ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Περίληψη
Δεν μπορεί να αποκτηθεί κυριότητα ούτε με χρησικτησία, τακτική ή έκτακτη, σε τμήμα ή όροφο, διαμέρισμα ή δωμάτιο της όλης οικοδομής ακόμη και αν το τμήμα αυτό είναι αυτοτελές και προορισμένο για αυτοτελή χρήση και εκμετάλλευση, όπως στην περίπτωση του (οροφο)διαμερίσματος, εφόσον τούτο δεν αποτελεί οριζόντια (διαιρεμένη) ιδιοκτησία, νομίμως συνεστημένη (βλ. ΑΠ 25/2019, ΑΠ 402/2010, ΑΠ 2057/2009, ΑΠ 1081/2005 δημ ΝΟΜΟΣ). Μη νόμιμη η αγωγή, αφού η ενάγουσα για τη θεμελίωση της κυριότητας της μητέρας της επί του επίδικου ισόγειου διαμερίσματος, επικαλείται έκτακτη χρησικτησία, δηλαδή την άσκηση πράξεων νομής επ’ αυτού, χωρίς όμως, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην αγωγή, η επίδικη πολυκατοικία να είχε υπαχθεί σε καθεστώς οροφοκτησίας και, επομένως, αποτελούσε ενιαίο οικοδόμημα, συστατικό της οποίας αποτελεί και το επίδικο διαμέρισμα και, ως εκ τούτου, επ’ αυτού, παρά την αυτοτέλειά του, δεν μπορούσε να συσταθεί χωριστό δικαίωμα κυριότητας ακόμη και με χρησικτησία.
Αριθμός 695/2020
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τον δικαστή, Ηλία Σταυρόπουλο, Εφέτη, τον οποίο όρισε η Πρόεδρος του Τριμελούς Συμβουλίου Διοίκησης του Εφετείου Πειραιά και τη γραμματέα Ε.Τ..
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η υπό κρίση έφεση κατά της υπ’ αρ. 2244/2019 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, που δίκασε κατά την τακτική διαδικασία, ασκήθηκε νομοτύπως και εμπροθέσμως (ΚΠολΔ 518 παρ. 1). Πρέπει επομένως να κριθεί ως τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της.
Από τις διατάξεις των άρθρων 953, 999 και 1000 ΑΚ συνάγεται ότι τα συστατικά μέρη του πράγματος, όπως θεωρούνται και τα επιμέρους δωμάτια, διαμερίσματα ή οι επιμέρους όροφοι ενιαίας πολυώροφης οικοδομής, δεν μπορούν να αποτελέσουν χωριστά αντικείμενο κυριότητας. Εξαίρεση από τον ανωτέρω κανόνα εισάγεται από τις διατάξεις των άρθρων 1002 ΑΚ, σε συνδυασμό με το ν. 3741/1929 και το ν.δ. 1024/1971 (οροφοκτησία), όπου είναι δυνατή δια δικαιοπραξίας (μονομερής ή σύμβαση, ακόμη και διάταξη τελευταίας βουλήσεως) η σύσταση χωριστής κυριότητας επί ορόφου οικοδομής ή διαμερίσματος ορόφου ή επί αυτοτελούς οικοδομήματος που έχει κτιστεί μέσα ή πάνω από υπάρχον ακίνητο. Επομένως, κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεν μπορεί να αποκτηθεί κυριότητα ούτε με χρησικτησία, τακτική ή έκτακτη, σε τμήμα ή όροφο, διαμέρισμα ή δωμάτιο της όλης οικοδομής ακόμη και αν το τμήμα αυτό είναι αυτοτελές και προορισμένο για αυτοτελή χρήση και εκμετάλλευση, όπως στην περίπτωση του (οροφο)διαμερίσματος, εφόσον τούτο δεν αποτελεί οριζόντια (διαιρεμένη) ιδιοκτησία, νομίμως συνεστημένη (βλ. ΑΠ 25/2019, ΑΠ 402/2010, ΑΠ 2057/2009, ΑΠ 1081/2005 δημ ΝΟΜΟΣ).
Στην προκειμένη περίπτωση, με την πρωτοδίκως κριθείσα αγωγή της, η ενάγουσα εφεσίβλητη, επικαλούμενη έννομο συμφέρον, ζήτησε ως εκ διαθήκης κληρονόμος της μητέρας της, ……….., να αναγνωριστεί η τελευταία κυρία με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας του στην αγωγή περιγραφέντος ισογείου διαμερίσματος της κειμένης στο σχέδιο πόλεως του πρώην Δήμου Δραπετσώνας και νυν Δήμου Κερατσινίου – Δραπετσώνας Αττικής πολυκατοικίας, οικοδομηθείσας επί οικοπέδου ανήκοντος κατά κυριότητα στο εναγόμενο εκκαλούν Ελληνικό Δημόσιο, στην οποία ουδέποτε έγινε σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας και στη συνέχεια να διορθωθεί στο Εθνικό Κτηματολόγιο η ανακριβής εγγραφή τούτου, ως αγνώστου ιδιοκτήτη, στην ορθή εγγραφή τούτου, ως πλήρους κυριότητας με έκτακτη χρησικτησία της ως άνω μητέρας της, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 4 του Ν. 3127/2003. Με βάση τα ανωτέρω πραγματικά περιστατικά η ως άνω αγωγή κρίνεται ως μη νόμιμη, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στην ως άνω μείζονα πρόταση, αφού η ενάγουσα για τη θεμελίωση της κυριότητας της μητέρας της επί του επίδικου ισόγειου διαμερίσματος, επικαλείται έκτακτη χρησικτησία, δηλαδή την άσκηση πράξεων νομής επ’ αυτού, χωρίς όμως, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην αγωγή, η επίδικη πολυκατοικία να είχε υπαχθεί σε καθεστώς οροφοκτησίας και, επομένως, αποτελούσε ενιαίο οικοδόμημα, συστατικό της οποίας αποτελεί και το επίδικο διαμέρισμα και, ως εκ τούτου, επ’ αυτού, παρά την αυτοτέλειά του, δεν μπορούσε να συσταθεί χωριστό δικαίωμα κυριότητας ακόμη και με χρησικτησία. Κατόπιν των ανωτέρω η υπό κρίση αγωγή έπρεπε να απορριφθεί ως νομικά αβάσιμη. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που θεώρησε αυτήν νόμιμη και στη συνέχεια την έκανε εν μέρει δεκτή, αναγνωρίζοντας την κυριότητα της μητέρα της εφεσίβλητης και διατάσσοντας τη σχετική διόρθωση της κτηματολογικής εγγραφής, έσφαλε στην εφαρμογή του νόμου, γι’ αυτό και αυτεπαγγέλτως κρινόμενη ως προς το νόμω βάσιμο αυτής, ενόψει του μεταβιβαστικού αποτελέσματος της έφεσης και εφόσον το εναγόμενο εκκαλούν παραπονείται για την κατ’ ουσίαν παραδοχή της αγωγής και ζητεί την απόρριψη αυτής, πρέπει, δεκτής γενομένης της έφεσης του εναγόμενου, να εξαφανιστεί η εκκαλουμένη και, αφού κρατηθεί η υπόθεση να απορριφθεί η αγωγή. Τα δικαστικά έξοδα, για αμφοτέρους τους βαθμούς δικαιοδοσίας, πρέπει να συμψηφισθούν εν όλω μεταξύ των διαδίκων, λόγω του ότι η ερμηνεία των κανόνων δικαίου που εφαρμόσθηκαν ήταν ιδιαίτερα δυσχερής, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 183 και 179 β` του ΚΠολΔ., που έχουν εφαρμογή και επί δικών του Δημοσίου, κατά την αληθή έννοια της διατάξεως του άρθρου 22 του ν. 3693/1957, (βλ. ΟλΑΠ 18/1993 ΕλΔ. 35. 1248).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται την έφεση τυπικά και κατ’ ουσίαν.
Εξαφανίζει την με αρ. 2244/2019 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς.
Κρατεί την υπόθεση και δικάζοντας επί της αγωγής.
Απορρίπτει αυτήν.
Συμψηφίζει τη δικαστική δαπάνη αμφοτέρων των βαθμών δικαιοδοσίας μεταξύ των διαδίκων.
Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε, με απόντες τους διαδίκους και τους πληρεξουσίους δικηγόρους, στον Πειραιά στις 23 Νοεμβρίου 2020.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ