ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Καθορισμός οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης ακινήτου. Ο καθού η αίτηση μπορεί με αντίθετη αίτηση (ανταίτηση), που κατατίθεται με τις προτάσεις, εντός προθεσμίας πέντε ημερών πριν τη συζήτηση, να ζητήσει, μεταξύ άλλων, να αναγνωρισθεί ως δικαιούχος της αποζημίωσης του απαλλοτριωθέντος ακινήτου, αν ο αιτών ζήτησε τον καθορισμό της οριστικής τιμής μονάδος αποζημίωσης για το αντίστοιχο απαλλοτριωθέν ακίνητο. Σε περίπτωση που ο ανταιτών έχει, ήδη, αναγνωρισθεί ως δικαιούχος με τη δικαστική απόφαση, με την οποία καθορίστηκε η προσωρινή τιμή μονάδας της σχετικής αποζημίωσης, η ανταίτηση, κατά το μέρος της αυτό, είναι απορριπτέα, λόγω ελλείψεως εννόμου συμφέροντος.
Αριθμός 237/2020
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
——————-
Αποτελούμενο από τους Δικαστές Ελένη Κούφη, Πρόεδρο Εφετών, Ιωάννη Αποστολόπουλο, Εφέτη – Εισηγητή, Ιωάννη Γερωνυμάκη, Εφέτη και από τη Γραμματέα Γ.Λ..
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τις διατάξεις των άρθρων 17 παρ. 2, 3 και 4 του Συντάγματος και του άρθρου 13 παρ. 1 και 2 του ν. 2882/2001 του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων (Κ.Α.Α.Α.), σε συνδυασμό με το άρθρο 1 του πρώτου (πρόσθετου) πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), προκύπτει ότι κρίσιμος χρόνος, κατά τον οποίο σκοπείται η πραγματική αξία του απαλλοτριωμένου ακινήτου για τον οριστικό προσδιορισμό της αποζημίωσης, σε περίπτωση που δεν έχει προηγηθεί προσωρινός προσδιορισμός ή παρήλθε έτος από τη συζήτηση για τον προσωρινό προσδιορισμό είναι ο χρόνος της συζήτησης ενώπιον του αρμόδιου Εφετείου. Επίσης, προς εύρεση της αξίας αυτής δεν επιτρέπεται να συνυπολογισθεί και η μετά τη δημοσίευση της πράξης απαλλοτρίωσης και ένεκα μόνον αυτής τυχόν επελθούσα μεταβολή (αύξηση ή υποτίμηση της αξίας του απαλλοτριωμένου). Ακόμη, ως κριτήριο για τη διάγνωση της πραγματικής αξίας λαμβάνεται υπόψη ιδίως η αξία παρακείμενων και ομοειδών ακινήτων, όπως αυτή διαμορφώνεται κατά τον ως άνω κρίσιμο χρόνο, κυρίως, από την αντικειμενική αξία, τα τιμήματα σε συμβόλαια μεταβίβασης κυριότητας ακινήτων, τα οποία συντάχθηκαν κατά τον χρόνο της κήρυξης της απαλλοτρίωσης, καθώς και η πρόσοδος του απαλλοτριωθέντος. Όμως, τα κριτήρια αυτά είναι ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά για το δικαστήριο, το οποίο μπορεί να στηρίζει τη σχετική κρίση του σε κάθε πρόσφορο συγκριτικό στοιχείο, αφού το αξιολογήσει κατάλληλα. Μάλιστα, η αποζημίωση πρέπει να είναι «πλήρης», να ανταποκρίνεται δηλαδή προς την αξία του απαλλοτριωθέντος, κατά τον κρίσιμο χρόνο και να μπορεί με αυτήν ο δικαιούχος να αντικαταστήσει το ακίνητό του με άλλο όμοιο και ίσης αξίας (βλ. ΟλΑΠ 5/2002 ΕλλΔνη 43 376, ΑΠ 209/2019 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 148/2018 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 844/2015 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1046/2010 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 375/2009 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 1543/2003 ΕλλΔνη 45 401). Εξάλλου, κατά το άρθρο 20 παρ. 5 του ν. 2882/2001 (Κ.Α.Α.Α.) εάν ασκηθεί παραδεκτώς αίτηση περί οριστικού προσδιορισμού της αποζημίωσης, εκείνος κατά του οποίου στρέφεται δύναται να ασκήσει με τις προτάσεις, που κατατίθενται, με ποινή απαραδέκτου, πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συζήτηση, αντίθετη αίτηση (ανταίτηση) για τα ίδια ακίνητα, στα οποία αφορά η αίτηση. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι, για να είναι παραδεκτή η αντίθετη αίτηση, πρέπει να αναφέρεται στα ίδια ακίνητα που αναφέρεται και η αίτηση προσδιορισμού της οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης και όχι απαραιτήτως σε κεφάλαια της δίκης απαλλοτρίωσης. Επίσης, όταν κάποιο πρόσωπο ζητεί τον καθορισμό της οριστικής τιμής μονάδος αποζημίωσης του απαλλοτριωθέντος ακινήτου, μπορεί με αντίθετη αίτηση που κατατίθεται με τις προτάσεις, εντός της ανωτέρω προθεσμίας των πέντε ημερών πριν τη συζήτηση, να ζητηθεί να αναγνωρισθεί ο ανταιτών δικαιούχος της αποζημίωσης του απαλλοτριωθέντος ακινήτου, αν ο αιτών ζήτησε τον καθορισμό της οριστικής τιμής μονάδος αποζημίωσης για το αντίστοιχο απαλλοτριωθέν ακίνητο. Μάλιστα, το τελευταίο δικαιολογείται από το ότι, σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, οι αντίθετες αιτήσεις αναφέρονται στο ίδιο ακίνητο που αναφέρεται στην κύρια αίτηση. Αντίθετη ερμηνεία της ανωτέρω διατάξεως παραβιάζει το άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, διότι εμποδίζει το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης στο δικαστήριο (βλ. ΑΠ 1993/2017, ΑΠ 877/2015 ΝΟΜΟΣ)
Στην προκείμενη περίπτωση, με την κρινόμενη αίτηση το αιτούν (Ν.Π.Δ.Δ. – Ο.Τ.Α. Δήμος Σαλαμίνας) ζητεί να καθορισθεί η οριστική τιμή μονάδας αποζημιώσεως, σε μικρότερο ποσό από αυτό που καθορίσθηκε προσωρινώς με την υπ’ αριθ. 429/2017 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς, για την οποία (αποζημίωση) αυτό είναι υπόχρεο προς καταβολή της και ο καθού η αίτηση δικαιούχος αυτής, σχετικώς με το αναφερόμενο ακίνητο, που απαλλοτριώθηκε αναγκαστικώς, λόγω ρυμοτομίας, δυνάμει της υπ’ αριθ. 16/1995 Πράξης Εφαρμογής και της υπ’ αριθ. 16Α 9/2013 Διορθωτικής αυτής Πράξης, οι οποίες συντάχθηκαν προς εφαρμογή της πολεοδομικής μελέτης, μεταξύ άλλων, και του τμήματος της πολεοδομικής ενότητας «Περάνι – Κύριζα – Δημητράνη» της τέως Κοινότητας Αιαντείου Σαλαμίνας Αττικής και οι οποίες κυρώθηκαν με την υπ’ αριθ. Π 10780/Β624/8-7-1997 Νομαρχιακή Απόφαση και την υπ’ αριθ. 117779/2013 απόφαση του Περιφερειάρχη Αττικής, αντιστοίχως. Η αίτηση αυτή παραδεκτώς και αρμοδίως εισάγεται για να συζητηθεί ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου κατά την ειδική διαδικασία των άρθρων 18, 19, 20 και 21 του ν. 2882/2001, ενόψει του ότι ασκήθηκε εμπρόθεσμα, δηλαδή εντός 30 ημερών από την επίδοση της προαναφερθείσας απόφασης περί προσωρινού προσδιορισμού της εν λόγω αποζημιώσεως (βλ. την υπ’ αριθ. ……/7-9-2017 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή στην περιφέρεια του Εφετείου Αθηνών, με έδρα στο Πρωτοδικείο Αθηνών, .. ……..) και είναι νόμιμη, γιατί στηρίζεται στα άρθρα 17 του Συντάγματος, 13, 14 παρ. 1, 15, 17, 18, 19 παρ. 5, 7, 8 και 9, 20, 29 παρ. 1 και 9 του ν. 2882/2001, σε συνδυασμό με το άρθρο 12 του ν. 1337/1983. Επομένως, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να ερευνηθεί στη συνέχεια ως προς την ουσιαστική βασιμότητά της, καθόσον προσκομίζονται τα απαραίτητα έγγραφα της προδικασίας, που ορίζονται στο άρθρο 17 του ν. 2882/2001 (δηλαδή α) αντίγραφο της υπ’ αριθ. 16Α9/2013 Πράξης του Δημάρχου Σαλαμίνας, με την οποία διορθώθηκε η υπ’ αριθ. 16/1995 Πράξη Εφαρμογής, β) αντίγραφο της υπ’ αριθ. πρωτ. 117779/2013 Απόφασης του Περιφερειάρχη Αττικής, με την οποία κυρώθηκε η εν λόγω Διορθωτική Πράξη, γ) τα συνοδεύοντα αυτήν υπ’ αριθ. …./2012 τοπογραφικό διάγραμμα και κτηματολογικό πίνακα, όπου εμφαίνονται η απαλλοτριωθείσα έκταση και οι εικαζόμενοι ιδιοκτήτες, δ) αντίγραφο του κτηματολογικού φύλλου του σχετικού ακινήτου με ΚΑΕΚ ……….., περί καταχωρίσεως της ανωτέρω Διορθωτικής Πράξης της υπ’ αριθ. 16/1995 Πράξης Εφαρμογής, ε) τα υπ’ αριθ. ……../21-7-2015 πιστοποιητικά του Υποθηκοφύλακα Σαλαμίνας περί μεταγραφής του συμβολαίου αγοράς του ανωτέρω ακινήτου εκ μέρους του αιτούντος και σχετικών βαρών, κατασχέσεων, καθώς και περί μη εγγραφών στα βιβλία διεκδικήσεων και στ) η υπ’ αριθ. ../25-4-2018 βεβαίωση της Κτηματικής Υπηρεσίας Πειραιά – Νήσων και Δυτικής Αττικής περί μη συντάξεως της έκθεσης της επιτροπής του άρθρου 15 του ν. 2882/2001).
Περαιτέρω, ο καθού η προαναφερθείσα αίτηση με τις προτάσεις του, που κατέθεσε πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν από την προκείμενη συζήτηση (βλ. την από 27-2-2019 βεβαίωση της γραμματέως του Δικαστηρίου τούτου επί των προτάσεων αυτών), άσκησε ανταίτηση, με την οποία ζητεί να καθορισθεί για το ως άνω απαλλοτριωθέν ακίνητό του τιμή μονάδας οριστικής αποζημίωσης μεγαλύτερη από αυτήν που, κατά τα ως άνω, ζητεί με την ανωτέρω αίτηση το αιτούν και συγκεκριμένα να καθορισθεί αυτή στο ίδιο ποσό (300 ευρώ ανά τ.μ.), που καθορίσθηκε προσωρινώς με την υπ’ αριθ. 429/2017 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς, καθώς και να αναγνωρισθεί ως δικαιούχος της σχετικής αποζημίωσης. Η ανταίτηση αυτή ασκήθηκε παραδεκτώς και είναι νόμιμη (άρθρο 20 παρ. 5 του ν. 2882/2001), επομένως, πρέπει να εξετασθεί από ουσιαστική άποψη, συνεκδικαζόμενη με την ανωτέρω αίτηση, λόγω της πρόδηλης συνάφειάς τους (άρθρο 246 του ΚΠολΔ). Ωστόσο, η εν λόγω ανταίτηση, όσον αφορά στο μέρος της περί της αναγνωρίσεως του ανταιτούντος ως δικαιούχου της σχετικής αποζημίωσης, ανεξαρτήτως του ότι, όπως προεκτέθηκε, το αίτημα αυτό παραδεκτώς έχει σωρευθεί, είναι απορριπτέα, λόγω ελλείψεως εννόμου συμφέροντος του ανταιτούντος. Ειδικότερα, κατά το άρθρο 68 του ΚΠολΔ, το οποίο εφαρμόζεται και στην ειδική διαδικασία σχετικώς με τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις (άρθρο 18 παρ. 1 του ν. 2882/2001), όποιος προσφεύγει στο δικαστήριο δεν αρκεί να είναι φορέας του δικαιώματος που επικαλείται, αλλά συγχρόνως πρέπει να δικαιολογεί ότι υπάρχει ανάγκη παροχής έννομης προστασίας, δηλαδή πρέπει να επικαλείται και να αποδεικνύει άμεσο έννομο συμφέρον, το οποίο αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση κάθε δικαστικής ενέργειας (βλ. ΑΠ 222/2016, ΑΠ 1420/2011 εις ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, Μ. Μαργαρίτη – Α. Μαργαρίτη «ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΚΠολΔ» εκδ. 2η τομ. Ι αρθρ. 68 σελ. 138-139). Στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από το αντίγραφο της υπ’ αριθ. 429/2017 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς, με αυτήν, εκτός από τον προσωρινό καθορισμό της εν λόγω αποζημίωσης, αναγνωρίσθηκε ο ανταιτών ως δικαιούχος της αποζημίωσης αυτής. Επομένως, ενόψει του ότι ο ανταιτών δεν επικαλείται κάποιο λόγο για τον οποίο να δικαιολογείται η εκ νέου αναγνώρισή του ως δικαιούχου της αποζημίωσης, σε συνδυασμό με το ότι το αιτούν δεν αμφισβητεί, με οποιοδήποτε τρόπο, την αναγνώριση αυτή, δεν υφίσταται έννομο συμφέρον του (ανταιτούντος) προς τούτο. Εξάλλου, πρέπει να σημειωθεί ότι, κατά τις διατάξεις του ν. 2882/2001, στη διαδικασία για την αναγνώριση του δικαιούχου της αποζημίωσης από αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτου δεν προβλέπονται περισσότερα στάδια, όπως για τον προσδιορισμό της σχετικής αποζημίωσης, που προβλέπεται το στάδιο του προσωρινού και οριστικού καθορισμού της (βλ. Α. Κανδαράκη εις «Αναγκαστική Απαλλοτρίωση» επιμ. Ν. Ρόζου εκδ. 2019 σελ. 122, Κ. Χορομίδη «Η Αναγκαστική Απαλλοτρίωση» εκδ. 2008 σελ. 1200 επ.).
Από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων των μαρτύρων που εξετάσθηκαν στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού, οι οποίες περιέχονται στα ταυτάριθμα με την απόφαση πρακτικά του Δικαστηρίου, και όλων, ανεξαιρέτως, των εγγράφων που οι διάδικοι νομίμως προσκομίζουν και επικαλούνται, για να ληφθούν υπόψη ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα, είτε ως δικαστικά τεκμήρια (μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι νομίμως προσκομισθείσες φωτογραφίες, των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητείται), χωρίς, όμως, να ληφθεί υπόψη για τη διάγνωση της αξίας του ως άνω απαλλοτριωθέντος ακινήτου η κατάθεση της μάρτυρος ………., η οποία εξετάσθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου με την επιμέλεια του καθου η αίτηση – ανταιτούντος (είναι η σύζυγός του), γιατί δεν προέκυψε ότι η τελευταία διαθέτει ειδικές γνώσεις επιστήμης ή τέχνης, σε συνδυασμό με το ότι η αξία του εν λόγω ακινήτου υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ (άρθρο 19 παρ. 9 του ν. 2882/2001, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 130 παρ. 5 του ν. 4070/2012, βλ. ΕφΠειρ 62/2014, ΕφΠειρ 824/2014 εις ΝΟΜΟΣ), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Δυνάμει του από 5-4-1990 Προεδρικού Διατάγματος (ΦΕΚ Δ 225/1990) εγκρίθηκε η πολεοδομική μελέτη των πολεοδομικών ενοτήτων «Αγία Μαρίνα Λούκου», «Άγιος Αθανάσιος», «Γιάλα ή Ζαρλί», «Κανάκια» και τμήματος της πολεοδομικής ενότητας «Πέρανι – Κύριζα – Δημητράνη» της κοινότητας Αιαντείου Σαλαμίνας Αττικής. Επίσης, προς εκτέλεση του ανωτέρω Προεδρικού Διατάγματος, εκδόθηκε για την περιοχή «Περάνι» η υπ’ αριθ. 16/1995 Πράξη Εφαρμογής, η οποία κυρώθηκε με την υπ’ αριθ. οικ.Π.10780/β624/8-7-1997 Νομαρχιακή Απόφαση και στη συνέχεια, εκδόθηκε η διορθωτική αυτής υπ’ αριθ. 16Α9/2013 Πράξη του Αντιδημάρχου (ως αναπληρωτή του Δημάρχου) του αιτούντος Δήμου Σαλαμίνας, η οποία κυρώθηκε με την υπ’ αριθ. πρωτ. 117779/19-6-2013 απόφαση του Περιφερειάρχη Αττικής και η οποία καταχωρήθηκε, νομίμως, στο κτηματολογικό γραφείο Σαλαμίνας, με τον αριθμό ……./5-7-2013, ενώ έγινε συμπλήρωση της καταχώρησης αυτής, η οποία έλαβε τον αριθμό ……/17-6-2015. Βάσει των ανωτέρω απαλλοτριώθηκε αναγκαστικά, λόγω ρυμοτομίας, για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων, μεταξύ άλλων και η εμφαινόμενη στα κτηματολογικά έγγραφα (Κτηματολογικό Διάγραμμα και Πίνακα Πράξης Εφαρμογής), ιδιοκτησία με κωδικό αριθμό κτηματογράφησης ….. και ΚΑΕΚ …….., που βρίσκεται στην περιοχή «…», εντός του Ο.Τ. …. του σχεδίου πόλεως του Δήμου Σαλαμίνας και η οποία απεικονίζεται υπό τα κεφαλαία γράμματα Η-Θ-Ι-Κ-Λ-Μ-Η στο από 3ο/2012 σχεδιάγραμμα της πολιτικού μηχανικού ……., το οποίο συνοδεύει την ανωτέρω Διορθωτική Πράξη Εφαρμογής και έχει ελεγχθεί από την προϊσταμένη της Διεύθυνσης Χωρικού Σχεδιασμού ……………. Ακόμη, το ως άνω απαλλοτριωθέν ακίνητο έχει πρόσοψη επί της οδού …….. (γωνιακό), αρχικό εμβαδό 215,51 τ.μ. και μετά την αφαίρεση της εισφοράς σε γη (10,77 τ.μ.), ρυμοτομείται από αυτό έκταση 204,74 τ.μ., ενώ υπόχρεο καταβολής της σχετικής αποζημίωσης είναι το αιτούν Ν.Π.Δ.Δ. – Ο.Τ.Α. Δήμος Σαλαμίνας.
Περαιτέρω, από τα ίδια ως άνω στοιχεία αποδείχθηκε ότι το ανωτέρω απαλλοτριωθέν ακίνητο βρίσκεται, όπως προαναφέρθηκε, στην περιοχή «….» του Αιαντείου της νήσου Σαλαμίνας, σε απόσταση 600 μέτρων περίπου από την πλησιέστερη ακτή της θάλασσας, ενώ απέχει 50 μέτρα περίπου από την κεντρική οδό (… …), η οποία συνδέει την περιοχή του Αιαντείου με τις υπόλοιπες νότιες περιοχές της Σαλαμίνας, οι οποίες παρουσιάζουν μεγαλύτερη ανάπτυξη, 8 χιλιόμετρα περίπου από την πόλη της Σαλαμίνας και 11 χιλιόμετρα περίπου από το λιμάνι των Παλουκίων, το οποίο συνδέεται ακτοπλοϊκώς με το Πέραμα Αττικής, καθώς και 4 χιλιόμετρα περίπου από το Αιάντειο, όπου βρίσκονται εμπορικά καταστήματα (ένα μεγάλο σούπερ μάρκετ), σχολείο, εστιατόρια, καφετέριες, ένα ξενοδοχείο και μηχάνημα τραπεζικών συναλλαγών (A.T.M.). Επίσης, στην ανωτέρω περιοχή (Περάνι), που βρίσκεται το εν λόγω ακίνητο, υπάρχουν κυρίως δευτερεύουσες (εξοχικές) κατοικίες, από τις οποίες οι περισσότερες είναι κατασκευασμένες τη δεκαετία του 1970, δύο μικρά καταστήματα τροφίμων (μπακάλικα) και διάφοροι χώροι (μάντρες) πώλησης οικοδομικών υλικών, καθώς και μία οργανωμένη παραλία (πλάζ), η οποία λειτουργεί κατά τη θερινή περίοδο. Ακόμη, η περιοχή αυτή (Περάνι) εξυπηρετείται από τα δίκτυα κοινής ωφέλειας (ηλεκτρισμού και ύδρευσης) και από τα μέσα μαζικής συγκοινωνίας (ΚΤΕΛ Σαλαμίνας), όμως με μη τακτικά δρομολόγια και γενικώς, η περιοχή αυτή δεν περιλαμβάνεται στις ιδιαιτέρως αναπτυγμένες της Σαλαμίνας. Επιπλέον, σε απόσταση 100 μέτρων περίπου από το ως άνω απαλλοτριωθέν ακίνητο βρίσκεται ο Ιερός Ναός ………. (βυζαντινό εκκλησάκι …. .), που αποτελεί προορισμό σημαντικού αριθμού επισκεπτών – προσκυνητών, ενόψει του ότι στον κορμό του δένδρου (πεύκου), το οποίο υπάρχει στον προαύλιο χώρο του, διαπιστώθηκε ότι εμφανίζεται μία ασκητική μορφή (βλ. το υπ’ αριθ. πρωτ. ……../23-12-2025 έγγραφο του Δασαρχείου Πειραιώς). Επιπροσθέτως, πρέπει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση που το ανωτέρω απαλλοτριωθέν ακίνητο δεν είχε ρυμοτομηθεί, σύμφωνα με τους υφιστάμενους όρους δόμησης, υπήρχε δυνατότητα οικοδόμησης κτιρίου επ’ αυτού συνολικού εμβαδού 81 τ.μ. (βλ. την από 10-1-2017 τεχνική εκτίμηση – έκθεση του πολιτικού μηχανικού ………. και την κατάθεση του μάρτυρα ………… πολιτικού μηχανικού, η οποία περιλαμβάνεται στα ταυτάριθμα με την προαναφερθείσα απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς περί προσωρινού καθορισμού της αποζημίωσης).
Με την υπ’ αριθ. 429/2017 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς καθορίσθηκε η προσωρινή αποζημίωση για το εν λόγω ακίνητο (με κρίσιμο χρόνο της σχετικής συζήτησης την 12-1-2017) στο ποσό των 300 ευρώ ανά τ.μ., στο οποίο ισχυρίζεται ότι ανέρχεται αυτή και ο καθού η αίτηση – ανταιτών, ο οποίος, κατά τα ως άνω, αναγνωρίσθηκε ως δικαιούχος της σχετικής αποζημίωσης. Η εξετασθείσα ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου μάρτυρας αποδείξεως ………. (πολιτικός μηχανικός), στη σχετική κατάθεσή της, προσδιόρισε την αξία του ανωτέρω απαλλοτριωθέντος ακινήτου στο ποσό των 20 – 30 ευρώ ανά τ. μ., δηλαδή στο ίδιο ποσό (20 ευρώ) που ισχυρίζεται με την ένδικη αίτηση ότι ανέρχεται αυτή και το αιτούν (Δήμος Σαλαμίνας), το οποίο είναι υπόχρεο για την καταβολή της σχετικής αποζημίωσης. Επίσης, από τα προσκομιζόμενα συγκριτικά στοιχεία, αυτά που αφορούν ακίνητα τα οποία ευρίσκονται στην ανωτέρω περιοχή (……), για την οποία δεν εφαρμόζεται το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού αξιών των ακινήτων, είναι : α) η υπ’ αριθ. 248/2014 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Πειραιώς, η οποία αφορά σε ρυμοτομούμενη έκταση 1.297,48 τ.μ. αγροτεμαχίου (ελαιώνα), η οποία απέχει 700 μέτρα περίπου από την πλησιέστερη ακτή της θάλασσας, 16 χιλιόμετρα από την από την πόλη της Σαλαμίνας και 18 – 20 χιλιόμετρα από τα Παλούκια, για την οποία καθορίσθηκε οριστική τιμή μονάδος αποζημίωσης στο ποσό των 30 ευρώ ανά τ. μ. και β) η υπ’ αριθ. 687/2014 απόφαση του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς, η οποία αφορά σε ρυμοτομούμενη έκταση 1.627 τ.μ. αγροτεμαχίου (ελαιώνα), η οποία απέχει 50 μέτρα περίπου από την πλησιέστερη ακτή της θάλασσας, 15 χιλιόμετρα από την πόλη της Σαλαμίνας και 18 χιλιόμετρα από τα Παλούκια, για την οποία καθορίσθηκε προσωρινή τιμή μονάδος αποζημίωσης στο ποσό των 40 ευρώ ανά τ.μ. Εξάλλου, στην από 10-1-2017 τεχνική εκτίμηση-έκθεση του πολιτικού μηχανικού ………… (που προσκομίζει ο καθού η αίτηση – ανταιτών) η αξία του εν λόγω ακινήτου προσδιορίζεται στο ποσό των 300 ευρώ ανά τ.μ. Επίσης, στην κατάθεση του μάρτυρα ……………, πολιτικού μηχανικού, η οποία περιλαμβάνεται στα ταυτάριθμα με την προαναφερθείσα απόφαση περί προσωρινού καθορισμού της αποζημίωσης του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς (που εξετάσθηκε με την επιμέλεια του καθού η αίτηση – ανταιτούντος), αναφέρεται ότι υπάρχουν αγοραπωλησίες για ακίνητα στην ίδια περιοχή μεγαλύτερων οικοπέδων, εκτάσεως ενός περίπου στρέμματος, αντί τιμήματος ποσού 200 – 250 ευρώ ανά τ.μ., μάλιστα κατά το έτος 2014 (προ τριετίας), για μικρής έκτασης οικόπεδο (εντός σχεδίου γωνιακό), το τίμημα ήταν 350 ευρώ ανά τ.μ., ενώ το σχετικό τίμημα για οικόπεδα μεσαίας έκτασης, ευρισκόμενα σε σημαντική απόσταση από την κεντρική οδό, ανέρχεται στο ποσό των 150 ευρώ ανά τ.μ., καθώς και ότι η αξία των ακινήτων μειώνεται αντιστρόφως ανάλογα προς την έκτασή τους, προσδιορίζει δε την αξία του εν λόγω ακινήτου στο ποσό των 300 ευρώ ανά τ.μ.
Από την εκτίμηση των ως άνω στοιχείων, αναλόγως με την τοπική και χρονική προσφορότητά τους, το Δικαστήριο κρίνει ότι, κατά τον κρίσιμο χρόνο η αξία του ως άνω απαλλοτριωθέντος ακινήτου ανέρχεται, βάσει των υφισταμένων οικονομικών και νομισματικών συνθηκών, χωρίς όμως να υπολογίζεται η τυχόν ανατίμηση ή υποτίμησή του μετά τη δημοσίευση της σχετικής πράξης απαλλοτρίωσης και μόνον εξ αιτίας αυτής, στο ποσό των 90 ευρώ ανά τ.μ., στο οποίο πρέπει να καθορισθεί και η οριστική αποζημίωση. Η αποζημίωση αυτή είναι πλήρης, αφού με αυτή ο σχετικός δικαιούχος (καθού η αίτηση – ανταιτών) μπορεί να αντικαταστήσει το εν λόγω ακίνητο με άλλο ισάξιο. Σημειωτέον ότι κρίσιμος χρόνος εκτίμησης είναι ο χρόνος της συζήτησης της προκείμενης υπόθεσης ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (δηλαδή η 7η -3-2019) και όχι της αντίστοιχης αίτησης για την προσωρινή αποζημίωση ενώπιον του Μονομελούς Εφετείου Πειραιώς (12-1-2017), γιατί μέχρι τη συζήτηση της ένδικης αιτήσεως για την οριστική αποζημίωση παρήλθε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του έτους (άρθρο 17 παρ. 2 εδ. β του Συντάγματος, βλ. ΑΠ 524/2010 και ΑΠ 402/2007 ΝΟΜΟΣ).
Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων πρέπει η ένδικη αίτηση να γίνει δεκτή κατά ένα μέρος ως και ουσιαστικώς βάσιμη και να καθοριστεί η οριστική τιμή μονάδος αποζημίωσης για το ως άνω απαλλοτριωθέν ακίνητο στο ποσό των 90 ευρώ ανά τ.μ. Εξάλλου, η ανωτέρω ανταίτηση πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικώς αβάσιμη. Επίσης, όσον αφορά τη δικαστική δαπάνη της προκείμενης δίκης, αυτή βαρύνει τον υπόχρεο προς καταβολή της αποζημίωσης, δηλαδή το αιτούν, και πρέπει να καθορισθεί ενιαία με τη δικαστική δαπάνη για τη δίκη του προσωρινού προσδιορισμού της αποζημίωσης, γιατί η αίτηση για την οριστική αποζημίωση ασκήθηκε εμπρόθεσμα (άρθρο 18 παρ. 4 ν. 2882/2001). Σημειωτέον ότι ως ενιαίως καθορισμός της εν λόγω δικαστικής δαπάνης νοείται η εφάπαξ επιδίκαση των σχετικών δικαστικών εξόδων του δικαιούχου και όχι η επιπρόσθετη επιδίκαση εξόδων (και) για τη δίκη του προσωρινού προσδιορισμού (βλ. ΑΠ 164/2005 ΕλλΔνη 2005 750, ΑΠ 1593/2003 ΕλλΔνη 2004 1746, ΕφΑθ 8014/2001 ΕλλΔνη 2002 468). Ειδικότερα, η δικαστική δαπάνη της δίκης του οριστικού προσδιορισμού της αποζημίωσης περιλαμβάνει τα γενόμενα για τη διεξαγωγή και υπεράσπιση της δίκης (της παρούσας και αυτής για τον καθορισμό της προσωρινής τιμής αποζημίωσης) έξοδα του καθού η αίτηση – ανταιτούντος (δικαιούχου της αποζημίωσης), που ήταν απαραίτητα (άρθρο 189 παρ. 1 του ΚΠολΔ), καθώς και για την αμοιβή της παρασταθείσας πληρεξουσίας δικηγόρου του, υπολογιζομένης σε ποσοστό επί του συνολικού ποσού της ως άνω ορισθείσας αποζημίωσης, για τη σύνταξη προτάσεων επί της αιτήσεως εκ μέρους του καθού η αίτηση – ανταιτούντος, το οποίο ανέρχεται σε 1% για τη δίκη του καθορισμού της προσωρινής τιμής αποζημίωσης και σε 2% για την παρούσα δίκη, καθόσον η ανταίτηση ασκήθηκε με τις προτάσεις και όχι με αυτοτελές δικόγραφο, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 63, 68 παρ.1, 69 παρ. 3 του ν. 4194/2013 – Κώδικα περί Δικηγόρων (βλ. ΟλΑΠ 17/2000, AΠ 1133/2014, ΑΠ 526/2009, ΕφΘεσ 522/2017, ΕφΠειρ 651/2015, ΕφΠειρ 493/2014, άπασες εις ΝΟΜΟΣ), Το ποσοστό, όμως, αυτό θα επιδικασθεί μειωμένο κατά το ήμισυ, δηλαδή σε 1,5 % (1 % + 2 % = 3 % Χ ½), όπως ορίζεται με τη διάταξη του άρθρου 130 παρ. 2 του ν. 4070/2012 (που τροποποίησε τη σχετική διάταξη του άρθρου 18 παρ. 4 εδ. γ΄ του ν. 2882/2001 και η οποία εφαρμόζεται, σύμφωνα με το άρθρο 146 παρ. 9 περ. δ΄ των μεταβατικών διατάξεων του ίδιου νόμου και στις εκκρεμείς, κατά την έναρξη ισχύος του, δίκες περί απαλλοτριώσεων), ενόψει του ότι ο υπόχρεος για την καταβολή της αποζημίωσης, δηλαδή το αιτούν Ν.Π.Δ.Δ – Ο.Τ.Α (Δήμος Σαλαμίνας) είναι φορέας υπαγόμενος στη Γενική Κυβέρνηση (βλ. ΟλΑΠ 17/2000, ΑΠ 874/2012, ΑΠ 71/2012, ΕφΘεσ 522/2017, ΕφΠειρ 651/2015 άπασες εις ΝΟΜΟΣ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Συνεκδικάζει την αίτηση και την ανταίτηση.
Απορρίπτει την ασκηθείσα με τις προτάσεις ανταίτηση.
Δέχεται κατά ένα μέρος την αίτηση.
Καθορίζει την οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης για το αναφερόμενο στο σκεπτικό ακίνητο, το οποίο ρυμοτομήθηκε για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων με την υπ’ αριθ. 16/1995 Πράξη Εφαρμογής, που κυρώθηκε με την υπ’ αριθ. οικ.Π.10780/β624/8-7-1997 Νομαρχιακή Απόφαση, όπως η πρώτη διορθώθηκε στη συνέχεια με την υπ’ αριθ. 16Α9/2013 Πράξη του Αντιδημάρχου του Δήμου Σαλαμίνας, η οποία κυρώθηκε με την υπ’ αριθ. πρωτ. 117779/19-6-2013 απόφαση του Περιφερειάρχη Αττικής, με κωδικό αριθμό κτηματογράφησης .. ΚΑΕΚ ……., το οποίο βρίσκεται στην περιοχή «….», εντός του Ο.Τ. ….. του σχεδίου πόλεως του Δήμου Σαλαμίνας και απεικονίζεται υπό τα κεφαλαία γράμματα Η-Θ-Ι-Κ-Λ-Μ-Η στο από 3ο/2012 σχεδιάγραμμα της πολιτικού μηχανικού ………, που συνοδεύει την ως άνω διορθωτική Πράξη Εφαρμογής, επιφάνειας 204,74 τ.μ. (μετά την αφαίρεση της εισφοράς σε γη), στο ποσό των ενενήντα (90) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο εδάφους.
Καταδικάζει το αιτούν (Ν.Π.Δ.Δ. – Ο.Τ.Α. Δήμος Σαλαμίνας) στην καταβολή των δικαστικών εξόδων του καθού η αίτηση – ανταιτούντος, τα οποία ορίζει στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ, καθώς και της αμοιβής της πληρεξούσιας δικηγόρου του, που ορίζεται σε ποσοστό 1,5 % επί της συνολικής αποζημιώσεως.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε στον Πειραιά στις 19 Δεκεμβρίου 2019.
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Και αντ΄ αυτής,
λόγω λήξεως της
αποσπάσεώς της
και αναχωρήσεώς της,
ο αρχαιότερος της
συνθέσεως Εφέτης,
Ιωάννης Αποστολόπουλος.
Δημοσιεύθηκε δε στο ακροατήριο του παρόντος Δικαστηρίου, σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση αυτού, την 19η Μαρτίου 2020, με άλλη σύνθεση, λόγω λήξεως της αποσπάσεώς της και αναχωρήσεως της Προέδρου Εφετών, Ελένης Κούφη, και λόγω μεταθέσεως και αναχωρήσεως του Εφέτη, Ιωάννη Γερωνυμάκη, αποτελουμένη από τους Δικαστές, Ιωάννη Αποστολόπουλο, Προεδρεύοντα Εφέτη, Εμμανουηλία-Αλεξάνδρα Κεχαγιά και Σοφία Καλούδη, Εφέτες, και με Γραμματέα την Ελένη Τσίτου, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΕΦΕΤΗΣ