ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Ρύθμιση της επικοινωνίας του ανηλίκου με τον γονέα ο οποίος δεν ασκεί την επιμέλεια-περιορισμός του δικαιώματος σε περίπτωση κινδύνου-διανυκτέρευση.
Αριθμός απόφασης 228/2020
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
——————————————-
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Εμμανουηλία-Αλεξάνδρα Κεχαγιά, την οποία όρισε ο Διευθύνων το Εφετείο, Πρόεδρος Εφετών, και τη Γραμματέα Ε.Τ.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Αρμοδίως φέρεται προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου (άρθρο 19 του ΚΠολΔ, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 3994/2011 – Φ Ε.Κ. Α` 165/25.07.2011, σε συνδυασμό με το άρθρο 72 § 13 του ίδιου νόμου), η από 27-6-2018 (με αυξ. αριθμ. εκθ. καταθ………/27-6-2018) έφεση της εναγομένης, ως ολικά ηττηθείσας διαδίκου πρωτοδίκως, κατά της υπ’αριθμ. 2432/2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, με την οποία έγινε δεκτή η από 12-1-2017 (με αυξ.αριθμ. εκθ.καταθ. …………/2017) αγωγή του ενάγοντος και ήδη εφεσίβλητου κατ’αυτής, περί ρύθμισης της επικοινωνίας του με το ανήλικο τέκνο τους. Η έφεση αυτή έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα (άρθρα 495 § § 1 και 2, 500, 511, 513 § 1 εδαφ.β΄, 516 § 1, 517, 518 § 1 του ΚΠολΔ) ενώ δεν απαιτείται η κατάθεση παραβόλου, λόγω της φύσης της προκείμενης διαφοράς (εκ του άρθρου 681 Β και ήδη, με το άρθρο τέταρτο του ν.4335/2015, 592 § 3, σε συνδυασμό με το άρθρο 495 § 3 εδ. τελευταίο του ΚΠολΔ). Επομένως, πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί ακολούθως ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της, εντός των ορίων που καθορίζονται από αυτούς (άρθρα 522 και 533 § 1 του ΚΠολΔ), κατά την ίδια διαδικασία που εκδόθηκε η εκκαλουμένη (άρθρο 591 § 7 του ΚΠολΔ, όπως προστέθηκε με το άρθρο τέταρτο του ν.4335/2015).
Ο ενάγων με την αγωγή του ζητούσε, κατόπιν μερικής παραίτησης, με δήλωση της πληρεξουσίας δικηγόρου του ενώπιον του ακροατηρίου του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, που καταχωρήθηκε στα πρακτικά, να ρυθμιστεί το δικαίωμα επικοινωνίας του με το άρρεν ανήλικο τέκνο, που απέκτησε από τον γάμο του με την εναγομένη, εν διαστάσει σύζυγό του, η οποία ασκεί προσωρινά το δικαίωμα επιμέλειάς του, σύμφωνα με τον οριζόμενο ειδικότερα τρόπο, να απειληθεί σε βάρος της προσωπική κράτηση ενός (1) έτους και χρηματική ποινή πεντακοσίων (500) ευρώ, για κάθε παραβίαση της εκδοθησομένης απόφασης και να επιβληθούν σε βάρος της τα δικαστικά του έξοδα.
Επί της αγωγής εκδόθηκε, αντιμωλία των διαδίκων, η εκκαλουμένη απόφαση, με την οποία έγινε δεκτή η αγωγή, ως βάσιμη και κατ’ουσίαν ακολούθως ρυθμίστηκε η επικοινωνία του ενάγοντος με το ανήλικο, το οποίο αυτός θα παραλάβανε και θα παρέδιδε στην οικία της εναγομένης, με τον τρόπο που είχε ζητηθεί, υπό την απειλή χρηματικής ποινής τριακοσίων (300) ευρώ και προσωπικής κράτησης ενός (1) μηνός, για κάθε περίπτωση παραβίασης της απόφασης.
Κατά της ανωτέρω απόφασης παραπονείται η εναγομένη με την έφεσή της και για τους ειδικότερα εκτιθέμενους στο δικόγραφό της λόγους, που στο σύνολό τους εκτιμώμενοι συνιστούν αιτιάσεις, αναγόμενες σε πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων, και ζητεί την εξαφάνισή της, με σκοπό να απορριφθεί στο σύνολό της η αγωγή.
Από την εκτίμηση των ένορκων καταθέσεων των μαρτύρων των διαδίκων ………. και ………, ενώπιον του ακροατηρίου του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, που περιέχονται στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδρίασής του, και από την εκτίμηση όλων ανεξαιρέτως των εγγράφων, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι, ορισμένα εκ των οποίων λαμβάνονται υπόψη προς άμεση απόδειξη και άλλα για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, χωρίς να παραλείπεται κανένα για την εκτίμηση της ουσίας της υπόθεσης ασχέτως αν μνημονεύεται ή όχι ειδικά, μεταξύ δε αυτών οι προσκομιζόμενες από την εναγομένη-εκκαλούσα-11 συνολικά- φωτογραφίες, των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητήθηκε (άρθρα 444 § 1 περ. γ΄, 448 § 2, 457 § 4 του ΚΠολΔ), και τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής (άρθρο 336 § § 3 και 4 του ΚΠολΔ), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά, που έχουν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης : Οι διάδικοι τέλεσαν νόμιμο πολιτικό γάμο στην …. Χαλκίδος στις 26-9-2015, από τον οποίο απέκτησαν ένα άρρεν ανήλικο τέκνο, τον ….., που γεννήθηκε στις 12-2-2016. Η έγγαμη συμβίωσή τους δεν εξελίχθηκε ομαλά και τελικώς διασπάστηκε στις 16-6-2015, όταν η εναγομένη-εκκαλούσα αποχώρησε από τη συζυγική οικία με το ανήλικο. Έκτοτε διαμένει μαζί του στον Πειραιά, ενώ ο ενάγων-εφεσίβλητος διαβιεί στον τόπο της τελευταίας κοινής διαμονής τους, δηλαδή στην ….. Χαλκίδας, σε διαμέρισμα που του έχει παραχωρηθεί από φιλικό του πρόσωπο. Επομένως, ο τελευταίος με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο έχει αυτονόητο δικαίωμα για προσωπική επικοινωνία με αυτό, η οποία επιβάλλεται και για λόγους ψυχικής και συναισθηματικής αναπτύξεώς του. Ήδη, με την υπ’αριθμ. 1423/2016 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά το δικαίωμά του αυτό ρυθμίστηκε προσωρινά περιλαμβάνοντας και διανυκτέρευση του τέκνου, μετά το πρώτο έτος της ηλικίας του, ενώ και η ίδια η ενάγουσα-εφεσίβλητη δεν προβάλλει αντίρρηση ούτε αμφισβητεί την αναγκαιότητα της προσωπικής του επικοινωνίας με το ανήλικο τέκνο τους, αντιτιθέμενη μόνο στη διανυκτέρευσή του. Ειδικότερα, με τους λόγους της έφεσής της διατείνεται ότι λόγω της μικρής του ηλικίας, αυτή δεν ενδείκνυται, καθόσον μάλιστα προϋποθέτει μετακίνησή του με το αυτοκίνητο σε άλλη περιοχή, και πραγματοποιείται χωρίς συνοδό, ότι η οικία του ενάγοντος-εφεσίβλητου δεν διαθέτει παιδικό κρεβάτι, με αποτέλεσμα, στο παρελθόν το ανήλικο να πέσει από το κρεβάτι που κοιμόταν και να τραυματιστεί, αλλά κυρίως ότι πάσχει από κυστεοκυστική παλινδρόμηση, ήπιου βαθμού στον δεξιό ουρητήρα, γεγονός που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή, την οποία ο ενάγων-εφεσίβλητος δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί. Ακόμα, ισχυρίζεται ότι η επικοινωνία του με το ανήλικο γίνεται αποσπασματικά, καθώς εκείνος δεν είναι συνεπής και δεν έχει προσέλθει πολλές φορές να παραλάβει το τέκνο κατά τις προκαθορισμένες ημέρες και ώρες επικοινωνίας, όπως τις ενδεικτικά αναφερόμενες, με αποτέλεσμα η τυχόν διανυκτέρευση του ανηλίκου μαζί του να παρεμποδίσει ουσιαστικά την ομαλή ψυχοπνευματική του ανάπτυξη, ότι ο ίδιος έχει καταδικαστεί με απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιά για ενδοοικογενειακή σωματική βλάβη σε βάρος της και ότι δεν καταβάλλει το πλήρες ποσό της ορισθείσας διατροφής του ανηλίκου. Σε σχέση με τους ισχυρισμούς της αυτούς αποδείχθηκε ότι το ανήλικο πάσχει πράγματι από κυστεοκυστική παλινδρόμηση, για την αντιμετώπιση της οποίας απαιτείται και αρκεί η λήψη από το στόμα αντιβιοτικού σκευάσματος άπαξ ημερησίως και αυξημένη καθαριότητα, υποχρεώσεις στις οποίες ο ενάγων-εφεσίβλητος μπορεί να ανταποκριθεί ευχερώς, όπως άλλωστε συνέβαινε κατά τη διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης αλλά και της μέχρι τώρα επικοινωνίας του με αυτό, μετά τη διακοπή της, γεγονός που υποδηλώνει ότι κατανοεί πλήρως και αντιμετωπίζει με υπευθυνότητα το συγκεκριμένο ζήτημα. Μάλιστα, κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας δεν διαμένει στην οικία του αλλά στην πατρογονική οικία που βρίσκεται στην ίδια περιοχή και συνεπικουρείται από τους γονείς του και ιδιαιτέρως τη μητέρα του, η οποία είναι 65 ετών και υγιής. Ιατρικά πιστοποιητικά με πλήρη περιγραφή της νόσου, της σοβαρότητας και της πορείας της δεν προσκομίζονται, ούτε γίνεται επίκλησή τους, παρεκτός του από 30-6-2016-και όχι της επικαλούμενης από την εκκαλούσα από 13-7-2016 ιατρικής βεβαίωσης- χειρόγραφου σημειώματος της παιδονεφρολόγου, ………., που διαπιστώνει μετά από υπερηχογραφικό έλεγχο ότι το παιδί εμφανίζει εικόνα βελτίωσης και αντιγράφου του βιβλιαρίου υγείας του, όπου συνταγογραφείται ήδη από τον Μάρτιο του 2016 το φάρμακο «Ceclor», και καταγράφονται εργαστηριακές εξετάσεις του (ούρων). Επισημαίνεται εξάλλου ότι η μάρτυρας ανταπόδειξης, εφόσον δεν είναι ιατρός, είναι παντελώς αναρμόδια να προβεί σε οποιαδήποτε δήλωση και αξιολόγηση της πιθανότητας υποτροπής του τέκνου ανά πάσα στιγμή, η οποία μάλιστα δεν διευκρινίζει σε τί συνίστατο. Επιπλέον, από τις προσκομιζόμενες φωτογραφίες αλλά και από την κατάθεση της μητέρας του ενάγοντος-εφεσίβλητου ενώπιον του ακροατηρίου του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, αποδεικνύεται ότι στην οικία που διαμένει το παιδί, όταν επικοινωνεί με τον πατέρα του, υπάρχει παιδική κούνια, ενώ η ηλικία του-ήδη 4 ετών περίπου- δεν απαιτεί την παρουσία συνοδού για τη μετακίνησή του με το αυτοκίνητο από τον Πειραιά στην παραλία ….., παρά μόνον την τοποθέτησή του σε ειδικό προστατευτικό κάθισμα. Ακόμη, η μη προσέλευσή του για παραλαβή του τέκνου, μόλις έξι (6) αποδεδειγμένα φορές και μάλιστα μόνον εντός του έτους 2017 (18/6, 2/7, 16, 24, 25, 26/12/2017), όπως και η καθυστέρηση καταβολής μέρους της ορισθείσας με την υπ’αριθμ. 1423/16-12-2016 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς διατροφής, αναδρομικά από τον Ιούνιο του έτους 2016 και μέχρι τον Μαϊο του έτους 2017, όπως και η κατ’αρχήν μη εμπρόθεσμη καταβολή του ποσού αυτής, για τον μήνα Αύγουστο του έτους 2017, με δεδομένο ότι ο ενάγων-εφεσίβλητος από τις 24-4-2017 ήταν άνεργος, εργαζόμενος έκτοτε περιστασιακά σε ταβέρνα (σχετ. η υπ’αριθμ. 1629/2018 απόφαση του Α΄Αυτόφωρου Πλημμελειοδικείου Πειραιώς), δεν αναιρούν το πραγματικό ενδιαφέρον του για το τέκνο και τη μεγάλη επιθυμία του να επικοινωνεί με αυτό, την οποία επιβεβαιώνει και η μητέρα του, καθιστώντας την άσκηση του δικαιώματός του για επικοινωνία καταχρηστική. Ο απλός εξάλλου τραυματισμός του στις 8-5-2017, για τον οποίο υποβλήθηκε σε ακτινολογικό έλεγχο, και στις 8-7-2018 (εκδορά βάσεως ρινός και οπίσθιας επιφάνειας αριστερής κνήμης, σύμφωνα με την υπ’αριθμ. …./3-9-2018 Ιατροδικαστική Έκθεση του Ιατροδικαστή της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πειραιώς, ………..), δεν αποδείχθηκε κατ’αρχήν ότι έγιναν από πτώση του από το κρεβάτι και αποτελεί, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, σύνηθες φαινόμενο, που δεν υποδηλώνει παραμέληση της εποπτείας του, ενώ η εμφάνιση αλλεργικού εξανθήματος, που αντιμετωπίστηκε κατόπιν των υποδείξεων της μητέρας αρχικά με αλοιφή και στη συνέχεια, κατόπιν ιατρικής σύστασης, με λήψη αντισταμινικού, θα μπορούσε να συμβεί οποτεδήποτε και δεν αποτελεί γεγονός στο οποίο θα μπορούσε να αποδοθεί οποιαδήποτε αμέλεια στον ενάγοντα, τόσο στην εμφάνιση όσο και στην αντιμετώπισή του. Τέλος, αυτός διαμένει σε περιοχή που βρίσκεται πλησίον της πόλεως της Χαλκίδας που διαθέτει νοσοκομείο και, επομένως, οποιοδήποτε ζήτημα ανακύψει αναφορικά με το τέκνο, μπορεί να αντιμετωπιστεί άμεσα. Με βάση όσα προεκτέθηκαν και γνώμονα το καλώς εννοούμενο συμφέρον του ανήλικου τέκνου, κατά τον καθορισμό του τρόπου και χρόνου επικοινωνίας του ενάγοντος-εφεσίβλητου με αυτό, το Δικαστήριο κρίνει, λαμβάνοντας υπόψη τις προαναφερθείσες συντρέχουσες συνθήκες και περιστάσεις, μεταξύ των οποίων η ηλικία του τέκνου και ο τόπος κατοικίας του σε σχέση με τον τόπο κατοικίας του ενάγοντος-εφεσίβλητου, οι οποίες δεν επιβάλλουν περιορισμό στην άσκηση του σχετικού δικαιώματός του και ειδικότερα αποκλεισμό της διανυκτέρευσης του τέκνου με αυτόν, ότι ο κατάλληλος τρόπος επικοινωνίας, ώστε να είναι δυνατή η εκδήλωση και η καλλιέργεια των αισθημάτων αγάπης και στοργής μεταξύ τους, που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη του αισθήματος ασφάλειας και της ψυχικής ισορροπίας του ανηλίκου, να διατηρηθεί και ενισχυθεί ο ψυχικός δεσμός του ανηλίκου μαζί του και να μειωθούν οι συνέπειες της ανώμαλης εξέλιξης του δεσμού των διαδίκων, την οποία το ανήλικο παρά τη μικρή του ηλικία μπορεί να αντιληφθεί, με δυνατότητα παράλληλα του ενάγοντος-εφεσίβλητου να λαμβάνει γνώση της ανάπτυξης, της εξέλιξης της προσωπικότητάς του και γενικά της παρακολούθησης της πορείας του, πρέπει να ρυθμιστεί με τον ακόλουθο τρόπο, περιλαμβάνοντας, όπως προεκτέθηκε, και διανυκτέρευση του ανηλίκου στον τόπο διαμονής του πατέρα του, για την οποία δεν υφίσταται κίνδυνος για τη συναισθηματική ισορροπία και σωματική υγεία του, είναι ο ακόλουθος : α/ Κάθε πρώτο και τρίτο Σαββατοκύριακο κάθε μήνα από ώρα 10.00 του Σαββάτου έως ώρα 19.00 της Κυριακής, β/ Κατά τις εορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, κατά μεν τα έτη που λήγουν σε μονό αριθμό, από ώρα 18.00 της 24ης Δεκεμβρίου έως ώρα 19.00 της 30ης Δεκεμβρίου και, κατά τα έτη που λήγουν σε ζυγό αριθμό, από ώρα 18.00 της 31ης Δεκεμβρίου έως ώρα 19.00 της 5ης Ιανουαρίου, γ/ Κατά τις εορτές του Πάσχα, κατά μεν τα έτη που λήγουν σε μονό αριθμό, από ώρα 18.00 της Μ.Δευτέρας μέχρι ώρα 19.00 της Δευτέρας της Διακαινησίμου, κατά δε τα έτη που λήγουν σε ζυγό αριθμό, από ώρα 18.00 της Δευτέρας της Διακαινησίμου μέχρι ώρα 19.00 της Κυριακής του Θωμά, δ/ Κατά την περίοδο των θερινών διακοπών, για διάστημα επτά (7) συνεχόμενων ημερών τον μήνα Ιούλιο ή τον μήνα Αύγουστο, κατόπιν κοινής συμφωνίας των διαδίκων, αφού ο ενάγων-εφεσίβλητος προσδιορίσει με σχετική δήλωσή του προς την εναγομένη-εκκαλούσα το διάστημα της επιλογής του, εντός του πρώτου δεκαημέρου του Ιουνίου κάθε έτους, ε/ Σε περίπτωση αποδεδειγμένης ασθένειας του ανηλίκου, κατά τη διάρκεια της οποίας θα βρίσκεται στην οικία της μητέρας του και για όσο διαρκεί η ασθένεια, ο ενάγων-εφεσίβλητος θα έχει το δικαίωμα να επικοινωνεί με το ανήλικο, από ώρα 18.00-20.00 καθημερινά, συνοδευόμενος από συγγενή του εξ αίματος α΄βαθμού, την παρουσία του οποίου η εναγομένη-εκκαλούσα υποχρεούται να επιτρέπει και ανέχεται. Συνεπώς, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, καταλήγοντας στην ίδια κρίση, αν και με συνοπτικότερη αιτιολογία που συμπληρώνεται από την αιτιολογία της παρούσας (ΕφΘεσ 2754/2017, ΕφΠειρ 19/2017 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»), ορθά τις αποδείξεις εκτίμησε και πρέπει ο μοναδικός λόγος έφεσης, όπως εξειδικεύεται με τον πρώτο, δεύτερο και τρίτο λόγο αυτής, να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμος.
Κατ’ακολουθία των ανωτέρω πρέπει η υπό κρίση έφεση να απορριφθεί. Τα δικαστικά έξοδα του ενάγοντος-εφεσίβλητου του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας πρέπει, κατόπιν σχετικού αιτήματός του και μη υποβολής αντίστοιχου αιτήματος από την εκκαλούσα-εναγομένη, να επιβληθούν σε βάρος της τελευταίας, κατά τα οριζόμενα ειδικότερα στο διατακτικό (άρθρα 176, 183, 189 § 1, 191 § 2 του ΚΠολΔ, 63 § 2, 166 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι του ν.4194/2013). Και τούτο, διότι η παροχή νομικής βοήθειας προς αυτήν για την άσκηση της υπό κρίση έφεσης με την υπ’αριθμ. 341/2018 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία συνίσταται στην απαλλαγή της από την υποχρέωση καταβολής των εξόδων της παρούσας διαδικασίας και τον διορισμό συνηγόρου, που ισχύει ως παροχής δικαστικής πληρεξουσιότητας στην έκταση που ορίζει το άρθρο 97 του ΚΠολΔ, περιλαμβάνοντας δηλαδή και την πληρεξουσιότητα για την παράσταση στη σχετική δίκη, όπως άλλωστε ορίζεται και στο διατακτικό της παραπάνω απόφασης, δεν την απαλλάσσει από την υποχρέωση καταβολής των εξόδων που επιδικάζονται στον αντίδικό της εφεσίβλητο (άρθρο 9 § 7 του ν.3226/2004, όπως αυτή προστέθηκε με το άρθρο 27 § 2 του ν.4596/2019, ΦΕΚ Α 32/26-2-2019).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ την από 27-6-2018 (με αυξ. αριθμ. εκθ. καταθ………/27-6-2018) έφεση της εναγομένης, κατά της υπ’αριθμ. 2432/2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, αντιμωλία των διαδίκων.
ΔΕΧΕΤΑΙ αυτήν τυπικά και την απορρίπτει κατ’ουσίαν.
ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ σε βάρος της εκκαλούσας τα δικαστικά έξοδα του εφεσιβλήτου του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας, τα οποία ορίζει στο ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, χωρίς να παρίστανται οι διάδικοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους, στις 13-3-2020.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ