ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Αριθμός 704/2018
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Συγκροτήθηκε από το Δικαστή Θεόκλητο Καρακατσάνη, Εφέτη και από τη Γραμματέα Γ.Λ..
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 109 παρ. παρ. 1 και 2 του ισχύοντος Συντάγματος της Ελλάδας «1. Δεν επιτρέπεται η μεταβολή του περιεχομένου ή των όρων διαθήκης, κωδικέλλου ή δωρεάς, ως προς τις διατάξεις τους υπέρ του Δημοσίου ή υπέρ κοινωφελούς σκοπού. 2. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η επωφελέστερη αξιοποίηση ή διάθεση για τον ίδιο ή άλλο κοινωφελή σκοπό, εκείνου που καταλείφθηκε ή δωρήθηκε, στην περιοχή που καθόρισε ο δωρητής ή ο διαθέτης ή στην ευρύτερή της περιφέρεια, όταν βεβαιωθεί με δικαστική απόφαση ότι η θέληση του διαθέτη ή του δωρητή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, για οποιονδήποτε λόγο, καθόλου ή κατά το μεγαλύτερο μέρος του περιεχομένου της, καθώς και αν μπορεί να ικανοποιηθεί πληρέστερα με τη μεταβολή της εκμετάλλευσης, όπως νόμος ορίζει». Περαιτέρω, κατά το άρθρο 10 παρ. παρ. 1, 2, 3 και 4 του εκτελεστικού της ως άνω συνταγματικής διάταξης Ν. 4182/2013 «Κώδικας κοινωφελών περιουσιών, σχολαζουσών κληρονομιών και λοιπές διατάξεις» (Φ.Ε.Κ. Α’ 185/10-9-2013), που ισχύει από 1-11-2013, «1. Περιουσίες που καταλείπονται υπέρ κοινωφελών σκοπών αξιοποιούνται κατά τον τρόπο που όρισε ο διαθέτης ή δωρητής. Απαγορεύεται η μεταβολή τόσο των παραπάνω κοινωφελών σκοπών όσο και του τρόπου και των όρων διαχείρισης της περιουσίας, καθώς και των ορισμών για τον τρόπο διοίκησής της. 2. Αν υπάρχει αμφιβολία περί του περιεχομένου της βούλησης του διαθέτη ή δωρητή ή αμφισβήτηση επ’ αυτού, αυτή επιλύεται από το αρμόδιο κατ’ άρθρο 825 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας δικαστήριο. 3. Το κατά την προηγούμενη παράγραφο δικαστήριο αποφαίνεται επίσης, κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, επί του εάν η βούληση του διαθέτη ή δωρητή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, για οποιονδήποτε λόγο, καθόλου ή κατά το μεγαλύτερο μέρος της, και καθορίζει τον τρόπο της επωφελέστερης ή ασφαλέστερης αξιοποίησης της περιουσίας, καθώς και το σκοπό και την περιοχή για την οποία πρέπει αυτή να διατεθεί». Εξάλλου, κατά το άρθρο 825 του Κ.Πολ.Δ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 77 Ν. 4182/2013, «Κάθε αμφιβολία ή αμφισβήτηση για την ερμηνεία διαθήκης ή άλλης πράξης με την οποία διαθέτονται περιουσιακά στοιχεία με κληρονομιά, κληροδοσία ή δωρεά υπέρ του κράτους ή κοινωφελών σκοπών, εφόσον αναφέρεται στον τρόπο της εκκαθάρισης και γενικά της διαχείρισης και της εκτέλεσης της περιουσίας που έχει διατεθεί για το κράτος ή για κοινωφελή σκοπό, υπάγεται στην αρμοδιότητα του Εφετείου της έδρας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης που εποπτεύει την κοινωφελή περιουσία. Αν η κοινωφελής περιουσία υπάγεται στην εποπτεία του Υπουργού Οικονομικών, αρμόδιο είναι το Εφετείο Αθηνών». Στην περίπτωση αυτή η σχετική αμφισβήτηση ή αμφιβολία επιλύεται από το κατά τόπον αρμόδιο Εφετείο, με τριμελή όμως σύνθεση (π.ρ.β.λ. άρθρο 64 παρ. 4 του Εισ.Ν.Κ.Πολ.Δ, όπως ίσχυε πριν την κατάργησή του με το άρθρο 26 Ν. 4491/2017, Φ.Ε.Κ. 152/13-10-2017, Εφ.Αθ. 627/1986, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ), αφού η επίλυσή της δεν έχει υπαχθεί στην εξαιρετική αρμοδιότητα των Εφετείων με μονομελή σύνθεση που συγκροτήθηκαν μετά την τροποποίηση του Κ.Πολ.Δ. με το Ν. 3994/2011 (π.ρ.β.λ. Εφ.Πατρ. 9/2017, Εφ.Ανατ.Κρ. 42/2016, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ, Β. Βαθρακοκοίλη, Η έφεση, έκδ. 2015, αριθ. 1477, 1479, σ. 372). Τέλος, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 46 του Κ.Πολ.Δ, το οποίο, σύμφωνα με το άρθρο 741 του ιδίου Κώδικα, εφαρμόζεται και κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, αν το δικαστήριο δεν είναι καθ’ ύλην ή κατά τόπον αρμόδιο, αποφαίνεται γι’ αυτό αυτεπαγγέλτως και προσδιορίζει το αρμόδιο δικαστήριο, στο οποίο παραπέμπει την υπόθεση, δεδομένου ότι, κατ’ άρθρο 740 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ, δεν εφαρμόζονται κατά την παραπάνω διαδικασία οι διατάξεις των άρθρων 42 επ. του ιδίου Κώδικα περί παρεκτάσεως αρμοδιότητας. Το δικαστήριο ερευνά αυτεπαγγέλτως, με βάση το πραγματικό υλικό που του υποβλήθηκε (Μπέης, Πολ.Δικ, άρθρο 46, σ. 277, Νίκας, Πολ.Δικ. Ι, σ. 280) και κρίνει, για την αλήθεια των περιστατικών που στηρίζουν την αναρμοδιότητα του δικαστηρίου που δικάζει και την αρμοδιότητα εκείνου που θα παραπεμφθεί η υπόθεση, κατ’ ελεύθερη απόδειξη, κατ’ ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 8 Κ.Πολ.Δ, βάσει των στοιχείων και του αποδεικτικού υλικού που προσκομίστηκαν από τους διαδίκους (Εφ.Αθ. 1349/2003, ΕλλΔνη 2004, 1459, Β. Βαθρακοκοίλης, Κ.Πολ.Δ, Ερμηνευτική – Νομολογιακή Ανάλυση, έκδ. 1996, τόμος Α’, άρθρο 46, αρ. 6, σ. 304). Στην προκειμένη περίπτωση, με την κρινόμενη αίτησή του το αιτούν «…………..» ζητεί να προσδιοριστούν σε σημερινές τιμές (ευρώ) τα χρηματικά ποσά που διατίθενται για υποτροφίες με την από 10-4-1976 ιδιόγραφη διαθήκη της …………..και να ερμηνευθεί η ως άνω διαθήκη ώστε να βεβαιωθεί ότι η πραγματική βούληση της διαθέτιδος περιλαμβάνει ως υποτρόφους τους απόφοιτους του Γυμνασίου – Λυκείου Φούρνων Ικαρίας, καθώς και αυτούς που έχουν φοιτήσει εν μέρει στο Λύκειο Φούρνων αλλά αποφοίτησαν από το Γυμνάσιο Φούρνων Ικαρίας. Ενόψει όμως του ότι από τα έγγραφα που προσκομίζει και επικαλείται το αιτούν αποδεικνύεται ότι εποπτεύεται από την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (Γραφείο Εθνικών Κληροδοτημάτων), με έδρα τη ……….. (οδός ………..) (βλ. την υπ’ αριθ. πρωτ. ………….. απόφαση της Γενικής Γραμματέως Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου ……, με την οποία εγκρίνεται ο διορισμός μελών του Δ.Σ. αυτού), η άνω αίτηση εισάγεται αναρμοδίως κατά τόπον ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, αντί να εισαχθεί στο κατά τόπον αρμόδιο Εφετείο Βορείου Αιγαίου (άρθρο 825 Κ.Πολ.Δ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 77 Ν. 4182/2013). Επιπλέον, από προφανή παραδρομή η υπόθεση έχει γραφτεί στο πινάκιο του Εφετείου που δικάζει με μονομελή σύνθεση και συζητήθηκε με τέτοια σύνθεση, αντί να γραφτεί στο πινάκιο του Εφετείου και να συζητηθεί με τριμελή σύνθεση, όπως έπρεπε, κατά τα αναφερόμενα σε παραπάνω μείζονα σκέψη. Κατόπιν τούτων πρέπει, κατ’ αυτεπάγγελτο έλεγχο (άρθρο 46 Κ.Πολ.Δ.), να κηρυχθεί το Δικαστήριο τούτο αναρμόδιο κατά τόπο και να παραπεμφθεί η υπόθεση προς εκδίκαση στο Εφετείο Βορείου Αιγαίου, με τριμελή σύνθεση. ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Κηρύσσει εαυτό αναρμόδιο κατά τόπο.
Παραπέμπει την υπόθεση προς εκδίκαση στο Εφετείο Βορείου Αιγαίου, με τριμελή σύνθεση.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύτηκε στον Πειραιά, σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 18-11-2018, χωρίς την παρουσία του αιτούντος και του πληρεξούσιου δικηγόρου του.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ