Αριθμός 151/2021
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Ευαγγελία Πανταζή, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Ε.Τ..
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η υπό κρίση από 15 Ιουνίου 2018 έφεση, η οποία κατατέθηκε στις 21-6-2018, στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου Πειραιώς, με γεν. αριθμ. καταθ. …/2018 και ειδ. αριθμ. καταθ. …./2018, αντίγραφο δε αυτής κατατέθηκε, στις 21-6-2018, στη Γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού, με γεν. αριθμ. καταθ. …./2018 και ειδ. αριθμ. καταθ. …./2018, κατά της με αριθμ. 2227/9-5-2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς, η οποία εκδόθηκε, κατ’ αντιμωλία των διαδίκων, κατά τη διαδικασία των περιουσιακών διαφορών επί της από 13 Νοεμβρίου 2017, με αριθμ. καταθ. ……./14-11-2017 ανακοπής της εκκαλούσας, έχει ασκηθεί νόμιμα και εμπρόθεσμα, από την εκκαλούσα, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 144, 495§§1 και 2, 511, 513§1 εδ. α΄, 516§1, 517, 518§2 και 520 ΚΠολΔ, εφόσον κανείς δεν επικαλείται ούτε προκύπτει επίδοση της εκκαλουμένης. Είναι, συνεπώς, παραδεκτή κι, εφόσον δεν απαιτείται η από μέρους του Ελληνικού Δημοσίου καταβολή παραβόλου για την άσκηση αυτής, η υπό κρίση έφεση πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί, κατά την ίδια πιο πάνω διαδικασία των περιουσιακών διαφορών, που εφαρμόσθηκε και στον πρώτο βαθμό, κατ’ άρθρο 591§7 του ΚΠολΔ (για να κριθεί η νομική και ουσιαστική βασιμότητα των λόγων της (άρθρο 533§1 ΚΠολΔ).
Η απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου που δέχεται αναρμοδιότητα αυτού και παραπέμπει την αγωγή στο αρμόδιο δικαστήριο υπόκειται σε έφεση (άρθρο 513§1 εδ. α΄ ΚΠολΔ) ενώ κατ’ άρθρο 46 εδ. β΄ ΚΠολΔ η απόφαση του παραπέμψαντος δικαστηρίου όταν καταστεί τελεσίδικη, είναι υποχρεωτική τόσο ως προς την αναρμοδιότητα του παραπέμψαντος, όσο και ως προς την αρμοδιότητα του δικαστηρίου, στο οποίο γίνεται η παραπομπή. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι αν, πριν ή καταστεί τελεσίδικη η απόφαση του παραπέμψαντος δικαστηρίου, ασκηθεί έφεση κατά της παραπεμπτικής απόφασης, το δευτεροβάθμιο δικαστήριο και αυτεπαγγέλτως ερευνά την αρμοδιότητα του πρωτοδίκως δικάσαντος και παραπέμψαντος δικαστηρίου (ΑΠ 1241/1977 ΕΕΝ 37.93, ΑΠ 893/1975 ΔΕΝ 33.88, ΕΑ 1644/1988 ΕλΔ 1989.631) και, εάν κρίνει ότι η υπόθεση επί της οποίας εκδόθηκε η εκκαλουμένη απόφαση υπάγεται στην αρμοδιότητα του παραπέμψαντος δικαστηρίου, του οποίου η απόφαση δεν έχει καταστεί τελεσίδικη, εξαφανίζει την προσβαλλόμενη απόφαση και παραπέμπει την υπόθεση κατ’ άρθρο 535§2 ΚΠολΔ στο δικαστήριο, στο οποίο αρχικά είχε εισαχθεί, καίτοι αυτό κηρύχτηκε αναρμόδιο (ΕΑ 513/1997 ΕλΔ 1997.1605, ΕΑ 1644/1988 ΕλΔ 1989.631, ΕΑ 6781/1978 ΝοΒ 27.1116), προκειμένου άλλωστε οι διάδικοι να μην αποστερηθούν ενός βαθμού δικαιοδοσίας (άρθρο 12 ΚΠολΔ, ΕφΠειρ 459/2016 ιστοσελ. ΕφΠειρ, ΕΑ 6197/2009 Δ/νη 2010, 512).
Κατά το άρθρο 51§§1 και 6 του ν. 2172/1993 συστήθηκαν στο Πρωτοδικείο Πειραιώς και στο Εφετείο Πειραιώς ειδικά τμήματα (Τμήματα Ναυτικών Διαφορών), στα οποία, αποκλειστικά, δικάζονται τα ένδικα βοηθήματα και τα ένδικα μέσα, τα οποία αφορούν σε υποθέσεις ναυτικών διαφορών. Κατά τη δεύτερη παράγραφο, μάλιστα, του ίδιου άρθρου, για την εκδίκαση των ναυτικών διαφορών η δικαιοδοσία των δικαστηρίων του Πειραιά εκτείνεται σε ολόκληρο το νομό Αττικής, ενώ για τις λοιπές εκτός Αττικής ναυτικές διαφορές, τα δικαστήρια του Πειραιά έχουν συντρέχουσα αρμοδιότητα. Εξάλλου, σύμφωνα με την παράγραφο 3Α του άρθρου 51 του ν. 2172/1993, ναυτικές διαφορές, είναι οι ιδιωτικές διαφορές, που πηγάζουν από πράξεις θαλασσίου εμπορίου και από τη χρησιμοποίηση, λειτουργία ή ναυσιπλοΐα του πλοίου ή την παροχή εργασίας σ’ αυτό και, κατά την παράγραφο 4, για την εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου, πλοίο είναι κάθε πλωτή κατασκευή ικανή για την εκτέλεση ορισμένου έργου ή υπηρεσίας στο θαλάσσιο χώρο. Επιπλέον, στην παράγραφο 3Β (στοιχεία α΄-ιζ΄) του ίδιου άρθρου παρατίθενται ενδεικτικά (και όχι αποκλειστικά), περιπτώσεις που θεωρούνται ως ναυτικές διαφορές, μεταξύ των οποίων και εκείνες που έχουν αιτία δαπάνες του μισθωτή, ναυλωτή ή πράκτορα για λογαριασμό του πλοίου, του πλοιοκτήτη ή του εφοπλιστή (στοιχείο ιβ΄). Η εκδίκαση των ανακοπών κατά της εκτέλεσης υπάγεται στην αρμοδιότητα του δικαστηρίου, στη λειτουργική αρμοδιότητα του οποίου υπάγεται η απαίτηση που αφορά ο εκτελεστός τίτλος, με τον οποίο έχει επισπευθεί η αναγκαστική εκτέλεση (Α. Βαθρακοκοίλη – Γ. Πλαγάκου Ο πίνακας κατάταξης και η ανακοπή κατ’ αυτού, αρ. 670). Εξάλλου, κατά τις παραγράφους 5 στοιχείο α΄ και 6 του άρθρου 51 του ν. 2172/1993, διαφορές και υποθέσεις που υπάγονται στο τμήμα ναυτικών διαφορών του Πρωτοδικείου ή του Εφετείου Πειραιώς και εισάγονται σε άλλο τμήμα του ίδιου δικαστηρίου, παραπέμπονται στο τμήμα ναυτικών διαφορών και κατά τα λοιπά εφαρμόζεται η διάταξη του παραπάνω άρθρου 46 του ΚΠολΔ για την παραπομπή από αναρμόδιο σε αρμόδιο δικαστήριο (βλ. ΑΠ 1296/2012 Τρ. Νομ. Πλ. Δ,Σ.Α., ΑΠ 1602/2012 Τρ. Νομ. Πλ. NOMOS, ΑΠ 1285/2006 ΔΕΕ 2007 978, ΑΠ 338/2003 ΕλλΔνη 2004 407, ΤρΕφΠειρ 425/2021, ΤρΕφΠειρ 34/2021 ιστοσελ.Εφετ.Πειρ, Α. Αντάπαση «Ζητήματα αρμοδιότητας του Τμήματος Ναυτικών Διαφορών του Πρωτοδικείου Πειραιώς» ΕΕμπΔ 2015 σελ. 233 επ.).
Στην προκειμένη περίπτωση, με επίσπευση της πρώτης των εφεσιβλήτων και σε εκτέλεση πρώτου εκτελεστού απογράφου της υπ’ αριθμ. 4990/2011 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά (τμήματος ναυτικών διαφορών), εκπλειστηριάστηκε ένα σκάφος (θαλαμηγός) της οφειλέτιδας εταιρείας με την επωνυμία “……….”. Η απαίτηση που επιδικάστηκε με την παραπάνω απόφαση, που συνιστά τον εκτελεστό τίτλο, αφορούσε τέλη ελλιμενισμού και παροχής υπηρεσιών ελλιμενισμού του πλειστηριασθέντος σκάφους στον τουριστικό λιμένα Φλοίσβου. Λόγω μη επάρκειας του εκπλειστηριάσματος για την ικανοποίηση της επισπεύδουσας και των αναγγελθέντων δανειστών, συντάχθηκε ο υπ’ αριθμ. ../13-10-2017 πίνακας κατάταξης δανειστών της συμβολαιογράφου Αθηνών ………., στον οποίο, μεταξύ άλλων, αναγγέλθηκε και το εκκαλούν δια της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για απαιτήσεις του κατά της καθής η εκτέλεση από φόρους και τέλη που αφορούσαν το σκάφος που πλειστηριάσθηκε. Κατά του πίνακα κατάταξης αυτού, το εκκαλούν Ελληνικό Δημόσιο άσκησε την κρινόμενη από 13 Νοεμβρίου 2017 (υπ’ αριθμ. καταθ. ………/14-11-2017) ανακοπή του, στρεφόμενη κατά των ήδη εφεσιβλήτων.
Το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιώς, με την εκκαλουμένη, με αριθμ. 2227/9-5-2018 απόφασή του, η οποία εκδόθηκε, κατά τη διαδικασία των περιουσιακών διαφορών, μετά από συζήτηση που έγινε κατ’ αντιμωλία των διαδίκων, κηρύχθηκε αναρμόδιο κατά τόπο για την εκδίκασή της, με το σκεπτικό ότι ο λιμένας ελλιμενισμού του κατασχεθέντος σκάφους ανήκει στην περιφέρεια του Πρωτοδικείου Αθηνών και παρέπεμψε την ανακοπή στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, που έκρινε ως κατά τόπο αρμόδιο.
Κατά της απόφασης αυτής παραπονείται η εκκαλούσα, με την κρινόμενη έφεση, για τον αναφερόμενο σ’ αυτή μοναδικό λόγο, ο οποίος ανάγεται σε εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου, με βάση την οποία, κατά την έφεση, οδηγήθηκε στην περί αναρμοδιότητας κρίση της. Ζητεί δε να γίνει δεκτή, να εξαφανιστεί η εκκαλούμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η ανακοπή για εκδίκαση στο Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά και ειδικότερα στο τμήμα ναυτικών διαφορών αυτού.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, σε συνάρτηση με όσα εκτέθηκαν στη νομική σκέψη, εφόσον η απαίτηση που αφορά ο εκτελεστός τίτλος, με τον οποίο έχει επισπευθεί η αναγκαστική εκτέλεση, κατά τη διαδικασία της οποίας έχει συνταχθεί ο ανακοπτόμενος πίνακας κατάταξης δανειστών, αλλά και οι αναγγελθείσες απαιτήσεις του ανακόπτοντος πηγάζουν από τη χρησιμοποίηση, λειτουργία και ναυσιπλοΐα πλοίου με την έννοια του άρθρου 51 του ν. 2172/1993 και, ειδικότερα, έχουν αιτία δαπάνες για λογαριασμό του πλοίου και της πλοιοκτήτριας εταιρείας, πρόκειται ναυτική διαφορά με την έννοια του άρθρου 51 του ν. 2172/1993. Συνεπώς, η εκδίκαση της κρινόμενης ανακοπής υπάγεται στη λειτουργική αρμοδιότητα του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά και, ειδικότερα, του τμήματος ναυτικών διαφορών αυτού και το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο, που κηρύχθηκε αναρμόδιο κατά τόπο για την εκδίκασή της και την παρέπεμψε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, έσφαλε. Γιαυτό ο μοναδικός λόγος της έφεσης είναι βάσιμος και, κατ’ εφαρμογή των άρθρων 46 και 535§2α ΚΠολΔ, πρέπει να γίνει δεκτή τυπικά και κατ’ ουσίαν η έφεση, να εξαφανισθεί η εκκαλουμένη και να παραπεμφθεί η ανακοπή για να δικαστεί από το υλικά, τοπικά και λειτουργικά αρμόδιο δικαστήριο, που είναι το Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιά (τμήμα ναυτικών διαφορών).
Εξάλλου, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 535§1, 176, 178, 183, 189§1 περ. γ΄ και 191 του ΚΠολΔ συνάγεται ότι, όταν η εκκαλούμενη απόφαση εξαφανίζεται, είτε ολικά είτε μερικά, και το εφετείο αποφασίζει οριστικά (οριστική δε είναι και η περί αναρμοδιότητας και παραπομπής της υπόθεσης στο αρμόδιο δικαστήριο απόφαση), εξαφανίζεται και η περί δικαστικής δαπάνης διάταξη της πρωτόδικης απόφασης, λόγω της αναγκαιότητας ενιαίου καθορισμού των δικαστικών εξόδων και το δευτεροβάθμιο δικαστήριο προσδιορίζει την καταβλητέα δικαστική δαπάνη και για τους δυο βαθμούς δικαιοδοσίας, εφόσον προβάλλεται σχετικό αίτημα του διαδίκου που νίκησε (ΑΠ 192/2008, ΕφΠειρ 4/2014 δημοσίευση σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να εξαφανισθεί και η περί δικαστικών εξόδων διάταξη της εκκαλούμενης και τα δικαστικά έξοδα και για τους δυο βαθμούς δικαιοδοσίας, πρέπει να συμψηφισθούν, στο σύνολό τους, μεταξύ των διαδίκων, κατ’ άρθρο 179 του ΚΠολΔ, καθόσον η ερμηνεία των κανόνων δικαίου που εφαρμόσθηκαν ήταν ιδιαίτερα δυσχερής.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζοντας κατ’ αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται τυπικά και κατ’ ουσία την από 15 Ιουνίου 2018 έφεση, η οποία κατατέθηκε στις 21-6-2018, στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου Πειραιώς, με γεν. αριθμ. καταθ. …/2018 και ειδ. αριθμ. καταθ. …./2018, κατά της με αριθμ. 2227/9-5-2018 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς.
Εξαφανίζει τη με αριθμ. 2227/9-5-2018 οριστική απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς.
Παραπέμπει την από 13 Νοεμβρίου 2017 με αριθμ. καταθ. ……../14-11-2017 ανακοπή της εκκαλούσας για εκδίκαση στο Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά (τμήμα ναυτικών διαφορών), το οποίο έχει την καθ’ ύλη, κατά τόπο και λειτουργική αρμοδιότητα προς τούτο.
Συμψηφίζει, στο σύνολό τους, τα μεταξύ των διαδίκων δικαστικά έξοδα και των δυο βαθμών δικαιοδοσίας.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 10 Μαρτίου 2021, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξουσίων τους δικηγόρων.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ