ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΕΚΟΥΣΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
Εκούσια Δικαιοδοσία. Αίτηση πληρέστερης πραγματοποίησης της βούλησης του διαθέτη περιουσίας με τη σύσταση κοινωφελούς ιδρύματος, ύστερα από την εν μέρει μεταβολή της εκμετάλλευσης της περιουσίας και τροποποίησης του Οργανισμού του ως άνω Ιδρύματος. Μη νόμιμο το αίτημα τροποποίησης, συμπλήρωσης κ.λπ. του οργανισμού του κοινωφελούς ιδρύματος, η οποία γίνεται με τον τρόπο που ορίζουν οι διατάξεις του Α.Κ. (άρθρα 108, 109, 110, 119 και 112) και εκείνες των άρθρων του εκτελεστικού του Συντάγματος νόμου (ήδη άρθρα 52 §1 – 51 §1 του ν. 4182/2013), που έχουν θεσπιστεί για να κατοχυρωθεί και διασφαλισθεί στο παραπάνω μέτρο η βούληση του διαθέτη ή του δωρητή και συγκεκριμένα με διάταγμα και όχι μέσω της προσφυγής στο δικαστήριο, που αρμόδιο είναι να επιλύσει, με την εκούσια διαδικασία, αποκλειστικά και μόνο, τα πιο πάνω ζητήματα, που από τη φύση τους απαιτούν τη δικαστική κρίση. Δεκτή εν μέρει η αίτηση. Αποφαίνεται το Δικαστήριο τούτο ότι η βούληση του διαθέτη θα ικανοποιηθεί πληρέστερα, με την εν μέρει μεταβολή της εκμετάλλευσης της περιουσίας του Κοινωφελούς Ιδρύματος.
Αριθμός Απόφασης 116/2020
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Αποτελούμενο από τους Δικαστές Σπυριδούλα Μακρή, Πρόεδρο Εφετών, Χρυσούλα Πλατιά, Εφέτη, Ελευθέριο Γεωργίλη, Εφέτη – Εισηγητή και από τη Γραμματέα Ε.Τ..
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Κατά τη διάταξη του άρθρου 109 παρ. 1 του Συντ., δεν επιτρέπεται η μεταβολή του περιεχομένου ή των όρων διαθήκης, Κωδίκελου ή δωρεάς, ως προς τις διατάξεις τους υπέρ του Δημοσίου ή υπέρ κοινωφελούς σκοπού. Η συνταγματική αυτή διάταξη αποβλέπει στην προστασία και κατοχύρωση της θέλησης των διαθετών και δωρητών εναντίον των πράξεων της πολιτείας, ακόμη και αυτών που έχουν νομοθετικό περιεχόμενο, αφού σύμφωνα με αυτή δεν επιτρέπεται, κατ’ αρχήν, η μεταβολή σκοπού όχι μόνο με διατάγματα αλλά ούτε και με νόμο (Ολ.Α.Π. 1241/1979 Νο.Β. 1980, σελ. 709 και Α.Π. 1355/2017 Τ.Ν.Π. “ΝΟΜΟΣ”). Κατ’ εξαίρεση, όμως, επιτρέπεται, σύμφωνα με την παρ. 2 του ιδίου άρθρου του Συντ., η επωφελέστερη αξιοποίηση ή διάθεση του καταλειφθέντος ή δωρηθέντος περιουσιακού στοιχείου, υπέρ του ίδιου ή άλλου (συγγενούς) κοινωφελούς σκοπού, στην ίδια περιοχή που όρισε ο διαθέτης ή ο δωρητής ή στην ευρύτερη περιφέρειά της, όταν βεβαιωθεί με δικαστική απόφαση, είτε ότι η θέληση του διαθέτη ή του δωρητή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί για οποιοδήποτε λόγο, καθόλου ή κατά το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου της, ως προς τον ορισθέντα σκοπό, είτε ότι η θέληση αυτή μπορεί να ικανοποιηθεί πληρέστερα με την μεταβολή της εκμετάλλευσης του υπ’ όψη περιουσιακού στοιχείου, όπως ειδικός νόμος θα ορίσει. Κατά τη διάταξη του άρθρου 10 του εκτελεστικού του Συντάγματος νόμου 4182/2013, περιουσίες που καταλείπονται υπέρ κοινωφελών σκοπών, αξιοποιούνται κατά τον τρόπο, που όρισε ο διαθέτης ή δωρητής. Απαγορεύεται η μεταβολή τόσο των παραπάνω κοινωφελών σκοπών όσο και του τρόπου και των όρων διαχείρισης της περιουσίας, καθώς και των ορισμών για τον τρόπο διοίκησής της. Αν υπάρχει αμφιβολία περί του περιεχομένου της βούλησης του διαθέτη ή δωρητή ή αμφισβήτηση επ’ αυτού, αυτή επιλύεται από το αρμόδιο, κατ’ άρθρο 825 Κ.Πολ.Δ., δικαστήριο. Η απόφαση εκδίδεται κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας και βεβαιώνει ότι η θέληση του διαθέτη ή του δωρητή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί για οποιονδήποτε λόγο εξ ολοκλήρου ή κατά το μεγαλύτερο μέρος της, ως και αν μπορεί να πραγματοποιηθεί καλύτερα, ύστερα από μεταβολή της εκμετάλλευσης της περιουσίας, καθώς και τον σκοπό και την περιοχή, για την οποία αυτή πρέπει να διατεθεί (Α.Π. 1355/2017, Α.Π. 2013/2014 και Α.Π. 13/2013 όλες στην Τ.Ν.Π. “ΝΟΜΟΣ”). Εξάλλου, κατά την έννοια της διάταξης του άρθρου 825 του Κ.Πολ.Δ., που συνάγεται από τη γραμματική διατύπωση και από το σκοπό της θέσπισής της, το Εφετείο καθίσταται αρμόδιο να κρίνει, κατά την ειδική διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, όταν πρόκειται για ερμηνεία διαθήκης ή άλλης πράξης, με την οποία έχει διατεθεί περιουσιακό στοιχείο για τους αναφερόμενους στο νόμο κοινωφελείς σκοπούς, αποκλειστικά και μόνο όταν προκύπτει αμφιβολία ή αμφισβήτηση για ζητήματα που έχουν σχέση με τον τρόπο της εκκαθάρισης και γενικά της διαχείρισης καταλειφθέντος περιουσιακού στοιχείου για κοινωφελή σκοπό και όχι όταν αυτή ανάγεται και σε άλλα θέματα. Από τις πιο πάνω διατάξεις, σε συνδυασμό και με αυτές που προαναφέρθηκαν του άρθρου 109 §§1 και 2 του Συντ., προκύπτει ότι η βούληση του διαθέτη ή του δωρητή, είναι κατοχυρωμένη νομικά, όχι μόνο ως προς τον κοινωφελή σκοπό στον οποίο αποβλέπει, αλλά και ως προς τον τρόπο που θα εκτελεσθεί αυτός, άρα και τους ορισμούς τους σχετικούς με τον τρόπο διαχείρισης της περιουσίας και διοίκησης του ιδρύματος, εφόσον, όμως, ο σκοπός και οι όροι αυτοί δεν έρχονται σε αντίθεση προς τη δημόσια τάξη και τους κανόνες της ηθικής που ισχύουν, κατά την κοινή αντίληψη. Κατά συνέπεια, όταν για οποιονδήποτε λόγο επιβάλλεται να τροποποιηθεί, συμπληρωθεί κ.λπ. ο οργανισμός κοινωφελών ιδρυμάτων, της κατηγορίας που γίνεται λόγος, για να μη δυσχεραίνεται ή εμποδίζεται η εκπλήρωση του σκοπού αυτών, η τροποποίηση, συμπλήρωση κλπ., αυτή θα γίνει με τον τρόπο που ορίζουν οι διατάξεις του Α.Κ. (άρθρα 108, 109, 110, 119 και 112) και εκείνες των άρθρων του εκτελεστικού του Συντάγματος νόμου (ήδη άρθρα 52 §1 – 51 §1 του ν. 4182/2013), που έχουν θεσπιστεί για να κατοχυρωθεί και διασφαλισθεί στο παραπάνω μέτρο η βούληση του διαθέτη ή του δωρητή και συγκεκριμένα με διάταγμα, όχι δε και μέσω άλλης οδού, δηλαδή της προσφυγής στο δικαστήριο, που αρμόδιο είναι να επιλύσει, με την εκούσια διαδικασία, αποκλειστικά και μόνο, τα πιο πάνω ζητήματα, που από τη φύση τους απαιτούν τη δικαστική κρίση (Α.Π. 1547/2010 ό.π., Εφ.Αν.Κρητ. 31/2018 ό.π. και Εφ.Αθ. 4659/2001 Ελλ.Δ/νη 2002, σελ. 496). Τέλος, κατά την §1 του άρθρου 11 του ν. 4182/2013, “Αν, εν όψει του περιεχομένου της δικαστικής απόφασης του προηγούμενου άρθρου, καθίσταται αναγκαία η τροποποίηση του οργανισμού ή καταστατικού του διοικούντος και διαχειριζόμενου την περιουσία νομικού προσώπου, πρέπει το νομικό πρόσωπο σε προθεσμία ενός (1) έτους από την κοινοποίηση σε αυτό ή τη γνώση της απόφασης, να υποβάλει στην αρμόδια αρχή πρόταση αντίστοιχης τροποποίησης του οργανισμού ή του καταστατικού. Σε περίπτωση κατεπείγοντος, οι ορισμοί της δικαστικής απόφασης μπορεί να εκτελεστούν και πριν από την τυχόν απαιτούμενη τροποποίηση του καταστατικού ή οργανισμού. Η παράγραφος αυτή δεν εφαρμόζεται αν η δικαστική απόφαση αφορά αποκλειστικά σε μεταβολή περιουσιακών στοιχείων”.
ΙΙ. Στην προκείμενη περίπτωση το αιτούν – κοινωφελές ίδρυμα, με την από 13.11.2018 αίτησή του, εκθέτει ότι συστάθηκε με την από 7.6.1950 διαθήκη του αποβιώσαντος ……….., έλαβε δε την επωνυμία “………….”. Ότι ο οργανισμός του εγκρίθηκε και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 152/16.6.1955 και είχε ως σκοπό τη διάθεση των εισοδημάτων του κληροδοτήματος σε αποδεδειγμένα άπορα πρόσωπα, που γεννήθηκαν και διαμένουν στο νησί της Σικίνου, κατά την ανέλεγκτη κρίση του διοικητικού συμβουλίου του. Ότι ο ως άνω διαθέτης, όρισε επίσης, προς εκπλήρωση του σκοπού αυτού, τους Έλληνες εκτελεστές της διαθήκης, να ενισχύσουν τους πτωχούς κάτοικους του νησιού της Σικίνου, είτε αφορά σε ένα πρόσωπο είτε σε περισσότερα, για όσο χρονικό διάστημα κρίνουν, ή να δώσουν κάποιο ποσό του κληροδοτήματος για τη μόρφωση ή το καλό ενός ή περισσότερων προσώπων. Ότι, μετά από έξι δεκαετίες, ο Οργανισμός του (ιδρύματος) βρίσκεται σε φανερή δυσαρμονία με την υπάρχουσα κατάσταση, κυρίως επειδή πλέον δεν γεννιούνται παιδιά στο νησί και οι μόνιμοι κάτοικοι ανέρχονται στους 270, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να αξιοποιηθεί, επ’ ωφελεία τους το ως άνω κληροδότημα, σύμφωνα με τη βούληση του διαθέτη. Κατόπιν τούτων, ζητεί, κατ’ ορθή εκτίμηση του δικογράφου από το Δικαστήριο, για την επωφελέστερη αξιοποίηση του κληροδοτήματος, να είναι δέκτες της οικονομικής βοήθειας του ως άνω διαθέτη, όχι μόνο τα αποδεδειγμένα άπορα πρόσωπα που γεννήθηκαν και διαμένουν στη νήσο Σίκινο, αλλά και οι πτωχοί, όσοι χρήζουν έκτακτης οικονομικής βοήθειας και τυγχάνουν δημότες και μόνιμοι κάτοικοι της ίδιας νήσου, καθώς και την εναρμόνιση του Οργανισμού του με την τρέχουσα κατάσταση στο νησί (όπως αλλαγή της επωνυμίας του, αναφορά σε εν μέρει μεταβολή του σκοπού του, κατά τα ανωτέρω, για την επωφελέστερη αξιοποίηση του κληροδοτήματος, μείωση του αριθμού των μελών του ΔΣ του ιδρύματος, αντικατάσταση μελών του και ετήσια αποζημίωση αυτών, καθώς και απόδοσή του στη δημοτική). Με τέτοιο περιεχόμενο και αιτήματα, η αίτηση, κατά το πρώτο σκέλος της, με το οποίο ζητείται η πληρέστερη πραγματοποίηση της βούλησης του διαθέτη, ύστερα από την εν μέρει μεταβολή της εκμετάλλευσης της περιουσίας, αρμόδια φέρεται ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας (άρθρο 825 του Κ.Πολ.Δ., όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 77 §3 του ν. 4182/2013, επειδή η αρμόδια αρχή, κατά τις διατάξεις των άρθρων 1 §4 και 2 §3 περ. α´ του ν. 4182/2013, είναι ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου και ο σκοπός της περιουσίας που καταλείφθηκε εκπληρώνεται εντός των εδαφικών ορίων της ίδιας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, που έχει έδρα στον Πειραιά. Εξάλλου, τηρήθηκε η νόμιμη προδικασία για το παραδεκτό της συζήτησης της αίτησης, κατ’ άρθρο 10 §4 του ίδιου νόμου, με την επίδοση αντιγράφου της στο Συντονιστή (πρώην Γενικό Γραμματέα) της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου (όπως προκύπτει από την έκθεση επίδοσης …../11.12.2018 της Δικαστικής Επιμελήτριας στο Πρωτοδικείο Αθηνών ……..), ενώ περίληψη αυτής (αίτησης) αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ένα μήνα πριν από τη δικάσιμο και παρέμεινε μέχρι και την προηγούμενη ημέρα της δικασίμου, όπως προκύπτει από τη βεβαίωση 51393/20.9.2019 της Δ/νσης Εσωτερικών της τελευταίας (η ίδια περίληψη δεν αναρτήθηκε και στην ιστοσελίδα του Δήμου Σικίνου, αφού ο τελευταίος δεν διαθέτει τέτοια, όπως προκύπτει από την από 19.9.2019 βεβαίωση του Δημάρχου του), τοιχοκολλήθηκε δε και στα δύο καταστήματα (της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου και του Δήμου Σικίνου), όπως προκύπτει από τις ίδιες ως άνω βεβαιώσεις. Περαιτέρω, η αίτηση είναι νόμιμη, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 109 §§1, 2 του Συντ. και 10 του ν. 4182/2013. Αντίθετα, είναι μη νόμιμη, κατά το αίτημα που αφορά στις τροποποιήσεις του Οργανισμού του αιτούντος, αφού, σύμφωνα και με όσα αναφέρθηκαν στη μείζονα σκέψη, το Δικαστήριο τούτο δεν έχει δικαιοδοσία να επιληφθεί, εφόσον δεν αφορούν στον τρόπο εκκαθάρισης και γενικά της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων για κοινωφελή σκοπό, ως εκ τούτου δε, δεν υπάγονται στη δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων, αλλά εγκρίνονται με τη διαδικασία της §1 του άρθρου 51 του ν. 4182/2013 (έκδοση προεδρικού διατάγματος, κατόπιν πρότασης του Υπουργού Οικονομικών και του αρμόδιου ως εκ του σκοπού Υπουργού). Πρέπει, επομένως, να ερευνηθεί περαιτέρω, κατά το μέρος που κρίθηκε νόμιμη, ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα. Σημειωτέον ότι, εφόσον η αίτηση, κατά το μέρος που κρίθηκε νόμιμη, γίνει δεκτή και ως ουσιαστικά βάσιμη, για την τροποποίηση του σκοπού του Οργανισμού του αιτούντος, θα πρέπει το τελευταίο να υποβάλλει σχετική πρόταση στην αρμόδια αρχή, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 11 του ν. 4182/2013.
ΙΙΙ. Απ’ όλα τα έγγραφα που το αιτούν επικαλείται και προσκομίζει νόμιμα, είτε προς άμεση είτε προς έμμεση απόδειξη (δεν ζητήθηκε η εξέταση κάποιου μάρτυρα), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Ο αποβιώσας …….., με την από 7.6.1950 διαθήκη του, συνέστησε κοινωφελές ίδρυμα, με την επωνυμία “………..”, ο οργανισμός του οποίου εγκρίθηκε και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 152/16.6.1955. Σύμφωνα με την ως άνω διαθήκη, ο αποβιώσας όριζε ως εκτελεστή της την ευρισκόμενη στη Μελβούρνη της Αυστραλίας εταιρεία με την επωνυμία “…………….”, η οποία θα απέδιδε το 50% των εισοδημάτων που θα προέκυπταν από τα κτήματά του, στην Αδελαΐδα, στους ειδικά αναφερόμενους στην Ελλάδα, εκτελεστές της διαθήκης του. Περαιτέρω, όρισε ότι σκοπός του ανωτέρω κληροδοτήματος ήταν να ενισχυθούν από τους πτωχούς κάτοικους της νήσου Σικίνου, οι οποίοι είχαν απόλυτη ανάγκη, εκείνοι οι οποίοι θα κρίνουν οι Έλληνες εκτελεστές, ότι έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη και να δίνουν το ίδιο ποσό σε ένα ή περισσότερα πρόσωπα και για όσο χρονικό διάστημα νομίζουν ότι πρέπει, ή να δίνουν το ποσό για τη μόρφωση ή για το καλό κάποιου προσώπου ή προσώπων. Στο πλαίσιο αυτό αναδημοσιεύτηκε ο Οργανισμός του Ιδρύματος …….., στο τεύχος Α του φύλλου 152/1955 της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως (είχε προηγηθεί η ελλιπής δημοσίευση του Οργανισμού στο Φ.Ε.Κ. 143/1953). Σύμφωνα με το άρθρο 2 αυτού, όπως αποδόθηκε ο αναφερόμενος στη διαθήκη σκοπός του διαθέτη, είναι η διάθεση των εισοδημάτων του κληροδοτήματος σε αποδεδειγμένα άπορα πρόσωπα, που γεννήθηκαν και διαμένουν στη νήσο Σίκινο, κατά την ανέλεγκτη κρίση του Δ.Σ. του ιδρύματος, καθώς και ότι το τελευταίο δύναται, αντί χρημάτων, να διαθέτει στους δικαιούμενους βοηθήματος ή σε ομάδες αυτών διάφορα είδη, που θα αγοραστούν με χρήματα του κληροδοτήματος, χρήσιμα για τις εργασίες τους, ήτοι γεωργικά εργαλεία, κυψέλες μελισσών, αργαλειούς υφάνσεως, δίχτυα αλιείας ψαριών, αροτριώντα ή οικόσιτα ζώα κλπ. Τέλος, ορίστηκε ότι το ίδιο Δ.Σ. δύναται να συμβληθεί με ιατρό, με την καταβολή ανάλογης αποζημίωσης για την παροχή δωρεάν ιατρικής και φαρμακευτικής περίθαλψης προς τους απόρους της νήσου Σικίνου… Εξάλλου, από τον τελευταίο προϋπολογισμό (του έτους 2018), που προσκομίστηκε και αφορούσε στη διάθεση χρημάτων του κληροδοτήματος για το έτος 2017, αποδείχθηκε ότι καταβλήθηκε το ποσό των 60.000 ευρώ, ως βοήθεια σε πτωχούς, γέροντες, πάσχοντες και λοιπούς έχοντες ανάγκη βοήθειας, άλλες 60.000 ευρώ για παροχή σε αγρότες, μέλη του Αγροτικού Συνεταιρισμού, όπως και στον ίδιο, χρηματικά βοηθήματα, γεωργικά εργαλεία, μηχανήματα, ζώα, κυψέλες και άλλα αντικείμενα, καθώς και ένα σημαντικό ποσό (10.000 ευρώ) για ιατρική περίθαλψη των κατοίκων και τον εξοπλισμό του ιατρείου. Πλην των ανωτέρω ποσών (συνολικά 130.000 ευρώ), για την καταβολή των οποίων συμφώνησε και η αρμόδια προς τούτο αρχή (ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου), οι πιστώσεις ποσών 10.000 ευρώ για τη μόρφωση των παιδιών των σχολείων της Σικίνου και 10.319,67 ευρώ για την εκτέλεση κοινωφελών έργων στο Δήμο Σικίνου, δεν εγκρίθηκαν από την ίδια ως άνω αρχή, ως κείμενες εκτός της βούλησης του διαθέτη. Το αίτημα για την αξιοποίηση της περιουσίας του ιδρύματος που προτείνεται από το αιτούν ως προς τους τελευταίους αυτούς σκοπούς (που δεν εγκρίθηκαν από την αρμόδια αρχή, αλλά και για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου όλων των κατοίκων του νησιού), βρίσκεται εκτός του πλαισίου της βούλησης του διαθέτη, αφού, εάν αποτύπωναν την αληθινή επιθυμία του, θα την είχε εκφράσει ρητά, ενώ θα μπορούσε εξ αρχής να διαθέσει την περιουσία του και για τους λοιπούς ανωτέρω σκοπούς, εφόσον οι φορείς αυτοί υπήρχαν και κατά το χρόνο σύνταξης της διαθήκης του. Μάλιστα, το βιοτικό επίπεδο του νησιού, κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1950, ήταν ιδιαίτερα χαμηλό και οι αντίστοιχες ανάγκες πολύ μεγαλύτερες απ’ ότι σήμερα. Επιπλέον, τουλάχιστον από το από 15.10.2017 πρακτικό του Δ.Σ. του Ιδρύματος, που προσκομίζεται (δεν ζητήθηκε η εξέταση μάρτυρα στο ακροατήριο ούτε προσκομίστηκε κάποια ένορκη βεβαίωση) δεν αποδείχθηκε, τουλάχιστον έως το χρόνο συζήτησης της υπό κρίση αίτησης, αδυναμία εκπλήρωσης των σκοπών αυτού, όπως αυτοί εκτίθενται ανωτέρω, ώστε να παρίσταται ανάγκη για την πληρέστερη εξυπηρέτηση της βούλησης του διαθέτη με την μεταβολή της εκμετάλλευσης των εισοδημάτων και για τους παρόμοιους κοινωφελείς σκοπούς (σχετ. Α.Π. 1335/2017 ό.π.). Το γεγονός πως δεν εγκρίθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση η διάθεση ποσών για τη μόρφωση των παιδιών των σχολείων της Σικίνου και για τη συνδρομή στο Δήμο Σικίνου για κοινωφελή έργα, σκοποί οι οποίοι είναι εκτός της βούλησης του διαθέτη, δεν επαρκεί προς τούτο. Σημειωτέον ότι, ούτε από το ως άνω πρακτικό του Δ.Σ. του αιτούντος, ούτε από κάποιο άλλο αποδεικτικό μέσο, αποδείχθηκε πως τα ποσά, των οποίων η χορήγηση δεν εγκρίθηκε από την αρμόδια αρχή, δεν υπήρχε η δυνατότητα να διατεθούν για τους σκοπούς που είχε ορίσει ο διαθέτης. Αντίθετα, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, το αίτημα να καθίστανται δικαιούχοι των εισοδημάτων του κληροδοτήματος, όχι μόνο οι γεννηθέντες στη νήσο Σίκινο αλλά και όσοι τυγχάνουν δημότες και μόνιμοι κάτοικοι αυτής, επειδή πλέον δεν γεννιούνται τέκνα σ’ αυτό και οι μόνιμοι κάτοικοι ανέρχονται μόλις στους 260, με βάση την απογραφή του πληθυσμού του 2011, είναι βάσιμο, διότι με τον τρόπο αυτό η θέληση του διαθέτη θα ικανοποιηθεί πληρέστερα. Μάλιστα, ο τελευταίος, στη διαθήκη του, βάσει της οποίας συστάθηκε το αιτούν, όπου το επιθυμούσε, έκανε το διαχωρισμό αυτό μεταξύ προσώπων που έχουν γεννηθεί στο νησί (όπως στην περίπτωση αντικατάστασης των Ελλήνων εκτελεστών του κληροδοτήματος) και κατοίκων του νησιού, στην τελευταία δε αυτή κατηγορία (των (μόνιμων κατοίκων) και όχι όσων εξ αυτών έχουν γεννηθεί στη νήσο Σίκινο, συμπεριέλαβε και τους πτωχούς, τους οποίους επιθυμούσε να ενισχύονται. Επιπλέον, η βούληση του διαθέτη θα ικανοποιηθεί πληρέστερα και με τη διάθεση χρημάτων σε όσους χρήζουν έκτακτης οικονομικής βοήθειας για σοβαρούς λόγους υγείας ή λόγω φυσικών καταστροφών, καθώς και για τη μόρφωση ενός ή και περισσοτέρων προσώπων. Τούτο είναι σύμφωνο με τη σχετική αναφορά στην ως άνω διαθήκη, όπου γίνεται λόγος για διάθεση ποσού “για τη μόρφωση ή το καλό κάποιου προσώπου ή προσώπων”. Τέλος, δεν αποδείχθηκε ότι υπάρχει δυσαρμονία στον Οργανισμό του αιτούντος από τη χρήση στο σκοπό αυτού, των λέξεων άπορα πρόσωπα, αντί της λέξης πτωχά, που αναφέρει ο διαθέτης στην από 7.6.1950 διαθήκη του, αφού, τουλάχιστον έως τη συζήτηση της υπό κρίση αίτησης, αυτή η διαφοροποίηση δεν δημιούργησε κάποιο πρόβλημα στην εκτέλεσή του (σκοπού του διαθέτη).
ΙV. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η αίτηση, κατά το μέρος που κρίθηκε νόμιμη, να γίνει δεκτή ως και κατ’ ουσία βάσιμη και ν’ αποφανθεί το Δικαστήριο τούτο ότι η βούληση του διαθέτη …….. θα ικανοποιηθεί πληρέστερα : α) με τη διάθεση των εισοδημάτων του κληροδοτήματος, σε αποδεδειγμένα άπορα πρόσωπα, που όχι μόνο γεννήθηκαν και διαμένουν στη νήσο Σίκινο, αλλά και που τυγχάνουν (άπορα πρόσωπα), σύμφωνα με το νόμο, δημότες και μόνιμοι κάτοικοι της ίδιας νήσου, β) με τη διάθεση χρημάτων και σε όσους χρήζουν έκτακτης οικονομικής βοήθειας για σοβαρούς λόγους υγείας ή λόγω φυσικών καταστροφών, καθώς και για τη μόρφωση ενός ή και περισσοτέρων προσώπων, όπως ορίζεται στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει ό,τι κρίθηκε απορριπτέο.
Δέχεται εν μέρει την αίτηση.
Αποφαίνεται ότι ο αναφερόμενος στην από 7.6.1950 διαθήκη του ………., με την οποία συστήθηκε το αιτούν, σκοπός του διαθέτη αυτού ικανοποιείται πληρέστερα : α) με τη διάθεση των εισοδημάτων του κληροδοτήματος, σε αποδεδειγμένα άπορα πρόσωπα, που, όχι μόνο γεννήθηκαν και διαμένουν στη νήσο Σίκινο, αλλά και (άπορα πρόσωπα) που τυγχάνουν, σύμφωνα με το νόμο, δημότες και μόνιμοι κάτοικοι της ίδιας νήσου, β) με τη διάθεση χρημάτων και σε όσους έχουν ανάγκη έκτακτης οικονομικής βοήθειας για σοβαρούς λόγους υγείας ή λόγω φυσικών καταστροφών, καθώς και για τη μόρφωση ενός ή και περισσοτέρων προσώπων.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στον Πειραιά στις 16 Ιανουαρίου 2020.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύτηκε στο ακροατήριό του, στον Πειραιά, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση, χωρίς την παρουσία του πληρεξούσιου δικηγόρου του αιτούντος, στις 11 Φεβρουαρίου 2020.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ