ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΤΜΗΜΑ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Αριθμός 311/2022
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Συγκροτήθηκε από το Δικαστή Θεόκλητο Καρακατσάνη, Εφέτη, ο οποίος ορίσθηκε από την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διεύθυνσης του Εφετείου Πειραιά και από τη Γραμματέα Τ.Λ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις ………… για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ:
ΤΗΣ ΕΚΚΑΛΟΥΣΑΣ: ………… η οποία παραστάθηκε δια του πληρεξούσιου δικηγόρου της Πασχάλη Μόσχου, με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ.
ΤΗΣ ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΗΣ: Ανώνυμης εταιρίας ………….., η οποία παραστάθηκε δια του πληρεξούσιου δικηγόρου της Παναγιώτη Κεφαλληνού, με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ.
Ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά άσκησαν: α) η εκκαλούσα ……… την από 19-12-2018 και με ΓΑΚ ….. και ΕΑΚ …./19-12-2018 αγωγή, β) η εφεσίβλητη ανώνυμη εταιρία «………» (εναγόμενη στην άνω αγωγή) την από 3-1-2019 και με ΓΑΚ …… και ΕΑΚ ……./15-1-2019 ανακοίνωση δίκης με προσεπίκληση σε αναγκαστική παρέμβαση και γ) η καθ’ ης η άνω ανακοίνωση δίκης μετά προσεπίκλησης σε αναγκαστική παρέμβαση ανώνυμη ασφαλιστική και αντασφαλιστική εταιρία «………..ΑΕ» την από 26-2-2019 και με ΓΑΚ ……. και ΕΑΚ …./27-2-2019 πρόσθετη παρέμβαση υπέρ της εναγόμενης στην άνω αγωγή, επί των οποίων (αγωγής, ανακοίνωσης δίκης – προσεπίκλησης και πρόσθετης παρέμβασης), εκδόθηκε, αντιμωλία των διαδίκων, κατά την τακτική διαδικασία, η με αριθ. 809/24-2-2020 οριστική απόφαση του παραπάνω πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, που απέρριψε την άνω αγωγή και δέχθηκε την άνω πρόσθετη παρέμβαση. Την απόφαση αυτή πρόσβαλε ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου η ενάγουσα με την από 23-3-2021 και με ΓΑΚ … και ΕΑΚ …/23-3-2021 έφεσή της, δικάσιμος της οποίας, με τη με ΓΑΚ … και ΕΑΚ …/24-3-2021 πράξη της Γραμματέα του Δικαστηρίου τούτου, ορίστηκε η 25-11-2021, κατά την οποία η άνω έφεση συζητήθηκε.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης, οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των διαδίκων, οι οποίοι παραστάθηκαν με δήλωση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, σύμφωνα με το άρθρο 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ, αναφέρθηκαν στις έγγραφες προτάσεις που προκατέθεσαν.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Η υπό κρίση από 23-3-2021 και με ΓΑΚ … και ΕΑΚ …/23-3-2021 έφεση της ηττηθείσας ενάγουσας …….. κατά της με αριθ. 809/2020 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, κατά την τακτική διαδικασία, επί α) της από 19-12-2018 και με ΓΑΚ … και ΕΑΚ …./19-12-2018 αγωγής της ανωτέρω εκκαλούσας, β) της από 3-1-2019 και με ΓΑΚ … και ΕΑΚ …/15-1-2019 ανακοίνωσης δίκης με προσεπίκληση σε αναγκαστική παρέμβαση της εφεσίβλητης ανώνυμης εταιρίας «…………» (εναγόμενης στην άνω αγωγή) και γ) της από 26-2-2019 και με ΓΑΚ …. και ΕΑΚ …/27-2-2019 πρόσθετης παρέμβασης υπέρ της εναγόμενης στην άνω αγωγή της καθ’ ης η άνω ανακοίνωση δίκης μετά προσεπίκλησης σε αναγκαστική παρέμβαση ανώνυμης ασφαλιστικής και αντασφαλιστικής εταιρίας «……………», και απέρριψε την άνω αγωγή, ενώ δέχθηκε την άνω πρόσθετη παρέμβαση, έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα (άρθρα 495, 499, 511, 513 παρ.1, 516 παρ. 1, 517, 518 παρ. 2, 520 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ.), με την κατάθεση του δικογράφου της άνω έφεσης στη γραμματεία του πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου στις 23-3-2021, προ πάσης επιδόσεως της πρωτόδικης απόφασης (αφού τέτοια επίδοση δεν επικαλούνται οι διάδικοι, ούτε προκύπτει άλλωστε από τα προσκομιζόμενα ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου αποδεικτικά μέσα), αλλά σε κάθε περίπτωση εντός της προβλεπόμενης στη διάταξη του άρθρου 518 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ. προθεσμίας των δύο (2) ετών από τη δημοσίευση της εκκαλουμένης, που έλαβε χώρα στις 24-2-2020. Η άνω έφεση αρμόδια εισάγεται προς εκδίκαση ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου (άρθρο 19 Κ.Πολ.Δ.), ενώ για το παραδεκτό της καταβλήθηκε από την εκκαλούσα κατά την κατάθεσή της το προβλεπόμενο από τη διάταξη του άρθρου 495 παρ. 3 εδάφ. τελευτ. Κ.Πολ.Δ. (όπως η διάταξη αυτή ισχύει μετά την τροποποίησή της με το άρθρο 35 παρ. 2 Ν. 4446/2016) παράβολο των 100,00 ευρώ και για το παραδεκτό της συζήτησής της κλήθηκε από την εκκαλούσα, κατ’ άρθρο 82 εδάφ. γ’ Κ.Πολ.Δ, σε συνδυασμό με άρθρα 81 παρ. 3 και 517 του ιδίου Κώδικα, η άνω εταιρία «……………», η οποία είχε ασκήσει στον πρώτο βαθμό πρόσθετη παρέμβαση υπέρ της εναγόμενης, ως δικονομική εγγυήτρια αυτής. Σημειώνεται ότι η πρόσθετη παρέμβαση του δικονομικού εγγυητή, η οποία γίνεται είτε εκουσίως, είτε κατόπιν ανακοίνωσης δίκης ή προσεπίκλησης, είναι «απλή» και όχι «αυτοτελής» (Εφ.Αθ. 198/2017, Εφ.Πειρ. 185/2016, Εφ.Δυτ.Μακ. 17/2011, Εφ.Πατρ. 66/2005, Εφ.Θεσ. 809/2000, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ, Μιχ. Μαργαρίτη – Άντα Μαργαρίτη, Ερμ.Κ.Πολ.Δ, 2018, υπ’ άρθρο 83, αριθ. 6, σ. 179, contra Π. Γέσιου – Φαλτσή, Η αυτοτελής πρόσθετος παρέμβασις, 1981, σ. 578) και ότι επί απλής πρόσθετης παρέμβασης (εκούσιας ή μετά από προσεπίκληση) η έφεση δεν απαιτείται να απευθύνεται και κατά του προσθέτως παρεμβάντος, γιατί τότε η ισχύς της απόφασης δεν εκτείνεται και στις έννομες σχέσεις του παρεμβάντος προς τον αντίδικό του, εκτός εάν η έφεση βάλει κατά της παραδοχής της παρέμβασης (Α.Π. 267, 2021, Α.Π. 177/2017, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ, Μιχ. Μαργαρίτη – Άντα Μαργαρίτη, ό.α, υπ’ άρθρο 517, αριθ. 10, σ. 799), περίπτωση που εν προκειμένω δεν συντρέχει. Πρέπει, επομένως, η άνω έφεση να γίνει τυπικά δεκτή και να ερευνηθεί περαιτέρω, κατά την ίδια ως άνω διαδικασία, ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της (άρθρο 533 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ.).
ΙΙ. Με την από 19-12-2018 και με ΓΑΚ … και ΕΑΚ …./19-12-2018 αγωγή της ενώπιον του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου (Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά), όπως το δικόγραφο αυτής εκτιμάται από το Δικαστήριο, η ενάγουσα και ήδη εκκαλούσα, υπήκοος και κάτοικος Ηνωμένου Βασιλείου, ισχυρίστηκε ότι τον Ιούλιο του έτους 2016, κατά τη διάρκεια των θερινών διακοπών αυτής και του συζύγου της στη νήσο Ζάκυνθο, συμβλήθηκαν με την εναγόμενη εταιρία, για την έναντι αντιτίμου συμμετοχή τους σε οργανωμένο πακέτο υπηρεσιών θαλάσσιας αναψυχής και περιήγησης (κρουαζιέρα) που προσέφερε η τελευταία με το περιγραφόμενο Ε/Γ-Τ/Ρ πλοίο «Χ» (δ.τ. «………….») πλοιοκτησίας της. Ότι, ειδικότερα, συμφώνησαν την πραγματοποίηση δίωρης κρουαζιέρας στις 21-7-2016 στη θαλάσσια περιοχή του Λαγανά Ζακύνθου, για την παρακολούθηση των θαλάσσιων χελωνών μέσα από τα γυάλινα υποβρύχια παράθυρα του άνω πλοίου και την επίσκεψη με αυτό των σπηλιών της περιοχής Κερίου. Ότι κατά τη διάρκεια της άνω κρουαζιέρας, ενώ το άνω πλοίο είχε εισέλθει μέχρι το μέσο του σε ευρύχωρη εσοχή / κοιλότητα βράχου της ακτής των σπηλιών Κερίου και η ίδια κάθονταν στο κατάστρωμα, αποκολλήθηκε ξαφνικά από σημείο της οροφής της «σπηλιάς – καμάρας», χωρίς εκείνη να το αντιληφθεί, ένα μεγάλο κομμάτι βράχου, διαμέτρου τουλάχιστον 30 εκατοστών, το οποίο έπεσε με ορμή στο κεφάλι της, προκαλώντας τον περιγραφόμενο σοβαρό τραυματισμό της. Ότι ο άνω τραυματισμός της οφείλεται σε παράνομη και υπαίτια (αμελή) συμπεριφορά της εναγόμενης διοργανώτριας – πωλήτριας της άνω κρουαζιέρας και των προστηθέντων της πλοιάρχου και λοιπών μελών του πληρώματος του πλοίου της κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, αφού ο τραυματισμός της δεν θα είχε επέλθει εάν ο πλοίαρχος δεν είχε πλησιάσει υπέρμετρα και επικίνδυνα το πλοίο στη βραχώδη ακτογραμμή (με αποτέλεσμα, από τους κραδασμούς – συντονισμό – αναταραχή που δημιούργησε η λειτουργία της μηχανής του πλοίου όταν αυτό εισήλθε κατά το ήμισυ στην άνω «σπηλιά – καμάρα», να αποκολληθεί το άνω κρεμάμενο κομμάτι βράχου, γεγονός που ήταν προβλέψιμο ότι μπορούσε να συμβεί, αν συνεκτιμηθεί και το ότι είναι συχνοί οι μικρής ή μεγάλης έντασης σεισμοί στο άνω νησί και οι αποκολλήσεις βράχων στις άνω σπηλιές) ή έστω εάν η εναγόμενη και οι προστηθέντες της πλοίαρχος και πλήρωμα του άνω πλοίου την είχαν ενημερώσει έγκαιρα για τον κίνδυνο αποκόλλησης βράχων από την οροφή των σπηλιών κατά την είσοδο του πλοίου σ’ αυτές, ως όφειλαν να έχουν κάνει για την προστασία της σωματικής της ακεραιότητας κατά την παροχή των υπηρεσιών τους σ’ αυτή, με βάση τις διατάξεις του νόμου 2251/1994 περί προστασίας των καταναλωτών, του Κ.Ι.Ν.Δ. περί ευθύνης πλοιάρχου και πλοιοκτήτη και του Α.Κ. περί αδικοπραξιών. Ότι από την ανωτέρω παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά της εναγόμενης και των άνω προστηθέντων της στερήθηκε και την απόλαυση των διακοπών της στην Ελλάδα και βίωσε ταλαιπωρία, σύγχυση και αισθήματα δυσαρέσκειας, στενοχώριας, άγχους, αγωνίας και απογοήτευσης, που είχαν επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική της υγεία και συνεπώς προσβλήθηκε παράνομα στην προσωπικότητά της και υπέστη ηθική βλάβη, για την αποκατάσταση της οποίας δικαιούται χρηματική ικανοποίηση, με βάση τα αναφερόμενα κριτήρια. Ζήτησε δε, αφού παραδεκτά περιόρισε το αίτημα της αγωγής στο σύνολό του από καταψηφιστικό σε αναγνωριστικό, με σχετική δήλωσή της στις προτάσεις που κατέθεσε εμπρόθεσμα στη γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου, (άρθρα 223, 295 παρ. 1 εδ. Β’ και 297 Κ.Πολ.Δ.), να αναγνωριστεί ότι η εναγόμενη οφείλει να της καταβάλει το συνολικό ποσό των 233.500,00 ευρώ ως αποζημίωση για τις περιγραφόμενες θετικές ζημίες της από το ατύχημα και ως χρηματική ικανοποίηση λόγω της ηθικής βλάβης που υπέστη από την αδικοπραξία της εναγόμενης και την παράνομη προσβολή της προσωπικότητάς της, με το νόμιμο τόκο από την επίδοση της αγωγής.
III. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, με την εκκαλούμενη οριστική απόφασή του, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, κατά την τακτική διαδικασία, αφού έκρινε ότι είναι καθ’ ύλη, κατά τόπο και λειτουργικά αρμόδιο προς εκδίκαση της άνω αγωγής, ότι έχει προς τούτο και διεθνή δικαιοδοσία, ότι εφαρμοστέο τυγχάνει το ελληνικό ουσιαστικό δίκαιο και ότι με βάση το δίκαιο αυτό η άνω αγωγή είναι ορισμένη και νόμιμη, ακολούθως την απέρριψε ως αβάσιμη κατ’ ουσία, δεχόμενο τον ισχυρισμό της εναγόμενης περί μη ύπαρξης ευθύνης της επειδή ο τραυματισμός της ενάγουσας οφείλεται σε τυχαίο περιστατικό, μη δυνάμενο να αποδοθεί σε ενέργεια ή παράλειψη της εναγόμενης ή του πληρώματος του πλοίου της, ενώ, αντίστοιχα, δέχθηκε ως βάσιμη κατ’ ουσία την άνω πρόσθετη παρέμβαση υπέρ της εναγόμενης. Κατά της απόφασης αυτής παραπονείται ήδη η ενάγουσα με την υπό κρίση έφεσή της για τους διαλαμβανόμενους σ’ αυτή λόγους, που ανάγονται σε εσφαλμένη εφαρμογή του νόμου και σε πλημμελή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί την εξαφάνισή της, ώστε να γίνει δεκτή η ως άνω αγωγή της στο σύνολό της.
IV. Από τα άρθρα 914 και 932 Α.Κ. συνάγεται ότι, για τη γέννηση ευθύνης προς αποζημίωση ή χρηματική ικανοποίηση από αδικοπραξία πρέπει να υπάρχει: α) συμπεριφορά παράνομη και υπαίτια, β) επέλευση ζημίας και γ) αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παράνομης και υπαίτιας συμπεριφοράς του ενός και της ζημίας του άλλου. Παράνομη είναι η συμπεριφορά που επάγεται προσβολή στα δικαιώματα ή συμφέροντα του άλλου που προστατεύονται από το νόμο. Η παράνομη συμπεριφορά, ως όρος της αδικοπραξίας, μπορεί να συνίσταται σε θετική πράξη ή σε παράλειψη, εφόσον στην τελευταία περίπτωση υπήρχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προφύλαξης του προσβληθέντος δικαιώματος ή συμφέροντος με επιχείρηση της θετικής πράξης που παραλείφθηκε προς αποτροπή του ζημιογόνου αποτελέσματος. Τέτοια περίπτωση συντρέχει από το νόμο ή από αδικοπραξία, οπότε μπορεί να συρρέουν αδικοπρακτική και δικαιοπρακτική ευθύνη. Μπορεί ακόμη να προκύπτει αυτή η υποχρέωση από την καλή πίστη που απορρέει από τα άρθρα 281 και 288 Α.Κ, όπως διαμορφώνεται κατά την κρατούσα κοινωνική αντίληψη, ιδίως σε περίπτωση κατά την οποία κάποιος με προηγούμενη συμπεριφορά δημιούργησε επικίνδυνη κατάσταση ή κατάσταση δυσχέρειας σε άλλον, χωρίς να έχει λάβει τα αναγκαία μέτρα αποτροπής τού κινδύνου και από την οποία μπορούσε να προέλθει ζημία σ’ αυτόν και ακόμη στην περίπτωση που κάποιος ενεργεί αντίθετα στα χρηστά ήθη με πρόθεση βλάβης (Α.Κ. 919), οπότε επιβάλλεται στον δράστη της παράνομης αυτής συμπεριφοράς να προβεί σε θετική ενέργεια προς αποτροπή επέλευσης της ζημίας σ’ αυτόν που προσβάλλεται. Εξάλλου, από τα άρθρα 330, 361, 297, 298, 914 και 919 Α.Κ, προκύπτει, ότι, όταν υφίσταται συμβατικός δεσμός ανάμεσα σε δύο πρόσωπα μπορεί, στα πλαίσια των υποχρεώσεων και των δικαιωμάτων τους που πηγάζουν από την οικεία συμβατική σχέση, από μία ή περισσότερες πράξεις ή παραλείψεις τους ενός από τους συμβαλλομένους, να γεννηθεί, πλην της ενδοσυμβατικής ευθύνης και εξωδικαιοπρακτική για την αποκατάσταση της ζημίας η οποία προκλήθηκε στον άλλο κατά τους ορισμούς των άρθρων 914, 919 Α.Κ, αν η πράξη ή παράλειψη και χωρίς τη συμβατική σχέση διαπραττομένη, θα ήταν καθαυτή παράνομη, ως αντικείμενη στο γενικό καθήκον που επιβάλλει το άρθρο 914 Α.Κ, να μη ζημιώνει κάποιος άλλον υπαιτίως (Ολ.Α.Π. 967/1973, Α.Π. 1182/2021, Α.Π. 367/2020, Α.Π. 895/2019, Α.Π. 1369/2007, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ, Απ. Γεωργιάδη – Μιχ. Σταθόπουλου, αστικός κώδιξ, τόμ. ΙV, υπ’ άρθρο 914, αριθ. 7). Από τις άνω διατάξεις προκύπτει ακόμη ότι υπαίτια συμπεριφορά του υπόχρεου υπάρχει και στην περίπτωση της αμέλειας, δηλαδή όταν δεν καταβάλλεται η επιμέλεια που απαιτείται στις συναλλαγές. Όποιο γεγονός δεν μπορεί να αποδοθεί σε δόλο ή αμέλεια και γενικότερα σε υπαιτιότητα του προσώπου, εμπίπτει στην έννοια των τυχηρών (συνήθων ή γεγονότων ανώτερης βίας), για τα οποία, κατά κανόνα, δεν γεννιέται ευθύνη με βάση την αρχή της υποκειμενικής ευθύνης, η οποία διευρύνει κατ’ αποτέλεσμα τον κύκλο των περιστατικών ανώτερης βίας, περιλαμβάνοντας σ’ αυτά και γεγονότα «εσωτερικά». Δηλαδή, δεν απαιτεί γι’ αυτά το στοιχείο της «έξωθεν» προελεύσεώς τους, αλλά θεωρεί κρίσιμο μόνο το ότι τα περιστατικά αυτά είναι απρόβλεπτα και αναπότρεπτα, ακόμη και «με μέτρα άκρας επιμέλειας και συνέσεως του δράστη», όχι δηλαδή με μέτρα της συνηθισμένης επιμέλειας του μέσου συνετού ανθρώπου, που αποτελεί το κριτήριο διακρίσεως μεταξύ της αμέλειας και των τυχηρών γενικά (Α.Π. 599/2018, Α.Π. 513/2016, Α.Π. 52/2016, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ, Απ. Γεωργιάδη – Μιχ. Σταθόπουλου, ό.α, τόμ. ΙΙ, υπ’ άρθρο 330, αριθ. 55). Αιτιώδης συνάφεια υπάρχει όταν η πράξη ή η παράλειψη του ευθυνόμενου προσώπου ήταν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, ικανή και μπορούσε, αντικειμενικά, να επιφέρει, κατά τη συνηθισμένη και κανονική πορεία των πραγμάτων και, χωρίς τη μεσολάβηση άλλου περιστατικού, το συγκεκριμένο επιζήμιο αποτέλεσμα (Ολ.Α.Π. 18/2004, Α.Π. 123/2019, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ). Το ζήτημα τούτο κρίνεται εκ των προτέρων και ποτέ εκ των υστέρων. Δεν εξετάζονται οι ατομικές δυνατότητες και γνώσεις του συγκεκριμένου βλάψαντος, αλλά η δυνατότητα πρόγνωσης του μέσου συνετού ανθρώπου (Α.Π. 1406/2021, Α.Π. 1182/2021, Α.Π. 1136/2020, Α.Π. 813/2019, Α.Π. 719/2012, Α.Π. 415/2006, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ).
V. Περαιτέρω, με το άρθρο 8 παρ. 4 του ν. 2251/1994, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 10 παρ. 3 του ν. 3587/2007, ως προς την αδικοπρακτική ευθύνη του παρέχοντος υπηρεσίες, ορίζεται, μεταξύ άλλων, ότι ο παρέχων υπηρεσίες ευθύνεται για κάθε ζημία που προκάλεσε υπαιτίως κατά την παροχή των υπηρεσιών (παρ. 1), ότι ο ζημιωθείς υποχρεούται να αποδείξει τη ζημία και την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της παροχής της υπηρεσίας και της ζημίας (παρ. 3) και ότι ο παρέχων τις υπηρεσίες φέρει το βάρος απόδειξης της έλλειψης υπαιτιότητας. Προϋποθέσεις για τη θεμελίωση ευθύνης σε βάρος του παρέχοντος υπηρεσίες είναι: α) η παροχή ανεξαρτήτων υπηρεσιών στα πλαίσια άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας, β) η υπαιτιότητα του παρέχοντος υπηρεσίες κατά την παροχή αυτών, η οποία τεκμαίρεται και ο παρέχων φέρει το βάρος αποδείξεως της έλλειψής της, γ) παράνομη συμπεριφορά, δ) ζημία κατά το γενικό δίκαιο αποζημίωσης και ε) αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παροχής της υπηρεσίας και της ζημίας. Με τη διάταξη αυτή καθιερώνεται νόθος αντικειμενική ευθύνη του παρέχοντος υπηρεσίες, το δε κύριο αποδεικτικό βάρος του ενάγοντος ζημιωθέντος δεν συνίσταται στην απόδειξη υπαιτιότητας του εναγόμενου, η οποία τεκμαίρεται, αλλά στην απόδειξη παροχής της υπηρεσίας, της ζημίας και του αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ παρέχοντος την υπηρεσία και ζημίας. Εξαιτίας της διαλαμβανόμενης στον προαναφερόμενο κανόνα κατανομής του βάρους απόδειξης στην περίπτωση που η ευθύνη του υπόχρεου αποζημίωσης θεμελιώνεται στην συγκεκριμένη ρύθμιση, ο δικαιούχος επιβάλλεται να αποδεικνύει τη ζημία, την παροχή των υπηρεσιών προς τον ίδιο και τον υφιστάμενο μεταξύ τους αιτιώδη σύνδεσμο, ενώ ο οφειλέτης την εκ μέρους του έλλειψη εκδήλωσης παράνομης και υπαίτιας συμπεριφοράς, την έλλειψη συνδρομής αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της τελευταίας και της ζημίας ή την εμφάνιση κάποιου λόγου άρσης ή μείωσης της ευθύνης του (Α.Π. 974/2018, Α.Π. 2212/2014, Α.Π. 1227/2007, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ). Στην έννοια δε των παρεχόντων υπηρεσίες κατά τη διάταξη του παραπάνω άρθρου εμπίπτουν και οι παρέχοντες τουριστικές υπηρεσίες, οι οποίοι συνεπώς υπέχουν έναντι του καταναλωτικού κοινού συναλλακτικές υποχρεώσεις προνοίας και ασφαλείας, η παραβίαση των οποίων συνιστά εκτός της αθέτησης της σύμβασης και αδικοπραξία. Οι συναλλακτικές υποχρεώσεις του προμηθευτή τουριστικών υπηρεσιών ορίζονται ή συνάγονται από το σύνολο της έννομης τάξης και ειδικότερα από τις συνταγματικές, ποινικές και αστικού δικαίου διατάξεις, οι οποίες αναφέρονται άμεσα ή έμμεσα στο επάγγελμα του παρέχοντος υπηρεσίες (π.χ. Α.Κ. 834), από τις προς τούτο ειδικές διατάξεις (απόφαση 503007/1976 ΓΓ του ΕΟΤ, β.δ. της 1/7.11.1938, α.ν. της 14/16.1.1937, άρθρο 4 του ν.2160/1993), όπως αυτές συμπροσδιορίζονται από τους ειδικούς δεοντολογικούς κανόνες του επαγγέλματος ή της δραστηριότητας, σε συνδυασμό και με την Α.Κ. 57 για την προστασία της προσωπικότητας (Εφ.Πειρ. 237/2019, www.efeteio-peir.gr, Ι. Καράκωστα, Η ευθύνη του παρέχοντος τουριστικές υπηρεσίες, Χρ.Ι.Δ. Α’/2001, 481 επ, στοιχ. IV, αριθ.3, σ.486).
VI. Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 57 παρ. 1 Α.Κ, όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητά του έχει δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον. Ως προσβολή της προσωπικότητας θεωρείται κάθε διατάραξη από πράξεις τρίτων των επί μέρους εκφάνσεων αυτής, όπως είναι η εικόνα του προσώπου, η τιμή, η υπόληψη, το απόρρητο της ιδιωτικής ζωής, η πίστη, το επάγγελμα, η ελευθερία ανάπτυξης επαγγελματικής, οικονομικής, κοινωνικής δραστηριότητας, κ.λ.π. Παράνομη είναι η προσβολή της προσωπικότητας, όταν η βλαπτική πράξη του τρίτου απαγορεύεται από διάταξη νόμου ή γίνεται χωρίς δικαίωμα ή επιχειρείται κατ’ ενάσκηση δικαιώματος, το οποίο είτε είναι μικρότερης σπουδαιότητας από πλευράς έννομης τάξης είτε ασκείται υπό περιστάσεις που καθιστούν καταχρηστική την άσκησή του. Επίσης, κατά τη διάταξη του άρθρου 59 Α.Κ, όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητα του, έχει κατά του υπαιτίου αξίωση για ικανοποίηση της ηθικής βλάβης που έπαθε, η οποία (ικανοποίηση) συνίσταται σε πληρωμή χρηματικού ποσού ή σε δημοσίευμα ή σε οτιδήποτε άλλο επιβάλλεται από τις περιστάσεις (Α.Π. 1085/2014, Εφ.Πειρ. 352/2021, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ, Εφ.Πατρ. 123/2020, Τ.Ν.Π. ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ).
VIΙ. Τέλος, κατά το άρθρο 71 Α.Κ. «το νομικό πρόσωπο ευθύνεται για τις πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων που το αντιπροσωπεύουν, εφόσον η πράξη ή η παράλειψη έγινε κατά την εκτέλεση των καθηκόντων που τους είχαν ανατεθεί και δημιουργεί υποχρέωση αποζημίωσης, το δε υπαίτιο πρόσωπο ευθύνεται επιπλέον εις ολόκληρον», ενώ κατά το άρθρο 922 Α.Κ. «ο κύριος ή ο προστήσας κάποιον άλλον σε μια υπηρεσία ευθύνεται για τη ζημία που ο υπηρέτης ή ο προστηθείς προξένησε σε τρίτον παράνομα κατά την υπηρεσία του». VIII. Από την επανεκτίμηση των προσκομιζόμενων με επίκληση από την ενάγουσα – εκκαλούσα από 19-3-2019 ενόρκων βεβαιώσεων των μαρτύρων ………. και ………. ενώπιον του συμβολαιογράφου Νότιου Γιορκσάϊρ Ηνωμένου Βασιλείου ……….., οι οποίες έχουν ληφθεί κατόπιν νόμιμης και εμπρόθεσμης, κατ’ άρθρα 421 και 422 K.Πολ.Δ. κλήτευσης της αντιδίκου της (βλ. τις υπ’ αριθ. ….. και …/14-3-2019 εκθέσεις επίδοσης του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του Εφετείου Αθηνών, με έδρα το Πρωτοδικείο Αθηνών, ………), των προσκομιζόμενων με επίκληση από την εναγόμενη – εφεσίβλητη υπ’ αριθ. …, … και ……./26-3-2019 ενόρκων βεβαιώσεων των μαρτύρων ………., …………. και …………, αντίστοιχα, ενώπιον της συμβολαιογράφου Ζακύνθου ……….., οι οποίες έχουν ληφθεί κατόπιν νόμιμης και εμπρόθεσμης, κατ’ άρθρα 421 και 422 Κ.Πολ.Δ, κλήτευσης της αντιδίκου της (βλ. την υπ’ αριθ. …../19-3-2019 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή της περιφέρειας του του Εφετείου Αθηνών, με έδρα το Πρωτοδικείο Αθηνών, ……….), όλων ανεξαιρέτως των εγγράφων που οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν νόμιμα, είτε προς άμεση απόδειξη είτε προς συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων, για κάποια από τα οποία γίνεται ιδιαίτερη μνεία παρακάτω, χωρίς να αγνοείται η σημασία και η σπουδαιότητα των λοιπών και χωρίς να παραλείπεται κανένα κατά την επανεκτίμηση της ουσίας της διαφοράς [μεταξύ των οποίων (εγγράφων) περιλαμβάνονται οι φωτογραφίες, των οποίων η γνησιότητα δεν αμφισβητείται (άρθρα 444 παρ. 1γ’, 448 παρ. 2 και 457 παρ. 4 Κ.Πολ.Δ.) και τα έγγραφα της σχετικής ποινικής δικογραφίας, που εκτιμώνται ως δικαστικά τεκμήρια (άρθρο 395 Κ.Πολ.Δ, Α.Π. 640/2019, Α.Π. 29/2017, Εφ.Πειρ. 390/2020, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ)], σε συνδυασμό και με τα διδάγματα της κοινής πείρας, που λαμβάνονται υπόψη αυτεπαγγέλτως (άρθρο 336 παρ. 4 Κ.Πολ.Δ.), αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Η ενάγουσα ……….. είναι υπήκοος και κάτοικος Ηνωμένου Βασιλείου, γεννηθείσα στις 27-1-1954. Η εναγόμενη εταιρία «……..» είναι πλοιοκτήτρια του Ε/Γ – Τ/Ρ πλοίου «Χ» (δ.τ. «………..»), αριθ. νηολ. Πειραιά …, Δ.Δ.Σ. …., ολ. μήκ. 19,88μ, πλάτ. νηολ. 4,80μ, βάθ. νηολ. 2,32μ, έτους ναυπήγησης 2014, υλικού ναυπήγησης χάλυβα, με δυο μηχανές Diesel oil 100 BHP εκάστη. Το πλοίο αυτό είναι «glass bottom», δηλαδή διαθέτει ανοίγματα από γυαλί / παράθυρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και μέσω αυτών οι επιβάτες μπορούν να παρατηρούν το βυθό. Την 18-7-2016, κατά την διάρκεια των θερινών διακοπών της ενάγουσας με το σύζυγό της ……….. στη νήσο Ζάκυνθο, οι τελευταίοι συμβλήθηκαν με την εναγόμενη για την, έναντι αντιτίμου, συμμετοχή τους σε πακέτο υπηρεσιών θαλάσσιας αναψυχής – περιήγησης με το άνω πλοίο. Ειδικότερα, το πακέτο αυτό υπηρεσιών περιλάμβανε δίωρη κρουαζιέρα το μεσημέρι της ίδιας ημέρας, κατά την πρώτη ώρα στη θαλάσσια περιοχή του κόλπου του Λαγανά για την παρακολούθηση των θαλάσσιων χελωνών μέσα από τα γυάλινα υποβρύχια παράθυρα του άνω πλοίου και κατά τη δεύτερη ώρα στις σπηλιές – Καμάρες Κερίου που βρίσκονται κατά μήκος της ακτής του ακρωτηρίου του Μαραθιά, καθώς και στην παραλία του Μαραθονησίου. Επρόκειτο για μια εξαιρετικά δημοφιλή κρουαζιέρα στη συγκεκριμένη περιοχή, η οποία αποτελεί έναν από τους τόπους αναπαραγωγής της χελώνας καρέτα – καρέτα, της οποίας η εκ του σύνεγγυς παρατήρηση, όπως και των φυσικών σπηλαίων Κερίου της ακτής του ακρωτηρίου του Μαραθιά, αποτελούν πόλο έλξης για τους επισκέπτες. Περί ώρα 14:00 της παραπάνω ημέρας (18-7-2016), το ανωτέρω πλοίο – με πλήρωμα τους ……….. και ………… (κυβερνήτη και βοηθό κυβερνήτη αντίστοιχα) και εκατό περίπου επιβαίνοντες, μεταξύ των οποίων και την ενάγουσα και το σύζυγό της, οι οποίοι κάθονταν στο μέσον της αριστερής πλευράς του – εκτελούσε το προγραμματισμένο δρομολόγιό του, παράλληλα με τη βραχώδη ακτογραμμή του Μαραθιά, με ταχύτητα περίπου μισό ναυτικό μίλι / ώρα, ώστε να διευκολύνονται οι επιβάτες να παρατηρούν το φυσικό κάλλος και να τραβούν φωτογραφίες και πλησίαζε σε κρεμάμενο βράχο των άνω σπηλιών – Καμαρών Κερίου, ύψους περίπου 20 μέτρων, με κλίση προς τα έξω και αντίστοιχη εσοχή / κοιλότητα εντός αυτού, με αριστερά του καμάρα ονομαζόμενη «Η πρώτη καμάρα του Μαραθίου Κερίου». Όμως, ενώ κινούνταν έξω από την εσοχή του άνω κρεμάμενου βράχου και στη συνήθη απόσταση απ’ αυτόν που πλέουν τα πλοία που πραγματοποιούν τη συγκεκριμένη θαλάσσια περιήγηση, από το πρανές αυτού κατολίσθησε απρόσμενα και αθόρυβα προς τη θάλασσα, ένα μεγάλο κομμάτι πέτρας, διαμέτρου περίπου 30 εκ, το οποίο, πέφτοντας, αφού αναπήδησε πάνω στην τέντα στο μέσο του ανώτερου καταστρώματος του άνω πλοίου, χτύπησε με δύναμη την ενάγουσα στο κεφάλι και στον αριστερό της ώμο, με αποτέλεσμα να πέσει αυτή λιπόθυμη και αιμορραγώντας στο κατάστρωμα. Στη συνέχεια, το άνω κομμάτι πέτρας χτύπησε στα ρέλια (κάγκελα) του σκάφους που βρίσκονταν δίπλα στην ενάγουσα και έπεσε στο νερό. Επακολούθησε κατολίσθηση από το πρανές και άλλων, μικρότερων κατά πολύ κομματιών πέτρας, εκ των οποίων άλλα έπεσαν στη θάλασσα, άλλα στο κατάστρωμα και άλλα στην τέντα του πλοίου, χωρίς να τραυματιστεί κάποιος επιβάτης. Άμεσα, ο άνω κυβερνήτης του πλοίου έκανε «φουλ ανάποδα» τις μηχανές και το απομάκρυνε από τον άνω κρεμάμενο βράχο, ενώ επιβάτες του και ο άνω βοηθός κυβερνήτη έσπευσαν σε βοήθεια της ενάγουσας και προσπαθούσαν να σταματήσουν την αιμορραγία της πληγής της στο κεφάλι, πιέζοντάς τη με καθαρή πετσέτα. Αντιλαμβανόμενος όμως ο άνω κυβερνήτης ότι, επειδή το πλοίο του δεν μπορούσε να αναπτύξει μεγάλη ταχύτητα, θα καθυστερούσε να μεταφέρει την ενάγουσα στο εγγύτερο σημείο από το οποίο μπορούσε να την παραλάβει ασθενοφόρο (που ήταν το λιμάνι του Αγίου Σώστη Λαγανά, που απείχε περί τα 5,5 ναυτικά μίλια), κάλεσε τον υπεύθυνο της εναγόμενης για την έκδοση των εισιτηρίων και ζήτησε να σταλεί άμεσα ένα ταχύπλοο σκάφος για να παραλάβει την ενάγουσα, ενώ ενημέρωσε για το ατύχημα το ΕΚΑΒ και το Λιμενικό. Σε λίγα λεπτά κατέπλευσε στο σημείο το ταχύπλοο σκάφος «Μ», Λ. Ζακύνθου 1838, που είχε στείλει η εναγόμενη, το οποίο παρέλαβε την ενάγουσα από μικρότερο παραπλέον σκάφος στο οποίο αυτή είχε μόλις μεταφερθεί και τη μετέφερε ταχύτατα στο λιμάνι Αγίου Σώστη Λαγανά, συνοδευόμενη από το σύζυγό της και έναν ακόμη επιβάτη που προσφέρθηκε να τους συνοδεύσει. Εκεί, περί ώρα 14:17’, η ενάγουσα παρελήφθη από ασθενοφόρο, ευρεθείσα συγχυτική και αιμορραγούσα από την περιοχή του τραύματος. Τέθηκε σε ακινητοποίηση, περιδέθηκε το θλαστικό τραύμα της για να σταματήσει η αιμορραγία, της χορηγήθηκε οξυγόνο στα 5 λίτρα και μεταφέρθηκε άμεσα στο Γενικό Νοσοκομείο Ζακύνθου «Ο ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ», όπου υποβλήθηκε σε επείγοντα κλινικοεργαστηριακό έλεγχο, αξονική τομογραφία εγκεφάλου και ΑΜΣΣ και διασωληνώθηκε λόγω έκπτωσης του επιπέδου συνείδησης (GCS 9) (βλ. σχετ. τα υπ’ αριθ. ………./12-8-2016 και …./27-7-2018 πιστοποιητικά του άνω νοσοκομείου). Λόγω της σοβαρότητας της κατάστασής της, μεταφέρθηκε αυθημερόν με αεροσκάφος C-130 της Πολεμικής Αεροπορίας στην Ελευσίνα και εισήχθη στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ». Από τον ενδελεχή απεικονιστικό έλεγχο στον οποίο υποβλήθηκε στο άνω νοσοκομείο διαπιστώθηκε «εγκεφαλικό οίδημα χωρίς παρεκτόπιση των στοιχείων της μέσης γραμμής, κατάγματα βάσεως κρανίου από το ΑΡ σφαγιτιδικό τρήμα, τους σφηνοειδείς κόλπου με επέκταση στη βλάση του ΔΕ οφθαλμικού κόγχου και στο έδαφος του τουρκικού εφιππίου, συντριπτικό κάταγμα με οστικές παρασχίδες ΔΕ κροταφικά, που επεκτείνεται βρεγματικά και μετωπιαία. Οπισθίως της περιοχής του κατάγματος παρατηρούνται αιμορραγικές θλάσεις και εντύπωση μικρού επισκληρίδιου αιματώματος. Ευμεγέθης υπαραχνοειδής αιμορραγία, ιδίως στην προγεφυρική δεξαμενή και στη σχισμή του Sylvius. Υποσκληρίδιο αιμάτωμα ΔΕ. Κάταγμα έξω τοιχώματος ιγμορείου και ζυγωματικού ΔΕ και βάσεως ΑΡ. Υποσκληρίδιο αιμάτωμα ΔΕ κροταφομετωποβρεγματικά. Κάταγμα έξω τοιχώματος ΔΕ λιθοειδούς και μαστοειδών με αιμορραγική συλλογική στο μέσο ους και τις μαστοειδείς κυψέλες σύστοιχα. Συλλογές στα ιγμόρεια, το σφηνοειδή κόλπο και τις ηθμοειδείς κυψέλες. Εκτεταμένο κεφαλαιμάτωμα ΔΕ. Από την αξονική θώρακος πυκνοατελεκτασία ΑΚΛ. Χωρίς εικόνα ενδοκοιλιακής αιμορραγίας ή στοιχεία κάκωσης από τα συμπαγή όργανα. Πορσελανοειδής χοληδόχος κύστη. Σημαντικού βαθμού αθηρωματικές αλλοιώσεις των σπλαχνικών αγγείων και της κοιλιακής αορτής» (βλ. σχετ. την υπ’ αριθ. …../21-06-2018 Ιατρική Βεβαίωση – Γνωμάτευση του Π.Γ.Ν. «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ»). Για τους ανωτέρω λόγους νοσηλεύθηκε στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του άνω νοσοκομείου από 22-7-2016 έως 28-7-2016 και στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Μ.Α.Φ. (Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας), όπου νοσηλεύτηκε έως την 01η-08-2016, οπότε μεταφέρθηκε στη νευροχειρουργική κλινική, απ’ όπου, όπου μετά από τη διενέργεια πολλαπλών εξετάσεων και τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, εξήλθε του ανωτέρω νοσοκομείου, αφού εκτιμήθηκε ότι η κλινική της κατάσταση ήταν σταθερή (βλ. το υπ’ αριθ. ………./25-06-2018 Ιατρικό Πιστοποιητικό του ως άνω νοσοκομείου). Στη συνέχεια, την 11η-08-2016 μεταφέρθηκε αεροπορικώς στην Αγγλία, από εκεί δε συνεχίστηκε ουσιαστικά η νοσηλεία της κατ’ οίκον, ενώ συνεχώς, εξαιτίας του τραυματισμού της στο κεφάλι, ανέκυπταν καινούργιες επιπλοκές και χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε διάφορες κλινικές της Αγγλίας, όταν διαγνώστηκε ότι έπασχε και από κρίσεις επιληψίας, εξαιτίας των οποίων εξέπιπταν οι πνευματικές της λειτουργίες και είχε απώλεια μνήμης, ενώ, επιπλέον, υποβλήθηκε και σε διάφορες χειρουργικές επεμβάσεις, προκειμένου να αντιμετωπίσει προβλήματα, που ήταν απότοκα του τραυματισμού της. Περαιτέρω, όμως, δεν αποδείχθηκε ο ισχυρισμός της ενάγουσας ότι η πέτρα που την τραυμάτισε αποκολλήθηκε από την οροφή της εσοχής του άνω κρεμάμενου βράχου, ενώ το πλοίο είχε εισέλθει επικίνδυνα κατά το ήμισυ εντός αυτής και εξαιτίας κραδασμών – συντονισμού με τη μηχανή του, ούτε ο περαιτέρω ισχυρισμός της ότι έλαβαν χώρα υπαίτιες και παράνομες πράξεις και παραλείψεις της εναγόμενης και των προστηθέντων της μελών του πληρώματος του άνω πλοίου της πριν και μετά τον τραυματισμό της, οι οποίες συνδέονται αιτιωδώς με αυτόν και τις εντεύθεν συνέπειές του. Αντίθετα, αποδείχθηκε ο απαλλακτικός της ευθύνης της εναγόμενης ισχυρισμός της ότι το πλοίο της κινούνταν εκτός της εσοχής του άνω κρεμάμενου βράχου και στη συνήθη πορεία και απόσταση από τη βραχώδη ακτή για τα τουριστικά πλοία που πραγματοποιούν τη συγκεκριμένη θαλάσσια περιήγηση και ότι η πτώση επ’ αυτού της επίμαχης πέτρας οφείλεται σε κατολίσθηση από το πρανές στο άνω μέρος του άνω κρεμάμενου βράχου, η οποία επήλθε από άγνωστα αίτια, με πιθανότερη εκδοχή αυτήν της διέλευσης αγριοκάτσικων, ήτοι σε γεγονός τυχαίο, το οποίο αυτή και οι προστηθέντες της δεν μπορούσαν να προβλέψουν και να αποτρέψουν ακόμα και με μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης και το οποίο, σε κάθε περίπτωση, ήταν διακοπτικό του αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της συμπεριφοράς των προστηθέντων της και του επελθόντος τραυματισμού της ενάγουσας. Στην κρίση του περί των ανωτέρω άγεται το Δικαστήριο λαμβάνοντας ιδίως υπόψη: α) το ότι ο ίδιος ο σύζυγος της ενάγουσας, στην προανακριτική του κατάθεση, χαρακτηρίζει την πτώση της πέτρας που χτύπησε τη σύζυγό του ως τυχαίο γεγονός, ενώ στην ένορκη βεβαίωσή του αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι δεν γνωρίζει για ποιο λόγο έπεσε η πέτρα αυτή από τον κρεμάμενο βράχο που είχε μια κλίση προς τα έξω και παράλληλα αφήνει να εννοηθεί ότι αντιλήφθηκε την πτώση της μόνο όταν άκουσε τον δυνατό ήχο που αυτή έκανε όταν έπεσε στο νερό και τις φωνές των επιβατών που είχαν δει τον τραυματισμό της συζύγου του, β) το ότι το μήκος και το βύθισμα του πλοίου της εναγόμενης δεν επέτρεπαν σ’ αυτό να εισέλθει κατά το ήμισυ στην εσοχή του κρεμάμενου βράχου, όπως βεβαίωσε ένορκα και ο μάρτυρας της εναγόμενης ……………., γ) το ότι φωτογραφία που προσκομίζει και επικαλείται η εναγόμενη εμφανίζει κοπάδι αγριοκάτσικων να βρίσκεται στα γκρεμνά προς τη θάλασσα του άνω κρεμάμενου βράχου απ’ όπου φέρεται να έπεσε η επίμαχη πέτρα, δ) το ότι δεν διενεργήθηκε αυτοψία ή πραγματογνωμοσύνη επί του άνω κρεμάμενου βράχου για να διαπιστωθεί από που έφυγε η άνω πέτρα, η οποία ουδέποτε ανασύρθηκε από το βυθό, ε) το ότι δεν υπήρχε ούτε υπάρχει μέχρι και σήμερα προειδοποιητική σήμανση αρμόδιας αρχής για κίνδυνο κατολίσθησης από τον άνω κρεμάμενο βράχο και εν γένει από την ευρύτερη βραχώδη ακτογραμμή σπηλιών Μαραθίου – Κερίου, καίτοι η τελευταία είχε και έχει μεγάλη καθημερινή επισκεψιμότητα εκ του σύνεγγυς από τουριστικά πλοία κατά τους θερινούς μήνες, στ) το ότι δεν προκύπτει γνώση της εναγόμενης για ύπαρξη τυχόν ασταθών – σαθρών πετρωμάτων στον άνω κρεμάμενο βράχο που να δύναται να θέσουν σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα των επιβατών του πλοίου της, αφού αυτή δεν είχε την ευθύνη επίβλεψης και συντήρησης του εσωτερικού και εξωτερικού υπερκείμενου χώρου του, δεν της είχε κοινοποιηθεί κάποιο έγγραφο περί επικινδυνότητας αυτού από αρμόδια δημόσια αρχή ή τρίτο και επί δεκαετίες πριν το ατύχημα δεν είχε παρατηρηθεί παρόμοιο περιστατικό στο συγκεκριμένο πολυσύχναστο από περιηγητικά πλοία σημείο, ζ) το ότι δεν προκύπτει από κάποιο στοιχείο ότι η πτώση της άνω πέτρας προκλήθηκε από επικίνδυνη κατάσταση που δημιούργησε η πλεύση του άνω πλοίου κοντά στον άνω κρεμάμενο βράχο, αφού αποδείχθηκε, κατά τα προαναφερθέντα, ότι το πλοίο κινούνταν με ελάχιστη ταχύτητα και στην ενδεδειγμένη και συνήθη πορεία και απόσταση από την εσοχή του κρεμάμενου βράχου, την οποία επέβαλε η φύση και το αντικείμενο του εκτελούμενου θαλάσσιου περιηγητικού πλου, η) το ότι το αιφνίδιο, αθόρυβο και χωρίς προηγούμενο της κατολίσθησης της επίμαχης πέτρας και το ελάχιστο του χρόνου που έπληξε την ενάγουσα, κατόπιν προηγούμενης αθόρυβης αναπήδησης στην τέντα του άνω πλοίου, καθιστούσαν αδύνατη οιαδήποτε αντίδραση εκ μέρους του κυβερνήτη του πλοίου προς αποφυγή του ατυχήματος, θ) το ότι καμία νομοθεσία ή εγκύκλιος δεν υποχρέωνε κατά το χρόνο του ατυχήματος και δεν υποχρεώνει μέχρι και σήμερα τους επαγγελματίες που διενεργούν θαλάσσια περιήγηση στις άνω σπηλιές – καμάρες να εφοδιάζουν με προστατευτικά κράνη τους επιβάτες – καταναλωτές και να τους επισημαίνουν ότι η επιχειρούμενη κρουαζιέρα εγκυμονεί κινδύνους από πτώση βράχων, συμπεριλαμβανομένης της επικαλούμενης από την ενάγουσα υπ’ αριθ. …………/16/29-6-2016 εγκυκλίου του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής – Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος – Ελληνική Ακτοφυλακή – Λιμεναρχείο Ζακύνθου, με θέμα «τήρηση κανόνων και μέτρων για την ασφάλεια των εκτελούμενων πλόων», ι) το ότι μέσα σε 17 λεπτά από τον τραυματισμό της, με μέριμνα και συνοδεία προστηθέντων της εναγόμενης, η ενάγουσα είχε μεταφερθεί δια θαλάσσης στο πλησιέστερο λιμάνι για αποβίβαση και δη στο λιμάνι του Αγίου Σώστη Λαγανά, που απείχε 5,5 ναυτικά μίλια από τον τόπο του ατυχήματος, με παράλληλη φροντίδα τους να περιοριστεί η αιμορραγία της στο κεφάλι, ενέργειες που καταδεικνύουν ότι μετά το ατύχημα λήφθηκαν άμεσα από την εναγόμενη και τους προστηθέντες της τα αναγκαία μέτρα ώστε να παρασχεθούν στην ενάγουσα οι πρώτες βοήθειες. θ) το ότι σε τόσο σοβαρά περιστατικά, όπως το επίδικο, δεν ενδείκνυται η παροχή ιατρικής βοήθειας από μη ειδικούς, όπως το πλήρωμα του πλοίου, καθώς μια τέτοια πράξη θα μπορούσε δυνητικά να επιδεινώσει την κατάσταση της υγείας της ενάγουσας, ι) το ότι η ξαφνική, αθόρυβη και χωρίς ανάλογο προηγούμενο κατολίσθηση από άγνωστα αίτια, με πιθανότερη εκδοχή τη διέλευση ζώων, μεγάλης πέτρας από πρανές πάνω από κρεμάμενο βράχο προς τη θάλασσα και η πτώση της σε διερχόμενο πλοίο που κινούνταν πέραν της εσοχής του κρεμάμενου βράχου και διενεργούσε συμφωνηθείσα θαλάσσια περιήγηση στη βραχώδη ακτογραμμή, ακολουθώντας τη συνήθη πορεία όλων των περιηγητικών πλοίων στην περιοχή, αποτελεί, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, περιστατικό κείμενο εκτός της συνηθισμένης και κανονικής πορείας των πραγμάτων, ως γεγονός εντελώς έκτακτο και εξαιρετικό και ως εκ τούτου μη δυνάμενο να προβλεφθεί και να αποτραπεί με καταβολή μέτρων άκρας επιμέλειας και σύνεσης από τον κυβερνήτη του άνω περιηγητικού πλοίου, με βάση τα άνω δεδομένα που είχε τότε υπόψη του, αλλά και από το μέσο λογικό και ευσυνείδητο κυβερνήτη ανάλογου πλοίου που είχε υπόψη του τα ίδια δεδομένα και κ) το ότι, μετά την κίνηση της ποινικής διαδικασίας για τη διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών οποιουδήποτε προσώπου αναφορικά με τον άνω τραυματισμό της ενάγουσας, η σχηματισθείσα δικογραφία με Α.Β.Μ. ……. τέθηκε στο αρχείο κατ’ άρθρο 43 Κ.Π.Δ. με την υπ’ αριθ. …/23-9-2016 διάταξη της Εισαγγελέως Πρωτοδικών Ζακύνθου, με το σκεπτικό ότι η σωματική βλάβη της ενάγουσας οφείλεται σε τυχαίο και απρόβλεπτο γεγονός, που δεν συνδέεται με αμελή ή δόλια πράξη (ενέργεια ή παράλειψη) άλλου προσώπου και για το οποίο δεν συντρέχει περίπτωση κίνησης της ποινικής δίωξης, καθόσον δεν υπάρχει κάποια ένδειξη (βάσιμη πιθανολόγηση) για την τέλεση αξιόποινης πράξης. Κατόπιν όλων αυτών δεν έσφαλε η εκκαλούμενη απόφαση, η οποία, έστω με πιο συνοπτικές αιτιολογίες, οι οποίες συμπληρώνονται με αυτές της παρούσας (άρθρο 534 Κ.Πολ.Δ.), απέρριψε την αγωγή ως αβάσιμη κατ’ ουσία, δεχόμενη ότι o τραυματισμός της ενάγουσας δεν μπορεί να αποδοθεί σε υπαιτιότητα της εναγόμενης και των μελών του πληρώματος του πλοίου της, αλλά πρέπει να αποδοθεί σε τυχαίο γεγονός, για το οποίο η εναγόμενη δεν υπέχει ευθύνη, καθώς ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε το νόμο και εκτίμησε τις αποδείξεις. Έτσι, όσα αντίθετα υποστηρίζονται από την εκκαλούσα με τον πρώτο λόγο της έφεσής της κρίνονται αβάσιμα και απορριπτέα.
Με το δεύτερο και τελευταίο λόγο της έφεσής της η ενάγουσα παραπονείται για εσφαλμένη εφαρμογή της ουσιαστικού δικαίου διάταξης του άρθρου 179 Κ.Πολ.Δ, επειδή το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο παρέλειψε να αποφανθεί ότι συνέτρεχε περίπτωση ιδιαίτερης δυσχέρειας περί την ερμηνεία των εφαρμοστέων κανόνων δικαίου για τη διάγνωση α) του εάν τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης εμπίπτουν στη νομική έννοια του «τυχαίου γεγονότος» ή της «ανωτέρας βίας» και β) της συμπεριφοράς που απαιτείται να επιδεικνύει ο παρέχων τουριστικές υπηρεσίες για την ασφάλεια των αποδεκτών των υπηρεσιών του και έτσι εσφαλμένα επέβαλε σε βάρος της, μετά την απόρριψη της αγωγής της, τα δικαστικά έξοδα της εναγόμενης, αντί να τα συμψηφίσει μεταξύ τους στο σύνολό τους, ως όφειλε κατ’ άρθρο 179 Κ.Πολ.Δ. Ο λόγος αυτός έφεσης, που είναι παραδεκτός, αφού προσβάλλεται, συγχρόνως και η ουσία της υπόθεσης (άρθρο 193 Κ.Πολ.Δ.), είναι απορριπτέος ως στηριζόμενος σε εσφαλμένη προϋπόθεση, διότι εν προκειμένω η απόρριψη της αγωγής οφείλεται σε λόγους που αφορούν την ουσία της υπόθεσης όσον αφορά το εριζόμενο ζήτημα της ύπαρξης ή μη αδικοπραξίας της εναγόμενης και των προστηθέντων της και όχι σε λόγους που ανάγονται στην ερμηνεία και εφαρμογή δυσερμήνευτων κανόνων δικαίου, οι οποίοι, σε κάθε περίπτωση, αναφορικά με την αγωγή, δεν είχαν κάποια ιδιαίτερη δυσχέρεια, η δε νομολογιακή εφαρμογή τους δεν εμφανίζει καμία ταλάντευση ή αντιφατικότητα (Α.Π. 1335/2019, Α.Π. 82/2019, Α.Π. 1034/2012, Εφ.Πειρ. 76/2020, Εφ.Πειρ. 678/2019, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ), την οποία άλλωστε η εκκαλούσα δεν προσδιόρισε. Να προστεθεί εδώ ότι ο κατά το άρθρο 179 Κ.Πολ.Δ. συμψηφισμός των δικαστικών εξόδων είναι δυνητικός, εφόσον ζητείται η καταδίκη του ηττηθέντος διαδίκου στα δικαστικά έξοδα, δηλαδή ακόμα και εάν υπάρχουν οι αναφερόμενες στο άνω άρθρο περιπτώσεις, ευχέρεια και όχι υποχρέωση συμψηφισμού υπάρχει για το Δικαστήριο (Μιχ. Μαργαρίτη – Άντα Μαργαρίτη, Κ.Πολ.Δ, 2018, υπ’ άρθρο 179, αριθ. 2, σ. 309, Α.Π. 455/2020, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ).
ΙΧ. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω και μη υπάρχοντος άλλου λόγου έφεσης προς εξέταση, πρέπει η κρινόμενη από 23-3-2021 και με ΓΑΚ ….. και Α.Κ. ……./23-3-2021 έφεση να απορριφθεί στο σύνολό της. Τα δικαστικά έξοδα της εφεσίβλητης του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας, κατά παραδοχή του σχετικού νόμιμου αιτήματός της, πρέπει να επιβληθούν σε βάρος της ηττηθείσας εκκαλούσας (άρθρα 106, 183, 189 παρ. 1 και 191 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ, 69 παρ. 1 Ν. 4194/2013 «Κώδικας Δικηγόρων»), κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο διατακτικό. Τέλος, εφόσον η έφεση απορρίπτεται, πρέπει να διαταχθεί η εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο του κατατεθέντος από την εκκαλούσα υπ’ αριθ. ……………. e-παράβολου άσκησης έφεσης του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ποσού εκατό (100,00) ευρώ (άρθρο 495 αριθ. 3 Κ.Πολ.Δ.).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται τυπικά και απορρίπτει κατ’ ουσία την έφεση κατά της με αριθ. 809/2020 οριστικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά (τμήμα ναυτικό – τακτική διαδικασία).
Καταδικάζει την εκκαλούσα στην πληρωμή των δικαστικών εξόδων της εφεσίβλητης του παρόντος βαθμού δικαιοδοσίας, τα οποία ορίζει στο ποσό των εξακοσίων (600,00) ευρώ. Και
Διατάσσει την εισαγωγή στο Δημόσιο Ταμείο του κατατεθέντος από την εκκαλούσα παράβολου άσκησης έφεσης, ποσού εκατό (100,00) ευρώ, που αναφέρεται στο σκεπτικό.
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 31 Μαΐου 2022, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξούσιων δικηγόρων τους.
Ο ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ