Αριθμός 181/2022
ΤΟ ΜΟΝΟΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Τμήμα 4ο
Αποτελούμενο από τη Δικαστή Παρασκευή Μπερσή, Εφέτη, η οποία ορίσθηκε από την Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλίου Διευθύνσεως του Εφετείου Πειραιώς, και από τη Γραμματέα Τ.Λ..
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις …………., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των :
ΕΚΚΑΛΟΥΝΤΟΣ: Ελληνικού Δημοσίου, νομίμως εκπροσωπούμενου από τον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος κατοικοεδρεύει στην Αθήνα, το οποίο εκπροσωπήθηκε από τη δικαστική πληρεξουσία ΝΣΚ Παναγιώτα Φραντζή (με δήλωση κατ΄ άρθρο 242 παρ 2 ΚΠολΔ).
ΕΦΕΣΙΒΛΗΤΟΥ………….. ο οποίος εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσιά του δικηγόρο Πολυξένη Ράκκα (με δήλωση κατ΄ άρθρο 242 παρ 2 ΚΠολΔ).
Ο εφεσίβλητος άσκησε ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς την από 30.12.2015 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ………../2015) αγωγή, επί της οποίας εκδόθηκε η υπ΄ αριθμ. 2848/2018 απόφαση του ως άνω Δικαστηρίου, που δέχθηκε την αγωγή.
Την απόφαση αυτή προσέβαλε ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου το εναγόμενο και ήδη εκκαλούν με την από 26.3.2019 (ΓΑΚ/ΕΑΚ ………./2019) έφεσή του, της οποίας δικάσιμος ορίστηκε (ΓΑΚ/ΕΑΚ Εφετείου Πειραιώς …………./2019) αρχικά η 5η.3.2020 και, μετά από αναβολή, αυτή που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας απόφασης.
Η υπόθεση εκφωνήθηκε με τη σειρά της από το οικείο πινάκιο και συζητήθηκε.
Η δικαστική πληρεξουσία ΝΣΚ του εκκαλούντος και η πληρεξουσία δικηγόρος του εφεσιβλήτου, οι οποίες παραστάθηκαν με δήλωση ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ανέπτυξαν τις απόψεις τους με τις έγγραφες προτάσεις που προκατέθεσαν.
ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΚΑΙ ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η κρινόμενη, από 26.3.2019 (υπ΄αριθ. κατάθ. …………./1.4.2019) έφεση του πρωτοδίκως ηττηθέντος εναγομένου Ελληνικού Δημοσίου κατά του πρωτοδίκως νικήσαντος ενάγοντος και της υπ΄αριθ. 2848/21.6.2018 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιώς (τακτικής διαδικασίας) όπως αυτή διορθώθηκε με την υπ΄αριθ. 309/2019 απόφαση του ίδιου δικαστηρίου, ασκήθηκε νόμιμα, με κατάθεση του δικογράφου στη γραμματεία του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου (άρθρα 495 παρ.1 και 2, 500, 511, 513 παρ.1 περ.β΄εδ.α, 516 παρ.1, 517 εδ.α και 520 παρ.1 του ΚΠολΔ) και εμπρόθεσμα, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 518 παρ. 2 ΚΠολΔ, διότι δεν προκύπτει ούτε οι διάδικοι επικαλούνται επίδοση της εκκαλουμένης. Πρέπει, επομένως να γίνει τυπικά δεκτή και να εξετασθεί περαιτέρω από το Δικαστήριο τούτο, που είναι καθ΄ ύλη και κατά τόπο αρμόδιο, κατά την ίδια διαδικασία (τακτική) με την οποία εκδόθηκε η εκκαλούμενη απόφαση, ως προς το παραδεκτό και βάσιμο των λόγων της (άρθρα 19, 533 παρ.1,2 ΚΠολΔ) και εντός των ορίων που καθορίζονται από αυτούς (άρθρο 522 ΚΠολΔ) εν όψει του ότι για το παραδεκτό της δεν απαιτείται κατάθεση παραβόλου έφεσης λόγω της ιδιότητας του εκκαλούντος ελληνικού δημοσίου, το οποίο δεν προκαταβάλλει τέτοιο ένσημο (Μαργαρίτης, ΕρμΚΠολΔ, τ.Α, κάτω από το άρθρο 495, σημ. 17, σελ. 849).
Με την από 28.12.2015 (υπ΄αριθ. κατάθ. ………../30.12.2015) αγωγή του, ο ενάγων, ………., ισχυρίστηκε ότι έχει στην κυριότητά του το επαρκώς περιγραφόμενο κατά θέση, έκταση και όρια αγροτεμάχιο, επιφανείας 272,66 τμ, που βρίσκεται στο νησί της Σαλαμίνας, καθιστάμενος κύριος κατ΄έκτακτη χρησικτησία, μετά από άτυπη γονική παροχή από τον πατέρα του κατά το έτος 1980 και ασκώντας έκτοτε όλες τις προσιδιάζουσες πράξεις νομής που αναφέρονται στην αγωγή. Ότι ο πατέρας του, ……….., τις πράξεις νομής του οποίου ο ενάγων συνεχίζει, το είχε αποκτήσει με άτυπη αγορά από το έτος 1966 από τον …….. και αυτός, με παράγωγο τρόπο σε μεγαλύτερη έκταση 6 στρεμμάτων, η οποία περιγράφεται επαρκώς κατά τα όρια, δυνάμει του αναφερομένου συμβολαίου αγοραπωλησίας, νομίμως έκτοτε μεταγεγραμμένου, επί της οποίας προέβη σε μονομερή διανομή, από την οποία το επίδικο εμφαίνεται στο από Οκτωβρίου 1966 σχεδιάγραμμα του πολιτικού μηχανικού ….. με αριθμό …, προσηρτημένο στην υπ΄αριθ. …./1966 πράξη του συμβολαιογράφου ……….., νομίμως μεταγεγραμμένης, σε αυτό δε (σχεδιάγραμμα) το επίδικο εμφαίνεται κατά τα αναφερόμενα στην αγωγή όρια. Ότι κατά τη διαδικασία της κτηματογράφησης στο Δήμο Σαλαμίνας, το επίδικο ακίνητο που έλαβε ΚΑΕΚ …………, ενεγράφη ως αγνώστου ιδιοκτήτη, αφού αυτός παρέλειψε να δηλώσει το εμπράγματο δικαίωμά του. Με βάση τ΄ανωτέρω, ο ενάγων, επικαλούμενος έννομο συμφέρον, ζήτησε ν΄αναγνωριστεί κύριος του επιδίκου, την αξία του οποίου προσδιορίζει στο ποσό των 1.090,64 €, καθώς και να διορθωθεί η σχετική ανακριβής εγγραφή στα κτηματολογικά βιβλία ώστε να καταχωρηθεί το εμπράγματο δικαίωμά του στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου και να καταδικαστεί το εναγόμενο στη δικαστική δαπάνη του.
Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο με την εκκαλούμενη απόφασή του, αφού έκρινε ότι η αγωγή ασκήθηκε παραδεκτά και είναι ορισμένη και νόμιμη, ακολούθως απέρριψε τους ισχυρισμούς του εναγομένου και έκανε δεκτή την αγωγή ως και κατ΄ουσίαν βάσιμη, αναγνωρίζοντας τον ενάγοντα ως αποκλειστικό κύριο του επιδίκου κατά την έναρξη του κτηματολογίου στη Σαλαμίνα και παράλληλα, διατάσσοντας τη διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής, ώστε να αναγραφεί ο ενάγων ως κύριος αυτού δυνάμει έκτακτης χρησικτησίας.
Κατά της απόφασης αυτής παραπονείται το εκκαλούν με την κρινόμενη έφεσή του για λόγους που ανάγονται στην αοριστία της αγωγής σε εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και κακή εκτίμηση των αποδείξεων και ζητεί την εξαφάνισή της, ώστε ν΄απορριφθεί η αγωγή και να καταδικαστεί ο εφεσίβλητος στη δικαστική του δαπάνη και των δύο βαθμών δικαιοδοσίας.
Kατά το άρθρο 2 παρ.1 του α.ν. 1539/1938 “περί προστασίας των δημοσίων κτημάτων”, το άρθρο 16 του από 21.06/03.07.1837 νόμου “περί διακρίσεως κτημάτων”, τα οποία διατηρήθηκαν σε ισχύ με το άρθρο 53 του ΕισΝΑΚ, όπως και κατά το άρθρο 972 του ΑΚ, τα αδέσποτα ακίνητα, δηλαδή εκείνα, τα οποία μπορεί να εξουσιάσει ο άνθρωπος, αλλά δεν υπάρχει κύριος αυτών, ανήκουν στο Δημόσιο, έστω και αν επ` αυτών ουδεμία πράξη νομής ενήργησε. Το Δημόσιο, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, αποκτά πρωτοτύπως κυριότητα και συγχρόνως με την κυριότητα αποκτά αυτοδικαίως και τη νομή του ακινήτου, ανεξαρτήτως αν έλαβε τη φυσική εξουσία αυτού ή αν ενήργησε πάνω σ` αυτό πράξεις διακατοχής (ΑΠ 7/2019 Δημ. Νόμος, Α.Π. 132/2000, ΑΠ 532/1980, ΑΠ 1076/1973). Σε βάρος του Δημοσίου ήταν δυνατόν να αποκτηθεί κυριότητα από ιδιώτη σε δημόσιο δάσος, ή λιβάδι όπως και σε κάθε άλλο δημόσιο κτήμα, σύμφωνα με το ισχύσαν μέχρι την εισαγωγή του ΑΚ βυζαντινορωμαϊκό δίκαιο, [ν.8 παρ.1 κωδ. (7.39), ν. 9 παρ.1 Πανδ. (50.14), ν. 2 παρ.20 Πανδ. (41.4), ν. 6 παρ.1 Πανδ. (44.3), ν. 76 παρ.1 Πανδ. (18.1), ν. 7 παρ.3 Πανδ. (23.3)], με έκτακτη χρησικτησία, προϋποθέσεις της οποίας ήταν η άσκηση νομής, έστω και χωρίς νόμιμο τίτλο, επί 30 τουλάχιστον χρόνια, με καλή, όμως, πίστη, δηλαδή με την ειλικρινή πεποίθηση ότι με την άσκηση της νομής δεν προσβάλλονται τα δικαιώματα κυριότητας τρίτων, [ν.20 παρ.12 Πανδ. (5.8), ν.27 Πανδ.(18.1), ν.10,18 και 48 Πανδ. (41.3), ν.3 Πανδ.(41.10) και ν.109 Πανδ.(50.16)] και με δυνατότητα προσμέτρησης στον χρόνο νομής του χρησιδεσπόζοντος, του χρόνου όμοιας νομής του δικαιοπαρόχου του, εάν είχε γίνει με νόμιμο τρόπο καθολικός ή ειδικός διάδοχος αυτού, εφόσον, όμως, ο χρόνος της χρησικτησίας είχε συμπληρωθεί το αργότερο μέχρι και την 11.9.1915, όπως συνάγεται από τις προαναφερθείσες διατάξεις σε συνδυασμό με εκείνες των άρθρων 18 και 21 του Ν. της 21.6/3.7.1837 «περί διακρίσεως δημοσίων κτημάτων», καθώς και από τις διατάξεις του Ν. ΔΞΗ΄/1912 «περί δικαιοστασίου», σε συνδυασμό με τα εκτελεστικά αυτού διατάγματα και με το άρθρο 21 του ν.δ. της 22.4/16.5.1926 «περί διοικητικής αποβολής από των κτημάτων της Αεροπορικής Αμύνης» (ΑΠ 279/2019, ΑΠ 850/2019, ΑΠ 7/2019, ΑΠ 8/2019, ΑΠ 826/2018, ΑΠ 1753/2017, ΑΠ 638/2016, ΑΠ 629/2016 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 384/2014 ΕλλΔνη 2015.705).
Συνεπώς, για το ορισμένο της αγωγής περί αναγνώρισης κυριότητας που στρέφεται κατά του ελληνικού δημοσίου με βάση την έκτακτη χρησικτησία, θα πρέπει ν΄αναφέρεται στην αγωγή ότι ο ενάγων συνεχίζει τις πράξεις νομής των απώτερων και απώτατων δικαιοπαρόχων του των οποίων η χρησιδεσποτεία είχε αρχίσει πριν το έτος 1885, δηλαδή τριάντα χρόνια πριν την 11.9.1915, οπότε καταλύθηκε το τεκμήριο κυριότητας του δημοσίου. Σημειώνεται ότι ως προς την κτήση κυριότητας του δημοσίου επί οθωμανικών κτημάτων της Αττικής και της Εύβοιας, δεν μπορεί να γίνει λόγος για περιέλευση αυτών στην κυριότητα του δημοσίου με το δικαίωμα του πολέμου, γιατί οι περιοχές αυτές δεν θεωρούνται «δορυάλωτες χώρες» δηλαδή δεν κατακτήθηκαν με τα όπλα, αλλά παραχωρήθηκαν στο ελληνικό κράτος στις 31.3.1833, με βάση τη συνθήκη της Κωνσταντινούπολης και κατόπιν σχετικών συμφωνιών μεταξύ των ελληνικών και των τουρκικών αρχών (ΑΠ 279/2019, 7/2019, ΜΟΜΟΣ). Στην προκειμένη περίπτωση, δεν αναφέρεται στην αγωγή ότι οι πράξεις νομής των δικαιοπαρόχων του ενάγοντα ανάγονται σε χρόνο μέχρι το 1885, ούτε ποίες ήταν αυτές, με αποτέλεσμα, εν όψει των ισχυρισμών του εναγομένου – εκκαλούντος που αφορούν στην ιδιότητα του επιδίκου ιδίως ως ανέκαθεν δάσους, άλλως λιβαδίου άλλως βοσκοτόπου, άλλως δημοσίου κτήματος με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας αφού το νέμεται συνεχώς και αδιαλείπτως με διάνοια κυρίου από τη σύσταση του ελληνικού κράτους, ασκώντας επ΄αυτού τις αναφερόμενες διακατοχικές πράξεις, να καθίσταται αόριστη και ανεπίδεκτη δικαστικής εκτίμησης (216 παρ. 1 ΚΠολΔ), καθώς οι αναφερόμενες πράξεις νομής ανατρέχουν έως το έτος 1942, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατός ο έλεγχος της ανατροπής του τεκμηρίου κυριότητας του εναγομένου ή μη.
Συνεπώς το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που έκρινε την αγωγή ορισμένη και στη συνέχεια τη δέχτηκε ως κατ΄ουσίαν βάσιμη, έσφαλε και το παρόν δικαστήριο, έχοντας σχετική εξουσία να εξετάσει το ορισμένο της αγωγής εφόσον με την έφεση ζητείται η εξαφάνιση της εκκαλουμένης, πρέπει να εξαφανίσει την εκκαλουμένη, να κρατήσει την υπόθεση (την από 30.12.2015 αγωγή) και να δικάσει επ΄αυτής, η οποία πρέπει ν΄απορριφθεί ως απαράδεκτη λόγω αοριστίας. Η δικαστική δαπάνη του εκκαλούντος και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας πρέπει να επιβληθεί σε βάρος του εφεσιβλήτου λόγω της ήττας του (176, 183, 192 παρ. 1 σε συνδυασμό με το άρθρο 22 παρ. 1 ν. 3693/1957, σύμφωνα με όσα ορίζονται ειδικότερα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται τυπικά και ουσιαστικά την από 26.3.2019 έφεση κατά της υπ΄αριθ. 2848/2019 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Πειραιά (τακτικής διαδικασίας).
Εξαφανίζει αυτήν.
Κρατεί την υπόθεση.
Δικάζει επί της από 30.12.2015 αγωγής.
Απορρίπτει αυτήν.
Επιβάλλει σε βάρος του εφεσιβλήτου τη δικαστική δαπάνη του ενάγοντος και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας, το ύψος της οποίας ορίζει στο ποσό των τριακοσίων ευρώ (300 €).
Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε στον Πειραιά σε έκτακτη, δημόσια στο ακροατήριό του συνεδρίαση, στις 29 Μαρτίου 2022, χωρίς την παρουσία των διαδίκων, της δικαστικής πληρεξουσίας ΝΣΚ του εκκαλούντος και της πληρεξουσίας δικηγόρου του εφεσιβλήτου.
Η ΔΙΚΑΣΤΗΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ