Αριθμός 565/2020
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Ευαγγελία Πανταζή, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Γ.Λ.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Εισάγονται προς συζήτηση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου: Α) Η υπό στοιχείο Α΄ από 20-12-2017 έφεση των εν μέρει ηττηθέντων εναγόντων της με Γεν. Αριθμ. Kατάθ. …../2016 και Ειδ. Αριθμ. Kατάθ…../2017 αγωγής τους, που ασκήθηκε ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, αντίγραφο, δε, της έφεσης αυτής κατατέθηκε στις 8-1-2018 στη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού με Γεν. Αριθμ. Κατάθ. …./2018 και Ειδ.Αριθμ. Κατάθ……/2018, Β) Η υπό στοιχείο Β΄ από 22-3-2018 έφεση της εν μέρει ηττηθείσας δεύτερης εναγόμενης της ως άνω αγωγής, αντίγραφο, δε, της έφεσης αυτής κατατέθηκε στις 18-4-2018 στη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού με Γεν.Αριθμ. Κατάθ……/2018 και Ειδ. Αριθμ. Κατάθ……/2018 και Γ) Η υπό στοιχείο Γ΄ από 30-3-2018 έφεση του εν μέρει ηττηθέντος πρώτου εναγόμενου της ως άνω αγωγής, αντίγραφο, δε, της έφεσης αυτής κατατέθηκε στις 14-5-2018 στη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού με Γεν.Αριθμ. Κατάθ……/2018 και Ειδ. Αριθμ. Κατάθ……./2018, εφέσεις, οι οποίες στρέφονται όλες κατά της υπ’ αριθμ. 1623/2017 εν μέρει οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία εκδόθηκε, κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών – αυτοκινητικές διαφορές (άρθρο 614 ΚΠολΔ) και κατά της υπ’αριθμ.5158/2017 οριστικής απόφασης του ίδιου δικαστηρίου, που εκδόθηκε κατά την ίδια ως άνω διαδικασία. Οι εφέσεις αυτές πρέπει να ενωθούν και συνεκδικασθούν λόγω της πρόδηλης μεταξύ τους συνάφειας και για οικονομία χρόνου και εξόδων (άρθρα 31 και 246 ΚΠολΔ).
Οι υπό κρίση ως άνω εφέσεις, κατά των ως άνω αποφάσεων, που εκδόθηκαν, μετά από συζήτηση που έγινε, αντιμωλία των διαδίκων, κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών – αυτοκινητικές διαφορές (άρθρο 614 ΚΠολΔ), έχουν ασκηθεί νόμιμα και εμπρόθεσμα, όπως δεν αμφισβητείται ειδικώς, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 495 παρ. 1, 2, 511, 513 παρ. 1 εδ. β΄, 516 παρ. 1, 517, 518, όπως η τελευταία διάταξη αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 άρθρο τρίτο του Ν. 4335/2015, Φ.Ε.Κ. Α΄ 87/23.7.2015 –άρθρο 1 άρθρο ένατο παρ. 2 του Ν. 4335/2015- και 520 ΚΠολΔ. Επομένως, εφόσον κατατέθηκε από έκαστο των εκκαλούντων στο δημόσιο ταμείο το προσήκον παράβολο για την προκείμενη διαφορά, οι υπό κρίση υπό στοιχεία Α΄, Β΄ και Γ΄ εφέσεις πρέπει να γίνουν τυπικά δεκτές και να ερευνηθούν, κατά την ίδια διαδικασία, για να κριθεί η νομική και ουσιαστική βασιμότητα των λόγων τους.
Με την ως άνω, από 20-7-2016 αγωγή τους, που άσκησαν ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, οι ενάγοντες, ιστορούσαν ότι στον τόπο, χρόνο και υπό τις συνθήκες, που, ειδικότερα, αναφέρονται στην αγωγή, ο πρώτος εναγόμενος,, οδηγώντας την υπ’ αριθμ. κυκλ………… δίκυκλη μοτοσυκλέτα, η οποία ήταν ασφαλισμένη για την αστική κάλυψη των προς τρίτους ζημιών στη δεύτερη εναγόμενη ασφαλιστική εταιρία, προκάλεσε από αποκλειστική του υπαιτιότητα, το αναφερόμενο στην αγωγή αυτοκινητικό ατύχημα, συνεπεία του οποίου επήλθε τελικά ο θάνατος του ………….., πατέρα των δύο πρώτων απ’αυτούς(ενάγοντες) και πεθερού της τρίτης απ’αυτούς. Περαιτέρω, οι ενάγοντες ιστορούσαν ότι οι δύο πρώτοι απ’αυτούς κατέβαλαν 1)το ποσό των 2.305 ευρώ, για νοσήλια του πατέρα τους στη Γενική Κλινική ………….., 2) το ποσό των 2.548,03 ευρώ, για αποκλειστική νοσοκόμα, η οποία φρόντισε τον πατέρα τους στο Τζάνειο Νοσοκομείο και 3) το ποσό των 21519 ευρώ για φάρμακα, εξετάσεις, ορθοπεδικά είδη και δύο διακομιδές. Με βάση το ιστορικό αυτό οι ενάγοντες ζητούσαν, κατ’εκτίμηση του δικογράφου, μετά τη νόμιμη τροπή των αιτημάτων περί καταβολής χρηματικών ποσών από καταψηφιστικό σε αναγνωριστικό, να αναγνωριστεί ότι οι εναγόμενοι υποχρεούνταν να καταβάλουν εις ολόκληρον στην πρώτη ενάγουσα 1)το ποσό των 1.152,50 ευρώ για νοσήλια του πατέρα της, 2) το ποσό των 1.274,02 ευρώ για την αποκλειστική νοσοκόμα, η οποία φρόντισε τον πατέρα της, 3) το ποσό των 107,60 ευρώ, για φάρμακα, εξετάσεις, ορθοπεδικά είδη και δύο διακομιδές, 4) το ποσό των 150.000ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη, που υπέστη, στον δεύτερο ενάγοντα 1) το ποσό των 1.152,50 ευρώ, για νοσήλια του πατέρα του, 2) το ποσό των 1.274,02 ευρώ, για την αποκλειστική νοσοκόμα, η οποία φρόντισε τον πατέρα του, 3) το ποσό των 107,80 ευρώ, για φάρμακα, εξετάσεις, ορθοπεδικά είδη και δύο διακομιδές και 5) το ποσό των 120.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη που υπέστη, όλα, δε, τα ανωτέρω ποσά, ζητούσαν με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής μέχρι την εξόφληση, ενώ στα ανωτέρω ποσά, που ζητούνταν από τους δύο πρώτους ενάγοντες, ως χρηματική ικανοποίηση για ψυχική οδύνη δεν συμπεριλαμβανόταν το ποσό των 50 ευρώ, για έκαστο εξ αυτών, το οποίο επιφυλάχθηκε έκαστος να αξιώσει, παριστάμενος ως πολιτικώς ενάγων ενώπιον του αρμόδιου ποινικού δικαστηρίου.
Επί της αγωγής αυτής εκδόθηκε αρχικά, η πρώτη εκκαλούμενη, υπ’αριθμ. 1623/2017 εκκαλούμενη απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, η οποία έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή και έκρινε ότι ο πρώτος εναγόμενος και ήδη, πρώτος εφεσίβλητος-πρώτος εκκαλών ήταν συνυπαίτιος στην πρόκληση του ατυχήματος κατά ποσοστό 60% και ο θανών πεζός, πατέρας των δύο πρώτων εναγόντων και ήδη, πρώτων δύο εκκαλούντων- πρώτων δύο εφεσιβλήτων και πεθερός της τρίτης ενάγουσας- τρίτης εκκαλούσας – τρίτης εφεσίβλητης, κατά 40%, αντιστοίχως. Επίσης, αναγνώρισε ότι οι ενάγοντες δικαιούνται ως χρηματική τους ικανοποίηση, λόγω της ψυχικής οδύνης, που υπέστησαν συνεπεία του θανάτου του πατέρα και πεθερού τους αντίστοιχα, ο καθένας από τους δύο πρώτους ενάγοντες το ποσό των 18.000 ευρώ, και η τρίτη ενάγουσα, αντίστοιχα, το ποσό των 5.000 ευρώ, επιπλέον, δε, η πρώτη ενάγουσα το ποσό των 699,60 ευρώ, για έξοδα κηδείας, μειουμένου του σχετικού κονδυλίου, κατά το ποσοστό συνυπαιτιότητας του θανόντος πεζού στην πρόκληση του ατυχήματος και στην επέλευση του θανάτου του(40%), περαιτέρω, δε, ανέβαλε την έκδοση οριστικής απόφασης, προκειμένου να προσκομιστεί από τους δύο πρώτους ενάγοντες, για το κονδύλιο των νοσηλίων, της αποκλειστικής νοσοκόμου και των διαφόρων ιατρικών δαπανών και φαρμάκων, βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας του ασφαλιστικού φορέα του θανόντος περί του αν αυτός ή οι δύο πρώτοι των εναγόντων έλαβαν ή αν οι δύο πρώτοι των εναγόντων εδικαιούντο να απαιτήσουν, λόγω του ένδικου ατυχήματος από τον ασφαλιστικό φορέα στον οποίο ο ανωτέρω υπαγόταν τα αναφερόμενα ποσά. Στη συνέχεια, με την υπ’αριθμ.κατάθ. ΓΑΚ……./2017, ΕΑΚ…………./2017 κλήση τους οι δύο πρώτοι ενάγοντες επανέφεραν προς συζήτηση την ως άνω αγωγή, αναφέροντας ότι από την υπ’αριθμ.πρωτ………/24-5-2017 βεβαίωση του ΕΟΠΥΥ προέκυπτε ότι ο εν λόγω ασφαλιστικός οργανισμός ουδεμία δαπάνη κατέβαλε για τα ως άνω κονδύλια της αγωγής, εκδόθηκε, δε, η συνεκκαλούμενη, υπ’αριθμ. 5158/2017 απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, η οποία έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή και μειώνοντας την αξία των ζητούμενων κονδυλίων κατά το ως άνω ποσοστό συνυπαιτιότητας του θανόντος πεζού, στην πρόκληση του ατυχήματος και την επέλευση του θανάτου του, αναγνώρισε ότι, πλέον των ποσών, που αναγνωρίστηκε με την πρώτη, συνεκκαλούμενη απόφαση, ότι οφείλουν οι εναγόμενοι στους ενάγοντες, οι εναγόμενοι οφείλουν, επίσης, να καταβάλουν εις ολόκληρον, στον καθέναν από τους δύο πρώτους ενάγοντες και ήδη, δύο πρώτους εκκαλούντες-εφεσιβλήτους το ποσό των 1.419,67 ευρώ, με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την επόμενη ημέρα της επίδοσης της αγωγής μέχρι την εξόφληση.
Με τις συνεκδικαζόμενες εφέσεις τους, οι εκκαλούντες για τους αναφερομένους στην κάθε έφεσης λόγους, οι οποίοι, όπως εκτιμώνται από το Δικαστήριο, συνοψίζονται σε εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων, ζητούν ο καθένας να γίνει δεκτή η έφεσή του και να εξαφανιστούν άλλως μεταρρυθμισθούν οι συνεκκαλούμενες αποφάσεις
Από την εκτίμηση του αποδεικτικού υλικού, που προσκομίστηκε στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο και ιδίως από την εκτίμηση της ένορκης κατάθεσης του μάρτυρος απόδειξης, καθώς και της χωρίς όρκο εξέτασης του πρώτου εναγόμενου και ήδη εκκαλούντος-πρώτου εφεσίβλητου, στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, κατά την εκδίκαση της υπόθεσης, που περιέχονται στα ταυτάριθμα με την πρώτη συνεκκαλουμένη, πρακτικά δημόσιας συνεδρίασης, σε συνδυασμό με όλα τα νομίμως προσκομιζόμενα και επικαλούμενα από τους διαδίκους έγγραφα, τα οποία λαμβάνονται υπόψη, έστω και αν δεν μνημονεύονται ένα προς ένα (ΟλΑΠ 848/1981 ΝοΒ 30.441, ΟλΑΠ 8/1987 ΝοΒ 1988.75, ΑΠ 187/2010 Δημ. Νόμος, ΑΠ 1697/2010 Δημ. Νόμος, ΑΠ 722/2004 Δημ. Νόμος, ΑΠ 152/2002 Δημ. ΤΝΠΔΣΑθ, ΜονΕφΑθ 407/2018 Δημ. Νόμος), για κάποια από τα οποία γίνεται ιδιαίτερη σημείωση παρακάτω, χωρίς, όμως, να αγνοείται η σημασία και η σπουδαιότητα των υπολοίπων και χωρίς να παραλείπεται κανένα, κατά την επανεκτίμηση της ουσίας της διαφοράς (ΑΠ 211/2006 ΝοΒ 54.849, ΑΠ 1659/2005 ΔΕΕ 2006,173, ΑΠ 250/2000 ΕλλΔνη 41.980, ΜονΕφΑθ 407/2018 ό.π.) και τα οποία λαμβάνονται υπόψη είτε ως αυτοτελή αποδεικτικά μέσα, είτε για να χρησιμεύσουν για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (άρθρα 336 παρ. 3 , 339 και 395 του ΚΠολΔ – ΑΠ 60/2008 Δημ. Νόμος, ΑΠ 1201/2007 Δημ. Νόμος), από τις φωτογραφίες, που προσκομίζονται νόμιμα, των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητήθηκε, την υπ’αριθμ……/19-9-2018 ένορκη βεβαίωση του μάρτυρος …………. ερευνητή –αναλυτή τροχαίων ατυχημάτων, ενώπιον του Ειρηνοδίκη Πειραιά, που λήφθηκε μετά από νόμιμη, κατ’άρθρ. 270 παρ. 2 εδ. γ` και 524 παρ. 1 ΚΠολΔ), κλήτευση των εφεσιβλήτων (βλ.υπ’αριθμ….. και …./13-9-2018 εκθέσεις επίδοσης της δικαστικης επιμελήτριας του Εφετείου Πειραιά, ………….) και κατά την κρίση του Δικαστηρίου, μαζί με την προσκομιζόμενη, ομοίως, από τους ενάγοντες και ήδη, εκκαλούντες από Σεπτεμβρίου 2018 έκθεση έρευνας και ανάλυσης τροχαίου ατυχήματος του πραγματογνώμονα αναλυτή και ερευνητή τροχαίων ατυχημάτων, ……… δεν θεωρείται ότι δεν προσκομίστηκαν από τους εκκαλούντες στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο από πρόθεση στρεψοδικίας ή από βαριά αμέλεια (άρθρ. 529 παρ.1 ΚΠολΔ), καθώς και από τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο (άρθρο 336 παρ. 4 του ΚΠολΔ), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά:
Στις 13-12-2015 και περί ώρα 9.50΄, ο πρώτος εναγόμενος και ήδη, πρώτος εφεσίβλητος-πρώτος εκκαλών οδηγώντας την υπ’αριθμ.κυκλ. ……….. δίκυκλη μοτοσυκλέτα, ιδιοκτησίας του, που ήταν ασφαλισμένη για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη στη δεύτερη εναγόμενη και ήδη δεύτερη εφεσίβλητη-δεύτερη εκκαλούσα ασφαλιστική εταιρεία, για την έναντι τρίτων αστική ευθύνη από την κυκλοφορία της, εκινείτο στην οδό 34ου Συντάγματος Πεζικού, με κατεύθυνση από την οδό Ναυσικάς προς την οδό Ελ.Βενιζέλου. Η οδός 34ου Συντάγματος Πεζικού είναι ευθεία, μονής κατεύθυνσης και έχει τρεις λωρίδες κυκλοφορίας. Αμέσως μετά τη διασταύρωση που σχηματίζει η ως άνω οδός με την οδό Ευαγγελιστρίας, υπάρχει διάβαση πεζών, για όσους επιθυμούν να διασχίσουν κάθετα την οδό 34ου Συντάγματος Πεζικού, από το ένα πεζοδρόμιο στο άλλο. Στην εν λόγω διάβαση πεζών η κυκλοφορία των πεζών δεν ρυθμίζεται με φωτεινούς σηματοδότες.Kατά τον παραπάνω χρόνο η κυκλοφορία οχημάτων και πεζών στην οδό αυτή ήταν κανονική, επικρατούσε ημερήσιο φως και η ορατότητα, λόγω της επί 150 τουλάχιστον μέτρα, ευθείας οδού, καθώς και λόγω του αίθριου καιρού, δεν περιοριζόταν (βλ.από 13-12-2015 έκθεση αυτοψίας τροχαίου ατυχήματος που συνέταξε η Αρχιφύλακας (Π.Σ.) ……….. και από Σεπτεμβρίου 2018 έκθεση έρευνας και ανάλυσης τροχαίου ατυχήματος του ………..). Κατά τον ως άνω χρόνο, ο …………, πατέρας των δύο πρώτων εναγόντων και ήδη δύο πρώτων εκκαλούντων- δύο πρώτων εφεσιβλήτων και πεθερός της τρίτης ενάγουσας και ήδη, τρίτης εκκαλούσας-τρίτης εφεσίβλητης, προτιθέμενος να διασχίσει πεζός την οδό 34ου Συντάγματος Πεζικού, στο ύψος της συμβολής της με την οδό Ευαγγελίστριας, αριστερά προς τα δεξιά, σε σχέση με την κίνηση των οχημάτων στην πρώτη οδό, δεν χρησιμοποίησε, όπως όφειλε την οδό, όπως κάθε μέσος συνετός πεζός, αποφεύγοντας οποιαδήποτε συμπεριφορά, που θα ήταν ενδεχόμενο να εκθέσει σε κίνδυνο ή να παρεμβάλει εμπόδια στην κυκλοφορία (άρθρ.12 παρ.1 του Κ.Ο.Κ.) και, αντί να μεταβεί σε σημείο του πεζοδρομίου της εν λόγω οδού, μετά το οποίο ξεκινούσε η ως άνω διάβαση πεζών, προκειμένου, όπως όφειλε, κατ’άρθρ.38 παρ.4 του Κ.Ο.Κ., να την χρησιμοποιήσει, για να περάσει απέναντι, εισήλθε στο οδόστρωμα, δηλαδή, σε τμήμα της οδού, που προοριζόταν για την κυκλοφορία των οχημάτων (άρθρ.2 του Κ.Ο.Κ.) και συγκεκριμένα, κατέλαβε το οδόστρωμα που βρίσκεται στο σημείο της κάθετης συμβολής της οδού Ευαγγελίστριας με την οδό 34ου Συντάγματος Πεζικού και άρχισε να βαδίζει προς το μέσον της συμβολής των δύο οδών, κινούμενος ελαφρώς λοξά και δεξιά ως προς τον νοητό κεντρικό άξονα της οδού Ευαγγελίστριας, χωρίς προηγουμένως να λάβει υπόψη του, όπως όφειλε, κατ’άρθρ.38 παρ.4 περ.δ΄του Κ.Ο.Κ., την απόσταση και την ταχύτητα όλων των οχημάτων, που κινούνταν επί της οδού 34ου Συντάγματος Πεζικού, που μέχρι το σημείο της ως άνω διασταύρωσης ήταν ευθεία σε απόσταση τουλάχιστον, 150 μέτρων(βλ. φωτογραφίες του τόπου του ατυχήματος στην από Σεπτεμβρίου 2018 έκθεση έρευνας και ανάλυσης τροχαίου ατυχήματος του ………., πραγματογνώμονα, αναλυτή και ερευνητή τροχαίου ατυχήματος) και που πλησίαζαν προς αυτόν, με αποτέλεσμα να μην αντιληφθεί την οδηγούμενη από τον πρώτο εναγόμενο και ήδη, πρώτο εκκαλούντα-πρώτο εφεσίβλητο δίκυκλη μοτοσυκλέτα, ο οδηγός της οποίας, ομοίως, χωρίς να οδηγεί με σύνεση και με διαρκώς τεταμένη την προσοχή του, όπως όφειλε και μπορούσε, όπως κάθε συνετός οδηγός, κάτω από τις συγκεκριμένες περιστάσεις, αποφεύγοντας οποιαδήποτε συμπεριφορά, που θα ήταν ενδεχόμενο να εκθέσει σε κίνδυνο πρόσωπα και συγκεκριμένα, τον υπερήλικα πεζό, που ήταν ηλικίας 77 ετών (άρθρ.12 παρ.1 του Κ.Ο.Κ.), εκινείτο στην τρίτη λωρίδα κυκλοφορίας, με υπερβολική για τις περιστάσεις ταχύτητα, μεγαλύτερη του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου ταχύτητας των 50 χλμ.την ώρα, ενόψει του ότι επρόκειτο για κατοικημένη περιοχή(άρθρ.20 παρ.1 του Κ.Ο.Κ.) και συγκεκριμένα, εκινείτο με ταχύτητα τουλάχιστον 60χλμ. την ώρα (βλ.από 13-1-2016 έκθεση ένορκης εξέτασης μάρτυρα του πρώτου εναγόμενου και ήδη, πρώτου εκκαλούντος-πρώτου εφεσίβλητου οδηγού, σύμφωνα με την οποία «…οδηγούσα με ταχύτητα περίπου 60χλμ.την ώρα…), την οποία δεν ρύθμισε, με μείωση αυτής, λαμβάνοντας συνεχώς υπόψη του τις επικρατούσες συνθήκες, ιδιαίτερα, δε, τα χαρακτηριστικά της οδού και συγκεκριμένα, το ότι πλησίαζε σε διασταύρωση, αμέσως μετά την οποία υπήρχε διάβαση πεζών, δηλαδή τμήμα του οδοστρώματος που οριζόταν με ειδική διαγράμμιση για τη διέλευση των πεζών (άρθρ.2 του Κ.Ο.Κ.). ’Ετσι, όταν ο πρώτος εναγόμενος και ήδη πρώτος εκκαλών-πρώτος εφεσίβλητος αντιλήφθηκε τον πεζό, που είχε ήδη φθάσει εντός της διασταύρωσης, στην προέκταση της δεξιάς λωρίδας κυκλοφορίας, παρά την χρήση των ηχητικών οργάνων προειδοποίησης, που, ορθά, έκανε, όπως όφειλε, για την αποφυγή δυστυχήματος (άρθρ. 37 παρ. 1α του Κ.Ο.Κ.) και παρά την τροχοπέδηση και τον προς τα δεξιά αποφευκτικό ελιγμό, που, χωρίς να έχει τον πλήρη έλεγχο του οδηγούμενου οχήματος, με καθυστέρηση διενήργησε, δεν κατέστη δυνατό να διακόψει την πορεία της μοτοσυκλέτας πριν τον πεζό, στο σώμα του οποίου και προσέκρουσε με τον αριστερό του ώμο, κατά τη διενέργεια του δεξιού ελιγμού, με αποτέλεσμα να απωλέσει ο, μεν, πεζός την ισορροπία του και να πέσει στο οδόστρωμα, η, δε, μοτοσυκλέτα, μαζί με τον αναβάτη της, να ανατραπεί και να συρθεί στο οδόστρωμα, δημιουργώντας λοξή προς τα δεξιά χαραγή, μήκους τριών(3) μέτρων (βλ. από 13-12-2015 πρόχειρο σχεδιάγραμμα του τόπου τροχαίου ατυχήματος και έκθεση αυτοψίας τροχαίου ατυχήματος, που συνέταξε η Αρχιφύλακας (Π.Σ.) . …….), ακινητοποιούμενη μετά το πέρας της οποίας επί του άκρου του πεζοδρομίου και ακινητοποιήθηκε, έχοντας προσκρούσει, πιθανότατα, σε κάποιον από τους υπάρχοντες κατά μήκος του άκρου του πεζοδρομίου, μεταλλικούς στύλους.(βλ. φωτογραφίες του τόπου του ατυχήματος, που βρίσκονται στην ως άνω έκθεση έρευνας και ανάλυσης τροχαίου ατυχήματος). Αυτόπτης μάρτυρας των συνθηκών του ως άνω ατυχήματος στον τόπο του ατυχήματος δηλώθηκε η ……………., σύμφωνα με την από 12-1-2016 έκθεση ένορκης εξέτασης της οποίας, ως μάρτυρα ενώπιον της προαναφερόμενης Αρχιφύλακα, «Την 13-12-2015 και περί ώρα 09.50΄ ήμουν στον Πειραιά πεζή, στην οδό 34ου Συντάγματος από οδό Ελ.Βενιζέλου προς οδό Ναυσικάς, στη συμβολή των οδών 34ου Συντάγματος και οδό Ευαγγελιστρίας, ξαφνικά άκουσα ένα κορνάρισμα και είδα μία μηχανή που ανέβαινε δεξιά λωρίδα στην οδό 34ου Συντάγματος προς οδό Ελ.Βενιζέλου και έναν ηλικιωμένο άντρα στην δεξιά λωρίδα και τον χτύπησε, με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να πέσει στο δρόμο και να τραυματιστεί, το μηχανάκι όπως είδα δεν μπορούσε να κάνει αριστερά γιατί κινούνταν αυτοκίνητα, ο παππούς ήταν στο μέσον της οδού όταν τον χτύπησε…η ταχύτητα της μηχανής ήταν κανονική, δεν ξέρω ποια ήταν η πορεία του ηλικιωμένου άντρα». Η κρίση του Δικαστηρίου περί του ότι ο πεζός, βαδίζοντας εντελώς απρόσεκτα, δεν χρησιμοποίησε, όπως όφειλε, τη διάβαση πεζών, στηρίζεται στο ως άνω πρόχειρο σχεδιάγραμμα του τόπου του ατυχήματος, σύμφωνα με το οποίο στο οδόστρωμα και σε απόσταση 2,20 μέτρων, πριν από τη σεσημασμένη με διαγράμμιση διάβαση πεζών, δημιουργήθηκε λίμνη αίματός του, πράγμα το οποίο δεν θα συνέβαινε αν αυτός εκινείτο στην υπάρχουσα διάβαση, λαμβανομένου υπόψιν του ότι ο πρώτος εναγόμενος και ήδη πρώτος εκκαλών-πρώτος εφεσίβλητος εκινείτο με κατεύθυνση από δεξιά προς αριστερά σε σχέση με τον πεζό και συνεπώς, εάν ο πεζός χρησιμοποιούσε τη διάβαση πεζών, το σώμα του, μετά το ατύχημα, όπως και η λίμνη αίματός του, που δημιουργήθηκε στο οδόστρωμα, από τον τραυματισμό του, θα είχαν βρεθεί, σύμφωνα με τους κανόνες της λογικής, είτε επάνω στη διαγράμμιση της διάβασης, είτε μετά απ’αυτήν.
Με βάση τις προεκτεθείσες συνθήκες, συνυπαίτιοι για την επέλευση του επίδικου ατυχήματος κρίνονται τόσο ο πεζός, ……….., όσο και ο πρώτος εναγόμενος και ήδη πρώτος εκκαλών-πρώτος εφεσίβλητος οδηγός, καθόσον αμφότεροι συντέλεσαν αιτιωδώς με τη συμπεριφορά τους στην πρόκληση του επίδικου ατυχήματος. Ειδικότερα, ο πρώτος των εναγομένων και ήδη, πρώτος εκκαλών-πρώτος εφεσίβλητος δεν κατέβαλε την επιμέλεια, που απαιτούσαν οι περιστάσεις και που ο ίδιος, στα πλαίσια των δυνατοτήτων ενός μέσου και συνετού οδηγού, όφειλε και μπορούσε να καταβάλει. Πιο συγκεκριμένα, οδηγούσε χωρίς την απαιτούμενη σύνεση και χωρίς να έχει διαρκώς τεταμένη την προσοχή του, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη προσοχή στους υπερήλικες, εκινείτο με ταχύτητα ανώτερη του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου ταχύτητας των 50χλμ.την ώρα, την οποία δεν ρύθμισε με μείωση, λαμβάνοντας συνεχώς υπόψη του τις επικρατούσες συνθήκες και συγκεκριμένα, τη διέλευσή του από κατοικημένη περιοχή και το ότι πλησίαζε σε ισόπεδο οδικό κόμβο, μετά τον οποίο υπήρχε διάβαση πεζών, ώστε να είναι σε θέση να διακόψει την πορεία του οχήματός του μπροστά από οποιοδήποτε εμπόδιο, που μπορούσε να προβλεφθεί και το οποίο βρισκόταν στο ορατό απ’αυτόν μπροστινό τμήμα της οδού, ούτε είχε τον πλήρη έλεγχο του οχήματός του ώστε να μπορεί σε κάθε στιγμή να εκτελεί τους απαιτούμενους χειρισμούς, ενεργώντας κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 12 παρ.1, 19 παρ.1 και παρ.2 και παρ.3 και 20 παρ.1 του Κ.Ο.Κ..Ο πεζός …………., δεν χρησιμοποίησε, όπως όφειλε την οδό, όπως κάθε μέσος συνετός πεζός, αποφεύγοντας οποιαδήποτε συμπεριφορά, που θα ήταν ενδεχόμενο να εκθέσει σε κίνδυνο ή να παρεμβάλει εμπόδια στην κυκλοφορία και εισήλθε στο οδόστρωμα χωρίς να κάνει χρήση της υπάρχουσας στην οδό διάβασης πεζών και, χωρίς προηγουμένως να λάβει υπόψη του την απόσταση και την ταχύτητα των οχημάτων, που κινούνταν στην οδό και χωρίς να βεβαιωθεί ότι δεν θα παρεμπόδιζε την κυκλοφορία των οχημάτων ενεργώντας κατά παράβαση των άρθρων 12 παρ.1 και 38 παρ.4 περ.δ΄και περ.ε΄ του Κ.Ο.Κ.. Το ποσοστό συνυπαιτιότητας του καθενός στο ένδικο ατύχημα προσδιορίζεται σε 60% για τον πρώτο εναγόμενο και ήδη, πρώτο εκκαλούντα-πρώτο εφεσίβλητο και σε 40^% για τον ………….. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, που, με την συνεκκαλούμενη, με αριθμ.1623/2017 εν μέρει οριστική του απόφαση, δέχθηκε τα ίδια, ως προς τη συνυπαιτιότητα, κατά το παραπάνω ποσοστό, του καθενός χρήστη της οδού, κάνοντας εν μέρει δεκτή την ένσταση συνυπαιτιότητας του πεζού, στην επέλευση του ατυχήματος, που πρότειναν οι εναγόμενοι, ορθά εκτίμησε τις αποδείξεις και ο περί του αντιθέτου πρώτος, δεύτερος και τρίτος λόγος της υπό στοιχείο Α΄έφεσης, όπως και ο πρώτος λόγος της υπό στοιχείο Β΄έφεσης, καθώς και ο πρώτος και δεύτερος λόγος της υπό στοιχείο Γ΄έφεσης, που όλοι συνίστανται σε κακή εκτίμηση των αποδείξεων, αναφορικά με την γενομένη δεκτή κατά ποσοστό 60% συνυπαιτιότητα του οδηγού της δίκυκλης μοτοσυκλέτας, καθώς και την κατά ποσοστό 40% συνυπαιτιότητα του πεζού στην επέλευση του επίδικου ατυχήματος, πρέπει ως κατ’ουσιαν αβάσιμοι να απορριφθούν.
Από τις διατάξεις των άρθρων 297, 298, 299, 300, 330 εδ. β’ και 914 ΑΚ συνάγεται, ότι η αδικοπρακτική ευθύνη προς αποζημίωση προϋποθέτει συμπεριφορά παράνομη και υπαίτια, επέλευση ζημίας και αιτιώδη σύνδεσμο μεταξύ της συμπεριφοράς του δράστη και της ζημίας. Αιτιώδης σύνδεσμος υπάρχει, όταν η παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά του δράστη ήταν, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, ικανή, κατά τη συνηθισμένη και κανονική πορεία των πραγμάτων, να επιφέρει τη ζημία και την επέφερε στη συγκεκριμένη περίπτωση (ΑΠ 146/2018 Δημ. Νόμος, ΑΠ 632/2018 Δημ. Νόμος, ΑΠ 2081/2017 Δημ. Νόμος, ΑΠ 1756/2017 Δημ. Νόμος, ΑΠ 1754/2017 Δημ. Νόμος, ΑΠ 1727/2017 Δημ. Νόμος, ΑΠ 1652/2017 Δημ. Νόμος). Η πρόσφορη αιτιώδης συνάφεια, με την παραπάνω έννοια, δεν αποκλείεται για το λόγο ότι στην επέλευση ή την έκταση της ζημίας συντέλεσε και ειδική προδιάθεση του ίδιου του παθόντος, ενώ δεν αίρεται η πρόσφορη αιτιώδης συνάφεια, όταν μετά την επέλευση του επιβλαβούς αποτελέσματος επέρχεται άλλο γεγονός, το οποίο επιτείνει το αποτέλεσμα, που είχε επέλθει, εφόσον στην επίταση αυτού συνέτεινε η κατάσταση στην οποία βρισκόταν το βλαπτόμενο πρόσωπο εξ αιτίας του προηγούμενου γεγονότος (ΑΠ 128/2017 Δημ. Νόμος, ΑΠ 129/2017 Δημ. Νόμος, ΑΠ 1257/2001 ό.π., ΕφΔωδ 71/2004 ΤΝΠΔΣΑθ).
Στην προκείμενη περίπτωση, αποδεικνύεται, περαιτέρω, ότι αμέσως μετά το επίδικο ατύχημα, εξαιτίας του οποίου, ο πεζός …………, τραυματίστηκε βαρειά στο κεφάλι, διακομίστηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ», όπου διαπιστώθηκε ότι υπέστη κρανιοεγκεφαλική κάκωση, εγκεφαλική θλάση, υποσκληρίδιο αιμάτωμα δεξιά, μετατραυματική υπαραχνοειδή αιμορραγία, κάταγμα λιθοειδούς οστού δεξιά και ζυγωματικού οστού αριστερά και παρουσίαζε αφασία εκπομπής (βλ. με αριθμ. πρωτ. …../27-1-2016 ιατρική βεβαίωση- γνωμάτευση του Γενικού Νοσοκομείου Πειραιά «ΤΖΑΝΕΙΟ» και από 13-1-2016 ιατρική γνωμάτευση του Νευροχειρουργού του ως άνω Νοσοκομείου, . …..). Στο ως άνω Νοσοκομείο νοσηλεύτηκε μέχρι την 13-1-2016, οπότε μεταφέρθηκε στην Γενική Κλινική ………., στην οποία παρέμεινε από τότε, λόγω των σοβαρών αυτών βλαβών, που είχε υποστεί, σε ημικωματώδη κατάσταση, εξαιτίας της οποίας και δεν μπορούσε να μετακινηθεί, συντηρούμενος με ρινογαστρικό καθετήρα Levin (βλ.από 16-2-2016 βεβαίωση της ως άνω Γενικής Κλινικής), μέχρι την 10-4-2016, οπότε, λόγω επιδείνωσης της ήδη, επιβαρυμένης κατάστασής του, μεταφέρθηκε στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας, στο οποίο την επομένη (11-4-2016) κατέληξε (βλ.με αριθμ.πρωτ……./20-4-2016 πιστοποιητικό νοσηλείας του Γενικού Νοσοκομείου «ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ»).Ο θάνατος του προαναφερόμενου πατέρα των δύο πρώτων εναγόντων και πεθερού της τρίτης ενάγουσας, τέσσερεις μήνες μετά το επίδικο ατύχημα, ήταν σύμφωνα με την από 15-4-2016 ιατρική γνωμάτευση του νευροχειρουργού, ……….., σε συνδυασμό με τα διδάγματα της κοινής πείρας, απότοκος της βαριάς κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης, που υπέστη, εξαιτίας του εν λόγω ατυχήματος, συνεπεία της οποίας παρέμεινε καθ’όλο το χρονικό διάστημα μέχρι το θάνατό του σε ημικωματώδη κατάσταση, χωρίς ποτέ να συνέλθει, αλλά επιβαρυνόμενος μέρα με τη μέρα, μέχρι που απεβίωσε, από καρδιακή ανακοπή και σηψαιμία (βλ. ως άνω, υπ’αριθμ. ……/20-4-2016 πιστοποιητικό νοσηλείας του Γ.Ν. «ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ»).Αποδείχθηκε, επομένως, ότι ο βαρύτατος τραυματισμός του προαναφερόμενου πεζού στο κεφάλι συνδέεται αιτιωδώς με την επέλευση του θανάτου του. ΄Ετσι, το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, που με την υπ’αριθμ.1623/2017 εν μέρει οριστική του απόφαση δέχθηκε τα ίδια, ορθά εφάρμοσε το νόμο και εκτίμησε τις αποδείξεις και ο περί του αντιθέτου δεύτερος λόγος της υπό στοιχείο Β΄έφεσης, πρέπει ως αβάσιμος κατ’ουσίαν να απορριφθεί.
Αποδείχθηκε, τέλος, ότι ο θανών και οι ενάγοντες, η πρώτη από τους οποίους ήταν η κόρη του, ο δεύτερος, γιός του και η τρίτη, νύφη του, αποτελούσαν μία αρμονική και άρρηκτα συνδεδεμένη συναισθηματικά οικογένεια, καθόσον ο θανών διατηρούσε με τους ενάγοντες δεσμούς εξαιρετικής αγάπης και στοργής, αισθήματα, τα οποία ήταν αμοιβαία. ΄Ετσι, συνεπεία του θανάτου του συγγενούς τους, κάτω από τις προεκτεθείσες συνθήκες, εξαιτίας του επίδικου ατυχήματος, οι ενάγοντες, μέλη της οικογένειάς του, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνεται και η τρίτη ενάγουσα, νύφη του, ως εξ αγχιστείας συγγενής του, πρώτου βαθμού, ως σύζυγος του υιού του (ΑΠ 652/2014, ΕΠΙΔΙΚΙΑ 2014/358, ΑΠ 1503/2012, ΝοΒ 2013/957, ΕφΠατρ 94/2019δημ. ΝΟΜΟΣ), υπέστησαν έντονη ψυχική δοκιμασία και θλίψη. Υπέστησαν, έτσι, ψυχική οδύνη, για την οποία το Δικαστήριο, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες του ατυχήματος και του θανάτου του αποβιώσαντος, τη συνυπαιτιότητα αυτού στην πρόκληση του επίδικου ατυχήματος, το βαθμό και το είδος της συγγένειας των εναγόντων με αυτόν, την ηλικία όλων και κυρίως του θανόντος, ο οποίος είχε γεννηθεί το έτος 1938, το αναποτίμητο των ηθικών αξιών μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η ζωή, καθώς και την κοινωνική, οικονομική και προσωπική κατάσταση των διαδίκων, πλην της δεύτερης των εναγομένων και ήδη, δεύτερης εφεσίβλητης της υπό στοιχείο Α΄έφεσης- εκκαλούσας της υπό στοιχείο Β΄έφεσης ασφαλιστικής εταιρείας, της οποίας η ευθύνη είναι εγγυητική, κρίνει, με βάση τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής ότι η εύλογη χρηματική ικανοποίηση για την παραπάνω αιτία ανέρχεται α) για την πρώτη ενάγουσα, τέκνο του θανόντος, σε 18.000 ευρώ, β)για τον δεύτερο ενάγοντα, τέκνο, ομοίως, του θανόντος, σε 18.000 ευρώ και γ) για την τρίτη ενάγουσα, νύφη του θανόντος, σε 5.000 ευρώ, ενώ στο ανωτέρω ποσό για έκαστο από τους δύο πρώτους ενάγοντες δεν συμπεριλαμβάνεται το ποσό των 50 ευρώ, το οποίο έκαστος εξ αυτών επιφυλάχθηκε να αξιώσει, παριστάμενος ως πολιτικώς ενάγων στο αρμόδιο ποινικό δικαστήριο. Τα ανωτέρω ποσά κρίνονται ως εύλογα (άρθρο 932 του ΑΚ), ήτοι ανάλογα με τις ως άνω συγκεκριμένες περιστάσεις της κρινομένης υπόθεσης, αλλά και σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας (άρθρ. 25 § 1 του ισχύοντος Συντάγματος και 2, 9 § 2 και 10 § 2 της Ε.Σ.Δ.Α.), όπως η αρχή αυτή, χωρίς να έχει άμεση εφαρμογή στην ένδικη περίπτωση, εξειδικεύεται με τη διάταξη του άρθρου 932 του ΑΚ για τον προσδιορισμό του ύψους της χρηματικής ικανοποίησης, δεκτών γενομένων εν μέρει ως κατ’ ουσίαν βάσιμων των συναφών αγωγικών κονδυλίων.Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, που με την υπ’αριθμ.1623/2017 εν μέρει οριστική του απόφαση αναγνώρισε ότι οφείλεται στον καθέναν από τους ενάγοντες το ίδιο, κατά τα παραπάνω, ποσό, δεν παραβίασε την αρχή της αναλογικότητας, ούτε υπερέβη τα ακραία όρια της διακριτικής ευχέρειάς του, αφού τα αναγνωρισθέντα, ως οφειλόμενα ποσά δεν αφίστανται -κατά την κοινή πείρα, τη δικαστηριακή πρακτική και την περί δικαίου συνείδηση- από τα επιδικαζόμενα σε παρόμοιες περιπτώσεις ποσά (βλ. σχετ. ΑΠ 845/2018 Δημ. Νόμος). Επομένως, οι υποστηρίζοντες τ’ αντίθετα τέταρτος λόγος της υπό στοιχείο Α΄έφεσης και τρίτος λόγος της υπό στοιχείο Β΄έφεσης, είναι απορριπτέοι ως κατ’ ουσίαν αβάσιμοι.
Κατόπιν των ανωτέρω, μη υπάρχοντος άλλου παραπόνου κατά των συνεκκαλούμενων, με αριθμ. 1623/2017 εν μέρει οριστικής και 5158/2017 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, πρέπει να απορριφθούν, ως κατ’ ουσίαν αβάσιμες, οι υπό κρίση υπό στοιχεία Α΄, Β΄ και Γ΄εφέσεις και να διαταχθεί η εισαγωγή στο δημόσιο ταμείο του παραβόλου, το οποίο κατατέθηκε από τους εκκαλούντες για την άσκηση εκάστης εφέσεως (άρθρ. 495 § 3 Κ.Πολ.Δ.). Τέλος, πρέπει να καταδικαστούν οι εκκαλούντες εκάστης εφέσεως, λόγω της ήττας τους, στα δικαστικά έξοδα του κάθε εφεσίβλητου της υπό στοιχείο Α΄έφεσης και των εφεσιβλήτων της υπό στοιχείο Β΄ και Γ΄έφεσης, του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας, κατά παραδοχή σχετικού νομίμου αιτήματός τους (άρθρα 106, 176, 183, 191 παρ. 2 ΚΠολΔ), όπως ειδικότερα ορίζεται στα διατακτικό της απόφασης.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΔΙΚΑΖΕΙ με παρόντες τους διαδίκους.
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΕΙ α) την υπό στοιχείο Α΄, από 20-12-2017 έφεση, με Γεν. Αριθμ. Κατάθ. ../2018 και Ειδ.Αριθμ. Κατάθ…./2018, β) την υπό στοιχείο Β΄, από 22-3-2018 έφεση, με Γεν.Αριθμ. Κατάθ…../2018 και Ειδ. Αριθμ. Κατάθ…./2018 και γ) την υπό στοιχείο Γ΄, από 30-3-2018 έφεση με Γεν.Αριθμ. Κατάθ…../2018 και Ειδ. Αριθμ. Κατάθ……/2018, εφέσεις, οι οποίες στρέφονται όλες κατά της υπ’ αριθμ. 1623/2017 εν μέρει οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία εκδόθηκε, κατά την ειδική διαδικασία των περιουσιακών διαφορών – αυτοκινητικές διαφορές (άρθρο 614 ΚΠολΔ) και κατά της υπ’αριθμ.5158/2017 οριστικής απόφασης του ίδιου δικαστηρίου, που εκδόθηκε κατά την ίδια ως άνω διαδικασία.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά τις ως άνω εφέσεις και
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ αυτές κατ’ ουσίαν.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την εισαγωγή στο δημόσιο ταμείο του παραβόλου, το οποίο κατατέθηκε από τους εκκαλούντες για την άσκηση εκάστης εφέσεως.
Καταδικάζει τους εκκαλούντες εκάστης εφέσεως στο σύνολο των δικαστικών εξόδων των εφεσιβλήτων εκάστης εφέσεως του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας, τα οποία ορίζει: Α) α) στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ για τον πρώτο από τους εφεσίβλητους της υπό στοιχείο Α΄ έφεσης και β) στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ για τη δεύτερη από τους εφεσίβλητους της υπό στοιχείο Α΄ έφεσης, Β) στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ για τους εφεσίβλητους της υπό στοιχείο Β΄ έφεσης και Γ) στο ποσό των εξακοσίων (600) ευρώ για τους εφεσίβλητους της υπό στοιχείο Γ΄ έφεσης
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 14 Σεπτεμβρίου 2020, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ