ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αριθμός 693/2020
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τον δικαστή, Ηλία Σταυρόπουλο, Εφέτη, τον οποίο όρισε η Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Εφετείου Πειραιά και τη γραμματέα Ε.Τ.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η υπό κρίση έφεση κατά της υπ’ αρ. 3256/2019 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που δίκασε κατά τη διαδικασία των οικογενειακών διαφορών, ασκήθηκε νομοτύπως και εμπροθέσμως (ΚΠολΔ 518 παρ. 1). Πρέπει επομένως να κριθεί ως τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της.
Η ενάγουσα, εφεσίβλητη, ατομικώς και ως έχουσα την επιμέλεια του ανήλικου τέκνου ….. .., που έχει αποκτήσει με τον εναγόμενο, εκκαλούντα, ζήτησε με την αγωγή της, να αναγνωριστεί ότι υποχρεούται ο τελευταίος, να της καταβάλει, ως συνεισφορά στη διατροφή του ανηλίκου, το μηνιαίο ποσό των 1.417,06 ευρώ για το μετά την επίδοση της αγωγής χρονικό διάστημα ενός έτους, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε μηνιαίας δόσης έως την εξόφληση. Ο εναγόμενος πρωτοδίκως πρότεινε τις ενστάσεις συνεισφοράς, εξόφλησης και καταχρηστικής άσκησης της αγωγής. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο με την εκκαλουμένη, αφού απέρριψε την ένσταση εξόφλησης ως απαράδεκτη και την ένσταση καταχρηστικής άσκησης της αγωγής ως μη νόμιμη, δέχθηκε εν μέρει κατ’ ουσία την αγωγή και αναγνώρισε την υποχρέωση του εναγόμενου να καταβάλει στην ενάγουσα, ως έχουσα την επιμέλεια του ανηλίκου, το μηνιαίο ποσό των 800 ευρώ, ως συνεισφορά στη διατροφή του ανηλίκου, για το επίδικο διάστημα, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση πληρωμής κάθε μηνιαίας δόσης έως την εξόφληση. Εναντίον αυτής της απόφαση παραπονείται ο εναγόμενος εκκαλών με την υπό κρίση έφεση, για εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου, όσον αφορά την απόρριψη των ενστάσεών του, καθώς και πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί να εξαφανιστεί αυτή και να απορριφθεί η αγωγή.
Κατά την διάταξη του άρθρου 1499 εδ. β` του ΑΚ: «η προκαταβολή της διατροφής απαλλάσσει τον υπόχρεο μόνο για το διάστημα που ορίζεται στα άρθρα 1496 και 1497 του ΑΚ». Από την αναφορά αυτή στις διατάξεις του εδαφίου α` του άρθρου 1496 του ΑΚ, που ορίζει ότι: «η διατροφή προκαταβάλλεται σε χρήμα κάθε μήνα» και του άρθρου 1497 του ΑΚ που ορίζει ότι: «οι γονείς που οφείλουν διατροφή σε ανήλικο τέκνο τους έχουν δικαίωμα να ορίσουν τον τρόπο και τα χρονικά διαστήματα που θα προκαταβάλλεται η διατροφή. Αν το ζήτησε το τέκνο το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει διαφορετικά εφόσον συντρέχουν ιδιαίτεροι λόγοι» προκύπτει ότι η έννοια της διατάξεως του εδ. β` του άρθρου 1499 του ΑΚ είναι ότι η προκαταβολή της διατροφής απαλλάσσει τον υπόχρεο, μόνον εάν αυτή έγινε κατά συμφωνία των διαδίκων ή κατ’ επιταγή της δικαστικής αποφάσεως που την επιδίκασε ή άλλης που εκδόθηκε κατ’ αίτηση του τέκνου και καθορίζει διαφορετικά τον χρόνο καταβολής της ή αν η προκαταβολή επιβάλλεται στη συγκεκριμένη περίπτωση από διάταξη νόμου χάριν του δικαιούχου τέκνου, όχι όμως και όταν η διατροφή προκαταβάλλεται εκουσίως ή από διάταξη του νόμου η οποία επιβάλλει αυτή ως μέτρο διοικητικό προς το σκοπό εξασφαλίσεως της απρόσκοπτης εισπράξεως της από το τέκνο στα χρονικά διαστήματα που όρισε η απόφαση που την επιδίκασε (βλ. ΑΠ 114/1991δημ ΝΟΜΟΣ). Στην προκειμένη περίπτωση, όσον αφορά το σχετικό λόγο έφεσης, με τον οποίο παραπονείται ο εκκαλών για την απόρριψη της σχετικής ένστασής του περί εξόφλησης, τον οποίο επαναφέρει παραδεκτώς ενώπιον αυτού του Δικαστηρίου με την έφεσή του, αναφέροντας συγκεκριμένες χρηματικές καταβολές με συγκεκριμένες ημερομηνίες, επικαλούμενος με τις προτάσεις έγγραφα από τα οποία, κατά τους ισχυρισμούς του, αποδεικνύονται οι σχετικές χρηματικές καταβολές (ΚΠολΔ 527 αρ. 6), είναι μη νόμιμος, ως προς τις προκαταβολές των μηνών Ιουνίου έως και Οκτωβρίου 2018 και ως εκ τούτου απορριπτέος, για τον λόγο ότι, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, η προκαταβολή της διατροφής απαλλάσσει τον υπόχρεο, μόνο αν αυτή έγινε κατόπιν συμφωνίας των διαδίκων ή κατ` επιταγήν δικαστικής αποφάσεως που την επιδίκασε ή άλλης που εκδόθηκε κατ` αίτηση του τέκνου και καθορίζει διαφορετικά τον χρόνο της καταβολής της ή αν η προκαταβολή επιβάλλεται στην συγκεκριμένη περίπτωση από διάταξη νόμου χάριν του δικαιούχου του τέκνου, προϋποθέσεις που δεν συντρέχουν εν προκειμένω, όχι όμως και όταν η διατροφή προκαταβάλλεται εκουσίως, όπως εν προκειμένω, με την προκαταβολή της σε χρήμα διατροφής των ως άνω μηνών, που έγιναν εκούσια από τον εκκαλούντα πριν την άσκηση της αγωγής. Για την καταβολή όμως της ως άνω διατροφής για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2018, που έλαβαν χώρα μετά την άσκηση της αγωγής, ο ισχυρισμός είναι νόμιμος και πρέπει να ερευνηθεί περαιτέρω κατ’ ουσίαν.
Σχετικά με τον απορριφθέντα ισχυρισμό περί καταχρηστικής άσκησης της αγωγής, για τον οποίο παραπονείται ο εκκαλών, αυτός καλώς απορρίφθηκε από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, ως μη νόμιμος, αφού και αληθή υποτιθέμενα τα επικαλούμενα από τον εκκαλούντα, στηρίζοντα αυτόν πραγματικά περιστατικά, ήτοι ότι με την αγωγή ζητείται υπερβολικό και δυσανάλογο με τις οικονομικές του δυνατότητες χρηματικό ποσό, ως συνεισφορά στη διατροφή του ανηλίκου, που ασκείται κατ’ έτος κάθε φορά, προκειμένου να υποβάλλεται σε δικαστικά έξοδα, παρακωλύοντας και το δικαίωμα της επικοινωνίας του με το τέκνο, δεν συνιστούν περιστατικά που καταδεικνύουν προφανή υπέρβαση των ορίων της καλής πίστης ή των χρηστών ηθών ή του κοινωνικού ή του οικονομικού σκοπού του δικαιώματος. Εντεύθεν και ο σχετικός λόγος έφεσης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος.
Από τις καταθέσεις των μαρτύρων που εξετάστηκαν ενόρκως στο ακροατήριο του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, από όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι με τις προτάσεις επικαλούνται και προσκομίζουν παραδεκτά και νόμιμα, μεταξύ αυτών και των επικαλουμένων και προσκομιζομένων υπ’ αρ. ………/4.2.2019 και ………/4.2.2019 ενόρκων βεβαιώσεων ενώπιον των συμβ/φων Κρωπίας, ……… και Πειραιά …………., αντίστοιχα, που ελήφθησαν κατόπιν νομίμου και εμπροθέσμου κλήτευσης της αντίδικης πλευράς, που έλαβαν χώρα με σχετικές δηλώσεις των πληρεξουσίων δικηγόρων που καταχωρήθηκαν στα ταυτάριθμα με την εκκαλουμένη πρακτικά συνεδρίασης του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου, αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά : Οι διάδικοι από νόμιμο γάμο που τέλεσαν μεταξύ τους απέκτησαν ένα τέκνο, τον ……, γεννημένο στις 14.4.2016. Η έγγαμη συμβίωση διασπάστηκε στις 13.11.2016 και το ανήλικο διαμένει μαζί με την μητέρα του, την επιμέλεια του οποίου ασκεί αυτή αποκλειστικά, σύμφωνα με την 826/2018 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, σε διαμέρισμα έτους κατασκευής 1993, επιφάνειας 104 τ.μ., ιδιοκτησίας της, στον Πειραιά, επί της οδού ………. Η μητέρα, εργαζόταν έως τον Οκτώβριο του 2018 σε ιδιωτική επιχείρηση με την επωνυμία ………. με μηνιαίο μισθό 540 ευρώ και από 1.11.2018, κατόπιν καταγγελίας της σύμβασης εργασίας της, δεν εργάζεται, είναι άνεργη και λαμβάνει μηνιαίο επίδομα ανεργίας ύψους 396 ευρώ. Κινητή ή άλλη ακίνητη περιουσία ή εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή δεν έχει, ούτε προέκυψε διαθέσιμη θέση εργασίας, την οποία σκοπίμως δεν καταλαμβάνει από φυγοπονία ή προκειμένου να επιβαρύνει οικονομικά τον εναγόμενο. Περαιτέρω ο τελευταίος έχει τη μονοπρόσωπη εταιρεία περιορισμένης ευθύνης με την επωνυμία «…………..». Η ε λόγω εταιρεία έχει τρεις φωτοβολταϊκούς σταθμούς, έναν στη θέση …. του Δήμου …, έναν στη θέση …. του ίδιου Δήμου και έναν στη θέση …….. του ίδιου Δήμου. Για το έτος 2018 η εταιρεία είχε κέρδη 20.789,24 ευρώ, ήτοι μηνιαίως 1.732 ευρώ. Το ανωτέρω συμπέρασμα συνάγεται ιδίως από τα οικονομικά έγγραφα – οικονομικές καταστάσεις, που δείχνουν αναλυτικά (έσοδα – έξοδα) τη οικονομική θέση της εταιρείας και το προκύπτον ετήσιο καθαρό κέρδος. Το γεγονός ότι δεν έχει λάβει χώρα φορολογικός ή οικονομικός έλεγχος των ως άνω οικονομικών στοιχείων της εταιρείας από τις αρμόδιες φορολογικές αρχές, δεν αποδεικνύει και το ανειλικρινές αυτών ή το βάσιμο της αμφισβήτησής τους. Αντίθετο συμπέρασμα δεν δύναται να εξαχθεί από κανέναν αποδεικτικό μέσο, ούτε από την κατάθεση του μάρτυρα απόδειξης, αφού τα όσα κατέθεσε περί του ύψους των αποδοχών του εναγόμενου από την εν λόγω επιχείρηση (18.000 ευρώ), αφορούν δικές του αποκλειστικά εκτιμήσεις, χωρίς να διαθέτει γνώσεις λογιστικής και δίχως να αντικρούει τα ως άνω οικονομικά στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων της εταιρείας. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τη δήλωση Ε9, η οποία δεν αμφισβητείται από τους διαδίκους, ο εναγόμενος είναι: 1) κύριος σε ποσοστό 100% εξ αδιαιρέτου ενός διαμερίσματος, 2ου ορόφου, επιφάνειας 155 τ.μ. (κύριοι χώροι) και 28,80 τ.μ. (βοηθητικοί χώροι), έτους κατασκευής 2003, πολυκατοικίας κειμένης στην ….. Αττικής επί της οδού ……….., όπου και διαμένει, 2) ψιλός κύριος σε ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου ενός διαμερίσματος 1ου ορόφου, επιφάνειας 154,70 τ.μ. (κύριοι χώροι) 36,50 τ.μ. (βοηθητικοί χώροι), έτους κατασκευής 1994, της αυτής πολυκατοικίας, 3) ψιλός κύριος σε ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου δικαιώματος υψούν που αντιστοιχεί σε 48,50 τ.μ. της αυτής πολυκατοικίας, 4) ψιλός κύριος σε ποσοστό 50% διαμερίσματος 3ου ορόφου επιφάνειας 13,80 τ.μ., έτους κατασκευής 2003, της αυτής πολυκατοικίας, 5) ψιλός κύριος σε ποσοστό 50% εξ αδιαιρέτου θέσης στάθμευσης επιφάνειας 19,25 τ.μ., έτους κατασκευής 1994, της αυτής πολυκατοικίας, 6) ψιλός κύριος σε ποσοστό 100% εξ αδιαιρέτου μιας μονοκατοικίας 40,61 τ.μ. έτους κατασκευής 1970 επί οικοπέδου επιφάνειας 526,30 τ.μ. κειμένου στο Δήμο ……….. Ευρυτανίας, 7) κύριος (100%) του δικαιώματος υψούν, που αντιστοιχεί σε 770,40 τ.μ. μη ηλεκτροδοτούμενου ακινήτου που βρίσκεται στην …… επί της οδού ………., 8) κύριος (100%) του δικαιώματος υψούν, που αντιστοιχεί σε 978,16 τ.μ. μη ηλεκτροδοτούμενου ακινήτου που βρίσκεται στο Δήμο … Ευρυτανίας, 9) κύριος (100%) του δικαιώματος υψούν, που αντιστοιχεί σε 608,57 τ.μ. μη ηλεκτροδοτούμενου ακινήτου που βρίσκεται στο Δήμο ….. Ευρυτανίας και 10) ψιλός κύριος σε ποσοστό 100% ενός χέρσου βοσκότοπου επιφάνειας 3.286,30 τ.μ. στον ίδιο Δήμο. Όλα τα ανωτέρω ακίνητα είναι απρόσοδα, λαμβάνονται όμως ως στοιχεία της περιουσίας του. Επίσης κατέχει ένα ΙΧ αυτοκίνητο μάρκας AUDI S3, έτους πρώτης κυκλοφορίας 2007, που ανήκει κατά κυριότητα στην εταιρεία του. Διαμένει στο με αρ. 1 ακίνητο και δεν βαρύνεται με δαπάνη ενοικίου πέραν των συνήθων δαπανών συντήρησης και λειτουργίας της οικίας. Επιπλέον έχει δύο τραπεζικούς λογαριασμούς έναν στη .. … που στις 28.12.2018 παρουσίασε υπόλοιπο 10.253 ευρώ και έναν στην ………, που στις 5.11.2018 παρουσίασε υπόλοιπο 1.883 ευρώ. Άλλη περιουσία ή εισοδήματα από οποιαδήποτε πηγή δεν έχει. Επίσης, ο ίδιος είναι υπόχρεος διατροφής και ενός ακόμη ενηλίκου τέκνου του, του … ………., ο οποίος σπουδάζει στην ΑΣΟΕΕ και στον οποίο θα πρέπει να καταβάλει μηνιαία διατροφή σε χρήμα ύψους 450 ευρώ κατά το χρονικό διάστημα από 1.7.2017 έως 30.6.2020. Περαιτέρω το ανήλικο, λόγω της ανηλικότητάς του, δεν εργάζεται. Φοιτά στον ιδιωτικό παιδικό σταθμό «………», για το οποία δαπανά ετησίως 4.000 ευρώ ή μηνιαίως 340 ευρώ. Δεν βαρύνεται με δαπάνη ενοικίου και τα επί πλέον γενικά έξοδά του για σίτιση, ένδυση, υπόδηση και ψυχαγωγία είναι αυτά των φυσιολογικών παιδιών της ηλικίας του (2,5 – 3,5 ετών κατά το επίδικο διάστημα) και ανέρχονται στο ποσό των 100 ευρώ μηνιαίως, ενώ οι παρεχόμενες προς το τέκνο υπηρεσίες της ενάγουσας μητέρας του, οι οποίες είναι αποτιμητές σε χρήμα και συνδέονται κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής με την συνοίκηση, ανέρχονται στο ποσό των 100 ευρώ μηνιαίως και συνολικά οι δαπάνες διατροφής του πρέπει να καθοριστούν στο ποσό των 540 ευρώ μηνιαίως, που είναι ανάλογες με τις πραγματικές του απαραίτητες ανάγκες, τις οικονομικές δυνατότητες και τις συνθήκες ζωής των γονέων τους. Με τα δεδομένα αυτά και ιδίως τις οικονομικές δυνατότητες των διαδίκων, η συνεισφορά του εναγόμενου στη μηνιαία διατροφή των ανηλίκων για το μετά την επίδοση της αγωγής χρονικό διάστημα του ενός έτους, πρέπει να καθοριστεί στο ποσό των 450 ευρώ μηνιαίως. Επομένως, η αγωγή έπρεπε να γίνει εν μέρει δεκτή ως κατ’ ουσία βάσιμη και να αναγνωριστεί η υποχρέωση του εναγόμενου εκκαλούντος να καταβάλει μηνιαίως στην εφεσίβλητη, εντός το πρώτου πενθημέρου, διατροφή για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου τους ………., το ποσό των 450 ευρώ, για το μετά την επίδοση της αγωγής χρονικό διάστημα του ενός έτους, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση καταβολής κάθε δόσης. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που έκανε εν μέρει δεκτή την αγωγή αναγνωρίζοντας υποχρέωση του εναγομένου να καταβάλει στην ενάγουσα εφεσίβλητη για το ως άνω ανήλικο 800 ευρώ μηνιαίως ως συνεισφορά στη κατά νόμο διατροφή του, έσφαλε στην εκτίμηση των αποδείξεων. Όσον αφορά τον ισχυρισμό του εκκαλούντος ότι κατέβαλε στην εφεσίβλητη στις 29.11.2018 και 30.12.2018, το χρηματικό ποσό των 450 ευρώ κάθε φορά, προς εξόφληση της οφειλόμενης σε χρήμα συνεισφοράς του στη διατροφή του ανηλίκου για τους αντίστοιχους μήνες, αυτός είναι βάσιμος και κατ’ ουσίαν, αφού αυτές πράγματι έγιναν, όπως αποδεικνύεται από τα προσκομιζόμενα μετ’ επικλήσεως έγγραφα (της ΕτΕ) μεταφοράς των αντίστοιχων χρηματικών ποσών στο λογαριασμό της εφεσίβλητης, που δεν αμφισβητήθηκαν από την τελευταία. Επομένως για το διάστημα αυτό των δύο μηνών, ήτοι Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2018, η οφειλόμενη συνεισφορά του εκκαλούντος στη σε χρήμα διατροφή του ανηλίκου έχει πλήρως εξοφληθεί και, επομένως, δεν υπάρχει έννομο συμφέρον της εφεσίβλητης ενάγουσας για την αναγνώριση της σχετικής υποχρέωσης του εκκαλούντος για τους μήνες αυτούς. Μετά ταύτα πρέπει, δεκτής γενομένης της έφεσης του εναγόμενου, να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη και, αφού κρατηθεί η υπόθεση να γίνει εν μέρει δεκτή η αγωγή και να αναγνωριστεί η υποχρέωση του εκκαλούντος εναγόμενου στην καταβολή του χρηματικού ποσού των 450 ευρώ μηνιαίως στην εφεσίβλητη ασκούσα την επιμέλεια του ανηλίκου, ως συνεισφορά του στη διατροφή του, για το χρονικό διάστημα από Ιανουάριο 2019 έως και Οκτώβριο 2019, εντός του πρώτου πενθημέρου εκάστου μηνός, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση καταβολής εκάστης δόσης. Τέλος πρέπει η δικαστική δαπάνη αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας, πέραν των προκαταβληθέντων στον πρώτο βαθμό, να συμψηφιστεί μεταξύ των διαδίκων (ανήλικο τέκνο και πατέρας) λόγω της συγγενικής σχέσης μεταξύ τους (ΚΠολΔ 183, 179).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται την έφεση τυπικά και κατ’ ουσίαν.
Εξαφανίζει την με αρ. 3256/2019 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς.
Κρατεί την υπόθεση και δικάζοντας επί της με αρ. κατ. ………./2018 αγωγής.
Δέχεται εν μέρει αυτήν.
Αναγνωρίζει την υποχρέωση του εκκαλούντος – εναγόμενου να καταβάλει μηνιαίως, εντός του πρώτου πενθημέρου, στην εφεσίβλητη – ενάγουσα για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου, ………., το ποσό των 450 ευρώ για το χρονικό διάστημα από Ιανουάριο 2019 έως και Οκτώβριο 2019, νομιμοτόκως από την καθυστέρηση καταβολής κάθε δόσης.
Συμψηφίζει μεταξύ των διαδίκων τη δικαστική δαπάνη και των δύο βαθμών δικαιοδοσίας, πέραν των προκαταβληθέντων στον πρώτο βαθμό.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε, με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξουσίους δικηγόρους, στον Πειραιά στις 23 Νοεμβρίου 2020.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ