ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αριθμός απόφασης
594/2020
ΤΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τους Δικαστές, Ιωάννη Αποστολόπουλο, Προεδρεύοντα Εφέτη (κωλυομένων των υπηρετούντων Προέδρων Εφετών και των αρχαιότερων Εφετών), Αικατερίνη Κοκόλη, Εφέτη και Εμμανουηλία-Αλεξάνδρα Κεχαγιά, Εφέτη- Εισηγήτρια και από τη Γραμματέα, Ε.Τ..
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Στην κρινόμενη περίπτωση αρμοδίως φέρονται προς συζήτηση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου (άρθρο 19 του ΚΠολΔ όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 4 § 2 του Ν. 3994/2011 – Φ Ε.Κ. Α΄ 165/25.07.2011, σε συνδυασμό με το άρθρο 72 § 13 του ίδιου νόμου) : 1) Η από 19-9-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ………/23-9-2019) υπό στοιχ. Α΄ έφεση των (κυρίως) εναγόντων, 2) Η από 15-10-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ………/21-10-2019) υπό στοιχ. Β΄ έφεση της παρεμπιπτόντως εναγομένης, ασφαλιστικής εταιρίας με την επωνυμία «…………..», 3) Η από 24-10-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ……../24-10-2019) υπό στοιχ. Γ΄ έφεση της εναγομένης -παρεμπιπτόντως ενάγουσας, ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία «………», 4) Η
από 29-10-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ………../30-1-209) υπό στοιχ. Δ΄ έφεση της εναγομένης-παρεμπιπτόντως ενάγουσας, …………, 5) Η από 21-10-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ……/23-10-2019) υπό στοιχ. Ε΄ έφεση της παρεμπιπτόντως εναγομένης ασφαλιστικής εταιρίας, με την επωνυμία «……….», ως εν μέρει ηττηθέντων διαδίκων, κατά της υπ’ αριθμ. 1985/2019 οριστικής απόφασης και κατά της προηγηθείσας υπ’ αριθμ. 1909/2017 μη οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που θεωρείται ότι έχει προσβληθεί μαζί με αυτήν, παρ’ ότι οι ένδικες εφέσεις δεν στρέφονται και κατ’ αυτής (άρθρο 513 § 2 του ΚΠολΔ), η οποία εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, κατά την τακτική διαδικασία, και έκανε εν μέρει δεκτή την από 9-3-2015 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ……../2015) κύρια αγωγή των εναγόντων περί αποζημιώσεως και χρηματικής ικανοποίησης λόγω ψυχικής οδύνης από αδικοπραξία, και δεκτές τις από 29-7-2015 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ………/2015) και από 10-12-2015 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ………/2015) παρεμπίπτουσες αγωγές, που συνεκδικάστηκαν και 6) Η από 26-11-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ………./28-11-2019) ασκηθείσα παραδεκτώς, δηλαδή με ιδιαίτερο δικόγραφο (άρθρα 80, 81 του ΚΠολΔ) και κοινοποιηθείσα σε όλους τους αρχικούς έως την άσκησή της διαδίκους, δηλαδή εκτός από τους ενάγοντες-καθ’ών η πρόσθετη παρέμβαση, και σε αμφότερες τις εναγόμενες (βλ. τις υπ’ αριθμ. ………….΄/4-12-2019 εκθέσεις επιδόσεως του δικαστικού επιμελητή στο Πρωτοδικείο Αθηνών, ……………..), πρόσθετη παρέμβαση της παρεμπιπτόντως εναγομένης ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία «……….», υπέρ της ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία «…………….», ως δικονομική της εγγυήτρια, λόγω της επικαλούμενης σύμβασης ασφάλισης που είχε συναφθεί μεταξύ της ιδίας και της τελευταίας, προς κάλυψη της αστικής ευθύνης της έναντι τρίτων. Οι εφέσεις αυτές έχουν ασκηθεί νομότυπα (άρθρα 495 §1 εδ. α΄, 499, 500, 511, 513§1 εδαφ. β΄, 516§1, 517 και 520§1 του ΚΠολΔ) και εμπρόθεσμα (άρθρο 518§2 του ΚΠολΔ, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του από το άρθρο τρίτο του άρθρου 1 του ν. 4335/2015 ΦΕΚ Α.87/23-7-2015), που εφαρμόζεται για τις εφέσεις που ασκούνται μετά την 1-1-2016 (άρθρο ένατο παρ. 2 αυτού), δηλαδή πριν την παρέλευση διετίας από τη δημοσίευση της εκκαλουμένης (1-5-2017), δεδομένου ότι ουδείς εκ των διαδίκων επικαλείται ότι έχει λάβει χώρα επίδοσή της, ούτε από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτει το αντίθετο, ενώ κατατέθηκε κατά την άσκησή τους, το νόμιμο παράβολο, κατ’ άρθρο 495 § 3 του ΚΠολΔ, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 35 § 2 περ.Α΄ στοιχ. γ΄ του ν. 4446/22-1-2016, που εφαρμόζεται από 22-1-2017 σύμφωνα με το άρθρο 45 αυτού (υπ’ αριθμ. ………… e-παράβολο και από 20-9-2019 αποδεικτικό εξόφλησής του της ΓΓΠΣ όσον αφορά την υπό στοιχ. Α΄ έφεση, υπ’ αριθμ. ………….. e-παράβολο της ΓΓΠΣ και από 18-10-2019 αποδεικτικό πληρωμής του της Alpha Bank όσον αφορά την υπό στοιχ. Β΄ έφεση, υπ’ αριθμ. …………. e-παράβολο της ΓΓΠΣ και το από 23-10-2019 αποδεικτικό πληρωμής του της Eurobank, όσον αφορά την υπό στοιχ. Γ ΄έφεση, υπ’ αριθμ. ………… e-παράβολο της ΓΓΠΣ και αποδεικτικό πληρωμής του της Alpha Βank, όσον αφορά την υπό στοιχ. Δ΄ έφεση, υπ’ αριθμ. ………….. e-παράβολο της ΓΓΠΣ και από 22-10-2019 αποδεικτικό πληρωμής του της Eθνικής Τράπεζας, όσον αφορά την υπό στοιχ. Ε΄ έφεση). Πρέπει, επομένως, να γίνουν τυπικά δεκτές και να ερευνηθούν περαιτέρω, κατά την ίδια διαδικασία, ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων τους, εντός των ορίων που καθορίζονται από αυτούς (άρθρα 522, 533 § 1 του ΚΠολΔ), συνεκδικαζόμενες μεταξύ τους, αλλά και με την πρόσθετη παρέμβαση, οι μεν εφέσεις λόγω της μεταξύ τους συνάφειας, αφού στρέφονται κατά της ίδιας απόφασης και αναφέρονται στο ίδιο βιοτικό συμβάν, και, επιπρόσθετα, διότι με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται η διεξαγωγή της δίκης και επέρχεται μείωση των εξόδων, η δε πρόσθετη παρέμβαση λόγω της σχέσης της ως κύριου και παρεπομένου με την κύρια δίκη (άρθρα 31 § § 1, 3, 246, σε συνδυασμό με 524§1 εδ.α΄ του ΚΠολΔ).
Με την προαναφερθείσα κύρια αγωγή, οι ενάγοντες αυτής, επικαλούμενοι, αδικοπρακτική συμπεριφορά της δεύτερης εναγομένης, ως προστηθείσα της πρώτης, με την παροχή των υπηρεσιών της ως γενική ιατρός στην κλινική που αυτή διατηρεί, και ειδικότερα αμέλειά της συνιστάμενη στην εσφαλμένη διάγνωση, θεραπεία και εν γένει αντιμετώπιση, κατά παράβαση των κοινώς αναγνωρισμένων κανόνων της ιατρικής επιστήμης, αναφορικά με τον ασθενή ………….., σύζυγο της πρώτης, υιό του δεύτερου και της τρίτης, αδελφού της τέταρτης και γαμβρού της πέμπτης από αυτούς, η οποία οδήγησε στον θάνατό του, κατά τα ειδικότερα εκτιθέμενα, ζητούσαν, κατόπιν επιτρεπτού περιορισμού του αιτήματός της, να υποχρεωθούν οι εναγόμενες να τους καταβάλουν εις ολόκληρον, στην πρώτη, ατομικά, το συνολικό ποσό των 261.550 ευρώ, αναλυόμενο σε 150.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης, το ποσό των 13.750 ευρώ, ως αποζημίωση για την αποστέρηση της διατροφής της για χρονικό διάστημα 55 μηνών, με αφετηρία τον χρόνο του θανάτου του συζύγου της και μέχρι την άσκηση της αγωγής, που αντιστοιχεί σε 250 ευρώ μηνιαίως, και το ίδιο ποσό μηνιαίως και συνολικά των 96.000 ευρώ, ως αποζημίωση για την αποστέρηση της μελλοντικής διατροφής που θα αυτός θα της παρείχε αν δεν είχε μεσολαβήσει ο θάνατός του, έκτοτε και για 32 έτη, και το ποσό των 1.800 ευρώ, ως αποζημίωση για τα έξοδα κηδείας στα οποία υποβλήθηκε, και ως αντιπρόσωπο του ανηλίκου τέκνου της …….., που απέκτησε από τον γάμο της με τον αποβιώσαντα, το ποσό των 256.100 ευρώ, αναλυόμενο σε 200.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης, το ποσό των 16.500 ευρώ, ως αποζημίωση για την αποστέρηση διατροφής για το χρονικό διάστημα των 55 μηνών από τον χρόνο του θανάτου του πατρός του και μέχρι την άσκηση της αγωγής, το οποίο αντιστοιχεί στο ποσό των 300 ευρώ μηνιαίως, και το ίδιο ποσό μηνιαίως και συνολικά των 39.600 ευρώ, ως αποζημίωση για την αποστέρηση της μελλοντικής διατροφής του, έκτοτε και μέχρι τη συμπλήρωση του 22ου έτους της ηλικίας του, κατά το οποίο θα ολοκλήρωνε τις σπουδές του, σε καθέναν από τους δεύτερο και τρίτη, το ποσό των 50.000 ευρώ, στην τέταρτη των 150.000 ευρώ και στην πέμπτη ενάγουσα το ποσό των 30.000 ευρώ, ως χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη που υπέστησαν, με τον νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση, να απαγγελθεί προσωπική κράτηση σε βάρος της δεύτερης εναγομένης διάρκειας ενός έτους, ως μέσον εκτελέσεώς της και να επιβληθούν σε βάρος των εναγομένων τα δικαστικά τους έξοδα.
Επιπλέον, η πρώτη εναγομένη με την από 29-6-2015 (υπ’ αριθμ. εκθ,. καταθ. ………../2015) και η δεύτερη εναγομένη, με την από 10-12-2015 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. …………/2015) ανακοινώσεις δίκης με προσεπίκληση σε αναγκαστική παρέμβαση ενωμένες με παρεμπίπτουσες αγωγές, επικαλούμενες την ύπαρξη ασφαλιστικών συμβάσεων για την αστική ευθύνη τους έναντι τρίτων, που συνήψαν με τις παρεμπιπτόντως εναγόμενες, κάλεσαν τις τελευταίες να παρέμβουν υπέρ αυτών στην ανοιγείσα δίκη, ζητώντας, σε περίπτωση ήττας τους, να υποχρεωθούν αυτές να τους καταβάλουν, όποιο ποσό θα υποχρεώνονταν τυχόν και οι ίδιες να καταβάλουν στους κυρίως ενάγοντες, σε περίπτωση ευδοκίμησης της κύριας αγωγής, με τον νόμιμο τόκο από της καταβολής και μέχρι την εξόφληση και να επιβληθούν σε βάρος τους τα δικαστικά τους έξοδα.
Επί της κύριας αγωγής και των προσεπικλήσεων-ανακοινώσεων δίκης-παρεμπιπτουσών αγωγών, που συνεκδικάστηκαν, εκδόθηκε αρχικά η υπ’ αριθμ. 1909/2017 μη οριστική απόφαση του παραπάνω Δικαστηρίου, με την οποία διατάχθηκε η επανάληψη της συζήτησης, προκειμένου να διεξαχθεί ιατρική πραγματογνωμοσύνη και στη συνέχεια, μετά την ολοκλήρωση αυτής, η υπ’ αριθμ. 1985/2019 οριστική απόφασή του, με την οποία έγινε εν μέρει δεκτή, η κύρια αγωγή και εξ ολοκλήρου δεκτές, ως βάσιμες και κατ’ ουσίαν οι παρεμπίπτουσες αγωγές. Ακολούθως : 1) υποχρεώθηκαν οι (κυρίως) εναγόμενες να καταβάλουν εις ολόκληρον στην πρώτη ενάγουσα, ατομικά μεν, το ποσό των 67.300 ευρώ, με τον νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση, και το ποσό των 100 ευρώ μηνιαίως, καταβλητέο την πρώτη ημέρα κάθε ημερολογιακού μήνα, και για χρονικό διάστημα πέντε ετών από την άσκηση της αγωγής, με τον νόμιμο τόκο για κάθε επιμέρους ποσό από την παρέλευσή της, και υπό την ιδιότητά της ως αντιπροσώπου του ανηλίκου τέκνου της ………, το ποσό των 83.200 ευρώ, με τον νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση και επιπλέον το ποσό των 240 ευρώ μηνιαίως, καταβλητέο την πρώτη ημέρα κάθε ημερολογιακού μήνα, για το χρονικό διάστημα από την 1-4-2015 έως και την 1-12-2021, με τον νόμιμο τόκο από την καθυστέρηση κάθε μηνιαίας δόσης και μέχρι την εξόφληση, σε καθέναν από τους τρίτο και τέταρτη ενάγουσα το ποσό των 50.000 ευρώ, στην πέμπτη το ποσό των 15.000 ευρώ και στην έκτη των 5.000 ευρώ, με τον νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής και μέχρι την εξόφληση, και επιβλήθηκε στις εναγόμενες μέρος των δικαστικών εξόδων των εναγόντων, που καθορίστηκε στο ποσό των 11.200 ευρώ. 2) Οι παρεμπιπτόντως εναγόμενες υποχρεώθηκαν να καταβάλουν στις παρεμπιπτόντως ενάγουσες, όποιο χρηματικό ποσό υποχρεώνονταν να καταβάλουν στους κυρίως ενάγοντες για την ικανοποίηση των αξιώσεών τους, συμπεριλαμβανομένων των τόκων και της δικαστικής δαπάνης, και με το νόμιμο τόκο από την επομένη της καταβολής του, της ευθύνης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «…………..» περιοριζόμενης στο ποσό των 30.000 ευρώ, και επιβλήθηκαν σε βάρος τους τα δικαστικά έξοδα των παρεμπιπτόντως εναγόντων, που καθορίστηκαν στο ποσό των 20.700 και των 1.500 ευρώ, αντίστοιχα. Κατά της απόφασης αυτής, παραπονούνται οι εκκαλούντες-ενάγοντες, εναγόμενες και παρεμπιπτόντως εναγόμενες- για εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και κακή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητούν την εξαφάνιση άλλως τη μεταρρύθμισή της με σκοπό να γίνει εξ ολοκλήρου δεκτή η αγωγή τους και να απορριφθεί αυτή, αντίστοιχα.
Η προσθέτως επίσης παρεμβαίνουσα για τους ειδικότερα εκτιθέμενους λόγους ζητεί να εξαφανιστεί, άλλως να μεταρρυθμιστεί η εκκαλουμένη, με σκοπό να απορριφθεί η άνω κύρια αγωγή αποζημιώσεως ως προς την υπέρ ής η πρόσθετη παρέμβαση αλλά και την προστηθείσα αυτής ιατρό ……….. ……….. και να επιβληθούν σε βάρος των καθ’ ών τα δικαστικά της έξοδα.
Κατά τη διάταξη του άρθρου 254 του ΚΠολΔ, όπως και αυτή ισχύει μετά την τροποποίησή της από τη διάταξη του άρθρου 25 παρ. 2 του Ν.3994/2011 και εφαρμόζεται στην προκείμενη περίπτωση, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την επανάληψη της συζήτησης στο ακροατήριο, η οποία έχει κηρυχθεί περατωμένη, όταν κατά τη μελέτη της υπόθεσης ή τη διάσκεψη παρουσιάζονται κενά ή αμφίβολα σημεία που χρειάζονται συμπλήρωση ή επεξήγηση. Η απόφαση μνημονεύει απαραιτήτως τα ειδικά θέματα που αποτελούν αντικείμενο της επαναλαμβανόμενης συζήτησης. Η συζήτηση αυτή θεωρείται συνέχεια της προηγούμενης (ΑΠ 420/2020 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ», ΕφΘεσ (Μον) 149/2015, Αρμ 2016.462). Περίπτωση εφαρμογής της προαναφερθείσας διάταξης, που εφαρμόζεται, κατ` άρθρο 524 παρ. 1 του ΚΠολΔ, και στην κατ’ έφεση δίκη, υπάρχει και σε περίπτωση που το Δικαστήριο, κατά τη μελέτη της υπόθεσης, κρίνει αναγκαία τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης, ή νέας ή επανάληψη ή συμπλήρωσή της ήδη διενεργηθείσας (ΑΠ 420/2020 ό.π, ΕφΑθ 1597/2011, αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ», ΕφΑθ 40/2007 ΕλλΔνη 2007.933), για την ολοκλήρωση της έρευνάς του για τη βασιμότητα του λόγου εφέσεως και την καλύτερη διάγνωση της διαφοράς, χωρίς να εξαφανίσει την εκκαλουμένη (ΟλΑΠ 1285/1982 Νοβ1983.219, ΑΠ 2/2006, ΕλλΔνη 2006.1048).
Από την εκτίμηση των ένορκων καταθέσεων των μαρτύρων απόδειξης και ανταπόδειξης, ……………., χειρούργου ουρολόγου, που εξετάστηκαν με επιμέλεια των διαδίκων, και της ανωμοτί εξέτασης της δεύτερης εναγομένης, ……………, ενώπιον του ακροατηρίου του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, που περιέχονται στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη τηρούμενα με την μέθοδο της απομαγνητοφώνησης πρακτικά δημόσιας συνεδρίασής του, και όλων ανεξαιρέτως των εγγράφων, που επικαλούνται και προσκομίζουν οι διάδικοι, ορισμένα εκ των οποίων λαμβάνονται υπόψη προς άμεση απόδειξη και άλλα για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, χωρίς να παραλείπεται κανένα για την εκτίμηση της ουσίας της υπόθεσης ασχέτως αν μνημονεύεται ή όχι ειδικά, τις εκτιμώμενες ελεύθερα : α) κατ’ άρθρο 387 του ΚΠολΔ, ιατρική πραγματογνωμοσύνη του ορισθέντος πραγματογνώμονα, χειρούργου-ουρολόγου, …….., και β) κατ’ άρθρο 390 του ΚΠολΔ, από 15-12-2014 ιατροδικαστική γνωμοδότηση του ειδικού ιατροδικαστή, ………., από 3-2-2016 και 30-4-2018 τεχνικές εκθέσεις του Διδάκτωρος και διευθυντή της ουρολογικής κλινικής του Γ. Ν. Άγιοι Ανάργυροι, …….., και την από 8-3-2018 ιατρική πραγματογνωμοσύνη του χειρουργού-ουρολόγου, …….., που συντάχθηκαν ύστερα από αίτηση των εναγόντων, η πρώτη, της δεύτερης εναγομένης εκείνες του …….. και της πρώτης εναγομένης, η τελευταία, καθώς και τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής (άρθρο 336 § § 3 και 4 του ΚΠολΔ), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά, που έχουν ουσιώδη επιρροή στην έκβαση της δίκης : Η πρώτη εναγομένη είναι ανώνυμη εταιρία με αντικείμενο δραστηριότητας την παροχή υπηρεσιών υγείας στον χώρο της δευτεροβάθμιας περίθαλψης, εκμεταλλευόμενη ιδιωτική Γενική Κλινική. Διαθέτει όλα τα τμήματα χειρουργικής, που είναι στελεχωμένα με το αντίστοιχο εξειδικευμένο ιατρικό δυναμικό, προσφέροντας και υπηρεσίες κλινικοεργαστηριακών και απεικονιστικών εξετάσεων. Η δεύτερη εναγομένη είναι γενική ιατρός, ανειδίκευτη κατά τον χρόνο του επίδικου συμβάντος (12-8-2010). Έλαβε το πτυχίο της Ιατρικής και την άδεια άσκησης επαγγέλματος το έτος 2004, στη συνέχεια εργάστηκε ως αγροτικός ιατρός στο Κ.Υ Μεγαλόπολης Αρκαδίας (2005-2006) και ως εφημερεύουσα σε διάφορες ιδιωτικές κλινικές (2006-2007). Από το 2008 μέχρι και το 2011 προσέφερε τις υπηρεσίες της ως ανειδίκευτη ιατρός στο Τμήμα Αξονικού Μαγνητικού Τομογράφου της «…….», ενώ συγχρόνως παρείχε της υπηρεσίες της στην πρώτη εναγομένη, αναλαμβάνοντας τη γενική εφημερία.
Απογευματινές ώρες της 9-8-2010, ημέρα Δευτέρα, ο ……….., 43 ετών, σύζυγος εν ζωή της πρώτης ενάγουσας και πατέρας του αντιπροσωπευόμενου από αυτήν ανηλίκου τέκνου …………, που απέκτησαν από τον γάμο τους, υιός του δεύτερου και της τρίτης, αδελφός της τέταρτης και γαμβρός από θυγατέρα της πέμπτης ενάγουσας, μετέβη με τη σύζυγό του στο νοσοκομείο «Γενικό Κρατικό Νικαίας», το οποίο εφημέρευε, για την παροχή ιατρικής βοήθειας, λόγω άλγους χαμηλά στην κοιλιακή χώρα, το οποίο είχε εκδηλωθεί λίγες ημέρες νωρίτερα (4-8-2010) και έβαινε σταδιακά αυξανόμενο. Λόγω της μεγάλης αναμονής που απαιτείτο μέχρι να εξεταστεί με τη σειρά του, αυτοί αναχώρησαν για την οικία τους, με την προοπτική να μεταβούν την επομένη το πρωϊ δηλαδή στις 10-8-2010 στο νοσοκομείο «Θριάσειο», που θα εφημέρευε, όπως και έπραξαν, συνοδευόμενοι από την αδελφή του ασθενούς. Μετά τη δήλωσή του περί άλγους υπογαστρίου και συχνουρίας, εξετάστηκε αρχικά από παθολόγο και παραπέμφθηκε σε ουρολόγο του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών, ο οποίος, σύμφωνα με τα τηρούμενα αρχεία του συγκεκριμένου Τμήματος, μετά από κλινική εξέτασή του, διαπίστωσε, κατ’ αρχήν δακτυλοσκοπικά, ήπια ευαισθησία στον προστάτη, με διογκωμένο τον δεξιό λοβό, και επιπλέον μαλακή και ευπίεστη την κοιλιά του με ήπια ευαισθησία στο υπογάστριο. Υποβλήθηκε ακόμη σε γενική εξέταση ούρων, που έδειξε 3-8 πυοσφαίρια και 2-6 ερυθρά κατά οπτικό πεδίο και αρκετή βλέννη, ενώ η θερμοκρασία του σώματός του ήταν φυσιολογική (36,5 C). Του συνεστήθη απεικονιστικός έλεγxος με υπερηχογράφημα νεφρών, ουρητήρων-κύστεως, PSA και ακτινογραφία νεφρών-ουρητήρων-κύστης, τον οποίο εκείνος αρνήθηκε να πραγματοποιήσει εντός του νοσοκομείου, παρά τις συστάσεις των γιατρών. Του χορηγήθηκε προληπτική αντιβιοτική αγωγή (Cirpoxin), λόγω πιθανής προστατίτιδας και του συνεστήθη επανεκτίμηση (σχετ. το υπ’ αριθμ. πρωτ. …………./30-9-2015 έγγραφο του Θριασίου με τα συνημμένα σε αυτό έγγραφα). Ο ασθενής αναχώρησε για την οικία του, όπου και παρέμεινε καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, δηλώνοντας ότι θα πραγματοποιήσει τις συνιστώμενες εξετάσεις εκτός νοσοκομείου. Τις επόμενες ώρες και ενώ είχε ήδη ξεκινήσει να λαμβάνει τη φαρμακευτική αγωγή που του υπεδείχθη, δεν παρουσίασε καμία βελτίωση, φέρεται ότι είχε τάση προς έμετο-στην αγωγή μάλιστα δηλώνεται ότι δεν έφαγε μεσημεριανό γεύμα- ενώ και ο πόνος εντάθηκε, γεγονός που θορύβησε και ενεργοποίησε αυτόν και τη σύζυγό του, να ζητήσουν εκ νέου ιατρική βοήθεια, με αποτέλεσμα να μεταβούν περί ώρα 22.30 στην ιδιωτική κλινική της πρώτης εναγομένης στον Πειραιά, όπου η δεύτερη εναγομένη, ……………, κάλυπτε την εφημερία της κλινικής. Ειδικότερα, τα καθήκοντά της συνίσταντο στην υποδοχή των ασθενών, την παροχή άμεσης ιατρικής φροντίδας, όπως λήψη ιστορικού και κλινική εξέταση, με παραπομπή, αν αυτό κρινόταν αναγκαίο, στον κατά περίπτωση αρμόδιο ειδικό ιατρό. Στην κλινική τους μετέφερε με το αυτοκίνητό του ο εξετασθείς μάρτυρας, ………….., φίλος και συγκάτοικός του, χωρίς αυτός να εισέλθει στον χώρο εξέτασής του.
Ο ασθενής, παρά τον έντονο πόνο, εισήλθε περιπατητικός στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών της Κλινικής και παραπονέθηκε στη δεύτερη εναγομένη που ανέλαβε το περιστατικό για έντονο υπερηβικό άλγος, ενημερώνοντάς την ότι το πρωϊ της ίδιας ημέρας είχε μεταβεί στο «Θριάσιο» όπου είχε διαγνωστεί προστατίτιδα και ότι ελάμβανε ήδη φαρμακευτική αγωγή, επιδεικνύοντάς της και τη σχετική βεβαίωση που του είχαν χορηγήσει από το συγκεκριμένο νοσοκομείο. Η ίδια, αφού έλαβε το ιστορικό του, προέβη στην κλινική του εξέταση, κατά την οποία δεν διαπίστωσε σημεία οξείας κοιλίας και βρήκε τον ασθενή απύρετο. Μετά την ολοκλήρωσή της, επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον εξετασθέντα ενώπιον του ακροατηρίου του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, ουρολόγο, . ……….., εκτιμώντας ότι το περιστατικό εμπίπτει στην ειδικότητά του, ο οποίος ευρισκόταν σε υπηρεσία εφημερίας «on call» της συγκεκριμένης Κλινικής, δηλαδή εκτός κλινικής, δεχόμενος τηλεφωνικές κλήσεις για τα περιστατικά που αφορούσαν την ειδικότητά του, δίνοντας ιατρικές συμβουλές και ευρισκόμενος σε ετοιμότητα προς παροχή ιατρικών υπηρεσιών, αν έκρινε ότι αυτό ήταν αναγκαίο, και τον ενημέρωσε για όλα τα μέχρι τότε ευρήματα αλλά και για την ήδη γενομένη διάγνωση από τους ιατρούς του «Θριασίου» και τη χορηγηθείσα φαρμακευτική αγωγή. Ο ίδιος διατείνεται ότι δεν του μεταφέρθηκε τυχόν τάση του ασθενούς για έμετο, μη γενομένης και σχετικής καταγραφής από τη δεύτερη εναγομένη στη σχετική καταχώρισή της στο βιβλίο κίνησης ασθενών, η οποία αρνείται επίσης ότι της δηλώθηκε το συγκεκριμένο σύμπτωμα. Υπενθυμίζεται δε ότι στο δικόγραφο της αγωγής γίνεται λόγος για τάση προς έμετο μόνον το μεσημέρι της 10-8-2010 και καμία αναφορά στις επόμενες ώρες και την επομένη το πρωϊ που ο πόνος εντάθηκε.
Με δεδομένο ότι ο άνω ιατρός δεν προσήλθε στην Κλινική προς εξέταση του ασθενούς, συμπεραίνεται εκ του αποτελέσματος ότι δεν αξιολόγησε το περιστατικό ως επείγον, παρ’ ότι, κατά τους ισχυρισμούς του, το άλγος στην κοιλιά χρήζει διερεύνησης, και έτσι, στην επικαλούμενη από αυτόν, άρνηση του ασθενούς να παραμείνει προς έλεγχο, φέρεται ότι του συνέστησε-μέσω της δεύτερης εναγομένης- να επανέλθει εκ νέου την επομένη το πρωϊ, που θα ευρισκόταν στην Κλινική, αν τα συμπτώματα συνεχίζονταν. Η εξήγηση που έδωσε για την επικαλούμενη σύσταση εξετάσεων, ήταν η εμμονή του πόνου, που δεν συνήδε με τη διάγνωση της προστατίτιδας ενώ μάλιστα είχε ήδη ξεκινήσει αγωγή. Επιπλέον, μετά από σύστασή του χορηγήθηκε στον ασθενή παυσίπονη ένεση dynastat, η οποία κατά τον ιατροδικαστή . ……….. χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του έντονου μετεγχειρητικού άλγους (σχετ. η από 15-12-2014 ιατροδικαστική γνωμοδότησή του), ενώ ο χειρουργός ουρολόγος ……… στην ένορκη εξέτασή του, διαφοροποιήθηκε, δηλώνοντας ότι σε έντονο πόνο χορηγείται πεθιδίνη και όχι το συγκεκριμένο παυσίπονο. Μετά τη χορήγησή του, ο πόνος υποχώρησε και ο ασθενής αναχώρησε για την οικία του, με τη σύσταση να λάβει το αντιφλεγμονώδες φάρμακο «Netromycin 1 X1», μέχρις υποχώρησης των έντονων συμπτωμάτων και να βάζει ζεστά επιθέματα στην πάσχουσα περιοχή. Για λίγες ώρες, η κατάστασή του ήταν βελτιωμένη. Το επόμενο πρωί, όμως, υπήρξε ραγδαία επιδείνωσή της, με έντονο πόνο και συνοδό δύσπνοια και ανουρία. Η σύζυγός του, κάλεσε ασθενοφόρο της πρώτης εναγομένης στις 13.30 περίπου το μεσημέρι, το οποίο τον μετέφερε στην Κλινική της. Η εφημερεύουσα ιατρός, ……….., που τον παρέλαβε, διαπίστωσε αμέσως ότι ο ασθενής ήταν αφυδατωμένος και είχε όψη πάσχοντος, έχοντας ωστόσο επαφή με το περιβάλλον. Επίσης, είχε μετεωρισμό, κοιλιακό άλγος, εμετικά επεισόδια, υπόταση και ζάλη, με συνοδά προστατίτιδα και ουρολοίμωξη. Η ψηλάφιση της κοιλιάς του ήταν επώδυνη με αναπηδώσα ευαισθησία, και εμφάνιζε μειωμένους εντερικούς ήχους (σχετ. το ιστορικό ασθενούς). Στην αναλυτική κλινική εκτίμηση της προαναφερθείσας ιατρού, μνημονεύονται ακόμη έμετοι από τριημέρου και η ανουρία του τοποθετήθηκε χρονικά στο τελευταίο εικοσιτετράωρο-σημειωτέον ότι πριν εμφάνιζε συχνουρία. Σημειώνεται ότι στο αγωγικό δικόγραφο γίνεται λόγος για πολύ έντονο πόνο ήδη από το βράδυ της Δευτέρας 9-8-2010, σε βαθμό που ο ασθενής δεν μπορούσε να κοιμηθεί και για τάση προς έμετο-και όχι έμετο- το μεσημέρι της Τρίτης 10-8-2010, όπως ήδη εκτέθηκε. Κατόπιν συνεννόησης με παθολόγο, έδωσε εντολή εισαγωγής του, περί ώρα 3.27 μμ (σχετ. το από 11-8-2010 εισιτήριο ασθενούς) και, κατά σύστασή της, πραγματοποιήθηκε σειρά αιματολογικών εξετάσεων, εξέταση ούρων, ακτινογραφία θώρακος και αξονική τομογραφία (C/T) άνω και κάτω κοιλίας με σκιαγραφικό (N/S 1000 ml), η οποία έλαβε χώρα περί ώρα 16.47. Επίσης, πραγματοποιήθηκε ακρόαση των πνευμόνων και καρδιολογικός του έλεγχος (σχετ. αντίγραφο καρδιογραφήματος και κλινική εκτίμηση του παθολόγου της πρώτης εναγομένης, ………..). Εν τω μεταξύ, μετά από σύσταση του ιατρού ……….., του ετέθη καθετήρας foley. Επίσης, του χορηγήθηκε αντιβιοτική αγωγή (Zantac, Xiprocaine, Sterrieum, Solu-cortef 500). Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Κλινική, ο ασθενής είχε εμετικό επεισόδιο που αντιμετωπίστηκε με χορήγηση υγρών, και εμφάνισε ήπια βελτίωση. Η αξονική τομογραφία άνω και κάτω κοιλίας κατέδειξε συλλογή υγρού περιηπατικά, περισπληνικά στον ηπατονεφρικό χώρο στη δεξιά παρακολική αύλακα, στον δεξιό λαγόνιο βόθρο, όπου φαινόταν να έχει συμπαγείς χαρακτήρες, και στην ελάσσονα πύελο. Στη μεσότητα του αριστερού νεφρού παρατηρήθηκε ένδειξη εστιακής νεφρίτιδας (σχετ. η από 11-8-2010 αξονική τομογραφία άνω και κάτω κοιλίας του ακτινολόγου, ……….). Ο διενεργών την εξέταση ακτινολόγος, έθεσε προφορικά τη διάγνωση της περιτονίτιδας. Εν τω μεταξύ οι αιματολογικές εξετάσεις έδειξαν λευκοκυτάρρωση με τα λευκά αιμοσφαίρια να ανέρχονται σε 70.830, αντί της φυσιολογικής τιμής που κυμαινόταν από 4.000 έως 10.000. Λόγω της σοβαρότητας του περιστατικού ενημερώθηκε αμέσως ο διευθυντής της παθολογικής κλινικής και ο εφημερεύων χειρουργός, ….. και αποφασίστηκε η διακομιδή του στο κρατικό νοσοκομείο «Τζάνειο», εφόσον κρίθηκε αναγκαία η άμεση υποβολή του σε χειρουργική επέμβαση και η Κλινική δεν διέθετε ΜΕΘ, η ύπαρξη της οποίας είναι απαραίτητη, λόγω κυρίως της πιθανότητας παραμονής του ασθενούς εκεί μετά την ολοκλήρωσή της. Περί ώρα 18.00, 18.30 και 19.00 του χορηγήθηκε φυσιολογικός ορός με κάλλιο, με προσθήκη και άλλων ουσιών (R/L, Dopamine σχετ. το δελτίο προσλαμβανομένων-αποβαλλομένων) ενώ ήδη από τις 18.30 του χορηγήθηκε επιθετική αντιβίωση, αρχικά Flagyl, στις 18.30, στη συνέχεια Begalin στις 19.00 και τέλος, πριν την αναχώρησή του για το παραπάνω νοσοκομείο στις 19.30, Rocephin, προκειμένου να υποστηριχθεί ο οργανισμός του μέχρι το χειρουργείο. Διακομίστηκε στο «Τζάνειο» χωρίς να έχει διαπιστωθεί επακριβώς η ακριβής αιτία της περιτονίτιδας, με την εκτίμηση της ρήξης της σκωληκοειδούς απόφυσης. Όταν προσήχθη στο «Τζάνειο» η κλινική του κατάσταση ήταν ήδη πολύ βαριά, ήταν υποτασικός, με χαμηλό κορεσμό οξυγόνου (70 %) και βαριά μεταβολική οξέωση. Επακολούθησε η προετοιμασία του για το χειρουργείο (διενέργεια βιοχημικών εξετάσεων, τοποθέτηση ουροκαθετήρα, ρινογαστρικού καθετήρα, φλεβοκαθετήρων, καθετήρα μηριαίας φλέβας δεξιά, καρδιολογική εκτίμηση, χορήγηση αναγκαίων κρυσταλλοειδών, κολλοειδών, διττανθρακικών και ινότροπων), αφού προηγήθηκε διασωλήνωσή του. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, που ξεκίνησε στις 09.30 μμ διαπιστώθηκε το πρώτον η ρήξη του σιγμοειδούς, το οποίο βρέθηκε πεπαχυσμένο και έντονα φλεγμονώδες, στερεά καθηλωμένο στην πύελο. Με αμβλείς χειρισμούς αποκολλήθηκε από εκεί και διαπιστώθηκε ρήξη στο οπισθοπλάγιο αριστερό τοίχωμά του με παρουσία ρυπαρού υγρού στην πύελο. Διενεργήθηκε σιγμοειδεκτομή και τελική κολοστομία-κατά Hartman-ανοικτή κοιλία και έκπλυση της περιοταϊκής κοιλότητας. Ο ασθενής ήταν διαρκώς αιμοδυναμικά ασταθής, με βαριά οξέωση, η οποία παρά τη χορήγηση διττανθρακικών και την ανάνηψη, επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο μετά το πέρας της επέμβασης με μεγάλη ταχυκαρδία, η οποία στη συνέπεια μετέπεσε σε κοιλιακή μαρμαρυγή και ασυστολία, που δεν κατέστη δυνατόν να αναταχθεί και τελικά περί ώρα 00.30 της 12-8-2010 ο ασθενής κατέληξε από βαριά σήψη με πολυοργανική ανεπάρκεια, προερχόμενη από ρήξη του σιγμοειδούς και παραμελημένη περιτονίτιδα (σχετ. το από 12-8-2010 ενημερωτικό σημείωμα εξόδου και το από 11-8-2010 πρακτικό εγχειρήσεως).
Σημειώνεται ότι στο σκεπτικό της εκκαλουμένης γίνεται εκτενής αναφορά στην εκκολπωμάτωση του σιγμοειδούς, που υπήρξε η πρωτογενής αιτία θανάτου του ……….. ……….. καθώς και την πιθανή ταύτιση των συμπτωμάτων περιτονίτιδας και προστατίτιδας (σχετ., μεταξύ άλλων, η από 8-3-2018 ιατρική πραγματογνωμοσύνη του χειρουργού-ουρολόγου,………… και προσκομιζόμενη βιβλιογραφία).
Σύμφωνα, επίσης, με την προσκομιζόμενη από τη δεύτερη εναγομένη-εκκαλούσα βιβλιογραφία, η περιτονίτιδα, η οποία σ’ ένα ποσοστό μικρότερο του 10% εμφανίζεται ως ήπια, με αιτία την σκωληκοειδίτιδα, τη διάτρηση του πεπτικού έλκους ή την οξεία σαλπιγγίτιδα, σ’ ένα μεγαλύτερο ποσοστό που φθάνει έως το 20% εμφανίζεται ως μέσης βαρύτητας, με αιτία την εκκολπωματίτιδα, τη διάτρηση του λεπτού εντέρου τη γαγγρανώδη χολοκυστίτιδα ή τραύμα, και ως βαρειά, σ’ ένα ακόμη μεγαλύτερο ποσοστό που κυμαίνεται από 20 % έως 80 %, με αιτία τη διάτρηση του παχέως εντέρου, τις ισχαιμικές νόσους αυτού, την οξεία νεκρωτική παγκρεατίτιδα και τις μετεγχειρητικές επιπλοκές, έχει ως συνήθη κλινική εικόνα την οξεία κοιλία. Η τοπική της συμπτωματολογία περιλαμβάνει : α) κοιλιακό άλγος, β)ευαισθησία στην ψηλάφηση, γ) σανιδώδη σύσπαση των κοιλιακών τοιχωμάτων, δ)μετεωρισμό, ε)ελεύθερο αέρα στο περιτόναιο, στ)ελαττωμένους ως καταργημένους εντερικούς ήχους, οι οποίοι αντανακλούν τον περιτοναϊκό ερεθισμό και τον εξ αυτού προκαλούμενο παραλυτικό ειλεό, και η τυπική : α) πυρετό, β) φρίκια ή ρίγος, γ) ταχυκαρδία, δ) εφίδρωση, ε) ταχύπνοια, στ) ανησυχία, ζ) αφυδάτωση, και ολιγουρία, η) βυθιότητα, θ) και τελικά καταπληξία. Κατά την επισκόπηση ο ασθενής παραμένει χαρακτηριστικά ακίνητος, δεδομένου ότι οποιαδήποτε μετακίνηση του κοιλιακού τοιχώματος αυξάνει τον ερεθισμό του περιτόναιου και επιτείνει το άλγος. Κατά την ακρόαση του ασθενούς διαπιστώνεται αρχικά ελάττωση και στη συνέχεια προϊόντος του χρόνου, παντελής κατάργηση εντερικών ήχων, η οποία οφείλεται στην απουσία περισταλτικών κινήσεων του λεπτού εντέρου, και κατά την ψηλάφηση, διάχυτη εκσεσημασμένη ευαισθησία σε όλο το κοιλιακό τοίχωμα. Μετά την πάροδο μερικών ωρών, η μυϊκή αντίσταση και σύσπαση του κοιλιακού τοιχώματος, συνοδευόμενες από το σημείο της αναπηδώσας ευαισθησίας, αποτελούν χαρακτηριστικά σημεία της οξείας περιτονίτιδας. Οι κλινικές της εκδηλώσεις τελούν σε συνάρτηση με τη βαρύτητα και τη διάρκεια της λοίμωξης αλλά και την ηλικία και τη γενική κατάσταση του ασθενούς («Σύγχρονη χειρουργική, διαγνωστική και θεραπευτική» του καθηγητή χειρουργικής και μεταμοσχεύσεων του Πανεπιστημίου Αθηνών Αλκ. Κωστάκη, τόμος ΙΙ, σελ. 926-927). Εκτός αυτού, ειδικώς ο πόνος, συναρτάται και με την έκταση της προσβολής του, και είναι διαφορετικός σε μία μικρής έκτασης προσβολή του, όπως στην απλή σκωληκοειδίτιδα από εκείνον στην περίπτωση που έχει προσβληθεί όλο το περιτόναιο (ως άνω έκθεση. ………..).
Περαιτέρω, με βάση τις προσκομιζόμενες ιατρικές γνωματεύσεις, την έκθεση του ορισθέντος πραγματογνώμονα και τις ένορκες καταθέσεις των ιατρών ……….. και ……….., εξάγεται ως συμπέρασμα, ότι στον θανόντα αρχικά εκδηλώθηκε φλεγμονή εκκολπώματος στο αριστερό οπισθοπλάγιο τμήμα του σιγμοειδούς του παχέως εντέρου, το οποίο προσπάθησε να συγκαλύψει το περιτόναιο, προστατεύοντας την πάσχουσα περιοχή, για να επακολουθήσει η ρήξη του και η διαφυγή του ρυπαρού περιεχομένου του εντέρου σε ολόκληρη την κοιλιακή χώρα. Η ρήξη δε του σιγμοειδούς, κατά τους ιατρούς ……….. και ……….., τοποθετείται με κατηγορηματικότητα στη νύκτα προς ξημερώματα της 11-8-2010, με επακόλουθο τη ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης του ασθενούς. Αν αντίθετα, είχε επισυμβεί ήδη κατά τον χρόνο της κλινικής του εξέτασης από τη δεύτερη εναγομένη, όπως γίνεται δεκτό από την εκκαλουμένη-οριστική-απόφαση, η τελευταία εκτιμάται ότι θα είχε διαπιστώσει, σύμφωνα με όσα συναφώς προεκτέθηκαν, αναπηδώσα ευαισθησία κατά την ψηλάφηση και σανιδώδη κοιλία.
Έτσι, η διάγνωση περί προστατίτιδας, ήταν κατ’ αρχήν ορθή με βάση τις παραδοχές των ουρολόγων. ……….. και. ……….., ενώ είχε τεθεί ήδη από τους ιατρούς που τον εξέτασαν στο νοσοκομείο «Θριάσιο», οι οποίοι έκαναν λόγο περί πιθανούς προστατίτιδας, συστήνοντας σχετικές εξετάσεις, προς επιβεβαίωση της διάγνωσης, λόγω της ταύτισης των συμπτωμάτων αυτής και της εκκολπωματίτιδας και με επιπλέον δεδομένο ότι οι εργαστηριακές εξετάσεις είχαν αναδείξει την ύπαρξη ερυθρών και πυοσφαιρίων στα ούρα του, που παρέπεμπαν σε προστατίτιδα, χωρίς να αποκλείεται η συνύπαρξή τους. Επομένως, κατά τους άνω ιατρούς, η διάτρηση του σιγμοειδούς ήταν συγκεκαλυμμένη, προκαλώντας τοπικό άλγος χαμηλά στην κοιλιά (σχετ. από 30-4-2018 τεχνική έκθεση ……….., κατάθεση ……….., σελ. 37 πρακτικών συνεδριάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς της 14-10-2016) υποδυόμενη προστατίτιδα (σελ. 2 ιατρικής πραγματογνωμοσύνης ………..). Ακόμη, κατά τον χρόνο της κλινικής εξέτασης του ασθενούς από τη δεύτερη εναγομένη, κατά τον. ……….., ο μόνος ασφαλής τρόπος για να αναδειχθεί η εκκολπωματίτιδα ήταν η διενέργεια αιματολογικών και απεικονιστικών εξετάσεων και η στενή παρακολούθηση του ασθενούς. Τιε εξετάσεις αυτές, κατά την κρίση του Δικαστηρίου και αντίθετα προς τις παραδοχές της εκκαλουμένης αλλά και του ορισθέντος πραγματογνώμονα, πρότεινε η δεύτερη εναγομένη στον ασθενή, με ταυτόχρονη εισαγωγή του στην Κλινική της πρώτης εναγομένης, σύμφωνα και με την υπόδειξη του ιατρού ……….. αλλά και την ήδη γενομένη σύσταση από τους ιατρούς του Θριασίου. Είναι χαρακτηριστική η σχετική περικοπή από την κατάθεσή του τελευταίου ότι, ακριβώς λόγω της σχετικής άρνησης του ασθενούς να εισαχθεί στην Κλινική και να προβεί σε αυτές, η οποία συνάδει με την αρνητική και μη συνεργάσιμη συμπεριφορά του το πρωϊ της ίδιας ημέρας, του συνεστήθη, επί εμμονής του πόνου, να επανέλθει την επομένη το πρωϊ που ο άνω ιατρός θα ευρισκόταν στην Κλινική, προς περαιτέρω έλεγχο. Το γεγονός ότι η δεύτερη εναγομένη δεν προέβη σε σχετική μνεία της σύστασής της για εισαγωγή και υποβολή του ασθενούς σε εξετάσεις, της τυχόν άρνησής του και της υπόδειξης επανόδου την επομένη το πρωϊ, κατά τα άνω, στο βιβλίο κίνησης ασθενών, δεν αξιολογείται ως ιδιαίτερης βαρύτητας. Εξάλλου, η παραδοχή αυτή δεν αναιρείται από το γεγονός ότι στην περίπτωση άλλου ασθενούς που εξετάστηκε λίγες ημέρες νωρίτερα (6-8-2010) η ίδια ιατρός είχε αναγράψει στο παραπάνω βιβλίο ότι πιθανόν αυτός να επανερχόταν την επομένη για νέα κλινική εξέταση.
Η σύσταση αυτή δόθηκε, καθώς, παρά την ήδη τεθείσα διάγνωση, έπρεπε να διερευνηθεί και να διευκρινιστεί πλήρως η αιτία του έντονου κοιλιακού άλγους, καθώς αυτή αποτελεί σύμπτωμα ευρέως φάσματος αιτιών. Επιπλέον, είναι λογική και η παραδοχή του . ……….., ότι η επιμονή του άλγους και μετά την εξέταση του ασθενούς από τους ιατρούς του νοσοκομείου «Θριασίου», δεν ήταν αρκετή για να δημιουργηθούν υπόνοιες στη δεύτερη εναγομένη-όπως άλλωστε δεν δημιουργήθηκαν και στον ιατρό ………..- καθώς δεν είχε παρέλθει ικανός χρόνος από την έναρξη της θεραπείας για προστατίτιδα, που του είχαν χορηγήσει, ώστε να υπάρξουν ευμενή θεραπευτικά αποτελέσματα, στοιχείο που ο ορισθείς πραγματογνώμονας δεν αξιολογεί. Τέλος, είναι δεδομένο ότι η δεύτερη εναγομένη έθεσε όλα τα στοιχεία της κλινικής εξέτασης και τη γνωμάτευση των ιατρών του «Θριασίου» στο χειρουργό-ουρολόγο ……….. και ακολούθησε τις οδηγίες του.
Υπό τα δεδομένα αυτά, η ιατρική πραγματογνωμοσύνη του ως άνω πραγματογνώμονα, αφενός μεν στηρίζεται στην εσφαλμένη, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, παραδοχή ότι δεν υποδείχθηκε στον ασθενή η διενέργεια απεικονιστικού ελέγχου προς πλήρη διερεύνηση των πιθανών αιτίων των συμπτωμάτων που εμφάνιζε κατά τον χρόνο της εξέτασής του, καθώς και στο ότι αυτός κατά τον χρόνο της κλινικής του εξέτασης εμφάνιζε και δήλωσε προς τη δεύτερη εναγομένη τάση προς έμετο, η οποία δεν είναι αναντίρρητη, κατά τα άνω, αφετέρου δε, είναι συνοπτική, μη επαρκώς αιτιολογημένη, και συνακόλουθα, όχι αρκούντως διαφωτιστική περί των αποδεικτέων θεμάτων, ώστε να σχηματιστεί βεβαία και ασφαλής δικαστική κρίση, ενόψει και των αντικρουόμενων απόψεων που εκφράστηκαν από τον πραγματογνώμονα και τον ιατρό ……….., μετά από αίτημα των εναγόντων, από τη μία πλευρά, και τους ιατρούς ……….. και ……….., μετά από αίτημα των δύο πρώτων εναγομένων, αλλά και τον ……….., που εξετάστηκε ως μάρτυρας. Ειδικότερα, ο ορισθείς πραγματογνώμονας : 1) Δεν κάνει οποιαδήποτε αναφορά στον χρόνο που εμφανίστηκαν και ήταν δυνατόν να διαγνωστούν από εξειδικευμένο ιατρό-ουρολόγο τα σημεία και συμπτώματα της περιτονίτιδας, και με ποιό τρόπο, αξιολογώντας ειδικώς την μεταβολή της έντασης του πόνου που οδήγησε τον ασθενή στις 9-8-2010 στο νοσοκομείο «Γενικό Κρατικό Νικαίας» και την επομένη στο «Θριάσιο», και αν αυτή ήταν συμβατή με προστατίτιδα και ποίας μορφής (οξεία βακτηριδιακή, χρόνια βακτηριδιακή προστατίτιδα κλπ), 3)Πότε κατά την άποψή του επισυνέβη η ρήξη του εκκολπώματος και ποιός θα ήταν ο ενδεδειγμένος τρόπος διάγνωσής της, ενώ τούτο τέθηκε ειδικώς ως ζήτημα ερευνητέο από τον ίδιο, με την υπ’ αριθμ. 1909/2017 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, 4) Με δεδομένη την άρνηση του ασθενούς να υποβληθεί σε περαιτέρω έλεγχο, ποιό θα ήταν το αποτέλεσμα της πιθανής εξέτασής του από ειδικό παθολόγο και χειρουργό και αν αυτός θα υποδείκνυε κάτι διαφορετικό, πλην δηλαδή της διενέργειας εργαστηριακού και απεικονιστικού ελέγχου, 5) Θεωρεί ουσιώδη την μη ύφεση του πόνου παρά τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, κρίση, ωστόσο, που αντικρούεται από τον. ……….., λόγω του σύντομου χρόνου από την έναρξή της.
Κατόπιν όλων όσων προεκτέθηκαν, ενόψει των προαναφερθέντων αμφίβολων σημείων, που διαπιστώθηκαν κατά τη μελέτη της δικογραφίας, κρίνεται αναγκαίο να διαταχθεί κατ’ άρθρο 254 του ΚΠολΔ, η επανάληψη της συζήτησης στο ακροατήριο, χωρίς να εξαφανισθεί η εκκαλουμένη, σύμφωνα με τη σχετική σκέψη που προεκτέθηκε, προκειμένου να διενεργηθεί συμπληρωματική πραγματογνωμοσύνη, αναφορικά με τα ανωτέρω ζητήματα, για τα οποία απαιτούνται ειδικές γνώσεις επιστήμης (άρθρο 368 § 1 ΚΠολΔ), κατά τα οριζόμενα ειδικότερα στο διατακτικό, έτσι ώστε το παρόν Δικαστήριο να σχηματίσει ασφαλή δικανική πεποίθηση. Τέλος, δεν συντρέχει περίπτωση προσδιορισμού και επιβολής δικαστικών εξόδων, σύμφωνα με την πρόβλεψη του άρθρου 191 § 1 του ΚΠολΔ, για το λόγο ότι η παρούσα δεν έχει οριστικό χαρακτήρα, (ΕφΑθ 1597/2011 αδημ. ΤΝΠ «ΝΟΜΟΣ», ΕφΑθ 633/2009, ΕλλΔνη 2010.756).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΣΥΝΕΚΔΙΚΑΖΕΙ τις από 19-9-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ……./23-9-2019) υπό στοιχ. Α΄ έφεση των (κυρίως) εναγόντων, από 15-10-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ……../21-10-2019) υπό στοιχ. Β΄ έφεση της παρεμπιπτόντως εναγομένης, ασφαλιστικής εταιρίας με την επωνυμία «……….», από 24-10-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ……./24-10-2019) υπό στοιχ. Γ΄ έφεση της εναγομένης-παρεμπιπτόντως ενάγουσας, ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία «………..», από 29-10-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ./30-1-209) υπό στοιχ. Δ΄ έφεση της εναγομένης-παρεμπιπτόντως ενάγουσας, . ……….., από 21-10-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. ………/23-10-2019) υπό στοιχ. Ε΄ έφεση της παρεμπιπτόντως εναγομένης ασφαλιστικής εταιρίας, με την επωνυμία «………», κατά της υπ’αριθμ. 1985/2019 οριστικής απόφασης και κατά της προηγηθείσας υπ’ αριθμ. 1909/2017 μη οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, και την από 26-11-2019 (υπ’ αριθμ. εκθ. καταθ. …./28-11-2019) πρόσθετη παρέμβαση της ως άνω ανώνυμης εταιρίας, με την επωνυμία «…………», ερήμην της υπέρ ης η πρόσθετη παρέμβαση και αντιμωλία των λοιπών διαδίκων.
ΔΕΧΕΤΑΙ τυπικά τις εφέσεις.
ΑΝΑΒΑΛΛΕΙ κατά τα λοιπά την έκδοση της οριστικής του απόφασης.
ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ την επανάληψη της συζητήσεως, προκειμένου να διενεργηθεί συμπληρωματική ιατρική πραγματογνωμοσύνη, που θα διεξαχθεί με επιμέλεια του επιμελεστέρου των διαδίκων.
ΔΙΟΡΙΖΕΙ πραγματογνώμονα, από τον κατάλογο πραγματογνωμόνων, τον . ……., χειρουργό κάτοικο .., οδός …….. τηλ. ………., ο. οποίος. αφού δώσει τον νόμιμο όρκο του πραγματογνώμονα ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, μέσα σε προθεσμία είκοσι (20) ημερών από την κοινοποίηση της παρούσας προς αυτόν, και λάβει ακολούθως υπόψη του τα στοιχεία της δικογραφίας, κάθε άλλο στοιχείο που θα κριθεί αναγκαίο ή που θα προσκομίσουν σε αυτόν οι διάδικοι, θα αποφανθεί με έγγραφη αιτιολογημένη έκθεσή του , περί των κάτωθι ζητημάτων : 1) Περί των στοιχείων και συμπτωμάτων της περιτονίτιδας από την οποία ασθένησε ο ήδη θανών ….., βάσει και των εκδηλωθέντων τέτοιων, εντός του χρονικού διαστήματος από τις 4/8 έως τις 11/8/2010, του χρόνου που αυτά εμφανίστηκαν και αν είχαν καταστεί εμφανή και ευχερώς διακριτά, δυνάμενα να διαγνωστούν, και με ποιό τρόπο, από μη εξειδικευμένο ιατρό (όπως η εναγομένη ……….. ………..), καθώς και εάν αυτά μπορούσαν να ταυτιστούν με τα αντίστοιχα της πάθησης της προστατίτιδας και μάλιστα ποίας μορφής αυτής, εις τρόπο ώστε η ασφαλής διάγνωσή τους θα έπρεπε να γίνει μόνο με απεικονιστικές και αιματολογικές ή άλλες τυχόν εξετάσεις, αξιολογώντας ειδικώς την μεταβολή της έντασης του πόνου που οδήγησε τον προαναφερθέντα, στις 9-8-2010, στο νοσοκομείο «Γενικό Κρατικό Νικαίας» και την επομένη στο «Θριάσιο», 2) Περί του χρονικού διαστήματος που επισυνέβη η ρήξη του αναφερθέντος στο σκεπτικό εκκολπώματος και ποιός θα ήταν ο ενδεδειγμένος τρόπος διάγνωσής της, 3) Περί του εάν ένας μη εξειδικευμένος ιατρός (όπως η εναγομένη ……….. ………..) θα μπορούσε και όφειλε, αξιολογώντας τα μέχρι τότε ευρήματα, συμπτώματα και αποτελέσματα της κλινικής εξέτασης του θανόντος (……….. ………..), ήδη από τις 10/8/2010, και κατά τον ανωτέρω χρόνο εξέτασής του από τη δεύτερη εναγομένη (……….. ………..), ακόμη και χωρίς τη διενέργεια των παραπάνω εξετάσεων, να εκτιμήσει ότι επρόκειτο για πάθηση σοβαρότερη της προστατίτιδας και πώς θα έπρεπε να ενεργήσει, 4)Περί του εάν μετά την έναρξη της αναφερθείσας στο σκεπτικό αντιβιοτικής αγωγής από τον προαναφερθέντα (……….. ………..) και μέχρι την κλινική εξέτασή του από τη δεύτερη εναγομένη (……….. ………..), ήταν αναμενόμενη η ύφεση του έντονου άλγους στην υπερηβική περιοχή, 5) Περί του εάν, με βάση τους κανόνες της ιατρικής επιστήμης και δεοντολογίας, η τελευταία (……….. ………..) ορθώς απευθύνθηκε μόνον σε χειρουργό ουρολόγο και αν, μετά και τις τηλεφωνικές υποδείξεις του, μπορούσε, με βάση τις γνώσεις και την εμπειρία της, και όφειλε, να αρκεστεί σε αυτές ή να προβεί σε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια πέραν της σύστασης διενέργειας αιματολογικών και απεικονιστικών εξετάσεων και της επανόδου την επομένη το πρωϊ, επί εμμονής των συμπτωμάτων.Την έκθεσή του ο προαναφερθείς πραγματογνώμονας θα καταθέσει στη Γραμματεία του παρόντος Δικαστηρίου, μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός από την όρκισή του.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε στον Πειραιά την 3η Σεπτεμβρίου 2020 και δημοσιεύθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2020 σε έκτακτη και δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου αυτού με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξούσιους αυτών δικηγόρους.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ ΕΦΕΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ