα της κληρονομιάς (ΑΠ 1822/2014, 2028/2009 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Προκειμένου δε περί διαδοχής, εκ διαθήκης, είναι δυνατόν η έναρξη της παραγραφής να προηγηθεί της δημοσιεύσεως της διαθήκης, δεδομένου ότι η επαγωγή της κληρονομιάς επέρχεται ανεξαρτήτως της δημοσιεύσεως αυτής, (άρθρο 1710 ΑΚ). Όμως, στην περίπτωση αυτή, η παραγραφή που άρχισε δεν μπορεί να συμπληρωθεί παρά μόνο όταν δημοσιευθεί η διαθήκη, γίνει αποδοχή της κληρονομιάς εντός της νόμιμης προθεσμίας ή σιωπηρή αποποίηση και παρέλθει τουλάχιστον ένα εξάμηνο (άρθρο 259 ΑΚ – Βλ. σχετ. Γ. Μπαλή Κληρονομικόν Δίκαιον Εκδ. 5η παρ.222, Του ίδιου Γενικαί Αρχαί Εκδ. 8Π παρ.145 αριθ.11, Ν. Παπαντωνίου Κληρονομικόν Δίκαιον Εκδ. 2η σελ. 142, ΕφΘεσ 2536/2018 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Ακόμη, από τις διατάξεις των άρθρων 1874, 1876, 1877 και 1096 του Α.Κ. συνάγεται, ότι ο κακόπιστος νομέας, δηλαδή εκείνος που γνωρίζει ή από βαρεία αμέλεια του αγνοεί, ότι δεν δικαιούται να νέμεται τα κληρονομιαία, όπως και ο καλόπιστος νομέας για τον μετά την επίδοση της περί κλήρου αγωγής χρόνο, υποχρεούται να αποδώσει τα ωφελήματα που έχουν εξαχθεί από τα πράγματα, όπως και εκείνα που δεν εισέπραξε από δική του υπαιτιότητα, ενώ μπορούσε να τα εισπράξει με τους κανόνες της τακτικής διαχείρισης, οι δε σχετικές αξιώσεις ασκούνται είτε με την περί κλήρου αγωγή, είτε και αυτοτελώς, χωρίς να προσαπαιτείται η προηγούμενη μεταγραφή της αποδοχής της κληρονομίας. Ωφελήματα, κατά την έννοια του άρθρου 962 ΑΚ είναι όχι μόνο οι καρποί του πράγματος ή του δικαιώματος αλλά και κάθε όφελος που παρέχει η χρήση του πράγματος ή του δικαιώματος. Κατά δε το άρθρο 961 ΑΚ, καρποί του πράγματος είναι τα προϊόντα του, καθώς και καθετί που αποκτά κανείς από το πράγμα σύμφωνα με τον προορισμό του, ενώ καρποί δικαιώματος είναι και οι πρόσοδοι που παρέχει το δικαίωμα σύμφωνα με τον προορισμό του, και επίσης καρποί, είναι και οι πρόσοδοι που παρέχει το πράγμα ή το δικαίωμα με κάποια έννομη σχέση. Εντεύθεν έπεται, ότι το όφελος, το οποίο, πέρα από τα φυσικά προϊόντα και τις προσόδους (κυρίως καρπούς), υποχρεούται να αποδώσει ο κακόπιστος νομέας συνίσταται στην καθαρή οικονομική αξία της για τον εαυτό του χρησιμοποιήσεως του πράγματος, δηλαδή μετά από αφαίρεση άλλων τυχόν συντελεστών για το όφελος αυτό (ΑΠ 340/2010). Επομένως, ωφέλημα είναι και κάθε όφελος που έχει ο νομέας από την ενοίκηση ή την κατ` άλλο τρόπο χρήση του πράγματος από τον ίδιο, συνεπεία των οποίων εξοικονομεί τη δαπάνη, στην οποία θα υποβαλλόταν, αν μίσθωνε άλλο όμοιο πράγμα, οπότε η ωφέλεια συνίσταται στην εξοικονόμηση της σχετικής δαπάνης για τα μισθώματα (βλ. ΑΠ 540/2002, ΕλλΔ/νη 43.1667, ΕφΛαρ 162/2004, Δικογραφία 2004/480, ΕφΛαρ 557/2003, Δικογραφία 2003/460, ΕφΑθ 2653/2000 ο.π.). Η δαπάνη αυτή δεν αποτελεί μίσθωμα, αφού δεν υπάρχει μισθωτική σχέση, αλλά αποδοτέα, κατά τις ανωτέρω διατάξεις, ωφέλεια (ΕφΙωαν 302/2004, ΕλλΔ/νη 2006/270, ΕφΑθ 3746/1987, ΕλλΔ/νη 29/1621, ΕφΑθ 2788/1986, ΕλλΔ/νη 27/1160). Εξάλλου, οι αξιώσεις από τα άρθρα 1096-1100 ΑΚ υπάγονται στη παραγραφή της διάταξης του άρθρου 249 ΑΚ και μόνον κατ` εξαίρεση η από το άρθρο 1099 ΑΚ αξίωση απο αδικοπραξία υπόκειται στην πενταετή παραγραφή του άρθρου 937 ΑΚ. Περαιτέρω, όμως, με το άρθρο 250 αρ. 17 Κ.Πολ.Δ. θεσπίζεται εξαίρεση της κατά το άρθρο 249 ΑΚ παραγραφής των αξιώσεων και σύμφωνα με το άρθρο αυτό οι αξιώσεις μισθών, καθυστερούμενων προσόδων, συντάξεων, διατροφής και κάθε άλλης παροχής που επαναλαμβάνεται περιοδικά παραγράφονται σε πέντε χρόνια. Η διάταξη αυτή αναφέρεται με γενικό τρόπο σε καθυστερούμενες προσόδους και σε περιοδικά επαναλαμβανόμενες παροχές και επομένως στην έννοια των όρων αυτών περιλαμβάνονται και οι φυσικοί ή πολιτικοί καρποί και γενικώς τα ωφελήματα, τα οποία περιοδικά απέφερε η χρήση και η εκμετάλλευση του πράγματος ή κατά τους κανόνες της τακτικής διαχείρισης θα μπορούσε περιοδικά να αποφέρει (ΑΠ 440/2000, ΑΠ 898/2009 ΤΝΠ Νόμος). Συνακόλουθα και οι σχετικές με την απόδοση τέτοιων ωφελημάτων ή της αξίας τους αξιώσεις του κυρίου του πράγματος κατά του επιλήψιμου νομέα υπόκεινται στην ως άνω πενταετή παραγραφή, η οποία κατά τα άρθρ. 251 και 253 ΑΚ αρχίζει μόλις λήξει το έτος μέσα στο οποίο γεννήθηκε κάθε περιοδική παροχή και ήταν δυνατή η δικαστική επιδίωξή της (ΑΠ 907/2015, ΑΠ 2267/2013, Εφ Λαρ 232/2015 ΤΝΠΝόμος). Εξάλλου, η ευθύνη του κακόπιστου είναι ανεξάρτητη από την επίδοση της αγωγής, καθόσον η κακή του πίστη μπορεί να έχει αρχίσει ήδη προτού εναχθεί από τον κληρονόμο. Από την ως άνω διάταξη του άρθρου 1877 § 1 του ΑΚ προκύπτει ότι αντικείμενο της καλής ή της κακής πίστεως του νομέα είναι το κληρονομικό δικαίωμα, το οποίο αυτός αντιποιείται. Από την ίδια διάταξη συνάγεται ότι ως καλόπιστος θεωρείται ο νομέας της κληρονομίας, όταν πιστεύει, χωρίς βαρειά του αμέλεια, ότι είναι κληρονόμος. Κακής πίστεως είναι, αντιθέτως, ο νομέας που, όταν αποκτά τη νομή της κληρονομίας, γνωρίζει ή αγνοεί από βαρειά του αμέλεια ότι δεν είναι κληρονόμος (βλ.Κουσούλη σε Γεωργιάδη – Σταθόπουλου, Αστικός Κώδιξ, Κληρονομικό Δίκαιο, τ. Χ, υπό αρθρ. 1874 – 1878 αριθμ. 3, 17). IV. Από τις προσκομιζόμενες με επίκληση από την ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη με αριθμούς …./2016 και …../2016 ένορκες βεβαιώσεις ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιώς, οι οποίες ελήφθησαν κατόπιν νόμιμης και εμπρόθεσμης κλήτευσης του αντιδίκου της, εναγομένου και ήδη εκκαλούντος (βλ. την υπ’ αριθμ. …../30-11-2016 έκθεση επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας στο Πρωτοδικείο Πειραιώς, ……….), και την προσκομιζόμενη από τον εκκαλούντα με αριθμό …./2016 ένορκη βεβαίωση ενώπιον του Ειρηνοδίκη Πειραιά κατόπιν νόμιμη κλητεύσεως της εφεσίβλητης, (βλ. την υπ’ αριθμ. …./9-12-2016 έκθεση επιδόσεως της ίδιας ως άνω δικαστικής επιμελήτριας), που είχαν προσκομισθεί και πρωτοδίκως, και όλα ανεξαιρέτως τα έγγραφα που προσκομίζονται με επίκληση από τους διαδίκους και εκτιμώνται είτε προς άμεση απόδειξη είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο ………., που απεβίωσε στις 26-12-2010 στη Νίκαια Αττικής με την υπ’ αριθμ. …/26-11-2010 δημόσια διαθήκη του, που συντάχθηκε ενώπιον της συμβολαιογράφου Νίκαιας
, …. ., και δημοσιεύθηκε νόμιμα με τα υπ’ αριθμ. 282/25-2-2011 πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, κατέλειπε στην ενάγουσα, θυγατέρα του, ως κληρονόμο του, τα κάτωθι ακίνητα, των οποίων, κατά τον χρόνο του θανάτου του, είχε την πλήρη και αποκλειστική κυριότητα, νομή και κατοχή, ήτοι: 1) μία ανεξάρτητη οριζόντια ιδιοκτησία [οροφοδιαμέρισμα] (κατά ψιλή κυριότητα, ενώ την ισόβια επικαρπία του αυτός κατέλειπε στη σύζυγο του …..), στον τρίτο, πάνω από το ισόγειο, όροφο μίας πολυκατοικίας, κείμενης επί οικοπέδου στον Πειραιά, στη θέση … ή …, εντός του σχεδίου πόλεως Πειραιώς της περιφέρειας του Δήμου Πειραιώς και επί της οδού ………, αριθμ. …., αποτελούμενη από σαλοτραπεζαρία, δύο κοιτώνες, ένα χωλ, μία κουζίνα, ένα λουτρό και ένα διάδρομο και εξώστες προς την οδό … και τον ακάλυπτο χώρο της πολυκατοικίας, επιφάνειας 65 τμ και με ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο 190/1000 εξ αδιαιρέτου και 2) το δώμα του τετάρτου ορόφου της ως άνω πολυκατοικίας (ανεξάρτητη οριζόντια ιδιοκτησία- διαμέρισμα) (κατά πλήρη κυριότητα), αποτελούμενο από ένα κύριο δωμάτιο, εξώστες προς την οδό ….. και τον ακάλυπτο χώρο της πολυκατοικίας, επιφάνειας 20 τμ και με ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο 85/1000 εξ αδιαιρέτου, όπως οι δύο ως άνω ανεξάρτητες ιδιοκτησίες περιγράφονται ειδικότερα στην νόμιμα μεταγραμμένη υπ’ αριθμ. …/23-12-1993 πράξη σύστασης οριζοντίων ιδιοκτησιών της ως άνω συμβολαιογράφου. Στις 3-6-2015 απεβίωσε η μητέρα των διαδίκων και επικαρπώτρια του πρώτου εκ των ανωτέρω κληρονομιαίων ακινήτων, ………., με συνέπεια η επικαρπία αυτού να περιέλθει στην ενάγουσα ως κληρονόμο κατά τη ψιλή κυριότητα του ακινήτου. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι, ο εναγόμενος από το Μάρτιο του έτους 2011 εκμίσθωνε το κληρονομιαίο δώμα αντί μηνιαίου μισθώματος 150 ευρώ, ενώ αμέσως μετά τον θάνατο της μητέρας τους, τον Ιούνιο του έτους 2015, εγκαταστάθηκε στο διαμέρισμα του τρίτου ορόφου, όπου και έκτοτε ενοικούσε, εξοικονομώντας τη σχετική δαπάνη καταβολής μισθώματος. Επιπλέον αυτός, προκειμένου να καταστήσει αδύνατη την πρόσβαση της ενάγουσας στις ως άνω οριζόντιες ιδιοκτησίες της, άλλαξε την κλειδαριά της κεντρικής εισόδου και αρνήθηκε να της παραδώσει τα κλειδιά. Τα ανωτέρω έπραξε αντιποιούμενος το κληρονομικό δικαίωμα της, το οποίο γνώριζε, καθόσον η διαθήκη του αποβιώσαντος πατέρα τους, με την οποία είχε και ο ίδιος εγκατασταθεί ως κληρονόμος σε στοιχεία της κληρονομιαίας περιουσίας, είχε ήδη δημοσιευθεί στις 25-2-2011 (βλ. 282/2011 πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά). Την γνώση του δε, αυτή ο ίδιος ουδόλως αμφισβητεί. Ως εκ τούτου, αυτός ευθύνεται ως κακόπιστος νομέας για την απόδοση των κατά τα ανωτέρω εξαχθέντων μέχρι τον Ιούλιο έτους 2016 ωφελημάτων από την εκμετάλλευση των εν λόγω κληρονομιαίων ακινήτων και συνεπώς οφείλει να καταβάλει στην ενάγουσα :Α) για μεν την οριζόντια ιδιοκτησία (οροφοδιαμέρισμα) του τρίτου ορόφου, επιφανείας 65 τ.μ., για το χρονικό διάστημα από τον μήνα Ιούνιο του έτους 2015 (οπότε εγκαταστάθηκε σε αυτό) έως και τον μήνα Ιούλιο του έτους 2016, το ποσό των 350,00 ευρώ μηνιαίως, που αντιστοιχεί στην αποδεδειγμένη μισθωτική του αξία κατά το χρόνο της εκ μέρους του αποκλειστικής χρήσης του και συνακόλουθα τη δαπάνη, που αυτός εξοικονόμησε από τη μη μίσθωση άλλου παρόμοιου με το ένδικο ακινήτου για την ίδια χρήση (ενοίκηση), και συνολικά (14 μήνες χ 350,00 ευρώ =) το ποσό των 4.900,00 ευρώ και Β) για την οριζόντια ιδιοκτησία του δώματος στον τέταρτο όροφο, επιφανείας 20 τ.μ. για το χρονικό διάστημα από τον μήνα Μάρτιο του έτους 2011, ήτοι μετά τη δημοσίευση της δημόσιας διαθήκης, έως και τον μήνα Ιούλιο του έτους 2016, το ποσό των 150,00 ευρώ μηνιαίως, που αντιστοιχεί στη μισθωτική του αξία κατά το χρόνο της αποκλειστικής εκ μέρους του εκμετάλλευσης, και συνακόλουθα στο όφελος που μπορούσε να αποκομίσει από την εκμίσθωση του και πράγματι αποκόμισε, και συνολικά (65 μήνες x 150,00 =) το ποσό των 9.750,00 ευρώ. Τα ανωτέρω και δη την εγκατάσταση του στο οροφοδιαμέρισμα του τρίτου ορόφου αμέσως μετά τον θάνατο της μητέρας των διαδίκων και επικαρπώτριας αυτού, κατ’αμφισβήτηση του κληρονομικού δικαιώματος της ενάγουσας, ο εναγόμενος ουδόλως αρνείται, όπως ομοίως δεν αμφισβητεί την ως άνω μισθωτική αξία των κληρονομιαίων ακινήτων κατά το επίδικο χρονικό διάστημα. Περαιτέρω, η εκμετάλλευση του δώματος από τον ίδιο, σύμφωνα με τα ανωτέρω, προκύπτει και από τα όσα βεβαιώνονται ενόρκως στη με αριθμό …../2016 ένορκη βεβαίωση ενώπιον του Ειρηνοδίκη Πειραιώς, από τον οικογενειακό φίλο των διαδίκων, ……….., και δεν αναιρούνται από το προσκομιζόμενο από τον εναγόμενο μισθωτήριο με ημεροχρονολογία 20-3-2014, που φέρεται να έχει καταρτισθεί μεταξύ της μητέρας των διαδίκων και του μισθωτή ………, διότι η (μοναδική) επ’ αυτού υπογραφή δεν αποδείχθηκε ότι ανήκει στην …….., το δε μισθωτήριο δεν έχει κατατεθεί στην αρμόδια ΔΟΥ και δεν φέρει βέβαια χρονολογία. Τέλος, και ο υιός της ενάγουσας, ……….., ο οποίος με την με αριθμό …./15-12-2016 ένορκη βεβαίωση του, που δόθηκε με επιμέλεια του εναγόμενου, ανασκευάζει μεν μερικώς την αρχικώς δοθείσα με επιμέλεια της ενάγουσας και ομοίως προσκομιζόμενη με αριθμό …./5-12-2016 ένορκη βεβαίωση του, διευκρινίζοντας ότι δεν έχει προσωπική γνώση και αντίληψη για τα εκτιθέμενα στην αγωγή, δίχως ωστόσο περαιτέρω να βεβαιώνει και γεγονότα αντίθετα με τις ως άνω ουσιαστικές παραδοχές. Επομένως, και το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, που δέχθηκε ότι ο εναγόμενος ευθύνεται έναντι της ενάγουσας ως κακόπιστος νομέας για την απόδοση των κατά τα ανωτέρω εξαχθέντων ωφελημάτων από την εκμετάλλευση των κληρονομιαίων ακινήτων δεν έσφαλε κατά τη εφαρμογή και ερμηνεία του νόμου ούτε εκτίμησε πλημμελώς τις αποδείξεις και ο πέμπτος λόγος της έφεσης, με τον οποίο ο εκκαλών ισχυρίζεται τα αντίθετα πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμος.
- V. Ο εναγόμενος και ήδη εκκαλών με τον τρίτο λόγο της έφεσης του επαναφέρει νομίμως την προταθείσα και πρωτοδίκως ένσταση περί παραγραφής της επίδικης αξίωσης για απόδοση των κληρονομιαίων ακινήτων, λόγω παρόδου ενός έτους από την αποβολή της ενάγουσας από τη νομή τους κατ’άρθρο 992 ΑΚ. Η ένσταση αυτή πρέπει να απορριφθεί, διότι με την ένδικη αγωγή, που εσφαλμένως ο εναγόμενος εκλαμβάνει ως αγωγή αποβολής από τη νομή, ασκείται αξίωση περί κλήρου, που υπόκειται στη συνήθη εικοσαετή παραγραφή (άρθρο 249 ΑΚ). Επομένως, ορθώς το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο απέρριψε σιωπηρά τη σχετική ένσταση και ο εξεταζόμενος λόγος έφεσης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
- VI. Περαιτέρω, με τον τέταρτο λόγο της έφεσης νομίμως επαναφέρεται η προβληθείσα πρωτοδίκως ένσταση περί καταχρηστικής ασκήσεως της αγωγής (281 ΑΚ), επειδή η επικαλουμένη από την ενάγουσα εκμίσθωση του δώματος και είσπραξή των μισθωμάτων έγινε από την μητέρα των διάδικων και όχι από τον ίδιο τον εναγόμενο, γεγονός που αυτή γνώριζε κατά τον χρόνο άσκησης της αγωγής. Η ως άνω ένσταση τυγχάνει απορριπτέα ως μη νόμιμη, καθώς ο σχετικός προς θεμελίωση της ισχυρισμός αποτελεί αιτιολογημένη άρνηση της αγωγής και δεν συγκροτεί την έννοια της καταχρηστικότητας, το δε πρωτοβάθμιο Δικαστήριο που έκρινε ομοίως και την απέρριψε για τον λόγο αυτό δεν έσφαλε κατά την ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου. Περαιτέρω, με τον ίδιο λόγο ο εκκαλών επικαλείται το πρώτον ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου ως στοιχείο καταχρηστικότητας της αγωγής το γεγονός, ότι από τον θάνατο του πατέρα τους μέχρι την έγερση αυτής έχει παρέλθει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 5,5 ετών, καθώς και ότι η άσκηση της οφείλεται αποκλειστικά σε λόγους εκδίκησης, επειδή ο ίδιος είχε προηγουμένως ασκήσει σε βάρος της ενάγουσας αγωγή περί αναγνώρισης της ακυρότητας της διαθήκης του πατέρα τους. Η ως άνω ένσταση απαραδέκτως εν προκειμένω προβάλλεται για πρώτη φορά με λόγο έφεσης, καθόσον τα ανωτέρω πραγματικά γεγονότα ήταν γνωστά στον εκκαλούντα ήδη κατά τον χρόνο συζήτησης της αγωγής και έπρεπε συνεπώς να προταθούν στη πρωτόδικη δίκη με τις προτάσεις του, μη συντρέχουσας κάποιας εκ των εξαιρέσεων του άρθρου 527 ΚΠολΔ. Επομένως, ο σχετικός λόγος της έφεσης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
VII. Με τον πρώτο και δεύτερο λόγο της έφεσης ο εκκαλών παραπονείται, για εσφαλμένη απόρριψη του αιτήματος του για αναστολή της προόδου της δίκης μέχρι περατώσεως της διαδικασίας επι της υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ……/2012 αγωγής ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που άσκησε ο εναγόμενος με τους λοιπούς εξ αδιαθέτου κληρονόμους του ……….. (τέκνα και σύζυγο του) κατά της ενάγουσας, με την οποία αυτοί ζητούσαν να αναγνωρισθεί η ακυρότητα της ως άνω δημόσιας διαθήκης. Από τα προσκομιζόμενα έγγραφα προκύπτει ότι κατά της ενάγουσας, ο εναγόμενος και οι λοιποί εξ αδιαθέτου κληρονόμοι το . .. άσκησαν την υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. …/2012 αγωγή ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, με την οποία ζητούσαν να αναγνωρισθεί η ακυρότητα της ως άνω δημόσιας διαθήκης. Επί της ανωτέρω αγωγής εκδόθηκε η με αριθμό 1225/8-3-2018 απόφαση, που την απέρριψε ως απαράδεκτη, αντίγραφο δε αυτής επιδόθηκε νόμιμα στους εναγόντες (βλ. την με αριθμό …/4-6-2018 έκθεση επίδοσης της ως άνω δικαστικής επιμελήτριας ……….), οι οποίοι, ωστόσο, δεν άσκησαν κατά αυτής κάποιο τακτικό ή ένδικο μέσο (βλ. το με αριθμό …/8-1-2019 πιστοποιητικό της γραμματέως του Πρωτοδικείου Πειραιά), με συνέπεια να έχει καταστεί αμετάκλητη. Ως εκ τούτου δεν συντρέχει δικονομικός λόγος, που να εμποδίζει τη πρόοδο της δίκης και οι σχετικοί λόγοι έφεσης πρέπει να απορριφθούν. Επειδή δεν υπάρχουν άλλοι λόγοι της έφεσης προς εξέταση αυτή πρέπει να απορριφθεί στο σύνολο της. Περαιτέρω, τα δικαστικά έξοδα της εφεσιβλήτου του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας πρέπει να επιβληθούν σε βάρος του εκκαλούντος λόγω της ήττας του (άρθρα 176, 191 παρ.2 ΚΠολΔ), όπως ορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό της απόφασης, ενώ ως προς το παράβολο, ποσού 100,00 ευρώ, που αυτός προκατέβαλε κατά την κατάθεση της εφέσεως, πρέπει να διαταχθεί η εισαγωγή του στο Δημόσιο Ταμείο (άρθρο 495 παρ. 4 εδ. δ ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ την έφεση με παρόντες τους διαδίκους.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά την έφεση και ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ αυτή κατ’ουσίαν.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο του με αριθμού ………./2018 ηλεκτρονικού παραβόλου, ποσού 100 ευρώ. ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ τα δικαστικά έξοδα της εφεσιβλήτου του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας σε βάρος του εκκαλούντος, και τα ορίζει στο ποσό των τετρακοσίων (400) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 23 Δεκεμβρίου 2019, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ