Αριθμός: 395/2022
ΤΟ ΤΡΙΜΕΛΕΣ ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές, Αικατερίνη Νομικού, Πρόεδρο Εφετών, Παρασκευή Μπερσή και Νικόλαο Κουτρούμπα, Εισηγητή, Εφέτες και από τη Γραμματέα Κ.Σ.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριο του στις …….., για να δικάσει την υπόθεση μεταξύ των:
Εκκαλούντων: 1) ………., 2) ………οι οποίοι εκπροσωπήθηκαν αμφότεροι από την πληρεξούσια δικηγόρο τους, Μαρία Σταθάκη
Εφεσίβλητου: ………, ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του, Δημοσθένη Ζερβουδάκη με δήλωση κατ’ άρθρο 242 παρ.2 ΚΠολΔ.
Οι εκκαλούντες άσκησαν ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά κατά του εφεσίβλητου την από 15.11.2018 (με Γ.Α.Κ. …./2018 και Ε.Α.Κ. …./2018) αγωγή, επί της οποίας εκδόθηκε με τη νέα τακτική διαδικασία, αντιμωλία των διαδίκων, η 1085/2020 οριστική απόφαση του παραπάνω Δικαστηρίου, που την απέρριψε.
Την απόφαση αυτή προσέβαλαν ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου οι ενάγοντες και ήδη εκκαλούντες, με την από 3.7.2020, κατατεθείσα στη γραμματεία του Πρωτοδικείου Πειραιά στις 6.7.2020, με Γ.Α.Κ. …./2020 και Ε.Α.Κ. …./2020 έφεση. Επικυρωμένο αντίγραφο της εφέσεως για προσδιορισμό δικασίμου κατατέθηκε στη γραμματεία του Δικαστηρίου τούτου στις 9.7.2020, με Γ.Α.Κ. …./2020 και Ε.Α.Κ. …./2020, οπότε δικάσιμος ορίστηκε η 20.5.2021, από την οποία η υπόθεση αναβλήθηκε από το πινάκιο για την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης η μεν πληρεξούσια δικηγόρος των εκκαλούντων αφού έλαβε τον λόγο από την Πρόεδρο αυτού του Δικαστηρίου αναφέρθηκε στις προτάσεις που κατέθεσε, ο δε πληρεξούσιος δικηγόρος του εφεσίβλητου, που παραστάθηκε με δήλωση, ανέπτυξε τους ισχυρισμούς τους με τις προτάσεις που κατέθεσε.
ΑΦΟΥ ΜΕΛΕΤΗΣΕ ΤΗ ΔΙΚΟΓΡΑΦΙΑ
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΟ ΝΟΜΟ
Νόμιμα φέρεται μετ’ αναβολή από το πινάκιο προς συζήτηση από την αρχική δικάσιμο της 20.5.2021, κατ’ άρθρο 226 παρ.4 ΚΠολΔ, όπως οι σχετικές διατάξεις εφαρμόζονται και στην κατ’ έφεση δίκη,η από 3.7.2020 (κατατεθείσα στη γραμματεία του Πρωτοδικείου Πειραιά με Γ.Α.Κ. …../2020 και Ε.Α.Κ. …./2020 και στη γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού για προσδιορισμό δικασίμου με Γ.Α.Κ. …./2020 και Ε.Α.Κ. …../2020) έφεση των …….. και ………. κατά του ……… προς εξαφάνιση της 1085/2020 οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά (νέα τακτική διαδικασία),το οποίο δικάζοντας την από 15.11.2018 (με Γ.Α.Κ. …../2018 και Ε.Α.Κ. …../2018) αγωγή των εκκαλούντων κατά του εφεσίβλητου αντιμωλία των διαδίκων, απέρριψε αυτή. Η έφεση έχει ασκηθεί νομότυπα με κατάθεση του δικογράφου της στη γραμματεία του πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου κατ’ άρθρο 495 παρ.1 ΚΠολΔ κι εμπρόθεσμα κατ’ άρθρο 518 παρ.2 ΚΠολΔ, καθώς η εκκαλούμενη απόφαση δημοσιεύθηκε στις 18.3.2020, η δε ένδικη έφεση ασκήθηκε στις 6.7.2020, ήτοι πριν παρέλθουν δύο έτη από τη δημοσίευση της απόφασης και χωρίς να προκύπτει από κάποιο στοιχείο της δικογραφίας ότι έγινε επίδοση της εκκαλούμενης από τον ένα διάδικο στον άλλο. Επομένως η έφεση, η οποία αρμοδίως κατ’ άρθρο 19 ΚΠολΔ εισάγεται ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου για να δικασθεί με την τακτική διαδικασία, πρέπει να γίνει τυπικά δεκτή και να εξετασθεί ως προς το παραδεκτό και το βάσιμο των λόγων της. Σημειωτέον ότι για το παραδεκτό του ως άνω ένδικου μέσου έχει κατατεθεί κατ’ άρθρο 495 παρ.2 στοιχ. Αγ’ του ΚΠολΔ, το με κωδικό . . .. e-παράβολο του Υπουργείου Οικονομικών ποσού 150 ευρώ, εξοφλημένο (βλ. συνημμένο στο εφετήριο αντίγραφο του e-παράβολου και τη βεβαίωση της Eurobanke-banking περί εκτέλεσης της συναλλαγής μέσω κάρτας χρέωσης της πληρεξούσιας δικηγόρου των εκκαλούντων, Μαρίας Σταθάκη).
Οι νυν εκκαλούντες άσκησαν ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά κατά του εφεσίβλητου την προαναφερόμενη από 15.11.2018 αγωγή τους με την οποία υποστήριζαν ότι στις 23.4.2015 απεβίωσε στην Αθήνα ο θετός πατέρας τους, ……….., κάτοικος, όσο ζούσε, Πειραιά Αττικής, καταλείποντας την από 1.12.2012 ιδιόγραφη διαθήκη του, νομίμως δημοσιευθείσα με το υπ’ αριθ. …./6.7.2016 πρακτικό του Ειρηνοδικείου Πειραιώς, με την οποία ο ανωτέρω εγκατέστησε κληρονόμους τους στο σύνολο της κληρονομιαίας περιουσίας του τους ενάγοντες, η δε χήρα του διαθέτη ………… προέβη σε αποποίηση της κληρονομίας του θανόντος συζύγου της, προκειμένου οι ενάγοντες να είναι οι μοναδικοί κληρονόμοι του. Ότι ωστόσο με προγενέστερη και ειδικότερα με την από 7.12.2009 ιδιόγραφη διαθήκη του, νομίμως δημοσιευθείσα με το υπ’ αριθ. …./16.11.2016 πρακτικό του Ειρηνοδικείου Πειραιά, ο εν λόγω ήδη αποβιώσας θετός πατέρας των εναγόντων είχε ορίσει τον εναγόμενο ως κληρονόμο του σε μέρος της κληρονομιαίας περιουσίας και συγκεκριμένα επί 1) μίας διώροφης αποπερατωμένης οικίας στην οδό ….. στο Μοσχάτο Αττικής, 2) μίας διώροφης ημιτελούς οικίας στην οδό ……. στο Μοσχάτο Αττικής, 3) μίας αποθήκης κείμενης στον Πειραιά στην οδό ……αρ. ….., 4) ενός ισογείου διαμερίσματος τριών δωματίων με κουζίνα, στην ….. Ρεθύμνου Κρήτης, ορίζοντας παράλληλα την εφ’ όρου ζωής παρακράτηση της επικαρπίας επί των ανωτέρω ακινήτων από τον πατέρα του διαθέτη, …… Ότι ο εναγόμενος έχει καταθέσει την από 3.7.2018 και με αριθμό κατάθεσης δικογράφου ……../3-7-2018 αγωγή του κατά των εναγόντων και της συζύγου του θανόντος, με την οποία, μεταξύ άλλων, αιτείται α) να αναγνωρισθεί ότι η μεταγενέστερη από 1.12.2012 ιδιόγραφη διαθήκη του θανόντα …………, νομίμως δημοσιευθείσα κατά τα ανωτέρω, είναι καθ’ όλο το περιεχόμενο, την ημερομηνία και την υπογραφή του διαθέτη απολύτως άκυρη, πλαστή, ανίσχυρη και δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα και β) να αναγνωρισθεί ότι ο ενάγων είναι αποκλειστικός κύριος, νομέας και κάτοχος των αναφερόμενων στην υπό κρίση αγωγή ακινήτων, βάσει της προγενέστερης από 7.12.2009 ιδιόγραφης διαθήκης. Με βάση τα ανωτέρω και υποστηρίζοντας περαιτέρω ότι η πιο πάνω προγενέστερη διαθήκη, ήτοι η από 7.12.2009 ιδιόγραφη διαθήκη, με την οποία τετιμημένος τυγχάνει ο εναγόμενος, είναι ακυρώσιμη αφού συντάχθηκε υπό συνθήκες ψυχολογικής πίεσης και εκφοβισμού του διαθέτη-θετού πατέρα τους (εναγόντων), προκληθείσαςαπό τη μητέρα του εναγόμενου η οποία κατά τον οικείο χρόνο, απειλούσε τον εν λόγω διαθέτη ότι θα αποκάλυπτε στο συγγενικό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον αυτού ότι ο εναγόμενος- υιός της είναι εκτός γάμου τέκνο αυτού (διαθέτη), γεγονός που εμποιούσε στον τελευταίο φόβο διατάραξης πρωτίστως της οικογενειακής ζωής του, οι ενάγοντες ζητούσαν α) να ακυρωθεί λόγω απειλής του διαθέτη ……… η προγενέστερη των ως άνω διαθηκών του, ήτοι η από 7.12.2009 ιδιόγραφη διαθήκη του, νομίμως δημοσιευθείσα, άλλως β) να αναγνωριστούν ως εκ διαθήκης κληρονόμοι …… δυνάμει της από 1.12.2012 ιδιόγραφης διαθήκης του, που δημοσιεύθηκε νόμιμα κατά τα ανωτέρω και κηρύχθηκε κυρία, όπου στην κληρονομιαία προς αυτούς περιουσίας περιλαμβάνονται τα προαναφερόμενα τέσσερα ακίνητα συνολικής αξίας 542.000 ευρώ. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο με την εκκαλούμενη απόφαση αναφορικά με την κύρια σωρευόμενη αγωγική αξίωση περί ακύρωσης της ως άνω από 7.12.2009 ιδιόγραφης διαθήκης εξαιτίας απειλής του διαθέτη ……….. απέρριψε την αγωγή ως απαράδεκτη ελλείψει έννομου συμφέροντος. Τούτο, γιατί σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο αγωγικό δικόγραφο, ο ίδιος ανωτέρω διαθέτης ………, με τη μεταγενέστερη της επίδικης διαθήκης και δη με την από 1.12.2012 ιδιόγραφη διαθήκη του, νομίμως δημοσιευθείσα, κατέλειπε το σύνολο της κληρονομιαίας περιουσίας του, συμπεριλαμβανομένων και των αναφερόμενων στην προγενέστερη από 7.12.2009 ιδιόγραφη διαθήκη του ακινήτων που περιέρχονταν στον εναγόμενο, στους ενάγοντες, οπότε το περιεχόμενο της νεότερης διαθήκης εναντιώνεται πλήρως στο περιεχόμενο της προγενέστερης, η οποία έτσι ανακαλείται και καταργείται καθ’ ολοκληρίαν σιωπηρά. Περαιτέρω, αναφορικά με την επικουρικώς σωρευόμενη αναγνωριστική αγωγή του (εκ διαθήκης) κληρονομικού δικαιώματος των εναγόντων στην κληρονομία του …….., το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο την απέρριψε ως απαράδεκτη, γιατί οι ενάγοντες δεν επικαλούνται αλλά ούτε, ως διαφαίνεται από την επισκόπηση του φακέλου της δικογραφίας, προσκομίζουν βεβαίωση εγγραφής της (αγωγής) στα οικεία βιβλία διεκδικήσεων για τα αντίστοιχα συμπεριλαμβανόμενα στην εν λόγω κληρονομιαία περιουσία ακίνητα, σε κάθε δε περίπτωση, ότι ένεκα της με σαφήνεια επικαλούμενης με την αγωγή αμφισβήτησης από τον εναγόμενο, υπό δε την ιδιότητά του ως εγκατάστατου με την από 7.12.2009 ιδιόγραφη διαθήκη σε μέρος της ως κάτωθι περιουσίας, του εκ διαθήκης κληρονομικού δικαιώματός τους (εναγόντων) επί της καταλειφθείσας- κατά τον θάνατό του- περιουσίας του ανωτέρω …………, η αγωγή τυγχάνει κατά το οικείο σκέλος της, ομοίως απορριπτέα ελλείψει έννομου συμφέροντος ως απαράδεκτη. Κατά της παραπάνω απόφασης παραπονούνται με την έφεσή τους οι εκκαλούντες για εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή του νόμου και ζητούν να εξαφανισθεί η προσβαλλόμενη απόφαση ώστε να γίνει δεκτή η αγωγή τους και να καταδικασθεί ο εφεσίβλητος στα δικαστικά τους έξοδα και για τους δύο βαθμούς δικαιοδοσίας.
Με τον τέταρτο λόγο της έφεσής τους οι εκκαλούντες παραπονούνται επειδή η εκκαλούμενη απόφαση απέρριψε το επικουρικό αίτημα της αγωγής τους να αναγνωρισθούν ως εκ διαθήκης κληρονόμοι του αποβιώσαντος …. …, με βάση την από 1.12.2012 ιδιόγραφη διαθήκη του, που δημοσιεύθηκε νόμιμα στο Ειρηνοδικείο Πειραιά με το υπ’ αριθ. …./6.7.2016 πρακτικό του ως άνω Δικαστηρίου και κηρύχθηκε κυρία, λόγω έλλειψης έννομου συμφέροντος κατά τα προεκτεθέντα, αλλά και λόγω μη εγγραφής της αγωγής στα βιβλία διεκδικήσεων επειδή στην κληρονομιαία περιουσία περιλαμβάνονται και ακίνητα. Ότι η απόφαση είναι εσφαλμένη ως προς αμφότερες τις αιτιολογίες της, ιδίως δε ως προς το θέμα της μη εγγραφής της αγωγής στα βιβλία διεκδικήσεων καθώς σύμφωνα με το άρθρο 220 παρ.1 ΚΠολΔ αγωγές στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι αναγνωριστικές ή ανακοπές εμπράγματες, μεικτές ή νομής, εκτός από τα ασφαλιστικά μέτρα νομής, οι οποίες αφορούν ακίνητα, εγγράφονται, ύστερα από αίτηση του ενάγοντος ή ανακόπτοντος στα βιβλία διεκδικήσεων του γραφείου της περιφέρειας όπου βρίσκεται το ακίνητο, μέσα σε τριάντα ημέρες από την κατάθεσή τους, διαφορετικά απορρίπτονται και αυτεπαγγέλτως ως απαράδεκτες, πλην όμως ότι η προκείμενη αγωγή δεν είναι εμπράγματη, μικτή ή νομής και ως εκ τούτου δεν απαιτείται να εγγραφεί στα βιβλία διεκδικήσεων και γι’ αυτούς τους λόγους πρέπει να εξαφανιστεί η εκκαλούμενη απόφαση. Καταρχάς επισημαίνεται ότι η ένδικη αγωγή ως προς το παραπάνω αίτημα αναγνώρισης κληρονομικού δικαιώματος έχει απορριφθεί πρωτίστως λόγω μη εγγραφής της στα βιβλία διεκδικήσεων κατ’ άρθρο 220 παρ.1 ΚΠολΔ και επικουρικά λόγω έλλειψης έννομου συμφέροντος. Σύμφωνα με το άρθρο 220 παρ. 1ΚΠολΔαγωγές στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι αναγνωριστικές ή ανακοπές εμπράγματες, μικτές ή νομής, εκτός από τα ασφαλιστικά μέτρα νομής, καθώς και αγωγές διάρρηξης δικαιοπραξίας ως καταδολιευτικής οι οποίες αφορούν ακίνητα, εγγράφονται, ύστερα από αίτηση του ενάγοντος ή ανακόπτοντος στα βιβλία διεκδικήσεων του γραφείου της περιφέρειας όπου βρίσκεται το ακίνητο, μέσα σε τριάντα ημέρες από την κατάθεσή τους, διαφορετικά απορρίπτονται και αυτεπαγγέλτως ως απαράδεκτες. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι εγγράφεται στα βιβλία διεκδικήσεων και η αναγνωριστική αγωγή κληρονομικού δικαιώματος, αν στην κληρονομία περιέχονται και ακίνητα, διότι ο λόγος, για τον οποίο θεσπίστηκε η διάταξη αυτή, δηλαδή η προστασία των τρίτων, συντρέχει και στην περίπτωση που ασκείται η προαναφερόμενη αγωγή (ΑΠ 491/2009 στην ΤΝΠ Νόμος καιΧρΙΔ 2010, σελ. 125, ΑΠ 1290/2002, ΕλλΔνη 43, σελ. 1614 και στην ΤΝΠ Νόμος, ΕφΘεσσαλ 1695/2020, Αρμ 2022, σελ. 218, ΕφΛαρ 222/2019, Δικογραφία 2020, σελ. 434 και στην ΤΝΠ Νόμος, Κ. Εμμανουηλίδου σε Χαρ. Απαλαγάκη-Στ. Σταματόπουλου, Ο Νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, Νομική Βιβλιοθήκη, έκδοση 2022, σελ. 871, Μιχαήλ και Άντα Μαργαρίτη, Ερμηνεία ΚΠολΔ, τόμος Ι, έκδοση 2018, σελ. 378, παρ.3, Ιωάννη Κατρά, Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας, Κατ’ άρθρο Νομολογία, έκδοση 2016, σελ. 202, παρ.5, Κων. Παπαδόπουλο, Αγωγές Κληρονομικού Δικαίου, τόμος πρώτος, έκδοση 1994, σελ. 354, παρ.7. Σημειωτέον ότι η επίκληση από τους εκκαλούντες της σελίδας 281, στον τόμο πρώτο, του Κων. Παπαδόπουλου, Αγωγές Κληρονομικού Δικαίου δεν εισάγει διαφορετική άποψη, καθώς εκεί ο συγγραφέας δεν αναφέρεται σε αναγνωριστική αγωγή κληρονομικού δικαιώματος για την περίπτωση που η κληρονομία περιλαμβάνει και ακίνητα, αλλά σε αγωγή για ακύρωση διατάξεως της διαθήκης λόγω πλάνης του διαθέτη ως προς τα παραγωγικά αίτια της βουλήσεως που δεν έχει σχέση με την υπό κρίση υπόθεση). Επομένως το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο ορθά την παραπάνω διάταξη ερμήνευσε και εφάρμοσε και ορθά απέρριψε την αγωγή ως προς το παραπάνω αίτημα ως απαράδεκτη λόγω μη εγγραφής της στα βιβλία διεκδικήσεων, οπότε ο σχετικός λόγος έφεσης τυγχάνει απορριπτέος ως μη νόμιμος και παρέλκει η εξέταση της επικουρικής αιτιολογίας της εκκαλούμενης περί απόρριψης του ίδιου αιτήματος λόγω έλλειψης έννομου συμφέροντος των εναγόντων, καθώς πάντοτε προηγείται η εξέταση της τήρησης της δικονομικής προϋπόθεσης του άρθρου 220 παρ.1 ΚΠολΔ, από την εκτίμηση του έννομου συμφέροντος για την άσκηση της αγωγής.
Περαιτέρω, σε ό,τι αφορά την απόρριψη ως απαράδεκτου ελλείψει έννομου συμφέροντος του πρώτου αγωγικού αιτήματος να ακυρωθεί λόγω απειλής η από 7.12.2009 ιδιόγραφη διαθήκη του ……….., οι εκκαλούντες παραπονούνται με τον πρώτο λόγο της έφεσής τους ότι το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο παρέβλεψε ότι εκείνοι στην αγωγή τους ανέφεραν ότι ναι μεν υπάρχει η μεταγενέστερη από 1.12.2012 ιδιόγραφη διαθήκη του ίδιου διαθέτη με την οποία,όπως δέχθηκε η εκκαλούμενη, ανακαλείται σιωπηρά η προηγούμενηκαι νυν προσβαλλόμενη διαθήκη και τιμώνται στη θέση του εναγόμενου οι ενάγοντες, πλην όμως ότι τη νεότερη αυτή διαθήκη ο νυν εναγόμενος έχει προσβάλλει ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων έχοντας καταθέσει την από 3.7.2018 (με αριθμό κατάθεσης ……../3.7.2018) αγωγή του κατά των νυν εναγόντων και κατά της χήρας του θανόντος και με την οποία μεταξύ άλλων, αιτείται α) να αναγνωρισθεί ότι η από 1.12.2012 ιδιόγραφη διαθήκη του θανόντα ………, που νομίμως δημοσιεύθηκε είναι καθ’ όλο το περιεχόμενο, την ημερομηνία και την υπογραφή του διαθέτη άκυρη, πλαστή, ανίσχυρη και ότι δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα και β) να αναγνωρισθεί ότι ο ενάγων είναι αποκλειστικός κύριος, νομέας και κάτοχος των αναφερόμενων στην εν λόγω αγωγή ακινήτων. Ότι σε περίπτωση που γίνει δεκτή η αμέσως παραπάνω αγωγή του εφεσίβλητου κατά των εκκαλούντων και αναγνωρισθεί άκυρη η από 1.12.2012 ιδιόγραφη διαθήκη και ως εκ τούτου μη παράγουσα έννομα αποτελέσματα, τότε θα ενεργοποιηθεί η προγενέστερη από 7.12.2009 ιδιόγραφη διαθήκη, δηλαδή η νυν προσβαλλόμενη, πλην όμως χωρίς την ένδικη αγωγή που οι εκκαλούντες-ενάγοντες άσκησαν κατά του εφεσίβλητου-εναγόμενου εμπρόθεσμα στις 15.11.2018,αυτοί θα έχουν απωλέσει λόγω παρέλευσης διετίας από τη δημοσίευση της διαθήκης στις 16.11.2016, το δικαίωμα να την προσβάλλουν ως ακυρώσιμη λόγω απειλής του διαθέτη, γιατί το δικαίωμά τους θα έχει υποπέσει στη διετή παραγραφή του άρθρου 1788 ΑΚ. Ότι λόγω της άσκησης της ως άνω από 3.7.2018 αγωγής κατά της από 1.12.2012 ιδιόγραφης διαθήκης δικαιολογείται η άσκηση της ένδικης αγωγής, καθώς η παραπάνω ασκηθείσα αγωγή του εφεσίβλητου κατά των εκκαλούντων ασκεί ουσιώδη επίδραση στην έκβαση της δίκης και στοιχειοθετεί χωρίς αμφιβολία το έννομο συμφέρον τους για την άσκηση της ένδικης αγωγής. Επιπρόσθετα, με τον δεύτερο λόγο της έφεσής τους οι εκκαλούντες υποστηρίζουν ότι εσφαλμένα το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο δεν εφάρμοσε ως προς το ίδιο ως άνω αίτημα της αγωγής τους, το άρθρο 69 ΚΠολΔ που ορίζει ότι «1. Επιτρέπεται να ζητηθεί δικαστική προστασία και …δ) αν η γένεση ή η άσκηση του δικαιώματος εξαρτάται από την έκδοση της απόφασης…». Ότι στην προκειμένη περίπτωση, η άσκηση της ένδικης αγωγής εξαρτάται από την έκδοση απόφασης επί της ήδη ασκηθείσας αγωγής του εφεσίβλητου που προσέβαλε τη μεταγενέστερη διαθήκη με την οποία ετιμώντο ως κληρονόμοι του διαθέτη οι ενάγοντες και αυτό γιατί μόνο στην περίπτωση που η εκδοθησόμενη απόφαση επί της αγωγής του εφεσίβλητου αποφαινόταν ότι η μεταγενέστερη διαθήκη του αποβιώσαντος ………- δυνάμει της οποίας τυγχάνουν σήμερα οι ενάγοντες κληρονόμοι- είναι πλαστή, θα γεννιόταν το δικαίωμά τους για την άσκηση της ένδικης αγωγής τους για προσβολή της προγενέστερης διαθήκης του ………… (άρθρα 1763-1764 ΑΚ). Ότι όμως στην περίπτωση αυτή, όπως έχουν ήδη αναφέρει, αν δεν είχαν σπεύσει να ασκήσουν την ένδικη αγωγή, θα είχε παραγραφεί το δικαίωμά τους για προσβολή της διαθήκης κατά τα άρθρα 1782επ. ΑΚ, η οποία υπόκειται σε διετή παραγραφή. Ότι για τον λόγο αυτό είχαν δικαίωμα για προληπτική δικαστική προστασία με βάση τη διάταξη του άρθρου 69 παρ. 1 στοιχ.δ’ του ΚΠολΔ, που η εκκαλούμενη παρέλειψε να εφαρμόσει. Τέλος, με τον τρίτο λόγο της έφεσής τους οι εκκαλούντες παραπονούνται για τη μη εφαρμογή από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο του άρθρου 249 ΚΠολΔ. Ότι στο άρθρο αυτό προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ότι αν η διάγνωση της διαφοράς εξαρτάται ολικά ή εν μέρει από την ύπαρξη ή την ανυπαρξία μίας έννομης σχέσης ή την ακυρότητα ή τη διάρρηξη μιας δικαιοπραξίας που συνιστά αντικείμενο άλλης δίκης εκκρεμούς σε πολιτικό ή διοικητικό δικαστήριο, το δικαστήριο μπορεί αυτεπαγγέλτως ή ύστερα από αίτηση κάποιου διαδίκου να διατάξει την αναβολή της συζήτησης έως ότου περατωθεί τελεσίδικα ή αμετάκλητα η άλλη δίκη. Ότι παρά τη γραμματική διατύπωση της ανωτέρω διατάξεως, η οποία αναφέρεται σε αναβολή της συζητήσεως, πρόκειται ενταύθα για αναστολή της δίκης που έχει θεσπισθεί για να αποφεύγεται η έκδοση αντιφατικών αποφάσεων και για την εναρμόνιση της δικαστικής κρίσης σχετικά με το ίδιο ζήτημα ή από άλλο λόγο, ώστε να επιτευχθεί η ορθή εκτίμηση της διαφοράς, αλλά και για την οικονομία της δίκης. Ότι η ευχέρεια αυτή του δικαστηρίου να διατάξει την αναστολή της δίκης υπάρχει και όταν η διάγνωση της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εξαρτάται ολικά ή μερικά από την επίλυση κάποιου ζητήματος, το οποίο αποτελεί αντικείμενο άλλης δίκης ενώπιον του αυτού ή άλλου δικαστηρίου ανεξαρτήτως βαθμού, μεταξύ των ίδιων ή διαφορετικών προσώπων και εμφανίζεται ως προδικαστικό ζήτημα αυτής, δηλαδή συναρτάται με κάποια έννομη σχέση, η οποία συνιστά προϋπόθεση για τη γέννηση ή την εξακολούθηση της ισχύος του επίδικου δικαιώματος και προβλέπεται ακόμα ότι αυτή η αυτοτελής στη δεύτερη δίκη διάγνωση του προδικαστικού ζητήματος θα γίνει ταχύτερα και ασφαλέστερα και έτσι θα συντελέσει στη διευκόλυνση ή την επιτάχυνση της πορείας της δίκης που θα πρέπει να αναβληθεί. Ότι εν προκειμένω, καίτοι το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο είχε τη δυνατότητα και αυτεπάγγελτα να αναστείλει την έκδοση απόφασης κατά το άρθρο 249 ΚΠολΔ αναμένοντας την τελεσίδικη ή αμετάκλητη απόφαση επί της ασκηθείσας αγωγής του εφεσίβλητου, δυνάμει της οποίας θα αποφαινόταν το Δικαστήριο για την πλαστότητα ή μη της από 1.12.2012 ιδιόγραφης διαθήκης του …….. και τελικά θα κρινόταναν οι ενάγοντες θα εξακολουθούσαν δυνάμει της διαθήκης αυτής να είναι κληρονόμοι του τελευταίου και δη στο σύνολο της κληρονομιαίας περιουσίας του, ώστε να κριθεί τότε το έννομο συμφέρον τους για την άσκηση της ένδικης αγωγής τους (χωρίς στο μεσοδιάστημα να έχει παραγραφεί το δικαίωμά τους) δεν το έπραξε, υποπίπτοντας στο σφάλμα της μη ορθής εφαρμογής του νόμου.
Επί των παραπάνω λόγων εφέσεων πρέπει να σημειωθούν τα εξής: Σύμφωνα με το άρθρο 1764 ΑΚ «Μεταγενέστερη διαθήκη καταργεί με το περιεχόμενό της την προηγούμενη μόνο κατά το μέρος που εναντιώνεται σ’ αυτήν. Αν η μεταγενέστερη ανακληθεί, η προηγούμενη ενεργεί σαν να μην είχε καταργηθεί». Εξάλλου, τυχόν αναγνώριση από το αρμόδιο πολιτικό δικαστήριο της ακυρότητας της μεταγενέστερης διαθήκης λόγω πλαστότητας αυτής, έχει σαν αποτέλεσμα αυτή να μην αναπτύσσει έννομα αποτελέσματα, όπως το να καταργεί με τις διατάξεις της προγενέστερη διαθήκη του διαθέτη, με την οποία αυτός εγκαθιστούσε κληρονόμους του στα ίδια περιουσιακά στοιχεία, άλλα πρόσωπα. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως ορθά προβάλλουν οι εκκαλούντες, οι οποίοι τυγχάνουν θετά τέκνα του αποβιώσαντος ………….. και νομιμοποιούνται ενεργητικά να προσβάλλουν διαθήκη που θίγει τα τυχόν εξ αδιαθέτου κληρονομικά τους δικαιώματα, σε περίπτωση που η μεταγενέστερη της νυν προσβαλλόμενης διαθήκης, από 1.12.2012 ιδιόγραφη διαθήκη που φέρεται να ανακαλεί ως αντίθετη κατά το περιεχόμενό της την προηγούμενη και επίδικη από 7.12.2009 ιδιόγραφη διαθήκη του ίδιου διαθέτη και ωφελεί αυτούς, αναγνωρισθεί άκυρη,ισχύει η προηγούμενη, οπότε διατηρείται σε αυτή την περίπτωση το έννομο συμφέρον των εναγόντων να προσβάλουν την εν λόγω διαθήκη του ……… ως ακυρώσιμη λόγω απειλής. Προσκομίζουν δε νόμιμα μετ’ επικλήσεως οι εκκαλούντες-ενάγοντες την 1012/2021 οριστική απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά επί της από 3.7.2018 (ΓΑΚ/ΕΑΚ/……../2018) αγωγής του εναγόμενου κατά αυτών και της χήρας του θανόντος, η οποία (απόφαση) δέχθηκε εν μέρει στην ουσία της την αγωγή έναντι των εναγόμενων (νυν εναγόντων) και αναγνώρισε ότι η από 1.12.2012 ιδιόγραφη διαθήκη του ……., η οποία δημοσιεύθηκε με το με αριθμό …../6.7.2016 Πρακτικό του Ειρηνοδικείου Πειραιά και κηρύχθηκε κυρία, είναι άκυρη. Επίσης ο εφεσίβλητος προσκομίζει την από 2.7.2021 (κατατεθείσα στη γραμματεία του Πρωτοδικείου Πειραιά με Γ.Α.Κ. …./2021 και Ε.Α.Κ. …./2021) έφεση των νυν εκκαλούντων ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Πειραιά κατά της αμέσως παραπάνω απόφασης και η οποία (έφεση) όμως δεν έχει κατατεθεί ακόμη στη γραμματεία του Εφετείου Πειραιά για προσδιορισμό δικασίμου. Δεδομένου ότι εάν καταστεί αμετάκλητη η παραπάνω απόφαση,ως προς την κληρονομική διαδοχή του ……….βρίσκει πεδίο εφαρμογής η νυν προσβαλλόμενη από 7.12.2009 ιδιόγραφη διαθήκη του, καθώςδεν θεωρείται τότε ανακληθείσα από τη μεταγενέστερη αντίθετη από 1.12.2012 φερόμενη ως ιδιόγραφη διαθήκη του, με αποτέλεσμα να έχουν έννομο συμφέρον, σε μια τέτοια περίπτωση, οι ενάγοντες να προσβάλλουν με την ένδικη αγωγή την από 7.12.2009 διαθήκη ως ακυρώσιμη λόγω απειλής, συντρέχει λόγος, χωρίς να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη απόφαση, να διαταχθεί κατά τον βάσιμο σχετικό τρίτο λόγο της υπό κρίση έφεσης, η αναστολή της συζήτησης της ένδικης εφέσεως κατ’ άρθρο 249 εδ.α’ ΚΠολΔ,(λαμβανομένου υπόψη ότι η διαδικαστική προϋπόθεση της ύπαρξης έννομου συμφέροντος στο πρόσωπο των εκκαλούντων για την άσκηση της ένδικης αγωγής που ερευνάται σε κάθε στάδιο της δίκης εξαρτάται από την εγκυρότητα ή την ακυρότητα της μεταγενέστερης ως άνω από 1.12.2012 ιδιόγραφης διαθήκης που αποτελεί αντικείμενο άλλης δίκης) μέχρι να εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση επί της από 3.7.2018 (με αριθμό κατάθεσης ……./3.7.2018) αγωγής του νυν εναγόμενου-εφεσίβλητου κατά των νυν εναγόντων-εκκαλούντων και κατά της χήρας του θανόντος . …. σχετικά με την ακυρότητα της από 1.12.2012 ιδιόγραφης διαθήκης αυτού. Δικαστικά έξοδα δεν επιβάλλονται με την παρούσα, καθώς δεν έχουν κριθεί ακόμη οριστικά όλοι οι λόγοι της ως άνω έφεσης.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δικάζει αντιμωλία των διαδίκων.
Δέχεται τυπικά την από 3.7.2020 (κατατεθείσα στη γραμματεία του Πρωτοδικείου Πειραιά με Γ.Α.Κ. …/2020 και Ε.Α.Κ. …./2020 και στη γραμματεία του Δικαστηρίου αυτού με Γ.Α.Κ. …/2020 και Ε.Α.Κ. …./2020) έφεση κατά της 1085/2020 οριστικής απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά (νέα τακτική διαδικασία).
Απορρίπτει ό,τι έκρινε απορριπτέο στην έφεση.
Αναστέλλει ως προς τους λοιπούς λόγους έφεσης τη συζήτηση αυτής μέχρι να περατωθεί αμετάκλητα η δίκη που ανοίχθηκε με την άσκηση της από 3.7.2018 (με αριθμό κατάθεσης ……../3.7.2018) αγωγής του νυν εφεσίβλητου κατά των νυν εκκαλούντων και κατά της χήρας του θανόντος ….. σχετικά με την ακυρότητα ή μη της από 1.12.2012 ιδιόγραφης διαθήκης του …….
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στον Πειραιά, στις 19.5.2022.
Και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στον Πειραιά, χωρίς την παρουσία των διαδίκων και των πληρεξούσιων δικηγόρων τους, στις 29.6.2022
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ