ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αριθμός απόφασης
477/2020
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή, Εμμανουηλία-Αλεξάνδρα Κεχαγιά, την οποία όρισε ο Διευθύνων το Εφετείο Πρόεδρος Εφετών, και από τη Γραμματέα, Τ.Λ.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τις διατάξεις των άρθρων 68, 73 και 516 του ΚΠολΔ, το έννομο συμφέρον αποτελεί προϋπόθεση του παραδεκτού της ασκήσεως του ενδίκου μέσου, η έλλειψη του οποίου ερευνάται αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο και πρέπει να προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, πρέπει δηλαδή να κρίνεται πρωταρχικά αν ο διάδικος που ασκεί την έφεση ή την αναίρεση έχει ηττηθεί εν όλω ή εν μέρει ή έχει νικήσει με την προσβαλλόμενη απόφαση και αν στην τελευταία περίπτωση, βλάπτεται από τις αιτιολογίες της αποφάσεως, από τις οποίες δημιουργείται δεδικασμένο εις βάρος του για άλλη δίκη, υπό τις προϋποθέσεις των άρθρων 322, 324, 325 του ΚΠολΔ (ΑΠ 428/2016, ΕφΘεσ (Μον) 354/2019 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»). Έφεση κατ’ αποφάσεως για διόρθωση των αιτιολογιών της δεν επιτρέπεται, αφού ουσιώδες μέρος της αποφάσεως δεν είναι οι αιτιολογίες, αλλ’ οι διατάξεις αυτής και, αν το αιτιολογικό της αποφάσεως κρίνεται εσφαλμένο αλλά το διατακτικό ορθό, το δευτεροβάθμιο δικαστήριο αντικαθιστά τις αιτιολογίες και απορρίπτει την έφεση (ΕφΘεσ 2218/2003, Αρμ 2004.397, ΕφΘεσ (Μον) 354/2019 ό.π).
Στην προκειμένη περίπτωση, από τα νομίμως προσκομιζόμενα με επίκληση από την καλούσα-εκκαλούσα, …………… έγγραφα και συγκεκριμένα: α) την υπ’αριθμ. …./1/20-2-2017 ληξιαρχική πράξη θανάτου του ληξιάρχου Κερατσινίου-Δραπετσώνας, β) το υπ’αριθμ. …../1-11-2017 πρακτικό δημοσίευσης ιδιόγραφης διαθήκης του Ειρηνοδικείου Πειραιά, γ) Το υπ’αριθμ. …./9-1-2018 πιστοποιητικό του γραμματέα του Ειρηνοδικείου Πειραιά, δ) την υπ’αριθμ. …./16-1-2018 πράξη δηλώσεως αποδοχής κληρονομίας της συμβολαιογράφου Πειραιώς, ………., αποδεικνύεται ότι στις 19-2-2017 απεβίωσε ο …………., αφήνοντας την από 2-10-2016 ιδιόγραφη διαθήκη του, που καταχωρήθηκε στο προαναφερθέν πρακτικό του Ειρηνοδικείου Πειραιώς, με την οποία εγκατέστησε τη θυγατέρα του και ήδη καλούσα, ……….., κληρονόμο του επί του διαμερίσματος του πρώτου ορόφου της επί της οδού ……….. πολυκατοικίας στον Πειραιά, επιφάνειας 79,20 τμ. Η τελευταία ποία δεν αποποιήθηκε την κληρονομία του και με την ανωτέρω συμβολαιογραφική πράξη αποδέχθηκε αυτήν. Επομένως, με την από 21-12-2018 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ………/21-12-2018) κλήση της, ως εκ διαθήκης κληρονόμου του αρχικώς ενάγοντος, …….., νομίμως επαναλαμβάνεται στο όνομά της η διακοπείσα συνεπεία του θανάτου του αρχικώς ενάγοντος πατρός της δίκη (άρθρα των άρθρν 286 περ.α΄, 287 § 1, 290, σε συνδυασμό με 524 § 1 εδ.α΄του ΚΠολΔ), και επαναφέρεται προς συζήτηση, η από 27-11-2015 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …./27-11-2015) υπό στοιχ. Α΄έφεση του τελευταίου, ενώ με την από 31-1-2019 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ………./31-1-2019) κλήση των καλούντων, ……….. και …………, νομίμως επαναφέρεται προς συζήτηση, η από 16-9-2016 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ………/19-9-2016) υπό στοιχ. Β΄έφεσή τους, όλων, ως ολικά ηττηθέντων πρωτοδίκως διαδίκων, κατά της υπ’αριθμ. 1813/2015 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που εκδόθηκε, αντιμωλία των διαδίκων, κατά την τακτική διαδικασία και απέρριψε εν όλω τις από 18-6-2014 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ………./20-6-2014) αναγνωριστική της κυριότητας και υπάρξεως έννομης σχέσης αγωγής του αρχικώς ενάγοντος και από 2-5-2012 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ……./3-5-2012) διεκδικητική αγωγή ακινήτου των εναγόντων, αντίστοιχα, οι οποίες πρέπει να συνεκδικαστούν, λόγω της μεταξύ τους συνάφειας, αφού στρέφονται κατά της ίδιας απόφασης και αναφέρονται στο ίδιο βιοτικό συμβάν, και, επιπρόσθετα, διότι με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται η διεξαγωγή της δίκης και επέρχεται μείωση των εξόδων (άρθρα 246, 524 § 1 του ΚΠολΔ). Οι εφέσεις αυτές, για την εκδίκαση των οποίων είναι αρμόδιο το παρόν Δικαστήριο (άρθρο 19 του ΚΠολΔ), έχουν ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα (άρθρα 495 § § 1 και 2, 499, 500, 511, 513 § 1 εδαφ.β΄, 516 § 1, 517, 518 § 2 του ΚΠολΔ, όπως η τελευταία αυτή διάταξη ισχύει προ της αντικαταστάσεώς της από το άρθρο τρίτο του ν.4335/2015, που εφαρμόζεται για τις εφέσεις που ασκούνται μετά την 1-1-2016 (άρθρο ένατο παρ.2 αυτού), ενώ έχει κατατεθεί και το νόμιμο παράβολο κατά την άσκησή τους (υπ’αριθμ. ……… παράβολα του Δημοσίου και υπ’αριθμ. …. και …. παράβολα ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ, όσον αφορά την υπό στοιχ. Α΄έφεση και υπ’αριθμ. ……… παράβολα του Δημοσίου και υπ’αριθμ. …. και ….. παράβολα του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ, όσον αφορά την υπό στοιχ. Β΄έφεση), ο δε εκκαλών και ήδη εκκαλούσα της υπό στοιχ. Α΄ εφέσεως, έχει έννομο συμφέρον να ζητά την εξαφάνιση της εκκαλουμένης, κατά το σκέλος της που απέρριψε την αγωγή των αντιδίκων της, σύμφωνα με τη σκέψη που προηγείται, διότι αν και θεωρείται νικήσασα διάδικος, βλάπτεται από τις αιτιολογίες της απόφασης, λόγω της δημιουργίας δεδικασμένου εις βάρος της. Επομένως, πρέπει να γίνουν τυπικά δεκτές και να ερευνηθούν ακολούθως ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων τους, εντός των ορίων που καθορίζονται από αυτούς (άρθρα 522 και 533 § 1 του ΚΠολΔ), κατά την ίδια διαδικασία που εκδόθηκε η εκκαλουμένη (άρθρο 591 § 7 του ΚΠολΔ, όπως προστέθηκε με το άρθρο τέταρτο του ν.4335/2015), σημειούμενου ότι ο επιγραμματικά διατυπωθείς λόγος της υπό στοιχ. Α΄έφεσης περί εσφαλμένης εκτίμησης των αποδείξεων είναι αλυσιτελής, αφού το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο απέρριψε την αγωγή του αρχικώς ενάγοντος και την ένσταση ιδίας κυριότητας, που πρότεινε προς απόκρουση της αγωγής των αντιδίκων του, ως μη νόμιμες και δεν προχώρησε στην έρευνα της ουσίας της διαφοράς (ΕφΘεσ 110/2017 Αρμ. 2018.604, ΕφΔωδ 93/2007, ΕφΘεσ (Μον) 2654/2019 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»).
Ο αρχικώς ενάγων, ……….., επικαλούμενος αμφισβήτηση εκ μέρους των εναγομένων, της κυριότητάς του επί του ειδικότερα περιγραφόμενου κατά θέση, επιφάνεια και όρια ακινήτου (διαμερίσματος), το οποίο απέκτησε με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας, νεμόμενος αυτό και συγκεκριμένα έχοντας ενσωματώσει αυτό στην όμορη ιδιοκτησία του, για χρονικό διάστημα υπερβαίνον την εικοσαετία, ζητούσε να αναγνωριστεί κύριος, νομέας και κάτοχος αυτού, και επικουρικά να του επιδικαστεί η κυριότητά του επ’αυτού, με τα αντίστοιχα ποσοστά εξ αδιαιρέτου επί του οικοπέδου, στο οποίο έχει ανεγερθεί, να αναγνωριστεί επίσης ότι ο περιγραφόμενος ανελκυστήρας και το πλατύσκαλο, αποτελούν κοινόχρηστα και κοινόκτητα μέρη της οικοδομής, επί της οποίας βρίσκεται η όμορη ιδιοκτησία του, να υποχρεωθούν οι εναγόμενοι να του αποδώσουν τη χρήση τους, και να επιβληθούν σε βάρος τους τα δικαστικά του έξοδα.
Οι ενάγοντες, επίσης, επικαλούμενοι παράγωγο, δυνάμει νομίμων τίτλων, τρόπο κτήσεως της κυριότητας του επίδικου ακινήτου, κατά το ποσοστό του ½ εξ αδιαιρέτου ο καθένας, ζητούσαν να αναγνωριστεί η συγκυριότητά τους και να διαταχθεί ο εναγόμενος και κάθε τρίτος που αντλεί δικαιώματα από αυτόν να τους το αποδώσει και να επιβληθούν σε βάρος του τα δικαστικά τους έξοδα.
Επί των αγωγών εκδόθηκε η εκκαλουμένη, με την οποία, η μεν πρώτη αγωγή απορρίφθηκε ως μη νόμιμη, κατά το πρώτο αίτημά της, κύριο και επικουρικό, και το δεύτερο αίτημά της, κατά το πρώτο σκέλος του, και ως απαράδεκτη κατά το δεύτερο σκέλος του, και η δεύτερη αγωγή, ως ουσιαστικά αβάσιμη, δεκτού γενομένου του επικουρικά προταθέντος από τον εναγόμενο ισχυρισμού περί καταχρηστικής ασκήσεως δικαιώματος, και συμψηφίστηκαν τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων.
Κατά της απόφασης αυτής, παραπονούνται οι εκκαλούντες για εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και κακή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητούν την εξαφάνιση άλλως τη μεταρρύθμισή της με σκοπό να απορριφθεί η αγωγή.
Από το συνδυασμό των άρθρων 953, 954, 1002 και 1117 του ΑΚ, 1 και 14 του ν. 3741/1929 προκύπτει, ότι, χωριστή κυριότητα σε όροφο οικοδομής ή σε διαμέρισμα ορόφου μπορεί να συσταθεί μόνο με δικαιοπραξία του κυρίου ή των συγκυρίων του όλου ακινήτου, δηλαδή, είτε με σύμβαση του κυρίου και του αποκτώντος, είτε με σύμβαση μεταξύ των συγκυρίων του όλου ακινήτου, είτε με διάταξη τελευταίας δήλωσης (ΑΠ 1187/2015 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ», ΑΠ 56/2011 ΕλλΔνη 2011.788), όχι όμως και με τακτική ή έκτακτη χρησικτησία, η οποία είναι δυνατή μόνο επί συνεστημένης ήδη χωριστής κυριότητας ορόφου ή διαμερίσματος (ΑΠ 2047/2017 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ», ΑΠ 1187/2015 ό.π, ΑΠ 1832/2014, αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»), οδηγώντας έτσι σε απόσβεση του ήδη υπάρχοντος δικαιώματος τρίτου και απόκτησής του από άλλον (ΑΠ 56/2011 ό.π). Εξάλλου, δεν είναι δυνατό να συσταθεί διαιρεμένη ιδιοκτησία επί ανοικτού χώρου, εκτός αν προβλέπεται στη συστατική της οροφοκτησίας πράξη, ή σε μεταγενέστερη συμφωνία όλων των οροφοκτητών, που έχει μεταγραφεί νόμιμα, ότι ο χώρος αυτός πρόκειται να οικοδομηθεί, οπότε η σύσταση διαιρεμένης ιδιοκτησίας αναφέρεται στους μελλοντικούς ορόφους ή διαμερίσματα και τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της κατασκευής τους (ΟλΑΠ 23/2000, Νοβ 2001.604, ΑΠ 1143/2019 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»).
Επιπλέον, στη διάταξη του άρθρου 1 παρ.1 του ν.δ/τος 1024/1971 “περί διηρημένης ιδιοκτησίας επί οικοδομημάτων ανεγειρόμενων επί ενιαίου οικοπέδου” ορίζεται ότι “εν τη εννοία του άρθρου 1 του Ν. 3741/1929 και των άρθρων 1002 και 1117 του Αστικού Κώδικος δύναται να συσταθεί διηρημένη ιδιοκτησία και επί πλειόνων αυτοτελών οικοδομημάτων ανεγειρομένων επί ενιαίου οικοπέδου ανήκοντος εις ένα ή πλείονας, ως και επί ορόφων ή μερών των οικοδομημάτων τούτων, επιφυλασσομένων των πολεοδομικών διατάξεων”. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει, ότι προϋπόθεση για τη σύσταση της κατά τη διάταξη αυτή διαιρεμένης ιδιοκτησίας, της λεγομένης κάθετης ιδιοκτησίας, είναι η ύπαρξη δύο ή περισσότερων αυτοτελών οικοδομημάτων είτε ανεγερθέντων ή μελλόντων να ανεγερθούν σε ενιαίο οικόπεδο που ανήκει σε ένα ή περισσότερους κυρίους, οπότε μπορεί να συσταθεί τέτοια χωριστή ιδιοκτησία είτε σε ολόκληρο το αυτοτελές οικοδόμημα (απλή κάθετη συνιδιοκτησία), είτε σε ορόφους ή διαμερίσματα ορόφων των αυτοτελών τούτων οικοδομημάτων, οπότε συνυπάρχει κάθετη συνιδιοκτησία και οριζόντια ιδιοκτησία (σύνθετη κάθετη συνιδιοκτησία). Και στις δύο περιπτώσεις η κάθετη συνιδιοκτησία διέπεται κατά τα λοιπά από τις διατάξεις των άρθρων 1 επ. του ν. 3741/1929 και των άρθρων 1002 και 1117 του ΑΚ οι οποίες ισχύουν απαραλλάκτως και επί της κάθετης ιδιοκτησίας, διότι το ανωτέρω ν.δ. 1024/1971 δεν επέφερε καμία μεταβολή στη νομική κατασκευή του θεσμού της οριζόντιας ιδιοκτησίας, όπως διαμορφώθηκε με τις ανωτέρω διατάξεις (ΟλΑΠ 12/2016, ΑΠ 1832/2014 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ», ΑΠ 1103/2012 ΕΔΙΚΠΟΛ 2012.205). Από τον συνδυασμό δε των διατάξεων των άρθρων 1, 2 παρ. 1, 4 παρ. 1, 5 ν. 3741/1929 και των άρθρων 1002 και 1117 του ΑΚ, προκύπτει ότι ιδρύεται κυρίως μεν χωριστή κυριότητα στο αυτοτελές οικοδόμημα ή σε όροφο ή διαμέρισμα αυτού, παρεπομένως δε και αναγκαστική συγκυριότητα που αποκτάται αυτοδικαίως κατ’ ανάλογη μερίδα στα κοινά μέρη του όλου ενιαίου οικοπέδου που χρησιμεύουν σε κοινή από όλους τους συνιδιοκτήτες χρήση (ΑΠ 1832/2014, ΑΠ 1103/2012 ό.π, ΕφΠειρ (Μον) 333/2016 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»). Εξάλλου, ο προσδιορισμός των κοινοκτήτων και κοινοχρήστων αυτών μερών, γίνεται, είτε με τη συστατική της οροφοκτησίας δικαιοπραξία, είτε με ιδιαίτερες συμφωνίες μεταξύ όλων των οροφοκτητών, κατά τα άρθρα 4 παρ, 1, 5 και 13 του Ν. 3741/1929, δηλαδή με σύμφωνη απόφασή τους, που πρέπει να καταρτισθεί με συμβολαιογραφικό έγγραφο και να μεταγραφεί. Αν τούτο δεν γίνει, αν δηλαδή δεν ορίζεται τίποτα από την ως άνω δικαιοπραξία, ούτε με ιδιαίτερες συμφωνίες, τότε ισχύει ο προσδιορισμός, που προβλέπεται από τις ως άνω διατάξεις. Στην τελευταία περίπτωση, κριτήριο για τον χαρακτηρισμό πράγματος ως κοινόκτητου και κοινόχρηστου, είναι ο κατά τη φύση του προορισμός για την εξυπηρέτηση των συνιδιοκτητών με την κοινή από αυτούς χρήση του. Δεδομένου δε, ότι η θεσπιζόμενη με τα άρθρα 1002 του ΑΚ και 1 επ. του Ν. 3741/1929 αποκλειστική (χωριστή) κυριότητα επί ορόφου ή τμήματος ορόφου αποτελεί την εξαίρεση του κανόνα superficies solo cedit, που έχει περιληφθεί στο άρθρο 1001 εδ. α` του ΑΚ, οποιοδήποτε μέρος του όλου ακινήτου που δεν ορίστηκε ή δεν ορίστηκε έγκυρα, με το συστατικό της οροφοκτησίας τίτλο ότι αποτελεί αντικείμενο της αποκλειστικής κυριότητας κάποιου συνιδιοκτήτη, υπάγεται αυτοδικαίως από τον νόμο, κατ` εφαρμογή του ανωτέρω κανόνα, στα αντικείμενα της αναγκαστικής συγκυριότητας επί του εδάφους και θεωρείται κοινόκτητο και κοινόχρηστο μέρος του ακινήτου (ΟλΑΠ 23/2000, Νοβ 2001.604, ΑΠ 519/2019 αδημ. Πέραν αυτού, από τις διατάξεις των άρθρων 1, 2 παρ. 1, 3, 4, 13 του άνω ν. 3741/1929 και 1002, 1108, 1117 του ΑΚ, προκύπτει ότι υπό τους όρους των άρθρων 4 και 13 του νόμου αυτού όλοι οι ιδιοκτήτες και συνιδιοκτήτες αυτοτελών οικοδομημάτων, που υπάγονται στις διατάξεις της καθέτου ιδιοκτησίας, μπορούν με την αρχική συστατική πράξη της οροφοκτησίας ή με ιδιαίτερες συμφωνίες μεταξύ όλων των συνιδιοκτητών να ρυθμίσουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της συνιδιοκτησίας τόσο στα κοινά μέρη που θα καθορίσουν, όσο και στις διαιρεμένες ιδιοκτησίες, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του νόμου αυτού που αποτελούν ενδοτικό δίκαιο (ΟλΑΠ 12/2016 ό.π).
Επίσης, κατά το άρθρο 70 του ΚΠολΔ, όποιος έχει έννομο συμφέρον να αναγνωρισθεί η ύπαρξη ή μη ύπαρξη κάποιας έννομης σχέσης μπορεί να εγείρει σχετική αγωγή. Ως έννομη σχέση, η ύπαρξη ή η ανυπαρξία της οποίας είναι αντικείμενο της αναγνωριστικής αγωγής και της επ’ αυτής εκδοθησομένης αποφάσεως, νοείται η ρυθμιζόμενη από την έννομη τάξη βιοτική σχέση προσώπου προς άλλο πρόσωπο ή προσώπου προς αγαθό. Δεν αποτελούν έννομη σχέση υπό την ως άνω έννοια τα απλά πραγματικά περιστατικά ή τα αφηρημένα νομικά ζητήματα χωρίς τη σύνδεσή τους με έννομη σχέση, της οποίας ζητείται διά της αγωγής η προστασία. Δεν αποτελούν ακόμη έννομη σχέση η διαπίστωση πραγματικών ή νομικών καταστάσεων χωρίς καθορισμό των προσαπτομένων από το δίκαιο συνεπειών, έστω και αν μνημονεύεται ο κανόνας ή η νομική αρχή, που υπάγονται τα περιστατικά αυτά. Από την ως άνω διάταξη συνάγεται ακόμη, ότι για την άσκηση αναγνωριστικής αγωγής απαιτείται ο ενάγων να έχει έννομο συμφέρον, τέτοιο δε υφίσταται όταν η προκαλούμενη με την αγωγή αυτή δικαστική απόφαση είναι σε θέση να διαλευκάνει τη σχετική αβεβαιότητα και να αποτρέψει σχετικές μ’ αυτό παρούσες ή μέλλουσες δικαστικές διενέξεις και μάλιστα οριστικά και με δύναμη δεδικασμένου. Συνεπώς, αποφάσεις που δεν διαλευκαίνουν οριστικώς την έννομη σχέση, αλλά μόνο στοιχεία αυτής ή προδικαστικά της ζητήματα, δεν είναι ικανές για παραγωγή δεδικασμένου και άρα ούτε και για αναγνώριση των εν λόγω μεμονωμένων στοιχείων, διότι πρέπει να προστεθούν και άλλα γεγονότα για την οριστική απόφαση επί της όλης έννομης σχέσεως. Μεμονωμένα δηλαδή στοιχεία της έννομης σχέσεως ή προδικαστικά αυτής στοιχεία δεν μπορούν να καταστούν αντικείμενο αναγνωριστικής αγωγής (ΑΠ 1154/2019, ΑΠ 134/2015, αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»). Τέλος, το έννομο συμφέρον, που πρέπει να υφίσταται κατά τον χρόνο συζήτησης της αναγνωριστικής αγωγής, αλλά και σε κάθε στάση της δίκης, και να είναι άμεσο κατά την έννοια του άρθρου 68 του ΚΠολΔ, αποτελεί νομική έννοια και η κρίση περί συνδρομής αυτού από το δικαστήριο της ουσίας, με βάση τα γενόμενα δεκτά πραγματικά περιστατικά, υπόκειται στον αναιρετικό έλεγχο (ΑΠ 356/2013 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»).
Τέλος, κατά το άρθρο 1010 του ΑΚ, αν ο κύριος ακινήτου ανεγείροντας πάνω σε αυτό οικοδομή, την επεκτείνει καλόπιστα στο γειτονικό γήπεδο και ο κύριος του γηπέδου δεν διαμαρτυρήθηκε καθόλου πριν από την ανέγερση της οικοδομής κατά μεγάλο μέρος, το δικαστήριο μπορεί, κατά εύλογη κρίση, να επιδικάσει την κυριότητα του γηπέδου που καταλήφθηκε στον κύριο του ακινήτου που οικοδομήθηκε. Η επιδίκαση γίνεται έναντι καταβολής της αξίας του γηπέδου κατά το χρόνο της κατάληψής του και αποκατάστασης κάθε άλλης ζημίας, ιδίως από την τυχόν μείωση του υπολοίπου. Από τη διάταξη αυτή, στην οποία ουδεμία γίνεται διάκριση μεταξύ αστικών ή αγροτικών ακινήτων και η οποία ως εκ τούτου έχει εφαρμογή και επί των δύο κατηγοριών, προκύπτει ότι όροι για την επιδίκαση του, με την επέκταση της οικοδομής, καταληφθέντος γειτονικού γηπέδου είναι: 1) ανέγερση οικοδομής, με την έννοια της νέας, ενιαίας και αυτοτελούς οικοδομής, ως και αυτοτελές οικοδόμημα που αποτελεί επέκταση ή προσθήκη σε υπάρχουσα οικοδομή, 2) κυριότητα του ανεγείροντος την οικοδομή επί του γηπέδου, επί του οποίου επιχειρεί να οικοδομήσει, 3) η οικοδομή αυτή, κατά την ανέγερση της, να εισέρχεται εν μέρει στο έδαφος του γειτονικού γηπέδου, 4) καλή πίστη του ανεγείροντος την οικοδομή, κατά το χρόνο ανέγερσης και επέκτασης αυτής στο γειτονικό γήπεδο, η οποία υπάρχει όταν αυτός όχι από αμέλεια, οιαδήποτε και επομένως και ελαφρά, έχει την πεποίθηση ότι οικοδομεί εντός των ορίων του δικού του κτήματος, και δεν αρκεί ότι έχει την πεποίθηση αυτή, όχι από βαρεία αμέλεια και 5) έλλειψη έγκαιρης διαμαρτυρίας, δηλαδή, πριν ή κατά μέγα μέρος συντελεσθεί η οικοδομή, εκ μέρους του κυρίου του γειτονικού γηπέδου, στο οποίο γίνεται η επέκταση της οικοδομής. Εφόσον συντρέχουν οι όροι αυτοί γίνεται, μετά από αίτηση του ανεγείροντος την οικοδομή, επιδίκαση σε αυτόν του καταληφθέντος τμήματος του γειτονικού γηπέδου, κατά τη μη υποκειμένη στον έλεγχο του Αρείου Πάγου εύλογη κρίση του δικαστηρίου, αντί καταβολής πλήρους αποζημίωσης, που περιλαμβάνει ως αποκαταστέα ζημία την αξία, κατά τον χρόνο κατάληψης του γηπέδου και κάθε άλλη ζημία, όπως είναι εκείνη που ενδεικτικά στην ως άνω διάταξη του άρθρου 1010 του ΑΚ αναφέρεται, από την τυχόν μείωση της αξίας του υπολοίπου μέρους του γειτονικού οικοπέδου (ΑΠ 404/2018 ΧΡΙΔ 2019.286, ΑΠ 782/2016 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ»).
Επομένως, έχοντας αυτό το περιεχόμενο και αιτήματα η από 18-6-2014 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ………/20-6-2014) αγωγή είναι νόμιμη, κατά το πρώτο κύριο αίτημά της, στηριζόμενη στις διατάξεις των άρθρων 974 και 1045 του ΑΚ, ενώ για τον ίδιο λόγο είναι νόμιμη η ένσταση ιδίας κυριότητας που πρότεινε ο άνω ενάγων-εναγόμενος, προς απόκρουση της από 2-5-2012 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …../3-5-2012) αγωγής των εναγομένων-εναγόντων. Νόμιμο, επίσης, είναι και το δεύτερο κύριο αίτημα της πρώτης αγωγής, ως προς το πρώτο σκέλος του, στηριζόμενη στη διάταξη του άρθρου 70 του ΚΠολΔ, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του ν.3741/1929 και 1074/1971, που μνημονεύονται στις προηγηθείσες σχετικές νομικές σκέψεις, δεδομένου ότι η ιδιότητα ενός μέρους οικοδομής, που έχει υπαχθεί στις διατάξεις περί κάθετης ιδιοκτησίας, ως κοινόκτητου και κοινόχρηστου, αποτελεί έννομη σχέση, αφού αποτελεί ταυτόχρονα βιοτική σχέση προσώπου (του εκάστοτε συνιδιοκτήτη) προς πράγμα και όχι απλό πραγματικό περιστατικό ή προδικαστικό απλώς ζήτημα άλλης έννομης σχέσης, σύμφωνα με την οικεία σκέψη. Αντιθέτως, δεν είναι νόμιμο το πρώτο επικουρικό αίτημά της, που επιχειρείται να θεμελιωθεί στη διάταξη του άρθρου 1010 του ΑΚ, διότι ελλείπει κατ’αρχήν η τρίτη προϋπόθεση εφαρμογής του, όπως αναλυτικά παρατίθεται στην οικεία σκέψη, και συγκεκριμένα, κατά τα εκτιθέμενα, δεν αφορά τμήμα οικοδομής, το οποίο κατά την ανέγερση αυτής εισέρχεται εν μέρει στο έδαφος γειτονικού ακινήτου, καθώς το πλατύσκαλο και το ασανσέρ, βρίσκονται εξ ολοκλήρου εντός της κάθετης ιδιοκτησίας των εναγομένων-εναγόντων («εσωτερικό τμήμα»). Επίσης, απαράδεκτο ελλείψει εννόμου συμφέροντος τυγχάνει το δεύτερο κύριο αίτημά της, ως προς το δεύτερο σκέλος του-κατά το οποίο ωστόσο δεν πλήττεται η εκκαλουμένη- καθώς ο ενάγων επικαλείται απλή αμφισβήτηση του δικαιώματός του επί του ανελκυστήρα και του παρακείμενου πλατύσκαλου στο αυτοτελές οικοδομικό τμήμα που ανήγειραν οι εναγόμενοι-ενάγοντες και όχι αποβολή του και αποκλεισμό της χρήσης του.
Συνεπώς, το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο απορρίπτοντας τα παραπάνω νόμιμα αιτήματα-πρώτο κύριο και δεύτερο κύριο αίτημα- της από 18-6-2014 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ………./20-6-2014) αγωγής καθώς και την ένσταση ιδίας κυριότητας επί της από 2-5-2012 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …../3-5-2012) αγωγής, έσφαλε περί την ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου, ενώ ορθώς απέρριψε το πρώτο επικουρικό αίτημα, απορριπτομένου του τρίτου λόγου της υπό στοιχ. Α΄έφεσης, με τον οποίο η εκκαλούσα υποστηρίζει ότι το συγκεκριμένο αίτημα είναι νόμιμο. Συνεπώς, πρέπει, κατά παραδοχή του πρώτου, δεύτερου και τέταρτου λόγου της υπό στοιχ. Α΄έφεσης, να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη, ως προς τα αντίστοιχα κεφάλαιά της, και να ερευνηθεί κατ’ουσίαν η παραπάνω από 18-6-2014 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …………/20-6-2014) αγωγή, ως προς το πρώτο και δεύτερο κύρια αιτήματά της, καθώς και η ένσταση ιδίας κυριότητας που πρότεινε ο ίδιος ενάγων προς απόκρουση της από 2-5-2012 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ………../3-5-2012), αγωγής των αντιδίκων του, αναγκαίως δε και κατά την περί δικαστικών εξόδων διάταξή της που θα καθορισθεί από την αρχή (ΕφΑνΚρ 79/2014 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ», ΕφΑθ 1404/2014, Αρμ 2015.208).
Σημειώνεται ότι για τη συζήτηση της αγωγής προσκομίστηκε το ανάλογο τέλος δικαστικού ενσήμου, όπως βεβαιώνεται στο κείμενο της εκκαλουμένης, όπου μνημονεύεται και ο αριθμός του διπλοτύπου είσπραξης (υπ’αριθμ. ……/1-10-2014 διπλότυπο είσπραξης της Δ.Ο.Υ Γ΄ Πειραιά) και δεν αμφισβητείται από τους εναγομένους, και για το παραδεκτό της, περίληψή της καταχωρήθηκε εμπρόθεσμα, κατ’άρθρο 220 του ΚΠολΔ, στα βιβλία διεκδικήσεων του Υποθηκοφυλακείου Πειραιά (τόμος …. α.α …..) (σχετ. το υπ’αριθμ. …../7-7-2014 πιστοποιητικό του Υποθηκοφύλακα Πειραιά), ενώ προσκομίζεται και το προβλεπόμενο, από το άρθρο 5 § 2 του ν.2308/1995, από 7-7-2014 πιστοποιητικό κτηματογραφούμενου ακινήτου του οικείου γραφείου κτηματογράφησης (ΟΤΑ Πειραιώς) και το από 9-9-2014 πιστοποιητικό Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (άρθρο 54 Α § 5 και 1 του ν. 4174/26-7-2013).
Από την εκτίμηση των ένορκων καταθέσεων των μαρτύρων απόδειξης και ανταπόδειξης, ενώπιον του ακροατηρίου του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, που περιέχονται στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη πρακτικά δημόσιας συνεδρίασής του, και όλων ανεξαιρέτως των εγγράφων, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι, ορισμένα εκ των οποίων λαμβάνονται υπόψη προς άμεση απόδειξη και άλλα για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, χωρίς να παραλείπεται κανένα για την εκτίμηση της ουσίας της υπόθεσης ασχέτως αν μνημονεύεται ή όχι ειδικά, μεταξύ των οποίων οι προσκομιζόμενες από τους εκκαλούντες -8 συνολικά-φωτογραφίες, των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητήθηκε (άρθρα 444 § 1 περ. γ΄, 448 § 2, 457 § 4 του ΚΠολΔ) και τις υπ’αριθμ. ……. και ………/30-9-2014 ένορκες βεβαιώσεις του ………. και του ……., αντίστοιχα, ενώπιον της συμβολαιογράφου Πειραιώς, …….., που ελήφθησαν με επιμέλεια του αρχικώς ενάγοντος, μετά από νομότυπη και εμπρόθεσμη-προ δύο τουλάχιστον εργασίμων ημερών- κλήτευση των εναγόντων-εναγομένων (άρθρο 270 § 2 εδ.γ΄του ΚΠολΔ, υπ’αριθμ. 6.038 β΄ και 6.039β΄/25-9-2014 εκθέσεις επιδόσεως του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείου Πειραιώς, ……….), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά, που έχουν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης : Με το υπ’αριθμ. ……./1967, νομίμως μεταγραφέν (τόμος ….., α.α ….. των βιβλίων μεταγραφών του Δήμου Πειραιώς) συμβόλαιο του συμβολαιογράφου Πειραιά, ……….., η ….., το γένος ………., μητέρα του αρχικώς ενάγοντος, και του πρώτου εναγομένου, … και …, αντίστοιχα, και του …. …., και οι …. και … ….., προέβησαν στη συνένωση και ανταλλαγή τμημάτων ενός ακινήτου, επιφάνειας, κατά τους τίτλους κτήσης 215,28- και κατά νεώτερη καταμέτρηση 218,68 τ.μ- κείμενου στον Πειραιά, και επί της οδού ….., συστήνοντας επ’αυτού δύο κάθετες ιδιοκτησίες, μία χαρακτηριζόμενη ως «τμήμα προσόψεως», εμβαδού 115,84 τμ, επί της οποίας υπήρχε κτίσμα επιφάνειας 37 τμ, με ποσοστό συνιδιοκτησίας 530/1000 εξ αδιαιρέτου επί του όλου οικοπέδου, και άλλη μία, χαρακτηριζόμενη ως «εσωτερικό τμήμα του οικοπέδου», εμβαδού 102,84 τμ, επί του οποίου υπήρχε κτίσμα 24 τμ, με ποσοστό συγκυριότητας επί του όλου οικοπέδου 470/1000 εξ αδιαιρέτου. Οι ιδιοκτησίες αυτές εμφαίνονται στο επισυναπτόμενο στο παραπάνω συμβόλαιο σχεδιάγραμμα του μηχανικού ……….., με τους λατινικούς αριθμούς Ι και ΙΙ αντίστοιχα. Επιπλέον, με το ίδιο ως άνω συμβόλαιο, συνέστησαν σε καθεμία από τις κάθετες αυτές ιδιοκτησίες, πέντε οριζόντιες ιδιοκτησίες, επί της μέλλουσας να ανεγερθεί πολυκατοικίας, η οποία θα αποτελείτο από δύο ανεξάρτητα μεταξύ τους τμήματα, του πρώτου περιλαμβάνοντος τα διαμερίσματα όλων των ορόφων που θα ανεγείρονταν στη μία από τις δύο κάθετες ιδιοκτησίες, και του δευτέρου στην άλλη. Τα διαμερίσματα του «τμήματος της πρόσοψης» θα ανήκαν στην ……. και τα διαμερίσματα του «εσωτερικού τμήματος» στους έτερους συνιδιοκτήτες. Όλα δε τα διαμερίσματα θα εξυπηρετούνταν από τους αποτυπωμένους στο σχέδιο κοινόχρηστους χώρους (είσοδος και κλιμακοστάσιο). Στην ………… θα περιέρχονταν κατά πλήρη κυριότητα το διαμέρισμα του ισογείου, επιφάνειας 69 τμ, και με ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του όλου οικοπέδου και των κοινόχρηστων και κοινόκτητων τμημάτων του, 10,60/100 εξ αδιαιρέτου, καθώς και τα διαμερίσματα του πρώτου, του δευτέρου, του τρίτου και του τετάρτου ορόφου της ίδιας οικοδομής, επιφάνειας καθενός 79,20 τμ, και με ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου και των άνω τμημάτων 10,60/100 εξ αδιαιρέτου. Από τα διαμερίσματα της πολυκατοικίας που θα ανεγείρονταν στο «εσωτερικό τμήμα», επιφάνειας εκάστου 62,30 τμ και με ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του όλου οικοπέδου και των κοινόχρηστων και κοινόκτητων μερών 9,40/100 εξ αδιαιρέτου, θα περιέρχονταν κατά πλήρη κυριότητα, στον …………, εκείνα του ισογείου και του πρώτου ορόφου, στον ………., εκείνα του δεύτερου και του τρίτου ορόφου και το διαμέρισμα του τετάρτου ορόφου από κοινού και στους δύο.
Στη συνέχεια, η ……….., μετά τη χορήγηση σχετικής άδειας από την αρμόδια πολεοδομία, προέβη στην ανέγερση τριώροφης οικοδομής στο «τμήμα της προσόψεως» και με το υπ’αριθμ. ……./1978 συμβόλαιο του συμβολαιογράφου Πειραιώς, …….., που έχει νόμιμα μεταγραφεί στα βιβλία μεταγραφών του υποθηκοφυλακείου Πειραιώς, μεταβίβασε κατά πλήρη κυριότητα, αιτία δωρεάς εν ζωή, στον υιό της ….., αρχικώς ενάγοντα-εναγόμενο, το υπό κατασκευή ακόμη, διαμέρισμα του πρώτου ορόφου. Στη συνέχεια με το υπ’αριθμ. …../1986 συμβόλαιο του συμβολαιογράφου Πειραιά, …………., που έχει ομοίως μεταγραφεί στα άνω βιβλία μεταγραφών, μεταβίβασε, αιτία γονικής παροχής, στον υιό της, ….., ήδη πρώτο ενάγοντα-εναγόμενο, το δικαίωμα ανέγερσης των οριζοντίων ιδιοκτησιών του τρίτου και του τέταρτου ορόφου της ίδιας οικοδομής.
Στις αρχές του έτους 1989, οι ενάγοντες-εναγόμενοι θέλησαν να προβούν στην ανέγερση του τρίτου και τετάρτου ορόφου της συγκεκριμένης πολυκατοικίας, πλην όμως, αυτό απαιτούσε την ύπαρξη ανελκυστήρα, η κατασκευή του οποίου δεν ήταν εφικτή στην κάθετη ιδιοκτησία του «τμήματος της πρόσοψης». Για τον λόγο αυτό, οι ενάγοντες-εναγόμενοι, αρχικά, αφού ήρθαν σε συνεννόηση με τους αδελφούς του πρώτου, … και …. στον οποίο είχαν περιέλθει, μετά τον θάνατο της μητέρα του ….., τα διαμερίσματα του ισογείου και του δευτέρου ορόφου της οικοδομής στο «τμήμα της πρόσοψης», αποφάσισαν να προβούν στην αγορά της έτερης κάθετης ιδιοκτησίας, δηλαδή του «εσωτερικού τμήματος», με το δικαίωμα ανέγερσης του αυτοτελούς τμήματος της οικοδομής, επί του οποίου είχαν συσταθεί οι παραπάνω οριζόντιες ιδιοκτησίες, με σκοπό καθεμία από αυτές, αποτελούμενη από ημιϋπαίθριο χώρο 18,90 τμ και εξώστη 12,60 τμ, ανά όροφο, να συνιστά αναπόσπαστο τμήμα και προέκταση της οριζόντιας ιδιοκτησίας του αντίστοιχου ορόφου της οικοδομής που είχε ανεγερθεί στο «τμήμα της προσόψεως». Παράλληλα η οικοδομή του τμήματος αυτού δηλαδή της προσόψεως, θα εξυπηρετούνταν από τη χρήση του ανελκυστήρα που θα κατασκευαζόταν στο εσωτερικό τμήμα του οικοπέδου.
Οι … μάλιστα υποσχέθηκαν στον εναγόμενο και τον έτερο αδελφό του πρώτου, …, ότι μετά την αγορά της έτερης κάθετης ιδιοκτησίας και της ανέγερσης της οικοδομής επ’αυτής, θα μεταβίβαζαν σε αυτούς έναντι οικονομικού ανταλλάγματος την αντίστοιχη οριζόντια ιδιοκτησία, ειδικότερα δηλαδή στον ……. θα μεταβίβαζαν την οριζόντια ιδιοκτησία του πρώτου ορόφου της πολυκατοικίας στο «εσωτερικό τμήμα». Έτσι, με τα υπ’αριθμ. … και ……/3-2-1989 συμβόλαια του άνω συμβολαιογράφου Πειραιώς, ……., που έχουν νόμιμα μεταγραφεί στα οικεία βιβλία μεταγραφών, η …….., το γένος ………, και η ………. το γένος … . μεταβίβασαν στους ενάγοντες-εναγομένους κατά το ποσοστό του ½ εξ αδιαιρέτου στον καθένα, η πρώτη, το δικαίωμα ανέγερσης του ισογείου, του δευτέρου ορόφου και το ½ εξ αδιαιρέτου του δικαιώματος ανεγέρσεως του τετάρτου ορόφου, και η δεύτερη, το δικαίωμα ανεγέρσεως του πρώτου και του τρίτου ορόφου και το ½ εξ αδιαιρέτου του δικαιώματος ανεγέρσεως του τετάρτου ορόφου, που είχαν εν τω μεταξύ περιέλθει σε αυτές.
Στη συνέχεια, οι ενάγοντες-εναγόμενοι, αφού υπέβαλαν στις 17-8-1989 αίτηση για τη χορήγηση άδειας ανέγερσης προσθήκης υπογείου-ισογείου-Α-Β-Γ-Δ ορόφων και δώματος και εκδόθηκε η σχετική υπ’αριθμ. ……/4-7-1990 άδεια της Δ/νσης Πολεοδομίας του Δήμου Πειραιά, προέβησαν στην ανέγερση των διαμερισμάτων του τρίτου και τέταρτου ορόφου της οικοδομής του «τμήματος της πρόσοψης» καθώς και στην ανέγερση του αυτοτελούς κτίσματος επί της έτερης κάθετης ιδιοκτησίας, δηλαδή του «εσωτερικού τμήματος». Ο πρώτος όροφος αυτής, κατασκευάστηκε, ως ημιϋπαίθριος χώρος, επιφάνειας περίπου 18,90 τμ, όπως αυτός εμφαίνεται με τα στοιχεία Θ,Α,Β,Ι,Θ στο σχεδιάγραμμα του πολιτικού μηχανικού ………. με συνεχόμενο εξώστη επιφάνειας περίπου 12,60 τμ. Ενώ δηλαδή στην προαναφερθείσα συστατική των οριζοντίων ιδιοκτησιών πράξη, προβλεπόταν ότι η οριζόντια ιδιοκτησία κάθε ορόφου του αυτοτελούς κτίσματος στο «εσωτερικό τμήμα» θα είχε επιφάνεια 62,30 τμ, τελικώς, η επιφάνειά τους ήταν σημαντικά μικρότερη. Η ανέγερση ολόκληρου του τμήματος αυτού έγινε αμέσως μετά τη λήψη της σχετικής αδείας και είχε ολοκληρωθεί το έτος 1991, γεγονός που προκύπτει και από την ένορκη κατάθεση της δεύτερης εναγομένης ενώπιον του ακροατηρίου του Ειρηνοδικείου Πειραιά και περιέχεται στα ταυτάριθμα με την υπ’αριθμ. 293/2007 απόφαση πρακτικά δημόσιας συνεδρίασής του, επί αιτήσεως του αδερφού των διαδίκων ….. (σχ. και οι υπ’αριθμ. ……. και ………./2014 ένορκες βεβαιώσεις του ηλεκτρολόγου, ………. και του αδελφού του ενάγοντος και του πρώτου εναγομένου, …., υπ’αριθμ. …….. και ………./2008 ένορκες βεβαιώσεις της συζύγου του ενάγοντος, ………… και ……….., οικογενειακού φίλου των διαδίκων, αντίστοιχα). Ακόμη και η κατάθεση της μάρτυρος, ………., δικαιοπαρόχου των εναγόντων-εναγομένων, δεν ανατρέπει την παραπάνω παραδοχή, αφού αυτή δεν δίνει σαφείς απαντήσεις ως προς τον χρόνο ανέγερσης του κτίσματος και τη συμφωνία των μερών, για την οποία δεν έχει όμως άμεση αντίληψη, αφού μόνο με τον ………. είχε επαφή. Πέραν δε της επιλεκτικής μνήμης της για συγκεκριμένα και μόνο θέματα που ερωτήθηκε, παρ’όλ’αυτά βεβαιώνει ότι, η έκδοση αδείας το έτος 1997 έγινε αφού είχε ήδη ολοκληρωθεί η ενσωμάτωση της οριζόντιας ιδιοκτησίας του νέου κτίσματος στην ήδη υφιστάμενη ιδιοκτησία του ενάγοντος-εναγομένου, αν και με την από 3-2-2009 τεχνική έκθεσή του ο πολιτικός μηχανικός, ……….., που ανέλαβε στη συνέχεια τη νομιμοποίηση του χώρου αυτού [υπ’αριθμ. 237/1997 (συμπληρωματική) οικοδομική άδεια], αφήνει να εννοηθεί ότι η έκδοση της αδείας προηγήθηκε, με προφανή σκοπό να τοποθετηθεί η ενσωμάτωσή του στο διαμέρισμα του ενάγοντος σε μεταγενέστερο χρόνο. Μάλιστα, η ανωτέρω μάρτυρας αναφέρει χαρακτηριστικά ότι αφορμή για την έκδοση της αδείας υπήρξε η καταγγελία από γείτονα προς την Πολεοδομία, που επέβαλε και πρόστιμο στον …………… Έκτοτε, με βάση τη συμφωνία των διαδίκων αδελφών, ο ενάγων-εναγόμενος ενοποίησε, με δικές του δαπάνες, το διαμέρισμα του πρώτου ορόφου της πολυκατοικίας επί του «τμήματος της πρόσοψης», με τον ημιϋπαίθριο χώρο του αντίστοιχου ορόφου της πολυκατοικίας του «εσωτερικού τμήματος», τον οποίο χρησιμοποιεί ως καθιστικό του διαμερίσματός του, ενώ τον εξώστη τον χρησιμοποιεί ως βεράντα. Η χρήση αυτή αναγράφεται και στο ίδιο το προαναφερθέν σχεδιάγραμμα κάτοψης του πολιτικού μηχανικού ………….. Μάλιστα η είσοδος στον ημιϋπαίθριο αυτό χώρο είναι εφικτή μόνον διαμέσου του προϋπάρχοντος διαμερίσματός του. Επικείμενης, κατά τα συμφωνηθέντα, και της τυπικής μεταβίβασης του τμήματος αυτού-οριζόντιας ιδιοκτησίας στον ενάγοντα-εναγόμενο, ο τελευταίος κατέβαλε στους ενάγοντες-εναγομένους στις 13-10-1992 το ποσό των 650.000 δραχμών, στις 2-12-1992 το ποσό των 750.000 δραχμών και επιπλέον και το ποσό του 1.400.000 δραχμών, το οποίο μάλιστα δέχονται και οι ίδιοι ότι δόθηκε για την αιτία αυτή, ως προκαταβολή δηλαδή για την αφορά της επίδικης ιδιοκτησίας. Επιπλέον, στις 2-7-1997 και στις 2-10-1997 κατέθεσε σε λογαριασμούς τους, το ποσό των 500.000 και του 1.500.000 δραχμών, αντίστοιχα.
Οι εναγόμενοι-ενάγοντες, αν και βρίσκονταν εκεί και γνώριζαν την ενσωμάτωση και χρήση του συγκεκριμένου χώρου από τον ενάγοντα-εναγόμενο, ουδέποτε διαμαρτυρήθηκαν. Αντιθέτως, και οι ίδιοι δέχονται ότι επρόκειτο να λάβει χώρα αγοραπωλησία της συγκεκριμένης οριζόντιας ιδιοκτησίας τους από τον ενάγοντα-εναγόμενο, αντί του συμφωνηθέντος τιμήματος των 7.000.000 δραχμών, με την επισήμανση ότι η πρόταση υποβλήθηκε από τον ίδιο, και ότι η κατασκευή του ολοκληρώθηκε περί τα μέσα του έτους 1993 και όχι νωρίτερα, ισχυρισμός που διατυπώνεται σκοπίμως, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, και δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, ακριβώς για να μην είναι δυνατή η συμπλήρωση εικοσαετίας έκτοτε και μέχρι την άσκηση της αγωγής τους στις 4-5-2012 (σχετ. επισημείωση του δικαστικού επιμελητή, …………. επί προσκομιζόμενου αντιγράφου της) και επομένως και η κτήση κυριότητας με έκτακτη χρησικτησία εκ μέρους του ενάγοντος. Τελικά, για λόγους που δεν διευκρινίστηκαν, ουδέποτε έλαβε χώρα η τυπική μεταβίβαση της ιδιοκτησίας αυτής. Με βάση, όμως, όσα παραπάνω έγιναν δεκτά, ο ενάγων-εναγόμενος, έχοντας ενσωματώσει την επίδικη οριζόντια ιδιοκτησία στο διαμέρισμά του, που αποτελεί αναντίρρητα εμφανή υλική πράξη νομής εκ μέρους του, εκδήλωσε τη βούλησή του να την νέμεται διανοία κυρίου και επομένως, μετά την παρέλευση εικοσαετίας, η συμπλήρωση της οποίας δεν μπορεί μεν να διευκρινιστεί επακριβώς αλλά πρέπει να τοποθετηθεί χρονικά εντός τους έτους 2011, κατέστη, εκτός από νομέας και κάτοχος, και κύριος αυτής με έκτακτη χρησικτησία, καταλύοντας έτσι και την κυριότητα των εναγομένων-εναγόντων σε αυτό. Το γεγονός ότι το ενσωματωθέν τμήμα δεν εξαντλεί την επιφάνεια της σχετικής οριζόντιας ιδιοκτησίας, όπως αυτή καθορίστηκε στη συστατική της οροφοκτησίας πράξη, δεν ασκεί καμία επιρροή, εφόσον και σε αυτή την περίπτωση η αίρεση υπό την οποία τελούσε η σύστασή της πληρώθηκε με τον συγκεκριμένο τρόπο, με αποτέλεσμα αυτή να είναι δεκτική χρησικτησίας. Συνεπώς, πρέπει να γίνει δεκτό το πρώτο κύριο αίτημα της από 18-6-2014 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …………./20-6-2014) αγωγής αλλά κι η ένσταση ιδίας κυριότητας του ιδίου ενάγοντος-εναγομένου, που προτάθηκε προς αντίκρουση της από 2-5-2012 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ……./3-5-2012), αγωγής των εναγόντων-εναγομένων, ως βάσιμα και κατ’ουσίαν. Συνακόλουθα, αυτός απέκτησε και ποσοστό συνιδιοκτησίας επί του οικοπέδου και δη της κάθετης ιδιοκτησίας που χαρακτηρίστηκε ως «εσωτερικό τμήμα» ολόκληρου του οικοπέδου αλλά και στα κοινόχρηστα και κοινόκτητα μέρη της οικοδομής. Μεταξύ δε αυτών περιλαμβάνονται αναμφίβολα το τμήμα που έχει τοποθετηθεί ανελκυστήρας και το πλατύσκαλό του, συνολικής επιφάνειας 6,65 τμ. Συγκεκριμένα, με την υπ’αριθμ. ……/1967 συστατική πράξη, που έχει περιβληθεί τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου και έχει μεταγραφεί, οι τότε ιδιοκτήτες των εκεί περιγραφόμενων όμορων ακινήτων, αφού τα συνένωσαν, συνέστησαν τις παραπάνω κάθετες ιδιοκτησίες και οριζόντιες ιδιοκτησίες επί των αυτοτελών τμημάτων της ενιαίας οικοδομής που επρόκειτο να ανεγερθούν επ’αυτών. Συνεπώς, με βάση όσα εκτέθηκαν στην οικεία σκέψη, οι ιδιοκτήτες των επιμέρους οριζοντίων ιδιοκτησιών, που συστήθηκαν σε καθένα από τα οικοδομήματα που ανεγέρθησαν σε καθεμία από τις κάθετες ιδιοκτησίες, έχουν ποσοστό συγκυριότητας και δικαίωμα σύγχρησης επί των κοινόκτητων και κοινόχρηστων τμημάτων καθώς και του ελεύθερου τμήματος ολόκληρου του ενιαίου ακινήτου, εφόσον δεν επιφυλάχθηκε δικαίωμα αποκλειστικής χρήσης κάποιου από αυτούς σε ένα από αυτά τα μέρη. Παράλληλα, καθορίστηκε ως κριτήριο για τον προσδιορισμό των κοινόχρηστων και κοινόκτητων χώρων της ενιαίας οικοδομής, ο προορισμός τους, ως εκ της φύσεώς τους ή της θέσης τους στην οικοδομή, ως τέτοιων θεωρούμενων, μεταξύ αυτών, ενδεικτικά, του οικοπέδου, της εισόδου, του πλατύσκαλου κάθε ορόφου, του κλιμακοστασίου, κα. Επομένως, για το μεν πλατύσκαλο υπήρξε ρητή πρόβλεψη ότι θα αποτελεί κοινόκτητο και κοινόχρηστο μέρος, ενώ η ιδιότητα αυτή του χώρου του ανελκυστήρα προκύπτει και από τη θέση του αλλά και από τον προορισμό του ως εκ της φύσεώς του, σύμφωνα με τη σχετική σκέψη που προεκτέθηκε. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από το σχεδιάγραμμα κάτοψης α΄ορόφου του πολιτικού μηχανικού …………., ενόψει της εκδόσεως της υπ’αριθμ. …../1997 οικοδομικής αδείας, το εν λόγω πλατύσκαλο αποτελεί προέκταση του πλατύσκαλου και του κλιμακοστασίου της ήδη υπάρχουσας οικοδομής (στο «τμήμα της πρόσοψης»), και ο ανελκυστήρας βρίσκεται στην προέκτασή του, εξυπηρετώντας αναμφίβολα τους συνιδιοκτήτες όλων των οριζοντίων ιδιοκτησιών, δηλαδή τόσο εκείνων του υπάρχοντος κτίσματος, όσο και εκείνων του ανεγερθέντος στη συνέχεια, ανεξαρτήτως του εάν έκαναν όλοι χρήση του. Οι διαστάσεις του συγκεκριμένου τμήματος (χώρου ανελκυστήρα και πλατύσκαλου) είναι 3,50 Χ 1,90 μέτρα, σύμφωνα με το προαναφερθέν σχεδιάγραμμα. Συνεπώς, και ο ενάγων-εναγόμενος, ως συνιδιοκτήτης του διαμερίσματος του α΄ορόφου, το οποίο απέκτησε με νόμιμο τίτλο, αλλά και του ημιϋπαίθριου χώρου και εξώστη του ίδιου ορόφου, που απέκτησε με έκτακτη χρησικτησία, κατά τα άνω, έχει δικαίωμα συγκυριότητας και σύγχρησης των τμημάτων αυτών της ενιαίας πλέον οικοδομής. Το αν οφείλει στους εναγομένους-ενάγοντες χρήματα, ως αναλογία στις δαπάνες κατασκευής τους, αποτελεί διαφορετικό ζήτημα που δεν ασκεί επιρροή στο δικαίωμά του αυτό. Συνεπώς, πρέπει να γίνει δεκτό και το δεύτερο κύριο αίτημα της από 18-6-2014 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ……../20-6-2014) αγωγής, ως προς το πρώτο σκέλος του, ως βάσιμο και κατ’ουσίαν.
Επομένως, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό στοιχ. Α΄έφεση και να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη, και ως προς τη διάταξή της που αφορά την απόρριψη της αγωγής των εναγομένων-εναγόντων, μη αρκούσης της απλής αντικατάστασης της αιτιολογίας της, αφού η απόρριψή της, κατά παραδοχή της ένστασης ιδίας κυριότητας που πρότεινε ο εναγόμενος οδηγεί σε διαφορετικής έκτασης δεδικασμένο από εκείνο που δημιουργείται με την παραδοχή της ένστασης καταχρηστικής ασκήσεως δικαιώματος, που έγινε δεκτή πρωτοδίκως, και να απορριφθεί αντίστοιχα η υπό στοιχ. Β΄έφεση. Στη συνέχεια, πρέπει να γίνει δεκτή η από 18-6-2014 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …………/20-6-2014) αγωγή, κατά το μέρος που κρίθηκε παραδεκτή και νόμιμη, ως βάσιμη και κατ’ουσίαν και να αναγνωριστεί ότι ο ενάγων τυγχάνει κύριος, νομέας και κάτοχος της περιγραφόμενης στο σκεπτικό οριζόντιας ιδιοκτησίας καθώς και ότι το πλατύσκαλο και ο ανελκυστήρας αποτελούν κοινόκτητα και κοινόχρηστα μέρη αμφοτέρων των κάθετων ιδιοκτησιών. Επίσης, πρέπει να διαταχθεί η εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο και η επιστροφή αντίστοιχα του παραβόλου που κατέθεσαν κατά την άσκηση τους, οι εναγόμενοι-ενάγοντες της υπό στοιχ. Β΄έφεσης και ο ενάγων-εναγόμενος και ήδη ενάγουσα-εναγομένη, αντίστοιχα, της υπό στοιχ. Α΄ έφεσης, λόγω της ήττας και νίκης τους αντίστοιχα (άρθρο 495 § 3 εδ. ε΄ του ΚΠολΔ). Τέλος, κατόπιν σχετικού αιτήματός τους, πρέπει τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας, να συμψηφιστούν λόγω της δυσχέρειας στην ερμηνεία των κανόνων δικαίου που εφαρμόστηκαν (άρθρα 106, 179, 183 του ΚΠολΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΕΙ τις από 27-11-2015 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ………../27-11-2015) υπό στοιχ. Α΄έφεση της ενάγουσας-εναγομένης και από 16-9-2016 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …………/19-9-2016) υπό στοιχ. Β΄έφεση των εναγομένων-εναγόντων, κατά της υπ’αριθμ. 1813/2015 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, αντιμωλία των διαδίκων.
ΔΕΧΕΤΑΙ αυτές τυπικά.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ κατ’ουσίαν την υπό στοιχ. Β΄έφεση.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο του παραβόλου, που οι εκκαλούντες κατέθεσαν κατά την άσκησή της.
ΔΕΧΕΤΑΙ κατ’ουσίαν την υπό στοιχ. Α΄ έφεση.
ΕΞΑΦΑΝΙΖΕΙ την εκκαλουμένη, ως προς τη διάταξή της που απέρριψε το πρώτο κύριο και το δεύτερο αίτημα, ως προς το πρώτο σκέλος του, της από18-6-2014 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. ………./20-6-2014) αγωγής και κατά το μέρος που απέρριψε την από 2-5-2012 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …………/3-5-2012) αγωγή των εναγομένων-εναγόντων,
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την επιστροφή του παραβόλου που κατέθεσε η εκκαλούσα κατά την άσκησή της.
ΚΡΑΤΕΙ τις υποθέσεις.
ΔΙΚΑΖΕΙ τις παραπάνω αγωγές κατά το ίδιο μέρος.
ΔΕΧΕΤΑΙ την από 18-6-2014 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …………/20-6-2014) αγωγή.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι η ενάγουσα-εναγομένη τυγχάνει κυρία, νομέας και κάτοχος της οριζόντιας ιδιοκτησίας του α΄ορόφου του κτίσματος της οικοδομής που έχει ανεγερθεί επί της οδού ……….. στον Πειραιά, στο «εσωτερικό τμήμα» του οικοπέδου και αποτελείται από ημιϋπαίθριο χώρο, επιφάνειας περίπου 18,90 τμ, όπως αυτός εμφαίνεται με τα στοιχεία Θ,Α,Β,Ι,Θ στο σχεδιάγραμμα του πολιτικού μηχανικού ………….., και τον συνεχόμενο εξώστη επιφάνειας περίπου 12,60 τμ.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι ο χώρος του ανελκυστήρα και το πλατύσκαλο αυτού, διαστάσεων 3,50 Χ 1,90 μέτρων του ίδιου ως άνω κτίσματος είναι κοινόκτητα και κοινόχρηστα τμήματα και του κτίσματος που υφίσταται στο «τμήμα της πρόσοψης» επί της ίδιας ως άνω διεύθυνσης.
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την από 2-5-2012 (υπ’αριθμ. εκθ. καταθ. …………/3-5-2012) αγωγή.
ΣΥΜΨΗΦΙΖΕΙ τα δικαστικά έξοδα των διαδίκων αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, χωρίς να παρίστανται οι διάδικοι και οι πληρεξούσιοι δικηγόροι τους, στις 2.-.7-2020.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ