ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Περίληψη
Από την έκδοση απόφασης του εφετείου, που απέρριψε έφεση εναντίον απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που έκρινε μετά δυνάμεως δεδικασμένου πλέον την ύπαρξη εύλογης αιτίας, εξαιτίας της οποίας η εφεσίβλητη δικαιολογημένα διέκοψε την έγγαμη συμβίωση, έως το χρόνο πρώτης συζήτησης της υπό κρίση αγωγής, δεν μεσολάβησε κάποιο νέο γεγονός επανένωσης των διαδίκων, που να οδήγησε στην επανάληψη της έγγαμης συμβίωσής τους, ούτε ποτέ ζήτησε ο εκκαλών από την εφεσίβλητη, όπως επανασυμβιώσουν. Αντίθετα η διάστασή τους συνεχίστηκε αδιάκοπα εωσότου το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιώς κήρυξε τη λύση του γάμου τους. Επομένως από το θετικό δεδικασμένο που απορρέει από την πιο πάνω τελεσίδικη απόφαση και δεσμεύει την κρίση του Δικαστηρίου, συνάγεται ότι η εφεσίβλητη διέκοψε την έγγαμη συμβίωση από εύλογη αιτία, η οποία εξακολουθεί. Επομένως, αρχικά δικαιούται διατροφής, όπως απολάμβανε κατά τη διάρκεια της έγγαμης συμβίωσης, έως την αμετάκλητη λύση του γάμου. Μετά την αμετάκλητη λύση του γάμου δεν υπάρχει πλέον υποχρέωση διατροφής για εύλογη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης.
Αριθμός 583/2020
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τον Δικαστή, Ηλία Σταυρόπουλο, Εφέτη, τον οποίο όρισε η Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Εφετείου Πειραιά και τη Γραμματέα Τ.Λ..
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Νόμιμα με την με αρ. …./2020 πράξη του ορισθέντος από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Δ/νσης του Εφετείου Πειραιώς Δικαστή φέρονται αυτεπαγγέλτως οι ως άνω εφέσεις προς συζήτηση ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου στη δικάσιμο που αναφέρεται στην αρχής αυτής της απόφασης, με την εγγραφή τους στο οικείο πινάκιο από τη γραμματέα του Δικαστηρίου να ισχύει ως κλήτευση όλων των διαδίκων, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 74 παρ. 2 του ν. 4690/2020.
Οι υπό κρίση εφέσεις κατά της υπ’ αρ. 4483/2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που δίκασε κατά τη διαδικασία των οικογενειακών διαφορών, ασκήθηκαν νομοτύπως και εμπροθέσμως (ΚΠολΔ 518 παρ. 1). Πρέπει επομένως να συνεκδικαστούν, λόγω της πρόδηλης συνάφειάς τους και, αφού κριθούν ως τυπικά δεκτές να ερευνηθούν ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων τους.
Η ενάγουσα, εφεσίβλητη – εκκαλούσα, ατομικά για την ίδια αλλά και ως έχουσα την επιμέλεια του ανήλικου τέκνου της ………….., που έχει αποκτήσει με τον εναγόμενο, εκκαλούντα – εφεσίβλητο, εν διαστάσει σύζυγό της, ζήτησε με την αγωγή της, να υποχρεωθεί ο τελευταίος, να της καταβάλει, ως διατροφή του ανηλίκου, το μηνιαίο ποσό των 765 ευρώ και για την ίδια ατομικά το μηνιαίο ποσό των 565 ευρώ, επειδή αφίσταται από την έγγαμη συμβίωση για εύλογη αιτία, για χρονικό διάστημα δύο ετών, αρχόμενο από την επίδοση της αγωγής, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε μηνιαίας δόσης έως την εξόφληση. Ο εναγόμενος παραδεκτώς με προφορική δήλωση που καταχωρήθηκε στα πρακτικά του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου αλλά και με τις ενώπιον του προτάσεις του, πρότεινε την ένσταση συνεισφοράς της ενάγουσας στη διατροφή της ανήλικης, την ένσταση αποκλεισμού άλλως επιδίκασης ελαττωμένης διατροφής ατομικά στην ίδια την ενάγουσα, επειδή αποκλειστικά υπαίτια για την διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης είναι η ίδια, ενώ υπάρχει λόγος διαζυγίου που ανάγεται σε υπαιτιότητά της, ένσταση αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας και την ένσταση διακινδύνευσης της δική του διατροφής, αν υποχρεωθεί να καταβάλει διατροφή στην ενάγουσα ατομικά. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο με την εκκαλουμένη δέχθηκε εν μέρει κατ’ ουσία την αγωγή και υποχρέωσε τον εναγόμενο να καταβάλει στην ενάγουσα με την ως άνω ιδιότητά της το μηνιαίο ποσό των 400 ευρώ, ως συνεισφορά στη διατροφή του ανηλίκου και το μηνιαίο ποσό των 200 ευρώ για ατομική της διατροφή, για το επίδικο διάστημα, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε μηνιαίας δόσης έως την εξόφληση. Εναντίον αυτής της απόφαση παραπονούνται οι διάδικοι με τις υπό κρίση εφέσεις, για εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητούν να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη και ο μεν εναγόμενος, να απορριφθεί η αγωγή, πρωτίστως ως αόριστη άλλως κατ’ ουσίαν, η δε ενάγουσα να γίνει καθ’ ολοκληρία δεκτή κατ’ ουσίαν.
Σε σχέση με την επικαλούμενη από τον εναγόμενο εκκαλούντα αοριστία της αγωγής, ο ισχυρισμός του αυτός είναι απορριπτέος, αφού στο δικόγραφο της αγωγής η ενάγουσα εφεσίβλητη ανέφερε τις κατ’ είδος αποτελούμενες τη διατροφή της και του ανηλίκου τέκνου ανάγκες, αποτιμώμενες συνολικά σε χρήμα, χωρίς να χρειάζεται να αποτιμήσει αναλυτικά εκάστη εξ αυτών.
Από τις καταθέσεις των μαρτύρων που εξετάστηκαν ενόρκως στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, από όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι με τις προτάσεις επικαλούνται και προσκομίζουν παραδεκτά και νόμιμα, από την μετ’ επικλήσεως από τον εκκαλούντα – εφεσίβλητο προσκομιζόμενη με αρ. ………../24.4.2018 ένορκη βεβαίωση ενώπιον της Ειρηνοδίκη Πειραιά, που ελήφθη κατόπιν νομότυπης και εμπρόθεσμης κλήτευσης της αντίδικης πλευράς (βλ, ……/16.4.2018 έκθεση επίδοσης της δικ. επιμ. …………..) και από τις μετ’ επικλήσεως από τους διαδίκους δια των προτάσεων νόμιμα προσκομιζόμενες μη αμφισβητούμενης γνησιότητας φωτογραφίες, είτε για άμεση είτε για έμμεση απόδειξη, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Οι διάδικοι τέλεσαν γάμο στις 18.11.2006 από τον οποίο απέκτησαν ένα τέκνο, την …….., γεννημένο στις 6.11.2007. Από τον Ιανουάριο του 2015 ο εναγόμενος μετανάστευσε στη …. της Αφρικής προς ανάληψη εργασίας, μετά από μια διετή περίοδο ανεργίας που βίωσε στην Ελλάδα, όταν η επιχείρηση ιχθυοκαλλιέργειας που διατηρούσε σταμάτησε τη λειτουργία της το 2013 λόγω σοβαρών οικονομικών προβλημάτων. Μετά την οικονομική μετανάστευση του εναγόμενου, οι σχέσεις των διαδίκων άλλαξαν. Εκείνος ερχόταν στην Ελλάδα για ελάχιστες ημέρες στις διακοπές των Χριστ/νων, του Πάσχα και του θέρους, για να δει την ενάγουσα και το τέκνο τους και αυτή η απομάκρυνση οδήγησε σταδιακά στη μεταξύ τους ψυχική και σωματική αποξένωση, με αποτέλεσμα ο εναγόμενος τον Απρίλιο του 2017, τις ημέρες που είχε έρθει για να επισκεφθεί την οικογένειά του στις διακοπές του Πάσχα, να αποχωρήσει οριστικά από τη συζυγική οικία, που βρισκόταν στον …. Αττικής και να μεταστεγαστεί στην οικία της μητέρας του μαζί με τα κινητά του πράγματα, που ανέλαβε. Έκτοτε η κοινή συμβίωση των διαδίκων διακόπηκε οριστικά και ουδέποτε επανασυμβίωσαν. Προηγούμενη υβριστική, απειλητική ή βίαιη συμπεριφορά από έκαστο των διαδίκων εναντίον αλλήλων δεν αποδείχθηκε. Συνεπώς η ενάγουσα αφίσταται από την έγγαμη συμβίωση για εύλογη αιτία. Η ενάγουσα είναι απόφοιτη ΤΕΦΑΑ. Πριν τον γάμο της είχε εργαστεί ως γυμνάστρια σε αθλητικούς συλλόγους, γυμναστήρια, όπως συνομολογεί στην αγωγή της, ενώ κατά τη διάρκεια της κοινής έγγαμης συμβίωσης η ενάγουσα δεν εργαζόταν. Απασχολούταν όμως περιστασιακά με τη ζωγραφική κεραμικών ειδών, λόγω της καλλιτεχνικής της έφεσης, τα οποία στη συνέχεια πωλούσε, προκειμένου να εξοικονομήσει χρήματα για να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση των οικογενειακών εξόδων, κατά το διάστημα που ο εναγόμενος ήταν άνεργος. Μετά την διάσπαση της συμβίωσης, η ενάγουσα απασχολήθηκε ως ωρομίσθια γυμνάστρια σε προγράμματα αθλητισμού των Δήμων και από την 1.12.2017 και για οκτώ μήνες απασχολείται στο Δήμο ……., λαμβάνοντας μηνιαίως το χρηματικό ποσό των 440 ευρώ για διάστημα οκτώ μηνών, ήτοι των 300 ευρώ μηνιαίως το χρόνο. Παράλληλα δύναται να απασχολείται στην ζωγραφική κεραμικών, όπως έκανε και στο παρελθόν και από την πώληση αυτών να αποκερδαίνει μηνιαίως το χρηματικό ποσό των 100 ευρώ. Διαμένει σε ιδιόκτητη οικία, διαμέρισμα, 70 τ.μ. στο …….. επί της οδού ……….. Επιπλέον είναι κυρία : α) μιας διώροφης μονοκατοικίας 233 τ.μ., αποτελούμενη από υπόγειο, ισόγειο και πρώτο όροφο, κτισμένης το 2008 επί οικοπέδου 1.164 τ.μ. στο ……. Μεγάρων, β) ενός οικοπέδου 1.643 τ.μ. στο ……. Μεγάρων, γ) ενός διαμερίσματος 57 τ.μ. στο 4ο όροφο πολυκατοικίας, κειμένης επί της οδού …….. στην Αθήνα, κτισμένης το 1981 και δ) μιας διωρόφου μονοκατοικίας 112 τ.μ. κτισμένης το 1974 επί οικοπέδου 506 τ.μ. στη ……… Αττικής. Τα ακίνητα αυτά της ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα, όπως άλλωστε και η ίδια έχει δηλώσει στη δήλωση Ε9 που προσκόμισε. Ψιλή κυριότητα επί του υπό στ. γ’ διαμερίσματος, όπως αναφέρει στην αγωγή της, δεν αποδείχθηκε από τα προσκομισθέντα έγγραφα, αφού δεν προσκομίστηκε σχετικό συμβόλαιο και στη δήλωση Ε9 δεν αναφέρει ότι έχει δικαίωμα ψιλής κυριότητας ούτε και επικαρπωτής. Αντίθετα αναφέρει ότι έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας (100%). Επίσης όλα είναι πλήρως αποπερατωμένα, όπως δήλωσε στο ως άνω Ε9, αφού στο σχετικό πίνακα της δήλωσης με την ένδειξη ΕΙΔΙΚΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ, όπου καταχωρούνται τα ημιτελή, σε κανένα από τα δηλωθέντα ακίνητα δεν αναγράφεται σχετική ένδειξη ημιτελές (κωδ. 99). Επίσης τα εν λόγω ακίνητα, πλην του οικοπέδου, είναι κατοικήσιμα και, πλην του διαμερίσματος που κατοικεί η ίδια, μπορούν να εκμισθωθούν σε τρίτους και να της αποφέρουν εισόδημα. Αντίθετο συμπέρασμα δεν μπορεί να συναχθεί από τις προσκομιζόμενες φωτογραφίες, καθόσον απ’ αυτές δεν συνάγεται ο χρόνος λήψης τους, ούτε η συνολική κατάσταση εκάστου των ακινήτου και η δυνατότητα οίκησής τους ή μη. Συγκεκριμένα η υπό στ. α’ μονοκατοικία δύναται να εκμισθωθεί έναντι 400 ευρώ μηνιαίως, το υπό στ. γ’ διαμέρισμα έναντι 200 ευρώ μηνιαίως και η υπό στ. δ’ μονοκατοικία έναντι 200 ευρώ μηνιαίως και συνολικά η ενάγουσα δύναται να αποκομίσει από την αξιοποίηση της ως άνω ακίνητης περιουσίας της το επιπλέον χρηματικό ποσό των 800 ευρώ, με το σύνολο των οικονομικών της δυνάμεων να ανέρχεται σε 1200 ευρώ (400 € + 800 €). Διαθέτει ένα ΙΧ αυτοκίνητο μάρκας FIAT PANDA 1242 cc, έτους πρώτης κυκλοφορίας το 2007. Άλλη περιουσία ή εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή δεν έχει. Περαιτέρω καταβάλει για κοινόχρηστα, δαπάνες ύδρευσης, ηλεκτρισμού και τηλεφώνου συνολικά 120 ευρώ το μήνα, από τα οποία αναλογούν στο τέκνο, ενόψει της ηλικίας του και των πραγματικών του αναγκών, το ποσό των 20 ευρώ και το υπόλοιπο 100 ευρώ στην ίδια. Τα έξοδα διατροφής της είναι αυτά ενός μέσου ενήλικα. Περαιτέρω ο εναγόμενος απασχολείται στη ……… Αφρικής ως υπεύθυνος λειτουργίας της εταιρείας ………….. παρασκευής ιχθυοτροφών, με μηνιαίες καθαρές αποδοχές 1.220 ευρώ. Ο ισχυρισμός της ενάγουσας ότι λαμβάνει μηνιαίως 6.500 ευρώ δεν αποδείχθηκε. Αντίθετα από τη σύμβαση εργασίας του και τα έγγραφα μισθοδοσίας του προέκυψε ότι αμείβεται με 1.500 δολάρια ΗΠΑ μηνιαίως, που σύμφωνα με την ισοτιμία (την 25.4.2018 – 1€ = 1,23 $ ΗΠΑ) αντιστοιχεί σε 1.220 ευρώ μηνιαίως. Άλλη περιουσία ή εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή δεν έχει. Δεν επιβαρύνεται με δαπάνες ενοικίου, λειτουργίας της κατοικίας και μετακίνησης καθώς αυτές καλύπτονται από την εργοδότριά του. Τα επιπλέον έξοδα διατροφής του είναι αυτά ενός μέσου ενήλικα. Το σύνολο δε των εξόδων του είναι στο ίδιο ύψος με αυτό της ενάγουσας χωρίς να επηρεάζονται από το γεγονός ότι το κόστος ζωής στη …………, ιδίως ως προς την αγορά ειδών διατροφής και ένδυσης, είναι ακριβότερο σε σχέση με το αντίστοιχο κόστος στην Ελλάδα, αφού αυτή η διαφορά καλύπτεται από τα μηδενικά έξοδα ενοικίου, λειτουργίας της κατοικίας και μετακίνησης που έχει. Με τα δεδομένα αυτά, δηλαδή με βάση το σύνολο των ισάξιο των οικονομικών δυνάμεων των διαδίκων, αυτών που έχουν και που δύνανται να έχουν, λαμβανομένου υπόψη και των νέων περιστάσεων και των συνθηκών διαβίωσης που προέκυψαν από τη χωριστή διαβίωσή τους, μετά τη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης, και του ισάξιου της συνεισφοράς του κάθε διαδίκου συζύγου στη διατροφή του άλλου, η ενάγουσα δεν δικαιούται συνεισφορά σε χρήμα στη διατροφή της από τον εναγόμενο. Συνεπώς το αίτημα της για επιδίκαση σε βάρος του εναγόμενου χρηματικού ποσού 565 ευρώ, ως συνεισφορά του στην ατομική της διατροφή, πρέπει να απορριφθεί ως ουσιαστικά αβάσιμο. Περαιτέρω το ανήλικο, λόγω της ανηλικότητάς του, δεν εργάζεται και φοιτά σε δημόσιο δημοτικό σχολείο στην Ε’ Τάξη. Παρακολουθεί μαθήματα μουσικής στο ΩΔΕΙΟ …., χορού στη σχολή …, TAE KWO DO στο σχολείο και κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, εκμάθησης αγγλικής και γερμανικής γλώσσας για χρονική διάρκεια 8 μηνών, για τα οποία δαπανά μηνιαίως 85 ευρώ, 50 ευρώ, 10 ευρώ (12 Χ 10 : 12), 52 ευρώ (80 Χ 8 : 12) και 33 ευρώ (50 Χ 8 : 12) αντίστοιχα και συνολικά 230 ευρώ. Επίσης δαπανά για ιδιωτική ασφάλιση στην ασφαλιστική εταιρεία …………… το ποσό των 40 ευρώ μηνιαίως. Δεν έχει περιουσία. Επί πλέον τα γενικά έξοδά του για σίτιση, ένδυση, υπόδηση και ψυχαγωγία είναι αυτά ενός φυσιολογικού παιδιού της ηλικίας του και ανέρχονται στο ποσό των 100 ευρώ μηνιαίως, ενώ οι παρεχόμενες προς το τέκνο υπηρεσίες της ενάγουσας μητέρας του, οι οποίες είναι αποτιμητές σε χρήμα και συνδέονται κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής με την συνοίκηση, ανέρχονται στο ποσό των 100 ευρώ μηνιαίως και συνολικά οι δαπάνες διατροφής του πρέπει να καθοριστούν στο ποσό των 500 ευρώ μηνιαίως, που είναι ανάλογη με τις πραγματικές του απαραίτητες ανάγκες, τις οικονομικές δυνατότητες και τις συνθήκες ζωής των γονέων του. Με τα δεδομένα αυτά και ιδίως τις οικονομικές δυνατότητες των διαδίκων, η συνεισφορά του εναγόμενου στη μηνιαία διατροφή του ανηλίκου, για δύο έτη από την επίδοση της αγωγής, πρέπει να καθοριστεί στο ποσό των 300 ευρώ, μηνιαίως, ενώ με το επιπλέον ποσό των 200 ευρώ συμμετέχει η εφεσίβλητη στη διατροφή του με χρήμα αλλά και με τις προσφερόμενες σ’ αυτό προσωπικές υπηρεσίες της. Επομένως, η αγωγή έπρεπε να γίνει εν μέρει δεκτή ως κατ’ ουσία βάσιμη και να υποχρεωθεί ο εναγόμενος εκκαλών – εφεσίβλητος να καταβάλει μηνιαίως στην εφεσίβλητη διατροφή μόνο για λογαριασμό του ανηλίκου, το ποσό των 300 ευρώ για χρονικό διάστημα δύο ετών από την επίδοση της αγωγής, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση καταβολής κάθε δόσης. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή υποχρεώνοντας τον εναγόμενο να καταβάλει στην ενάγουσα εφεσίβλητη – εκκαλούσα ατομικά για την ίδια το ποσό των 200 ευρώ και για το ανήλικο 400 ευρώ, μηνιαίως αντίστοιχα, για χρονικό διάστημα δυο ετών από την επίδοση της αγωγής ως συνεισφορά στη κατά νόμο διατροφή, έσφαλε στην εκτίμηση των αποδείξεων, γι’ αυτό και πρέπει, δεκτής γενομένης της έφεσης του εναγόμενου, να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη και, αφού κρατηθεί η υπόθεση να γίνει εν μέρει δεκτή η αγωγή και να υποχρεωθεί ο εκκαλών στην πληρωμή του ως άνω ποσού διατροφής στην εφεσίβλητη για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου τους, για δύο έτη από την επίδοση της αγωγής, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση καταβολής εκάστης δόσης. Αντίθετα η έφεση της ενάγουσας πρέπει να απορριφθεί κατ’ ουσίαν. Τέλος πρέπει η δικαστική δαπάνη αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας να συμψηφιστεί μεταξύ των διαδίκων λόγω της μεταξύ τους συζυγικής σχέσης (ΚΠολΔ 183, 179).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Συνεκδικάζει τις ως άνω εφέσεις αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται την από 1.11.2018 έφεση και απορρίπτει κατ’ ουσίαν την από 20.11.2018 έφεση.
Εξαφανίζει την με αρ. 4483/2018 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς.
Κρατεί την υπόθεση και δικάζοντας επί της με αρ. κατ. ……./2018 αγωγής.
Δέχεται εν μέρει αυτήν.
Υποχρεώνει τον εκκαλούντα – εναγόμενο να καταβάλει μηνιαίως, εντός του πρώτου πενθημέρου, στην εφεσίβλητη – ενάγουσα για λογαριασμό του ανήλικου τέκνου τους, ……….., το ποσό των 300 ευρώ, για χρονικό διάστημα δύο ετών από την επίδοση της αγωγής, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση καταβολής κάθε μηνιαίας δόσης.
Συμψηφίζει τη δικαστική δαπάνη και των δύο βαθμών δικαιοδοσίας μεταξύ των διαδίκων.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε, με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξουσίους δικηγόρους, στον Πειραιά στις 23 Σεπτεμβρίου 2020.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ