Αριθμός 4 /2020
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Ευαγγελία Πανταζή, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Γ.Λ..
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Οι εκκαλούντες είχαν ασκήσει ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου την από 23-6-2014 αγωγή τους εναντίου του εφεσιβλήτου Ελληνικού Δημοσίου, κατά την τακτική διαδικασία, με αιτήματα:1)Να αναγνωριστούν κύριοι κατά τα 4/64 εξ αδιαιρέτου ο καθένας ενός διαμερίσματος, όπως αυτό περιγράφεται στην αγωγή με Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ)…………., το οποίο ποσοστό απέκτησαν δυνάμει έκτακτης χρησικτησίας.2)Να διαταχθεί η διόρθωση της σχετικής έγγραφής ως ακινήτου με άγνωστο ιδιοκτήτη στο Κτηματολογικό βιβλίο του Δήμου Δραπετσώνας της Περιφερειακής Ενότητας Πειραιά της Περιφέρειας Αττικής και να καταχωρηθούν αυτοί κατά το ποσοστό των 4/64 ο καθένας εξ αδιαιρέτου ως κύριοι του ακινήτου αυτού, δηλαδή, ενός διαμερίσματος πολυκατοικίας, την οποία είχε ανεγείρει το εφεσίβλητο-εναγόμενο Ελληνικό Δημόσιο και είχε παραχωρήσει σε ιδιώτες, ως προσφυγική κατοικία. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο θεώρησε τους ενάγοντες ως δικονομικά απόντες, αν και παραστάθηκαν κατά τη συζήτηση, λόγω της μη καταβολής του αναλογούντος δικαστικού ενσήμου, το οποίο ήταν υποχρεωτικά καταβλητέο και επί αναγνωριστικών αγωγών, σύμφωνα με το νόμο, ο οποίος ίσχυε κατά τον χρόνο της πρωτοβάθμιας συζήτησης. Κατά της απόφασης αυτής άσκησαν την κρινόμενη, από 12-1-2018(με ΓΑΚ……./12-1-2018 και ΕΑΚ……./12-1-2018) έφεση, νομοτύπως και εμπροθέσμως σύμφωνα με τα άρθρα 495 ΚΠολΔ, 511, 513 § 1 περ.β΄ εδ.α΄και β΄, 516 § 1, 517 εδ. α`, 518 § 2 και 520 § 1 ΚΠολΔ, ενόψει του ότι δεν προκύπτει επίδοση της εκκαλούμενης απόφασης, ούτε οι διάδικοι επικαλούνται επίδοσή της, ενώ, εξάλλου, δεν παρήλθε γι’ αυτό η καταχρηστική προθεσμία των δύο (2) ετών από τη δημοσίευση της προσβαλλόμενης απόφασης, σύμφωνα με το άρθρο 518 § 2 ΚΠολΔ, καταβλήθηκε δε το νόμιμο παράβολο, κατ’ άρθρο 495 παρ.4 του ΚΠολΔ, όπως ισχύει από 23-1-2017 και εντεύθεν μετά την τροποποίηση με τα άρθρα 35 παρ.2 και 45 του ν. 4444/2016. Κατά συνέπεια η έφεση πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή και να εξεταστεί κατά την ίδια, ως άνω διαδικασία, περαιτέρω, ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της.
Κατά τη διάταξη του άρθρου 528 ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 44 παρ.2 του ν.3994/2011 “αν ασκηθεί έφεση από τον διάδικο που δικάστηκε ερήμην, η εκκαλούμενη απόφαση εξαφανίζεται μέσα στα όρια, που καθορίζονται από την έφεση και τους πρόσθετους λόγους, ανεξάρτητα από τη διαδικασία, που τηρήθηκε. Ο εκκαλών δικαιούται να προβάλει όλους τους ισχυρισμούς, που μπορούσε να προτείνει πρωτοδίκως”. Από τη διάταξη αυτή συνάγεται ότι εισάγεται καθεστώς αναιτιολόγητης έφεσης, η οποία εξομοιώνεται από πλευράς αποτελεσμάτων, με την καταργηθείσα αναιτιολόγητη ανακοπή ερημοδικίας και εφόσον γίνει τυπικά δεκτή η έφεση, εξαφανίζεται η εκκαλούμενη απόφαση, χωρίς έρευνα των λόγων της έφεσης. Αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση που ο διάδικος δικάστηκε ερήμην λόγω μη καταβολής δικαστικού ενσήμου (Β.Βαθρακοκοίλης, έκδ.1995, στο άρθρο 513 αριθμ.68 και 528 αριθμ.1 και 2).Εξάλλου, όπως προκύπτει από τη διάταξη του άρθρου 33 του Ν.4446/2016, καταργήθηκε η θεσπισθείσα με το Ν.3994/2011 υποχρέωση καταβολής δικαστικού ενσήμου στις αναγνωριστικές αγωγές, με εφαρμογή της σχετικής διάταξης και στις εκκρεμείς αναγνωριστικές αγωγές. Η εκκρεμοδικία που άρχισε με την άσκηση της αγωγής, υπάρχει και όταν γίνεται δεκτή η έφεση, εξαφανίζεται η εκκαλούμενη απόφαση και δικάζεται εξαρχής η αγωγή.
Βάσει όσων προεκτέθηκαν και αφού κρίνεται παραδεκτή η κρινόμενη έφεση, πρέπει να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση και να ερευνηθεί η πιο πάνω αγωγή, η οποία αφού στηρίζεται σε επικαλούμενη χρησικτησία επί ακινήτου, του οποίου ζητείται η καταχώρηση μετά από διόρθωση της σχετικής εγγραφής, σε κτηματολογικά βιβλία, είναι νόμιμη, όπως προκύπτει από το συνδυασμό των διατάξεων του άρθρου 6 παρ.2 εδάφιο πρώτο, 3α περίπτω.ββ΄του Ν.2664/1998 και άρθρου 13 παρ.1 εδάφ. πρώτο του Ν.4164/2013, γι’αυτό και πρέπει να ερευνηθεί στην ουσία της. Καταβολή δικαστικού ενσήμου δεν απαιτείται, όπως προεκτέθηκε, δεδομένου ότι, μετά την εξαφάνιση της πρωτόδικης απόφασης, η αγωγή είναι εκκρεμής.
Από την ένορκη κατάθεση της μάρτυρος των εναγόντων ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, η οποία περιέχεται στα ταυτάριθμα με την εκκαλούμενη απόφαση πρακτικά(το εναγόμενο Δημόσιο δεν εξέτασε μάρτυρα) και απ’όλα τα έγγραφα που προσκομίζουν με επίκληση οι διάδικοι, αποδείχθηκαν τα εξής: ΄Οπως δέχθηκε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, με την υπ’αριθμ.1849/2014 απόφασή του, που εκδόθηκε κατά την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας και προκύπτει από τα αναφερόμενα σ’αυτήν και ήδη, προσκομιζόμενα έγγραφα, το επίδικο ακίνητο είναι ένα διαμέρισμα της αναφερόμενης πιο κάτω πολυκατοικίας (οριζόντια ιδιοκτησία). Το οικόπεδο στο οποίο βρίσκεται το επίδικο ακίνητο βρίσκεται επί του υπ’αριθμ….. οικοδομικού τετραγώνου, που περιβάλλεται από τους δρόμους ……, έχει έκταση μέτρα τετραγωνικά τριακόσια εβδομήντα τρία και 0,43(373,43) και συνορεύει Νοτιοανατολικά με την οδό ………. σε πρόσωπο μέτρων έντεκα και 0,30(11,30), Βορειοανατολικά με κοινόχρηστο χώρο σε πλευρά μέτρων τριάντα πέντε και 0,40(35,40), Βορειοδυτικά με κοινόχρηστο χώρο, σε πλευρά μέτρων έντεκα και 0,30 (11,30) και Νοτιοδυτικά με την οδό ………., σε πρόσωπο μέτρων τριάντα πέντε και 0,40(35,40).Το ως άνω γεωτεμάχιο έχει ήδη λάβει τον ΚΑΕΚ ……….. και σύμφωνα με το οικείο κτηματολογικό φύλλο έχει επιφάνεια 429τ.μ., ενώ, κατά το οικείο απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος, συνορεύει γύρωθεν με τις οδούς ………… Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι η επίδικη οριζόντια ιδιοκτησία αποτελεί το με αριθμ…… διαμέρισμα του πρώτου (Α΄) ορόφου επί πολυκατοικίας κειμένης στο ανωτέρω οικόπεδο, έχει εμβαδόν μέτρα τετραγωνικά εξήντα οκτώ (68) και εξωστών δέκα και 0,10(10,10), όγκο ιδιόκτητων χώρων μέτρα κυβικά διακόσια και 0,50 (200,50), όγκο εκ της αναλογίας του επί του όγκου των κοινόχρηστων χώρων της πολυκατοικίας μέτρα κυβικά εβδομήντα πέντε και 0,30(75,30). δηλαδή, συνολικό όγκο ιδιοκτήτου και κοινοχρήστων χώρων της πολυκατοικίας μέτρα κυβικά είκοσι επτά και 0,58 (27,58), ποσοστό, δε, συμμετοχής εξ αδιαιρέτου στην κυριότητα του όλου οικοπέδου και των κοινοχρήστων και κοινοκτήτων χώρων και πραγμάτων της πολυκατοικίας είκοσι εννέα χιλιοστά και 0,08 του χιλιοστού(29,08) σε σύνολο χιλίων(1000).Το επίδικο ακίνητο παραχωρήθηκε αρχικά στον ………, δυνάμει του με αριθμ……../15-5-1978 παραχωρητηρίου της Διευθύνσεως Κοινωνικών Υπηρεσιών του Διαμερίσματος Πειραιά της Νομαρχίας Αττικής, το οποίο έχει μεταγραφεί νόμιμα στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Πειραιά στον τόμο …, αριθμ……Στη συνέχεια, ο ανωτέρω …….., απεβίωσε στις 17-5-1984, χωρίς να αφήσει διαθήκη, καταλείποντας μόνους εξ αδιαθέτου κληρονόμους τη σύζυγό του, ………., τα τέκνα του 1)………., 2)………., 3)……….., 4)……….., 5)………., 6)……….. και τα τέκνα του προαποβιώσαντος, στις 25-1-1981, υιού του, ………….Στη συνέχεια, στις 28-2-1988, απεβίωσε η ανωτέρω ……….., χωρίς να αφήσει διαθήκη, καταλείποντας μόνους εξ αδιαθέτου κληρονόμους τα τέκνα της 1)………., 2)………, 3)………., 4)………., 5)………., 6)……….και τα τέκνα του προαποβιώσαντος στις 25-1-1981, υιού του, ………….. Εξάλλου οι ανωτέρω κληρονόμοι, δυνάμει της υπ’αριθμ……/1989 πράξης αποδοχής κληρονομιάς του Συμβολαιογράφου Αθηνών …….., νομίμως μεταγεγραμμένης στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Πειραιά, στον τόμο …. και με αύξ.αριθμ. …. και της υπ’αριθμ………../1989 πράξης αποδοχής κληρονομίας του ιδίου ως άνω Συμβολαιογράφου Αθηνών, ………, νομίμως μεταγεγραμμένης στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Πειραιά, στον τόμο …. και με αύξ.αριθμ….., απεδέχθησαν τις επαχθείσες κληρονομίες του πατρός τους και της μητρός τους, αντίστοιχα, καθιστάμενοι συγκύριοι του επίδικου, κατά ποσοστό 8/64 έκαστος εκ των έξι πρώτων και κατά ποσοστό 4/64 έκαστος εκ των δύο τελευταίων. Κατόπιν αποδείχθηκε ότι οι ανωτέρω συγκύριοι 1)……….., 2)……….., 3)………., 4)……….., 5)………., 6)………., 7)……… και 8)……… μεταβίβασαν λόγω πώλησης, κατ’ισομοιρία, το ανωτέρω ποσοστό συγκυριότητας επί του επιδίκου ακινήτου(56/64), δυνάμει του υπ’αριθμ. ……/27-3-1989 συμβολαίου αγοραπωλησίας του Συμβολαιογράφου Αθηνών, ………., πλην όμως τα συμβαλλόμενα μέρη, ουδέποτε μετέγραψαν το ανωτέρω συμβόλαιο. Ακολούθως, η κτηματική περιοχή, όπου βρίσκεται το ακίνητο, κηρύχθηκε υπό κτηματογράφηση στα πλαίσια των εργασιών για τη δημιουργία Εθνικού Κτηματολογίου, σύμφωνα με το ν.2308/1995. Κατά το άρθρο 2 του ως άνω νόμου, κλήθηκαν όσοι έχουν εμπράγματο ή άλλο εγγραπτέο στα κτηματολογικά βιβλία δικαίωμα σε ακίνητο της υπό κτηματογράφηση περιοχής, να υποβάλουν δήλωση με περιγραφή του δικαιώματος και αναφορά στην αιτία κτήσης του. Κατά την τηρούμενη, όμως, διαδικασία κτηματογράφησης, το ανωτέρω ακίνητο καταχωρήθηκε με ΚΑΕΚ ………… και ακολούθως, λόγω της παράλειψης μεταγραφής, ως “άγνωστου ιδιοκτήτη”, με υπό αίρεση δικαιούχο το Ελληνικό Δημόσιο (βλ.το από 3-1-2014 αντίγραφο του κτηματολογικού φύλλου με τις αρχικές εγγραφές). Η εγγραφή αυτή όμως είναι ανακριβής και προσβάλλει το δικαίωμα συγκυριότητας των αιτούντων επ’αυτού και τούτο διότι εμφαίνεται δικαιούχος αυτού “άγνωστος”. Στη συνέχεια, με την πιο πάνω απόφαση, έγινε δεκτή εν μέρει η κριθείσα αίτηση των εναγόντων και διατάχθηκε η διόρθωση της αρχικής εγγραφής, ώστε να αναγραφούν οι ήδη ενάγοντες ως συγκύριοι του εν λόγω ακινήτου, κατά ποσοστό 50/64 ή 87,5% εξ αδιαιρέτου με τίτλο κτήσης το πιο πάνω συμβόλαιο αγοραπωλησίας. Για τα υπόλοιπα 8/64 εξ αδιαιρέτου απορρίφθηκε η σχετική αίτηση, λόγω του ότι οι τότε αιτούντες και ήδη ενάγοντες επικαλέσθηκαν κτήση της κυριότητας με έκτακτη χρησικτησία και έπρεπε να ασκηθεί η σχετική αγωγή, η οποία κρίνεται ήδη. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι οι ενάγοντες είχαν από το έτος 1989 συμφωνήσει με την ιδιοκτήτρια του εν λόγω ποσοστού (του 8/64)…………, την αγορά του και της κατέβαλαν το ανάλογο τίμημα, πλην, όμως, αμελήθηκε εκατέρωθεν η σύνταξη σχετικού συμβολαίου, αν και οι ενάγοντες παρέλαβαν το πιο πάνω διαμέρισμα, καθ’ολοκληρίαν και έκτοτε, για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της εικοσαετίας, έμεναν μέσα σ’αυτό, το κατείχαν και το νέμονταν ως πραγματικοί κύριοι, χωρίς ποτέ, να ενοχληθούν ούτε από την ιδιοκτήτρια, ούτε από το Δημόσιο, ούτε από άλλο πρόσωπο. Αυτά προκύπτουν και από την κατάθεση της μάρτυρος, η οποία είναι κόρη των εναγόντων και έχει προσωπική αντίληψη της νομής διανοία κυρίων, την οποία άσκησαν οι γονείς της. Από την πλευρά του εναγομένου Δημοσίου προβάλλεται αόριστα γενική άρνηση των αγωγικών ισχυρισμών, πλην, όμως, προσκομίζονται από αυτό δημόσια έγγραφα από τα οποία προκύπτει ότι οι υπηρεσίες (Τμήμα Τοπογραφίας, Εποικισμού και Αναδασμού της Π.Ε. Πειραιά και Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Αττικής) δεν προβάλλουν κανένα δικαίωμα κυριότητας προς όφελος του Δημοσίου στο πιο πάνω διαμέρισμα. Εξάλλου προσκομίζεται και το νομίμως μεταγεγραμμένο στα βιβλία μεταγραφών του Υποθηκοφυλακείου Πειραιά(τόμ…., αριθμ….), παραχωρητήριο …./1978 της Διεύθυνσης Κοινωνικών Υπηρεσιών του Διαμερίσματος Πειραιώς της τότε Νομαρχίας Αττικής, δυνάμει του οποίου είχε παραχωρηθεί στον αρχικό κληρονομούμενο ………., το ανωτέρω ακίνητο εκ παραχωρήσεως παρά του Ελληνικού Δημοσίου. Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτή η αγωγή, ως ουσιαστικά βάσιμη, κατά τα οριζόμενα στο διατακτικό και να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα των εναγόντων και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας σε βάρος του ηττώμενου Ελληνικού Δημοσίου, κατά το σχετικό αίτημά τους (άρθρα 176, 183, 191 παρ.2 ΚΠολΔ), μειωμένη κατά τα άρθρα 22 παρ. 1 του ν. 3693/1957 που διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 52 αρ. 18 Εισ.Ν.Κ.ΠολΔ, άρθρο 5 παρ. 12 του Ν.1738/1987 και 2 της ΥΑ 134423/1992 (Οικονομικών και Δικαιοσύνης).Τέλος, λόγω της νίκης των εκκαλούντων, πρέπει να επιστραφεί το επιβαλλόμενο παράβολο στους καταθέσαντες (άρθρο 495 § 4 ΚΠολΔ, που προστέθηκε με το άρθρο 12 § 2 του Ν. 4055/12-03-2012).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ με τους διάδικους παρόντες.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά και κατ’ουσίαν την από 12-1-2018(με ΓΑΚ …/12-1-2018 και ΕΑΚ …/12-1-2018) έφεση κατά της υπ’αριθμ.118/2016 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, που εκδόθηκε κατά την τακτική διαδικασία.
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την εκκαλουμένη.
ΚΡΑΤΕΙ και δικάζει την από 23-6-2014 αγωγή.
ΔΕΧΕΤΑΙ την αγωγή.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι οι ενάγοντες είναι κύριοι από έκτακτη χρησικτησία κατά ποσοστό 4/64 ο καθένας εξ αδιαιρέτου του υπ’αριθμ. ….. διαμερίσματος του πρώτου ορόφου της πολυκατοικίας, η οποία βρίσκεται στον Αστικό Οικισμό Δραπετσώνας Πειραιά, εμβαδού εξήντα οκτώ (68) τετραγωνικών μέτρων, όπως αναλυτικότερα περιγράφεται στο σκεπτικό της παρούσας και έχει καταχωρηθεί στο Κτηματολογικό βιβλίο του Κτηματολογικού Γραφείου Πειραιά με Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ)……….
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ τη διόρθωση της πρώτης εγγραφής στο πιο πάνω Κτηματολογικό βιβλίο ώστε αντί του εσφαλμένου “άγνωστος ιδιοκτήτης” στο εν λόγω ακίνητο να αναγραφούν οι ενάγοντες ως συγκύριοι από έκτακτη χρησικτησία κατά ποσοστό 4/64 ο καθένας στο πιο πάνω ακίνητο.
ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος του εναγόμενου τη δικαστική δαπάνη των εναγόντων και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, την οποία ορίζει, μειωμένη, στο ποσό των τετρακοσίων πενήντα ευρώ(450€).
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την επιστροφή του κατατεθέντος με την άσκηση της υπό στοιχείο Α΄έφεσης παραβόλου στους καταθέσαντα αυτό, εκκαλούντες.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 2 Ιανουαρίου 2020, χωρίς την παρουσία των διαδίκων, του πληρεξουσίου δικηγόρου των εκκαλούντων και της δικαστικής πληρεξουσίας του εφεσιβλήτου.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ