Αριθμός 610 /2020
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Φωτεινή Μάμαλη, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Τ.Λ.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η κρινόμενη από 10.10.2018 (αριθ.καταθ. …………./23.10.2018) έφεση του ενάγοντος-εναγομένου ήδη εκκαλούντος κατά της υπ’ αριθ. 4030/2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων κατά την ειδική διαδικασία των διαφορών από την οικογένεια, το γάμο και την ελεύθερη συμβίωση (άρθ. 592 παρ. 3, ως ισχύει μετά την αντικατάστασή του από το άρθρο τέταρτο του άρθρου 1 του Ν. 4335/2015), αρμόδια φέρεται προς συζήτηση στο Δικαστήριο τούτο (άρθ. 19, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με την παρ. 2 του άρθρου 4 του Ν. 3994/2011), έχει δε ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα, καθόσον η εκκαλουμένη κοινοποιήθηκε στον ενάγοντα – εναγόμενο ήδη εκκαλούντα την 2/10/2018 (βλ.υπ’ αριθ. …………/2.10.2018 έκθεση επιδόσεως της δικαστικής επιμελήτριας Εφετείου Πειραιά) και ο τελευταίος άσκησε την υπό κρίση έφεση την 23.10.2018, όπως προκύπτει από την έκθεση καταθέσεως της αρμοδίας Γραμματέα του Πρωτοδικείου Πειραιά, ήτοι πριν την πάροδο τριάντα (30) ημερών από τον ως άνω χρόνο κοινοποιήσεως αυτής (άρθ. 495 παρ. 1, 498, 511, 513 παρ. 1, 516 παρ. 1, 517, 518 παρ. 1 ΚΠολΔ). Πρέπει, επομένως να γίνει τυπικά δεκτή και να εξεταστεί περαιτέρω κατά την ίδια διαδικασία, ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της (άρθ. 533 παρ. 1 ΚΠολΔ), δεδομένου ότι για το παραδεκτό αυτής (εφέσεως) δεν απαιτείται η κατάθεση παραβόλου σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 495 παρ. 3 εδ.τελευταίο ΚΠολΔ.
Ο ενάγων με την από 14.3.2018 (αριθ.καταθ. …………/2018) αγωγή του ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, ζήτησε, να ρυθμιστεί το δικαίωμα επικοινωνίας του με τα ανήλικα τέκνα του κατά τον αναφερόμενο σε αυτή (αγωγή) τρόπο. Η ενάγουσα και ήδη εφεσίβλητη, με την από 14.3.2018 αγωγή της, ενώπιον του ιδίου ως άνω Δικαστηρίου, όπως αυτή παραδεκτά περιορίστηκε, ζήτησε, ως ασκούσα προσωρινά την επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων της που απέκτησε με τον εν διαστάσει σύζυγό της, α)να της ανατεθεί οριστικά η επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων του, β)να αναγνωρισθεί η υποχρέωση του εναγομένου – ενάγοντος να της καταβάλει για λογαριασμό των τέκνων τους, που αδυνατούν να αυτοδιατραφούν, μηνιαία διατροφή σε χρήμα, ποσού 600 ευρώ για κάθε ένα από αυτά (ανήλικα τέκνα), για χρονικό διάστημα τριών ετών από την επίδοση της αγωγής και γ) να υποχρεωθεί ο εναγόμενος να της αποδώσει χρυσαφικά και κοσμήματα δικά της και των τέκνων τους που βρίσκονται ακόμη εντός της συζυγικής οικίας. Το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, αφού συνεκδίκασε τις ανωτέρω αγωγές, με την εκκαλούμενη απόφασή του δέχθηκε αυτή ως κατ’ ουσία βάσιμη ως προς το αίτημα της ρυθμίσεως του δικαιώματος επικοινωνίας με τα ανήλικα τέκνα του και ακολούθως δέχθηκε ως κατ’ ουσίαν βάσιμη την από 14.3.2018 (αριθ.καταθ. ………../2018) αγωγή της εναγομένης – ενάγουσας, ….., και ανέθεσε οριστικά την επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων, … και ….., σε αυτή (ενάγουσα – εναγομένη μητέρα τους) και επιδίκασε σε αυτή για λογαριασμό των ανηλίκων τέκνων αυτών (διαδίκων) μηνιαία σε χρήμα διατροφή ποσού 450 ευρώ για κάθε ένα από αυτά, απορρίπτοντας ως απαράδεκτο, λόγω αοριστίας, το τρίτο αίτημα της από 14/3/2018 ως άνω αγωγής της. Κατά της απόφασης αυτής παραπονείται τώρα ο εκκαλών, με την υπό κρίση έφεσή του, για τους διαλαμβανόμενους σε αυτή (έφεση) λόγους, που ανάγονται, κατ’ ορθή εκτίμηση, σε εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και σε κακή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί να εξαφανισθεί άλλως μεταρρυθμιστεί η εκκαλουμένη απόφαση, προκειμένου να γίνει δεκτή η αγωγή του και να απορριφθεί η από 14.3.2018 αγωγή της εναγομένης – ενάγουσας (ως προς το προσβαλλόμενο και μεταβιβαζόμενο κεφάλαιο της διατροφής των ανηλίκων τέκνων).
Α) Από τις διατάξεις των άρθρων 1485, 1486, 1489 και 1493 του ΑΚ, προκύπτει ότι γονείς, είτε υπάρχει μεταξύ τους γάμος και συμβιώνουν, είτε έχει διακοπή η συμβίωσή τους, είτε έχει εκδοθεί διαζύγιο, έχουν κοινή υποχρέωση να διατρέφουν το ανήλικο τέκνο τους, ακόμη και αν τούτο έχει περιουσία, εφόσον όμως τα εισοδήματα από αυτήν ή το προϊόν της εργασίας του ή άλλα τυχόν εισοδήματά του δεν αρκούν για τη διατροφή του. Το μέτρο της διατροφής προσδιορίζεται με βάση τις ανάγκες του τέκνου, όπως αυτές προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής του και περιλαμβάνει όλα όσα είναι αναγκαία για τη συντήρησή του έξοδα και επιπλέον τα έξοδα για την ανατροφή καθώς και την επαγγελματική και την εν γένει εκπαίδευσή του (βλ. ΑΠ 416/2007 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Η διατροφή προκαταβάλλεται σε χρήμα κάθε μήνα, εκτός αν συντρέχουν ιδιαίτεροι λόγοι να καταβληθεί με άλλο τρόπο. Ως συνθήκες ζωής νοούνται οι συγκεκριμένοι όροι διαβίωσης, που ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία, τον τόπο κατοικίας, την ανάγκη εκπαίδευσης και την κατάσταση της υγείας του δικαιούχου σε συνδυασμό με την περιουσιακή κατάσταση του υπόχρεου. Εκείνος ο γονέας ο οποίος έχει την επιμέλεια του τέκνου μπορεί να συνυπολογίσει καθετί που συνδέεται με την εξαιτίας αυτής πραγματική διάθεση χρημάτων για τις ανάγκες του τέκνου καθώς και άλλες παροχές σε είδος, οι οποίες απορρέουν από τη συνοίκηση, η οποία, κατά κανόνα, συνοδεύει την επιμέλεια. Η αποτίμηση πάντως των ιδιαίτερων φροντίδων και παροχών του γονέα που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου τέκνου είναι δυσχερείς (βλ. ΕφΑθ 4902/1995, ΕλλΔνη 37/1117, ΕΑ 10372/ΝοΒ 35/555). Για τον προσδιορισμό του προσήκοντος μέτρου της ανατροφής κατ’ αρχήν λαμβάνονται υπ’ όψιν και αξιολογούνται τα εισοδήματα των γονέων απ’ οποιαδήποτε πηγή και στη συνέχεια προσδιορίζονται οι ανάγκες του τέκνου. Συνθήκες ζωής νοούνται οι όροι διαβίωσης χωρίς να ικανοποιούνται οι παράλογες αξιώσεις και η σπατάλη χρημάτων (βλ. ΕφΑθ 1984/2008, ΕλλΔνη 49/1099 – ΕΑ 15715/1998, ΝοΒ 38/80). Η διατροφή θα μειώνεται κάτω από το επίπεδο διαβίωσης του δικαιούχου, αν οι δυνατότητες του υπόχρεου είναι περιορισμένες και δεν επαρκούν (βλ.πρακτικά Συντ.Προσχ. και Αιτιολογική έκθεση σελ. 133 ΕΑ 4902/1995 ό.π). Εξάλλου, η κατά τα άνω υποχρέωση των γονέων προς διατροφή του τέκνου τους, βαρύνει αυτούς, κατά το άρθρο 1489 εδ.2 ΑΚ ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Για την αποτίμηση αυτών των δυνάμεων λαμβάνονται υπ’ όψη τα εισοδήματα και η περιουσία εκάστου γονέα, καθώς και οι δυνατότητες για προσωπική εργασία αυτών. Υπό την έννοια αυτή, ως δυνάμεις λογίζονται οι εν γένει οικονομικές δυνατότητες, της οποίες, κατά τις αρχές της καλής πίστης (άρθρο 288 ΑΚ), διαθέτει ή είναι σε θέση να αναπτύξει ή να ποριστεί ο κάθε γονέας, με την κατάλληλη αξιοποίηση όχι μόνο του κεφαλαίου της περιουσίας του, αλλά και της εκάστοτε δυνατότητός του για εργασία, που είναι πρόσφορη για την εκπλήρωση της σχετικής υποχρέωσης διατροφής (ΑΠ 1507/2001 Δικ 44/1592, όπως και οι ΕφΠειρ 909/2005, ΕΑ 951/2004, ΕφΠειρ 155/2004 στη ΝΟΜΟΣ, ΕφΑθ 8716/2003 Δικ 2004/146, ΕφΛαρ 473/2003 ΝΟΜΟΣ και Κ.Γραμμένο, Δικ.Διατροφές Β΄ έκδοση, σελ. 52 επ.). Ο εναγόμενος γονέας, προς καταβολή ολοκλήρου του ποσού της διατροφής, μπορεί να επικαλεστεί κατ’ ένσταση, κατ’ άρθρο 262 ΚΠολΔ, ότι και ο άλλος γονέας έχει την οικονομική δυνατότητα, μικρότερη ή υπέρτερη σε σχέση με τη δική του και σε συνδυασμό με τις λοιπές υποχρεώσεις του, να καλύψει μέρος της ανάλογης διατροφής του ανηλίκου, οπότε, με την απόδειξη της ένστασης αυτής, περιορίζεται η υποχρέωση του εναγομένου γονέα κατά το ποσό που αντιστοιχεί στις οικονομικές δυνατότητες και στη βάση αυτών στην υποχρέωση συνεισφοράς του άλλου γονέα (βλ. ΑΠ 416/2007 Δημ.ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, Εφ.Πειρ. 380/2002, Δημ.ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Εξάλλου, σε περίπτωση μη υποβολής της ένστασης αυτής, δεν μπορεί το δικαστήριο να ερευνήσει αυτεπαγγέλτως την οικονομική δυνατότητα του άλλου γονέα και να κανονίσει, ανάλογα με τις δυνάμεις του κάθε γονέα, το επιδικαστέο σε βάρος του εναγομένου ποσό της διατροφής (ΑΠ 416/2007 ό.π). Όμως, σε περίπτωση που, σύμφωνα και με τα ανωτέρω εκτιθέμενα, με την αγωγή δεν ζητείται το σύνολο του ποσού, στο οποίο αποτιμώνται οι διατροφικές ανάγκες του δικαιούχου, αλλά μόνο το μέρος, το οποίο κατά την άποψη του ενάγοντος πρέπει να βαρύνει τον εναγόμενο γονέα, σε αναλογία προς τις οικονομικές δυνάμεις αυτού και του άλλου γονέως (του εναγομένου), ο αμυντικός ισχυρισμός ότι η αναλογία αυτή είναι διαφορετική από εκείνη που αναφέρεται στην αγωγή, λειτουργεί ως άρνηση. Τότε, ο συσχετισμός των οικονομικών δυνάμεων των δύο γονέων πρέπει να γίνει από το Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως, σύμφωνα προς τα εκατέρωθεν αποδεικνυόμενα πραγματικά περιστατικά και δη ισχυρισμού στα πρακτικά ή τις προτάσεις του εναγομένου (ΕφΘεσσαλ. 1101/2002, ΕφΘεσσαλ. 1303/2019 ό.π).
Στην προκειμένη περίπτωση, από την εκτίμηση των ενόρκων καταθέσεων των μαρτύρων αποδείξεως και ανταποδείξεως ……. και ……….., που εξετάστηκαν μετά από πρόταση των διαδίκων ενώπιον του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, οι οποίες περιέχονται στα προσαγόμενα και επικαλούμενα από τους διαδίκους, ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη απόφαση, πρακτικά του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, εκτιμώμενες (άρθρο 340 ΚΠολΔ) χωριστά και σε συνδυασμό με τις υπόλοιπες αποδείξεις, ανάλογα με τον τρόπο της γνώσης και τον βαθμό της αξιοπιστίας του κάθε μάρτυρος, και από όλα χωρίς εξαίρεση τα έγγραφα, τα οποία προσκομίζουν οι διάδικοι για άμεση απόδειξη αλλά και για συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων (άρθρα 336 παρ. 3, 339, 395 και 529 ΚΠολΔ), καθώς και από την επισκόπηση των προσκομιζομένων φωτογραφιών των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητείται (άρθ. 444 παρ. 3, 448 παρ. 2, 45 παρ. 4 ΚΠολΔ), σε συνδυασμό με τα διδάγματα της κοινής πείρας που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Οι διάδικοι τέλεσαν νόμιμο θρησκευτικό γάμο στις 5/6/2004 στην Σαλαμίνα Αττικής και από το γάμο τους αυτό απέκτησαν δύο τέκνα τον …. που γεννήθηκε στις 26.10.2004 και τον ….. που γεννήθηκε στις 28.4.2009. Η έγγαμη συμβίωσή τους δεν εξελίχθηκε ομαλά, διασπάστηκε οριστικά τον Νοέμβριο 2016, και η ενάγουσα-εναγομένη ήδη εφεσίβλητη αποχώρησε από τη συζυγική οικία, που βρίσκονταν στην Σαλαμίνα Αττικής, τον Σεπτέμβριο 2017. Έκτοτε αυτή (ενάγουσα-εναγομένη) διαμένει με τα ανήλικα τέκνα της σε μισθωμένη οικία στο ……. Αττικής. Με την υπ’ αρ. 374/2018 απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά ανατέθηκε προσωρινά σε αυτή (ενάγουσα-εναγομένη) η επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων, επιδικάστηκε μηνιαία σε χρήμα διατροφή για λογαριασμό των ανηλίκων τέκνων το ποσό των 400 ευρώ για κάθε ένα από αυτά (ανήλικα τέκνα) και ρυθμίστηκε προσωρινά το δικαίωμα επικοινωνίας του ενάγοντος-εναγομένου ήδη εκκαλούντος με τα ανήλικα τέκνα του. Με την υπ’ αριθ. 4030/2018 οριστική απόφαση του ιδίου ως άνω δικαστηρίου ανατέθηκε οριστικά η επιμέλεια του προσώπου των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων …. και ….. στην ενάγουσα-εναγομένη ήδη εφεσίβλητη μητέρα τους μετά της οποίας, όπως και ανωτέρω αναφέρθηκε, διαμένουν. Τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων αδυνατούν να διαθρέψουν τον εαυτό τους, αφού δεν έχουν δική τους περιουσία ούτε εισοδήματα από οποιαδήποτε άλλη πηγή και επί πλέον, δεν έχουν τη δυνατότητα, λόγω της ηλικίας τους και των σπουδών τους να εργαστούν. Ως εκ τούτου κατά το ένδικο χρονικό διάστημα έχουν αξίωση διατροφής και από τους δύο γονείς τους, ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητάς τους (άρθ. 1483 εδ.β΄Α.Κ). Ο ενάγων-εναγόμενος, ήδη εκκαλών, υπηρετεί στο Ναυτικό Νοσοκομείο, ως αξιωματικός με βαθμό ….., με μηνιαίες αποδοχές ανερχόμενες σε 1800 ευρώ (δεν αφαιρούνται οι κρατήσεις φόρου εισοδήματος, Ολ ΑΠ 2/1994, Απ. Γεωργιάδη – Μιχ. Σταθόπουλου κατ’ άρθρο ερμηνεία, άρθρ. 1487 σελ. 720 αρ. 23). Έχει στην ψιλή κυριότητα του διαμέρισμα επιφανείας μ.τ 135 που βρίσκεται στον πρώτο (1ο) όροφο οικοδομής επί της οδού ………….. στη Σαλαμίνα, και το οποίο αποτελούσε την πρώην οικογενειακή στέγη. Επίσης έχει στην κυριότητά του ΙΧ επιβατηγό αυτοκίνητο μάρκας NISSAN με αριθμό κυκλοφορίας …….., κυβισμού 1600cc με έτος πρώτης κυκλοφορίας το 2008, το οποίο χρησιμοποιεί για τις μετακινήσεις του και επιβαρύνεται με τις συνήθεις δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης. Ο ενάγων-εναγόμενος ήδη εκκαλών διαμένει στο ως άνω διαμέρισμα, χρήση του οπίου έχει παραχωρηθεί σε αυτόν από τους γονείς του και δεν επιβαρύνεται με δαπάνη μισθώματος, παρά μόνο με τις λειτουργικές δαπάνες της οικίας (ηλεκτρικό ρεύμα, νερό, τηλέφωνο, θέρμανση). Κατά το ένδικο χρονικό διάστημα, για το οποίο ζητείται διατροφή, αποδείχθηκε ότι δεν βαρύνεται με χρέη ληξιπρόθεσμα και απαιτητά προς τραπεζικά ιδρύματα, Δ.Ο.Υ, τρίτους. Κατά τα λοιπά οι δαπάνες επιβιώσεώς του είναι οι συνήθεις ανδρών αντίστοιχης με αυτόν ηλικίας και οικονομικής κατάστασης. Άλλη περιουσία ή εισοδήματα από οποιοδήποτε άλλη πηγή δεν αποδείχθηκε ότι έχει. Ο ενάγων-εναγόμενος ήδη εκκαλών, ο οποίος δεν βαρύνεται κατά νόμο με τη διατροφή άλλων προσώπων πλην των ανηλίκων τέκνων του. Η ενάγουσα-εναγομένη, είναι ιδιωτική υπάλληλος και εργάζεται σε ινστιτούτο αισθητικής με μηνιαίες αποδοχές ανερχόμενες σε χίλια εκατό (1100) ευρώ, χωρίς να αποδεικνύεται η λήψη ιδιαίτερων παροχών (bonus) από την εργοδότρια ως ανταμοιβή της για την επιτυχή μεσολάβηση στη σύναψη συμβολαίων παροχής υπηρεσιών αισθητικής μεταξύ το ινστιτούτου και της πελατείας του, αλλά ούτε και η σύναψη τέτοιου είδους συμφωνίας, και επίσης δεν αποδεικνύεται ότι αυτή (ενάγουσα-εναγομένη ήδη εφεσίβλητη) λαμβάνει ή αναμένει δωρεές, οι οποίες μπορούν να υπολογιστούν στα εισοδήματά της, δεδομένου ότι δεν υπολογίζεται στο εισόδημα του υπόχρεου δωρεά με σκοπό να ενισχυθεί ο ίδιος (υπόχρεος) προσωπικά. Έχει στην κυριότητά της διαμέρισμα επιφανείας μ.τ 71 που βρίσκεται επί της οδού ……….. στη Σαλαμίνα, το οποίο εκμισθώνει με μηνιαίο μίσθωμα, κατά τον ένδικο χρόνο που ζητείται η διατροφή, ανερχόμενο σε 250 ευρώ. Διαμένει με τα ανήλικα τέκνα της σε μισθωμένη οικία στο ………… Αττικής επί της οδού ………….. με συνέπεια να επιβαρύνεται με μηνιαίο μίσθωμα ανερχόμενο σε 600 ευρώ καθώς και με τις λειτουργικές δαπάνες της εν λόγω οικίας (ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση, θέρμανση κλπ), κατά το μέρος του αναλογούν σε αυτή (ενάγουσα-εναγομένη). Κατά τα λοιπά οι δαπάνες διαβίωσής της είναι οι συνήθεις γυναικών αντίστοιχης με αυτήν ηλικίας και οικονομικής καταστάσεως. Άλλη περιουσία ή εισοδήματα από οποιαδήποτε άλλη πηγή δεν αποδείχθηκε ότι έχει η εναγομένη-ενάγουσα ήδη εφεσίβλητη, η οποία δεν βαρύνεται με κατά νόμο διατροφή άλλου προσώπου πλην του ανήλικου υιού της. Περαιτέρω, τα ανήλικα τέκνα των διαδίκων, … και …., που γεννήθηκαν την 26.10.2004 και 28.4.2009 αντίστοιχα, διαμένουν, όπως προεκτέθηκε, με την ενάγουσα-εναγομένη μητέρα τους στο προαναφερόμενο μισθωμένο διαμέρισμα, συμμετέχοντας στο μίσθωμα και στα λειτουργικά έξοδα της κατοικίας τους κατά το μέρος που αναλογεί στο καθένα. Κατά το ένδικο χρονικό διάστημα για το οποίο ζητείται διατροφή (από τον χρόνο εγέρσεως της υπό κρίση αγωγής) τα ανήλικα τέκνα, …. και ….., φοιτούν στο Γυμνάσιο και Δημοτικό στο ιδιωτικό εκπαιδευτήριο «………» έναντι ετησίων διδάκτρων ποσού 4.300 ευρώ για τον …….. και ποσού 4.500 ευρώ για τον ….., ήτοι συνολικά ποσού 8.800 ευρώ και για τα δύο τέκνα. Η δαπάνη όμως αυτή είναι δυσανάλογη για τις εκτεθείσες οικονομικές δυνατότητες των διαδίκων και δεν λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ύψους της διατροφής, δεδομένου ότι οι ανάλογα με τις κλίσεις και τις ικανότητες των τέκνων ανάγκες μόρφωσης και απόκτησης επαγγελματικών εφοδίων μπορούν εξίσου καλά να καλυφθούν με τη φοίτηση σε δημόσιο σχολείο. Αντ’ αυτής θα ληφθεί υπόψη η κατά την κοινή πείρα δαπάνη για τη φοίτηση των ανηλίκων σε δημόσιο σχολείο. Οι λοιπές δαπάνες διαβιώσεώς τους, όπως τροφής, ένδυσης, υπόδησης, ψυχαγωγίας, ανατροφής, εκπαίδευσης, παραθερισμού, είναι οι συνήθεις δαπάνες διαβιώσεως τέκνων της ιδίας ηλικίας και περιουσιακής καταστάσεως των γονέων του. Τέλος, η συνήθης ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων, καλύπτεται από τον ασφαλιστικό φορέα του πατέρα τους (ενάγοντα-εναγομένου). Με βάση επομένως τις ως άνω οικονομικές δυνατότητες των διαδίκων και τις εν γένει περιστάσεις, η κατά μήνα διατροφή των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων, κατά το επίδικο χρονικό διάστημα, ανέρχεται: α)στο ποσό των επτακοσίων (700) ευρώ για τον …. και β)εξακοσίων πενήντα (650) ευρώ για τον …… Το ποσό αυτό είναι ανάλογο με τις ανάγκες τους, όπως προκύπτουν από τις συνθήκες της ζωής τους (ηλικία, τόπος κατοικίας, ανάγκες εκπαίδευσης, οικονομικές δυνατότητες των γονέων τους, ΑΠ 541/2015, ΑΠ 839/2009, Εφ.Αθ. 9823/1999) και ανταποκρίνονται στα απαραίτητα έξοδα για τη συντήρηση, τη διατροφή, την ψυχαγωγία, την εκπαίδευση, την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη, και την αναλογία συμμετοχής τους στο μίσθωμα και τις λειτουργικές δαπάνες της οικίας που διαμένουν με την μητέρα τους. Στο ποσό αυτό συνυπολογίζεται και η προσφορά της προσωπικής εργασίας και απασχολήσεως της ενάγουσας-εναγομένης για την περιποίηση και φροντίδα τους, που είναι αποτιμητή σε χρήμα. Από το παραπάνω ποσό, ο ενάγων-εναγόμενος ήδη εκκαλών, κατόπιν συνεκτιμήσεως όλων των ανωτέρω, σύμφωνα με τις οικονομικές του δυνατότητες, είναι σε θέση να καταβάλλει για το επίδικο χρονικό διάστημα στην ενάγουσα ήδη εφεσίβλητη για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου του …., ως τακτική μηνιαία διατροφή το ποσό των τετρακοσίων (400) ευρώ και το ποσό των τριακοσίων πενήντα (350) ευρώ για τον …… Τα ποσά αυτά οφείλει και δύναται να καταβάλλει ο εναγόμενος, ως συμμετοχή του και μέρος της ανάλογης διατροφής των ανηλίκων τέκνων του, κατά το επίδικο χρονικό διάστημα, με μέτρο τις ανάγκες των τέκνων του, με το εναπομένον υπόλοιπο εισόδημά του και την εν γένει προαναφερόμενη οικονομική δυνατότητά του (λαμβανομένων υπόψη των λειτουργικών δαπανών της οικίας όπου διαμένει, των προσωπικών του εξόδων στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα έξοδα μετακίνησης και των λοιπών βιοτικών αναγκών τους). Το υπόλοιπο από το ποσό της δικαιούμενης διατροφής των ανηλίκων οφείλει να το καλύψει η ενάγουσα ήδη εφεσίβλητη. Σημειώνεται ότι, ο επιμερισμός αυτός μεταξύ των γονέων τους, γίνεται αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο σύμφωνα προς τα εκατέρωθεν αποδεικνυόμενα πραγματικά περιστατικά καθώς η επίκληση διαφορετικής αναλογίας συμμετοχής στις ανάγκες διατροφής των ανηλίκων από την επικαλουμένη στην αγωγή συνιστά άρνηση και όχι ένσταση (Εφ.Πειρ. 476/2016, Εφ.Πειρ. 749/2014, Εφ.Αθ. 856/2010). Επομένως το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, που με την εκκαλουμένη απόφαση του δέχθηκε ότι το σύνολο της απαιτούμενης ανάλογης διατροφής των ανηλίκων τέκνων, ανέρχεται στο ποσό των εννιακοσίων (900) ευρώ (συμπεριλαμβανομένης και της δαπάνης του ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου) και υποχρέωσε τον εναγόμενο ήδη εκκαλούντα να καταβάλλει, ως συμμετοχή του στη διατροφή των ανηλίκων τέκνων του …. και ….., το ποσό των 450 ευρώ μηνιαίως, κατά το ένδικο χρονικό διάστημα της τριετίας από την άσκηση της υπό κρίση αγωγής, εσφαλμένα εφάρμοσε το νόμο και εκτίμησε τις αποδείξεις, και συνεπώς ο οικείος λόγος (τρίτος) της ένδικης έφεσης του εναγομένου ήδη εκκαλούντος πρέπει να γίνει δεκτός ως κατ’ ουσίαν βάσιμος. Περαιτέρω, ο ενάγων – εναγόμενος έχει αυτονόητο δικαίωμα για προσωπική επικοινωνία με τα τέκνα του, η οποία επιβάλλεται άλλωστε και για λόγους ψυχικής και συναισθηματικής αναπτύξεως των υγιών του. Το Δικαστήριο, λαμβανομένου υπόψη της ηλικίας των τέκνων, του τόπου κατοικίας τους, και τις εξωσχολικές δραστηριότητες των ανηλίκων, κρίνει ότι το δικαίωμα επικοινωνίας του πατέρα με τα παραπάνω ανήλικα τέκνα του πρέπει να ρυθμιστεί ως εξής: α)κάθε δεύτερο και τέταρτο Παρασκευοσαββατοκύριακο κάθε μήνα, από ώρα 17.00 μ.μ της Παρασκευής έως ώρα 18.00 μ.μ της Κυριακής, β)Κατά τις εορτές των Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, τα μονά έτη από 24 Δεκεμβρίου ώρα 17:00 μ.μ μέχρι 30 Δεκεμβρίου ώρα 20:00 μ.μ, και τα ζυγά έτη από 30 Δεκεμβρίου ώρα 17:00 μ.μ μέχρι 6 Ιανουαρίου ώρα 20:00 μ.μ, γ)Κατά τις εορτές του Πάσχα, τα μονά έτη από την Τρίτη της Διακαινησίμου ώρα 17:00 μ.μ έως την Κυριακή του Θωμά και ώρα 20:00 μ.μ, τα ζυγά έτη από Μεγάλη Τετάρτη ώρα 17:00 μ.μ έως τη Δευτέρα της Διακαινησίμου ώρα 20:00 μ.μ, δ)Κατά τις θερινές διακοπές, από 10 Ιουλίου τα μονά έτη και από ώρα 17:00 μ.μ έως 25 Ιουλίου και ώρα 20:00 μ.μ και από 1 Αυγούστου ώρα 17:00 μ.μ έως 16 Αυγούστου και ώρα 20:00 μ.μ, κατά τα ζυγά έτη από 10 Ιουλίου και ώρα 17:00 μ.μ έως και ώρα 17:00 μ.μ έως 25 Ιουλίου και ώρα 20:00 μ.μ και από 1η Αυγούστου και ώρα 17:00 μ.μ έως 14 Αυγούστου και ώρα 20:00 μ.μ, εκτός αν υπάρξει διαφορετική έγγραφη συνεννόηση των διαδίκων, ε)την ημέρα της ονομαστικής τους εορτής και των γενεθλίων τους, από ώρα 17:00 μ.μ έως ώρα 20:00 μ.μ, εκτός αν υπάρξει διαφορετική συνεννόηση των διαδίκων ή είναι ημέρα επικοινωνίας του πατέρα με αυτά (ανήλικα τέκνα του), λαμβανομένων υπόψη των εκπαιδευτικών (σχολικών/εξωσχολικών) δραστηριοτήτων και υποχρεώσεων των τέκνων, στ)Τηλεφωνική επικοινωνία του έχοντος το δικαίωμα επικοινωνίας ενάγοντος-πατέρα αυτών (ανηλίκων τέκνων), κάθε απόγευμα από ώρα 19:00 έως ώρα 20:00 μ.μ, εκτός αν κατά τις ανωτέρω ώρες τα τέκνα απασχολούνται σε εξωσχολικές δραστηριότητες μέχρι ώρα 21:00 μ.μ. Στην υπό στοιχεία β) περίπτωση εξαιρείται το χρονικό διάστημα, κατά το οποίο τα ανήλικα θα απουσιάζουν από την κατοικία τους, εκτός Αττικής, λόγω θερινών διακοπών με την μητέρα τους, η οποία οφείλει να ενημερώνει σχετικά τον ενάγοντα προ τριών (3) τουλάχιστον ημερών, όπως επίσης εξαιρείται το χρονικό διάστημα των εορτών όπου η επικοινωνία με τον ενάγοντα – πατέρα τους θα πραγματοποιείται όπως ειδικότερα προσδιορίζεται στις υπό στοιχεία β) και γ) περιπτώσεις. Ο πατέρας θα παραλαμβάνει τα τέκνα του από την κατοικία της μητέρας τους και θα τα επιστρέφει στο ίδιο μέρος, προσωπικά ο ίδιος. Επίσης, πρέπει να απειληθεί σε βάρος της εναγομένης-ενάγουσας, χρηματική ποινή για κάθε παραβίαση της διατάξεως της επικοινωνίας, σύμφωνα με το διατακτικό. Επομένως, το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, το οποίο ρύθμισε το δικαίωμα επικοινωνίας του ενάγοντα-εναγομένου με τα τέκνα του, έσφαλλε. Ακολούθως να εξαφανισθεί η εκκαλουμένη, ως προς τις διατάξεις που αφορούν α)την επικοινωνία και β)τη διατροφή των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων …. και ……, στο σύνολό τους, κατ’ άρθρο 535 παρ. 1 ΚΠολΔ, δηλαδή και κατά τη διάταξη της περί τοκογονίας, που δεν προσβάλλεται με λόγο έφεσης, ούτε και κατ’ εκτίμηση του δικογράφου της (ΑΠ 1449/2014 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), λόγω του ότι επιβάλλεται για την ενότητα της εκτέλεσης, η οποία θα επιτευχθεί μόνο με την εκτέλεση της παρούσας αποφάσεως (Εφ.Πειρ. 476/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), αναγκαίως δε και κατά την περί δικαστικών εξόδων διάταξή της, και αφού κρατηθεί η υπόθεση και εκδικασθεί εκ νέου, πρέπει να γίνουν εν μέρει δεκτές οι αγωγές ως ουσιαστικά βάσιμες, να ρυθμιστεί οριστικά το δικαίωμα επικοινωνίας του ενάγοντος-εναγομένου με τα ανήλικα τέκνα του, κατά τα ειδικότερα εκτιθέμενα στο διατακτικό της παρούσας και να αναγνωριστεί ότι υποχρεούται ο εναγόμενος-ενάγων να καταβάλει στην ενάγουσα-εναγομένη, υπό την ιδιότητά της ως ασκούσας την επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων τους, ….. και …. και για λογαριασμό τους, εντός του πρώτου πενθημέρου κάθε μήνα, μηνιαία διατροφή σε χρήμα, ποσού 400 ευρώ για τον ….. και 350 ευρώ για τον …. για χρονικό διάστημα τριών (3) ετών από την επίδοση της κρινόμενης αγωγής και με το νόμιμο τόκο υπερημερίας από την καθυστέρηση καταβολής κάθε μηνιαίας περιοδικής παροχής μέχρι την εξόφληση. Τέλος, πρέπει να επιβληθεί ένα μέρος της δικαστικής δαπάνης της ενάγουσας-εναγομένης σε βάρος του ενάγοντα-εναγομένου και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, ως εκ της μερικής παραδοχής των δύο αγωγών, τα οποία ωστόσο πρέπει να συμψηφιστούν κατά τα λοιπά με τα προκαταβλητέα της διατροφής έξοδα (άρθ. 183, 178 ΚΠολΔ), όπως ορίζεται ειδικότερα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται τυπικά και ουσιαστικά την από 10.10.2018 (αριθ.καταθ. ………/23.10.2018) έφεση κατά της υπ’ αριθ. 4030/2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά.
Ρυθμίζει το δικαίωμα επικοινωνίας του ενάγοντος-εναγομένου με τα ανήλικα τέκνα του …… και ….., ως ακολούθως: α)κάθε δεύτερο και τέταρτο Παρασκευοσαββατοκύριακο κάθε μήνα, από ώρα 17.00 μ.μ της Παρασκευής έως ώρα 18.00 μ.μ της Κυριακής, β)Κατά τις εορτές των Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, τα μονά έτη από 24 Δεκεμβρίου ώρα 17:00 μ.μ μέχρι 30 Δεκεμβρίου ώρα 20:00 μ.μ, και τα ζυγά έτη από 30 Δεκεμβρίου ώρα 17:00 μ.μ μέχρι 6 Ιανουαρίου ώρα 20:00 μ.μ, γ)Κατά τις εορτές του Πάσχα, τα μονά έτη από την Τρίτη της Διακαινησίμου ώρα 17:00 μ.μ έως την Κυριακή του Θωμά και ώρα 20:00 μ.μ, τα ζυγά έτη από Μεγάλη Τετάρτη ώρα 17:00 μ.μ έως τη Δευτέρα της Διακαινησίμου ώρα 20:00 μ.μ, δ)Κατά τις θερινές διακοπές, από 10 Ιουλίου τα μονά έτη και από ώρα 17:00 μ.μ έως 25 Ιουλίου και ώρα 20:00 μ.μ και από 1 Αυγούστου ώρα 17:00 μ.μ έως 16 Αυγούστου και ώρα 20:00 μ.μ, κατά τα ζυγά έτη από 10 Ιουλίου και ώρα 17:00 μ.μ έως και ώρα 17:00 μ.μ έως 25 Ιουλίου και ώρα 20:00 μ.μ και από 1η Αυγούστου και ώρα 17:00 μ.μ έως 14 Αυγούστου και ώρα 20:00 μ.μ, εκτός αν υπάρξει διαφορετική έγγραφη συνεννόηση των διαδίκων, ε)την ημέρα της ονομαστικής τους εορτής και των γενεθλίων τους, από ώρα 17:00 μ.μ έως ώρα 20:00 μ.μ, εκτός αν υπάρξει διαφορετική συνεννόηση των διαδίκων ή είναι ημέρα επικοινωνίας του πατέρα με αυτά (ανήλικα τέκνα του), λαμβανομένων υπόψη των εκπαιδευτικών (σχολικών/εξωσχολικών) δραστηριοτήτων και υποχρεώσεων των τέκνων, στ)Τηλεφωνική επικοινωνία του έχοντος το δικαίωμα επικοινωνίας ενάγοντος-πατέρα αυτών (ανηλίκων τέκνων), κάθε απόγευμα από ώρα 19:00 έως ώρα 20:00 μ.μ, εκτός αν κατά τις ανωτέρω ώρες τα τέκνα απασχολούνται σε εξωσχολικές δραστηριότητες μέχρι ώρα 21:00 μ.μ. Στην υπό στοιχεία β) περίπτωση εξαιρείται το χρονικό διάστημα, κατά το οποίο τα ανήλικα θα απουσιάζουν από την κατοικία τους, εκτός Αττικής, λόγω θερινών διακοπών με την μητέρα τους, η οποία οφείλει να ενημερώνει σχετικά τον ενάγοντα προ τριών (3) τουλάχιστον ημερών, όπως επίσης εξαιρείται το χρονικό διάστημα των εορτών όπου η επικοινωνία με τον ενάγοντα – πατέρα τους θα πραγματοποιείται όπως ειδικότερα προσδιορίζεται στις υπό στοιχεία β) και γ) περιπτώσεις. Ο πατέρας θα παραλαμβάνει τα τέκνα του από την κατοικία της μητέρας τους και θα τα επιστρέφει στο ίδιο μέρος, προσωπικά ο ίδιος.
Απειλεί σε βάρος της εναγομένης-ενάγουσας χρηματική ποινή ποσού εκατόν πενήντα (150) ευρώ για κάθε τέκνο και για κάθε παραβίαση της διάταξης της επικοινωνίας.
Αναγνωρίζει ότι ο εναγόμενος-ενάγων υποχρεούται να προκαταβάλλει το πρώτο πενθήμερο κάθε μήνα στην ενάγουσα, ως ασκούσας την επιμέλεια των ανηλίκων τέκνων τους, … και …., μηνιαία διατροφή σε χρήμα για λογαριασμό των τέκνων τους, το ποσό των τετρακοσίων (400) ευρώ για τον …. και το ποσό των τριακοσίων πενήντα (350) ευρώ για τον ….., για χρονικό διάστημα τριών (3) ετών από την επίδοση της αγωγής, με το νόμιμο τόκο από την καθυστέρηση καταβολής κάθε μηνιαίας παροχής μέχρι την εξόφληση.
Συμψηφίζει τα δικαστικά έξοδα και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 9 Οκτωβρίου 2020, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ